LEIDSCH
DAGBLAD
Molotof leek gisteren wat minder
bars dan een dag tevoren
Moskou wil ontwikkeling in het
Westen afwaehten Nieuw
beraad op hoog niveau?
WEERBERICHT
Spannende uren in Argentinië
Was plotselinge hartaanval
oorzaak van Sonderman's dood?
94ste Jaargang
DONDERDAG 10 NOVEMBER 1955
No. 28675
Directeur: J. W. Benny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.— per kwartaal: f 2.35 per maand; f0.55 per week.
Witte Singel 1. Lelden - Giro Na 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Na de koude douche" in Genève
Rusland, wij hebben dat al herhaalde
lijk betoogd, wil tijd winnen. En wan-
(Van onze speciale verslaggever in Genève)
De drie Westelijke ministers van Buitenlandse Zaken hebben gisteren te Ge
nève al hun moed bijeengeschraapt om,na de koude douche waarop Molotof hen
Dinsdag heeft vergast, de besprekingen toch voort te zetten. Maar de stemming
is, wat men noemt, kapot.
Beide partijen, Molotof enerzijds, MacMillan, Dulles en Pinay anderzijds, heb
ben gisteren nogmaals de degens gekruist op de basis van het eerste agenda
punt en daarbij had men het vage gevoel, dat de Russische minister misschien
een nuance minder bars en verbeten was dan de dag tevoren. Molotof heeft In
elk geval verklaard, dat hij „In de geest van Genève bleef geloven" en hij ont
kende. dat hij bewust zou willen aansturen op „Sovjetisering" van heel Duits
land. De tijden voor vrije verkiezingen rijn, zo herhaalde hij. echter nog niet
rijp en „er staat ons dus nu niet veel meer te doen dan te trachten onze stand
punten, die nu nog door een fundamentele kloof gescheiden worden, langzaam
dichter tot elkaar te brengen".
Vandaag werd herbewapening
voor het eerst aangesneden
Molotof wenste het geheugen van zijn
collega's nog eens op te frissen en hij
bracht hen daarom opnieuw de voor
stellen onder ogen, die president Boel-
ganin deze zomer heeft gedaan met be
trekking tot een voorlopig pact tussen
de Westelijke en de Oostelijke defensie
verdragen. Met de wederzijdse belofte
eikaars teksten nog eens ernstig te be
studeren werd toen besloten, dat van
daag het tweede agenda-punt, de her
bewapening, zal worden aangesneden.
Het eerste (en vrijwel het belangrijk
ste) punt, namelijk „Duitsland en de
Europese veiligheid" werd daarmee,
vooral op verzoek van Molotof. evenwel
niet definitief van de agenda afgevoerd,
maar het is hoogst onwaarschijnlijk dat
de Westelijke mogendheden bereid zou
den z(jn nogmaals hun tijd op dit pro
bleem te verhezen zonder voorafgaande
concessies van de Russen, concessies,
waarop op liet ogenblik niemand meer
durft hopen
Over enkele maanden is er
meer te bereiken
Intussen heerst m Genève de algeme
ne indruk dat Molotof Dinsdag de con
ferentie de doodsteek heeft toegebracht.
Zolang er ten aanzien van Duitsland
geen schaduw van een accoord te be
kennen is. blijft de rest van de agenda
maar betrekkelijk bijzaak. Zonder een
Duits accoord geen Europese veiligheid
en zonder Europese veiligheid geen ont
wapening. Men kan nu enkel nog maar
proberen de betrekkingen aan weerszij
de van het ijzeren gordijn wat vlotter en
eenvoudiger te maken. Op den duur
zouden die commerciële en andere con
tacten. waarover de technische bespre
kingen overigens ook al niet heel soepel
verlopen, zeker wel vruchten kunnen af
werpen. Maar voor het moment blijft
het Duitse probleem als gezegd een on
middellijke toenadering als grondslag
voor de coëxistentie toch totaal blokke
ren.
De grote vraag, waarmee iedereen zich
gisteren bezig hield, was natuurlijk hoe
de verscherping van de Russische hou
ding moet worden verklaard. De Russen
hebben redenen te geloven, dat zij met
een ..glimlach-offensief" over enkele
maanden meer zullen kunnen bereiken
dan op dit moment voor mogelijk wordt
gehouden. Zij willen eerst zien hoe de
toestand in West-Duitsland zieh ontwik
kelt, wanneer Adenauer physiek of po
litiek voorgoed van het toneel zal zijn
verdwenen. In Frankrijk staan verkie
zingen voor de deur. Rusland kan er be
lang bij hebben ook daarvan eerst de re
sultaten af te wachten. In Amerika lig
gen de stukken evenzo. Molotof wenst
zieh blijkbaar liever niet aan Dulles te
binden wanneer de Republikeinen het
volgend jaar toch door de Democraten
afgelost zouden worden. Al die factoren
zullen in Moskou het laatste weekeinde
zeker zijn afgewogen en zij hebben teza-
Klinker door étalageruit
Buit: bontmantel van f 2900.-
Vannacht is een klinker dwars door
een grote spiegelruit (2.70 x 2.20 m.)
geworpen van een modemagazijn in
de Kalverstraat te Amsterdam. De
onbekende dader wist vervoleens door
het gat van circa 70 centimeter door
snee een kostbare nersianer bontman
tel ter waarde van f 2.900 en vermoe
delijk noe enkele stukjes bont te pak
ken en is met de buit ontkomen.
Het oDmerkeliike van deze etalaae-
roof is dat niemand het rinkelen van
het Bias is ooeevallen. Er is althans
niemand geweest, die de Dolitle heeft
gewaarschuwd. Om half vilf ontdekte
een toevalige voorbijganger de ravage
en lichtte de Dolitie in.
Onbestendig
De Bilt verwaoht tot morgenavond:
Toenemende bewolking met morgen
tijdelijk enige regen. Matige tot krach
tige. aan dë kust tijdelijk harde Zuide
lijke wind Weinig verandering in tem
peratuur. (Opgemaakt te 10 uur).
11 NOVEMBER
Zon op: 7 53 uur; onder: 16 58 uur
Maan op: 4.37 uur. onder: 15.17 uur
Hoogwater te Katwijk te 0 46 en
13.11 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
neer de Westelijke ministers (en Dulles
met het oog op de Amerikaanse verkie
zingen in het bijzonder) zo'n haast heb
ben. dan moeten zy maar eerst met
nieuwe en meer aanlokkelijke toenade
ringen voor de dag komen. Dat is de
Russische gedachtegang.
Het Kremlin niet beducht
voor openbare mening
In tegenstelling met de Westelijke de
mocratieën is Molotof niet zo vreselijk
bang voor het oordeel van zyn „publie
ke mening". Die openbare mening wordt
in Rusland immers nog altijd van ho
gerhand gedicteerd. Ook op dat element
kan Molotof nu speculeren. En die spe
culatie zou kunnen inhouden, dat Rus
land op een voorstel van het Westen
hoopt voor een nieuwe ontmoeting van
de vier regeringschefs, die dan de „be
dreigde geest van Genève" zouden moe
ten redden. Ook zo'n voorstel kan Mos
kou alleen maar welkom zijn.
Aan de voor-avond van de Ameri
kaanse verkiezingen zou Eisenhower
zich vermoedelijk tot veel royaler con
cessies bereid kunnen tonen dan Dulles,
die tenslotte aan zijn instructies is ge
bonden, voor zijn rekening durft te ne
men.
Het is lang niet uitgesloten dat Molo
tof op zo'n conferentie op het hoogste
niveau thans zou willen aansturen.
Amerikaanse Democraten opgetogen over
winst bij verkiezingen
Zij verwerven meeste burgemeesterzetels
in de barometerIndiana
De Democraten hebben bij burgemeesters-verkiezingen in de Amerikaanse staat
Indiana de meeste zetels gewonnen. In 72 van de 106 gemeenten waar verkiezingen
gehouden werden, behaalden de Democraten de overwinning. In 1951 werden de
meeste burgemeestersfuncties in deze staat door de Republikeinen gewonnen.
Ook in EvansviUe, dat beschouwd wordt als een „politieke barometer" omdat
sedert 1892 by presidentsverkiezingen de candidaat die hier de overwinning behaal
de, uiteindelijk tot president gekozen werd, is de aftredende burgemeester door
een Democratische tegencandidaat verslagen.
De Democratische leiders zjjn opgetogen. Zij menen, dat de winsten die zjj
hebben behaald bij de gemeentelijke en staatsverkiezingen van Woensdag een
Democratische overwinning bjj de presidentsverkiezingen van volgend jaar voor
spellen.
De Democraten hebben behalve hun winsten in Indiana ook bjj gemeentelijke
verkiezingen in de staten New York en Connecticut overwinningen op de Republi
keinen behaald. Voorts wonnen zij het gouverneurschap van Kentucky en drie
Senaatszetels in New Yersey.
Luit. Generaal Duymaer van Twist 90 jaar
Honderden brachten hem hartelijk hulde
Tientallen jaren Is Luit.-Gen. titulair
L. F. Duymaer van Twist de man ge
weest die in de Ridderzaal, na de
Troonrede, „Leve de Koningin" placht
te roepen. Over anderhalve week zal
het tien jaar geleden zijn dat hij voor
het laatst in dit verband deze hulde
betuiging aan H.M. de Koningin
bracht. Toen hij na de verkiezingen
van 1946 niet in de Kamer terugkeer
de, werd het de voorzitter van de
verenigde vergadering, die deze kreet
aanhief.
Gistermiddag werd hij ter gelegen
heid van zijn 90ste verjaardag op een
receptie in hotel de Witte Brug te Den
Haag gehuldigd. Daar sprak eerst het
A.R. Kamerlid mr A. B. Roosjen, voor
zitter van het Comité van A.R. Kies
verenigingen en van de Nationale Chr.
Onderwijzersvereniging. Deze memo
reerde de politieke loopbaan van de
jubilaris, waar hij zich vooral onder
scheidde als militair specialist, als strij
der voor de belangen van de schippers
en de vissers en als voorstander van de
handhaving van de Zondagsrust. Boven
al is hij echter de man van de Bijzon-
rere Vrijwillige Landstorm geworden,
die hij in 1918 mede hielp oprichten. In
dit verband deelde spr. nog mede. dat
de Nat. Landstormcommissie besloten
heeft aan dr J. C. van der Does de op
dracht te verstrekken tot het schrijven
van de geschiedenis van de B V.L.
Namens de A.R. partij dankte hij de
generaal tenslotte voor de trouw en
toewijding, die hij deze partij steeds
heeft betoond.
Namens de voormalige B.V.L. bood
hierna de heer F. J Boulogne de heer
Duymaer van Twist een schilderij aan.
dat de uitreiking van het vaandel aan
de B V.L. in 1931 te Ede. uitbeeldt. Een
dergelijk schilderij, dat de jubilaris bij
zijn 70e verjaardag was aangeboden,
ging verloren bij het bombardement op
het Bezuidenhout.
Vele honderden hadden de gelegen
heid aangegrepen generaal Duymaer van
Twist geluk te wensen. Daarbij waren
de minister van Economische Zaken,
prof. dr J. Zijlstra. de voorzitters van
de Eerste en de Tweede Kamer, leden
van de Raad van State, vele Kamer
leden. vertegenwoordigers van kerkelijke
instellingen, alsmede de minister van
Staat prof. mr S. Gerbrandy.
Een recente opname van het bui
ten van president Eisenhower,
waar hij verder herstel zal trachten
te vinden van zijn hartaanval. Het
buiten staat in de omgeving van
Gettysburg in de staat Pennsyl-
vanië.
KLM voorlopig niet
naar Parijs
De KLM heeft van heden af tot na
der order haar diensten van Schiphol
naar Parijs moeten stopzetten met het
oog op een staking van het personeel,
dat op de vliegvelden van Parjjs met de
verkeersleiding is belast.
Bjj de staking is 3600 man betrokken.
Men vraagt een maandelijkse toelage
van 10.000 francs (omtrent honderd gul
den).
De meeste niet-Pranse luchtvaart
maatschappijen verlegden hun HJnen
naar Brussel. De passagiers worden per
trein van en naar Parijs gebracht De
Franse maatschappijen gingen ertoe
over gebruik te maken van het militaire
vliegveld Bretlgny, 30 kilometer van
Parijs.
Jonge officieren in verzet tegen „zacht"
optreden jegens Peronistische elementen
Het heeft gisteren weer gespannen in Argentinië, ditmaal naar aanleiding
van het aftreden van de minister voor het Leger, generaal Leon Bengoa, die
er door de Jonge officieren van beschuldigd werd een zuivering van het leger
te vertragen.Voorts werd de minister voor Arbeidszaken, dr Luis Cerruto
Costa, verweten, dat hij „te zacht" zou zijn in zijn optreden tegen het Alge-
meen Vakverbond, een van de steunpilaren van het verdreven Peronistische
j bewind, waarin de invloed van Perons partijgangers nog steeds groot Is. Ben
goa is thans vervangen door Arturio Osorio Arena, een gepensionneerd kolonel,
die in 1951 deelnam aan een mislukte staatsgreep tegen het bewind van
Peron. Arena wordt beschouwd als aanhanger van de Radicale partij.
Grote snelheid en glad wegdek
ken serie kettingbotsingen op
Rijksweg den Haag - Rotterdam
Agenten sprongen weg om leren te redden
Op de Rijksweg tussen Den Haag en Rotterdam heeft zich gisteravond bin
nen een paar uur tijd een record aantal ongelukken voorgedaan. Ilct begon
omstreeks half zeven onder dc gemeente Rijswijk nabij het vliegveld Ypcnburg.
Daar kw am een volkswagen bij het passeren op de derde rijbaan, waardoor een
botsing met .een tegenligger ontstond. Andere auto's konden door te grote
snelheid of door het gladde wegdek niet tijdig remmen, zodat tenslotte 14
wagens bij de aanrijding betrokken waren.
Een Delftse agent van politie waar
schuwde op het gedeelte van de Rijks
weg onder Delft het verkeer Een auto
bestuurder. die met een snelheid van c.a.
120 km reed stopte op deze waarschu
wing plotseling, tengevolge waarvan
aehterrijdende auto's met hem in bot
sing kwamen. Ook elders op de weg
hadden botsingen plaats en alleen de
D Ttse rviit'- telde in zeer korte tijd
18 autos. die bij een aanr ng waren
betrokken. De politie had handen vol
werk en de agenten moesten zo nu en
dan over de ligusterheg springen om
hun leven te redden Od ver-mek van de
Delftse dcI werd daarom by het
begin van de Rijksweg tn Rotterdam
het verkeer in de richting Den Haag
door de Rotterdamse politie over de
Oude Weg naar Delft geleid, waardoor
verdere ongelukken werden voorkomen.
Bij de eerste botsing, bij Ypenburg.
zijn zeven auto's beschadigd. De volks
wagen, die als eerste met een tegenlig
ger in botsing kwam was van de Lucht
macht en werd bestuurd ''oor een sol
daat van dit wapen, die via de Rijksweg
onderweg was van een deel van Ypen
burg naar een ander deel Deze wagen,
die in de richting Den Haag reed. kwam
bij het inhalen in aanraking met het
linker achterwiel van een tegenligger,
een vrachtauto, die zelf ook aan het
inhalen was. De militaire auto maakte
een halve slag om. zodat hy in de rich
ting Rotterdam te staan kwam Andere
tegenlic ,-ers kwamen vervolgens met de
militaire auto of met elkaar In botsing
De militaire bestuurder kreeg een lichte
hersenschudding. Verder zijn geen ern
stige persoonlijke ongelukken gebeurd
De materiële schade is aanzienlijk.
Luitenant-generaal b.d. Duymaer
van Twist naast het schilderij, dat
hem gistermiddag namens de vroe
gere Bijzondere Vrijwillige Land-
siorm op zijn 90ste verjaardag
werd aangeboden. Aan zijn linker
hand Minister Zijlstra; geheel links
mr A B. Roosjen
Lonardi kon op het laatste
ogenblik botsing voorkomen
Waarnemers in Buenos Aires hadden
de indruk, dat president Lonardi in een
bespreking met andere leiders op het
laatste ogenblik een botsing heeft we
ten te voorkomen. Men verwacht, dat
er in de komende dagen tal van veran
deringen in de regering zullen worden
aangebracht. Er is een stroming in het
bewind van Lonardi, die eist. dat er
een grondige zuivering van leger en
overheidsdiensten ten uitvoer moet
worden gelegd. Hoe groot de spanning
in Buenos Aires gisteren was, blijkt wel
hieruit, dat Krachtige gemotoriseerde
eenheden van het garnizoen van de
hoofdstad, die over pantserwagens be
schikken, stellingen hadden ingenomen
Slot op Pag. 2
Hij bracht zijn toestel met opzet in vrille
In een rapport, uitgegeven door de Amerikaanse Organisatie voor de
Burgerluchtvaart, wordt gezegd dat een plotselinge hartaanval mogelijk de
oorzaak is geweest van het. op 20 October j.l„ verongelukken van luitenant
kolonel Gerben Sonderman, persoonlijk vlieger van Prins Bernhard.
Volgens het rapport heeft Sonderman zijn toestel opzettelijk in een vrille
gebracht, „die om onbekende redenen tot een zo geringe hoogte werd volge
houden, dat het niet meer mogelijk was het vliegtuig weer recht te trekken".
„Een onderzoek door medici heeft aangetoond, dat Sonderman aan een
matige tot ernstige hartziekte leed. Alhoewel er geen bewijs voor bestaat dat
dit heeft geleid tot bewusteloosheid en daardoor verlies van het vermogen
om het vliegtuig te besturen, moet het toch niet uitgesloten worden geacht
dat een hartverlamming, veroorzaakt door storing in de bloedsomloop, is opge
treden aldus het rapport van de Amerikaanse organisatie voor de Burger
luchtvaart.
in de omgeving van het gebouw van het
ministerie voor de luchtmacht. Het was
echter niet duidelijk, of deze troepen
het ministerie beschermden of be
dreigden.
Faure stelt weer de
vertrouwenskwestie
De Franse premier Edgar Faure heeft
gisteren weer eens de vertrouwens
kwestie gesteld, ditmaal verbonden aan
goedkeuring door de Nationale Vergade
ring van zyn voorstel tot het houden
\an verkiezingen in December volgens
een gewijzigd kiesstelsel.
Het door hem voorgestelde stelsel ls
dat van 1951, maar zonder verbinding
van lijsten.
De Nationale Vergadering weigerde dit
kiessysteem te bespreken toen het bij de
eerste lezing van het wetsontwerp werd
voorgesteld.
De premier besloot tot het stellen van
de vertrouwenskwestie na een debat, dat
van Woensdagavond 22 uur tot heden-,
Donderdagochtend 5 uur had geduurd.
Tijdens het debat in tweede lezing wer
den vijf kiesstelsels verworpen. Het de
bat over deze vertrouwenskwestie begint
Zaterdagmiddag om 3 uur.
Een nieuw „Tivoli" in Utrecht?
Kosten 10 millioen
Wanneer de gemeenteraad van Utrecht
achter de plannen van het college van
en W. *a! gaan staan en het Rijk
zqn flat aan de bouwplannen zal
geven, verrijst in Utrecht een nieuw
„Tivoli". waarvan de bouw en Inven
taris een bedrag van f. 1.125 500 ver
gen. Dit „Tivoli" zal gebruikt worden
als congres- en muziekcentrum.
Het wordt een geheel dat een moder
ne. kunstzinnige 'nrinik maken zon
der evenwel luxueus te zijn.
Het com r'ex zal een grote zaal om
vatten, die 'ebrulkt kan worden voor
concerten, grote vergaderingen, con
gressen, revue's, show's en bioscoopvoor
stellingen.