FILMS L Dienstmeisjes in Australië zijn uurder dan een auto! )nze vrouwen moeten te liard werken, zegt parlementslid Prof. dr. A. Teeiiw oreerde als Leids hoogleraar in Baliasa Indonesia OTV Iste Jaargang Zaterdag 19 November 1955 Vijfde Blad No. 28683 (Van onze correspondent in Australië) vrouw in Australië is in de laatste weken heel ere over de tong: gegaan. ;,t parlement beeft bet Liberale lid A. R. Downer een rede gehouden over bet lange en zware werk, dat zij moet doen. omdat er gebrek aan huishoud- s. Dit is natuurlijk geen nieuws voor de huisvrouwen in Nederland, die sukkelen al meer dan twintig jaar, of langer, met dat probleem! Maar de Downer wist er wel raad op, zo zei hü- ..Er zijn vele duizenden dienstmeisjes, il vrouwen, beschikbaar in Italië, Oostenrijk en andere Europese landen. De tralische regering moet die maar naar Australië laten komen", echtgenote van de heer Downer kwam er later in een persgesprek nog een e boven-op doen. Zij zei: „Mijn man is er zelf getuige van hoe hard ik moet ken. Hü weet dus wel iets van het probleem af". 8 familie Downer woont in een kasteel.. Ijl zün wü toevallig twee jaar geleden bü de heer en mevrouw Downer op <k geweest. Zü wonen in Bridgewater, in de buurt van Adelaide, de hoofdstad Zuid-Australië, in een prachtig kasteel. Hoeveel kamers er zün, weten wü niet, l wü *Ün de tel kwüt geraakt. Mevrouw Downer is een allercharmantste dame. beeft drie kinderen en twee Joego-Slavische dienstmeisjes, maar die kunnen Engels spreken, zei ze. De heer Downer Is dikwüls van huls, vanwege zijn werkzaamheden als Kamer maar als hü thuis Is. dan werkt hü mee in de huishouding, zei zijn vrouw, kannen ons dus levendig voorstellen dat hij dienstmeisjes naar Australië wil komen! rispersoneel onbetaalbaar wouw Downer heeft een reslisti- bijk op de zaak dan haar echtge- die er klaarblijkelijk geen begrip heeft, dat dienstmeisjes het meeste zijn in gezinnen, die het niet kun- betalen. Mevrouw Downer stelde >m voor dat de regering subsidie op tmeisjes ga&t geven. Als de rege- daartoe ooit zou besluiten, zou ralië, menen wü, het eerste land ter ld zün waar .regeringsdienstmeis- een officieel gesubsidieerd beroep Downers en velen met hen ibben natuurlek alle verhoudingen bet oog verloren. Het beroep van stmeisje is in alle Westerse landen nds lange tijd in discrediet geraakt, il in andere beroepen meer geld te ienen valt of meer vrjje tyd wordt den. Indien de Australische regering ((meisjes naar hier zou laten ko- zouden ze in korte tüd naar de re lonen betalende industrieën af- len! derzijds ligt het loon van een ïtmeisje In Australië veel te hoog n dat een normaal gezin met een liaal inkomen zo'n hulp in de huis- ling zou kunnen betalen, nl. 6 tot nd (of wel 51 gulden tot 68 gulden) week: plus kost en inwoning komt •p 10 tot 13 pond per week (85 tot pilden)! Dat Is de helft of meer de helft van wat een man hier ge leld verdient, enige oplossing van der huisvrou- moeiHjkheden ls „stroomlüsiing" de huishouding door het bauwen kleinere woningen hetgeen hier sbeurt en electrisohe apparaten in euken, enz., een ontwikkeling, die in ralië, evenals In Aimerika (en ln srland) bezig is zich te voltrekken. Vrouwen worden verwend :n Nederlandse immigrante, die met Australiër getrouwd is, zei naar leiding van des heren Downer's rede bet parlement: .Australische man- zljn uitstekende echtgenoten. Daar- ben ik met een Australiër getrouwd, rast de vaat voor me, hij maait het in de tuin en doet het grootste deel het huishoud/werk. Hij doet het zo dat ik geen dienstmeisje nodig Hij perst ook zijn eigen broeken", n andere immigrante zei: ..Europese rcen werken veel harder dan de ralische. want de Australische man zijn veel te goed voor hun vrouwen, toen het grootste deel van de huis- iing. Ook andere immigranten- ven beweren, dat de Australische tnen hun vrouwen verwennen. Zij zeiden zij, vrijwel al het huis- ft dat al doet de Australische rege- toch haar best zoveel mogelijk vrou- en meisjes naar Australië te laten len, al was het alleen maar omdat en ontstellend tekort is aan huw- meisjes. De regering heeft begre- dat zü bü de opzet van het imml- lieplan teveel naar de mannen heeft Aen. Minister Holt heeft nu meege- W, dat hü zal proberen meer meisjes trouwen te laten komen uit Duits- en Oostenrük. Nieuw beroep voor mannen Ie Synode van de Anglicaanse kerk It zich eveneens met deze „vrouwen- Btie" bezig gehouden. Zij heeft er bij regering op aangedrongen meer on- ouwde vrouwen toe te laten. Van de is één miUioen immigranten, die !s 1947 zijn aangekomen, was het ral mannen 130.000 groter dan dat brouwen. Er zijn daardoor allerlei tningen ontstaan, die de kerk niet aar kan negeren. De Synode heeft verzoek om „meer vrouwen" met al- me stemmen gesteund, berigens heeft het tekort beter: temis aan vrouwelüke hulp voor huishouding ook een keerzüde. er i mannelijke immigranten die ervan fiteren. In de afgelopen jaren heeft 1 hier namelük een nieuw beroep brikkeld. U moge de huisvrouw dan, naar be- vrd wordt, 80 uor per week werken, nieuwe beroep voor de mannen kon hls ontstaan nadat de 40-urige ar- isweek werd ingevoerd (in 1948). mannen hebben sindsdien zoveel Ïtüd" dat zü trachten deze te' he il om extra inkomsten te verdienen de huisvrouwen te helpen. mannen oefen na hun gewone Gidstijd onder andere de volgende «trekken beroepen uit: (rasmaaiers: het grasveld is de trots b de Australiër in de voorsteden, of (pen die aan de rand der grote steden 5 gelegen. Zo'n grasveld vereist echter '1 werk en in elk geval een grasmaai- tóune. die 300 tot 900 gulden kost. is dus gemakkelijker en goedkoper het door een mannelijke hulp te -i doen. toerpolijster: vele hulzen hebben i vloerkleed. Men laat de vloer lie- poiysten met behulp van een elec- stofzuig-piccolo's: zü maken in een paar uur uw gehele huis stofvrij. Winkeliers brengen hun waren niet thuis en dus Wij herinneren ons dat er in Neder land dienstbetoonfirma's waren, die de koperen deurknop en de brievenbusklep wekelijks oppoetsten, maar aangezien dergelijke attributen in Australië meest al aan de huizen ontbreken, is het „dienstbetoon" op andere punten ge richt. Er zijn hier mannen, die in hun vrije tijd zo'n tweede beroep in de vorm van dienstbetoon hebben gecultiveerd. Zij komen met auto en machine voor rijden en verdienen per week 85 tot 170 gulden extra. büv. grasmaaien, vloeren polijsten en huizen stofzuigen Trouwens, Nederlandse immigranten hebben van het glazen wassers vak hier elgenlük voor het eerst in de geschiede nis van Australië een goed vak ge maakt. De Australische vrouw, die van deze diensten gebruikt maakt, vaart er wel bij. want al bestaat er verschil van in zicht over wat „hard werken" eigenlijk is, zij moet meestal lange afstanden af leggen om naar de kruidenier, de groen teboer en de slager te gaan. Deze winke liers zijn niet. zoals in Nederland, op de hoek van elke straat te vinden. Zij heb ben hun winkels in het winkelcentrum en omdat de huizen hier vrijwel alle maal eengezinswoningen zün, met een behoorlyk stuk grond erom heen, zijn de afstanden .vooral in de woonwyken der voorsteden, heel erg groot geworden. Vele huisvrouwen rüden in een auto naar het winkelcentrum, anderen trek ken er op uit met boodschappenwagen- tjes op zeepkisten wieltjes. Als Austra lische huisvrouwen klagen, dan is het vrijwel altüd over het moeten sjouwen met boodschappen, want de winkeliers 6loven zloh niet uit om ze thuis te be zorgen! Oorzaak van heimwee! Duizenden Nederlandse huisvrouwen, die naar Australië zün geëmigreerd', hebben deze ongemakken in de eerste jaren van haar verbiyf in het nieuwe vaderland aan den lyve moeten onder vinden als één der onaangenaamste kanten van de Australische levenswijze. Geen wonder dat zij dikwyls heimwee kregen naar Nederland! Maar alles went, ook als men geen auto heeft. Op den duur komt die auto er echter wel. Althans eerder dan een dienstmeisje. Mocht minister Holt er :n slagen zo'n dienstmeisje naar Australië te lokken, dan zal bovendien blijken dat zü duurder in het gebruik is dan een auto! Meer eerste jaars studenten Het Centraal Bureau voor de Statis tiek heers voorlopige cüfers gepubliceerd van het aantal eerstejaarsstudenten, dat medio October 1955 bü de Universi teiten en Hogescholen was ingeschreven. Waren in October 1954 büna 4000 ejste- Jaars ingeschreven, in October 1955 be droeg dit aantal büna 4350, een stij ging derhalve met 9To. Relatief gaven de studierichtingen aardrijkskunde (69%), sociologie (50%) en psychologie (35%) de grootste stijging te zien. Het aantal eerstejaars daalde daarentegen bü de faculteiten der godgeleerdheid (20%). rechtsgeleerdheid (10%), tand heelkunde (14%) en wis- en natuur kunde (4%). Studie vindt rechtvaardiging in merkwaardige positie Prof. dr A. Teeuw aanvaardde Vrijdagmiddag het ambt van Leids hoog leraar in de taal- en letterkunde van Maleis en Bahasa Indonesia door het uitspreken van een oratie onder de titel „De Bahasa Indonesia, de wereld en Nederland. Prof. Teeuw stelde de vraag, of voor de wetenschappelijke studie van de voornaamste voertalen in Indonesië nog wel rechtvaardiging bestaat nu de staatkundige en directe banden tussen Nederland en Indonesië zijn gestaakt. De motivering van het bevestigende antwoord, dat spreker op deze vraag meende te moeten geven vormde de inhoud van deze inaugurele oratie. Vervolg Raad Weinig nieuws De heer De Hosson (KVP) vond dat er ln deze zittingen weinig nieuws was gebracht. Spreker zal dan ook met in herhaling treden. De geleidebrief prijst spreker voor de heldere uiteenzetting, die daarin gegeven wordt. Een woon plaatsbelasting zal volgens spreker de belangstelling van de burger voor ge meentezaken niet stimuleren. Met de uitkeringen van het Gemeen tefonds varen wij nog steeds in de mist. Dit is een akelig feitl Mogen wij toch eindelijk het doel nog bereiken. Een effenciencv onderzoek t.a.v. de Dienst van Gemeentewerken acht spre ker zeer zeker gewenst. CONFECTIE-COPIE De aanstelling van een publiciteits- ambtenaar is een stap in de richting van de nivellering. Een dergelqke ambtenaar deelt veelal confectie-copie uit. Men krügt dezelfde stof uit één koker. Sprekers fractie kan dan ook niets voelen voor de aanstelling van een dergelüke ambtenaar. Structuurplan De heer Schüller (P. v. d. A.), die om over elf als laatste spreker in de avond vergadering aan het woord kwam. ver wonderde zich over de met elkaar in strijd zijnde antwoorden van het College inzake een Structuurplan. Als voorbeeld stelde spreker de gemeente Utrecht, waar men. ondanks de moeilykheden, van aanpakken weet. Is er. zo wilde spreker weten, nu op dracht voor het ontwerpen van een Structuurplan gegeven. Verder vroeg hij hoe of het staat met de aanleg van een straat over het Schuttersveld, de vernieuwing van de Koepoortsbrug, de vervanging van de Van Disselbrug en de plaatsing van urinoirs „meubelstukken'aldus spre ker in de buitenwijken. PERSONEELSGEBREK Aan het personeelsgebrek bij de Dienst van Gemeentewerken zal iets gedaan moeten worden. Twee factoren zün er, volgens spreker, die er iets aan kun nen doen. dat wü personeel aantrek ken en behouden: de woning en de salariëring. In dienst zynde ambtena ren moeten thans te lang op hun promotie wachten. DEMPEN! Het dempen van de Middelstegracht en het laatste gedeelte van het Leven daal moet spoedig ter hand worden ge nomen. In tegenstelling met de heer Drijber is spreker van mening, dat men bij de straten alleen met de naam (zonder functie) van de persoon, naar wie de straat wordt genoemd, kan volstaan. In het verslag, dat wü gisteren publi ceerden van de rede van de heer Hagens schreven wü, dat het tekort over 1955 wordt geraamd op f. 679.000, dit moet echter f-555.000 zün. Spreker achtte de wetenschappelijke studie van het Bahasa Indonesia vooral daarom van uitermate groot gewicht, omdat wü hier het zeldzame verschynsel zien, dat een taal groeit en zich vormt onder onze ogen. Nooit heeft de linguïstiek zulk een kans gehad om het taalvor mingsproces van naby gade te slaan. Wanneer in een geval als dat van de Bahasa Indonesia een in niet geringe mate kunstmatig proces van taaiunifi catie en -adaptic op zeer grote schaal in zeer korte tijd met grote stoutmoedigheid wordt voortgezet en bovendien nog slaagt, althans alle kans van slagen blükt te hebben, dan heeft de wereld alle reden zich evenzeer te verbazen als te verheu gen. en de wetenschap de plicht zich te verdiepen in dat proces en zijn resultaten zowel om zijn algemene wetenschappe lijke betekenis als om zün practische consequenties en perspectieven. Spreker verdiepte zich voorts in de banden tussen Bahasa Indonesia en de moedertalen, waaronder vooral het Ma leis. en vond ook in de studie van die verwantschap motleven voor een weten schapsbeoefening. Ook het Nederlands heeft in sterke mate de Bahasa Indonesia beïnvloed en doet dit nog in sterke mate. Juist de zeer radicale afschaffing van het Neder lands heeft waarschijnlijk de verneder landsing van de Bahasa Indonesia sterk in de hand gewerkt. Ook dit is een mo tief voorde wetenschappelijke beoefening van deze talengroep aan de Leidse Uni versiteit. Aan zün beschouwingen verbond f. of Teeuw tenslotte enige woorden over de literatuur. „Gejaagd door de wind" Natuurlijk geprolongeerd! Casino Het is vandaag voor de eerste maal. dat wy op deze plaats mel ding maken van het feit, dat de be faamde Amerikaanse film „Gejaagd door de wind" naar de geiyknamige ro man van Margaret Michel met Vivien Leigh en Clark Gable in de hoofdrollen, is geprolongeerd. Het enige wat we ons afvragen is: hoe vaak nog? „French Can Can" Zedencomedie Trianon Jean Renoir, zoon van de bekende Franse schilder Auguste Renoir, is een regisseur met een uitstekende staat van dienst. Het is nog niet zo heel lang geleden, dat hü het verwende bio scooppubliek verraste met zün in India opgenomen filmwerk The River. Grote bekendheid verwierf hy ook reeds voor het uitbreken van de tweede wereld oorlog. Volkomen terecht! De Leidenaars kunnen deze week als het tenminste by deze ene week blyft zün tweede Franse film na de oorlog in het Bree- straattheater bewonderen. Al wordt French Can Can niet als Renoirs beste schepping beschouwd toch staat het on- omstotelyk vast. dat het kyken naar deze kleurryke rolprent niemand zal berou wen. Wie immers zou niet graag een blik terug willen werpen naar het amuse mentsleven van de Lichtstad anno 1890. dat zich kenmerkte door uitgelatenheid, lichtzinnigheid en luchthartigheid. Het zyn deze elementen, die Renoir in zyn zedencomedie heeft verwerkt. Het gaat in deze film hoofdzakelyk om een zekere monsieur Danglard (een prima gespeel de rol van Jean Gabin), die slechts een wens heeft, n.l. de herleving van de Can Can! Hy raakt ln financiële moeilyk- heden, leert een eenvoudig, maar aller liefst wasmeisje dat een geboren dan seresje blykt te zyn kennen en ver koopt zyn etablissement Le Paravent Chinois. Kort daarop wordt hü eigenaar van de volksdanstent Reine Blanche, welke wordt afgebroken om plaats te maken voor het amusementscentrum Moulin Rouge. En het is in deze Moulin Rouge, dat de meisjes in een opwindend rhythme een herleefde Can Can dansen: een spectaculaire slotapotheose van een ondeugende geschiedenis De rol van de kleine Nini, het dansende wasmeisje. is als geknipt voor Fran?oise Arnoul. Maria Verborgen moederschap Realistisch Rex „Verborgen moederschap" is een realistische film. die vertelt van een meisje, dat zich van kant wil maken, omdat zy een baby verwacht. Op het laatste moment wordt zy echter gered door een aantal boefjes van omstreeks twintig jaar. Reeds eerder was deze film in Leiden, doch dat zal zeker geen be zwaar zün. omdat er nog velen zullen zyn, die deze film indertijd niet hebben gezien. Men krygt nu de gelegenheid deze goede rolprent te gaan zien. De film schetst een toestand, zoals die zeker wordt gevonden, en probeert niet iets_ mooier voor te stellen dan het in werke- ïykheid is. Men moet zich dan ook niet VAN DEZE WEEK III1IIIIIIIIIIUU1IUUUIIIU1IIIIIII1 GOUDEN JUBILEUM NED. K. v. K. VOOR DUITSLAND In een met vele bloemen getooide Kur- zaal verenigde het bestuur van de Ned. Kamer van Koophandel voor Duitsland, onder voorzitterschap van prof. dr ir Gelissen gisteravond, verscheidene ere gasten. gasten en leden aan een feest- maaltyd. waaraan o.a. werd deelgeno men door de ministers Luns en zyistra, door de Duitse minister van Economi sche Zaken. prof. Erhard en de Neder landse ambassadeur in Bonn de heer Lamping, en de Duitse ambassadeur hier te lande, dr Mühlenfeld. Het woord werd gevoerd door dr A. J. Verhage voorzitter van de Ver. De Ne derlandse Bloemisterü, en door de heer Frank, die de wegens ziekte afwezige prof. dr Heinz Nordhoff, president-di- rcteur van de Volkswagenwerke, ver ving. Dr Verhage sprak over de vriendschap als grondslag van goede handelsbetrek kingen, een vriendschap die haar bron vond in de wederzüdse waardering. De heer Frank zag zich als een bood schapper van de goede wil van de Duit se economie ten opzichte van Nederland. V»n welingelichte Franse zyde ln West-Beriyn ls vernomen, dat Russische autoriteiten twaalf Franse staatsburgers ter beschikking hebben gesteld van Franse ambtenaren ln West-Beriyn, De straffen van twaalf Fransen werden hun door de Sovjet-Unie kwijtgescholden. verwonderen over deze jonge jongens, die hard als een spyker zyn, doch in diepste wezen niet slecht zyn. Deze film is zeker de moeite waard om naar Rex te gaan. Satan's Paradijs Prachtige natuur Luxor De film, die deze week in Luxor draait ls een cinemascoopfilm in kleuren. Het verhaal speelt zich af op de goudvelden van Amerika, die in feite beheerst worden door de Apachen, en die door blanken slechts met levensge vaar kunnen worden opgezocht. Vier mannen en een meisje gaan de gevaar- lyke tocht naar de goudmyn onderne men, omdat daar de man van deze jonge vrouw gewond is achtergebleven. Door het woeste, maar toch prachtige land schap trekken deze vyf mensen voort, omringd door gevaren. Zü bereiken de mün en vinden de man nog in leven. De terugtocht, die slechts langzaam kan gaan. is nog gevaariyker dan de heen reis, omdat de Indianen in de buurt zün. Zij hebben echter geen andere keus, dan voort te trekken, omdat zy anders zeker gedood worden. Het wordt een spannen de reis, waarbü enige slachtoffers vallen. Tenslotte bereiken twee van de vyf het einddoel; wie dat zyn. kunt U het beste zelf gaan zien, want het heeft geen zin dit hier te vertellen, omdat men de karakters van allen moet leren kennen om te begrüpen wat het betekent dat juist dezen over blijven. Een aardige film. met prachtige kleuren en byzonder goede natuuropnamen. „Madame Butterfly Auditief en visueel genot Lido „Madame Butterfly", naar het dramatische gegeven van David Belasce, op Japanse motieven uit een novelle van John Luther Long, behoort tot de schoonste operas van de grote Puccini. Overal heeft deze diep-tragische ge schiedenis opzien en ontroering ver wekt. Men kent het verhaal van de door de Amerikaanse zee-officier Pinkerton verlaten Japanse geisha Cho-Cho-San met de poëtische bünaam „Butterfly" (vlinder). Drie jaren wacht zü op zün beloofde terugkomst, drie jaren van wanhopig verlangen en geloof in zün eens gegeven woord. Hij kómt terug, maar gehuwd met een Amerikaanse vrouw. Al haar hoop en rotsvast vertrouwen ligt in scherven. Wanneer dan ook nog haar zoontje door de eigenlijk lafhartige Pinicer- ton opgeëist wordt, is de maat vol: zonder enige uitkomst pleegt zy zelf moord. Een voordeel deze gecomprimeerde, in superieure kleuren gehouden verfilming, is het profüt. dat getrokken kon wor den van de gelegenheid tot ruim- schootse décoruitbeelding, véél meer dan zulks by een opera-voorstelling mo gelijk is. Japan met zün theehulzen, prachtige en sprookjesachtige landschappen, zyn gracieuse geisha's en talloze andere wonderen, rüst op in een weelde van fynzinnige opnamen en artistieke beel den. Daarby worden de zang rollen door Giuseppe Campora. Anna Maria Canali, I Orietta Mescucci e.a. voortreffelük ver vuld. Puccini's meesterwerk wordt door deze verfilming geenszins geschaad. De orkestrale illustratie is perfect, het ge heel bzweegt zich op hoogst voornaam niveau. De innige muziek, zo suggestief en kleurryk geïnstrumenteerd, verrukt ook nu in hSar exotische pracht. Deze film biedt dan ook een voort durend visueel, zowel als auditief ge not. En men beseft opnieuw, hóe goed Puccini er indertijd aan deed, om een heersende mistoestand een Japans huwelijk was voor de Amerikaanse wet niet geldig aan de kaak te stellen. Bijeenkomst W.E.U. Den Haag (Van onze Haagse redacteur) Maandag a.s. zal in het Ministerie an Buitenlandse Zaken te Den Haag een gemengde büeenkomst worden ge houden van de (gedeelteiyket Minister raad van de West Europese Unie en en kele leden van de W.EU.-Assemblee. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr J. W. Beyen, hanteert op deze vergadering de presidentshamer, terwül verder van minlsterszyde de Belg Spaak en misschien de Fransman Plnay aanwezig zullen zün. De parlementaire delegatie wordt aan gevoerd door de Engelsman McClay, de huidige voorzitter van het W.E.U.-Parle ment-, de Nederlander jhr. mr M. van der Goes van Naters, de Fransman Mut ter en de Duitser Kopf. De vergadering zal hoogstwaarschijnlijk slechts één dag ln beslag nemen Minister Beyen zal de gasten 's middags ln zün ambtswoning een lunch aanbieden De ministers en parlementairiers zul len overleg plegen over die delen van het WJE.U.-Handvest, waarvoor de goed- 1 keuring van de Ministerraad is verbist, alvorens het Charter definitief in wer king kan treden. kstadszaai was fase- S0jooicV(wd«w6fctert. jzldm-Süttdiisbid maq steaks sliaiMijewictoitet ^kuidcxhfcbckamimaka?. ftaiio Januari, komen 3 vluchMmgmqKiri.- nan in bdósn wonen WaïmondjQfan.kaad. wwefcfozick d£ze. wast i iooc\wyxMnq \vuui Opa. ooxi St (UwtoaS fottiWmAwMir.ftnfco DeedhtfeVurifc is dsaax. düiienuli.Sfojaig.wiK- ttokkan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 7