Warm stemgeluid gepaard aan
fantastisch technisch kunnen
Nieuwe" Geref. Kerk aan Oude Vest
HASSELMAH& PANDER
Binnenveringmatras
94ste Jaargang
Donderdag 15 December 1955
Vierde Blad No. 28705
Slechts muren en kapconstructie
gehandhaafd
Voor het Gereformeerd kerkelijk leven in de Sleutelstad is het hedenavond
een bijzonder uur. Na een restauratie, die bijna een jaar in beslag nam, zal
het Geref. kerkgebouw aan de Oude Vest wederom in gebruik genomen wor
den. Van een restauratie kan men echter nauwelijks spreken, doch veeleer van
nieuwbouw. En dit laat zich begrijpen als men bedenkt, dat slechts de muren
en de kapconstructie zijn gehandhaafd. Men kan dan ook beter van een nieuw,
dan van een gerestaureerd bedehuis spreken. De restauratie, uitgevoerd door
het Architectenbureau Kroon en Van Nieuwkoop te Oegstgeest, is wel volledig
geweest!
Wie zich. zoals wii. de oude situatie
herinnert en deze toetst aan die van het
ogenblik, kiikt zich de ogen uit. Dit is
de oude voor velen ook vertrouwde
Gereformeerde kerk niet meer. Dit is
een waardig en stijlvol bedehuis, waarin
de hedendaagse begrippen van kerk
bouw ziin verwerkt.
Het, eertijds zo sombere en sterk ver
ouderde interieur, met ziin ongezellige
banken. ..antiek" orgelfront en ouder
wetse kansel, heeft plaats moeten ma
ken voor een modern interieur, met een
zeer aeslaaede ruimtewerking en waarin
l'cht en lucht hand in hand gaan.
Van de gelegenheid, die deze restau
ratie bood om tot een geheel andere
indeling van de kerkruimte te komen,
heeft men een dankbaar gebruik ge
maakt. De orgelgaanderii is verdwenen,
lege te hoge plafondruimten be
nut. terwijl ook de kansel en het orgel
ziin verplaatst. Zeer geslaagd en
dominerend in de kerkruimte is de
nlaats van de kansel op een verhoogd
en uit steen opgetrokken podium. Ter
weerszijden van de kansel is een plaats
ingeruimd voor de banken van ouder
lingen en diakenen. Aan de voorzijde
van de eikenhouten kansel zijn in
prachtig houtsnijwerk de symbolen
van de vier evangelisten, ontleend aan
Ezechiël. aangebracht. De gevleugelde
mens. symbool van de evangelist Mat-
theus. de leeuw van Marcus, de os van
Lucas en de adelaar van Johannes. Te
midden van deze symboliek: het. Kruis.
Tenslotte vindt men oo dit podium
vlak vóór de kansel het in een prach
tige steensoort uitgevoerde doopvont,
met. roodkoperen deksel, waarop het
kruismotief is verwerkt.
normale bezetting, echter voldoende
wordt geacht.
RESTAURATIE KOSTTE
BIJNA EEN TON.
Kon men in 1888 de kerk. met inbe
grip van de inrichting, voor een bedrag
van f 35.000 bouwen, de totale restaura-
Een nieuw bedehuis? Neen: het
met zoveel zorg en smaak gerestau
reerde kerkgebouw aan de Oude
Vest. Het interieur gezien vanaf de
kansel, met op de achtergrond het
ïn strakke lijn gehouden orgelfront.
(Foto L.D./Van Vliet.)
tiekosten van thans liggen tussen de
f 90.000 en f 100.000.
Na vele .jaren van plannen maken
direct na de tweede wereldoorlog
dacht de Commissie van Beheer reeds
aan restauratie staat Gereformeerd
Leiden hedenavond voor een gelukkig
en dankbaar moment: de Geref. Kerk
aah de Oude Vest wederom open! Kan
ds K. Dronkert. aan wiens pastorale
zorg deze wijk is toevertrouwd, weer
leven en werken in een nieuwe, frisse
en zo uitermate stijlvolle ruimte,
waar de klank van het evangelie reeds
sinds 1888 wordt gehoord.
Jantje Fokkellna. dr. van J. Jansen en
F. J. Siebenga; Helene Martina Gerarda,
dr. van W. K. A. Stokvis en P v. d. Luit:
Arnold Jacobus, zn. van S. A. Peelen en
J C de Heiden Geertruida Maria Jacoba.
dr. van P D Schouten en J. Otgaar; Cor
nelia Johanna, dr. van H. J. de Moolj en
A C Nederveen: Johannes Hyacinthus
Maria, zn van G. T. Pauëlsen en M. W
Pietereen.
GEHUWD
G. Kerkhof en A. G. Niemeijer; D. v.
Heljningen en M. A. Hock; J. de Hoogh
en M. Hajer; J. v. Noorden en M. Lardee.
OVERLEDEN
E. C. M. de Bruin, hulsvr, van Smtt
55 Jaar.
(Ingez Med -adt
SO x 190
90 x 190
130 x190
66.50
73.25
113.50
Botermarkt 21-22 Breestraat 146
Kcrkcliik lieven
Generale Synode der
Ned. Herv. Kerk
Ruiling van standplaatsen
Gisteren is de generale Synode der
Ned. Herv. Kerk. die op Woudschoten te
Zeist bijeen is. begonnen met de behan-
deling in tweede lezing van de correctie
der kerkorde.
Vele voorstellen zijn van zuiver forme
le aard en beogen een betere redactie.
Enige punten hebben een min of meer
principiële 'betekenis.
Bepaald was. dat niemand tegelijker
tijd meer dan één ambt kan dragen. De
synode besloot thans vast te stellen, dat
ook zij. die in een bediening zijn gesteld,
tevens niet ook ambtsdragers kunnen
zijn. Dit g-eldt o.a. voor wika's en evan
gelisten.
Voorts werd nieuw bepaald, dat de
besluitkracht van een vergadering reeds
bestaat, als de helft van het aantal le
den aanwezig is en niet. zoals tot nu toe.
bij aanwezigheid van tweederde De re
geling van 2/3 blijft echter bestaan voor
een lichaam van ten hoogste 15 leden en
in alle vergaderingen voor besluiten over
personen en bij benoemingen.
Voorgesteld werd verder een com mts-
Liederenavond ran Nan Merriman
sie van advies in te stellen, bij wie pre
dikanten te kennen kunnen geven, dat
zij een andere standplaats wensen en
waar kerkeraden adviezen kunnen ont
vangen.
Bovendien werd de mogelijkheid van
ruiling van standplaatsen voorgesteld.
De nood in verscheidene pastorieën en
gemeenten is zo groot, dat de toestand
niet kan blijven, zoals hij nu ds. Het
voorstel werd met grote meerderheid
aangenomen. De synode besloot tot de
instelling van een commissie, die de
vraag van de mutatie van predikanten
nader zal bestuderen. Nieuw bepaald
werd, dat een kerkeraad een predikant
van een buitenlandse kerk. waarmee de
hervormde kerk oecumenische betrek
kingen onderhoudt, kan uitnodigen tot
het leiden van een kerkdienst.
Als er een geschil is tussen een wijk-
kerkeraad en een dienstdoende predi
kant van de centrale gemeente over de
te gebruiken orde van dienst, zal voort
aan de centrale kerkeraad een voor bei
de partijen bindende voorziening tref
fen. Men kan bfj de Commissie Bezwa
ren en Geschillen in hoger beroep ko
men over deze beslissing.
Ds H. G. Groenewoud
25 jaar predikant
Woensdag 21 December viert ds H. G.
Groenewoud te Groningen zijn zilveren
ambtsjubileum als predikant in de Ned.
Herv. Kerk. Hij werd od 24 Juli 1906 in
de Hervormde pastorie van Ee in Fries
land geboren, studeerde te Groningen
en stond achtereenvolgens te Gelselaar.
Balk. Vollenhove. Wageningen «waar hij
ook enige laren studentenpredikant
was) en sinds 31 October 1948 te Gro
ningen.
Ds Groenewoud neemt in de Confes
sionele Vereniging een zeer vooraan
staande plaats in. Hij is o.a. secretaris
van de Confessionele Vereniging -?n
eindredacteur van het Hervormd Week
blad ..De Gereformeerde Kerk'Verder
was hij o.a. bestuurslid van C.V.O. en
van de Verenigingsraad van de Ned.
Chr. Radio Vereniging. Van ziin hand
verschenen verschillende brochures over
Groen van Prinsterer en over dr Ph. J.
Hoedemaker en een boekje over de
Heidelbergse Catechismus.
Ned. Herv. kerk Beroepen te Gemert
J. Overduln vlc. te Utrecht. Bedankt voor
Bennekom en voor Kampen J. Wieman te
Oudewater.
Geref. Kerken Beroepen te Vreeswijk
P. C. L. de Jager, cand. te Maassluis. Be
dankt voor Beetgum M. E. v. Heesen te
Oosthem.
Geref. Kerken ond. art. 31 K.O. Be
roepen te Baflo A. Hordijk te Goes.
Chr. Geref. kerken Beroepen te Tho-
len M. C. Tanls te Urk.
Geref. gemeenten Tweetal te Dor
drecht M Blok te Rotterdam-C en H. v.
Gilst te Dirksland.
Evenals de kansel is ook de verdere
meubilering in licht eikenhout uitge
voerd. Acht electrische kronen zeer
eenvoudig, doch daardoor juist zo stijl
vol dragen zorg voor een heldere
verlichting van het kerkgebouw, dat van
een gasverwarming is voorzien.
Tegenover de kansel staat het orgel,
dat weliswaar uit de oude kerk afkom
stig is. doch van een nieuw in strak
ke lijnen uitgevoerd orgelfront is
voorzien. Tevens heeft, men van deze
gelegenheid gebruik gemaakt om de
intonatie van het instrument aan te
Dassen aan de nieuwe toestand en de
dispositie te wijzigen. De heer W. van
Leeuwen Gzn te Leiderdorp was met een
en ander belast en droeg er zorg voor.
dat thans ook de organist, de heer Chr.
Hanegraaff .in deze nieuwe ruimte een
..nieuw" orgel in handen kreeg.
NIEUWE VERGADERRUIMTEN
Deze zo zeer geslaagde restauratie,
noodzakelijk omdat het uit 1888 date
rende gebouw, dat onder het pasto
raat van de bekende ds R. W. Rudolph
in gebruik werd eenomen. vele ouder-
domsverschjjnselen vertoonde. had
echter ook nog een ander doel. Reeds
jaren voelde men het gemis van ver
gaderlokalen. Ook dit eemis is thans
ongedaan gemaakt.
De ruimte, welke eertijds als orgel-
gaanderij werd gebruikt, is thans benut
voor de bouw van een ruim vergader
lokaal en een commissiekamer, met
aansluitend ..keukentje", sanitair en
bergruimten. Eenmaal aan het restau
reren heeft, men ook de bestaande con
sistoriekamer/catechisatielokaal maar
onder handen genomen, terwijl ook de
kosterswoning een afzonderlijke opgang
krees. Veranderingen, die evenzovele
verbeteringen betekenden!
In verband met uitvallen van de or-
eeleaandern en een ruimere indeling
van de kerkruimte is het aantal zit
plaatsen in de kerk van 540 op 450 te
ruggebracht. Een aantal, dat bil een
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het Cand. examen Ge
schiedenis. de heer F. A. von Schmid
'Voorburg): Doet. examen Culturele
Anthropologic de heer P. Suzuki (Oegst
geest).
Gehoor ongekend geestdriftig
Nan Merrimans weergaloos knappe zangkunst heeft een zaal in vervoering
gebracht!
Zo men zich voldoende gerealiseerd had, wie Nan Merriman is en wat haar
zang inhoudt, dan ware die zaal tot berstens toe vol geweest.
Zo wij ooit, zonder reserve, gewagen kunnen van een evenement der tech
nische prestatie en speciaal later op de avond ook van een kunstzinnige
belevenis, dan was dit thans het geval. Naast deze, de enige, die zij in ons land
gaf, wordt welhaast iedere andere liederenavond tot een lauwe aangelegen
heid
Want Nan Merriman, optredend tijdens het tweede concert der Maat
schappij voor Toonkunst, is een ,,zangwonder" van de eerste orde, een
zangeres, zoals men er nog geen één op de duizend aantreft
Aangekondigd als een favoriete van
Toscanini. heeft zij in genen dele teleur
gesteld.
Wanneer aan een zangeres zó grote
roep voorafgaat, stent dit bij voorbaat
huiverig, vooral als zij uit Amerika
komt. Doch uitzendingen uit radio en
een collectie brillante gramofoonplaten
hadden ons al wegwijs gemaakt in haar
gezegende mogelijkheden.
Die sterke indrukken werden deze
avond zo mogelijk nog overtroffen!
De veelomvattende scala van uitzon
derlijke kwaliteiten dezer grandioze,
warme stem. berust mede op een supe
rieure 'adem)-techniek, waardoor het
in waarheid overrompelend is wat Nan
Merriman volbrengt, in één stijgende
climax, die in de groep Spaanse liederen
haar bekroning vond.
De ontraditionele, maar hoogst, inte
ressante programmakeuze was boven
dien dermate veeleisend drie aria's
uit Gluck's Orpheus", een prachtige
serie Debussv-liederen met als hoogte
punt de zelden gezongen, want haast
onzingbaar moeilijke Chansons de Bilitis
en tenslotte een Spaans programma.
'Mompou. Turina. "r "'alia. Montsal-
vatge. Obradors er- Pv'aluga» gevolgd,
na de onbeschrijfelijke geestdrift van
het in de ban der verrassing en bewon
dering geslagen auditorium, door niet
minder dan vier. schier onvermoeibaar
gezongen toegiften, met de negro-spiri-
tual ..I know the Lord has lead his hand
upon me" en Bizet's ..Ouvre ton coeur"
als stralende bekroning.
Nan Merriman kèn niet alleen zingen,
zij vindt het héérlijk tevens om te zin
gen en er anderen mee gelukkig te
maken: dat was van haar gnnse per
soonlijkheid af te lezen!
Wie haar gedurfde, moedige en ver
zekerde kunst niet hoorde, kan zich
onmogelijk daarvan een voorstelling
maken Niet alleen bezit deze van een
intense gouden sonoriteit vervulde om
vangrijke mezzo-sopraan een onvoor
stelbaar kleurenpalet vergelijk de
donker-getinte pracht in Gluck met de
licht-transparante, flitsend-vibrerende
beweeglijkheid in de Chansons de Bilitis.
doch mede betovert zij door een onge
mene expressiviteit, een vermogen tot
uitdrukken, dat in de van melancholieke
melodieusiteit doortrokken Mompoulie-
deren of de van gloeiend temperament
vervulde andere Spaanse liederen met
in het centrum de karakteristieke neger
zangen van Montsalvatge, het eigenlijke
idioom van deze zangeres het meest
nabij komt.
Wij verhelen ons niet. dat de
..Orpheus" vertolking van Kathleen
Ferrier ons indertijd Innerlijk dieper
ontroerde, doch in wat Nan Merriman
later schonk, zou niemand haar kunnen
evenaren, laat staan overtreffen
ieder lied. raak naar geest, sfeer, karak
ter en idioom, teder, diep-smartelijk, j
dan wel vurig, werd tot een juweel van
de edelste soort, waarin Nan Merriman.
ondanks haar vulkanische allure, pre
cies wist hóe ver te kunnen gaan. om
nergens de grenzen te overschrijden.
Bewonderenswaardig was ook haar
dictie en beheersing der talen, inzonder.
naar te beoordelen was. die van het
Frans, voor een Amerikaanse zo uiterst
gevaarlijk. Doch haar twee-jarig ver
blijf in Frankrijk werkte ten goede.
En steeds opnieuw trof de warme
schoonheid en distinctie van deze bege
nadigde stem en voordracht, perfect
gehanteerd en daarom telkens weer tot
sublieme prestaties in staat.
Men zou over de uitzonderlijke mérites
dezer hoge zangkunst tegenwoordig
bij vele zangeressen te zeer in discrediet
en de sublieme details harer liedkeuze
kolommen willen schrijven
Aan wie niet aanwezig was zij gezegd:
,.U heeft de kans van Uw leven gemist
een liederenavond te beluisteren van
een vrouw, die op haar specifiek domein
het ongeloofwaardige waar maakte."
Mimiek en gebarenspel waren met
haar kunst nauw en zuiver verweven
De accompagnatrice Irene Althoff. aan
vankelijk veel te luid. want niet gewend
aan de Stadszaal-aeoustiek. paste zich
al spoedig harmonisch aan en heeft
zich nadien van haar onnoemlijk zware
taak zielsverwant gekweten.
Node nam men. na geestdriftige ova
ties. afscheid, zich volkomen bewnst
van het ..eenmalige" van deze avond,
waarmee ..Toonkunst" een „schot ln
de roos" gedaan had!
Of mogen wjj haar ln later jaren nog
eens hier verwachten?
Volledige restauratie
Oud-Ambochtsse holler
onderscheidde zich
(Ingez. Med.-Adv.)
CANADA SCHENKT BOEKWERK
VOOR SCHOOLBIBLIOTHEEK
Van het Ministerie van Defensie te
Ottawa (Canada), ontving het bestuur
der Leidse Ambachtsschool het onder
staande schrijven:
„De matroos Hendrik Peter van Ek.
een gewezen leerling van Uw school. Is
bij selectie in het opkomsttrainlngscen-
trum van de Koninklijke Canadese
Marine HMCS Cornwailis in Nova
Scotia, de beste en veelzijdigste leerling
van zijn klas gebleken.
Het Opperbevel van de Canadese
Marine wenst het succes van deze ge
wezen leerling van de Leidse Ambachts
school duidelijk te doen uitkomen, door
aan de schoolbibliotheek het boekwerk
„The far-distant ships" 'Onze schepen
overzee), het officiële verslag van de
Canadese maritieme operaties geduren
de de tweede wereldoorlog, aan te bie
den.
Aan de Staf van het Marinewervings-
bureau te Londen is verzocht contact
met U op te nemen, teneinde een rege
ling te treffen om de aanbieding op een
U passend tijdstip te doen plaatsvinden
Hoogachtend,
(w.g Staatssecretaris van
Marine
PROMOTIE LEIDSE
UNIVERSITEIT
Gepromoveerd tot doctor in de Wis-
en Natuurkunde op proefschrift getiteld
„Jonvlaminen. synthese en pharmako-
logische eigenschappen", de heer T.
Kralt, geboren te Rijnsburg en thans
wonende te Weesp.
Gepromoveerd tot doctor in de Wis-
en Natuurkunde op proefschrift getiteld
„I. Een hypothese over het mechanisme
van de (phobo-) chemotaxis. II De
carotenoïden en vetzuren van Polytoma
uvella", de heer J. Links te Amsterdam.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOKEN
11
ÜDT
,P>.
i f; U
r i fe i
lyjL.
wr
lËlB
Gmmm.
Nan Merriman was. naar zü ons ver- i NAN MERRIMAN
klaarde zelf enthousiast over acous-
Dan moge de Stadszaal te klein 7i'n
tiek en het gevonden nauw contact:
voor de toestroom!
wellicht dusn
i
X
