Nederland op het Engelse platteland ONS MENU VILT is een heerlijk MATERIAAL ZATERDAG 10 DEBEMBER WEKELIJKS BIJVOEGSEL PAGINA 4 Duizenden vrouwen bestuderen aspecten van het Nederlandse bestaan VAN DE WEEK In Je modewereld vindt het internationaal toepassing Zij zingen ons volkslied, dragen onze nationale costuums en eten onze gerechten (Van onze Londense correspondent) In Engeland bestaat een buitengewoon actieve organisatie van plattelandsvrouwen, de „Women's Institutes" welke afdelingen bezit in alle plaatsen met minder dan vier duizend inwoners. De „Women's Institutes" beschikken over een kaderschool, welke richting geeft aan het clubwerk. Een onderdeel van de school vormt het comité voor internationale studies. Op initiatief hiervan wordt er in bepaalde provincies gedurende een jaar een vreemd land bestu deerd. In Cornwall. Sussex, en het Kanaaleiland lersey koos men in de afgelopen maanden Nederland als studieobject. Het hart van vele Engelsen gaat nu eenmaal naar ons land uit, omdat zij zich daarmede wegens gemeenschappelijke karaktertrekken in vele opzichten innerlijk verbonden voelen en ook omdat men door de vestiging hier van vele landgenoten en door de scheepvaart veel vuldig niet Nederlanders in aanraking komt. De Brit staat door zijn aardrijkskundig isolement - geen grenzen - vaak huiverig tegenover het voor hem nog al bizarre buitenland, maar voor het nabije en kleine Nederland verdwijnen zijn gevoelens van twijfel en angst. Dat is dan ook de verklaring, dat men zich alom gretig op de studie van ons land heeft geworpen. Studie heeft hier niets te maken met geleerd heid. In de vaak afgezonderde streken, zoals het in de meest Westelijk gelegen punt van Engeland gelegen Cornwall, vanwaar in vroeger eeuwen menig ontdekkingsreiziger vertrok, leeft sterk de neiging om de wereld te verkennen en het eigen beperkte bestaan voor een wijl te vergeten. Mogelijk heeft de televisie welke ver over het Kanaal heenreikt. hier stimulerend gewerkt. Het is overigens uit het oogpunt van een persoonlijke ontplooiing prijzens waardig. dat men dank zij de Wo men's Institutes" zich juist aan de ver vlakking van deze eeuw. welke ook door de televisie kan worden bevor derd. weet te onttrekken door zinvolle culturele belangstelling in de ruimste zin van het woord. De in de dorpen beoefende heilzame zelfwerkzaamheid maakt, dat de mensen helemaal niet naar de stad verlangen. In Cornwall hebben zich niet minder dan 63 dor pen maandenlang actief met ons land beziggehouden. Elke dorpsafdeling van het ..Vrou wen-instituut" ging daarbij volgens eigen initiatief te werk. Men koos een of twee onderwerpen over ons land, verzamelde daarover materiaal in openbare leeszalen in musea en bij onze ambassade in Londen, welke hier voor uitstekend is ingericht en o.a. tentoonstellingskoffers beschikbaar stelt. Soms zocht men contact met perso nen of instellingen in Nederland; die de nodige gegevens en andere zaken stuurden. Behplpzaam waren altijd Nederlandse vrouwen, die overal in Engeland schijnen te wonen. Over de diverse onderwerpen werden lezingen gehouden, met of zonder films. DIEPGAANDE STUDIE VAN VOLK EN GEBRUIKEN Men bestudeerde de meest uiteen lopende dingen, zoals het dagelijks leven in Nederland, nationale feesten, onze schilderkunst, het ondergrondse verzet, vergelijking van het Neder landse en Engelse volkskarakter, dijk- bouw en inpoldering, de economische wederopbouw, industrie, landbouw en zelfs onze taal. Ook het boek over de opkomst en val van de Republiek der Nederlanden van de beroemde negen tiende eeuwse Amerikaanse geschied schrijver Motley werd door sommige groepen in studie genomen. Men combineerde dit met handen arbeid. Er werden modellen gemaakt van onze molens, polders en bollen velden. De voorzijde van een Amster dams pierement werd in elkaar ge knutseld. Verder werden plakboeken aangelegd over allerlei bijzonderheden betreffende ons land. Ook werd er volgens Hollandse recepten gekookt. Een prachtige prestatie van een der dorpen was de vervaardiging van een miniatuur-museum van vier ..zalen" met tachtig uit catalogie en tijdschrif ten geknipte gekleurde reproducties van onze 17e eeuwse schilders. Er waren zitbanken in de zalen en zelfs miniatuur bezoekers. THEEPOTJES OP LICHTJES In het schilderachtige en in de win ter vrijwel ontoegankelijke vissersdorp Polruan begroette op de z.g.n. Neder landse avond aan het slot van het studieseizoen, een dame in nationale kledij de bezoekers met een „goeden avond" in het Nederlands. De gasten zaten aan op zijn Hollands gedekte tafeltjes en kregen thee (op een lichtje) met een Hollands koekje. Er stonden overal bloemen. Op elke tafel stond een door de leden zelf getekend wapen van een Nederlandse stad. De leden hadden de geschiedenis van die steden diepgaand bestudeerd en ge durende de bijeenkomst werden hier over korte lezingen gehouden. Als ontspanning werden er Nederlandse spelletjes gedaan, zoals ganzenbord. „KLEIN-KEUKENHOF" In een andere afdeling was voor de ..Dutch day" (Nederlandse dag) de tuin van een der leden in een ver kleind „Keukenhof" herschapen met ruim 600 zelf vervaardigde tulpen. Er stond een draaiende molen en er was een kanaal met modelsluis en ophaal brug. Binnenshuis was een moderne Nederlandse markt opgezet. Men had gebruik gemaakt van plakkaten van de groente-propagandadienst met voor ons bekende slagzinnen. De prijzen waren in Nederlandse munt. Aan een geldwisselkraam konden de bezoek sters hun Engelse geld voor (karton nen) Nederlandse geldstukken inwis selen. Koerstabellen en omrekenkaar- ten, onmisbare hulpmiddelen bij de inkoop in een vreemd land, werden uitgereikt. Er werden uitsluitend Ne derlandse artikelen verkocht, zoals ontbijtkoek, beschuit, kaas en boter. Er zijn in de dorpen van Cornwall tientallen traditionele Nederlandse kledingsstukken vervaardigd; soms met verbluffende authenticiteit. Er zijn spoorkaartjes, tramknipkaarten. postzegels, en landkaarten verzameld. In de leeszalen van Cornwall man keert vrijwel geen boek over Neder land of een uit het Nederlands ver taald werk. Zo heeft alleen Cornwall 63 maal een ..Dutch day" gehad. Er is door even zovele dorpen een heel jaar ge studeerd. geschilderd, getimmerd, ge borduurd. gezongen, gevolksdanst en met bewonderenswaardige toewijding aan ons land gedacht. WEDSTRIJD IN KENNIS VAN NEDERLAND Via de vrouwenvereniging zijn ook de mannen en kinderen zich actief voor Nederland gaan interesseren. Kinderen vroegen inlichtingen aan hun onderwijzers, met het gevolg, dat overal in Cornwall, evenals in de andere graafschappen, waar dezelfde actie werd gevoerd, de scholen mate riaal over ons land toegezonden kre gen. De „Nederlandse Dag" in elk dorp was tevens onderdeel van een onder linge wedstrijd, waarbij de prestaties door een jury. waarin vaak een land genoot zitting had. werden beoordeeld naar oorspronkelijkheid, opvoedkundi ge waarde en vooral als groepswerk. Dit wedstrijdplan was afkomstig van onze officiële propagandist in Enge land. de heer W. M. Grotenberg. die de afgelopen jaren vooral de Engelse schooljeugd zo voortreffelijk over ons land inlicht. De actie werd besloten met een „Nederlandse Dag" in de hoofdstad van het graafschap, waar de dorpen waren vertegenwoordigd door delega ties. die alle draagbare requisieten van hun eigen „Dutch Day" meebrachten om te worden tentoongesteld. GROOTSE FINALE De finale van de wedstrijd voor Cornwall geschiedde dezer dagen in het raadhuis van Truro in tegenwoor digheid van de burgemeester. Het podium was versierd met bloemen, de Nederlandse driekleur, en een grote molen met lustig ronddraaiende wie ken. De bijeenkomst, waar 650 perso nen aanwezig waren, begon met het zingen van het Wilhelmus in het Nederlands door een groot koor. Het programma bevatte films, klompen dansen en indrukwekkende tableaux- vivants naar beroemde Nederlandse schilderstukken. Als lunch werd een Hollandse koffietafel geserveerd. En gelse boerinnen in Volendamse. Wal- cherse, Hindelooper. Bunschoter. Spa kenburger. Marker en Friese kleder drachten zorgden voor de bediening. Er waren in totaal ongeveer honderd dames in zelfvervaardigde traditionele Nederlandse costuums. Voor de onderlinge verstandhouding en vriendschap tussen Engeland en het buitenland zijn deze unieke inter nationale manifestaties van het groot ste belang. De Nederlandse actie heeft reeds tot velerlei persoonlijke contac ten met ons land geleid; niet alleen door briefwisseling, maar ook door be zoeken over en weer. Een dorp nodigde een Arnhemse vrouwengroep naar En geland uit. Een andere groep voerde een geslaagde correspondentie met de burgemeester van Utrecht. Hier is zeker sprake van een nieuwe aanpak op het gebied van de vaak veel te stroeve en onpersoonlijke in ternationale betrekkingen. Wat ook dikwijls oppervlakkig toerisme niet vermag, is hier reeds op ruime schaal tot stand gebracht, namelijk werkelijk contact tussen volkeren. Dit is van te groter belang omdat tot nu toe het Europese groeiproces zeker in Enge land veel te traag is geweest. Waar staatslieden falen, vinden gewone mensen misschien een weg Wat nog nooit is gebeurd in de medi sche wereld heeft zich nu voorge daan. In Kopenhagen is een kind ge boren met twee tanden in de onder kaak. De hoofdverpleegster verwij derde de in dit geval abnormale ver schijnselen. maar het was vechten tegen de bierkaai, want een week later stonden er twee nieuwe voor in de plaats. Een tandarte constateerde dat het eohte tanden waren. De voorzitter van de meervoudige strafkamer in Frankfort, die ook autodiefstallen behandelt, keek dezer dagen lelijk op zyn neus. toen hij ontdekte dat zijn auto was verdwe nen. De autodief kreeg de schrik van zijn leven toen hij bemerkte naar wiens bezit hij zijn handen had uit gestoken. Een paar uur later stond het voertuig weer voor het gerechts gebouw, als nieuw, want de dief had de auto netjes gewassen en opge poetst. Op de voorbank lag een briefje: ..Edelachtbare heer. ik kan het niet aanzien, dat u. die zoveel weet van het moeilijke vak der auto dieven, uw wagen in zo verregaande staat van verwaarlozing achterlaat met het sleuteltje er in Om te voor komen, dat een van mijn collega's hem medeneemt, heb ik hem thuis maar even opgepoetst en als waar schuwing voor de deur van uw kan toor gezet Pas er voortaan beter op". MALLE GEVALLEN In Noorwegen was iemand die vrij had. Eén dag maar. Het was niemand minder dan de opperbevelhebber van de Noorse marine, vice-admiraal Ja- cobsen, die onlangs op een Vrijdag in functie zou treden. De admiraal voelde daar echter niet veel voor. Wel voor zijn nieuwe baan. maar niet om die op een Vrijdag te begin nen. „Ik ben een oude bijgelovige zeerob en ik wil dat werk niet op een Vrijdag beginnen. Laat ons het maar een dag later doen", aldus de admiraal, die Vrijdag een vrije dag nam. En Noorwegen zat dus een dag zonder marinecommandant. Dit bericht uit Noord Carolina gaat over belastingen. Mocht u echter hierdoor in paniekstemming geraken, sla dan gerust om naar de volgende pagina. De ontvanger van de belas tingen daar ontving een brief met de volgende inhoud: .Jk ben u 300 dollar schuldig en ik heb er niet van kunnen slapen. Daarom stuur ik u vast 100 dollar. Als ik dan een beetje bet-er kan slapen. Krijgt u de volgen de week de rest. Wij kunnen er ook wel eens niet van slapen, maar als wij naar de belastingen gaan. hou den we ons hoofd even onder de kraan. Zo uitgeslapen zijn we wel! Een marinier in Philadelphia stapte een telefooncel van een winkel bin nen om even zijn meisje op te bellen. Dat was 's avonds tien uur. Van het ene woord kwam het andere (laten we onze eigen jeugd niet vergeten) en toen hij de telefoon op de haak legde, waren er drie uren en veertig minuten verstreken. De winkel was inmiddels gesloten en de politie moest er aan te pas komen om de Jongeman te bevrijden. Voor alle zekerheid vermelden we, dat de ma rinier Meivin Morris heette. Mocht u een dezer dagen door hem worden opgebeld, dan kunt u er rekening mee houden. In 1917 het valt soms moeilijk zo ver in het verleden terug te gaan vocht een zekere Galimberti in Italië met een vriendje. Dat zou niet het vermelden waard zijn, wanneer de vechtpartij niet werd beslecht met een mes. Sinds die dag had Galim berti veel last van hoofdpijn. Denkt u zich dat eens even in, 38 jaar lang met hoofdpijn te moeten rondlopen. Uit een röntgenonderzoek kwam vast te staan, dat er zich in de her senen een vijf centimeter lang stuk van een mes bevond. Operatief in grijpen was noodzakelijk en sinds dien is Galimberti weer de oude. De eerste, die hem met de geslaagde operatie kwam gelukwensen, was dat vriendje. Deze keer eens een ongewone manier om heel gewone witte bonen klaar te maken. Uw huisgenoten zullen ervan smullen en moeilük klaar te maken is het niet. ZONDAG Ragoütschelpje van garnalen; ham, doperwten met stukjes winterwortel, aardappelen, botersaus; custardrand met gestoof de pruimen. MAANDAG Gebakken kaaslapjes, gesmoorde kool, aardappelen; fruit. (Witte bonen weken). DINSDAG Witte bonen met klapstuk, aardappelen; gebakken appelschrij- ven met vanillevla. WOENSDAG Gebakken vis, sla van andijvie en geraspte selderijknol, aard- VASTEN appelpurée, bruine boter; appelmoes. DONDERDAG Kop bouillon van klapstuk (zie Dinsdag)rijst met haché van niertjes en gestoofde uien. VRIJDAG Hardgekookte eieren in kaassaus, Brussels lof, aardappelen; VASTEN rijstkoekjes. (Bruine bonen weken). ZATERDAG Stevige bruine bonensoep met veel soepgroenten; VASTEN fruit. De niet geweven stoffen staan de laatste jaren sterk in de belangstelling, zowel de modieuze artikelen als de hulpstoffen, zoals vliseline. Wat de modieuze soort betreft, zijn er verschil lende nieuwe gevonden, die naar het zich laat aanzien wel snel in betekenis zullen toenemen! Het oude en ver trouwde vilt echter, met al zyn aan trekkelijke eigenschappen, profiteert tooh wel in de allereerste plaats van deze opbloei. Vilt kunnen wij van veel verschillende kanten bekijken: zoals gezegd als modieuze kledingstof, maar ook als technisch materiaal, als grond stof voor handenarbeid en kunstnijver heid, als hulpstof voor de kledingin dustrie, als bekledingsmateriaal voor laden en étui's en ontelbare andere toepassingen, die ieder hun eigen eisen aan het materiaal stellen. Talloos zijn dan ook de kwaliteiten waarin vilt wordt vervaardigd. Het kan flieterdun zijn en vele centimeters dik, grof en goor naast uiterst fijn en glanzend, van fijne dierharen (konijn of schaap) of van ruwe mengsels van dierharen en plantaardig vezels. De soort, die ons hier in de eerste plaats bezig houdt, is het modieuze vilt, dat met zijn prachtige kleuren en zyn mooie effen oppervlak tegenwoor dig zo'n opgang maakt. De grondstof voor dit vilt is fijne wol. Dit is te be grijpen, omdat het hele geheim van vilt ligt in de eigenschap van de wol haren zich onverbrekelijk aan elkaar te hechten door het in elkaar haken van de kleine schubben, waarmede deze haren zijn bezet. Hiervoor is een war me atmosfeer het gunstigst, een wrij vende persing doet de rest, zoals velen onzer ervaren bij wollen goederen, die wij niet juist behandelen. Mengt men door vilt, dat voor kleding moet die nen, andere materialen, dan vermin dert de samenhang en wordt het ma teriaal gauw ruig. Vilt is, zoals wij zeiden, sterk naar voren gekomen als modestof. De Franse Haute Couture verwerkte het, de Amerikaanse kledingindustrie ver werkt ongelofelijke hoeveelheden vilt tot mantels, rokken, kleurige kinder- kleertjes, muts-jes en kapjes, terwijl ook de Europese confectie zich bewust is geworden van de mogelijkheden, die dit materiaal biedt. Wie de Neder landse oonfectie-collecties voor het komende voorjaar beziet, constateert dat viltmantels en jasjes hierin een belangrijke rol spelen. Ook voor rok ken en bolero's leent vilt zich bijzon der goed. Het heeft de prettige eigen schap niet gezoomd te hoeven wor den, aangezien rafelen uitgesloten is. Dat maakt het ook mogelijk allerlei versieringen aan te brenven, zonder dat men ingewikkelde applicatie-tech nieken behoeft toe te passen. Het maken van zulke viltversierin- gen. die de leukste effecten kunnen sorteren voor kleine peuters, maar ook voor hun reeds volwassen zusters, is een vreugde op zichzelf. Men knipt kleurige stukjes en voegt die samen met enkele steken, of zelfs door simpel plakken. Men kan zo hondekoppen ma ken met zwarte vlekken en losse flap oren, bloempotjes met kleurige bloe men. vruchten, clownshoofden en wat al niet meer. Op die manier zyn vro lijke feestrokken zelf te maken, maar men kan ze ook kopen, want de ENVA, het Eerste Nederlandse Viltearnering Atelier in Amsterdam, maakt zulke versieringen en levert die aan de con- fectie-industrie, maar verwerkt ze ook zelf weer. Deze mensen zijn zo gerouti neerd in het verwerken van vilt, dat zij van kleine afvalstukjes hele land schappen „schilderen" en portretten maken. In Duitsland is men er zelfs toe overgegaan het vilt met zijn pachtige kleuren in te voeren als leermiddel op school. De kinderen mogen tekenen wat zij willen en het daarna zelf ook uitvoeren. Het blijkt, dat de meest verrassende resultaten worden bereikt. De kindertjes hebben een enorm ple zier in het leuke materiaal en ver vaardigen reeds na enkele weken ware kunstwerken in de prachtigste kleu rencombinaties. Niet alleen bloemen en dieren komen te voorschijn, maar prachtige scènes uit sprookjes en ver halen worden op originele manier uit gebeeld. De nieuwste ontwikkeling op het ge bied van vilt is overigensgeweven vilt. een stof dus die eerst geweven is en daarna vervilt, hetgeen een nog soe peler en mooier materiaal oplevert. Ook dit is reeds in Nederlandse col lecties verwrekt. Gewone vilt zagen wij verwerkt tot mantels en 3,4 jasjes. - Links boven: Rechte mantel van Zwitsers vilt. Van de ENVA beelden wij af: Stola en tas in zwarte vilt. tegen- gevoerd met geel. De stola sluit met een houtje-touwtje. Rok met zwaluwen geappliqueerd en bijpassend vest. alles in vilt. Cocktailrok met feestelijke vilten attributen geappliqueerd. De on derrand is met een galon met franje versierd. Kinderrokje met trompet en noten in het zelfde vilt als het eekhoorntje, dat het meisje vasthoudt. Recept: Witte bonen met klapstuk. Vz kg klapstuk of indien men minder vet "wil hebben bouilli, wat thym (ge droogd), laurierblad, ui, kg witte bonen. Het vlees opzetten met water, zodat het net onder staat en laten koken onder toevoeging van de genoemde kruiden gedurende 4 k 5 minuten. De bonen wassen en weken in zoveel water dat ze onder staan. Na het weken gaar koken zoveel bouillon als nodig is, de rest kan voor soep bewaard worden. Zijn de bonen gaar, dan orzichtig het vlees eruit nemen en plakken snijden, de kruiden ver\\._ ren. De plakken vlees op de bonen schikken. Als saus wat gesmolten boter geven. Recept: Eieren in kaassaus. 4 eieren, 3 dl melk, 20 g bloem, 20 g boter, 25 50 g geraspte kaas, zout, peper, aroma. De eieren hardkoken, pellen en over langs doorsnijden. Met de platte kant op een warme schotel leggen. Een saus maken van boter, bloem en melk, ge raspte kaas toevoegen en de saus op smaak afmaken. Deze saus zo warm mogelijk over de eieren gieten. Kook-en bakwenken VOOR DE KOMENDE FEESTDAGEN Wie de komende feestdagen wat extra werk wil maken van de maaltijd en er een eer in stelt de gerechten, die zij op tafel brengt, te verfijnen, kan misschien nut hebben van de volgende wenken. Wilt U een saus, soep of nagerecht verfijnen met ei, roer dan eerst het ei of de eidooier los en breng hem op temperatuur met een beetje warme saus, soep of vla, vóór U hem bij de saus of dergelijke in de pan voegt. Om een schuimige pudding of vla te maken met styfgeslagen room en eiwit, kunt U het best room en eiwit apart «stijf kloppen. De room dient goed koud te zijn; hét eiwit op kamer temperatuur. In de room kunt U meteen de suiker meekloppen, eiwit moet eerst styfge slagen worden, waarna de suiker op het laatst even wordt meegeslagen. Klop eiwit vooral in het begin niet te krachtig. In een schuimige vla zonder gela tine, b.v. een citroenvla, komt het wel eens voor, dat zich by lang staan twee lagen vormen: een schuimige en een gladde. Dit kan het geval zijn wanneer het stijfgeslagen eiwit niet mee ver warmd is tnet de puddingmassa. Wilt U enkele uren of een dag voor het gebruik een dergelijke vla maken, kookt U dan de vla even door nadat U het eiwit erin hebt verwerkt. Zorg er bij een geleipudding met een vulsel van vruchten, koekjes, noten enz. goed voor, dat U de pudding pas in de vorm doet wanneer het vulsel gelijkmatig in de drillige gelei ver deeld is. Maakt U de schaal, waarop U een pudding wilt storten, altijd een beetje nat. Komt de pudding niet op de goede plaats, dan kunt U hem daardoor nog verschuiven. Houdt een gelatinepudding voor het storten even in heet water. Nu iets over het bakken in ruim vet, hetgeen U zult willen doen met olie bollen, beignets, croquetten e.d. Gebruikt U Mie, haal de fles dan bijtijds de dag te voren uit de kou. De olie moet door en door door zichtig zyn als U hem gaat gebruiken. Doet U zoveel vet of olie in de pan, dat datgene wat U er in bakken wilt, er ruim in kan zonder de bodem van de pan te raken. Zorg er wel voor, dat de pan niet geheel vol met olie is slechts voor ongeveer 2/3 deel en bak niet te veel tegelijk Begin niet te bakken voor het vet heet genoeg i$, laat het na iedere la ding gebak zo nodig weer op de goede temperatuur komen. De temperatuur van het vet kunt U keuren met een dobbelsteentje brood. Gaat dit niet meteen bakken, dan is het vet niet heet genoeg. Is het in een paar tellen bruin, dan is het vet goed om er croquetjes, bitterballen en an dere gare spijzen in te bakken, maar te heet voor oliebollen Hiervoor moet het stukje brood in een wat langere tijd bruin worden. Het gebak kunt U laten uitlekken in een vergiet of op een deksel, dat in een grotere pan is gezet. Bakt U appelbeignets, dan kunt U de appelschijven beter na het bakken met suiker en kaneel bestrooien dan ervoor. Om onvolprezen pommes frites te krijgen moet U de aardappelen in twee étappes bakken: de eerste keer niet te heet, waarbij ze wel zacht van binnen worden maar niet bruin, de tweede keer heet, zodat ze vlug licht bruin worden. En dan natuurlyk niet in schaal of pan met deksel laten staan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 14