Nederlanders, Britten en Noren willen
walvisstand op peil houden
Levende vetpotten beschoten met roestvrije
stalen „merk"-pijlen
Pijnloos en mittig
Amerikaanse verkiezingsmethode
duurder dan in Europa
Geen Duitse regimenten, omdat
die bewegingsvrijheid hinderen
Welhaast duizend jaar reeds trekt de Westeuropese mens ter walvisvaart.
De Nederlanders behoorden in vroeger eeuwen en behoren nog thans tot de
geduchtste walvisvaarders van ons werelddeel. Anders dan vroeger is het
thans zo, dat de opbrengst van de walvisvangst een der hoekpijlers vormt van
Nederlands voedselpositie. De functie, die onze drijvende industrie, de
„Willem Barentsz", vervult ten bate van ons volk, wordt maar al te vaak onder
schat. Doch willen de „Willem Barentsz" en de walvisvangers van andere naties
hun taak naar behoren kunnen vervullen, willen zij kunnen bijdragen tot verste
viging van de Europese vetpositie, dan is het een noodzakelijkheid, dat er
voldoende walvissen, voldoende „Levende Vetpotten" in de Oceaan aanwezig
zijn. Anders gezegd: een te groot aantal gedode walvissen zou betekenen
roofbouw op de vetreserves van de Oceaan.
met de resten van het dder over boord
geworpen. Om de merken zo opvallend
mogelijk te maken, hebben wy tijdens
onze jongste reis met de walvisjager
„Enern" aan een aantal pijlen een bun
del zes voet lange fel gekleurde nylon
draden bevestigd. Wy hopen nu maar,
dat die in het oog springende kleurige
draden niet onopgemerkt kunnen Wij
ven. Bovendien is er een beloning uit
geloofd voor iedere inzending van een
merkpijl aan het (Britse) Nationale
Oceanographisch Instituut, mits de in
zender tevens vermeldt, waar het dier
is te dik dan dat een getroffen walvis
ook maar lets van zo'n pijl zou voelen.
We voeren tot op 1400 mijl ten Zuiden
van Kaapstad, waar we op het Zuid-
pool-ys stieten. Toen koersten we in
Westelijke richting langs de Atlantische
„grens" van de Zuidpool-zee. We deden
dag in dag dit niet anders dan „mer
ken". Een maand lang! Toen was het
tijd om naar South Georgia te varen
en daar onze wetenschappelijke mede
werkers aan land te zetten. Het weer
tijdens onze tocht was slechter dan ge
bruikelijk en stellig slechter dan ons
lief was. Hadden we niet zo te kampen
gehad met storm, mist en sneeuw, dan
waren we er vast en zeker ln geslaagd
om heel wat meer walvissen te voorzien
van een merkpyl!
Een der belangrijkste dingen van deze
tocht van de „Enern" was wel, dat hij
een uitgesproken internationaal karak
ter droeg. Vóór de oorlog merkten de
Britten eigener beweging meer dan 5000
walvissen in de wateren bij de Zuidpool.
De Internationale Commissie voor de
Walvisvangst sprak de wenselijkheid uit
van voortzetting dier „merk"-expedities.
Mede aan dit advies is het te danken
geweest, dat de Britse, Nederlandse en
Noorse belanghebbenden de handen in
een sloegen en de kosten van de „merk"-
tocht van de „Enern" gezamenlijk droe
gen. Ik hoop zeer. dat deze tocht van
de „Enern" op internationale basis een
nieuwe aanleiding zal zijn tot nog hech
ter internationale samenwerking op het
stuk van de walvisvaart in de komende
tijden. Nirt slechts de Europese mens,
oc-k de walvis zal daarbij gebaat zfjn!
(Nadruk verboden)
Stellig, vroeger was de bewerking van
de walvissen zodanig, dat er heel wat
meer bruikbare stoffen verloren gingen
dan tegenwoordig, maar hier staat te
genover, dat tegenwoordig het aantal
jaarlijks gevangen zeekolossen aanmer
kelijk groter is dan vroeger. Geen won
der, dat de by de walvisvangst geïnte
resseerde volken het dus hun zaak
eohten, zoveel doenlijk gegevens omtrent
hun oceanische vetleveranciers te ver
zamelen. Op grond van dde gegevens zal
men dan, zo nodig, tot reglementering
van de vangst overgaan.
„Gemerkte walvissen"
WALVISSEN zyn trekdieren. Telken
jare trekken zij van hun „grazige
weiden" in de ijskoude antarcti
sche wateren naar de tropische zeeén.
Hier paren zij en brengen zy hun kroost
ter wereld. Om iets meer omtrent de
dieren aan de weet te komen, is men
sedert een aantal jaren bezig, een aan
tal hunner te merken. Vangt men dan
later van die gemerkte kolossen, dan
krijgt men tevens aanwijzingen omtrent
hun verplaatsingsmogelijkheaen en ge
woonten, alsmede omtrent het percen
tage van het totaal aantal walvissen,
hetwelk aan de mens ten offer valt. Dit
is heel belangrijk, omdat de wasvisU-aan-
bereiding een basisindustrie voor de
voedselvoorziening der mensheid is.
Een duif of een andere vogel laat zich
betrekkelijk gemakkelijk „merken". Men
6ohuift het dier een ring om de poot,
laat het dan weer vliegen en de vrije
vogel is een gemerkt exemplaar. Jonge
walvissen kan men echter niet als jonge
vogels vangen en ringen. Zij moeten
Hef plan van de heer Klusman
GOED BEDOELD, MAAR
Naar aanleiding van hef initiatief van
de heer H. A. J. Klusman te Leiden,
om een bond op te richten van fat
soenlijke weggebruikers, vernemen wij
van de zijde van het Verbond voor
Veilig Verkeer, dat dergelijke initia
tieven, hoe goed ook bedoeld, veelal
niet realiseerbaar zijn.
Talrijk zijn de initiatieven geweest
van de zijde van weggebruikers om te
komen tot bevordering van de eenheid
en de goede wil op de weg. Deze plan
nen werden in de meeste gevallen aan
Prinses Wilhelmina gezonden, omdat zij
het is, die bij herhaling zich tot het
Nederlandse volk heeft gericht om ln
het verkeer meer discipline aan de dag
te leggen.
Op haar beurt heeft Prinses Wilhel
mina deze plannen gezonden naar het
Verbond voor Veilig Verkeer, waar men
aparte plannen-dossiers heeft aangelegd
die elke dag dikker worden.
De directeur van het Verbond, de heer
K. J. Schummelketel. staat wat scep
tisch tegenover deze plannen die, vol
gens hem, overigens met de beste be
doelingen zijn gemaakt.
Veelal, zo deelde hy ons mede, zijn de
mensen die in een opwelling met derge
lijke initiatieven naar voren treden niet
eens lid van de Vereniging voor Veilig
Verkeer, een vereniging die toch op de
eerste plaats geëigend is om hier de
strijd tegen het toenemend aantal ver
keersongevallen aan te binden. Een
strijd overigens, die zij. volgens de heer
Schummelketel, niet kan voeren zonder
geld. Slechts een groot jaarlijks bedrag
zou een gerichte propaganda mogelijk
kunnen maken, maar het schijnt, aldus
de heer Schummelketel, dat de Neder
lander hier niet voor voelt
Plannen heeft men bij het Verbond
voor Veilig Verkeer genoeg, maar hel
geld ontbreekt om deze plannen tc mali-
teren.
anders gemerkt worden, en wel met be
hulp van een klein kanon! Tijdens zo'n
„merk-reis" met een walvisjager maakt
men jacht op de dieren ais tijdens eer.
echte vangst. Instede van met harpoe
nen besohiet men d= kolossen evenwel
met roestvrije stalen pijlen. Iedere pijl
heeft een serie-nummer. De „jager" te
kent nauwkeurig aan, waar en wanneer
hij een bepaald nummer heeft „afge
schoten".
Niet alle „merken" worden terugge
vonden, als de later gevangen walvissen
verwerkt worden. Het kan niet anders
of vrij vaak zelfs wordt- een merkpyl
Een walvissen-„zootje" wordt
near de drijvende traanfabriek ge
sleept om daar te worden verwerkt.
werd gevangen, het geslacht, de lengte
en verder bijzonderheden omtrent de
„Levende Vetpot".
Internationale samenwerking
TIJDENS onze tooht met de „Enern"
gelukte het ons, ruim 150 walvis
sen te merken met onze stalen
pylen. Opgemerkt zij, dat zo'n pijlschot
de dieren geen pijn bezorgt. De vetlaag
Honderd millioen dollar geen te hoge prijs
voor fiinctionneren van democratie
(Van onze correspondent in Washington.)
Straten en muren worden niet volgekalkt, affiches en strooibiljetten ziet
men slechts weinig, wanneer er in de Verenigde Staten verkiezingen
worden gehouden. Kalken en plakken zijn maar armelui's methoden om
verkiezingen te winnen, Amerika doet het duurder. De grote verkiezingen
van het presidentschap zijn nog ver af: begin November 1956. Maar men
kan nu toch al voorzien, hoeveel de twee verkiezingscampagnes (van
Republikeinen en Democraten tesamen) zullen gaan kosten. Grof geschat
komt dat op 100 millioen dollar en dit lijkt velen hier een extravagant hoog
bedrag om uit te geven aan verkiezingsreclame.
De vakmensen zijn het er echter wel over eens, dat men deze som
beslist moet besteden, wil men beide rivalen voor het presidentschap vol
doende publiciteit verschaffen. Men bedenke, dat Amerika zo groot is als
een werelddeel! De partijen moeten in belangrijke centra kantoren in
richten, het reizen van candidaten en propagandisten veelal per vlieg
tuig! kost heel wat en enorme bedragen worden uitgegeven voor tele^
visie-uitzendingen. De televisie is het propagandamiddel bij uitnemendheid
geworden. Men kan de klok niet terugzetten en gaan werken met radio
en strooibiljet.
West-Duitse luchtmacht zal in zo snel
mogelijk tempo tot stand worden gebracht
(Van onze correspondent in Bonn.)
Het nieuwe West-Duitse leger moet in een zo vlug mogelijk tempo in
elkaar worden gezet. Daarover zijn het West-Duitse ministerie van Defensie
in Bonn en het hoofdkwartier van de NAVO-strijdkrachten in Parijs het
met elkaar eens geworden. Iets geheel nieuws is dat men de 12 divisies,
waaruit het landleger zal bestaan, niet meer, net als vroeger bij de Duitse
Wehrmacht, in regimenten heeft onderverdeeld. De grote manoeuvres van
de Westelijke Geallieerde strijdkrachten „Cordon Bleu" en „Carte Blanche",
die kort geleden op West-Duits grondgebied werden gehouden, hebben
immers duidelijk bewezen, dat grote eenheden niet over voldoende be
wegingsvrijheid beschikken en dat zij daardoor maar al te gemakkelijk
het slachtoffer van geconcentreerde vijandelijke aanvallen met atoom
wapens zouden kunnen worden. Daarom zullen in het vervolg de grootste
onderafdelingen van de divisies alleen maar bataljons zijn. Alleen bij de
artillerie worden nog regimenten geformeerd en wel met de bedoeling
een sterker vuur op een tegenstander te kunnen openen, maar ook de
pantserdivisies worden niet meer in regimenten maar in vier bataljons,
elk met 70 pantsers, onderverdeeld.
Meeste wapens voor leger
komen uit Amerika
Invloed van rijke enkeling
is echter te groot
Honderd millioen dollar, het is eigen-
lyk niet zo veel. Als men het omslaat
over, een bevolking van 165 millioen
dan kan men een nieuwe president kra
gen a 66 dollarcent per persoon.
Zulk een klein bedrag zou men er ei
genlijk best- voor over moetei) hebben om
goed ingelicht te worden over karakter
en begaafdheid van de twee mannen
tussen wie men kiezen moet. Men zou
die 66 cent kunnen beschouwen als een
bydrage tot het goed functionneren van
een democratisch systeem.
Brand in Ambonnezenkamp „Lunetten"
Ruim 60 personen dakloos geworden
Nieuwjaarsmiddag omstreeks drie uur
is in het Ambon nezenwoonoord „Lunet
ten te Vught (N.-B.) in een der woon
ruimten van barak 6a door nog onbe
kende oorzaak brand ontstaan. Het vuur
greep snel om zich heen in deze aoor
vezelschotten van elkaar gescheiden
ruimten. De brandweren uit Vught en
Den Bosch, die het vuur met een dozijn
stralen bestreden, konden niet verhin
deren, dat de helft van de uit 24 woon
ruimten bestaande barak een prooi der
vlammen werd. Wel kon voorkomen
worden, dat de vlammen naar de an
dere helft van deze en de er nabij ge
legen barak No. 7 oversloegen.
In totaal werden 66 Ambonnezen dak
loos. Zij zijn tijdelijk elders in dit
woonoord, waar c.a. 3000 Abonnezen ge
huisvest zijn, ondergebracht.
Toen de brand ontdekt werd, heerste
aanvankelijk grote verwarring onder de
bewoners van de barak. Gelukkig deden
zich geen persoonlijke ongevallen
vrli ;root deel yar. fc<v£.
scheiden bezittingen van de bewoners
gingen by de brand verloren. Wat nog
van huisraad e.d. gered kon worden,
had veel te lijden van een plensregen-
bui. In de woonruimten wordt op
kachels en petroleumtoestellen en elek-
triche komforen gekookt. De substi
tuut-officier van Justitie uit Den Bosch,
mr. M. J. Bruigom, verscheen ook op
het terrein van de brand. De Vughtse
recherche stelt een onderzoek naar de
oorzaak van de brand in.
Het merken van walvissen in de
arctische wateren is niet altijd be
paald een aangenaam karwei. Aan
de ijsafzetting op het schip is duide
lijk te zien. dat een dergelijke on
bloedige jacht geen onverdeeld ge
noegen is.
De Raad van Beheer van het Kon.
Instituut voor de Tropen brengt ter kennis
dat per 1 januari 1956 als directeur van
de afdeling tropische hygiëne en geogra
fische pathologie zal optreden prof. dr J.
W. Wolff, thans hoofd van de onderafde
ling bacteriologie en lepto splroses Prof.
dr N. H. Swellengrebel, die per 1 januari
I als directeur aftreedt, zal aan de afdeling
verbonden biyven als honorair plaatsver-
Overval te Zuidhorn
In de zuivelfabriek te Briltil (ge
meente Zuidhorn) is 's nachts omstreeks
twee uur ingebroken. Gemaskerde man
nen vermoedelijk drie haalden de
directeur uit bed en dwongen hem, on
der bedreiging met een revolver, de kluis
te openen. Een kistje met f. 6500,—
werd buit gemaakt. Een ander kistje,
waarin zich f. 4000.bevond, werd over
het hoofd gezien. Alvorens te verdwij
nen haalden de dieven de vrouw van
de directeur en de kinderen uit bed en
bonden ze vast. De telefoonlijn was
doorgesneden.
Even tevoren was er ingebroken in
het dorp Zuidhorn by een verzekerings-
OJJC— T\O-~ oc-rziz-Z. 12-1 o*r
Helaas komen de bijdragen in het al
gemeen gesproken niet van jan en
alleman. De campagne-potten van beide
grote partyen worden in hoofdzaak ge
spekt door rijke Amerikanen en door
hun machtige organisaties. Daarin
schuilt natuurlijk het gevaar, dat een
partij tezeer onder de duim van bepaal
de personen en onder de geboden van
bepaalde organisaties kan komen. Het
Amerikaanse Congres heeft daar inder
tijd een (dun) stokje voor gestoken: per
persoon mocht men niet meer bijdragen
dan 5000 dollars voor een campagne.
Wie echte meer wilde geven kon dat al
tijd laten doen door zijn virouw en kin
deren en eventueel ook nog door neven
en nichten!
De laatste tijd hoort men allerlei sug
gesties om de campagnegelden op een
andere maner bij elkaar te krijgen. In
dien 20 millioen gezinnen bereid waren
5 dollar bij te dragen zou mep de 100
millioen ook bij elkaar hebben en dan
zouden na de verkiezingen niet
diverse contribuanten beloond behoeven
te worden voor hun enorme bijdrage tot"
de overwinning (uit dankbaarheid krij
gen doorgaans enkele geldschieters, die
op het goede paard hebben ingezet een
aardige ambassadeurspost in het bui
tenland) Men zou er een hele actie voor
moeten voeren ten einde de kleine luy-
den tot een kleine steunbijdrage te be
wegen, maar men zou het eens serieus
moeten proberen. Op die manier bindt
men bij voorbaat vele contribuanten aan
zijn partij en men neemt de kwade reuk
weg die de grote bijdragen doorgaans
vergezelt.
Schipbreuk
op Oudejaarsavond
Opvarenden „met de broek'
gered
(Speciale berichtgeving)
Bijna was het een dramatische
oudejaarsavond geworden voor vijf
Nederlanders, o.w. twee vrouwen, een
Engelse captain-pilot en een scheeps
hond, toen in het zicht van de haven
hun scheepje strandde op de noorder-
pier van Hoek van Holland. In een
felle bui misten zij het zicht op de
twee lichtboeien buitengaats. Zij lie
pen de mond van de Waterweg mis
en denkend hun fout te herstellen
stuurden zij het kleine schip, de
slechts ZS ton metende sleepboot Jo-
han, boven op de dam.
Direct begonnen zware zeeën over
het scheepje te lopen, Ze zonden vuur
pijlen de luoht in. die opgemerkt werden
door de bezetting van de Hoekse sein
post. Sleepdienst en reddingwezen wer
den gealarmeerd en om 7 uur 10 in de
donkere avond liep de reddingboot Pre
sident Jan Leis uit Het werd een red
ding zoals er weinig voorkomen nl. met
de reddingbroek.
Om kwart voor negen klonk het zege
vierend door de radio: „We hebben de
zesde nu ook aan boord en komen naar
binnen." Het was de stem van eerste
madhinist Benard Een kwartier later
zette 'de reddingboot zes dankbare ge
redden in de berghaven aan land. Een
week waren zij onderv eg geweest van
Schotland naar het vaderland, waar zij
de jaarwisseling in eigen huis in Papen-
dreoht hoopten te vieren Het werd een
oudejaarsavond in de gelagkamer van
hotel America. Maar er was die avond
geen gelukkiger gezin de-n dat van kapi
tein de Groot, hoe hij ook in zorg zat
In het NAVO - hoofdkwartier is men
overigens van mening dat West-Duits-
land ook een eigen atoomartillerie moet
krijgen. In verband met de overeen
komst, waarbij de Verenigde Staten het
West - Duitse leger grotendeels kosteloos
van wapentuig zullen voorzien, zullen
Duitse militairen ook opleidingsscholen
van het opperbevel van het Amerikaanse
leger in Europa kunnen bezoeken en
zelfs cursussen in Amerka kunnen gaan
volgen. De Amerikanen leveren een paar
opleidingsschepen voor de nieuwe West-
Duitse Marine. Duitse Marine-deskun
digen, die op het ogenblik nog bij de A-
merikaanse zeemacht in dienst zijn .zul
len in de gelegenheid worden gesteld als
instructeurs op de eerste nieuwe Marine
opleidingsschool te Flensburg - Mürwick
in Sleeswyk-Holstein vlak bij de Deense
grens te gaan werken.
Verouderde types?
Vooral bij het totstandkomen van de
West-Duitse luchtmacht wil men vlie
gensvlug te werk gaan. Al in de eerste
dagen van Januari begint in Fiirsten-
feldbück bij München een cursus waar
bij een 40-tal gewezen piloten van de
vroegere Duitse luchtmacht door de
Amerikaanse instructeurs in de gehei
men van de modernste luchtoorlog wor
den ingewijd. Men rekent er op, dat te
gen het einde van Maart reeds 600 West-
Duitse vrijwilligers aan de stuurknujjpels
van oefen toes tellen zullen zitten. Men
zal voor de opleiding gebruik maken van
de Piaggio 149 en van de Franse straal
jager Mystère. Naderhand eerst, wan
neer de opleiding voltooid is, komen de
Amerikaanse S 85 Tliunderjets en de
S 100 Thunderstreaks, die door de Ver
enigde Staten worden geleverd, voor de
Duitse vliegers aan de beurt. De meeste
wapens voor het leger zullen van Ame
rikaanse oorsprong zijn. Er zullen wel
niet al te veel verouderde types by zijn.
maar men vreest hier in West-Duitse
militaire kringen toch wel, dat men niet
altyd het allernieuwste en het allerbeste
zal krijgen. Doch ook in Engeland wor
den wapens op de wye markt gekocht.
In het beginstadium van het West-
Duitse leger zal het maar twaalf en een
halve maand behoeven te duren totdat
iemand, die vroeger reeds by de Duitse
weermacht heeft gediend, in een cursus
tot luitenant kan worden klaargestoomd
en vyftien en een halve maand wanneer
hy nog nooit eerder in zyn leven een
militair pakje heeft aangehad. Maar
later, wanneer er niet meer zo'n haast
by is, zal het 3 jaar moeten duren voor
dat men officier en twee jaar voordat
men onderofficier kan worden. Bij de
Marine zal de opleiding iets langer
duren.
Gouden medaille van
Eindhoven
UITGEREIKT AAN IR. P. F. OTTEN
Aan ir. P. F. S. Otten, voorzitter
van het presidium van de Raad van
Bestuur van de N.V. Philips' Gloei
lampenfabrieken te Eindhoven, is
zaterdag, op zijn 60ste verjaardag de
gouden medaille van de stad Eindho
ven toegekend. Hiermede is de heer
Otten vijfde ere-burger van de licht
stad.
De eerste aan wie deze onderschei
ding te beurt viel. was dr. A. F. Philips.
Hem werd de medaille op 8 juli 1938
uitgereikt. Tweede ere-burger werd by
zijn afscheid in 1945 de vroegere bur
gemeester A. Verdyk. Derde de indus
trieel Cl. F. J. Schellens, wiens verdien
sten op sociaal en economisch terrein
liggen. In 1949 werd ir. Th. P. Tromp,
destijds voorzitter van de directorium,
dat door het Ministerie van Wederop
bouw en de gemeente Eindhoven was
gevormd om voorbereidingen te treffen
tot de spoorwegwerken en het wederop-
bouwplan van de stad, tot ere-burger
benoemd.
Ir. Ottèn is in de oud-Hollandse ka
mer van het hoofdkantoor van de N.V.
Philips geluk gewenst door het voltallige
college van B en W. van Eindhoven en
toegesproken 'door de burgemeester mr.
H. A. M. T. Kolfschoten, die aan hem
mededeling van de onderscheiding deed
en memoreerde, dat de president van
het Philips-concern op eigen wyze en
in byzondere mate door zyn verant
woordelijke functie aan de steile top van
dit wereldconcern de goede en volle
constructieve geest van samenleven en
samenwerken gevoed en gestuwd heeft,
en hierdoor de stad, in het beslissend
stadium van haar ontwikkeling onschat
bare diensten heeft bewezen.
TEKORT AAN ARBEIDSTERS
Bij Twentse confectic-industrie
Hoewel de Twentse confectie-industrie
in het afgelopen jaar gunstige resulta
ten heeft geboekt en de orderpositie
nagenoeg het gehele jaar goed was, valt
er toch een schaduw over de situatie,
omdat men voortdurend tc kampen
heeft met een groot tekort aan arbeid
sters. Dagelijks laat zich dat pynlijk
gevoelen, aldus heeft de heer H. van
Heek Hz., voorzitter van de Kamer van
Koophandel voor Twenthe en Salland
verklaard. Alle acties ten spijt bleef het
tekort bestaan. Uit een door het Cen
traal Bureau voor de Statistiek ingestel
de enquête is gebleken, dat de confectie-
industrie tot die sectoren behoort, waar
tekort aan personeel het grootst is.
