94ste Jaargang
Woensdag 16 November 1955
Tweede Blad No. 28680
Biefstuk van de Haas
en Spencer
In de 17e eeuw vond mendat bij
t slachten alvast een bolhenneken
(glaasje) jenever hoorde. In novem
ber (slachtmaand) ging de „slagter"
van huis tot huis en u-as 't leven
één reeks van feesten. De tijd heeft
aan die traditie een eind gemaakt -
icij halen ons biefstukje braaf en
nuchter bij de slager om de hoek.
Maar - na het eten steken wij een
Spencer op. Dat is zo onze, moderne
idee van feestelijkheid. Want een
Spencer is een genot, dat een tra
ditie werd.
SLA6ERIJ
(HlALlTV
waarborgt U de
onveranderlijke
kwaliteit
„Ex Animo" introduceerde het
„Dettinger Te Deum" (Handel)
Bewijzen van degelijke koorzang
In het centrum van Ex Animo's 's concert in de Zuiderkerk was het Dettinger
Te Deum van Georg Friedrich Handel (gezongen op Duitse tekst) geplaatst. Dit is
één van Handei's vijf Te Deums, gecomponeerd naar aanleiding van feestelijke
gebeurtenissen, die een plechtige kerkelijke viering vonden. Daar zijn het „Utrecht"
Te Deum (ter gelegenheid van de viering van de vrede van Utrecht. 31 Maart 1713),
de Te Deums in D. gr. t, Bes gr. t. en A. gr. t. en tenslotte het thans uitgevoerde
geschreven In 1743 naar aanleiding van de Engelse overwinning op de Fransen
b(j Dettingen, waarover Handel, als halve Engelsman, zich natuurlijk bijzonder
verheugde.
Handel, de gTote oratoriumcomponist,
die reeds een Messias. Samson en andere
oratoria voltooid had. herinnert hier
daaraan voor een groot deel qua opzet,
bouw en uitwerking.
Dit „Te Deum" is een mengeling van
oratorium en kerkmuziek. Het is een
triomferende, pompeuze en glorifièrende
jubel- en dankzang geworden, waarin hij
woekert met vele van zijn gaven: rijk
in de versieringen, kundig in de fugatl-
sche vormen. Het geeft het koor alle ge
legenheid het beste van zijn mogelijk
heden te realiseren.
Onder de zekere leiding van Herman
de Wolff heeft het daarvan een goed ge
bruik gemaakt, hymnisch en vreugdevol
belijdend het „Wy loven U. o God. wy
pryzen Uwen naam".
Zeker: er waren nog weifelende inzet
ten. zoals bijv. al direct by de aanvang,
maar in het algemeen kunnen wy toch
getuigen van een markante vertolking,
waarby de koorzang, zoals dat onder De
Wolff gebruikeiyk is, geen vergissingen
te horen gaf.
Vooral de rein klinkende sopranen in
het „Dir slngt der Engel" en de egaal
en warm zingende altengroep („Herr,
auf dich steht mein Hoffen") hebben ons
getroffen. Ook de bassen waren paraat
en de weinige tenoren deden wat zy kon
den, om het harmonisch evenwicht te
behouden, waarin zy echter niet steeds
slaagden.
Meine Pot vertolkte de bassoli en had
een gelukkige avond, waarin wy consta
teerden, dat zyn stem aan sonoriteit en
gevoelsexpressie wint en hy ditmaal de
zuiverheid bewaarde, die hem anders wel
eens parten speelt.
De „Nederlandse Orkestvereniging"
accompagneerde verdienstelyk. met één
betreurenswaardige uitzondering (en die
woog zwaar, omdat het hier zo belang-
ryk is): de hoogliggende en veeleisende
trompetpartyen schoten bedenkelijk te
kort. hetgeen een domper legde op de
degeiyke uitvoering. Tevens werd hier
door afbreuk gedaan aan de loffelyke
zang van Meine Pot. Herman de Wolff
leidde correct en bleek begrip te hebben
voor de Handelstyl. Moge hy echter de
uitspraak van het Duits nog weten te
verbeteren en niet „Sjande" laten zingen,
waar „Schande" is bedoeld.
„Ex Animo" had eerder bewijs gegeven
van nauwgezette studie in Beethoven's
„Gods lof in de natuur" in de bewerking
van Herman de Wolff (waarom niet in
het Duits gezongen?), dat met sterker
relief imponerender indruk kan maken
en Mozart's .Ave Verum Corpus", waar
in gave koor-eigenschappen zich meer
malen deden gelden.
Het Kinderkoor (afd. groot) heeft met
werkjes van Albert. Löwenstern Gregor
en Bastiaanse bewezen, dat men zich
over „Ex Animo's" toekomst wel geen
zorg behoeft te maken.
Frisse en natuurlyke zang. met soli van
de jongens-sopraan Louk Krassenburg.
waarop dit koor terecht trots mag zyn:
zuiver geplaatst is dit jonge, helder klin
kende materiaal. Moge hy zyn zo gun
stig klinkende stem ook na de mutatie
behouden, dan kan daar wel Iets uit
groeien.
Het orkestje was. met de genoemde
uitzondering, te waarderen, waarby zich
aan de vleugel een betrouwbare steun
had gevoegd: mevr. W. E. v. d. Heyden—
Brakel. die zich op gelukkige wyze tel
kens wist aan te passen.
Tot slot het welbekende .Dankt, dankt
nu allen God" van Joh. Grüger. pryzens-
waardig geharmoniseerd door Herman
de Wolff, waarby zich alle aanwezigen
in het „Lof. eer en prys zij God" dank
baar aansloten.
Jammer, dat niet een volle Zuiderkerk
„Ex Animo's" zang beluisterd heeft.
Dat zal by de „Mattheus Passion",
waartoe traditiegetrouw reeds de voor
bereidingen getroffen worden, wel Anders
zijn!
(Ingez. Meded.-Adv.)
DE tUeiN£ GEVOEGEWS OPS *-EV6«/5
De oorsprong
van het Griekse Theater
LEZING VAN DR B. EL STRICKER
Over dit onderwerp hield dr B. H.
Strieker gisteravond een lezing in het
Rijksmuseum van Oudheden.
Het hedendaagse theatergebouw ont
leend zyn gestalte aan het Romeinse
en dit zelf aan het Griekse theater. In
het Griekse theater waren de zitplaatsen
gegroepeerd om een cirkelvormige tus
senruimte; de orchestra en het toneel,
dat kleiner was dan het moderne, was
daarachter opgesteld. By een nadere
ontleding van dit gebouw blijkt, dat het
verschillende secundaire elementen be
vat. Er was oorspronkelyk geen tribune,
de bezoekers moesten staande toezien.
Er was echter evenmin een toneel; men
speelde op de cirkelvormige orchestra
en het publiek stond daaromheen. Deze
orchestra werd in historische tyd gedu
rende de voorstelling bestrooid met kaf.
zodat wy vermoeden kunnen, dat zij
oorspronkelyk een dorsvloer was. Dit
vermoeden schijnt bevestigd te worden
door het feit. dat te Delphi een aller
heiligst mysteriespel op de in de on-
middellyke nabijheid van de tempel
gelegen dorsvloer werd opgevoerd, ter
wijl de theatervoorstelling in Grieken
land tot in de laatste tyd een sacraal
karakter droeg. Mysteriespelen, opge
voerd op de dorsvloer, blijken voor te
komen in Egypte, maar ook in het
Oude Testament zyn belangryke gege
vens te lezen. Men sloot op de dorsvloer
het heilig huwelijk. men bedreef er
rouwbeklag, men kreeg er wonderver-
schyningen en profetische openbarin
gen. De cirkelvormige dorsvloer was een
afbeelding van de als een platte cirkel
vormige schyf gedachte aarde.
Leerlingenuitvoering
Chr. Kweekschool
De leerlingen van de Chr. Kweek
school te Leiden kregen gisteravond door
hun leerlingenvereniging een avond met
twee gezichten voorgezet. Voor de pauze
droeg het progTamma een serieus karak
ter en na de pauze zorgde de tweede
klas voor een cabaret-programma De
heer C. Barn hoorn opende deze avond.
Het muzikale gedeelte was goed ver
zorgd. Nel van der Hom en Mady Roe-
loffs speelden op blokfluit en piano twee
Sarabandes van Handel. Een enigszins
merkwaardig aandoende Romance van
Ethel Smit en twee Preludes van Bach
speelde Wim van Hilten. Goed was de
zang van Ina de Jonge. die. begeleid
door Mady Roeloffs. „Bist Du bei mir"
van J. S. Bach vertolkte. Inge Vogel
speelde twee werken van Beethoven: het
eerste deel uit de „Mondscheinsonate"
en .Andante con moto". Kors van Leeu
wen speelde Arabesque van Debussy en
Prelude opus 2 no. 1 van Rachmaninoff,
maar het meeste succes oogstte hy met
,,'k Zag twee berendat hy in de
trant van Bach. Mozart, Strauss en
Tsjaikowski naar voren bracht.
Gedichten van Jan Wit en Guillaume
van der Graft werden gedeclameerd door
Martien Paats. „Vitellus" van De Méro-
de droeg Jan Key voor. Joke van der
Griend zorgde voor een overgang naar
het tweede deel van het programma
door enige verhaaltjes van Annie
Schmidt ten beste te geven.
Schetsjes van Bomans en Annie
Schmidt, eigen stukjes, vlotte conferen
ces en aardige liedjes waren de onder
delen van het programma, dat onder
leiding van Kees Janssen door Jet Ver-
rips. G. Ottevanger, A. Huyskens, C.
Giyn, L van Veen, H. Terpstra en F.
de Vries werd gebracht. Inge Vogel was
de pianiste. Mr K. de Vries, de directeur
van de kweekschool, sloot de avond.
Toneelgroep Theater bracht lichte kost
In „Bushalte"
Evenmin als „Kom terug, kleine
Sheba" is het werk van William Inge
..Busstop" een hoogvlieger, maar toch
weet het een zeker amusement te ver
schaffen. De gebreken van de vele flar
den van leven, die ons hier worden
voorgezet, worden als het ware met de
mantel der liefde bedekt door eenvoud
en overrompelend spel. Het is ontegen
zeggelijk de vertolking door het Arn
hemse gezelschap Theater, dat dit toneel
geschikt maakt om de serie Populair
Toneel van K. en O. te helpen vullen
Wegens zware storm en sneeuwval is
een bus tussen Kansas City en Topeka
genoodzaakt een avond en nacht door
te brengen bij de kleine restauratie van
Grace Hoyland. waar men anders slechts
20 minuten pleegt te pleisteren. De
toevallige inhoud van de bus is daardoor
verplicht om nader met elkaar in kennis I
te komen (een met bepaald nieuw ge
geven). En het is maar goed. dat er
juist ook aanwezig is een krachtmens
van een sheriff, anders zou er wel eens
veel mis hebben kunnen gaan. Nu komt
alles prachtig voor elkaar: alle passa
giers komen tenslotte gelouterd in hun
vervoermiddel terug.
Een jonge cowboy heeft geleerd, dat
alleen kracht geen vrouw doet verove
ren. dat daarvoor zachtere snaren moe
ten worden aangeslagen. De derde
rangs chanteuse weet echte liefde van de
onechte te onderscheiden, zodat zy
samen het leven zullen ingaan. Een
door de drank gederailleerde geleerde
beseft, dat intellect nog niet het cachet
DIACONESSENHUIS.
Bij het eisteren gehouden examen
voor het diploma A Ziekenverpleging
ziin geslaagd de zusters: F. L. K. Pa-
sak en H. Vodegel.
Het ledental van de Lutherse Kerk in
Nederland is gedurende het jaar 1954
iets gedaald, aldus biykt uit de thans
verschenen gemeentenlyst.
Op 1 Januari 1955 telde de kerk
32.269 leden tegen 32318 op 1 Januari
1954. Hierbij dient echter te worden ver
meld dat twee gemeenten met een to
taal zielental van 52 wel zyn medege
deeld in het cyfer van begin 1955, cloch
niet by dat van begin 1954, aangezien
Vandaag herdenkt mei. M. P. Kette-
nis het feit. dat zij vóór 25 iaar als
hulp in de huishouding bil het Bota
nisch laboratorium en de Hortus Bota
nicus in dienst trad.
Ter geleeenheid van dit zilveren ju
bileum vond hedenochtend een harte
lijke huldiging plaats. De iubilaresse
met bloemen verwelkomd werd aller
eerst toegesproken door de directeur van
het Botanisch laboratorium en de Hor
tus. prof. dr T. H. v. d. Honert. die haar
prees voor de trouwe hulp en haar na
mens het gezameniyk personeel een
enveloppe met inhoud aanbood. Ook de
heer H. Veendorp. hortulanus. voegde
hier nog woorden van hartelijke waar
dering aan toe.
40 JAAR LAND- EN TUINBOUWBOND
De kring Leiden van de L.T.B. heeft
gisteravond in de Stadsgehoorzaal het
40-jarig bestaan van de Bond gevierd.
Een landelijke viering had reeds in Juli
in Haarlem plaats gevonden.
De heer Van Leeuwen, voorzitter van
de Kring opende de avond. Spreker her
innerde aan de voorspoedige groei van
de bond. die op het ogenblik ruim 13.000
leden telt.
Hierna werd door de Koninklyke To
neelvereniging „Onder Ons" een opvoe
ring van de Bruiloft van Kloris en
Roosje gegeven. Een toespraak door
rector Jac. van der Hoogte, bondsadvi-
seur besloot het gedeelte voor de pauze.
Een gevarieerd programma maakte een
einde aan de feestelykheden. die o.a.
door deken M. A. Jansen en de alge
meen voorzitter van de L.T.B.. de heer
Kampschöer, werden bygewoond
toen geen opgave was ontvangen.
De grootste Lutherse gemeente be
vindt zich in Amsterdam, waar 11.613
leden op 1 Januari 1955 stonden inge
schreven.
Op 1 Januari 1955 telde het kerkver
band 59 gemeenten en 4 filiaal-gemeen
ten met in totaal 52 predikanten Voorts
zyn er 14 emeriti-predikanten, 2 leger -
predikanten en 11 proponenten en can-
didaten met preekbevoegdheid.
Wys behoeft te dragen en weet daar
mede zyn voordeel te doen. En tenslotte
weet de rustiger cowboy een offer te
brengen, dat hem adelt. Het is allemaal
fragmentarisch, doch met zoveel logica
in elkaar gezet en bovendien met lichte
spot en humor gekruid, dat weliswaar
geen „blijvertje" in plankenland wordt
verkregen doch wel een populair spel,
dat een avond gezellig kan vullen.
Speciaal, zoals gezegd Indien het
wordt vertolkt als hier het geval is. De
regisseur. Richard Flink, die zelf met
verve de mislukte geleerde speelt, is er
in geslaagd alle zwaarwichtigheid te
vermyden en een losse toets te bewa
ren. Frans v d Linden, Piet v. d. Meu-
len. Berahard Droog en Robert de
Vries gaven resp. relief aan sheriff,
buschauffeur, oudere cowboy en de
jonge krachtpatser, terwyi Anny de
Lange Chcrie goed typeert.
Jenny van Maerlant is de eigenaresse
van het kleine restaurant, dié nu ge
legenheid krygt om de chauffeur te
leren kennen en Maryke Bakker doet
het aardig als jonge serveerster.
De geheel gevulde zaal toonde zich
zeer dankbaar voor het gebodene.
M.
Leidse Schaakbond
Voorschoten I heeft het In de eerste
klasse-wedstryd tegen LSG II niet
kunnen bolwerken, ondanks hevige te
genstand. Maar alle hoogste borden
gingen verloren en de drie afgebroken
fiartyen. die zullen worden uitgespeeld,
aten er geen twijfel aan bestaan of de
voorlopige 5—2 stand ten gunste van
LSG zal in een overwinning eindigen.
In de 3e klasse A was het Boskoop III
dat het zoet der overwinning mocht
smaken tegen Leithen II. Het werd hier
62 met twee ter arbitrage opgezonden
partyen.
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het Cand. ex. F Wis-
en Natuurkunde de heer J. B. M. Laau-
wen iRotterdam): doet. ex. Scheikunde
mej. L. C. Habraken (Leiden), mevr P
Cohen-Fernandes (Lelden) en'de heren
H. J. L. Schuurmans (Oegstgeesti, J A.
Duiser (Leiden) en C. P. Auwerda (Den
Haag).
VOORSCHOTEN
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Hans B.. zn. van L. P. Dyk-
stra en M. Vry; Petrus J. M., zn van M
P. Oosterveer en E. M. Th. Menken Nl-
colaas J. zn. van G. van der Zwan c-n
A. de Niet: Hendrlkua P. W.. zn. van A
Ravensbergen en M M Hasselo; Linda
Th., dr van A. A. vaa der Mey en A. P
de Visser.
Ondertrouwd: J. Bethe en A Planje
Getrouwd: A. G. J. van der Hoorn en
M H. Toussalnt.
Overleden: N. Noort, 81 jr., wednr. van
G. Scholten.
De uitslagen zyn:
Voorschoten I—LSG II: G P. Sluiter
R. H. van Dijk 0—1. A Waasdorp—
mr lr J. Westra 0—1; dr P. Vermetdr
W. L. Groeneveld 01; J van Osdr
P. C. van Arkel V,!4; N. Maarsen—mr
A. G. de Blecourt afg.; P. SegaarJ. P
W. Weyermars 1—0. M. Jansen—M M
Segaar afg.; J. J. Braggaar—J. Boot
afg N. Maat—J. Dykhuis 0—1; M. G
Segaar—J. van Steenis V4V4. totaal
25 xxx.
Boskoop IIILeithen II: C. Halberts-
maA. Monteba afg., C. van VeenM.
C. Schouten '/2; W. J. Spaargaren
no. 10; W. NieuwerfH. van Schaik
afg.; H. K. Slingerland—J de Bok
V4Vi; K. StikkelorumM. N. Blonk
1—0; C. A. Metselaar—H. Batelaan 1—0,
M. P. de Jong—G. A. Lotte 1—0, P van
den Tol—J. Ligtvoet 01; C. Slingeland
•C. Lepelaar 10. totaal 62xx.
Katwijkse kinderwereld ging
open in „Lenteklokjeszang"
Groei van „afbeelden" naar „uitbeelden"
De koude dagen van het seizoen zyn eindelijk aangebroken. En uitgerekend
deze riepen ons naar buiten, naar de K atwijkse „LenteklokjesDaar dachten
we: „van buiten koud. van binnen war m". Warm in „De Kapel", in de kinder
wereld. die haar vulde.
„Lenteklokjes" is maar een naam voor zingende Nederlandertjes in de uitbot
tende jaren des levens. In de jaren van zon. groei en belofte. Precies zoals hun
tng ook was.
Veel van die zang zong in ons na, een
teken dat 't goéd was. Zo moge het ook
elk .Lenteklokje", levenslang, vergaan.
Een der indrukken is de onweerstaanba
re kracht van het romantisch verleden,
van zich altyd verjongende herinnering.
't Was nu de 15de maal. Er viel over
een lustrum nochtans geen woord.
De laatste jaren gaven een verschui
ving van het correcte af-beelden naar
het sprekender uit-beelden Muziekma-
ken toch :s voor het oor een beeld we
ven van lynen en van klanken. En dat
komt in Katwyk meer en meer.
Waar dat lyn-klank beeld het mooiste
werd. zeggen we maar terstond: in de
canon „Dona nobis pacen„" Werd héél
dit grote koor hier meegenomen door in
tuïtief voorvoelen van wat ongerepte
vocale schoonheid is?
De kleinste meisjes hadden weliswaar
steun aan een aantal oudere. Maar het
meest aan het rypere jongenskoor, met
wie ze het hier samen deden. Deze jon
gens hadden edele klank een „levende"
toon. die zich voortplant en niet dood
gaat op de plaats en het moment ^elf.
waarop by wordt uitgelokt. Zo iets heb
ben de jongens in Katwyk op de meis
jes vóór
Moot was het knapen-repertoire: be
werkingen van Felix de Nobel en Anton
van der Horst, oud-Nederlandse melo
dieën en een oud-franse („II était un
petit navire") en veel meer. Alleen, het
lied op de „Hollandse Nieuwe" kwam
aan koopkracht te kort!
Riek Meyering had tussendoor kwistig
voor het leuke gezorgd, bovenal by óe
meisjes. Die deden het eveneens met
oud-Nederlandse met Vlaams van Lode
de Vocht, met Frans in „J'aime a revolr
ma Normandie" en met de Leidse .Kas
tanjes" van hun begeleider Han Zlrkzee.
Merkwaardlgerwys bleken stemming
en toonzuiverheid het gelukkigst in het
Frans, waar de hersentjes het het moei
lijkst hadden. In „Mien Pupken" van
Wierts brak op alle lippen de lach los en
zo moet het ook by leutige, realistische
tafereeltjes.
Kinderen houden van kleur, beweging,
verbeelding Dat kregen de .Klokjes" er.
de toehoorders te kust en te keur in ge
speeld-gezongen taferelen, waarby cos-
tuum, ballet en toneelschikking ook de
ogen verlustigden. Lentebloemen Inbe
grepen. alhoewel van papier!
Zangspelletjes met staartjes: overvloe
dige geschenken voor de dirigente-regis-
Han Zlrkzee was koslelyk. Wélk een
lichte, fyne toon haalde hy uit de vleu
gel Het Is voor hem geen gehe.m meer
hoe improvisatorisch-aaneensehakelend
van lied naar lied te wandelen, om rfeer
juist harmonieën te vinden en waar her
mag guitigheden te bedenken, zonder
in verleiding te vallen voor een „te veel'
S-2:S*S-£.s
1 |-1 1 J J
T^-Ez"" 2
•*- to c
c -O c cr> c
i
Uo-ïsJli
o "o •- "S <5
c E*"5
.2
i- 3 o.
.O'no £.s
:-_ï c O 4
-O i .-
c cf O - T*.
I -ï ot5 >-
S ÏT.O - J
°l'|c !J°I
c ai JJ o
c 3.5 c _5
S -S 's o S®
siMrJf! i
•?«cS
ff n
<o Jr. JC
I'M ?i
c"5 E |"3
52 o
S"€
5 'H tO
