LEIDSCH
DAGBLAD
Echtpaar bij raadselachtige brand
te Amsterdam in vuur omgekomen
Treilervissers willen staking
niet beëindigen
E.V.C. van verraad beschuldigd
WEERBERICHT
KOORTSACHTIGE ACTIE VAN
„AGITATOREN" IN GEORGIE
Wil Soekarno communist(en) in
het Indonesische Kabinet?
95ste jaargang
MAANDAG 19 MAART 1956
No. 28785
Directeur: J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN slnSeI Giro NO 67055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f?.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Bonn, lid van het Nederlandse Hoge
Commissariaat.
De staking in het treilerbedrijf tc IJinuiden duurt voort. In een vergade
ring. die zaterdagmiddag om 6 uur in IJmuiden begon, is dit besluit gevallen.
De reders zijn met hur verklaring van 10 maart niet duidelijk genoeg geweest
en omdat sedertdien geen positiever geluiden van de reders zijn vernomen,
sloten de vissers zich aan bij het antwoord, dat de stakingsleiding, eveneens
op 10 maart, formuleerde. De stakers achten de mogelijkheden voor een
spoedige oplossing van het conflict aanwezig, maar blijven bij hun mening, dat
daan-oor een positiever toelichting van de redersvcrkl3ring noodzakelijk Is. De
E.V.C., die dinsdag In een verklaring he. nut van verder staken discutabel
had gesteld, omdat volgens deze verklaring de overwinning was behaald en de
reders hun capitulatie alleen maar hadden gecamoufleerd, werd in felle be
woordingen van verraad beschuldigd, een van de aanwezige vissers in de zaal las
hierop een verklaring voor, waarin hij voorstelde de E.V.C. uit de zaal tc ver
wijderen. De stakers gingen hiermee akkoord, waarop de drie aanwezige
bestuursleden van de E.V.C. en een verslaggever van „De Waarheid", de
vergadering verlieten.
op pap.
Justitie staat voor vragen
Voorts branden in Den Haag (groothandel)
en Groningen (Concerthuis)
(Speciale berichtgeving)
In de late nachtelijke uren van zondag op maandag heeft aan de
Tweede Nassaustraat te Amsterdam een felle brand gewoed, die aan
een echtpaar (59 en 52 jaar) het leven heeft gekost. Terwijl alle andere
bewoners van het perceel ,in totaal 6 gezinnen, zich wisten te redden
met achterlating van alle bezittingen en kleding, is dit echtpaar jam
merlijk in de vlammen omgekomen. Zowel brandweer als politie staan
voor een raadsel hoe dit mogelijk is geweest.
de achterzijde oversloeg naar het naast
liggende perceel, namelijk no. 13, waai
de drie verdiepingen aan de aohterzijde
eveneens uitbrandden. Na vijf kwartier
felle strijd tegen het vuur kon tenslotte
te omstreeks kwart over vijf de brand
weer het. sein: „brand meester" geven.
Het hele huis van vier verdiepingen
was toen reddeloos uitgebrand en slechts
vier geblakerde muren resten ervan. Van
De Officier van Justitie, die ijlings
werd gewaarschuwd, leidt zelf het on
derzoek in deze zaak.
Even na vier uur werd de brandweer
door omwonenden gewaarschuwd, dat in
het perceel Tweede Nassaustraat 11 een
brand woedde. Toen de rode auto's ter
plaatse kwamen sloegen de vlammen
ree<s van alle zijden uit de eerste verdie
ping van het perceel en laaide het vuur
als een ware orgie „van ..vlamtongen langs
de hoyten trap naair de bovenliggende
étages, waar het met ongewone felheid
rond zioh greep. Van alle zijden waren
de bewoners reeds uit het pand gevlucht.
Sommigen over de trap naar beneden,
anderen weer via de dakgoot naar de
naastliggende huizen. De brandweer
voerde een hardnekkige strijd tegen het
verwonderlijk felle vuur, doch men kon
niet verhinderen, dat ook het vuur aan
Na Finse arbeiders
nu Denen in staking
Nauwelijks hebben de Finse arbeiders
besloten het werk dinsdag (morgen) te
hervatten na achttien dagen gestaakt tc
hebben, of uit Denemarken komt het be
richt, dat veertigduizend arbeiders daar
zaterdag het werk hebben neergelegd.
Deze actie vormt een onderdeel van een
reeks symbolische stakingen om hoger
loon en betere werktijden. Morgen, dins
dag, zouden vijftigduizend arbeiders
voornamelijk van drukkerijen, gaan sta
ken, waardoor geen kranten kunnen
verschijnen. Deze stakingsactie, de om
vangrijkste sinds de oorlog, dreigt de
gehele Deense economie te verlammen.
Het werkgeversverbond zal woensdag over
dc vraag vergaderen of stakers al dan
niet van het werk geweerd moeten wor
den. Dit zou dan betrekking hebben op
300.000 werknemers.
Amerikaanse stem:
„Geweten der mensheid
getart"
Naar aanleiding van de zaak Jung
schlager heeft prof. dr. Henry P. de
Vries, professor in de Rechtswetenschap
pen aan de Columbia Universiteit te
New York. voor de Amerikaanse televi
sie de volgende verklaring uitgespro
ken:
„Vertegenwoordigers uit de Ameri
kaanse juridische wereld zijn aangezocht
om zich aan te sluiten bij een beroep,
dat door de Nederlandse orde van advo
caten is gedaan op de regering van In
donesië teneinde de rechtvaardigheid
van het proces van Leon Jungschlager
te Djakarta nader te onderzoeken.
De Indonesische officier van Justitie
heeft de doodstraf geëist wegens ten
laste gelegde subversieve activiteiten.
Al beseffen wij, dat de ontbinding
van de voormalige betrekkingen tus
sen Nederland en Indonesië noodza
kelijkerwijs tot spanningen zou leiden,
juist die spanningen echter leggen. In
donesie in het bijzonder dc plicht op
een rechtvaardige behandeling van in
dividuele personen te waarborgen,
zulks in overeenstemming met de
waardigheid van een Staat, die on
langs internationale verplichtingen op
zich heeft genomen.
liet is uiteraard moeilijk om tot in
bijzonderheden de vele aspecten te be
studeren van een strafproces, dat op
zulk een afstand wordt gevoerd. Door
waarnemers ter plaatse is echter ge
constateerd. dat de fundamentele
mensenrechten op ingrijpende wijze
geweld is aangedaan. Het geweten der
mensheid is hierdoor getart.
Als Amerikaans advocaat en als hoog
leraar in de Rechtswetenschappen sluit
ik mij aan bij het beroep van de Ne
derlandse orde van advocaten. Ik doe
dit in de hoop, dat de Indonesische
rechtspraak deze gelegenheid zal aan
grijpen om te tonen, dat zij zich boven
de sentimenten en vooroordelen van do-
litieke overwegingen weet te verheffen"
het belendende perceel, waren aan de
achterzijde de eerste, de tweede en de
derde étage geheel uitgebrand, waardoor
het aantal thans dakloze gezinnen ten
gevolge van deze brand 10 bedraagt. Dat
dit aantal getroffen gezlniien zo groot is,
moet geweten worden aan het feit, dat
de étages van deze ouderwetse huizen
ieder twee woningen hadden, namelijk
een voor. en achterwoning.
Men neemtmet vrij grote zekerheid aan,
dat de brand op de 1ste verdieping in de
voorwoning is ontstaan. Dat is dus daar,
vaar beide slachtoffers zijn gevallen.
De autoriteiten onderzoeken voor
alles twee vragen: hoe is de brand ont
staan en door welke oorzaak heeft het
echtpaar niet tijdig genoeg kunnen
vluchten terwijl alle andere bewoners
zich in veiligheid hebben kunnen stel
len. Zelfs een oude, bijna blinde man,
die op de tweede verdieping woonde,
heeft het vège lijf kunnen redden door
via de dakgoot naar de naastliggende
woningen te vluchten. Misschien dat
het nauwkeurig onderzoek, waarmede
dc Justitie thans begonnen is, een op
lossing op de vragen en geruchten zal
brengen, die rond deze even catastro
fale als raadselachtige brand zijn ont
staan.
9 Slot op pag. 2
Na Kroesjtsjefs aanval op Stalin
Honderdduizenden demonstreerden in
Tiflis tegen kritiek op hun landsman
De inhoud van Kroetsjtsjefs felle aanval op de persoon van wijlen Stalin sij
pelt thans langzamerhand door naar de brede lagen van het volk. In de gehele
Sovjet-Unie wordt de rede vrijelijk besproken, seint Reuters correspondent uit
Moskou. De 26 miljoén partijleden en leden van de jeugdorganisatie van de
partij zijn op de hoogte gebracht van de juiste inhoud van Kroesjtsjefs toe
spraak. Zelfs taxichauffeurs spraken er thans over met buitenlandersEr is
echter één landsdeel, waar de aanval op Stalin niet in goede aarde is gevallen:
in Georgië, waar Stalih^geboren is. Zó sterk schijnt daar de tegenstand tegei.
de nieuwe koers te zijn, dat het Kremlin het noodzakelijk heeft gevonden niet
minder dan vijftienduizend „agitatoren" (partijfunctionarissen, die tot taak heb
ben de officiële besluiten wereldkundig te maken en te verklaren) naar Geor
gië te zenden om daar van fabriek tot fabriek en van bureau tot bureau uitleg
te geven van de verwerping van dc „persoonsverheerlijking" (In totaal zijn er
ongeveer 37.000 van deze „agitatoren. Niettemin schijnen honderdduizenden in
Tiflis tegen de aanvallen op Stalin gedemonstreerd te hebben. De menigte zou
zelfs de portretten van Kroestjtsjef cn Boelganin, Mikojan en andere leiders,
die Stalin gekritiseerd hebben, hebben verwijderd. Er werden spandoeken mee
gedragen met opschriften als „Lang leve Stalin". Bloed zou er niet gevloeid zijn,
omdat de politie niet tegen de demonstranten op trad en de militairen order had
den gekregen niet te schieten.
Bezoek Deense premier ging
niet door wegens „slechte
weersomstandigheden"
De recente onrust in Georgië is niet
de eerste sinds de dood van Stalin. Ook
bij de arrestatie van Beria, de voormalige
chef van de geheime politie evenals
Stalin een Georgiër werd uiting ge
geven aan kritiek op de nieuwe Sovjet
russische leiders.
De Deense premier, Hansen, zbu aan
vankelijk de hoofdstad van Georgië, Ti
flis, op 8 maart hebben bezocht, maar
op het laatste ogenblik ging dat bezoek
niet door wegens .slecht weer". Toen
gingen de premier en zijn gezelschap
naar Stalingrad. Na het bezoek aan deze
stad, op 9 maart, achtten de autoriteiten
de weersomstandigheden nog steeds te
ongunstig voor een landing op het vlieg
veld van Tiflis en de premier ging daar
om voor een bezoek van een etmaal naar
Bakoe. Zonder Tiflis bezocht te hebben,
keerde hij naar Moskou terug
Tot nog toe zJjn er weinig aanwijzingen
dat gedenktekens voor Stalin verwijderd
zullen worden. Een buste is echter reeds
verwijderd uit het Moskouse museum van
het Sovjetrussische leger. Het was ook
opvallend, dat de Sovjetrussische pianist
Emil Gllels vrijdagavond voor Radio-
Politiek blijft I
t ongewijzigd
Het orgaan van de Sovjet-Russi-
sche communistische partij. Praw-
J da. heeft zondag in een artikel „De
overwinning van liet socialisme in
de gehele wereld" voorspeld, na
l het einde van een overgangsperio-
l de waarin liet kapitalisme en het
socialisme naast en met elkaar
leven. Lenin had voorzien, dat dc
groeiende crisis van het kapitalis- 1
me en de verschijning van zulke i
grote landen als India en China op
het toneel der geschiedenis gepaard
zouden gaan met een snellere
sociale ontwikkeling, aldus het
t artikel.
Moskou aangekondigd werd zonder de
vermelding. „Drager van de Stalinprijs",
zoals totnu toe steeds de gewoonte is ge
weest bij kunstenaars met deze onder
scheiding.
Slot op pag. 2
Veranderlijk
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking. Geen regen
van betekenis.. In het noorden van het
land iets warmer, overigens weinig ver
andering in temperatuur. Matige tot
krachtige wind tussen oost en zuidoost.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
20 MAART
Zon op: 6.45 uur: onder: 18.55 uur.
Maan op: 11.36 uur; onder: 3.10 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.42 en
21.28 uur.
Dit nummer bestaat alt 12 pagina's
Een foto uit Djakarta, kort voor I verdediging van Jungschlager. Mr. i
het vertrek van mr. Van Empel. die A. C. van Empel midden) in ge-
mevr. Boaman adviseerde bij de I sprek met mevr. Boaman en mr.
Indien „groen" groen„rood" dan rood
„Samenstelling moet overeenstemmen met
de resultaten der verkiezingen"
President Soekarno heeft verklaard te wensen, dat de nieuwe regering in
overeenstemming zal zijn met de resul taten van de algemene verkiezingen. In
een rede op een massa-vergadering in M alang in Oost-Java zeide Soekarno, dat
de regering een afspiegeling dient te zij n van de keuze van het volk. „Indien
het volk een groene regering wenst, mo et de regering die kleur hebben.
het volk een rode regering wil, dan moet het rood zijn."
Hij verklaarde de samenstelling van
het Kabinet, die hem door formateur
Ah Sastroamidjojo is voorgelegd, te zul
len bestuderen, voordat hij er zijn goed
keuring aan zal hechten en herhaalde
dat enkele personen op de lijst van mi
nisters hem nog niet bekend waren.
De communistische vakbeweging Sobsi
heeft een telegram naar Malang gezon
den, waarin er bij president Soekarno
wordt aangedrongen de samenstelling
van de regering te verbeteren door er
een communistische vertegenwoordiger
in op te nemen.
Onze correspondent te Djakarta meldt:
In politieke kringen in Djakarta
zoekt men de werkelijke reden van het
feit dat president Soekarno zijn voor
lopige goedkeuring heeft onthouden
aan de samenstelling van het, door
mr. Ali Sastroamidjojo voorgestelde.
Kabinet in diens mening dat daarin
ook linkse groeperingen moeten zijn
vertegenwoordigd en dat dit Kabinet,
bij het ontbreken daarvan, geen af
spiegeling vormt van de politieke op
vattingen in het Indonesische volk.
Zoals bekend heeft de president reeds
eerder te kennen gegeven dat er z.i.
geen bezwaar tegen is dat de Commu
nisten deel uitmaken van de regering.
In het voorstel van de formateur is zij
de enige der vier grote partijen, aan wie
geen plaats in het Kabinet is ingeruimd.
Het is bekend dat de formateur ge
poogd heeft met het standpunt van de
president rekening te houden bij zjjn
poging om een Kabinet te vormen. Het
lag in zijn bedoeling in verband daar
mede een minister van Staat voor de
transmigratie te benoemen en als zo
danig in het Kabinet op te nemen Sad-
jarwo, voorzitter van een linksgerichte
organisatie van landbouwers.
Sadjarwo is weliswaar partijloos,
maar hij kon toch beschouwd worden
als exponent der uiterst linkse groe
pen. De Masjoemi heeft zich echter
tegen het opnemen van Sadjarwo
krachtig verzet en dreigde zelfs haar
medewerking aan deze vorming van
een Kabinet te zullen onthouden, in
dien de formateur aan zijn voorne
men vasthield. Onder invloed van de
rechtervleugel in zijn partü, de PNI
is de formateur toen voor de Masjoe
mi gezwicht en heeft hjj zijn voorne
men laten varen om een linksgericht
vertegenwoordiger in de formatie op
te stellen. Dit heeft inmiddels geleid
tot de ontslagname van mr. Soejono
Hadinoto (die tot de linkervleugel in
de PNI behoort) als bestuurslid dier
partij.
In politieke kringen in Djakarta
noemt men thans de situatie weinig
duidelijk en ziet men nog niet welke
richting de ontwikkeling door dit „mee-
formeren van de president" zal nemen.
Men ziet namelijk geen mogelijkheid
een Kabinet te vormen dat steunt op
de grootst mogelijke meerderheid, dus
ook van de Masioemi, en dat toch,
overeenkomstig de wens van de presi
dent, linkse, aan de communistische
partij verwante, vertegenwoordigers be
vat.
Mevr. Joliot-Curie
werd slachtoffer
van onderzoek
De beroemde Franse geleerde, mevrouw
Irene Joliot-Curie, wier overlijden zater
dag in dit Blad werd gemeld, is het
slachtoffer geworden van liaar weten
schappelijk onderzoek: zij overleed aan
leucaemie, een bloedziekte, die het ge
volg is van haar werk met radio-activi
teit. A.s. woensdag zal zij begraven wor
den. Zij ontvangt een staatsbegrafenis.
Tezamen met haar echtgenoot, Jean
Frederic JoliotCurie (die de naam va
zün vermaarde schoonouders. Curie
ontdekkers van het radium aan de
zijne had toegevoegd) ontving zjj in 1935
de Nobelprijs voor scheikunde.
Mevr. JoliotCurie begon haar weten
schappelijke arbeid in 1921. nadat zij in
het radiuminstituut van haar moeder
had gewerkt. Zij verrichtte o.m. onder
zoekingen naar de radio-activiteit van
radium en polonium. Gedurende de eer
ste wereldoorlog werkte zij voornamelijk
bij de dienst voor x-stralen van haar
moeder en zij hielp de ambulances van
het Rode Kruis uitrusten met materiaal
voor x-stralen. Zij heeft in de loop van
haar leven meer dan vijftig weten
schappelijke werken gepubliceerd, som
mige in samenwerking met haar echtge
noot. In 1947 werd zij hoofd van het
radium-laboratorium in Parijs en profes
sor aan de Parijse universiteit. Haar
echtgenoot, vooraanstaand lid van de
Franse communistische partij werd in
1946 hoofd van het commissariaat voor
atoomenergie, maar werd na 4 jaar van
deze functie ontheven. In de tweede we
reldoorlog namen Irene en haar man
Koningin Juliana lieejl zaterdag
middag de herdenkingsbijeenkomst
van de Vereniging tot Behoud van
Natuurmonumenten in Nederland
ter gelegenheid van het vijftig-jarig
bestaan bijgewoond. De Koningin
complimenteert de boswachters, die
werden onderscheiden wegens meer
dan 25-jarige dienst aan de ver
eniging.
Louis Bromfield
overleden
In Columbus, in de Amerikaanse staat
Ohio, is zondag op 59-jarige leeftijd over
leden de bekende Amerikaanse schrijver
Louis Bromfield.
Bromfield werkte de gehele dag op zijn
boerderij en schreef alleen in de avond
uren. Zijn bekendste werken zijn „The
rains came"; „The strange case of mrs
Annie Spragge" en „Early Autumn". Met
dit laatste boek won hij in 1926 de Pu-
li tzerpr ijs.
Na landbouw te hebben gestudeerd in
Cornell en aan de universiteit van Co
lumbia, deed Bromfield tijdens de eerste
wereldoorlog dienst, als chauffeur van
een ambulance in het Franse leger. Na
de oorlog ging hij in de journalistiek en
werkte onder andere enige tijd in Hol
lywood als „scriptwriter".
MEVR. IRENE JOLIOT-CURIE
deel aan het verzet tegen de Duitsers.
Zij vervaardigden ontplofbare stoffen
voor de verzetsstrijders ondanks de aan
wezigheid van Duitse natuurkundigen in
hun laboratorium. Mevr. Curie moest
tenslotte naar Zwitserland uitwijken en
haar man moest onderduiken.
