Oud-Leids secretaris curatoren
aanvaardde hoogleraarsambt aan
Groningse Universiteit
„Over 't Hoff" in liet zilver
Toneelvereniging T.I.G. bestaat
vijf en twintig jaar
94ste Jaargang
Maandag 12 December 1955
No. 28702
HET ZUID-AMERIKAANSE
OERWOUD
Fllmochtend Inst. voor Arb.
Ontwikkeling
De duistere geheimen van vreemde
volkeren in de oerwouden zijn dankbare
onderwerpen voor de film en het is ver
heugend dat er voor dergelijke film
werken grote belangstelling bestaat. Al
thans. gisterochtend was er bij de leden
van het Instituut voor Arb. Ontwikke
ling, dat in het Lido-theater een bijeen
komst had, meer belangstelling dan ooit
tevoren. Hoofdfilm was „De koppensnel
lers van de Amazone", vervaardigd tij
dens de expeditie van Lewis Cotlow. die
een groot aantal werkelijk gebeurde
avonturen en tot nu toe nimmer ont
hulde geheimen over het leven van mens
en dier in het oerwoud van Zuid-Ame-
rika in beeld brengt. Het gezelschap trok
met een kano de grootste rivier ter
wereld op en de eerste wilde volksstam
die men ontmoette waren de Bororo's.
Deze stam maakt gebruik van een giftige
wortel bij de visvangst. Fijn gemaakt en
in het water gestrooid, oefent deze wor
tel een verdovende werking uit op de
vissen; een verbluffend groie vangst is
het resultaat. De dansen van de stam
vormen een levendig en schilderachtig
schouwspel.
Vervolgens geeft de film een beeld van
een indrukwekkende ceremonie bij de
Yagua's. waar de medicijnman de komst
van de regen wil tegenhouden. Na een
tocht over de Andes bereikt men de
Colorado's, een uitstervende stam van
ten hoogste 500 zielen, die de gewoonte
heeft haar huid rood te verven Doel
van de reis was echter het gebied van de
Jivaro's. de koppensnellers van de Ama
zone Nog nimmer tevoren warm hier
blanken geweest en na vele moeilijkhe
den te hebben overwonnen, vond men
de verblijfplaats van deze wilden.
In deze film kwam ook een opname
voor van de verdwenen stad Machu
Pichu. gelegen op een hoogte van 4500
meter.
In het voorprogramma werd het werlt
van de Verenigde Naties op treffend®
wijze in beeld gebracht en tevens had
men de hand weten te leggen op een
film. die episoden uit het veel bewogen
leven en van de uitvaartplechtigheid
van Koos Vorrink weergaf. De afd.
voorzitter, de heer H. van Woudenberg,
herdacht in enige gevoelvolle woorden
Koos Vorrink niet alleen als strijder
voor de verdrukten en misdeelden. doch
ook als een der stuwende krachten van
het Inst. voor Arb. Ontwikkeling.
Gerecht 10 middelpunt van belangstelling
Groot en bijzonder hartelijk was Zaterdagmiddag de belangstelling, die be
stond voor het 25-jarig bestaan van 't Huis „Over 't Hoff", vóór 25 jaar opge
richt door de Vrijzinnig Christelijke Federatie en nu al weer enkele jaren
staande onder auspiciën van de afdeling Leiden van de Ned. Protestantenbond.
Het Stichtingsbestuur, dat indertijd voor de exploitatie van „Over 't Hoff" in
het leven werd geroepen, had deze middag vele woorden van dank en waarde
ring in ontvangst te nemen. Een hulde, waarin met name de directrice, mej. A.
J. van Nienes, die hier sinds 1938 zulk een voortreffelijke sfeer wist te schep
pen. werd betrokken. Wederkerig aan deze sfeer was de hartelijkheid, waar
mede allen allen ontmoetten. Het was een voortdurend begroeten van nieuwe
In deze kring toch zulk een bekende gezichten.
Tot één der eersten, die hier de felici
taties aanboden, behoorde prof. dr P. H.
G. van Gilse. lange tijd voorzitter van
de Federatie, waarvoor hij vooral in de
oorlogsjaren zulk een uitstekend werk
heeft verzet. Behalve vele oud-bestuur -
deren. die er kennelijk over in hun schik
waren, dat het „Gerecht 10" thans zo
goed gaat. merkten wij om. op mevr.
I H. EernstmanStghgers. die namens
het hoofdbestuur van de Ned. Protestan
tenbond gelukwensen aanbood, ds W. J.
H. Hubeek. Hervormd predikant te Lei
den en voorganger van de Ver. van
Vrijz. Hervormden, wethouder S. Men
ken. die deze middag het College van B.
en W. vertegenwoordigde, mevr. J M.
van KinschotDorhout Mees de bur
gemeester moest verstek laten gaan om
dat hij te Groningen de ambtsaanvaar
ding van mr K. Wiersma bijwoonde
de heren J. W. H. Harting en J H. van
der Kloot als vertegenwoordigers van I.
O. O. F., de heren Ant. Metz en H. Zun-
derman Sr.. resp. voorzitter en secreta
ris van de afdeling Leiden van de Bond
van Gepensionneerden, mevr. R. v. d.
WaardKors van de Vrijz. Chr. Ge
zondheidskolonies naar buiten, ds Ver-
heus. Doopsgezind predikant, prof. dr T
Jansma namens de Ver van Vrijz.
Hervormden, een deputatie van het
kerkbestuur van de Rem Geref Ge
meente. de Leidse Schaakclub „Philidor".
de Muziek- en Toneelvereniging „Nut
en Vermaak", de V.C.S.B en „Dennen
heuvel". de heren H. de Wilde en Her
man Stenz namens K. en O.. Voorts
gaven van hun belangstelling blijk de
hoogleraren F. M. Th de Liagre Böhl.
die deze middag nog weer eens in zijn
voormalig ouderlijk huis vertoefde, prof.
dr G. Sevenster en prof. dr P. A. H. de
Boer. de raadsleden de heren J. C.
Hagens. C. Piena en mej. Th. M. Noord-
mah. mevr. G LemGunning namens
UW, mej A. Hiemstra van de Ver. voor
Huismuziek en voorts vele vrienden en
regelmatige bezoekers'sters) van 't Huis
„Over 't Hoff", terwijl tenslotte ook
enkele kinderen van de Zondagsschool
van de Ned Protestantenbond hun hulde
paarden aan die der ouderen. Uiteraard
bleef het deze middag niet alleen bij
woorden van waardering, doch werd het
bestuur ook met vele geschenken verrast.
Na afloop van deze receptie verenig
den bewoners en oud-gasten zich rond
de feestdis, met aansluitend gezellig
samenzijn, waar nog vele goede woorden
zijn gesproken en herinneringen opge-
Prof. dr P. H. G. van Gilse biedt
gelukwensen aan. VA jij, mevr. H.
Colenbrander-Schmidt. de heer
J. Berkenbosch. mej. A. J. van
Nienes en prof. dr Van Gilse.
(Foto L D./Van Vliet.)
musiceerden
MEISJES HBS VERSUS
GYMNASIUM
In de aula van het Stedelijk Gymna-
s'.um aan de Fruinlaan heeft Zaterdag
avond een muziekwedstrijd plaatsge
vonden tussen gymnasiasten en leerlin
gen van de Gem. HBS voor Meisjes. On
der de aanwezigen merkten wjj o.a. op
de directrice van de MHBS. mej. H. van
der Vliet en de rector van het Gymna
sium, dr W. Wiersma, alsmede enige do
centen.
De prestaties werden beoordeeld door
een jury, bestaande uit de heer C. Grijp-
ma, voorzitter, mej. J. A. I. van Wijk, ir
G. A. Oosterholt. mej M. Kok en mej.
M. Kleibrink.
De deelnemers waren verdeeld in twee
groepen, beginnelingen en gevorderden.
De pianisten moesten twee stukken spe
len, een verplicht en een zelf gekozen,
voor de andere instrumenten was de
keuze vrij. Het verplichte stuk voor de
beginnelingen was een Sonatine van
Beethoven, voor de gevorderden de eer
ste Arabesque van Debussy.
De uitvoering stond bij beide catego
rieën op zeer hoog peil. hetgeen ook
wel bleek uit de lange tijd. die de jury
rodig had om tot een beslissing te ko
men.
Bij de beginnelingen werden twee prij
zen zonder voorkeur toegekend, respec
tievelijk aan Liesbeth Hoekstra (piano)
van de MHBS, die een Etude van Heller
ten gehore bracht, en aan Han Tesse-
laar (fluit) en Ans de Wilde (piano)
van het Gymnasium, die een Sonate van
Leonardo Vinci speelden.
Verder gingen twee eervolle vermel
dingen naar Elca Rueb (altblokfluit)
van de MHBS. die ook bij de gevorder
den op sopraanblokfluit een extra ver
melding kreeg en naar het pianoduo
Annie van der Hoeven-Resi Bogaars van
het Gymnasium.
Bij de gevorderden kreeg Wil van
fechaick, van de MHBS. die zowel op
de piano met als vrij stuk Gradus ad
Parnassum van Debussy, als op viool
goede prestaties leverde de eerste prijs.
Elly Dissevelt (piano) van het Gymna
sium was een zeer goede tweede met als
vrij stuk een Partita van Bach.
Na een kort slotwoord van de presi
dente der leerlingenvereniging van de
MHBS. „Ende Dispereert Niet", Lies de
Liagre Böhl en van de praeses van de
Leidse Gvmnasiastenbond „Uno Sumus
Animo". W. U. S. Kloeke werd deze al
leszins geslaagde avond besloten met
het zingen van de beide clubliederen.
H. TH. P. COEBERGH BENOEMD
TOT NOTARIS
De heer H. Th. P. Coebergh. candi-
daat-notaris ten kantore van de heer
J C. van Eek alhier en woonachtig te
Noordwijk, is bij Kon. Besluit benoemd
t~t notaris te Montfoort als opvolger
van de heer J. Th. Waming, die eervol
ontslagen is.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN:
Josephine Simone. dr van S. P. Serdijn
ln A. M. Bartels; Theodorus Pieter Antho-
nlus. zn van A. A. Owel en T. J. T. Rotte-
veel; Gerrigje Jorina. dr van W A de
Wilde en M. van der Spek; Petronella
Catharina. dr van M. T. Opdam en J. H
Schrama Rudolf Jozef, zn van F Burer
en N Verbaas: Jansje. dr van J Meel en
H van V?en; Johannes, zn van J. van den
er D. Alders.
Streekfederatie
te Alphen van P. v. d. A.
Grote belangstelling en zeer veel waardering
J. PASMAN SPRAK OVER
„MAATSCHAPPELIJK WERK"
De voorzitter van het Jubileumcomité,
de heer R. J. Teenstra, die de rij van
sprekers opende, gewaagde van de bij
zondere belangstelling, welke leden en
donateurs hebben voor het werk van
T.I.G. Een aarzelend contact groeide in
de loop der jaren uit tot een hechte
vriendschapsband. Hulde bracht spre
ker in het bijzonder aan de voorzitter,
de heer A. Arentsen, die in de gelederen
van T.I.G. een dominerende figuur is.
waaromheen het vereniginsgsleven al
deze 25 jaar heeft gedraaid. Daarnaast
had de heer Teenstra veel lof voor mevr.
E. van Rossen—Pennenburg en de he
ren J. A. Bodenstaf en I. Boom Sr.,
die in deze periode vele malen op de
voorgrond traden. Bovendien zijn er
vele leden en donateurs, die de vereni
ging in deze 25 jaar hebben groot ge
maakt. Tenslotte wees spreker er op,
dat T.I.G. na de bevrijding in de
bezettingsjaren werd niet gespeeld
een periode van grote bloei tegemoet
is gegaan. Namens het Jubileumcomité
bood spreker een bandrecorder en een
herinneringsembleem aan. waaraan
voor voorzitter Arentsen nog enkele
persoonlijke geschenken werden toege
voegd.
Wethouder J. C. van Schaik, die ge
lukwensen namens het gemeentebe
stuur aanbood, wees er o.m. op, dat het
niet moeilijk is om een toneelvereniging
op te richten, doch wel om een derge
lijke vereniging 25 jaar draaiende te
houden. T.I.G. heeft dit volgens de wet
houder op voortreffelijke wijze gedaan.
Het werk, dat T.I.G. heeft gepresteerd,
aldus spreker, mag er zijn. Daarvan
getuigt ook het feit. dat een enkel lid
indertijd werd uitgenodigd om mede te
werken aan een toneelvoorstelling, die
voor H. M. de Koningin in Den Haag
werd gegeven. Voorts weidde de heer
Van Schaik uit over het amateurtoneel,
waarin hij een prachtige vorm van vrije
tijdsbesteding ziet.
BRONZEN MEDAILLE.
De heer H. J. Zeevalking. algemeen
secretaris van de Natu. die het woord
waardering voor de spelkwaliteiten van
T.I.G. en de goede geest, welke er in
deze vereniging wordt gevonden. Bij
zondere waardering had spreker voor de
Lecretaufvan VS.**!' het^wd De heer R.JJeenstra biedt hel
voerde namens ruim 809 aangesloten bestuur een bandrecorder aan.
verenigingen, had eveneens zeer veel I (Foto LD./Van Vliet.)
houding, welke T.I.G. in de oorlogsjaren
heeft ingenomen, waardoor zij heeft ge
toond het culturele werk uitsluitend in
een vrij land te willen voortzetten. Na
mens het hoofdbestuur overhandigde
spreker het jubilerende T.I.G. de bront-
zen medaille.
De heer Rietkerken belichtte in een
waarderend speechje de waardering,
welke de donateurs voor de prestaties
van T.I.G. hebben en stelde bestuur
en leden een door het Donateurscomité
aangeboden cabaretavond met bal in het
vooruitzicht. Een avond, die op 14
Januari in de Stadsgehoorzaal wordt
gehouden.
In gelijke geest sprak ook de voorzit
ter van de afdeling Leiden van de Natu.
de heer D. Versloot, die dit tevens deed
in zijn kwaliteit van voorzitter van
„Nut en Vermaak". Tenslotte spraken
nog de heer J. v. d. Wijngaard namens
de toneelvereniging „Euripides" en de
heer L. G. van der Horst Sr. ere-lid
van T.I.G.
Van de zeer velen, die tussen de „be
drijven" door het bestuur de gelukwen
sen aanboden, merkten wij o.m. op de
heer A. L. van Nieuwkerk namens het
Schouwburgbestuur en afgevaardigden
van vrijwel alle Leidse amateurtoneel-
vereniginge.n
Voorzitter Arentsen, die aan het einde
van de receptie een kort dankwoord
sprak, herinnerde aan de oprichting van
T.I.G. en de grote sprong, die de ver
eniging vooral na de bevrijding heeft
gemaakt. Ook in de komende jaren,
aldus de heer Arentsen, hoopt T.I.G.
„bij de tijd te blijven" en stelt zij zich
tot doel het brengen van verantwoord
amateurtoneel. Tenslotte deed spreker
een beroep op de jongeren, waaraan ook
in de gelederen van T.I.G. grote be
hoefte bestaat.
Na afloop van deze receptie bleven
bestuur en leden nog lange tyd bij el
kander. De heer J. Alphenaar leidde
een geanimeerd bal. waarbij de dans
muziek werd verzorgd door Hofenks
Melcdy Makers.
A. REGEER 25 JAAR BIJ DE S.L.F.
De heer A. Regeer herdacht het feit,
dat hij 25 jaar geleden als magazijnbe
diende in dienst trad van de Stedelijke
Fabrieken van Gas en Electriciteit.
Bij ontstentenis van de directeur werd
de jubilaris ontvangen door de adj-
directeur, ir F. Suokhuyzen, die de heer
Regeer roemde om zyn serieuze toewij
ding by zijn werk in de pakkamer en
het in ontvangst nemen van goederen,
en hem de oorkonde en gebruikelijke en
veloppe met. inhoud aanbood.
De voorzitter van de Jubileum-com
missie bood de jubilaris namens de Per
soneelsvereniging een geschenk aan. De
huldiging werd in het magazijn voort
gezet, waar de jubilaris werd toegespro
ken door de magazijnmester, de heer G.
Veerman en door de heer Verhoeven
namens de collga's, die hem een lamp
als geschenk aanboden.
Tenslotte sprak de heer Regeer enkele
woorden van dank. De rest van de dag
bracht de jubilaris in de huiselijke kring
door.
TECHNISCHE CONTROLE:
13 PROCENT OP DE BON.
Niet aUeen het gedrag van de wegge
bruikers wordt door de politie in ver
sterkte mate onder een critische en
kostbare loupe genomen, ook de staat
waarin voertuigen verkeren. Zo werden
vorige week op één dag ongeveer 200
voertuigen van diverse aard grondig be
keken en gecontroleerd met als gevolg,
dat niet minder dan 26 processen-ver-
j baal werden uitgereikt. Dit betekent dat
niet minder dan dertien procent van de
gecontroleerde voertuigen op de een of
andere wtfze niet voldeed aan de eisen,
aie er uit veiligheidsoverwegingen aan
gesteld mogen worden
Dat is wel erg! Een van de acht voer
tuigen die U tegenkomt, of die U pas
seren bij een tochtje door de stad is een
I gevaar voor uw leven!
De rector magnificus van Gro
ningen prof. dr T. A. Rompelman
(rechts) complimenteert prof. mr
K. Wiersma na diens oratie tijdens
I de drukbezochte receptie.
Voor de Streekfederatie Rijn en
Gouwe van de Partij van de Arbeid,
hield de heer J. Pasman uit Voorburg
Zaterdag in „Zomerzorg" te Alphen a.
d. Rijn. een inleiding over Maatschap
pelijk werk. In de aanvang van zijn
betoog wees de inleider er op. dat er in
het maatschappelijke werk een ontwik
keling gaande is. waarbij het tempo zó
snel en de ontwikkeling zó dynamisch
is, dat men zich meermalen verwondert
over de opvattingen dienaangaande, die
men zelf tot voor kort huldigde. Spr. gaf
vervolgens een historische schets van
het maatschappelijke werk van de 18e
eeuw en daarna. Alles lag in de sfeer
van de armenzorg, men deed iets voor
de armen, omdat de beteugeling van de
opstandigheid tengevolge van de armoe,
wellicht meer zou kosten aan politie
e.d. dan de uitkeringen bedroegen. Van
verantwoordelijkheid tegenover de me
demens was geen sprake Hierin kwam
verandering toen de arbeiders zich ver
enigden in vakvereniging en socialisti
sche partij.
Allengs kwamen er maatregelen tot
stand, gericht op bescherming van de
gezondheid; de werkloosheidswet, de
kinderwetten, de invaliditeitswet en een
bescheiden ouderdomsvoorziening sloten
daarbij aan. Spr. wees daarna op het
wetsontwerp-Suurhoff voor de ouder
domsvoorziening. waarbij men gekozen
heeft voor het principe der verzekering.
De werkende generatie van heden be
taalt daarbij voor de niet-werkenden
van vandaag.
Men aanvaardt thans dus een collec
tieve verantwoordelijkheid ten opzichte
van de medemens.
De heer Pasman ontwikkelde daarna
zijn denkbeelden over het opsporen van
de oorzaken van de materiële nood. Men
heeft wel vaak diep respect voor de z.g.
stille armen, maar als het daar bij blijft,
komen die stille armen niet verder. Er
moet een opsporingsapparaat komen, dat
de oorzaken van de armoede wegneemt.
Een en ander zal grote deskundigheid
vergen van de sociale werkers. Waar
mogelijk moet er „medezeggenschap"
komen van de burgerij. Iemand uit de
rijen der ouden van dagen kent b.v. de
behoeften van deze categorie en van
diens adviezen moet men gebruikmaken.
Sprekende over de uitkeringen, waarbij
het noodzakelijke levensonderhoud als
norm wordt aangenomen, prefereert spr.
aanpassing aan het niveau, waarop men
gewend is. te leven. Hij ontveinst zich
niet. dat dit vergaande consequenties
heeft. Bij de discussie die daarna plaats
vond beantwoordde de heer Pasman vele
vragen.
De voorzitter der federatie, de heer
H van Woudenberg, dankte de heer
Pasman voor zijn boeiend betoog en
sloot na het doen van enige organisato
rische mededelingen de bijeenkomst.
Critische beschouwing van
mr K. Wiersma
over kartel-politiek
Zaterdagmiddag aanvaardde mr K.
Wiersma, oud-secretaris van het col
lege van curatoren van de Leidse
Universiteit, het ambt van gewoon
juridisch hoogleraar in de economi
sche faculteit aan de Rijksuniversiteit
te Groningen met het uitspreken van
een oratie over het kartelwezen.
Middelbare scholieren
Spr. herinnerde aan de rechtsontwix-
keling van de laatste decennien, die de
achtergrond vormt voor het nieuwe
(reoht betreffende de mededinging.
Daarna belichtte hij de economische
ontwikkeling sinds 1948, die heeft ge
leid tot sterke toeneming van het kar
telwezen.
Hij besprak het wetsontwerp dat de
Minister de bevoegdheid zal geven
daartegen op te bieden en sloot zich
aan bü de entiek uit de Tweede Kamer.
Uitschakeling van de civiele rechter
zou naar zyn mening alleen verant
woord zün wanneer de kartels de so-
ciaal-economische politiek van de rege
ring doorkruisen. Is dat niet het geval,
dan dient men het aan de rechter over
te laten te beoordeelen in hoeverre kar
tels nietig zijn of aanleiding kunnen
geven tot een actie wegens onrecht
matige daad.
De in het. ontwerp voorgeschreven
procedure had niet sprekers instem
ming. Hij sloot zich aan bij hen. die
hebben gepleit voor de instelling van
j een college van administratieve recht-
i spraak, waarbij men op bepaalde gron
den in beroep zou kunnen gaan van de
I beschikking van de Minister.
Ds H. J. A. Haan
bedankt voor Amsterdam
Ds H. J. A. Haan, predikant der Evang.
Lutherse Gemeente alhier, heeft bedankt
voor het beroep van de Evang. Luth. Ge
meente te Amsterdam.
AANGEHOUDEN.
Door de Leidse politie is een 38-jarige
Leitfse chauffeur aangehouden, die er
van verdacht wordt, een bromfiets te
hebben gestolen en een andere (gehuur
de.) bromfiets te hebben verduisterd.
voor prestaties
Af te meten aan de grote belangstelling en woorden van bijzondere waar
dering. neemt het jubilerende T.I.G. in de Sleutelstad een vooraanstaande
plaats in de rjj van het Leidse amateurtoneel in. Twee volle uren heeft het be
stuur van deze zilveren Toneelvereniging Zaterdagavond in de foyer van de
Stadsgehoorzaal „in de houding gestaan" om de gelukwensen van zeer velen
in ontvangst te nemen. Bovendien hebben vele sprekers uitdrukking gegeven
van hun waardering voor de prestaties van „Tot Ieders Genoegen".
