LEIDSCH m DAGBLAD Lagerhuis keurt Cyprus-beleid met meerderheid van 66 stemmen goed WEERBERICHT Bouwers eisen miljoenen terug Persoonlijke boodschap van Eden voor Koning Hoessein 95ste jaargang DONDERDAG 15 MAART 1956 No. 28782 Directeur: 3. W. Heany DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN w,"e Singel 1. Leiden Giro No. 67055 Hoofdredacteur: J. Brouwer tl.— per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Amerikaanse pleister op ivonde Londen eist schadevergoeding (Van onze Londcnsc correspondent) Het Engelse Lagerhuis heeft gisteravond met een meerderheid van 66 stemmen (317 tegen 251) het beleid van de Britse regering inzake Cyprus goedgekeurd. De Labour-motie van afkeuring werd met 65 stemmen meerderheid (317 tegen 252) verworpen. Het debat vond plaats in een gespannen atmosfeer. Sir Anthony Eden en Lennox-Boyd, minister van Koloniën, werden door hun conservatieve aanhangers toegejuicht, toen zij de zaal betraden. Het debat was niet veel anders dan een onvruchtbaar nakaarten en opende geen enkel uitzicht op een oplossing van het conflict. Een verklaring van het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken, dat de Verenigde Staten bezield zyn van de beste bedoelingen zowel jegens Grieken land als Engeland, wordt in Londen opgevat als een pleister op de wonde en als een voorlopige geruststelling. Maar men vergeet vooral in Engeland niet, dat de ontruiming van Suez mede een gevolg was van de sterke door Amerika op Enge land uitgeoefende druk, waardoor de Britten zich thans aan Cyprus moeten vast klemmen. De Britse ambassadeur in Athene, Sir Charles Peake, heeft woensdag een protestnota overhandigd naar aanleiding van de aanval op het Britse consulaat te Heraklion op Kreta. Aan de Griekse regering wordt schadevergoeding gevraagd en de verzekering, dat Britse consulaten en eigendommen in Griekenland zullen worden beschermd. pathie voor de Britse regering. Engeland en de Verenigde Staten moeten beide de onontbeerlijkheid van de olie van het Midden-Oosten voor het Westen besef fen, maar het doel op Cyprus zal volgens Bevan met moderne methoden dienen te worden bereikt en niet op een manier, die herinnert aan ouderwets kolonialis me. Temidden van een vijandelijke be volking is een militaire basis onhoud baar, aldus Bevan. „Cyprus als basis of „een basis op Cyprus" Ook de Engelse Socialisten willen Cy prus in militair opzicht voor het Westen behouden, maar beschuldigen de rege ring ervan, dat zy de laatste kans heeft weggegooid. James Griffiths, die namens de oppositie de slotrede hield, eiste dat aartsbisschop Makarios terstond naar Cyprus zou terugkeren, zodat de onder handelingen, zolang het nog tijd is zou den kunnen worden hervat. Nu is er nie mand meer om mee te praten. Aneurin Bevan, voor het eerst in de rol van socialistisch woordvoerder over de koloniën, opende de aanval op de regering en klaagde er over. dat de deportaties waren geschied zonder dat de regering het Lagerhuis van te voren in de gelegenheid had gesteld zich over alles uit te spreken. Het parlement had volgens hem op de hoogte dienen te zijn van de plannen. Eden merkte terecht op, dat zo iets in de huidige omstandigheden het regeringsingrijpen zou hebben doen mislukken Bevan zei, dat de historie van natio nale bewegingen overal had aangetoond, dat het onvermijdelijk was om met ter roristen, die in eigen land als patriotten gelden, te onderhandelen. Hij vroeg of de regering eigenlijk wel wist wat ze wilde. Er waren twee mogelijkheden: Cyprus als basis óf een basis op Cyprus. Indien de regering Cyprus als basis wilde be houden, dan was zij in haar onderhan delingen van het begin af oneerlijk ge weest. Een basis op Cyprus zou volgens Bevan geen moeilijkheden hebben opge leverd, aangezien Griekenland geen be zwaar zou hebben gemaakt tegen een NAVO-basis op Cyprus en nog andere bases in Griekenland zelf. Eden inter rumpeerde, dat Griekenland bij het Ver drag van Lausanne de overdracht van Cyprus aan Engeland had bekrachtigd. Moderne methoden nodig De Britse regering, zei Bevan, had Cy prus slechts een schijn-zelfstandigheid aangeboden door de buitenlandse poli tiek, defensie en de interne veiligheid voor Engeland zelf op te eisen. Door het storen van Radio-Athene kon Engeland thans niet meer protesteren tegen de Russische storingen van de B.B C.-uit- zendmgen. De regering had de hele zaak verknoeid en zich bovendien nog de vernedering van Amerika op de hals gehaald. Wat dit laatste betreft had Bevan alle sym- Aanhoudend koud De Bilt verwacht tot morgenavond: Opklaringen en vrijwel nergens neeuw van betekenis. Matige tot vrij krachtige oostelijke wind. Vannacht 2 tot 5 gra den vorst. Morgenmiddag ongeveer de zelfde temperaturen als vandaag. 'Op gemaakt te 11.15 uur). 16 MAART. Zon op: 6.54 uur; onder: 18.48 uur. Maan op: 8 05 uur; onder: uur. Hoogwater te Katwijk te 5.36 en 17.43 u. Dit nummer bestaat uit 16 pagina's Strategisch centrum Bevan werd beantwoord door premier Eden, die het probleem wilde zien tegen de internationale achtergrond. Het was met alleen maar een kwestie tussen Engeland en Cyprus, of Engeland en Griekenland. Eden schilderde aartsbis schop Makarios als de grote boosdoener af, omdat hij steeds weer geweigerd had zijn stem tegen het geweld te verheffen. Zelfs toen hij in zyn kerk bij de baar van een door de terroristen vermoorde geestelijke stond, sprak hy geen afkeu rend woord. Hoewel het al lang duidelijk was geworden, dat er alleen overeenstem ming was te bereiken als er gedaan werd wat Makarios wilde, zodat hij Cyprus geheel in zijn macht zou krijgen, en dat hij de terreur duldde, zette de regering de onderhandelingen toch voort als een uiterste poging om resultaten te berei ken. Er was echter geen oplossing moge- lyk zo lang recht en orde niet waren hersteld. Cyprus is nodig als strategisch centrum en als dekking van de olie van het Mid den-Oosten, welke, naar Eden openhar tig toegaf, een levensbelang voor Enge land is. Maar de Britse houding heeft niets te maken met imperialisme, aldus Eden. De regering vervult slechts een simpele plicht, welke op elke Britse rege ring zou hebben gerust. De liberale leider. Clement Davies, ver weet de regering, dat zü geen werkelijke poging had gedaan om tc weten te ko men, wat de bevolking van Cyprus pre cies wil. Dc minister van Koloniën, Lennox Boyd, verklaarde, dat de aartsbisschop „tot aan zijn nek" bij de terreur was be trokken. Hij verklaarde, dat het enige voorstel van werkelijk praktische bete kenis door het Labour-lid Paget was gedaan, die gezegd had, dat een manier om uit de moeilijkheid te komen, zou zjjn: Cyprus aan de Turken terug te „Witte en zwarte Ionen (Speciale berichtgeving) Nog onoverzienbare consequenties zijn verbonden aan de uitspraak, die de Centrale Raad van Beroep te Utrecht over drie weken zal doen ln de zaak van een drietal aannemers uit dc bouwnijverheid en de Bedrijfsvereniging voor de Bouwnijverheid te Amsterdam. Hier is met recht sprake van een miljoe nen-zaak, want de bedrijfsvereniging heeft over de jaren 1953 en 1954 premie uit hoofde van de werkloosheidswet en de ziektewet geheven over de werkelijk uitbetaalde lonen, zoals die uit de administratie van de ondernemers blijkt. De betreffende aannemers eisen thans terug de premie betaald over het ver schil tussen het „zwarte" en het „witte" loon. Per jaar is hiermee voor de bedrijfsvereniging een bedrag gemoeid van 15 a 20 miljoen gulden: het ver schil tussen de totaal geheven premio over zwart cn wit loon. Teveel premie betaald? Voor de aannemers trad op mr M. V van der Woude, die de rechtsgeldigheid van de premieheffing betwistte, omdat het betalen van zwarte lonen in strijd is met de wet. Men zou daarmee in strijd hebben gehandeld met de open bare orde. hetgeen door de gemachtig de voor de bedrijfsvereniging, mr. Wijckerheld Bisdom zeer uitvoerig aan de hand van een aantal voorbeelden werd bestreden Hij legde er de nadruk op. dat het door dc tegenpartij naar voren gebrachte beginsel, dat men in ons rechtssysteem geen rekening houdt met nietige overeenkomsten, niet be staat Onze loonregelingen zijn utiliteitsre gelingen. die elk ogenblik gewijzigd Protest-betoging- Jungsclilager Op nader vast te stellen datum (Van onze Haagse redactie) Naar aanleiding van het proces Jungschlager en de ontvangen verzoe ken terzake overweegt de afdeling 's-Gravenhage van het Veteranenle- gioen Nederland de organisatie van een waardige protest-betoging door middel van een korte tocht in 's-Gra venhage op een nader vast te stellen zaterdagmiddag. De bedoeling zit hierbij voor om door middel van deze tocht de Nederlandse regering en de buitenlandse pers te con fronteren met een levendig protest over het proces Jungschlager. Genoemde af deling zal alleen dan tot organisatie overgaan, wanneer duidelijk blijkt, dat duizenden hieraan zullen deelnemen. De bereidverklaringen tot deelneming wor den gaarne per briefkaart tegemoet ge zien op het secretariaat: Laan van Meerdervoort 67, Den Haag. Besprekingen over het toonvraagstuk Minister Suurhoff zal morgen in zijn departement een bespreking leiden, welke mede de ministers Zijlstra, De Bruyn en Mansholt zullen hebben met het bestuur van de Stichting van de Arbeid, over het loonvraagstuk. Poos- en Pinksterverlof parate troepen Van de parate troepen zal 50 niet Goede Vrijdag en Pasen, de andere 50% met Pinksteren verlof krijgen Het Paasverlof gaat in op 29 maart d.i. de donderdag voor Pasen, na 13 uur. Op 3 april, de dinsdag na pasen, moeten de verlofgangers met de eerste reisge legenheid na 6.59 uur terugkeren. Het Pinksterverlof begint op 17 mei. de donderdag voor Pinksteren, na 17 uur. De militairen moeten op de dins dag na Pinksteren met de eerste reis gelegenheid na 6.58 terugkeren. Voor andere categorieën militairen zijn afzonderlijke verlofregelingen vast gesteld. ons rechtsgevoel wordt beledigd, zei mr. Wljckerveld Bisdom in antwoord op het argument van de tegenpleiter. dat de openbare orde in gevaar zou zijn ge bracht. Verder achtte hij de tegenpartij inconsequent omdat zij wel zwarte lonen betaalde maar niet bereid is premie hierover te betalen. Zijn conclusie was dan ook. dat, hoe wel het bedingen van zwart loon nietig is. de heffing niet nietig is, omdat deze aansluit bij een feitelijk gebeuren, de loonbetaling. In aansluiting op de op vatting, die onze tegenwoordige minis ter van Justitie reeds in 1937 huldigde, mag er volgens gemachtigde niet tot mechanische nietigheid worden gecon cludeerd. Mr. v. d Woude zei in zijn repliek dat hij het B.B.A (Buitengewoon Be sluit Arbeidsverhoudingen) als de grondpijler voor de loonvaststelling be schouwt en daarin is het betalen van kunnen worden, zonder dat daardoor zwarte lonen verboden. Indonesische beschuldiging weerlegd Voor in filtranten verdediger toegestaan Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag, deelt mede: „Door Indonsische autoriteiten is Er bleef niet zo lieel veel orde in I troep Grieken het consulaat had be de papieren van het Britse consu- slormd als protest tegen de Britse laat op Kreta, toen een opgewonden actie op Cyprus. in verband met het tegen Jungschla ger gevoerde proces-herhaaldelijk de beschuldiging geuit, dat in Nederlands- Nieuw-Guinea gearresteerde Indone siërs veroordeeld werden zonder be hoorlijke rechtspleging en dat gewei gerd werd een Indonesische advocaat als verdediger toe te laten. Een woordvoerder van liet Neder landse ministerie van Buitenlandse Zaken wijst deze beschuldiging als een volstrekte onjuistheid af. Zowel in 19541955 als in het begin van dit jaar heeft de Nederlandse rege ring aan de Indonesische regering schriftelijk aangeboden een Indonesische advocaat in Hollandia toe te laten. In beide gevallen gaf de Nederlandse re gering de garantie, dat de Indonesische advocaat volle vrijheid zou genieten de Indonesische onderdanen, die wegens gewelddadig optreden in Nederlands- Nieuw-Guinea berecht zouden worden, ter terechtzitting te verdedigen. De In donesische regering eiste echter in 1955 o.m.. dat boven de door Nederland gegeven garanties van veiligheid en vrij heid in de uitoefening van functie en de vrijheid Nederlands-Nieuw-Guinea te verlaten aan de Indonesische advo caten diplomatieke immuniteit zou wor den verleend. Toen de Nederlandse re gering op deze internationaal wel zeer ongebruikelijke eis inzake diplomatieke immuniteit niet kon ingaan, zag de In donesische regering af van uitzending van een verdediger Inzake de thans in Hollandia in hoger beroep terechtstaande Indonesische on derdanen heeft de Indonesische regering eveneens nagelaten van de geboden gele genheid om een advocaat te zenden, ge bruik te maken, en heeft zij zelfs op een herhaald Nederlands aanbod terzake Verlaging collegegelden goedgekeurd Van f. 350.naar f. 200. (Van onze parlementaire redacteur) De Tweede Kamer heeft gistermiddag het wetsontwerp aangenomen tot ver laging van de collegegelden voor de universiteiten en hogescholen van f. 350 tot f. 200 per studiejaar met ingang van 1 september 1954. Het imenrlemcnt van mevrouw Forianier- De Wit (VVD) om de verlaging te doen ingaan op 1 september 1953, zo als minister Cals aanvankelijk had voorgesteld, verklaarde de minister onaanvaardbaar. Mevrouw Fortanier- Dc Wit trok daarna haar amendement in. Israëlische klacht bij Veiligheidsraad over Egyptische strijdkrachten bij Gaza Groot-Brittannië wenst met Jordanië te blijven samenwerken, ook al heeft dit land de commandant van het Arabische Legioen. Glubb pasja, ontslagen. De voormalige Britse ambassadeur in Jordanië. Sir Alec Kirkbride, een in tiem vriend van de Jordaanse Koninklijke familie, die optreedt als onofficieel bemiddelaar in de crisis tussen beide landen, is dinsdagavond per vliegtuig naar Amman gereisd, waar hy aan Koning Hoessein een speciaal verzegelde persoonlijke boodschap van de Britse premier Eden heeft overhandigd. Edens brief vormt een antwoord op een brief van Hoessein, waarin deze zyn rede nen voor het ontslag van Glubb vastlegde. Koning Hoessein heeft gisteren aan de Jordaans-Iraakse grens een ontmoe ting gehad met Koning Feisal van Irak, die in gezelschap was van Kroon prins emir Abdoellah Illah en premier Noeri en Said, Dinsdag verklaarde de Iraakse_regering, dat zy het volkomen eens was met het ontslag van Glubb geschil tussen Irak en de andere het Verdrag van Bagdad (MOVO). met een verhoging van liet levenspeil der Mohammedanen. Pineau zei, dat kolonel Nasser zyn uiteenzetting met grote belangstelling had aangehoord. Nasser had hem de verzekering gegeven, dat in de afgelo pen maanden geen enkele Algerijnse verzetsstrijder in Egypte is opgeleid. Franse minister zette aan Nasser speciale positie van Algerije uiteen Israël heeft woensdag bij de Veilig heidsraad der V.N. een klacht ingediend, waarin wordt gezegd, dat de toestand in de strook van Gaza snel slechter is geworden en dat de Egyptische strijd krachten langs de grens met Israël tot een dreigende macht zijn opgebouwd. De Egyptische delegatie bij de Ver. Naties heeft dit ontkend. En verder aldus het Egyptische standpunt be hoort deze klacht bij de Israëlisch- Egyptische bestandscommissie ingediend te worden en niet bij de Veiligheidsraad. De Jordaanse troepen in het grens gebied hebben instructie gekregen zich paraat te houden in verband met in cidenten aan de bestandslijn met Israël. Er zijn versterkingen naar het grens gebied gezonden. Volgens een woord voerder van het Arabische Legioen (d.i. het leger van Jordanië) is een Israëli sche straaljager in niemandsland neer gestort nadat deze Jordaans grondge bied had geschonden. Jordanië heeft bij de Jordaans-Israëlische bestands- commissie een klacht ingediend. Vier jaar vroeger' Generaal Sir John Glubb. de gewezen bevelhebber van 't „Arabische Legioen" in Jordanië, heeft in Londen in een radio-interview verklaard, dat volgens zyn mening Jordanië onder de gegeven omstandigheden geen afstand kan doen van de Engelse steun, die het land tot nu toe genoten heeft. Jordanië, aldus Sir John. verkeert in een moeilyke po sitie. dat het van de Arabische landen het minst beveiligd is tegen een even tuele aanval van Israël. „Israël kan wel een aanval doen op de Egyptische troe pen in de omgeving van Gaza, maar het kan niet de tocht van 200 mijl door de woestijn naar het eigenlijke Egypte wagen". Jordanië kan het volgens Glubb pasja niet zonder het Brits-Jordaanse verdrag stellen. Het land heeft z.i. alle steun nodig, die het krijgen kan. Het zou wel graag financiële steun van de andere Arabische landen aannemen, maar het kan niet de voorwaarde aanvaarden, dat het de steun van Engeland opgeeft. Sir John meende voorts, dat Jorda nië ook nu nog Engelse adviseurs nodig zal hebben. Wat zyn eigen ontslag be treft, zei hij ,dat dit alleen een voor uitlopen op een toch onvermijdelijke gebeurtenis was geweest. Het was in ieder geval een kwestie van tyd ge weest, tot het bevel over het Arabische Legioen in handen van Jordaanse offi cieren zou zyn gekomen. Doch dit tijd stip zou anders pas over vier of vijf jaar gekomen zijn, aldus Glubb pasja. Pineau sprak met Nasser Dc Franse minister van Buitenlandse Zaken. Pineau .heeft gisteren een be spreking gehad met premier Nasser van Egypte. Dit gesprek, dat in Cairo werd gehouden, liep voornamelijk over Noord Afrika. Pineau had Nasser gewezen op het verschil tussen Marokko en Tunesië, waar Frankrijk met soevereinen en er kende politieke partijen kon onderhan delingen. en Algerië. dat nooit in zyn geschiedenis een staat is geweest. Reeds verscheidene generaties wonen er meer dan 1.200.000 Europeanen in Algerije, veelal mensen die geen familie of be trekkingen in Frankrijk hebben en die de Franse regering geen reclassering in Frankrijk garanderen kan. Het zou "ge vaarlijk zijn, als deze bevolkingsgroep de indruk kreeg, dat men haar lot be paalt zonder met haar omstandigheden rekening te houden. Zij zou dan .vel eens in opstand tegen Frankrijk en de Mohammelaanse Algerijnen kunnen komen. Dan zouden er tienduizenden doden vallen. De oplossing moet dan ook gevonden worden in „Coëxistentie" van Europeanen en Mohammedanen in Algerije. Dat zal gepaard moeten gaan De directie van de Amsterdam- sche Bank heeft gisteren op een persconferentie in haar hoofdkan toor te Amsterdam een verklaring uitgegeven, waarin nadrukkelijk de authenticiteit van de bewijsstukken i an de Amsterdamsche Bank inzake het proces-Jungschlager werd be vestigd. De foto toont de heer E. Bertin. procuratiehouder van de Amsterdamsche Bank te Maastricht, die in Djakarta de bewijsstukken als getuige overlegde, tijdens de persconferentie. Gisteren plaatsten wij een reproductie van enkele dier bewijzen, dat Jungschlager in Ne derland vertoefde toen hij zoge naamd in Indonesië de veiligheid van de staat bedreigde Het kranige Nederlands etftal.datVan der Hart. Kuys. Notermans gisteren in Düsseldorf een I -2 Koopal. De Munck en Wiersma; zege bevocht op wereldkampioen knielend: Lenstra. Appel. Bosselaar, Duitsland. Staande ziet men v.l.n.r. Klaassens en Timmermans.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 1