LEIDSCH
DAGBLAD
Indonesië heft de Unie eenzijdig op
SNEEUWRAMP IN MACEDONIË
KOST ZESTIG MENSENLEVENS
VIJF MAN WONNEN
ELFSTEDENTOCHT
WEERBERICHT
De Kaag wordt
opengebroken
94ste jaargang
DINSDAG 14 FEBRUARI 1956
No. 28756
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.per kwartaal; f2.35 per maand; f 0.55 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Er zijn nog nadere maatregelen te verwachten
Oe Indonesische regering heeft gisteravond besloten met ingang van
vandaag de Nederlands-Indonesische Unie eenzijdig op te heffen.
De Indonesische minister van voorlichting, Sjamsoeddin Soetan Mak-
moer, die dit na een Kabinetszitting van drie uur bekendmaakte, zei dat
dit „slechts een eerste stap" is. Vanavond zal de regering overleggen
met de regeringspartijën over soortgelijke maatregelen met betrekking
tot de andere RTC-overeenkomsten, hoofdzakelijk op financieel en
economisch gebied.
De minister verklaarde dat de rege
ring zo spoedig mogelijk aan het Par
lement een verklaring zal voorleggen
over haar besluit.
In "n verklaring, die na de spoedzitting
van het Kabinet werd uitgegeven, werd
gezegd dat Nederland geen „goodwill"
heeft getoond om te Genève tot over
eenstemming te komen. Volgens deze
verklaring is „Nederland later terugge
komen op een tijdelijke overeenkomst
die op 7 januari met betrekking tot de
kwestie Nieuw-Guinea en de geschillen-
arbitragekwestie was bereikt".
In antwoord op vragen, zelde minister
van Voorlichting nog dat het falen van
de conferentie te Genève de Indonesi
sche belangstelling in de uitwisseling
van gevangenen met Nederland „heeft
doen afnemen".
/log geen Nederlands
commentaar
Wij hebben ons naar aanleiding van
het opzeggen van de Nederlands-Indo
nesische Unie tot de Nederlandse rege
ring gewend om haar zienswijze op deze
stap van de Indonesische regering
gewend om haar zienswijze op deze stap
Rijwielfabriek door brand
verwoest
TWEE TON SCHADE
Een felle brand heeft vanochtend de
rijwielfabriek van de firma C. Bijl in
Assendelft in de as gelegd. De schade,
die op twee ton wordt geschat, wordt
door de verzekering gedekt.
Omstreeks kwart over acht ontdekte
de in het bedrijf werkzame zandstraler
P. Koning uit Amsterdam dat de gastoe-
voer onvoldoende was. Het bleek dat de
stop van de butafles niet stevig op de
fles zat. Toen hij probeerde de stop be
ter te bevestigen vloog deze van de fles.
Het hete gas stroomde door het fa
brieksgebouw In een ommezien schoten
steekvlammen omhoog: de dertig aanwe
zige personeelsleden konden ternauwer
nood uit het bedrijf vluchten.
Toen de brandweer uit Assendelft met
twee spuiten arriveerde stond het per
ceel reeds in lichterlaaie. Bij het begin
van de blussing ontstond een gevaarlijk
moment toen enkele zuurstofflessen
sprongen, hevige ontploffingen de ra
men der omliggende woningen deden
springen en stukken muur van het bran
dende gebouw omlaag kwamen.
Het gelukte de brandweer echter uit
breiding te voorkomen. Omstreeks tien
uur was men het vuur meester. Zowel
de heer Koning, die ernstige brandwon
den had opgelopen als een der brand
weerlieden die getroffen werd door stuk
ken vallend glas, moesten zich onder
doktersbehandeling stellen.
Aanhoudende vorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Over het algemeen veel bewolking met
r.u en dan sneeuwbuien, vooral in de
kustprovincies. Zwakke tot matige wind
uit noordelijke richtingen. Strenge tot
matige vorst.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
Veel sneeuwbuien
Het KNMI deelt mede:
In vrywel geheel Europa duurt de
koude voort. In de nacht van maandag
op dinsdag werden op verschillende
plaatsen weer zeer lage temperaturen
gemeten. In Nederland meldde Schip
hol min 18 graden, terwijl In de Noord
oostpolder in Lelystad een minimum
temperatuur van min 21 graden voor
kwam.
In de noordelijke provincies vroor het
wat minder omdat daar sneeuwbuien van
de Noordzee het land binnendreven en
er vrijwel geen opklaringen voorkwamen.
In Midden-Frankrijk kwam na het
voorbijtrekken van een storing, die daar
opnieuw sneeuw bracht, plaatselijk ook
omstreeks 20 graden vorst voor Ook in
de Povlakte was het weer zeer koud
Turijn meldde min 20. De koude lucht
breidde zich over de Noordzee ook over
Schotland en Engeland uit waar plaat
selijk iets meer dan 5 graden vorst voor
kwam. Een van de depressies uit het
Middellandse Zeegebied trekt in noorde
lijke richting over Roemenië en lag
dinsdagmorgen boven de randstaten.
Deze bracht in Polen en ln het Oostzee
gebied langdurige zware sneeuwval waar
bij plaatselijk stormachtige winden voor.
kwamen.
De depressie buigt geleidelijk om
naar het westen waardoor de lucht
druk op de Noordzee nog wat lager zal
worden hetgeen tot gevolg heeft dat
de winden in ons land tijdelijk meer
naar west krimpen, en veel sneeuw
buien van de Noordzee het land zullen
binnendrijven. Het temperatuurverloop
wordt hoven het sneeuwdek nu geheel
bepaald door het al of niet voorkomen
van opklaringen. Tijdens opklaringen
kunnen opnieuw zeer lage minimum
temperaturen optreden.
15 FEBRUARI
Zon op: 7.59 uur: onder: 17.54 uur.
Maan op: 845 uur: onder: 22.30 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.28 en
17.39 uur.
Dit nummer hestwwt Dit acht pagina's
van de Indonesische regering te mogen
vernemen. Van regeringsszijde werd
echter meegedeeld, dat aangezien van
deze Indonesische stap ln Den Haag
nog geen officiële mededeling ls ont
vangen en men voor een commentaar
wel enig beraad noodzakelijk acht, men
het niet opportuun acht op dit ogen
blik enigerlei uitlating te doen namens
de Nederlandse regering.
Uit binnenlandse
overwegingen
Onze Haagse redacteur meldt:
In Den Haag gelooft men dat Indo
nesië, na de vorming van een nieuwe
regering, opnieuw een verzoek om on
derhandelingen zal indienen, teneinde
de consequenties van de eenzijdige op
heffing der unie te bespreken.
De Indonesiërs speelden reeds lang
met de gedachte om in het geval
het overleg te Genève zou mislukken
tot opheffing der Unie over te gaan.
Dat de regering-Harahap echter on
middellijk tot deze stap is overgegaan,
is alleen uit binnenlands-politieke
overwegingen te verklaren. De Mas-
joemi wenst, juist met het oog op een
nieuwe Kabinetsformatie, een zo sterk
mogelijke positie in te nemen.
Het ijs op de meren
Door de sneeuwval van de laat
ste dagen zijn de plassen onbe
gaanbaar geworden voor schaatsen
rijders. Op de Kaag heeft men ech
ter gisteren met behulp van een
sneeuwploeg een goed berijdbare
baan gemaakt, zodat men vanuit de
Kaag naar Warmond, RUpwetering.
Sassenheim en de Sociëteit kan
komen. Ook het Poelmeer onder
Warmond wordt machinaal ge
veegd, zodat men ook daar goed
kan rijden. Men wordt er echter
voor gewaarschuwd dat alleen de
geveegde banen betrouwbaar zijn.
Bij de voormalige Tolbrug bijv. is
de toestand van het ijs beslist ge
vaarlijk. Het Braassemmcrmeer is
thans onbegaanbaar voor schaat
senrijders. Er ligt over vrijwel de
gehele plas een laag sneeuw van
ongeveer 15 cm Alleen voor plaat
selijk gebruik zijn hier en daar
korte banen geveegd, doch het
maken van tochten is onmogelijk
lllllllllllllllllllllIlllllllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIIM
Bovendien tientallen vermisten in moeilijk
toegankelijk gebied
Tengevolge van lawines zijn ln Joego-Slavlë zestig mensen om het leven
gekomen en negentien zwaar gewond. Dit geschiedde door sneeuwmassa's, die
de waterkrachtcentrale van Mavrovo nabij Skoplje, voorts een grenspost en
dorpen nabij de bergachtige grens met Albanië in West-Macedonië hebben
getroffen. Bjj de waterkrachtcentrale zijn dertig arbeiders gedood. Dit werk
is in aanbouw en moet de grootste centrale van Macedonië worden. Voorts
zfln er vele dorpelingen In deze streek en tien grenswachten door sneeuwval
om het leven gekomen. Bovendien worden nog vele mensen vermist. Men heeft
echter nog geen volledig beeld van de ramp, daar het gehele gebied door
krachtige sneeuwstormen en mist moeilijk toegankelijk ls. Er dreigt intussen
nog een andere ramp: lawines hebben de sterk gezwollen rivier de Rodika ge
blokkeerd. Het water dreigt nu de reusachtige sneeuwmuur naar beneden te
doen storten en het ^.omliggende land te overstromen. In Servië en Bosnië
zijn het spoor- en wegverkeer door de sneeuw geheel verlamd.
deren naar Griekenland brengen, maken
hierbij gebruik van ruim twintig „vlie
gende verhuiswagens", die te Dreux en
Evreux (West-Frankrijk). Athene, in
Noord-Afrika en West-Duitsland zim
gestationeerd.
In Opper-O o s t e n ri J k wordt het ijs
in de Donau tot zes meter hoog opge
stuwd Alle beschikbare ijsbrekers pro
beren de barrières op te ruimen Te
Wenen loopt de temperatuur op. Men
vreest voor ernstige overstromingen als
de dooi invalt.
Tengevolge van ijsgang ls de Oslo
fjord (N oorwegen) voor kleine sche
pen niet meer te bevaren De scheeps
verbindingen van Zweden met de
buitenwereld worden bedreigd door het
ijs dat langs de kustfen hoog wordt
opgestuwd. De veerboten naar en van
Amerikanen helpen bij de
bevoorrading van dorpen in
Italiaanse bergen
In de Italiaanse bergdorpen ten
noorden van Rome. die tengevolge van
zware sneeuwval van de buitenwereld
zijn afgesneden, bestaat reeds een ern
stig tekort aan voedsel. Italiaanse vlieg
tuigen pogen tezamen met Amerikaanse
toestellen levensmiddelen en andere
goederen naar de bergbewoners te bren
gen De Amerikaanse luchtmacht ver
voert ongeveer 250 000 kg hulpgoederen
uit het buitenland naar vliegvelden in
Italië, van waar de Italiaanse lucht
macht voor de verdere distributie zorgt.
De Amerikanen, die ook 50.000 kg goe-
Denemarken maken gebruik van kana
len. die door IJsbrekers worden opge
houden
Meteorologen hebben voorspeld, dat
Frankrijk in de komende drie da
gen nog meer last van kou en sneeuw
zal krygen. In het weekeinde heeft de
koude in Frankrijk aan 59 personen het
leven gekost. De carnavalsviering aan de
Rivlèra is uitgesteld.
Opsporingsvliegtuigen hebben maan
dag wrakstukken van de Griekse
Dakota, die sedert zondag met zeventien
man aan boord vermist werd. waarge
nomen op de besneeuwde hellingen van
de berg Difrys op het eiland Euboea
Het toestel had voedsel uitgeworpen
boven dorpen die door sneeuw geïso
leerd zijn Reddingsploegen zijn op weg
naar het toestel, dat vier bemannings
leden en dertien soldaten allen uit
gerust met valschermen aan boord
had Over het lot der inzittenden is nog
niets bekend
Rukwinden deden Nijlschip
kantelen: 21 doden
Op de Nql is maandag een rivierschip
omgeslagen als gevolg van krachtige
rukwinden: 21 van de 25 opvarenden,
merendeels scholieren met vakantie, zijn
verdronken
Het ongeluk is een gevolg van de bij
zondere weersomstandigheden in Egyp
te. In het Nijldal is het abnormaal
warm, terwijl het ten oosten van het
land in het gebied van Sinai en Gaza
zeer koud is. evenals in Libië, ten
westen van Egypte. Daar ligt een dikke
laag sneeuw. De trein van Gaza via
Ismailia naar Cairo is drie dagen opge
houden door zandstormen.
Morgen aanbieding
„ruimte-rapport"
(Van onze Haagse redacteuri
Naar wjj vernemen, zal het ruimterap
port van de Sociaal Economische Raad
woensdag aan de regering worden aan
geboden. Zoals gemeld gaat het hier om
het ruimte-advies, dat de regering aan
de S.E R had gevraagd. Dit advies zou
de regering het antwoord moeten geven
op de vraag of er ruimte bestaat voor
loonsverhoging. Hel advies ls een rap
port geworden van de economische situ
atie, zoals die op het ogenblik is, daar de
leden van de S.E.R. het niet eens kon
den worden over het advies.
De regering zal zich niet eerder bera
den over de moeilijkheden, die in de
Stichting van de Arbeid zijn gerezen,
voordat dit rapport van de Sociaal Eco
nomische Raad in haar handen is geko
men.
Televisie uitzending
Elfstedentocht
De Nederlandse Televisie Stichting zal
vanavond in het televisiejournaal om
20.00 uur opnamen van de start van de
Elfstedentocht verwerken. Bovendien
komt er waarschijnlijk om 22.00 uur na
afloop van het NCRV-programma een
extra uitzending van het televisie-jour
naal met een volledige reportage van de
Elfstedentocht. Dat hangt af van de
weersomstandigheden tegen het eind
van de tocht. Dc tclevisicstichting heeft
namelijk een langzaam vliegend vlieg
tuigje gehuurd om vanuit de lucht op
namen van de rijders tussen Barthle-
hiem en Leeuwarden te maken. Boven
dien moeten de films met dit vliegtuigje
van Leeuwarden naar Hilversum worden
gebracht. Mocht het later op de dag dus
harder gaan sneeuwen, dan bestaal de
mogelijkheid, dat dit toestelletje niet
kan vertrekken.
Langzaam en statiq drijven grote
ijsschollen ovef de grote rivier. Een
milde winterzon verleent aan het
winterse tafereel een bijzondere
gloed: de Rijn is los.
Deze opname werd ter hoogte van
Rhenen gemaakt.
De tiende Elfstedentocht is door vijf man gewonnen. Aat
de Koning uit Beemster, Van der Hoorn uit Ter Aar, Verhoeven
uit Dussen, Wijnhout uit Haarlemmermeer en Nauta uit
Wartena, gingen gelijk over de eindstreep. Zij hadden vrijwel
de gehele tocht in eikaars gezelschap gereden en afgesproken
gezamenlijk over de eindstreep te gaan. De tijd van de win
naars bedroeg 8 uur en 48 minuten.
Op het ogenblik, dat wij dit schrijven, is nog niet bekend
of het Wedstrijdcomité het winnende vijftal al dan niet zal
diskwalific eren. In dat geval wordt de Fries Jeen van den
Berg die als zesde binnenkwam, winnaar.
Voor een reportage zie men elders in dit blad.
Tijdens de zestigste zitting van
het landgerecht te Djakarta is bij
de behandeling van de zaak tegen
de Nederlander Jungschlager. de
voormalige chef van de Nederlandse
militaire inlichtingendienst in Indo
nesië. die wordt beschuldigd van
subversieve acties gericht tegen de
republiek Indonesië, de halfbloed
Doris van der Sluis als getuige
a charge gehoord.
De foto geeft hiervan een beeld: Op
de voorgrond achter de microfoon
v. d. Sluis, links Leon Jungschlager
en op de achtergrond de verdedig
ster van de heer Jungschlager.
mevr. M. Bouman.
Wordt prof. mr.
J. C. van Oven
minister van Justitie?
Als opvolger van wijlen
mr. L. A. Donker
Naar wij vernemen zou onze stadge
noot, prof. mr. J. C. van Oven, oud
hoogleraar in het Romeins recht aan
de Leidse Universiteit, ernstig in aan
merking komen om wijlen mr I. A.
Vakcentralen bespraken
loonbeleid
v'OLLEDIGE OVEREENSTEMMING.
De besturen van de drie vakcentralen
het N.V.V., dc K.A.B. en het C.N.V.
zijn gisteravond in Amsterdam bij
een geweest ter bespreking van de
situatie op loongebicd. Omtrent de
verder te volgen gedragslijn bestond
'ussen de drie besturen volledige over
enstemming.
In dit stadium van de bespreking
kunnen, aldus het gisteravond ver
strekte communiqué, geen verdere me
dedelingen worden verstrekt
Naar wjj vernemen zal men heden
middag een begin maken met het
openbreken van de vaarroute van
Amsterdam naar Leiden, die loopt vla
de ringvaart over de Kaag, de Zijl
naar het Kanaal van Spanjaardsbrug
naar Lammebrug. Met twee ijsbrekers
hoopt men het werk vannacht te vol
tooien Schaatsenrijders moeten 'us
goed opletten of de ijsbrekers moge
lijk al gepasseerd zijn.
Pieter Hoen terecht
Gisteravond is de 18-jarige matroos
Pieter Hoen uit Zwartsluis, die op 31
januari zijn schip ln de Franse haven
Bayonne verlaten had en sedert dien
spoorloos was. plotseling komen opda
gen. Alle nasporingen, welke door de
autoriteiten waren verricht, waren
vruchteloos gebleven Men veronderstel
de. dat de Jongen, te zamen met zijn
23-jarige collega, de matroos Mulderije
uit Westzaan dienst had genomen ln
het Vreemdelingenlegioen. Doch de
autoriteiten van het fort St.-Nicolas in
Marseille, waar de troepen voor het
vreemdelingenlegioen worden erzameld
hadden dit ontkend
De teruggekeerde jongen, die er have
loos uitzag, verklaarde, dat hij met Mul
derije ln een café te Bayonne voor het
Vreemdelingenlegioen was geronseld en
daarna in een kamp aldaar was terecht
gekomen Z(J zouden naar Algiers wor
den overgebracht, maar hadden kans
gezien tc ontvluchten. Na een .ocht
vol ontberingen hadden zij Nederland
weten te bereiken De terugkeer van de
jongen verwekte ln het ouderlijk gezin
grote blijdschap.
Prol. nu. I.C. van Oven
Donker op te volgen als minister van
Justitie. Prof. van Oven Is evenals de
vorige bewindsman, lid van de Party
van de Arbeid.
WiJ hebben tevergeefs getracht he
denmorgen bevestiging van dit bericht
te verkrygen; naar mevrouw Van Oven
ons mededeelde, vertoefde haar echtge
noot „in Den Haag".
Prof. Van Oven, die in Dordrecht werd
geboren en thans 74 jaar oud ls, was ge
durende een tijdvak van 35 Jaar hoogle
raar in het Romeins recht, eerst van
1917 tot 1925 tc Groningen cn vervolgens
van 1925 tot 1952 in Leiden.
Hy ls een van de oprichters en gedu
rende langer dan een kwarteeuw hoofd
redacteur van het Nederlandse Juristen
blad en werd by zyn zilveren Jubileum
als zodanig, in 1951, benoemd tot Ridder
in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Vele jaren was hy voorzitter van het
Leidsche Volkshuis aan de Apothekers-
dyk.
