LEIDSCH
DAGBLAD
Nieuwe complicaties zaak Schokking
Socialistische wethouders
stelden burgemeester voor keus:
WEERBERICHT
Weer meren- en molentoehten
Adenauer verliest in Düsseldorf
de steun van de Vrije Democraten
Vreemde toestand: bondgenoot
in Bonn is tegenstander in
N oordrij nland -W estf alen
Molotof geeft toe niet genoeg
voor de vrede te hebben gedaan
94ste jaargang
DINSDAG 21 FEBRUARI 1956
No. 28762
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.per kwartaal: f2.35 per maand; f 0.55 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie eo Administratie: 26041; Redactie: 21507
Aftreden of publiceren
De verwikkelingen in de zaak betreffende de Haagse burgemeester, mr. F. M. A.
Schokking, welke werden ingezet met de ook door ons gepubliceerde ernstige
beschuldiging van het „Haagsch Dagblad", en inhoudende dat het aan mr. Schok
king te wijten zou zijn geweest, dat een uit drie personen bestaand Joods onder
duikersgezin, dat in 1942 zijn toevlucht had gezocht in Hazerswoude, om het leven
is gekomen, worden hoe langer, hoe gecompliceerder.
De „Nieuwe Haagsche Courant" van gisteravond doet sensationele onthullingen
omtrent het voorspel van deze publikatie, hierop neerkomende dat het niemand
minder dan de beide Haagse socialistische wethouders, de heren J. van Zwijndregt
en C. H. P. W. van den Oever zijn geweest, die vóórdat de publikatie in het „H.D."
had plaats gevonden, getracht hebben mr. Schokking tot aftreden te bewegen. In
dat geval zou de publikatie in het „H.D." achterwege blijven.
Ziehier wat de NJ3. Crt. van gisteravond o.m. schrijft:
„In de naoht van 1 februari JJ. heb
ben de twee socialistische wethouders
van Den Haag. de heren J. van Zwijn
dregt en C. H. P. W. van den Oever
(tevens loco-burgemeester) in een mon
deling onderhoud druk op burgemeester
Sohokking trachten uit te oefenen. Het
samenzijn vond plaats enkele uren voor
dat het .Haagsch Dagblad" met zijn ge
ruchtmakende publikatie kwam. in welke
een ernstige beschuldiging aan het adres
van de burgemeester werd geuit.
wy publiceren dit, omdat het nach-
teiyk bezoek van de beide wethouders
langzamerhand een publiek geheim gaat
worden. Het hele college van B. en W.
en een aantal „vertrouwenslieden" zyn
reeds volledig op de hoogte.
Het gesprek had plaats op woensdag
1 februari JJ. te 0.15 uur in de woning
van de burgemeester aan de Klatteweg.
Mr. Scihoklring was juist teruggekeerd
van een bezoek aan het Gebouw voor
Kunsten en Wetenschappen, waar ter
geleeenheid van de 18de verjaardag van
Prinses Beatrix een Oranje-avond was
gehouden. Toen hy zich ter ruste wilde
begeven, verzochten de heren Van Zwyn-
dregt en Van den Oever hem telefonisch
om een dringend onderhoud. Burge
meester Schokking stond dit toe, doch
weerstond de druk, die middels de nog
niet verschenen publikatie op hem werd
uitgeoefend.
Het bezoek van de beide wethouders
duurde minder dan een uur. De volgen
de morgen belden de heren Van Zwijn
dregt en Van den Oever ieder voor zich
op met het verzoek het onderhoud zowel
als het besprokene vooral geheim te
houden. Het voltallige college van B. en
W. werd daarna op de hoogte gesteld.
Vóór het. nachtelijk onderhoud met de
beide wethouders plaats vond. was bur
gemeester Schokking reeds tweemaal uit
„regeringskringen" te kennen gegeven,
dat hij in ruil voor de niet-publikatie m
het „Haagsch Dagblad" zou kunnen af
treden. Op zondag 29 januari j.l. de
zondag voorafgaande aan de week van
publikatie dus had hy nog met mi
nister-president Drees een onderhoud
gehad over de op handen zynde aanval".
Enige sneeuw
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overdrijvende wolkenvelden met
plaatseiyk enige sneeuw. Aanvankelijk
zwakke, later matige en in het noorden
van het land af en toe krachtige ooste
lijke wind. Matige tot strenge vorst.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
Geen aanval
op vorst verwacht
Het vorstgebied boven Europa neemt
nog steeds niet in omvang af. Inte
gendeel, nieuwe hoeveelheden zeer
koude lucht, welke de laatste dagen
door een stormachtige oostelijke wind
(Boeran genaamd) over de laagvlak
ten van Zuid-Rusland naar het westen
werden geblazen, deden in Roemenie,
Bulgaryc en Joegoslavië, de tempera
tuur opnieuw dalen.
In Polen daalde de temperatuur sinds
gisteren gemiddeld ongeveer 8 graden.
Er kwam vanmoren overal weer meer
dan 10 graden vorst voor bü krachtige
oosteiyke tot zuldoosteiyke winden.
Daar de luchtdruk in Scandinavië in
middels weer is gaan stygen en de ba
rometerstanden in het Middellandse Zee
gebied lager worden, zullen ook boven
West-Europa de oostelijke winden gelel-
deiyk wat in kracht gaan toenemen,
daar door de koude, nu boven Polen
aangekomen lucht zich verder naar het
westen zal kunnen uitbreiden.
Boven het dikke sneeuwdek kwamen
in West-Europa weer zeer lage tempe
raturen voor. tijdens windstilte en lang
durige nachteiyke opklaringen.
In Frankryk werd op enkele plaatsen
25 graden vorst gemeten, in Nederland
meldde Vlissingen met 19.6 graden de
laagste temperatuur. In de noordeiyke
provincies vroor het minder hard on
der invloed van een kleine uit Duits
land afkomstige storing welke vergezeld
van wat sneeuw langs de Waddenkust
naar het westen trok.
De algemene luchtdrukverdeling blijft
nog steeds zodanig dat geen belangrij
ke aanval op het vorstgebied in Euro
pa binnen enkele dagen is te ver-
wachteip
22 FEBRUARI
Zon op: 7 45 uur: onder: 18.07 uur
Maan op: 13 49 uur; onder: 5.14 uur.
Hoogwater te Katwyk te plm 11.40 uur
Laagste temperatuur te Leideg in af
gelopen nacht 11 graden C.
De nummer bestaat alt 10 pagina's
In ons land voor nauweiyks mogeiyk
hadden gehouden.
Zonder de bijzonderheden te kennen
omtrent hetgeen aan de allereerste pu
blikatie van het „H.D." was voorafge
gaan. hebben we onmiddeliyk aange
drongen op een officieel onderzoek-op-
hoog-niveau naar de al dan niet ge
grondheid van de geuite beschuldigin
gen. Niet omdat onzerzyds werd getwy-
feld aan de houding van mr. Schokking
ten tyde van zijn burgemeesterschap te
Hazerswoude, maar omdat we meenden
dat hy recht had op een objectief on
derzoek, dat hem in staat zou stellen
zich van de hem aangewreven blaam te
zuiveren.
De voorgeschiedenis tot deze publi
katie vormt een hoofdstuk apart en,
naar onze mening, een weinig fraai
hoofdstuk.
Het zou interessant zyn te weten wie
de „regeringskringen" zyn geweest, die
burgemeester Sohokking te kennen heb
ben gegeven, dat hy in ruil voor niet-
publikatie in het „Haagsóh Dagblad"
zou kunnen aftreden.
Wanneer zeer vooraanstaande rege
ringspersonen, die alles van de Hazers-
woudse affaire afwisten, doch desalniet
temin nooit de behoefte hebben gevoeld
bezwaren te maken tegen de benoeming
van de heer Schokking tot burgemeester
van Alphen aan den Ryn en van 's-Gra-
venhage en daaraan zelfs hebben mee
gewerkt. daardoor het ondubbelzinnige
bewijs leveren volkomen achter de heer
Schokking te staan, is het op z'n zachtst
gesproken, onbegrypelijk, dat „regerings
kringen" hem niettemin op deze grove
manier tot aftreden trachtten te dwin
gen.
Evenals het volmaakt onbegrypelyk is,
dat twee van zyn naaste medewerkers
bereid worden gevonden een dergelyke
rol te spelen.
Interessant zou het ook zyn te weten
wat er precies op zondagmorgen 29 ja
nuari tussen dr. Drees en mr. Schokking
is besproken. Het onderhoud betrof „de
op handen zynde aanval". Heeft de heer
Schokking de minister-president toen in
kennis gesteld van hetgeen „regerings
kringen" hem hadden aangekondigd?
Was dr. Drees dus toen op de hoogte
van de „dreigende" publikatie en heeft
hy zyn persoonlyke invloed aangewend
om „regeringskringen" te weerhouden
van dergelyke, in ons land ongebruike-
lyke, methodes?
Dit zyn, dunkt ons. enkele vragen, die
niet alleen voor de Haagse burgemeester
van belang zyn, doch die ons gehele volk
in de hoogste mate belang inboezemen.
Niet alleen om der wille van de per
soon van de heer Schokking. maar meer
nog om de handhaving en het hooghou
den van de democratische beginselen,
die wy kwalyfc verenigbaar achten met
de hierboven geschetste gang van zaken.
wy wachten met de grootste belang
stelling de verdere ontwikkeling af.
VERKLARING VAN B. EN W.
Nadat het bovenstaande geschreven
was. ontvingen wy de navolgende ver
klaring van het college van B. en W..
van 's-GTavenhage
,3urgemeester en Wethouders zijn op
dinsdag 31 januari 1956 te 17 uur by-
eengekomen ten huize van de burge
meester. Deze heeft aan de wethouders
mededeling gedaan van de letterlyke in
houd van een artikel, dat binnenkort zou
verschynen, waarna de wethouders zich
hebben beraden over de vraag, wat in
het belang der gemeente zou kunnen
worden gedaan.
Als uitvloeisel van dit beraad heb
ben twee wethouders een onderhoud ge
had met een lid van het kabinet, ten
einde het belang der gemeente in deze
aangelegenheid naar voren te brengen.
Van de inhoud van het gesprek heb
ben de betrokken wethouders aan de
burgemeester mededeling gedaan.
Van het oefenen van enige druk of het
geven van een advies is geen sprake ge
weest.
Gezien het bovenstaande is de ver
trouwensbasis van het college van Bur
gemeester en Wethouders in geen enkel
opzioht aangetast".
Deze verklaring laat nog zoveel ruim
te over voor vragen en wykt op zoveel
belangryke punten af van de ons als
juist verzekerde gang van zaken, dat wy
ons voorlopig van commentaar zullen
onthouden. O.a. geeft deze verklaring
geen antwoord op de toch wel zeer es
sentiële vraag of de publikatie van het
bewuste artikel afhankelyk werd gesteld
van het aftreden van de burgemeester.
Met ingang van donderdag
De meren- en molentochten van het Merendistrict van de Zuidhollandse
Ijsbond gaan weer draaien!
Opnieuw zijn de routes, voor zover nodig, geveegd, terwijl er zorg voor is
gedragen dat door kleine omleggingen inmiddels ontstane gevaarlijke plaatsen
(ook al als gevolg van de ijsbrekerij) omzeild worden.
Donderdag, vrijdag, zaterdag en zondag kunnen de merentochtenover
twintig, veertig, zestig en negentig kilometer verreden worden, terwijl de
molentocht slechts zaterdag en zondag gehouden wordt.
De start is donderdag en vrijdag alleen in Schuttershof te Leiden en
Paviljoen De Brasem te Oude-Wetering, terwijl zaterdag en zondag in Schut
tershof en Bellevue te Leiden en in De Brasem gestart kan worden, op alle
dagen van 9 uur af.
Een prachtig hoekje op de ten-1 H.B.G.-hallen te Lisse. De tentoon-1 voerig schrijven is hedenochtend
toonstelling van ..Bloemlusf' in de stelling, waarover wij elders uit- officieel geopend.
I (Foto LD ./Van Vliet.)
Rood en bruin hand in hand....
Dit is de winter voor duizenden i wakken treft men op vele plaatsen
vogels: de uitputtingsdood van vogels aan. die de strijd hebben
koude en honger. Zelfs langs open j moeten opgeven.
(Van onze correspondent ln West-Duitsland)
De 80-jarige Westduitse Bondskanselier Konrad Adenauer heeft het ln de
laatste tijd binnen de grenzen van zijn eigen land en daarmee bedoelen wc
in de Westduise binnenlandse politiek niet gcmakkclyk. Hij heeft zojuist
in Diisseldorf, de hoofdstad van Noordrynland-Westfalen, een flinke klap ge
kregen en dat heeft hij hoofdzakelijk aan zyn eigen autocratische optreden
en zijn halsstrarrige houding tegenover de Vrye Democraten te danken, die in
Diisseldorf zyn politieke tegenstanders zijn geworden, terwijl hun partij in dc
Bondshoofdstad Bonn nog steeds deel uitmaakt van Adenauers regerings
coalitie. Men bestempelt de eigenzinnige metbode van regeren die Adenauer
zich heeft aangewend, wel eens als een „autocratische democratie" cn ook wordt
al vaak over een „democratuur", een samenstelling van „democratie" en „dicta
tuur" gesproken.
eens, en verder speelde de scherpe
controverse tussen Adenauer cn dr.
Dehler,. de aanvoerder van de Vrye
Democratische party in Bonn. een zeer
belangrijke rol. Adenauer en Dehler. de
aanvoerder van de op een na grootste
coalitiepartij, zijn vaak als hond en kat
tegen elkaar.
„Geen nazi-sympathieën",
zegt Steinhoff nadrukkelijk
Adenauer heeft de grote moeilijkheden
een paar weken geleden al duidelyk
zien aankomen, en dat is dan ook de
reden geweest waarom hy geheel onver
wachts liet verklaren, dat hy niet. zoals
hij oorspronkelijk van plan was geweest
en zoals de hele wereld al verwachtte
in februari om gezondheidsredenen met
vakantie naar het zuiden zou gaan. Dit
besluit heeft niets, zoals in sommige
kranten te lezen heeft gestaan, met een
eventuele lichamelijke inzinking te ma
ken gehad (die het hem onmogelyk zou
maken een lange reis te ondernemen).
Adenauer meende, dat hij door op zijn
post te blyven en met diverse politieke
figuren te praten, het dreigende gevaar
nog bijtyds af zou kunnen wenden. Hy
is er niet in geslaagd
De Vrije Democraten voelden zich om
verschillende redenen door Adenauer
achteruitgezet. Hij beschouwt ze niet
als volwaardige partners in de coalitie
te Bonn. Adenauer heeft hun duidelijk
verteld, dat zc er geen eigen mening op
na mochten houden. Hij verwachtte van
hun dc plechtige belofte, dat ze tot aan
de volgende algemene verkiezingen (in
september 1957) precies zouden doen
wat hij hun voorschreef en h|j duldde
geen tegenspraak. Zc vonden het plan,
waarmee de kanselier tc voorschijn was
gekomen, een nieuwe Kieswet in te
voeren, niet prettig, want van de nieuwe
regeling zou alleen maar Adenauers
eigen CDU hebben kunnen profiteren,
ze waren het niet met z|jn sociale her
vormingsplannen cn met zijn opvattin
gen betreffende de militaire wetgeving
Alle R.T.C.-
overeenkomsten
opgezegd
Het Indonesische Kabinet heeft
besloten het Nederlands-Indonesische
Uniestatuut en alle daarbij gesloten
overeenkomsten op te zeggen, met
inbegrip van de financiële en econo
mische overeenkomsten.
Nederland zal heden van dit besluit
officieel op de hoogte worden gesteld
door de Indonesische zaakgelastigde in
Den Haag, de heer Kwee Djie Hoo.
In Düsseldorf hadden de Vrye Libe
ralen tezamen met de Sociaal-Democra
ten (Adenauers tegenstander in de
binnen- en buitenlandse politiek» een
motie van wantrouwen tegen de huidige
minister-president van Noordrijnland-
Westfalen. Arnold, ingediend, die nu
dus is aangenomen Hef. merkwaardige
daarby was, dat zowel van liberale als
van socialistische zyde telkens weer met
nadruk verzekerd werd, dat men niets
tegen de persoon van de byna 55-jarige
Arnold heeft, die sedert bijna negen
jaar onafgebroken aan het hoofd van
de regering van Noordrijnland heeft
gestaan en die in deze tijd ontegenzeg-
lyk veel goeds tot stand heeft gebracht
Het is dus niet eens Arnold zelf. die
de Vrye Democraten en de Socialisten
wilden treffen, maar het was Adenauer
(en diens CDU) op wie zij het hadden
gemunt De onschuldige Arnold is er het
slachtoffer van geworden. Arnold zelf
zei dezer dagen, heus niet ten onrechte,
dat Adenauers tegenstanders dan toch
veel beter wat tegen Adenauer direct
in Bonn. dan tegen hem. Arnold in
Düsseldorf. hadden kunnen ondernemen.
Maar de Liberalen ln Düsseldorf wilden
blykbaar eens goed laten zien, dat ze
meer kunnen en meer durven dan de
heren van hun partyfractie in het
Bundeshaus in Bonn.
Zie artikel elders in
dit blad
Zjoekof ivijst op de modernisering van
de Sovjetrussisehe strijdkrachten
De Sovjet-russische minister van Buitenlandse Zaken Molotof heeft In een
rede op het congres van de communistische party in zyn land toegegeven, dat
zyn ministerie de mogelykheden van vreedzame samenleving na de oorlog heeft
onderschat. „Wy zjjn er verre van te willen beweren, dat al het noodzakciyke
reeds wordt gedaan om een nieuwe oorlog onmogelijk te maken. Wy lüden, nog
steeds niet zelden aan onderschatting van de nieuwe mogelykheden die zich
voor ons in de na-oorlogse periode hebben geopend".
De „Prawda" meldt, dat de minister van Defensie, maarschalk Zjoekof,
de landen met Amerikaanse militaire bases op hun grondgebied In een rede
waarschuwde, dat zij met vuur spelen, omdat in een oorlog de bases ln welk
land zy ook liggen als vergelding getroffen zouden worden.
De Sovjetrussisehe strydkrachten zUn sedert de oorlog radicaal veranderd
en hebben thans „verschillende atoom- en waterstofwapens en machtige ra
ketwapens en wapens uitgerust met straal aandrijving van verschillende typen,
waaronder raketten met een grote ictie radlus".
Voor het eerst een vrouw in
de hogere regionen
Zjoekof verklaarde nog, dat de Sov
jet-Unie bereid is haar strydkrachten
verder te verminderen, indien de In
ternationale spanning nog meer af
neemt.
„Prawda", het blad van de communis
tische party, publiceerde gisteren een
foto van het congres, waarby men de
46-Jarlge mevr. Ekaterina Foertsewa,
secretaris van de Moskouse party-afde
ling, zag zitten tussen de leiders van
het land, aan de rechterzyde van
Kroesjtsjef zy ls geen lid van het pre
sidium van het centrale partycomité In
1955 deed Kroesjtsjef een ongewone
stap door haar uit te nodigen de parade
ter gelegenheid van de eerste mei gade
te slaan op het platvorm, dat voor de
hoge partyleiders gereserveerd ls. zy is
de enige vrouw ln de hogere regionen
De 100.000 op
nummer 11371
F. 25.000 OP NO. 11602
In de 530ste staatsloterij, 4e klasse. 2e
ïyst. Is de 100.000 gevallen op nummer
11371. Voorts viel een prijs van f. 25.000
op lot 11602.
Van het nummer waarop de 100.000
viel werd serie a verkocht te Amsterdam
door de heer P. H. Scnaap. Albert Cuyp-
straat 134b, serie b door mevrouw H.
Breyer Breed 30 te Hoorn, serie c door
mevrouw M. Driessen. Karthulzerstraat
36 te Arnhem, serie d door mevr. B. G.
de Hart-Martlni. Frans Halsstraat 8 t
|U.. --L 0|jarc J;i u,j\ de eï"&e vrouw ln de hogere regionen Amsterdam en serie e door de heer G
(Men zie ook elders in dit blad) Van de party. Waarnemers houden het Noppert, Grotestraat 7 te Heerenveen.
