Leidse Theologische
Vogelenzang hij een
Faculteit in
Wij spraken met
AKKERTJE
Welsprekendheid in minuten
E. Meester gaat met 2 urn
en 32 minuten aan de kop
DINSDAG 29 NOVEMBER
Prof. van Ruler besprak Duplex-Orde
Ad den Besten over moderne poëzie
(Van een bijzondere medewerker)
Het afgelopen weekeinde hernieuwde
de Theologische Faculteit de traditie
van haar Bentveld-Weekeinde. Zij deed
dit deze keer te Vogelenzang, in het
Conferentie-oord Teylingerbos.
Nadat de Praeses. de heer C. Ie Pair.
een officieel begin had aangegeven,
sprak de dichter Ad den Besten over
Moderne Poëzie. Spr. legde het eerste ac
cent op de tendenz in de maatschappij
alles tot nuttig effect te willen doen zijn.
Wanneer hier geen protest tegen komt,
zullen wij meetellen in de mallemolen
van de bedrijvigheid. Dit protest gaat
uit van de moderne poëzie. Maar niet in
sombere toon. Als illustratie stelde spr.
het gedicht „Triosonate" van Jan Wit.
Hierin herkennen wij het leven met een
glimlach.
Er zijn mensen die menen, dat poëzie
een berekende vorm is om met woorden
om te gaan. Bij dit misverstand moet
direct: neen gezegd Worden. Bij moder
ns pcezie is geen sprake van berekening.
Integendeel: voor de dichter haalt het
ene woord het andere uit. Onbewuste of
intuïtieve emoties spelen hierbij een rol.
De doorzichtigheid der woorden in een
gedicht is een andere dan die van het
veer of de politiek. Dit geheimtaal-ka
rakter van de poëzie is er niet met op
zet. Bij enkele van de moderne dichters
is zelfs sprake van een sterk sociaal
geïnteresseerd zijn. Er is ruimte voor
het leven. Hun werk is wel individueel,
maar niet individualistisch.
Vertegenwoordigers van de experi
mentele groep zijn: Lucebert. Elburg,
van der Molen, Hanlo. Hun belijdenis
om volledig zichzelf te willen zijn is een
reactie op vroegere idealen. Deze poëzie
heeft dan ook wortels in de moderne
philosophie. Er wordt beseft, dat de kos
mos zichzelf heeft uitgehold. Voor de
mens bliift slechts dit over, dat hij leeft,
hoe absurd dit ook in de gemechani
seerde tijd" klinkt.
Voor de erkenning van de absurditeit
van het bestaan is moed nodig. De mens
van nu is bang tot de werkelijkheid van
zijn bestaan te komen. Van der Molen
zegt het zo„Ik sta in gordijnen gerold,
met een hand voor iedere mond."
Hieruit spreekt een angst in dit be
staan geboren te moeten worden.
Bij het verstaan van de geheimtaal
der dichtkunst kan geen redelijke logica
van nut zijn. Voor hem. die aldus
Den Besten de poetologische logica
hanteert, zal de moderne poëzie niet
langer geheimtaal zijn.
Zondag werd de wijdïngsdienst geleld
door prof. dr A. J. Rasker. Daarna on
derhield prof. dr P. A. H. de Boer de
studenten op aanschouwelijke wijze in
een causerie over zyn jongste reis naar
Israël. Spr. vertelde iets over de viering
van het Loofhuttenfeest en de Vreugde
der Wet in het Orthodox gedeelte van
Jeruzalem, waarbij de oriëntalische kleur
duidelijk naar voren komt. De uit het
Westen komende mensen staan hier aan
merkelijk vreemd tegenover. De Jeugd
heeft het verlangen te trekken naar de
Negeb, het Zuiden. Het ideaal is: water -
een bestaan te scheppen in de woestijn.
Prof. De Boer liet zien, hoe de religieu-
ziteit zeer gedifferentieerd is. Wat het
houden van de Sabbathsrust betreft, kan
dit tot martiale taferelen aanleiding ge
ven. Deze verscheidenheid bestaat ook
in het sociale vlak. Vooral huweiykspre-
tendenten dragen de lasten hiervan.
Jonge mensen hebben allen naast de be
langstelling voor de opbouw van huis en
gezin aandacht voor het scheppen van
de eigen religieuze vorm. Voor de gods
dienstige toekomst van deze bonte ver
zameling mensen zal de schepping van
nieuwe religieuze vormen een levens
vraag zijn. De warmte van dit intens
levende land werd geïllustreerd in enkele
treffende beelden.
Radio-actieve stoffen in
atmosfeer
K.N.M.I. gaaf monsters
trekken
(Speciale berichtgeving)
Daar de nodige financiën daarvoor
beschikbaar zyn gesteld zal het KNMI
op verschillende plaatsen in Nederland
beginnen dagelijks luchtmonsters te
nemen ter bepaling van het gehalte
van radio actieve stoffen in de atmos
feer boven Nederland. Deze monsters
zullen door het KNMI getrokken wor
den in De Bilt en op twee waarne
mingsstations in het N.W. en N.O.
van het land. Daarnaast worden mon
sters genomen door het medisch
biologisch laboratorium van de Rijks
verdedigingsorganisatie TNO te Rijs
wijk terwijl door de samenwerking in
internationaal verband ook de radio
activiteit boven de Zuidelijke helft
van Nederland onder controle zal
staan.
De werkzaamheden van het KNMI
zullen uitsluitend bestaan uit het ne
men van monsters, waarbij de lucht
wordt aangezogen door bepaalde filters.
Deze filters worden dan opgestuurd
naar het Medisch Biologisch Laborato
rium. Voor het onderzoek en de bepaling
van de radio activiteit is namelijk een
zeer gespecialiseerde staf nodig, boven
dien is dit laboratorium voor deze werk
zaamheden het best uitgerust.
Gezamenlijke onderzoekingen van het
KNMI en de Rijksverdedigings-organi-
satie naar de beste methode om de ra
dio activiteit van de lucht boven Ne
derland te onderzoeken hebben na veel
experimenten tot dit werkplan gevoerd.
Op korte termijn zal tot de verwerkelij
king worden overgegaan.
Jongetje doodgereden
Gistermiddag is een 3-jarig jongetje
van de familie Knaap te Maastricht op
dp Brusselseweg gedood. Het ventje stak
plct-eling de weg over en werd gegre
pen door een personenauto. De bestuur
der treft geen schuld.
FLINKE BUIT TE DEN HAAG
In de nacht van Zaterdag op Zondag
is te Den Haag ingebroken in een
ning aan het Benoordenhout.
Er werd totaal voor f 20.000 ont
vreemd. o m. 2 bontmantels ter waarde
van f 8000.alle tafelzilver voor 12
personen, sieraden en een bedrag aan
geld van f325.
De hoofdschotel kwam 's middags,
toen prof. dr A. A. van Ruler uit Utrecht
sprak over de verhouding van de vak
ken. gedoceerd in de leerstoelen van de
staat tot die, die gedoceerd worden door
de kerkelijke hoogleraren, de zgn. Duplex
Orde. Deze situatie dateert van 1876. Dat
er moeilijkheden ln deze materie rijzen,
is aan verscheidene oorzaken te wijten.
Als eerste noemde spr. de verandering
van de wijsgerige achtergrond. Verder:
de samenhang van de wetenschap en
het leven. Kortom: het gaat om een in
tegratie van de theologie als wetenschap.
Op vier terreinen liet prof. Van Ruler
zien. hoe dit probleem ligt: politieke,
practische, paedagogische en theologi
sche. Sinds de Hogeionderwijswet van
1876 heeft de Ned. Herv. Kerk een uit
zonderingspositie. Zij is de publiek er
kende kerk. Bij de opleiding van haar
predikanten, die wetenschappelijk en
theologisch moet zijn, rijst de vraag: wat
is neutraal? Vormen de kerkelijke vak
ken de bekroning van de studie? Is er
dan geen stagnatie in het organisch
meegroeien met de vakken. Gedoceerd
door de staatshoogleraren, zoals exegese
en dogmengeschiedenis? By de situatie,
zoals die nu is, komt het Doctoraal
Examen, dat, niet verplicht is. in het
geding. Aan de andere kant bestaat het
bezwaar, dat men kan promoveren zon
der dat de student aangeraakt ls is door
de dogmatische methode, de meest cri-
tische aldus spr., die het Kerkelijk Exa
men vereist. Er is geen symphonie tus
sen deze beide opleidingen.
Bij dit alles dient bedacht te worden,
dat dogmatiek geen kerkelijk vak is.
Het is het vak van het te kerstenen ge-
menbest. Het heeft geen sacrale, doch
een culturele taak Zij volgt de meest
critische methode, omdat zij de laatste
vragen aan de orde stelt. Het mag niet
zo zijn, dat de dogmatiek het antwoord
zou moeten geven op de vragen bij de
bijbeluitleg en de dogmengeschiedenis
gesteld. Dit te menen is onvoornaam.
Maar het is veeleer zo. dat vanuit ge
noemde vakken het antwoord benaderd
moet worden, op exacte wijze, want hier
ligt de helderheid van het gegeven
woord en de menselijkheid van de ge
schiedenis.
De eigenlijke vraag, die achter deze
dingen ligt, is de waarheidsvraagkan
men de waarheid kennen? Kan God
gekend worden? In verstand of in be
wustzijn? Prof. Van Ruler besloot met
de woorden van wijlen prof. Van der
Leeuw: alle wetenschap is alleen dèn
wetenschap als zij in de letterlijke zin
theologisch is. dit is „goduitsprekend".
is. Na een uitvoerig debat bleef de fa
culteit nog geruime tijd bijeen.
Ir M. van Ede
j^r-*- f j.
Directeur Turkenburg
te Bodegraven
Wie aan Bodegraven denkt, zal wel
licht in de eerste plaats aan kaas den
ken, maar heeft zo iemand ook maar
iets met tuinbouw of landbouw te ma
ken, dan zullen zijn gedachten uit
gaan naar Turkenburg's Koninklijke
Zaadhandel N.V.
Toen wij hoorden van de plannen
voor de bouw van een nieuw laborato
rium met demonstratie-, expositie- en
ontvangzaal hebben wy ons gewend tot
de directeur van dit bedrijf, de heer M.
van Ede, die enkele maanden geleden
zyn zilveren jubileum vierde.
Het nieuwe laboratorium, met de
bouw waarvan nog dit jaar begonnen zal
worden, zal verrUzen in Tuinwyk in Bo
degraven aan de Eendrachtsweg, waar
door het een sluitstuk zal gaan vor
men van de proeftuin van het bedryf.
Juist Zaterdag 26 November j 1. is de
toestemming voor de bouw van het bu
reau voor wederopbouw in Den Haag
binnen gekomen zodat niets de verwe-
zenlyking van de plannen meer in de
weg staat, aldus de heer Van Ede.
Geduld-werkje
De heer Van Ede vertelde ons. dat
ongeveer twintig jaar geleden in het
thans nog in bedryf zijnde laboratorium
werd begonnen met het nemen van proe
ven voor het kweken en selecteren van
nieuwe rassen van groenten en land
bouwgewassen.
Heel vaak gebeurde het dat met het
kweken en veredelen van bepaalde
rassen meer dan 7 jaar gemoeid is.
Zelf heb ik steeds de leiding gehad
by vele proefnemingen in het laborato
rium. waarin momenteel nog gewerkt
wordt, maar dat niet meer aan de te
stellen eisen voldoet.
In de twintig jaar dal het laborato
rium thans bestaat zijn een 15-tal
nieuwe gewassen gewonnen. Dit kwe
ken van nieuwe rassen is een zeer
moeizaam werk en vraagt alle aan
dacht van de tuinlieden die op hun
gebied ware specialisten zijn.
Er wordt veelal in nauw contact ge
werkt met Laboratoria en rijksuniversi
teiten. terwyl vele malen studenten ter
wille van hun studie in de erfeiykheids-
leer op de proeftuin en in het laborato
rium werkzaam zyn. Zelf ga ik iedere
dag beslist even naar de proeftuin en
het laboratorium teneinde my persoon
lijk van de gang van zaken op de hoogte
te stellen.
Voor ons wetenschappelyk werk be
staat reeds tal van jaren ook in tuin
ders en landbouwkringen een stygende
belangstelling wat mede aanleiding is
geworden tot de bouwplannen voor een
nieuw laboratorium. Ook voor de ont
vangst van gasten en de instructie van
het personeel is het nodig, dat naast een
nieuw laboratorium gebouwd wordt een
zaal voor ontvangst.» een toonzaal en
een de monstra tieza al voor ruim 100 per
sonen.
Volkstuin
Behalve veredeling van de gewassen
worden ock andere problemen bestu
deerd. zoals de ziektebestrijding by de
groenten en bloementeelt.
Tevens is een uitgebreide studie ge
maakt van wat een volkstuintje van
200 M2 wel kan opbrengen. Vier jaar
achtereen heeft de heer Van Ede ge
controleerd wat een dergelyk tuintje
kan opbrengen, waarbij men tot fan
tastische hoeveelheden is gekomen.
Een dergelyke hoek grond kaa bij"
gemiddeld opbrengen 300 kg aardap
pelen en 500 kg groenten.
Middels een maquette is in verklein
de vorm een tuin van 200 M2 voor een
familie van 41 personen gemaakt die
stuk voor stuk de oogst van de turn
binnen halen.
Het is de bedoeling, dat deze ma
quette opgesteld wordt in de toonzaal
van het nieuwe gebouw. Deze vernuftige
maquette is het idee van de heer Van
Ede.
De heren C Hoogendoorn en C. Vee-
lenturf hebben het plan uitgewerkt en
„bedrijfsklaar" gemaakt.
Naast de leiding van de proeftuin en
het laboratorium heeft de heer Van Ede
bovendien nog de redactie van het door
het bedryf uitgegeven blad „De Zaaier".
Tevens staat de gehele verkoop en de
drukkerij van het bedrijf onder leiding
van de heer Van Ede.
Nieuw gebouw
Het nieuwe gebouw zal, aldus de
heer Van Ede. een oppervlakte beslaan
van 25 m. breedte bij 15 meter diepte:
er komt een sousterrain met een verdie
ping Het wordt gebouwd door de fir
ma N. Smit te Gouda. Volgend jaar ho
pen wy dus, aldus besloot de heer Van
Ede, onze gasten op waardige wyze te
kunnen ontvangen.
(Ineez. Med.-adv.t
Rheumatiek?
Spit in Uw rug
...dat helpt direct!
Raadslid Langezaal had maar 3 minuten nodig
Ook dit jaar hebben wy tydens de behandeling van de begroting de
welsprekendheid der vroede vaderen op de minuut af vastgelegd. Tellen
wy de „gemaakte tijden" op. dan biykt, dat de Leidse Raad er dit jaar
iets langer over heeft gedaan (precies 21 uur en 32 minuten) dan vorig
jaar toen in totaal een tyd van 20 uur en 48 minuten werd genoteerd.
Het College van B. en W dat in 1954 in totaal 7 uur en 17 minuten nodig
had om zyn beleid te verdedigen, had ditmaal in totëal 7 uur en 26 minu
ten nodig.
De voorzitter van de grootste fractie (PvdA) in de Raad. de heer
Meester, ligt met 2 uur en 32 minuten „aan kop" Als „hekkeslulter" fun
geerde dit jaar de heer Langezaal, die slechts 3 minuten nodig had om
datgene te zeggen, wat hij op zijn hart had.
En thans de gemaakte tijden. Om met het College van B. en W. te
beginnen:
Burgemeester Van Kinschot sprak in totaal
1 uur en 8 min. (v.j. 1 uur en 1 min.)
Wethouder Van Schaik 1 uur en 44 min. (v.j 1 uur en 53 min
Wethouder Menken 1 uur en 31 min. (v.j. 1 uur en 7 min.)
Wethouder Jongeleen 2 uur en 14 min. (v j. 2 uur en 15 min
Wethouder Van der Kwaak 49 min. (v.j. 1 uur en 1 min
De raadsleden in volgorde van tydsduur:
Meester 2 uur en 32 min. (v.j. 2 uur en 28 min.»
Van Weizen 1 uur en 46 min. (v.j. 1 uur en 36 min p
Woudstra 1 uur en 21 min. (vj. 51 min
Drijber 1 uur en 21 min. <vj 49 min.)
Van Dyk 1 uur en 15 min (v.j 58 min.)
Knol 1 uur en 4 min. (v j. 45 min
Zunderman 1 uur en 2 min (v.j. 45 min
Portheine 54 min. (v.j. 51 m.) v d Horst 23 min. (vj. 16 m.)
Schuller 46 min. (v.j 44 m.) Questroo 23 min. (v.j 31 m
Braggaar— Ravestein 22 min. (v.j. 15 m.)
De Does 41 min. (v.j 44 m.) v. d Burg 20 min (v.j. 19 m
Stolp 40 min. (v.j 23 m.) De Bree 18 min. (vj 6 m.)
Harens 39 min. (v j. 50 m De Hosson 13 min (v.j. 25 m
Goslings 38 min. (v.j. 27 m.) Van Aken 16 min. (v.j geen lid)
Huurman 38 min. (v j 37 m.) Vylbrief 11 min. (v j 17 m
Van Niene 33 min. (v.j. 44 m.) Lardee 11 min. (v.j 17 m
Kortmann 31 min. (v.j. 25 m.) Aalders 10 min. (v.j. 14 m
Sommeling 30 min. (vj. 40 m.) Noordman 10 mm. (v.j. 8 m
Van Iterson 29 min. (v.j. 36 m.) De Kier 10 min (v.j. 17 m
Piena 29 min (vj. 17 m) Langezaal 3 min. v.j. geen lid)
Ten Broek 28 min. v.j. 12 m.)
Hoe lang iedere fractie sprak
Tenslotte hebben wy ook nog uitgerekend hoe lang iedere fractie sprak
De P.v.d A imet 13 man) 8 uur en 24 min. iv j 9 uur en 42 min
De ProtChr (met 8 mam 5 uur en 7 min. (v j 4 uur en 15 min.)
De K V P imet 7 man> 3 uur en 10 min. (v.j. 2 uur en 28 min
De V VD imet 3 man) 2 uur en 54 min (vj. 2 uur en 30 min
De CP.N. (met 2 mam uur en 57 min (v.j. 1 uur en 53 min.)
Hierby zy aangetekend, dat wy evenals vorig jaar geen tijd meer
hebben opgenomen van de discussie die gevoerd werd by de behandeling
van de afzonderiyke begrotingshoofdstukken. Deze is echter te verwaar
lozen, aangezien dit in de meeste gevallen een kwestie van seconden was.
Vervolg Leidse Raad
leden innemen t.o.v. de instelling van
een verkeersparlement. Door een derge
lijk parlement wordt z.i. de burgery
nader bij het verkeersvraagstuk, en dus
de verkeersveiligheid, betrokken.
Hierna stond spreker nog stil bij het
ontwerpen van verordeningen en het
aanbrengen van wyzigingen daarin.
Spreker bleef op het standpunt staan,
dat de kwestie t.a.v. de vaststelling van
de tarieven van Endegeest'" juridisch
niet juist is geschied. Dit moet bij wij
ziging van de verordening gaan en niet
bij wijziging van de begroting.
Debat P. v. d. A.K.V.P.
gevraagd
De heer Piena (P v, d. A.) is van
oordeel, dat de wethouder van Sociale
Zaken niet zo ver van zyn mening af
staat inzake de wenselijkheid tot het
brengen van socïaal-cultureel werk on
der werklozen. Laat men hiermede
spoedig beginnen.
Nu sprekers fractie-voorzitter niet
meer in kan gaan op hetgeen de heer
Van Dijk opmerkte over het oordeel, dat
de heer Meester over de verschyning
«öfcl»
Sophie Loren. een van de meest I De laatste hand wordt gelegd aan
populaire filmsterren van Italië, een van haar talloze toiletten, waar
maakt zich gereed voor een toer uit de garderobe van de rondreizen-
door de grootste Europese steden. de filmster zal bestaan.
van K V P.-pamflet O 56 had. diende de
heer Piena de fractievoorzitter van de
K V P van repliek.
De heer Piena deelde mede, dat dc
P. v. d. A. bereid is met de K.V.P. een
debatvergadering in Leiden (e houden,
waarin van de zijde van de K.VJ\
prof. Gielen het woord zou kunnen
krijgen, terwijl dit voor de P. v. d. A.
de heer Vermeer of Ruigers zullen
zijn.
Salarissen zijn te laag
De heer Schüller (P. v. d. A weidde
nog eens uit over de salarissen van het
gemeente-personeel, waarvan vele moe
ten worden aangepast aan het particu
liere bedrijfsleven. Men dient zich te
richten naar die gemeenten, die een
hoger salaris uitkeren dan Lelden. Doet
men dit niet, dan komt er nog een gro
ter tekort aan personeel, mede tot grote
schade o a. van de woningbouw. Laat het
College hierin op korte termyn veran
dering brengen!
Russische architectuur bij het
Westen sterk ten achter
Alexander Wlasof. president van de
Sovjet-Russische Academie van archi
tecten. die onlangs is gecritiseerd we
gens „overdaad", heeft Maandag m
Moskou verklaard, dat de Sovjet-Unie
op bouwkundig gebied in vele opzichten
„erg" by de VS.. Frankryk Duitsland,
Italië en andere landen achterblyft. Op
een byeenkomst van architecten zei
Wlasof. dat er behoefte bestaat aan
kleine gerieflyke eengezinswoningen.
(Wlasof heeft de Franse politie er van
beschuldigd op 17 November, toen hy
zich ln Parys bevond op doorreis naar
zijn land van een bezoek aan de V S.,
getracht te hebben hem er toe te bewe
gen, gebruik te maken van het recht
van asyl met het oog op de in een Sov
jet-Russisch decreet tegen hem geuite
critiek).
Het orgaan van de Sovjet-Russische
regering, „Izwestla". heeft kort geleden
geklaagd over de bouw van te veel wo
ningen met vier of meer kamers, die elk
door een gezin bewoond moesten wor
den als gevolg van de woningnood.
Verpleging is in orde
De heer Kortman 'K.V.P vroeg ook
ln het buitenland een doeltreffende re
clame te voeren voor de komende evene
menten in Leiden (Rembrandtherden-
king. tentoonstelling beeldhouwwerken
etc.)
Met het rapport over het Acad. Zie
kenhuis en de daarin vervatte con
clusies, is spreker het eens. Mede
sprekende namens het merendeel der
Leidse artsen, was spreker gerechtigd
te verklaren, dat de verzorging van de
patiënten in alle ziekenhuizen dus
ook het Acad. Ziekenhuis niets te
wensen overlaat en aan alle critiek
bloot kan worden gesteld.
Mej. Noordman (K.V.P had het nog
eens over de eigen sfeer en inrichting
van clubhuizen, waartoe met name klei
ne gebouwtjes zich lenen.
PERS HEEFT MOEILIJKE
TAAK
De heer Van Aken (P. v. d. A die
van mening ls. dat de pers een moeilyke
taak heeft en deze goed verzorgd, is
evenwel van mening, dat de aanstelling
van een publlciteitsambtenaar zeer ge
wenst wordt geacht. Nu B. en W. hun
aandacht hierover nog eens willen laten
gaan. trekt spreker het door zyn fractie
voorzitter ingediende voorstel ln
Debat aangenomen
De heer De Bree (K.V.P.), op zyn
beurt de heer Piena van repliek die
nende. zegt. dat de K.V.P. een debat
niet uit de weg gaat en de uitnodiging
van de P. v. d. A aanvaardt. Laat men
zich hiertoe maar wenden tot de
secretaris van de afd. Leiden van de
K.V.P.
Hierna ging spreker nog iets dieper
in op enkele sociale en ondefwysproble-
men. die door hem reeds in eerste in
stantie waren besproken Spreker voor
zich heeft de indruk, dat de aanstelling
van een sociaal-maatschappelijk werk
ster op dit moment niet urgent is.
LEIDS DIERENASYL
De heer Lardee (P. v. d. A.) vraagt
aandacht voor een spoedig contact met
het bestuur van de afd. Leiden van de
Ned. Ver. voor Dierenbescherming in
zake de bouw van een Leids Dierenasvl.
Volgens berichten in de bladen is liet
oude Leidse asyl thans opgeheven.
Is het niet mogelyk spoedig een be
spreking te houden met eventuele gega
digden voor een winkel in Zuid-West.
Laat men oppassen, dat er niet te veel
winkels van eenzelfde branche komen.
Muziekwereld werd in rouw gedompeld
door de dood van Arthur Honegger
Uit alle werelddelen stroomt medeleven
(Telefonisch van onze correspondent te Parijs)
De dood van dc Frans-Zwitserse componist Arthur Honegger betekent een
uitermate zwaar verlies voor de muziekwereld van vandaag. Dat begrip „mu
ziekwereld" mag wel in een zeer «-yde betekenis worden opgevat. Want er is
nauwelijks een tweede hedendaagse componist te noemen, die met zijn muziek
in zulke brede kringen was doorgedrongen als Honegger. die op zeer jonge
leeftyd met zyn oratorium „Le Rol David", nu 35 Jaar geleden, op één slag
beroemd was geworden. Een roem, die niet alleen het sympathieke, harteiyke
en eenvoudige karakter van de componist allerminst had aangetast, maar die
ook zijn artistieke Integriteit, of wel zijn muzikaal Idealisme volkomen zuiver
had gelaten.
Honegger was misschien de enige
moderne, zogenaamde „serieuse" com
ponist. die men in de goede zin des
woords .populair" kon noemen. Met zijn
werken heeft hy ontelbare mensen be
reikt. De opvoering van „Jeanne au
bücher" in de Paryse opera was sinds
jaren een der grote kassuccessen
Deze meer uiterlyke tekenen van zyn
glorie zouden wy niet zo nadrukkelyk
vermelden, indien zich by Honegger
met een zeer byzonder en vermoedeiyk
uniek verschynsel voordeed, dat hy,
trots die populariteit, ook door de „ken
ners", zyn kunstbroeders, als een der
grootste meesters van zyn tyd vereerd
ls gebleven.
Met andere woorden' Honegger heeft
zyn populariteit nooit betaald met enig
verraad aan zyn kunst.
In een Interview heeft Honegger lr.-
dertyd eens gezegd geen ander ideaal
na te willen streven dan als eerzaam
vakman in de werkplaats van de muziek
zyn beroep volgens zijn geweten uit te
oefenen. Deze taak heeft hy byna tot
het einde van zyn leven met een vol
strekte plichtsbetrachting volbracht.
Byna, want de laatste Jaren was hy
door zyn verzwakte hart in een staat
van demoralisatie geraakt, waardoor
hem de lust ontbrak nog een noot op
papier te zetten. Het Kerst-Oratorium,
dat vorig jaar zyn Nederlandse pre
mière voor de radio beleefde, is zyn
zwanenzang geweest. Honegger, met zijn
athletische gestalte, was een harde,
stoere werker, die niet van vage praat
jes over „genie" en „inspiratie" en van
koude drukte hield
IIÜ was, wat men ook van hem be
weerd heeft bovendien een man van
deze tijd en ook voor do latere ont
wikkeling in de muziek heeft hij zich
zeker niet doof getoond.
den we het voorrecht en de eer hem te
mogen vergezellen, wy herinneren ons,
dat een Amsterdams draaiorgel, daarby
eon heel byzondere Indruk op hem
maakte Hy vond dat instrument met
al zyn gekleurde poppen aan de kanten
misschien nog wel imposanter dan het
Concertgebouw-orkest, dat Juist een
werk van hem had uitgevoerd.
Honegger was wel vierkant het tegen
deel van een snob.
Voor zyn afscheid aan Holland had
den wy een lange Goudse pyp voor hem
gekocht ter verryklng van zyn enorme
collectie, die de trots was in zyn atelier
op de Boulevard Clichy.
Hoffman's partij in
Saarland verandert van
richting
Op 18 December &.s. zullen ln het
Saargebied landdagverkiezingen worden
gehouden, waarvoor de campagne giste
ren (Zondag) is begonnen. Er werden
twee grote verrassingen bekendgemaakt:
de Christelijke Volksparty van de on
langs afgetreden premier Hoffmann
heeft met vrywel algemene stemmen
een resolutie aanvaard, waarin gezegd
wordt, dat Saarland Duits gebied is Tot
dusver had de party steeds een per
manente scheiding tussen Saarland en
Duitsland geëist Hoffmanns partij voel
de blijkbaar aankomen, dat zij bij do
verkiezingen met deze opvattingen geen
voet aan de grond zou krijgen en daar
om heeft zij het verstandig gevonden
bytydsl?) van richting te veranderen.
De tweede sensatie ls. dat Hoffmann bij
de verkiezingen geen candldaat zal zijn,
ofschoon dit min of meer voor de hand
ligt, nu de party haar koers veranderd
heeft. Een leider, die voorstander van
scheiding ls. zou thans niet meer aan-
Het onderscheid tussen Honegger i aard worden, althans met meer als
en byna alle andere moderne compo- kandidaat voor de verkiezingen. Want
nkten was echter, dat hy als «en Hoffmann blyft wel leider van de party,
mnrht over de muzikale materie he- i die gedurende de acht jaar van zyn be
schikte. waardoor iedereen, die voor wind de grootste party van de landdag
oprechte muziek ontvankelyk was, ls geweest. Overigens is het de vraag of
door zijn kunst moest worden aange- I Hoffmanns party, ook nu zy het jasje
grepen of ontroerd. j gekeerd heeft, nog enige kans maakt bij
de stembus. Waarschijnluk zal de winst
naar de partyen gaan. die stééds voor
Honegger is enige malen m Holland i aansluiting van het Saargebied by
I geweest es by zitn laatste bezoek h*£-Duitsland hebben geijverd
