Voorjaar bij 15 graden onder nul ONS MENU VAN DE WEEK Een Zoeklicht AGAVEN OF BLOESEMTAK? Ons KNUTSELHOEKJE ZATERDAG 18 FEBRUARI WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 3 Spiegeltje, spiegeltje aan de wand... Kleurige hoeden voor het komende seizoen Parijs, februari. De datum was sinds vele weken vastgesteld. Iedereen wist het: tussen de vier de en de zevende week van 1956 zou In Parjjs officieel het voorjaar worden inge haald. In de broeikassen groeiden voorjaarsbloemen ijlings op voor het grote ge beuren. En toen het eenmaal zover was, werden ze tot enorme boeketten - spiegel - hoge en schoorsteenbrede boeketten .pronkstukken in de showrooms van de mode huizen. In de atelliers werd koorstachtig gewerkt totdat het gordijn tussen de salon en naaikamers werd opgehaald. Doch tegelijk met dat enigszins kunstmatige voor jaar streek ook Koning Vorst, onverwacht en ongevraagd, in de Franse hoofdstad neer. In minder dan geen t|jd zakte het kwik tot vijftien graden onder nul, terwijl de thermometer in de volgepropte showrooms tot ver boven kamertemperatuur steeg. Van voorjaar was alleen sprake In het domein der modevorsten, overal el ders heerste winter in optima forma. En de Fransen, die aan zoveel kou niet zijn gewend en er doodeenvoudig geen weg mee weten, lazen in de kranten niet alleen de verslagjes van het jongste modenleuws, doch volgden even aandachtig de raad die welwillende redactrices met het oog op de ongewone koude gaven: „Neem een voorbeeld aan de zalmvissers", zo schreven zij, „en trek zoveel lagen wollen, zijden en katoenen ondergoed aan, voeg daarbij nog zoveel lagen bovengoed van die en die aard. Of neem een voorbeeld aan de veroveraars van de Himalaya, de berg beklimmers die weten wat kou is: si) kochten in de gespecialiseerde winkeltjes rond de kerk van Saint Sulpice hun natuurzijden, halflange (paarse) bisschops handschoenen, die, onder hun wanten, een patent afweermiddel tegen kou zijn". Bepaalde winkels en warenhuis-af delingen deden ongewone zaken. Lang wollen ondergoed verdween uit de win kelvoorraden als sneeuw voor de zon. In petten en hoeden had sinds lang niet zoveel meer muziek gezeten. De -uitverkoop van skikleding ging ge garneerd. Laarsjes en hoge overschoenen ontsierden menige voet die normaliter alleen in het elegantste schoeisel over dragen, wanneer de modistes het start sein geven voor een reeks gevarieerde modeshows en manifestaties. Zodra het kwik weer is gestegen en de voorjaarszon het van vorst en regen heeft gewonnen, zal de modieuze vrouw met een nieuwe een ietwat pom- fez, figuur 2, 8 en 6); en derde is de gTote hoed die sinds de twintiger Jaren niet meer zo en vogue is geweest. Die grote hoed kan de vorm hebben van een breton, van een baret, een cloche (fi guur 6) of een „charlotte" (figuur 4). Zo ze niet ten enenmale ontbreekt, ls de garnering van cloche en toque door. gaans uiterst simpel: een lint. een dra perie is gewoonlijk meer dan genoeg. Bloemen zijn er desniettemin ln over daad, dooh ze bepalen zich tot de ge klede hoofddeksels (figuur 2 en 4) en tot enkele exotisdhe en hoogzomerse .hoeren" strohoedjes. Ondanks dat het voorjaar in aantocht Is, ls het nog steeds bar koud. Wanneer de kinderen om 4 uur uit school komen, hebben ze wel Iets warms verdiend. Geef ze daarom een kop lekker warme chocolademelk, smakelijk en waardevol door alle goede stoffen die ln de melk voorkomen. Vermlcellisocp; rundvlees, spruiten, aardappelen; appelgebak. Kop soep; rundvlees, knolraap in saus, aardappelpuree; fruit. Stamppot van rauwe andijvie, gebakken speklap; yoghurt met banaan. Harde eieren. Brusselslof au gratln. aardappelen; fruit. Biefstuk, schorseneren, gebakken aardappelen: half om half vla. Kaascroquetten. gesmoorde witte kool. aardappelen; fruit. (Bonen of erwten weken). Erwtensoep met worst; fruit. ZONDAG MAANDAG DINSDAG WOENSDAG DONDERDAG VRUDAG ZATERDAG of ZATERDAG het Parijse plaveisel zou hebben ge tript. En Franse bontjassen kregen tij delijk een nieuwe functie: ze waren ettelijke dagen lang niet uitsluitend een teken van sociale welstand, doch diende tevens als warme winterkleding! De strohoed, die zovelen de salons van de Paryse modistes binnenlokte, was op straat niet te bespeuren, ofschoon die lentebode gewoonlijk al wordt ge- v OP DE BOEKENMARKT WAT HEEFT BORDEWIJK BEZIELD? F. Bordewijk. „Bloesemtak". Nügh en Van Ditmar N.V. 'a-Graven- hage 1955 De nieuwe roman van Bordewijk „Bloesemtak" getiteld, schijnt de Ne derlandse critici allerwege bewogen te hebben tot hooggestemde dithy ramben. In de lijst van aanhalingen uit kritieken, gepubliceerd door de uitgever, treft men de volgende ter men aan: een nieuw motief, niet al leen anders maar ook nobeler dan de vorige representatieve vernieuwing een zeer teder boek over de laster een roman van de dankbaarheid kunstwerk van hoge orde een kunstwerk waar wij trots op kunnen zijn een verrassing een gaaf werk, dat tot zijn beste behoort. Het is dus niet overdreven als ik van lof zangen spreek. Ik wil vooropstellen dat ik Bordewijk een groot en oorspronkelijk schrijver vind ln dat gedeelte van zijn werk waarin hij zijn volkomen persoonlijk demonisch bestaansvisioen tot een ob sederende werkelijkheid weet te maken. Zijn fantastische obsessies van een school (Bint), van een bordeel (Rood Paleis), van oerwoud verval en armoede Ct Ongure Huissens), van de keiharde carrièrejagers (Karakter), van de han. del (Noorderlicht) ik noem vanwege de beperking niet alle soortgelijke boe ken van Bordewijk, hoewel „IJzeren Agaven" en „Veuve Vesuvius" stellig ook vermeld moeten worden vormen met elkaar een levensvisie, die de zach- telingen wel de rillingen over de rug zal doen lopen, maar die hen die oren en ogen niet sluiten voor de barheid van het menselijk bestaan, treffen moet door zijn oorspronkelijkheid, zijn al lure en zijn evocatieve kracht. Na hier dus nogmaals in het kort mijn bewon dering voor de schrijver Bordewijk uit gesproken te hebben, moet mij met evenveel oprechtheid van het hart dat ik de roman „Bloesemtak" de grootste kitsch vind, die er ooit uit de pen van een groot schrijver gekomen is. Bor dewijk heeft het in deze zg. vernieu wing nog erger gemaakt dan b.v. Al- dous Huxley, een romanschrijver die, dat zeg ik nadrukkelijk, verder op geen enkel gebied met de eerstgenoemde te vergelijken 'is. Maar evenals Huxley, wanneer hij in zijn latere boeken zijn satirische, intellectuele voorliefde voor karikatuur en idee laat varen en heul tracht te vinden bij mystiek en ascese, toont als een kind zo onhandig te zijn als hij met directe gevoelens en hun Spanningen moet omspringen, vergaat het Bordewijk als hij tracht van zijn agaven bloesemtakken te maken. En waar men bij Huxley nog een zeker logisch gevolg kan vinden, als men goed zoekt, daar kan men na het lezen van de roman „Bloesemtak" alleen maar verzuchten: „Wat heeft Borde wijk bezield?" Wat hij bedoeld heeft is, meen ik, wel duidelijk. Hij heeft wollen aantonen, dat de volkomen zuivere mens zonder enige daad ten nadele van wie ook te verrichten, zich de haat en de jaloezie van zijn medeschepselen op de hals haalt. Tegen dit thema valt niets in te brengen, Integendeel, het is interessant genoeg. Waar veel, zo niet alles, tegen in te brengen is, dat ls tegen de in trigue, tegen de handeling en tegen de onmogelijke creaturen, die de schrijver uitgedacht heeft om het bewijs van zijn stelling te leveren. In het kort gevolgd, komt de roman hier op neer. De architect Van Marle koestert een bewonderende en dank bare liefde voor zijn vrouw. Deze vrouw heet Aurora en haar zuster heet Iris. Deze Aurora ls de zuivere mens zegt Bordewijk. maar als hij haar handelend of sprekend op laat treden komen wij te staan tegenover een brave, be schaafde huisvrouw, die haar man steunt met antwoorden zoals ,Fijn" en „Ik hoor aan Je stem dat weer te be scheiden bent, Anton", en die haar kleinburgerlijkheid toont ln haar angst dat mensen, die elkaar niet luchten kunnen, elkaar in haar huiskamer zul len ontmoeten. Als zij door een bestel auto overreden wordt, zegt zij: „HU had zeker de lente in zUn hoefd, toen hij mij aanreed, die wildebras". En dit be stempelt de auteur als „guitigheid". In opdracht van de handelsmagnaat Ter- munten. zal Van Marle een kerk te bouwen krijgen waarvan het dak de 1) Klassieke cloche van naturel panama stro. draperie van witte, genopte mousseline. Model: Denise Chabaud 2) Toque van grof stro ln de kleur van de abrikoos, fluwelen lint ln dezelf de kleur. Model: Marie-Christlane. 3) Bloempotmodel van fUn wit stro met een draperie van lichtblauwe crêpe en een roos van wit en blauwe mousseline Hoed van Denise Cha baud 4) „Charlotte" van beige stro; rozen van verschillende kleur nestelen zich ln de deuken van de gegolfde rand Model: Marle-Christiane. 5) Toque van paillasson of grof stro met een rand van ribszijde. Model: Nano. 6) Grote cloche van zwart bandstro. waarvan de bol gegarneerd ls met een doo-geregen lint van zwart flu weel. Model: Jean Patou. gedachte moet uitdrukken van „bid dende handen". Maar deze Termunten ie ook de vader van Conrad, een jonge zeeofficier, die een verhouding heeft met een vriendin van Aurora, Leo ge naamd. Nu moet men dat woord „ver houding" niet in de eufemistische zin opvatten, want wij horen: „Zij was minnares overigens sleohts betrekkelijk. Overspel lokte hem noch haar, al was het op verschillende gronden: zij vond het onfatsoenlijk, hü had er geen be hoefte aan". Maar ondanks dat „ver mocht Conrad niet van haar los te komen", en dus is de oude Termunten vervuld van afkeer tegenover Leo. en Van Marle bang dat zijn opdrachtgever hein d'? vriendschap van Aurora en Leo kwalijk zal nemen. Ook blUkt dat de edele Aurora met deze vriendin een slang aan haar boezem gekoesterd heeft. De bedoeling zal wel geweest zijn deze vrouw af te schilderen als een aan hysterie lijdende aanstaande patient voor de ValeriuskSiniek, maar haar da. den zijn allien zot. Omdat Conrad Aurora een poëziealbum van zijn moe der een boekje in rood marokijn heeft gegeven wordt zij overvallen door een vlaag van jaloezie, die maakt dat zij bij Aurora's kennissen rond gaat vertellen, dat de Van Marles hebben moeten (vetgedrukt door de auteur) trouwen en dat het eerste kind niet eens van Van Marle is Leo, die ons beschreven wordt als: „ZU was als een dame opgevoed en zU was dame", die psyohologe van beroep is en tevens als spionne d'lenst doet, put haar wapens uit het arsenaal van de Victoriaanse keukenmeidenromans en slaat haar vriendin nog met een schemerlamp op het hoofd ook. Als wederzijds advoca ten bij deze zaak betrokken zUn moet Bordewijk een middel vinden om Leo de vijfduizend gulden in handen te spelen, die haar advocaat eist voor de verdediging. Hiervoor komt de buur man Max Nathans in het spel, die als „een Jurist als weinigen" getypeerd wordt en die nog wel slaapkamertjes voor de beide kinderen Van Marle op zolder heeft laten timmeren. Ondanks die slaapkamertjes en zUn genegenheid voor Aurora en haar vader, ontsteekt ln deze man een wilde en ontembare haat als hU Aurora, bezig het hondje van haar zoontje uit te laten, tegen Leo hoort zeggen: „Heus, het ls een smousje". Hij denkt dat zU met dat smousje hem bedoelt, zegt de auteur. Daarom leent hij de boze Leo de grote som opdat „de beroemde strafpleiter" de oude Termunten en vla hem de mi nisters van justitie en buitenlandse za ken kan bewerken, zodat de aanklacht tegen Leo in de doofpot verdwijnt. In dien deze grove intrigue was uitge- daoht door een auteur die niet, zoals BordewUk. jurist was. dan zou men de manipulaties van deze advooaat moe ben bestempelen als een nummertje las ter aan het adres van deze ministers. Bekijkt men naast deze onmogelijke gang van zaken de stUl van de roman met zUn cliché's zoals „zU ging In haar lage stoeltje zitten", een damesbu reautje, een Chinese koepelkamer, een oude steenhouwer die „bovenaohter met zUn enig kind, een weduwe" woont en leest men de met de haren erbij ge sleepte gesprekken van het mannen- clubje over Amsterdamse verkeerspro blemen. over de vierde dimensie en over de hedendaagse kunstkritiek, dan komt men terug op de vraag, die ik aan het begin gesteld heb: „Wat heeft Bordewijk bezield". En nog een vraag komt er bij mU op. Wat heeft de Nederlandse kritiek be zield dat zU blind is geweest voor de grove psychologische en stylistische fouten van dit boek, dat geschreven is dbor de bezitter van de P. C. Hooft- prijs? Heeft deze bekroning BordewUk tevens de onfeilbaarheid deelachtig doen worden? Doen het damesbureau tje. de vrouw „die zo'n aardige manier van wimperen" had, het „HU, de vader, vocht voor een ongerecht zaak. maar het bloed gaat boven alles", en een be schrijving zoals van de. Jordaanse vtouw Marie Kroon, hen niet denken aan de romans van Cornéüe Noordwal c.s Of zjjn zij zo blU van de demonische, on- bcgrUpelUke BordewUk af te zUn. dat zU deze halfzachte constructie slikken als zoete fondant? Een raadsel ls dit alles, een dubbel raadsel. CLARA EGG INK Recept: Appelgebak (open vruchten taart vorm van 20 cm middellijn). 100 gr bloem. 75 gr boter. 60 gr basterd suiker. 1 4 ei of 1 2 klein ei. zout, appelmoes, suiker. Bloem, zout, suiker in een kom doen. de boter erin kleinsnijden en kneden tot een gelijkmatig deeg. Het deeg op een met bloem bestoven tafel of aan recht uitrollen Met de deeglap een ingevette zondtaartvorm voeren, de randen goed aandrukken Een steun- vulsel maken van vetvrljpapler in propjes of vlechten gedraaid Zo de taart bakken ln een matig warme oven. na 20 min. het steunvulsel ver wilderen en de taart verder bruin bakken (totaal Va uur) De taartbak koud laten worden en vullen met een vrij dikke en goed gezoete appelmoes. Maakt men de taart de dag tevoren dan Wekt het moes erin en wordt de taart zachter wat velen smakelijker vinden. Eventueel garneren met slag- Recept: Kaascroquetten (8 stuks). 2 dl melk. 25 gr. bloem. 25 gr boter. 50 gr. geraspte kaas. 75 gr. ln dob belsteentjes gesneden kaas (pittig), peper. zout. l el. paneermeel, frituur vet. Van boter, bloem en melk een gebon den saus maken en deze even door koken. Van het vuur af geraspte- en peuze en omvangrijke hoed het nieuwe seizoen Ingaan. De modistes en de couturiers hebben hei zo gewild, en de algemene regel vastgesteld toen het in ParUs nog ijzig koud was: kleine hoedjes, minuscule hoedjes en hoofd sieraden die te klein zUn om hoed te kunnen worden genoemd. zUn er gede cideerd uit! De nieuwe voorjaars- en zomerhoeden passen royaal om of op het hoofd of de kruin. Ze worden horizontaal gedragen en de achterover- hoed heeft het loodje gelegd. Heel weinig modellen laten de haarinplant op het voorhoofd vrij, het entree van vele creaties trekt een horizontale lijn net boven de wenkbrauwen (figuur 2 en 5). Drie types hoeden voeren de boven toon in het nieuwe modespel en heb ben alle drie evenveel recht van spre ken. Een daarvan ls de cloche (klassiek en met vierkante bol. figuur 1 en 6); het tweede is de toque (in de vorm van een mandje, een bloempot of eqn lage Stro is hoe kan het anders? de grote ster in de pas ten tonele ge brachte hoedenrevue. Bakou, panama, grof mand- en matstro en bandstro of picot zUn er de voornaamste vertegen, woordigers van. Ze tolereren de aan wezigheid van soepel vilt en vinden ln lichte, U-le stoffen (batist, mousseline, tule, organza, voile etc.) een roman tisch beminnelijke tegenspeler. De kleuren, door de toonaangevende hoedenmakers uitverkoren. zUn opge wekt en ontleend aan menige verlei- delUke vrucht. Om de tint Juist aan te duiden, spreken we niet van geel. maar van pompelmoes en citroen, niet van oranje, maar van sinaasappel. mandarUn. clementine, gedroogde en verse abrikoos. Wit is er in overdaad en in alle tinten. Roze ls de tint van prunus, van de zachtroze roos en van de leewebek. En heel het favoriete, tere kleuren gamma van roze tot blau^ werd ont leend aan al die tinten waarin de rid derspoor zich zo beminnelijk maakt. Saffierblauw, plstachegroen en lila zijn present, alle tinten beige van zand tot tabak, van naturel tot witte peper vieren hoogtij, en turqoulse is ontegenzeggelUk de nieuwe kleur van het 9elzoen J. V. De moderne hoed is vrU omvangrUk en pompeus, en wordt bovendien hori zontaal gedragen. Deze beige vilthoed Is van Jacques FATH door J ORG EN CLEVIN EEN SERVETHOUDER Voor een verjaardag kun je de nevenstaande aardige servethouder maken. Knip van stof twee stroken van 15 centimeter breedte en 1 me ter lengte, waarvan je op één kant iets kunt borduren of met je verf doos schilderen. Als je daarmee klaar bent, zoom je ze om, steekt ze door een houten ring en naait ze te zamen. 3. KUN IE TEKENEN Teken figuur 1 op een stuk papier na. Bedek figuur 2 en 3 en probeer uit het hoofd de tekening te voltooien. Valt je dit te zwaar, dan kun je tekening 2 als hulpmiddel te baat nemen. blokjes kaas erdoor roeren en op smaak maken met peper en zout. De massa op een bord uitstrijken en goed koud laten worden Dan croquetten vormen en ze paneren met losgeklopt ei en paneelmeel. De croquetten ln dampend frituurvet mooi goudbruin bakken (Ingez Med -Adv SIEMENS STOFZUIGER STANDARD PERFECTE HULPSTUKKEN SLAATJES VAN KONING WINTER Het Voorlichtingsbureau van de Voedingsraad meldt: Als hapje vooraf, als tweede groente, maar ook in plaats van gekookte groente, kan een een rauwe groente- sla een smakelüke verrassing zijn. Als het slaatje als extra hapje wordt opgediend heeft U er natuurlijk min der groente voor nodig, dan wanneer het de hoofdschotel van de warme maaltijd uitmaakt: dèn kunt U reke nen op 400 500 g voor een gezin van 4 personen. Er ls bUna geen gToente in dit sei zoen of U kunt er een slaatje van ma ken. Al zult U wat zuinig omspringen met sterk-smakende soorten, zoals prei en uien. zU kunnen ln kleine hoeveel heden door de andere groente ge mengd, de smaak van de sla aanmer kelijk verhogen. SLA VAN ÊÊN SOORT GROENTE D kunt gebruik maken van fijngesne den andijvie, grof geraspte wortel or knolraap, van zuurkool of verse kool en niet te vergeten van selderij - knol. Dat de slasaus hier een punt van betekenis is, spreekt vanzelf. Mèt de garnering van byv. augurk, peterselie, plakjes wortel of partjes el, maakt de saus zo'n één-groente-slaatje tot Iets bUzonders. U kunt de saus laten bestaan uit een mengsel van azUn of citroensap en olie of uit een mayonaise: hangop of uitgelekte yoghurt kunnen ervoor dienst doen; U kimt natuurlUk ook een gekochte slasaus nemen. Voor een enigszins bittere groente - witlof. andUvie of veldsla bUv. - is een saus met wat tomatenketchup of sui ker erdoor heel lekker. Kool komt, evenals alle andere groene groente, uitstekend tot zUn recht met een saus je van olie. azUn en geprakt ei. Wilt IJ een paar voorbeelden? rode kool met mayonaise wortel met citroensap of azijn, aroma, peterselie- of selderUgroen savoyekool met augurk of plcca- lilly, olie witlof met ei en geraspte sinaas appelschil andijvie met blokjes spek en ci troensap of azUn, olie koolraap met tomaten-slasaus. SLA VAN TWEE OF MEER GROENTESOORTEN Hier zijn bijzonder smakelUke combi naties mogelijk, byv.: rode kool met appel en selderij- knol zuurkool met wortel witlof met biet. savoye kool met andUvie en wor tel Wanneer U stevige groenten neemt, kimt U van alle ingrediënten gelUke hoeveelheden gebruiken. Voor een mengsel van bladgroente en stevige groente kunt U met Iets minder blad groente volstaan. RECEPTEN VOOR 4 PERSONEN Sla van zuurkool en worteL 250 gr zuurkool, 1 flinke worteL een slasaus, enige augurkjes (zout) Een slasaus maken. De zuurkool fljn- snUden en de wortel schoonmaken, wassen en fUnraspen. Zuurkool en ge raspte wortel vermengen met de sla saus. Zonodig nog wat zout toevoegen. Het slaatje versieren met een paar ln plakjes gesneden augurkjes. WITTEKOOLSLA MET SELDERIJ KNOL EN BIET 250 gr wittekool. 125 gr selderij - knol. 1 ul. een slasaus, een ge kookte biet (zout). Een slasaus maken. De kool van de buitenste bladen ontdoen en RJnscha- ven. De selderijknol schillen, wassen en raspen. Het uitje schoonmaken en fUn- snipperen. Deze ingrediënten vermen gen met de slasaus. Zonodig nog wat zout toevoegen. De sla ln een schaal overdoen en versleren met de biet. die ln reepjes of schijfjes ls gesneden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1956 | | pagina 13