Ministersconferentie te Genève
voor het eerst in ondiep water
Selwyn Lloyd volgt MacMillan op
aan Buitenlandse Zaken
WEERBERICHT
Maar er zijn puntendie de
sfeer kunnen verstoren
Richard Butler thans in feite
plaatsvervangend premier
Algemene Vergadering der V.N.
sloot „dramatische zitting"
94ste Jaargang
WOENSDAG 21 DECEMBER 1955
No. 28710
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.—
.AU VUUK LhlDtN t-IN UMMKtf
per kwartaal; f2.35 per maand; f0.55 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
„Minister Zijlstra is ons te slim af
(Van onze correspondent te Genève)
De Nederlands-Indonesische ministersconferentie te Genève is gisteren voor
het eerst sinds de formele opening op 10 December in ondiep water verzeild
geraakt. De kwestie waar het om draait is de erkenning van de rechten,
concessies en vergunningen van Indonesië, in feite een juridisch probleem
maar dan met een sterk overheersende politieke inslag.
De algemene verwachting is dat de besprekingen die morgen en over
morgen in Den Haag worden voortgezet, zich hoofdzakelijk op dit netelig
punt zullen concentreren. Zoals de minister van Economische Zaken, prof. dr
J. Zijlstra, het gisteren uitdrukte: ,,de kloof is wel te overbruggen, maar het
hangt er nu helemaal vanaf, wie het eerst over de brug komt en waar men
elkaar ontmoet.
Het was overigens een bijzonder mon
tere minister Zijlstra, die gistermiddag
om kwart over twee uit het KLM-toe
stel PH-CEC stapte.
Los-vaste afspraak
Op de vraag of zijn terugreis naar
Genève nog een punt van discussie heeft
uitgemaakt in Den Haag, antwoordde de
minister: „Ja, dat wel even, maar ik
kan met de hand op het hart verklaren
dat hierover geen noemenswaardige
twyfel heeft bestaan. Ik had nu een
maal een los-vaste afspraak met de heer
Kasimo lopen en er bestaat geen enkele
dringende reden om deze maar eenvou
dig af te zeggen".
Een glanzende Chevrolet bracht de
minister daarna naar het Hotel des
Bergues waar de Nederlanders eerst
ka-ijgsraad hielden, alvorens zich met
minister Kasimo en zijn adviseurs om
de conferentietafel te scharen. De klok
in het grote Batiment Electoral wees
reeds half vier, toen de gedienstige con
cierge de deuren achter de beide dele
gaties afsloot.
Van weinig waarde?
De ontmoeting van de beide minis
ters van Economische Zaken, die twee
uur in beslag nam, is in twee opzich
ten interessant geweest. Het eerste
punt hebben wij hierboven al aange
stipt, namelijk de bespreking van af
deling a. van de financieel- economi
sche overeenkomst, dat de rechten,
concessies en vergunningen en be
drijfsuitoefening regelt.
Deze afdeling is het vorig jaar, tij
dens het overleg in Den Haag, volledig
gehandhaafd, maar de Indonesiërs wil
len daar radicaal verandering in bren
gen hetgeen samenvalt met hun wens
om de gehele financiële overeenkomst
over boord te zetten. De meningsver
schillen hierover hebben zich gekristal
liseerd rondom één punt: de Indone
siërs willen de hele kwestie van de rech
ten en concessies op basis van de na
tionale wetgeving regelen, terwijl de Ne
derlanders juist garanties verlangen in
de vorm van een internationale over
eenkomst. In het Nederlandse kamp
hecht men weinig waarde aan een ac-
coord dat de nationale wetgeving elk
moment onherkenbaar kan worden ge
wijzigd. De regering-Harahap voert, wat
betreft de buitenlandse investeringen
een veel constructiever beleid dan in
dertijd de regering-Sastro, maar wie ga
randeert dat dezelfde Harahap het vol
gend jaar nog in het zadel zit?
Kerstrede H. M. de Koningin
Op Eerste Kerstdag om 13.00 uur zal
H. M. de Koningin een Kersttoespraak
voor de radio uitspreken.
Verdubbeling
autopark sinds 1949
Volgens de telling van het Centraal
Bureau voor de Statistiek naar de
stand op 1 Augustus 1955 omvat het
Nederlandse motorrjjtuigenpark thans
381.528 automobielen. In vergelijking
met 1 Augustus 1954 betekent dit
een toeneming met bijna 60.000 stuks
of 19%,
Het aantal automobielen op 1 Augus
tus 1955 kan als volgt worden onderver
deeld:
Personenauto's 267.888 (v.j. 219.411),
autobussen e.d. 6.722 (6.359), vracht- en
bestelauto's 97.699 (87.609), trekkers met
oplegger 4.275 (3.846) speciale voertui
gen 4.944 (4.588) totaal 381.528 (321.813).
Op 1 Augustus 1949 bedroeg het to
tale aantal auto's in ons land 190.373.
In de laatste 6 jaar is het autopark dus
verdubbeld.
Kouder
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Opklaringen, maar ook enkele regen-
of sneeuwbuien, voornamelijk in de
kustprovincies.
Aanvankelijk tijdelijk krachtige later
matige tot zwakke wind. ruimend naar
Noordelijke richtingen. Kouder.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
22 DECEMBER
Zon op: 8.48 uur: onder: 16.32 uur.
Maan op: 12.11 uur; onder: 0.27 uur
(EK).
Hoogwater te Katwijk 8.12 en
20.38 uur.
Dit nummer bee'aat uit 12 pagina's
Schulden op de helling?
Het tweede punt dat de goede sfeer,
die gisteren nog in de conferentiezaal
heerste, grondig zou kunnen verstoren,
is de suggestie van Indonesische zijde
om ook de schuldenregeling (afdcling
d. van de financieel- economische
overeenkomst) op de helling te zetten.
De Indonesiërs zijn weliswaar nog niet
met concrete voorstellen te voorschijn
gekomen, maar de enkele uitlatingen
in deze richting hebben nogal wat on
gerustheid gezaaid in het Nederland
se kamp. Dit is ook niet gemakkelijk
als men bedenkt dat juist de schul
denregeling nooit meningsverschil
heeft opgeleverd.
De Indonesiërs wensen echter om
principiële reden iedere associatie
met de RTC-accoorden te vermijden.
Het verdere overleg in Den Haag zal
nu wel spoedig uitwijzen of er nog vol
doende speelruimte is om de impasse,
die zich dreigt af te tekenen, de door
breken. In elk geval mogen we ons ge
lukkig pryzen in minister Zijlstra een
onderhandelaar te hebben gevonden, die
zyn mannetje in ieder opzicht staat. De
Indonesiërs die gistermiddag reeds een
voorproefje van zijn onderhandelings
techniek hebben gehad steken hun be
wondering voor onze bewindsman dan
ook niet onder stoelen of banken.
„Hij is ons op alle punten te slim
af", zei een van de Indonesische advi
seurs gisteren ronduit.
A rrestantenkwestie
De Indonesische delegatie heeft de
Nederlanders in Hotel Bergues gister
avond een diner aangeboden, waar mi
nister Zijlstra als voornaamste gast
aanzat. De Nederlandse minister van
Economische Zaken gebruikt vanmiddag
de lunch met zijn Indonesische ambt
genoot, I. J. Kasimo, om daarna met
het Sabena-toestel via Brussel naar Den
Haag terug te keren.
Hij ontmoet minister Kasimo en diens
voornaamste adviseurs inclusief mr
Mohammed Roem morgen echter weer
op het Binnenhof te Den Haag, waar
zich het vervolg van de conferentie zal
afspelen. Men verwacht dat ook de bij
eenkomsten van de deskund.gen voor
lopig misschien zelfs tot Nieuwjaar
in Den Haag zullen plaats vinden.
Ofschoon het overleg nu geheel in
de financieel- economische sfeer be
landt, spelen ook andere kwesties op de
achtergrond een belangrijke rol. Eén
van de punten waarop Nederland bljjft
hameren is de kwestie van de gevan
genen. Het schijnt dat de Nederland
se regering pas haar medewerking aan
de opheffing van de Unie en de finan-
cieel-economische overeenkomst wil
verlenen, indien de regering-Harahap
van haar kant een rechtvaardige al-
doening van de arrestantenkwestie zal
waarborgen.
Honderd millioen als
bolwerk tegen Russen
De Amerikaanse regering zal het Con
gres het volgend jaar verzoeken om
honderd millioen dollar voor hulp aan
het buitenland om de Russische econo
mische penetratie in het Midden-Oosten
tegen te gaan. Amerika's totale program
voor wederzijdse hulp omvat 4.9 milliard
dollar, waarvan 1.9 milliard voor het
economisch gedeelte en 3 milliard voor
de militaire uitgaven ten bate van het
buitenland.
Verhoging melkprijs
niet 1 cent?
De „Algem.enc vereeniping voor melk-
voorziening" deelt mede dat zjj de
melkhandel in haar werkgebied 'om
vattende in hoofdzaak het vasteland
van Zuid-Holland, het Westelijke deel
van Utrecht en het Zuidelijke deel van
Noord-Holland) heeft geadviseerd om
de prijzen voor melk en karnemelk
met ingang van 25 December as. met
1 cent per liter te verhogen. Dit advies
geldt zowel voor de plaatsen waar de
melkbezorging zgn gesaneerd is als
voor de plaatsen waar dit niet het
geval is.
De prijsverhoging per 25 December a.s.
houdt verband met het thans snel da
lende nog positieve saldo van de
rekening-courant. Deze zal n.l. naar alle
waarschijnlijkheid per 25 December het
nulpunt gepasseerd zijn. terwijl bij
handhaving van het huidige prijspeil
een verdere daling in snel tempo te ver
wachten zou zijn".
Dit bleef er over van een met pulp
geladen vrachtautodie door een
tramtrein van de N.Z.H.V.M. werd
gegrepen. Het ongeval gebeurde,
zoals wij gisteren al meldden, op de
Haarlemmerweg tussen Halfweg en
Haarlem; de wagen werd nog enige
tientallen meters meegesleurd en
vloog toen in brand. De chauffeur
werd zwaar gewond Hoewel de
tramtrein aanzienlijke materiële
schade opliep, bleef de wagenvoer
der ongedeerd.
Ingrijpende wijziging Britse Kabinet
(Telefonisch van onze correspondent in Londen)
Sir Anthony Eden heeft ingrijpende wijzigingen in de samenstelling van zijn
kabinet aangebracht. Richard Butler trad af als kanselier van de schatkist
(minister van Financiën) en werd grootzegelbewaarder en leider van het Lager
huis. Butler wordt opgevolgd door Harold MacMillan, die minister van Buiten
landse Zaken was. De nieuwe minister van Buitenlandse Zaken is Selwyn Lloyd,
tot dusverre minister van Defensie.
Al deze veranderingen waren reeds geruime tijd geleden voorspeld. Eden had
in October tot de kabinets-reorganisatie besloten, maar deze moest wachten tot
Butlers tussentijdse begroting, welke de inflatie moest keren, achter de rug was
Verrassend is de benoeming van de minister van Arbeid, Sir Walter Monck-
ton, tot minister van Defensie. Algemeen werd aangenomen dat Monckton, een
schitterend jurist, de regering zou verlaten wegens zijn vurig verlangen om te
rug te keren naar de rechterlijke macht. Eden heeft hem echter nog niet willen
laten gaan.
Soames Churchills schoonzoon, die on
der-minister van militaire luchtvaart is
geworden. Churchills andere schoon
zoon. Duncan Sandys, minister voor de
Woningbouw, is reeds lang lid van de
regering.
Het aftreden van Butler als minister
van Financiën komt voor velen als een
schok. Hei lijkt op dit moment minder
Jongere Lagerhuisleden als
onder-minister in regering
Een aantal jongere Lagerhuisleden -
de regering in Engeland wordt altijd
uit het Lagerhuis gerecruteerd - werd
als onder-minister in de regering opge
nomen. Hiertoe behoort Christopher
gelukkig omdat het de indruk wekt, dat
hij over zijn laatste budget, dat zo veel
kwaad bloed heeft gezet, is gestruikeld.
Hij wordt thans in werkelijkheid plaats
vervangend minister-president. een
functie, welke niet bestaat, maar moge
lijk wordt gemaakt door de algemene
post van grootzegelbewaarder. Men be
schouwt hem als de aanvoerder van jon
gere en meer ..liberale" vleugel van de
Conservatieven.
Eden zal nu de handen meer vrij krij
gen om zich meer met de buitenlandse
politiek bezig te houden, hetgeen nodig
is door de algemene verscherping van de
toestand, speciaal in het Midden-Oos
ten.
De 51-jarige Selwyn Lloyd heeft reeds
vroeger als onder-minister van Buiten
landse Zaken zijn sporen verdiend:
een half jaar geleden werd hij nog te
jong geacht voor het ambt van minister
van Buitenlandse Zaken, dat altijd
schijnt te zijn weggelegd voor de topfi
guren van de regeringspartij. De nuch
tere, zakelüke. Selwyn Lloyd - een be
kwaam spreker - lijkt een betere keuze
dan de romantische en sentimentele
MacMillan.
Het is minder fraai, dat er de laatste
tijd met MacMillan zo gesold wordt. Vo
rig jaar was hy een zegevierende minis
ter van Volkshuisvesting, daarna ver
huisde hy naar Defensie en vervolgens
naar Buitenlandse Zaken om thans mi
nister van Financiën te worden!
Slot op Pop, 2
Het wintert in Zweden en niet zo
zuinig ook! Kijkt U maar eens naar
deze foto van twee arbeiders aan de
ondergrondse van Stockholm, die
even staan bij te komen. De achter
grond lijkt wel een bevroren water
valIn het noordelijke deel van
Zweden zijn temperaturen van - 50
graden gemeten.
Toch nog compromis over niet-permanent
lid van de Veiligheidsraad
Na 35 stemmingen, die zonder resultaat bleven, Is Joego-Slavië gisteren ge
kozen tot lid van de Veiligheidsraad van de Ver. Naties als opvolger van Turkye.
De uitslag was 43 tegen 11 stemmen bij 13 onthoudingen. Zoals bekend ging het
tussen Joego-Slavië en de Philippijnen. Telkenmale bleven de stemmingen zon
der resultaat. Tenslotte slaagde men erin een compromis te bereiken: Joego-
Slavië zal aan het einde van het volgend jaar aftreden, waarna de Algemene
Vergadering de zetel dan aan de Philippijnen zal toewijzen. Het ging In dit
geval om een van de niet-permanente zetels in de Veiligheidsraad. Amerika.
Engeland, Frankrijk. SovjetRusland en (Nationalistisch) China bezetten de
permanente zetel van dit belangrijke onderdeel van de Ver.-Naties. Zij hebben
ook het recht van veto.
„Laten wij onze plicht doen
voor de tehomst"
Gistermiddag is de tiende zitting van
de Algemene Vergadering der Ver. Na
ties besloten. In zijn sluitingsrede zei de
Chileense voorzitter, dr Maza, dat het
een „dramatische zitting" was geweest.
„Men kan niet zeggen, dat er reeds een
ideale vorm van naast-elkaar-bestaan is
gevonden, maar het is toch niet te op
timistisch gesproken, als men zegt. dat
er redenen zijn voor een sterke hoop
voor de toekomst", zei hij. „Wij werken
voor de toekomst. Laten wij onze plicht
doen met het oog op de generaties, die
komen".
Tot de belangrijkste resultaten, die in
de afgelopen zitting zyn bereikt, beho
ren het hierboven genoemde compromis
inzake de vacante zetel in de Veilig
heidsraad. de toelating van zestien
Golf van gewelddaden gaat
over Noord-Algerije
Dinsdag zyn in Bone (Aigerye) 1.400
man Franse strijdkrachten aangekomen
om de toenemende golf van geweldda
den in het Noordoosten van het land te
helpen bestryden.
Er zyn daar de afgelopen 48 uur 29
doden gevallen. De Fransen en de ver
zetslieden doen daar elk hun best om
zoveel mogelyk wapens in te zamelen.
De autoriteiten hebben verzocht alle
vuurwapens op de gemeentehuizen in te
leveren, maar vele boeren, door de
vogelvryen geïntimideerd, geven in
plaats daarvan hun wapens aan deze
laats ten.
Weer betoging in Jordanië
Dinsdag hebben zich in Jordanië op
nieuw betogingen voorgedaan tegen
deelneming van Jordanië aan het Ver
drag vim Bagdad. Aan de betogingen
werd ditmaal deelgenomen door ambte
naren. dokters en advocaten, die onmid-
dellyk aftreden van de regering-Mahali
eisen. Aangezien het parlement ontbon
den is. moet de regering binnen een
week aftreden. Bij botsingen in de
hoofdstad Amman zouden drie betogers
om het leven zyn gekomen.
nieuwe leden (een kwestie, die al sinds
1950 bestond i. ofschoon Japan en Bui-
ten-Mongolië als candidaten werden
afgewezen en het aanvaarden van een
resolutie over de ontwapening. Hierin
werd besloten het overleg tussen de
Sovjet-Unie. de Ver. Staten. Engeland.
Frankrijk en Canada voort te zetten.
Voorts werden maatregelen ten aanzien
van het vreedzaam gebruik van kern
energie goedgekeurd en een internatio
nale groep geleerden gevormd, die een
onderzoek zal instellen naar de gevol
gen van atoomstraling op de mens en
zyn omgeving.
Critieke punten in de afgelopen zit
ting waren de besluiten van Frankrijk
en Zuid-Afrika om de Algemene Verga
dering te verlaten als protest tegen, wat
zij noemden, inmenging in binnenlandse
aangelegenheden. Frankrijk kon in de
vergadering terugkeren, toen deze be
sloot de omstreden Algerijnse kwestie te
laten rusten, doch de Zuid-Afrikanen
namen niet meer aan het werk der V.N.
deel.
Achttien doden bij
vliegramp in Florida
In de omgeving van Jacksonville In de
Amerikaanse staat Florida is heden
ochtend een Constellation, die in Miami
was opgestegen, neergestort en uit
elkaar geslagen. De eerste berichten
wijzen erop, dat er onder de achttien
inzittenden (dertien passagiers en vjjf
leden van de bemanning) geen overle
venden zyn.
BOERDERIJ EN WONING TE
HUIZEN AFGEBRAND
Vannacht omstreeks twee uur is de
Huizer brandweer gewaarschuwd voor
een grote brand in een boerdery aan ie
Veldweg te Huizen, bewoond door de
heer Veerman. Toen de brandweer ter
plaatse kwam, had ook de naastgelegen
woning van het echtpaar Nieland reeds
vlam gevat. Beide percelen brandden
vrijwel tot de grond toe af. Ook de ge
hele inventaris ging in de vlammen ver
loren.
Omtrent de oorzaak is nog niets be
kend.