LEIDSCH
DAGBLAD
Thans een dieptepunt te Geneve
in ijzige stormwind
WEERBERICHT
Vooral Italië zucht onder hevige
koude en sneeuwval
Honderdduizenden in eenzame
bergdorpen geheel afgesloten
Dinsdag a.s. de Elfstedentocht
94ste jaargang
VRIJDAG 10 FEBRUARI 1956
No. 28753
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal: f2.35 per maand: f0.55 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21501"
Men draait in kringetje rond
Vrees voor inperking der soevereiniteit
beheerst de Indonesiërs
(Van onze speciale verslaggever in Genève)
Terwijl een ijzige stormwind de beruchte „bise" Genève in zijn
greep gevangen houdt, sleept de Nederlands-Indonesische conferentie
in hotel ,.Des Bergues" zich nog steeds moeizaam voort. De ministers
hebben gisteren vrijwel de gehele dag aan het netelige vraagstuk van
de arbitrage-regeling besteed, zonder ook maar een stap dichter bij de
oplossing te komen. Zowel van Nederlandse als van Indonesische zijde
ontkent men niet dat de crisis, die al vrij spoedig na de hervatting van
de conferentie is uitgebroken, haar dieptepunt heeft bereikt.
Ofschoon de sfeer in de conferentiezaal ,goed' wordt genoemd, blijft
men in een kringetje rond draaien. Anders gezegd: de goede wil is er
nog steeds, maar de resultaten laten op zich wachten. Wanneer men er
ook vandaag niet in zou slagen de opnieuw vastgelopen wagen op gang
te helpen, is de kans groot dat de delegaties tocb met lege handen naar
huis zullen terugkeren.
Behalve de ministers Luns, Zylstra en
Van der Kieft heeft gistermiddag ook
de Nederlandse regeringscommissaris
voor Indonesische aangelegenheden, mr
N S. Blom. aan de besprekingen deelge
nomen. Van Indonesische zijde waren
aanwezig de ministers Anak Agoeng. Soe-
mitro, Leimena en de nog niet vol-
leding van zijn ziekte herstelde Roem.
De kwestie waar alles om draait
de arbitrage-regeling biedt boven
dien weinig perspectief, omdat beide
partijen in dit stadium niet bereid
en niet in staat zijn water ln de wijn
te doen. De Nederlanders biyv:i z'ch
vasthouden aan een volledig sluilence
regeling, die alle misverstanden uit
sluit. terwijl de Indonesiërs Juist streven
naar een oplossing, die hun „soeverei-
nlteits-waar intakt laat.
In wezen is het een vrees voor in
perking van de soevereiniteit, die de
Indonesiërs beheerst. Daarbij komt dan
nog de moeilijkheid, dat de missie-
Anak Agoeng met handen en voeten is
gebonden aan de wel zeer strenge in
structies uit Djakarta, die elke tege
moetkoming bij voorbaat buitensluit.
Om iedere schijn van een „ex-kolo
niale bevoogding" te vermijden heeft de
Nederlandse regering daarom een ge
schillen-regeling voorgesteld, die is ge
baseerd op art. 36. lid 2. van het statuut
van het Internationale Gerechtshof 'de
z.g facultatieve clausule), die de moge
lijkheid voor een verplichte rechtspraak
openstelt voor alle kwesties, die betref
fen: (1) de uitlegging van een verdrag.
(2) iedere kwestie van internationaal
recht. (3) het bestaan van een feit. dat,
indien vastgesteld een schending van
een internationale verbintenis zou zjjn,
f4) de aard of oe omvang van de scha
de vergoeding voor een dergelijke
schending.
Wanneer de Indonesiërs zich met een
op dit artikel gebaseerde regeling ak
koord zouden verklaren, is tegelijk de
angst voor „soevereiniteits-verlies" weg
genomen Immers- de meeste leden van
de V. N. hebben ondertekend en daar-
Veertig Japanners
onder lawine
Veertig arbeiders zijn nabii een
krachtstation te Tovama. in West-
Japan. onder een lawine bedolven.
Twee hunner ziin gered. Men vreest,
dat de anderen om het leven ziin ge
komen.
Matige tot lichte vorst
De Bilt verwacht tot moreenavond:
Overdrijvende wolkenvelden met plaat
selijk wat sneeuw Vannacht matiee
tot strenee moreen overdae matiee tot
lichte vorst. Overweeend zwakke wind
(ODeemaakt te 11.15 uur).
Geen aanvoer meer van
koude lucht
Het K.N.M.I. deelt mee:
Het langgerekte hogedrukgebied. dat
zich uitstrekte van Noord-Siberie tot
aan de Britse eilanden vertoont bo
ven Scandinavië tekenen van ver
zwakking. Een zwakke storing, die
zich boven Denemarken ontwikkelde
veroorzaakte in ons land plaatselijk
wat sneeuw.
Als gevole van deze veranderingen
draaide de wind naar richtingen tussen
noordoost cn noord waardoor reeds ln
de nacht Iets minder koude lucht van
de Oostzee ons land binnenstroomde In
de Noordelltke provincies was de vorst
dan ook minder dan in Brabant en
Limburg waar minimaal -13 werden
waargenomen.
De laagste temperaturen in Europa
werden vannacht uit Zuid-Duitsland
gemeld waar het Dlaatseliik omstreeks
30 graden heeft gevroren. Deze koude
lucht stroomt thans in de richting van
zuid-Prankriik.
In onze omgeving zal er de komen
de 24 uur weinig wind zijn. Verdere
aanvoer van koude lucht vindt dan
ook niet meer nlaats. Bil opklaringen
In de nacht zal het evenwel weer
matig tot «trene vriezen.
11 februari
Zon op: 8.07 uur; onder: 1747 uur.
Maan op: 7.29 uur; onder: 17 46 uur
Hoogwater te Katwijk te 3 27 en 15 35
uur.
Dit nummer bestaat alt 12 pagina's.
mede de verplichte rechtspraak op
deze punten aanvaard. Of Indonesië deze
redenering zal overnemenIs echter
gezien de positie, waarin Anak Aoeng
verkeert. twijfelachtig. De Indone
siërs wensen niet te worden „vastgena
geld" aan formuleringen, die later in
Djakarta als een capitulatie voor de
Over de vraag, hoe lang het over
leg nog zal duren, laat men zich te
Genève dan ook niet uit. In ieder ge
val wordt het. zowel van Indonesi
sche als van Nederlandse ziide. on
waarschijnlijk geacht, dat de moei
lijkheden nog voor volgende week uit
de weg zullen zijn geruimd.
Zelfs wanneer voor de arbitrage
regeling een oplossing zou worden ge
vonden. die belde partijen kan bevre
digen, blijven er nog enkele minder
lastige punten over.die om afdoening
vragen.
Nog steeds verzet in
Baltische staten
Drie politici in ballingschap uit de
Baltische landen, onder wie de voorma
lige ministers van financiën van Li-
thauen en Letland, dr. Karvelis en Ro
bert Liepins. hebben donderdag op een
persconferentie in Bonn verklaard, dat
gewapende partisanen in Estland, Let
land en Lithauen nog verzet bieden aan
het communistisch bewind.
In Lethland zou de partisanen op 11
januari j.l. een amnestie zyn aange
boden. indien zü zich overgaven. Het
zelfde zou op 20 januari in Lithauen
zjjn gebeurd. Aangenomen werd, dat ook
ln Estland amnestie was aangeboden.
Naar schatting zou ten minste een
tiende van de zes miljoen inwoners der
Baltische republieken, die sedert 1941
gedwongen deel uitmaken van de Sov
jet-Unie, naar andere delen van de Unie
gedeporteerd zijn.
Waar deze opname gemaakt is.
is het nog wel wat erger dan bij
ons: liet is een foto van het Britse
Zuidpool-expeditieschip ..Theron"
ergens in het Zuidpoolgebied De
ijslaag daar is over duizenden mijlen
maar liefst drie meter dik! Ruim een
maand bleef de ..Theron" gevangen
in de greep van het ijs. Toen moest
er dynamiet aan te pas komen om
een vaargeul vrij te maken
De nieuwe koudegolf, die thans bijna geheel Europa plaagt, heeft de tempera
turen hier en daar tot dertig graden onder het vriespunt doen dalen. o.a. aan de
Duits-Poolse grens en in Joego-Slavië. In Noorwegen werd twintig graden vorst
gemeten en in Frankrijk varieerde de temperatuur van 20 graden vorst in het oos
ten tot niet minder dan vijftien graden in Parijs. Het ergste wordt de koude In
Italië gevoeld .waar honderdduizenden in de bergdorpen geisoleerd zitten .afge
sneden door enorme hoeveelheden sneeuw, welke soms tot vier a vijf meter is op
gewaaid. In verscheidene streken heerst voedselgebrek en het Italiaanse leger
heeft troepen, vliegtuigen en helikopters In de strijd geworpen tegen de „witte ter
reur". D Ver. Staten heeft besloten op grote schaal hulp te verlenen: uit Ameri-
kaansa bevoorradingsbases wordt voedsel en kleding beschikbaar gesteld: "500
overjassen, tienduizend truien en 43.200 voedselpaketten, welke tezamen 130.000
maaltijden inhouden. In geheel Italië zijn In de afgelopen dagen reeds zeventig
mensen door het slechte weer om het leven gekomen.
in half bevroren toestand naar zieken
huizen moesten worden overgebracht.
Het verkeer od vrijwel alle wegen en
sDoorweeen in Macedonië is tiideliik ge
staakt vanweee de ontzaglijke sneeuw-
Vele arbeiders konden hun
werk niet meer bereiken
De meeste kinderen in Zuid-Italië za
gen voor het eerst van hun leven
sneeuw. In Turijn protesteerde een man
heftig toen hij sneeuwruimers voor zijn
woning bezig zag. „ellendelingen" riep
hij uit, „wat doen Jullie? De sneeuw
is prachtig en jullie nemen het van mij
weg." Hij haalde een emmer en schepte
de sneeuw erin, waarna hij de lading
onder zijn bed opsloeg De man is naar
een kliniek voor geestesziekten over
gebracht.
Tal van Italiaanse fabrieken hebben
hun poorten gesloten, daar de arbeiders
hun werk niet kunnen bereiken. In vele
gemeenten werd de elektrische stroom
afgesneden of zoals in Rome ln fa-
brlekswijken gerantsoeneerd. Ook 1e
druk op het gas is aanzienlijk vermin
derd. In de grotten en bouwvallige hut
ten in de buitenwijken van Rome. waar
duizenden armen huizen, was in het ze-
heel geen licht of gas.
Uitgehongerde troepen wolven daal
den uit de besneeuwde bergen af tot op
slechts enkele kilometers van de eeuwtce
stad
De enige mensen in Rome die zich
bjj de huidige koude w°l bevonden w.i- i
ren de eerste Russische toeristen, die)
daar zijn aangekomen cm een bezoek
aan Italië te brengen
Ten westen van Triëst wist een aan
val
Ook in andere delen van Joeco-Slavië
heerst noe strenee vorst waardoor een
groot aantal weeen onbeeaanbaar ge
worden is terwiil bus- en sooorverkeer
ernstig eestremd ziin.
In een eroot deel van het land ln
het biizonder in Montenegro Macedo
nië en Bosnië, ziin de scholen eesloten
fanweee de zware sneeuwval en de
Btrenee vorst.
Grote massa's Dakits drijven de Donau
en de Sau af. Daar de kanalen, die de
elektrische centrale van Belgrado van
water voorzien door zware Hw«pc ce-
blokkeerd waren, was de hoofdstad voor
èkwreveer zes uur van elektriciteit
stoken TIÖLTSV^ALEXANDER KOSMAN
Lawines hebben tot nu toe in Oos
ten r li k het leven van 37 personen
gevergd.
Tiidens sneeuwstormen in de Drovin-
cie Edirne. noord-oost Turk lie ziin
tot dusverre 15 Dersonen doodeevroren
aldus meldt radio Istanboel.
IJs od de Kcirg betrouwbaar
Het iis op de Kagerplassen is thans,
naar wil van de ziide van de ijsclub
„Kagermeer" vernemen. overal be
trouwbaar.
Uitbreiding tochten Leiden en omgeving
Het Elfsteden-comtté heeft gisteravond besloten de Elfstedentocht op
dinsdag a.s. te laten verrijden.
De wedstrijdrijders zullen om half zes in de ochtend op het Harinxma-
kanaal starten. De toerrijders volgen daarna De tocht zal om de zuid gaan.
De rijders moeten zich melden bij hotel „De Groene Welde" t« Leeuwarden.
Oude Wetering CPavlljoeD De Brasem).
60 km: Startplaatsen te Lelden (Bel-
levue en Schuttershof), te Oudewetering
(Paviljoen De Brasem) en te Langeraar
(café Hogendijk).
90 km: Startplaatsen te Lelden. Oude-
wetenng. Langeraar, Zevenhoven (Slult-
kade café Broekhof) en te Nieuwkoop
(café Kelder)
Tengevolge van de dooi in het begin
van deze week en het daarna opnieuw
inzetten van de vorst is het ijs op de
meren berijdbaar geworden en kan net
aantal tochten ln de omgeving van Lei
den belangrijk uitgebreid worden.
IJs en weder dienende zullen onder
auspiciën van het Gewest Zuid-Holland
van de K N S B het komende week-einde
de volgende tochten worden gehouden:
Molentocht (circa 50 km): Startplaat
sen te Leiden Bellevue en Schutters
hof), te Oudewetering (Paviljoen De
Brasem)
Merentocht: 20 km startplaats te Lei
den (Believue en Schuttershof)
40 km: startplaatsen te Leiden (Belie
vue en Schuttershof) en te Oude Wete
ring (Paviljoen De Brasem).
OVERLEDEN.
De Nederlandse vlolist Alexander Kos-
man is in ae ouderdom van 84 Jaar te
Amsterdam overleden.
Alexander Kosman, die in Rotterdam
werd geboren, ontving zijn opleiding
aan het Conservatorium te Parijs. Hij
was medeleerling van Marteau Flesch en
Capet. Hij is concertmeester geweest ln
Glasgow Philadelphia en Essen en was
de eerste vertolker van de vioolsonate
van Richaro Strauss met de componist
aan de piano. Tegen het einde van zijn
loopbaan in 1933 heeft hij nog
een jaar deel uitgemaakt van het Con
certgebouworkest m Amsterdam.
Churchills schilderij in Kanier onthuld
Hulde aan „strijder tegen de duisternis"
ln aanwezigheid van de voorzitter van
de Tweede Kamer. mr. L. G. Korten-
horst, de Engelse ambassadeur Sir Paul
Mason, de minister van O. K. en W„
mr. J. M. L. Th. Cals, alsmede de le
den der Tweede Kamer, heeft de Ne
derlandse ambassadeur te Londen, mr.
D U. Stikker, gistermiddag in de rook
zaal van de Tweede Kamer hel oor-
zyn geschenk uiting heeft willen geven
aan de gehechthe.d aan zyn eigen land
en aan de bewondering die hij koestert
voor het land, waar hy gevestigd is.
Churohili is hier geschilderd als de
vierkante persoonlijkheid die wij ken
nen doch daarnaast is de schilder erin
geslaagd alle menselijke eigenschappen
weei ie geven die wij zo hebber leren
Het portret van Sir Winston
Churchill .dat in opdracht van een
Nederlander, die onbekend wenst te
blijven, geschilderd werd door Max
Nauta en dat door tussenkomst van
de Nederlandse ambassadeur te
Londen, mr. D. U. Stikker, aan de
Tweede Kamer is aangeboden, is
gistermiddag overgedragen.. V.l.n.r.
Max Nauta. mr. L. G. Kortenhorst
en mr. D U. Stikker.
tal mornlken die op het eiland Barbana i
leven, na een week van de buitenwereld
afgesneden te zijn met een boot over de I
grotendeels met iis bedekte lagune naar j
het vasteland te komen Zi.i hadden ie- 1
ven dagen lang op pudding en gedroog-
de vis geleefd
Niemand in het doorgaans zonnige
Italië met een bevolking van 48.000.000
zielen, die niet te lijden heeft van de
ongemakken van belemmerde transport- j
middelen, gebroken telefoonlijnen cn
gebrek aan brandstoffen en elektriciteit
De „witte terreur" nam 4e propor
tie? van een ramp aan in de Abruzzen
ten oosten van Rome, de door armoede j
geteisterde bevolking van de gebieden in i
Zuid-Italië en op het eiland Slcllic.
In de provincie Cbietl werd de staat I
van beleg afgekondigd Van de 103 ge- j
meenten in deze provincie zijn er 91 van
de buitenwereld afgesloten
De Italiaanse regering trok meer dan
een miljoen dollars uit voor hulp aan de
slachtoffers. Het Vaticaan dirigeerde
60 wagonladingen voedsel en kleding
naar Sicilië.
Hevige sneeuwstorm
in Macedonië
In een deel van Joeg o-S 1 a v i
hebben ongekend hevige sneeuwstormen
gewoed waardoor vilf mensen om het
leven ziin gekomen terwiil 13 Dersonen
Drie Provincientocht (circa 50 km.)
Startplaatsen: Uithoorn (café Verhoek)
Tolhuis by Nleuwveen (café Uyttewaal),
Nieuwkoop (café Kelder), Zevenhoven:
Sluitkade (café Briekhof).
Bloemen tocht (AalsmeerLeiden 70
km): Startplaatsen: Aalsmeer (Jacht
haven Krüger), Leiden Believue en
Schuttershof). Oude Wetering (De Bra
sem).
De laatste tocht wordt alleen op zon
dag gereden.
tret van Sir Winston Churchill ont
huld dat in opdracht van een Neder
lander. die onbekend wenst te blijven,
door de kunstschilder Nauta werd ge
maakt en aan de Tweede Kamer aan
geboden.
Na de onthulling van du portret hield
mr Stikker een korte toespraak. Het
spreekt vanzelf aldus de ambassadeur,
dait de ombekende opdrachtgever door
waarderen :n de loop der jaren, aldus
mr Stikker
Tenslotte wenste hy de heeT Nauta ge
luk met het resultaat.
De voorzitter van de Tweede Kamer
mr. Kortenhorst verzocht de heer Stik
ker ln zyn antwoord de dank van de
Kamer over te brengen aan de anonieme
schenker.
Mr. Kortenhorst noemde het doek een
van de beste en misschien wel het beste
dat ooit werd gemaakt van de Engelse
staatsman Ook hy sprak zyn dank uit
aan het adres van de heer Nauta. DU
schildery van de ..stryder tegen de duis
ternis". zo verklaarde hy tenslotte. zaJ
een biyvende plaats krygen ln onze Ka
mer en ons tot lichtend voorbeeld strek
ken.
Per auto over de
Gouwzee
De Marker visventer Aris Zondervan
is gisteren de eerste geweest, die dit
jaar met zyn auto over het ys van de
Gouwzee van Monnikendam naar Mar
ken is gereden.
Het ys op de Gouwzee is in deze twee
de vorstperiode veel beter geworden en
reeds worden dan ook plannen beraamd
om volgende week een zgn. Marker brui
loft op het ys te orgamseren. In Monni
kendam worden voorbereidingen getrof
fen om autowedstrjjden op het ijsdek
van de Gouwzee te houden.
Requisitoir
Jungschlager
23 februari
Met de 60ste zitting, die gisteren is
gehouden, was het verhoor der getui
gen in de zaak-Jungschlager teneinde.
Donderdag. 23 februari, zal de Officier
van Justitie, Soenarlo, het requisitoir
uitspreken in dit proces, dat begonnen
Is op 17 januar 1955 en dus nu ruim
een jaar heeft geduurd. Er zijn 78 ge
tuigen gehoord, van wie 29 a charge.
38 a decharge, en 11 deskundigen. Be
klaagde Jungschlager bevindt zich
niim 2 jaar in voorarrest.
Advies gevraagd aan
gezinsraad
INZAKE VERDELING
WOONGELEGENHEID.
De ministers van Maatschappelijk
Werk en Wederopbouw en Volkshuis
vesting hebben een schrijven gericht
tot de gezinsraad, met het verroek
om advies omtrent maatregelen,
welke bij de verdeling der beschikbare
woongelegenheid nodig zyn voor de
jonge gezinnen.
ZÜ zeggen dat de schaarste aan woon
gelegenheid langer zal duren dan aan
vankelijk werd gemeend. Daarom dient
de vraag te worden gesteld, of de thans
gevolgde wyze en het huidige systeem
j van verdeling van woonruimte, zoals
de woonrulmtewet 1947 deze kent. vol
doende ziin om de uit deze omstauig-
heden voortvloeiende moeilijkheden v oor
woningzoekenden, met name voor de
Jonge gezinnen, op te vangen. Daar ïU
geneigd zfln deze vraag ontkennend te
beantwoorden overwegen de ministers of
wellicht een aantal aanvullende rege
lingen nodig Is, welke het vrijwillig be
schikbaar stellen van woonr»'cner>hei<i
kan stimuleren De minis'<r "m var.t-
schappelljk werk denkt r. erbjj met na
me agn regelingen en voorzieningen,
welke voor een belangryk deel liggen
in het verlenen van premies en gelde
lijke tegemoetkomingen by het vrtlwll-
lig beschikbaar stellen van woongele
genheid of he' aanbrengen van tech
nische voorzieningen in woningen, waar
door deze door meer gezinnen kunnen
worden bewoond, en dergeiyke Een
vraag welke hiermee nauw verband
houdt is of de premieregeling voor wo
ningsplitsing van het Departement van
Wederopbouw en Volkshuisvesting even
eens aan haar doel beantwoordt. De ge
zinsraad wirdt gevraagd zyn mening zo
mogelijk spoedig te willen kenbaar ma
ken.