Een tocht van mystiek karakter door onderaardse gangen 4ste Jaargang Donderdag 3 November 1955 Vierde Blad No. 28669 Religieus centrum in het liart (Ingez. Med.-Adv.) van Kieiv vin. Dat de deskundige op het gebied van de geschiedenis van het looster van Kiew een uitgesproken sympathie heeft voor onze Intourist- Jds uit Moskou, meen ik sterk te moeten betwijfelen, i Het is een ietwat boerse man, stemmig in het donker gekleed, die ns van de veelbewogen historie van kerken en gebouwen, gelegen op en der hoogste heuvels van Kiew verhaalt. Jammer genoeg spreekt ij geen andere taal dan het Russisch. Wel verstaat hij iets van het ingels, waarin de Intourist-gids de door hem gegeven toelichting ertaalt. Het is die vertaling, die de ergernis van de man van Kiew lijkt op te wekken. Nu was mij al eerder gebleken, dat de bijbelkennis an de Intourist-juffrouw nihil is. Zij heeft dat ook heel eerlijk toegege- en, mede omdat de Sovjet-Unie geen behoefte heeft aan de propa- janda van een Evangelie, dat zich tegen liefdeloosheid, dwang en mis- enning van de rechten van het individu keert. In een schilderijen-museum in Mos- ou heeft zij me proberen wijs te ma- en, dat de figuur Johannes, die bezig is iet het dopen van Joden in de Jordaan n daarbij wijst op de naderende Chris- us, een soort vrijheidsheld was. Ik heb ergeefs geprobeerd haar kennis op dit ebied te \%rruimen. Beleefd heeft ze nij laten uitspreken, want in het in- tructieboektje van Intourist staat zon- :er twijfel een artikel, dat luidt: „Geef Teemdelingen gelijk en ga niet polemi eren". Maar de geboren en getogen Kiewe- taar neemt de onkunde van zijn land- ©note niet. Daarvoor neemt de gods- lienst bij de Oekrainers een te grote ilaats in en heeft men teveel eerbied oor heilige figuren. OMDAT de Moskouse juffrouw steeds probeert het betoog van de man af te kappen richt hij zich iver het hoofd van de Intourist-verte- ;cnwoordigster, maar rechtstreeks tot iet groepje Nederlanders. Het is niet •lies begrijpelijk, maar gezien de verwor- en kennis op de Nederlandse scholen, :omen wij een heel eind. Toch schuilt er iets interessants in dat Qkaar „slecht" aanvoelen. Het is mij neer opgevallen, dat een inwoner van «foskou. door de bewoners uit de jekrairie, niet zo jubelend wordt be- ;roet. Het aantal communistische partijle- len in steden als Kiew en Odessa zou, olgens verkregen informatie, niet be taald hoog zijn. Een voor mij ander ver assend feit, was, dat ik uit de mond an een partij-functionaris vernam, dat iet aantal leden der communistische lartij in de gehele Sovjet-Unie. 10 mil- loen bedraagt. Ik vind dat niet veel op een bevolking •an 300 millioen. Mijn zegsman deelde lie opvatting niet. Hij haastte zich om •■r aan toe te voegen, dat er ook nog vel meer konden zijn. want hij beschik, e niet over de laatste cijfers OMSTANDIG wordt in in- en voor gelicht over dit religieuze centrum van Kiew. Een bombardement van Duits artillerievuur heeft het klooster, wals in de volksmond kerken en gebou wen heeft gedoopt, van zijn hart beroofd. De vriendelijke gids uit Kiew is mln- 3er positief in zijn antwoord op de vraag, of de vernielde hoofdkerk weer tal worden opgebouwd, dan de Intou- rist-toellchtster Uit de steigers, die rond de bouwvallen zijn opgetrokken sou men de conclusie kunnen trekken, dat er serieus aan restauratie wordt ge dacht. Doch in strijd daarmee zijn de nuchtere feiten. De stalen steigers zijn verroest en na twaalf Jaren is er nog niets van enig herstel te bespeuren. Wat ik op het gehele complex zie, zijn enige vrouwen, die druk doende zijn met het mengen van specie. Iets dat op een wo ning lijkt heeft dringend behoefte aan het treffen van voorzieningen aan een der muren. Helaas kan ik niets vragen aan de vriendelijke mannen, die aanwijzingen geven van welk punt uit ik het best kan fotograferen. Zij verstaan geen Duits, Engels of Franse. ZIJ hadden mij kunnen vertellen, hoe het met die restauratie stond en mij kunnen inlichten over de huidige bete kenis van het klooster. Want dat het betekenis moet hebben blijkt uit de vele belangstellenden, die er vertoeven en hier kennelijk zijn gekomen om histori sche kennis te vergaderen. 1 EGEN een der muren hangt een lkoon. Het 1b met enkele andere kunstschatten gered uit het vuur, ,t na de beschieting, de hoofdkerk in Zwaar heeft het klooster van Kief in de laatste oorlog geleden. Men spreekt van restauratie, doch van enig herstelwerk valt niets te be speuren. de as legde. Mannen en vrouwen lopen er op toe, buigen het hoofd en prevelen een gebed. Enkelen leggen bloemen neer. Het schouwspel blijkt ook de In- toerist-gids, die eveneens voor de eerste maal in Kiew is, te interesseren. ZIJ vraagt interesseren. Zij vraagt Inlich tingen, die haar met enige maar op merkelijke terughoudendheid worden gegeven. Zij maakt er aantekening van. Nieuwsgierig was ik naar het be staan van catacomben. Men had mij daarvan al in Nederland verteld. De onderaardse gangen, die kilometers lang zouden zijn, zouden voor schuil plaats gediend hebben en nog dienen, voor mensen, die zich tegen het Sov jet-regime hebben gekeerd en nog ke ren. Van dit laatste geloof in niet veel. Het komt mü namelijk vrij on waarschijnlijk voor. dat de tegen woordige Rusische generatic nog enig heil zou zien in ondergronds verzet. Dat iets dergelijks bestaat in satlliet- landen is mogelijk. Catacomben, of beter gezegd, onder aardse gangen zijn er in Kiew wel. Zij zijn onder het kloostercomplex gele gen en strekken zich over grote af stand uit. Omdat een ieder er in kan, mits de priester toestemming daartoe geeft, kunnen de verhaaltjes, als zou den zij geheime schuilplaatsen zijn, naar het rijk de fabelen worden ver- Het interessante karakter van een trip door die gangen lag voor mjj in de omstandigheid dat ondergronds bedevaartplaatsen zijn gecreëerd, waarvoor bovengronds geen plaats meer is. DE pope, in zijn bemorste en vooral versleten soutane was de bereidwil ligheid zelve. Hij toonde niet de schuchterheid, die vele van zijn land genoten voor een fototoestel koesteren. Wel stelde hU er prijs op en dat maakte hij met handgebaren duidelijk dat ik hem zou „knippen" voor de muurschildering, die een bijbels tafereel tot onderwerp had. Er was een hekje omheen geplaatst. Daarbinnen rustte, onder een grote zerk, het gebeente van een man die thans als een heilige wordt beschouwd. De priester nodigt mij uit het gebouw binnen te gaan Ik passeer enkele bede laars. Na mijn 'al eerder opgedane erva ringen durf ik niet meer te vragen of zij de verstrekte gaven gebruiken als aan vulling op het staatspensioen of het aan hun kerk zullen afstaan. Rechts bevindt zich een lang vertrek. Het heeft iets weg van een wachtkamer. Op verveloze banken, welke tegen de muur staan, is geen plaats onbezet. De mensen, die er op zitten zijn van een moeilijk vast te stellen leeftijd. Maar onder de vijftig jaar is er geen een. Het is een triest gezelschap dat het vertrek bevolkt. Aanvankelijk kon ik er niet achter komen, wat deze bejaarden er deden. Het werd mij duidelijk toen een van de mannen die mij deed denken aan een Parljse clochard, mij wees op een enorme muurschildering die op een der wanden was aangebracht. Het wac een imposant werkstuk, waaróp dc Hof van Eden, Christus' geboorte, de Kruis dood en de Opstanding op suggestieve wijze tot uitdrukking waren gebracht. De kwalijk riekende en wat de kleding betreft, allerellendigst uitziende mensen, zagen vol devotie op naar deze schilde ring, sloegen kruisen en zegden gebeden I Een en ander geschiedde op.nosal ovi". Kilometers lang strekken zich onder het klooster te Kief on deraardse gangen uit. Het be treden daarvan is gelijk aan het maken van een bedevaart. Onze speciale verslaggever vertelt in bijgaand artikel van dit bezoek, dat van een zo interessant ka rakter was. loze wijze. Doch ik kan niet zeggen, dat de mediterende schare zich zonder over tuiging van haar godsdienstige plichten kweet. Af en toe begaf een der priesters zich onder de mensen, van wie er enkelen in extase verkeerden. Ik krijg van de pope een dun, bran dend waskaarsje in de hand geduwd en volg hem door een smalle gang. Het ruikt er muf. Wij dalen de in de rotsen uitgehouwen trap af. Dit gaan door die onderaardse gang met een brandend kaarsje, achter een zwaargebaarde pope, heeft iets mystieks. Zonde gids zou men nooit meer uit dit doolhof van steeds el kaar kruisende gangen komen. De schrik slaat mij soms om het hart, als de vlam van het kaarsje door de luchtstroom dreigt uit te gaan. Het is een wonderlijke belevenis. Soms is de ruimte boven mijn hoofd zo gering, dat ik mijn hoofd moet buigen. Het behoort tot deze pelgrimage een kruis van roet te maken op de witge kalkte muren. De priester doet het mij voor, maar mijn bedrevenheid hierin is niet bijster groot. Op tal van plaatsen passeert men nis sen Daarin staan fraai met goud be werkte kisten, waarvan de bovenkant uit glasplaten bestaat Hierin liggen mummies. Ik heb begrepen, dat het priesters van de Grieks-Orthodoxe kerk zijn. die voor het in standhouden van dit heilige oord, veel hebben gedaan. Waar de ruimte dit. toelaat, ziin alta ren gebouwd, die door Gods-lampen spookachtig worden verlicht Er zijn in deze gangen wondermooie schatten bijeengebracht. Reliklieën van onschatbare waarde voor de gelo vigen. De mensen, die in kleine groe pen door dit warnet van gangen wor den geleid, beschouwen dit als een bedevaart. Als ik de entree weer be reik, wil ik mijn kaarsje teruggeven. De priester beduidt mij het mee te nemen. Hij spreekt een zegewens uit en slaat een kruis. De Intourist-gids wil tot geen prijs het kaarsje behouden en van een ze gening Is z|j evenmin gediend. Ik kan dit respecteren. Men kan zo gemak kelijk geestelijk in de knoop geraken. Het gaat fachtvaar? noet! MAAR.... GEBREK AAN MACHINES. „Overal heeft men behoefte aan meer toestellen", zo zelde gister avond de president-directeur der K.L.M., dc heer I. A. Aler, terugge keerd op Schiphol uit het Verre Oos ten. Hij voegde er als conclusie aan toe: „Daaruit blykt, dat het dc bur gerluchtvaart goed gaat". Doel van zijn reis was de K.L.M.-or- ganisaties in Japan en Australië in ogenschouw te nemen, die hij tot dus verre nog niet gezien had. Ik heb in totaal 17 stations op onze routes in het Verre Oosten bezocht en er besprekingen gevoerd, niet alleen met onze eigen mensen, maar ook met de directies van de andere luchtvaart maatschappijen in het Verre Oosten. Alle hebben er gebrek aan machines; d&t is een goed teken. Voor de vlleg- tulgenfabrieken is er werk genoeg. Maar het duurt nu eenmaal altijd en kele jaren voor een order uitgevoerd is." Nuttig bezoek van minister Beyen aan Londen De Nederlandse ambassadeur in Groot-Brittannië, mr D. U. Stikker, en diens echtgenote hebben gisteravond nadat minister Beyen tijdens een door de Buitenlandse Persvereniging aange boden lunch het woord had gevoerd over „Engeland en de Europese-econo- mische samenwerking", ter ere van de Nederlandse minister van buitenlandse Zaken, en diens echtgenote een diner gegeven in de Nederlandse ambassade te Londen. Aanwezig waren o.m, de minis ter van Staat van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken markies Rea ding. de permanente staatssecretaris van het Ministerie van Financien, sir Leslie Rowen. een van de hoofden van de En gelse Bank, sir George Bolton, en hun dames. Vanmiddag heeft minister Beyen zich weer per vliegtuig naar ons land be geven. In Britse kringen is men van oordeel, dat minister Beyens bezoek aan Londen, ondanks het onofficiële karakter ervan, gelegenheid heeft gegeven tot zeer nut tige gedachtenwisselingen over de voor- ct vnh oaetiznuipe uitzichten op een nauwere samenwer king tussen Groot-Brittannië en West- ajs econo_ Herziening U.L.O. salarissen Op schriftelijke vragen van het Eer ste Kamerlid de heer Algra betreffende verhoging der salarissen bij het Uitge breid Lager Onderwijs heeft minister Cals geantwoord, dat een voorstel van de regering tot verhoging van de sala rissen van de Ulo-onderwijzers, die in het bezit zijn van een of meer zgn Ulo akten. thans in bespreking is bij de bij zondere commissie voor georganiseerd overleg voor het onderwijzend personeel bil het Lager Onderwijs. De minister verwacht, dat de Commissie binnenkort haar advies over dit voorstel aan de re- Waamemingsmast in Noordzee ter hoogte van Katwijk (Van onze Haagse redacteur) Een van Scheveningen uit opererende „vloot" van vijf schepen heeft van morgen een begin gemaakt met het plaatsen van een dertig meter lange en 30.000 kg wegende stalen wuamemingsmast in de Noordzee ter hoogte van Katwijk. BM dit karwei, dat In opdracht van Rijkswaterstaat wordt-uitgevoerd door Van den Taks Bergingsbedrijf te Rotterdam, zijn betrokken het ber gingsvaartuig „Zeeleeuw", het rijkskabelschlp „Poolster" van de P.T.T., het directievaartuig „Nepos" van de Rijkswaterstaat en een tweetal lichters, even eens van Van den Tak. De stalen waamemingsmast zal wor den geplaatst op een afstand van twee kilometer uit de kust bij Katwijk, op de 10 meter lijn. De mast is ongeveer 30 meter lang, waarvan ongeveer lö meter in de zandbodem verdwijnt, 10 meter beneden water en ongeveer 10 meter boven water. In de waamemingsmast zal een aan tal Instrumenten worden aangebracht, waarmede gegevens omtrent bewegin gen van het water zullen worden ver kregen. Voor het functioneren van deze in strumenten zal een electriclteitskabel tussen de mast en de kust worden ge legd. Naar wij vernemen, bestaan er bij Rijkswaterstaat plannen om langs de gehele Nederlandse kust. van de Bel gische grens tot de Duitse Bocht, een Nederlandse wet op maaswijdte enge interpretatie van de Londense Conventie Proces tegen VEM diende in hoger beroep In de periode van 3 tot 11 Januari van dit jaar hebben drie treilers van de rederij De VEM gevist op haring en makreel met netten, waar van de maaswijdte kleiner is dan 75 mm. Dit is toegestaan. Maar de vangst bestond voor 82 procent uit andere vis en daarom hebben con troleurs van de inspectie der visserijen proces-verbaal opgemaakt. Op 13 Januari werd voor een vierde schip van De VEM eveneens proces verbaalverbaal opgemaakt. De Economische politierechter te Haarlem constateerde een overtreding van de wet op de minimum maaswijdte en veroordeelde de rederij tot vier geldboeten van f 300.—. benevens vier maal f 3.000.— voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Deze zaak diende Woensdag in hoger beroep voor de economische kamer van het Amsterdamse gerechtshof, gepresideerd door mr P. B. Dijksterhuis. De procureur-generaal, mr F. C. Kist, concludeerde in zijn requisitoir tot bevestiging van het vonnis. den, maar moest toegeven, dat de kans om daar in Januari haring te vangen toch wel aanwezig is. De bijvangsten kunnen er variëren van 0 tot 1007c, met andere woorden, er is van te voren geen peil op te trekken. De secretaris van de redersvereni ging, de heer W. G. Meyboom, als ge tuige décharge gehoord, verklaarde, dat de rederij De VEM zich speciaal op de haring- en makrelvisserij toelegt Walschipper G. Nieuwenhulzen deelde mede. dat ae netten, die de VEM ge bruikt, in d loop der jaren steeds meer geperfeclonneerd zijn voor de haring en makreelvisserij. En de heer P. G. C. Siemens, econoom bij de VEM, legde een rapport over, waarin hij de gedurende de laatste zes jaar bereikte resultaten heeft vastgelego en waaruit blijkt, dat 79 tot 85& van de aanvoer bestond uit haring en makreel. De getuige-deskundige de heer J. Stam, leraar aan de Visserij school te IJmuiden, gaf als zijn mening, dat de visserij een kwestie van zegen is. De haring zwemt er niet ten gerieve van de visserij. Andere factoren bepalen de vangst. En over de makreel weet men eigenlijk nog helemaal niets. WET OVERTREDEN. Nadat de zitting tot kwart voor twee geschorst was, kon de procureur-ge neraal, mr F. C. Kist, niet anders constateren, dan dat de wet overtre den is. De VEM moge er dan bijzon der de nadruk op leggen, dat men met de bedoeling om haring en ma kreel te vangen naar zee gaat, maar dat Is een subjectieve motivering. Men zal moeten letten op wat er aange voerd Is en dan spreekt het toch wel sterk, dat 82 tot 88% beschermde vis aangevoerd Is. In dat geval kan men moeilijk volhouden op haring en ma kreel gevist te hebben. De Jaarcijfers geven een ander beeld, - I maar een dergelijke contróle achtte hij uitgevaren om de situatie te bezien en pfficiënt en mankt het moeeliik een hnei te lessen on de nlaats. waar I emciënt en maakt het mogelijk Bevestiging van vonnis geëist De directeur van de rederij, de heer lr F. C. Thlel, verklaarde, dat wanneer bij iedere reis naar het percentage van de vangst aan bijvis gekeken wordt in- plaats van b.v. orer een heel jaar, er niet te werken is. De inspecteur van de visserijen, de heer H. S. Drost, kon de visgronden ten Westen van Noorwegen geen uitgesproken haringgronden vin gering zal uitbrengen De regering zal daarna de totstandkoming van de wijzi ging van het bezoldigingsbesluit BRA 1948, de Ulo-salarissen betreffend, bin nen de kortst mogelijke termijn bevor deren. keten van dergelijke waarnemingsmas- ten op te richten. De mast bij Katwijk is de eerste, welke langs de kust wordt geplaatst. Bij dit karwei hoopt men ervaring op te doen voor het oprichten van de overige masten. Het verzamelen van de gegevens houdt mede verband met de uitvoering van het deltaplan. De „Poolster" is gistermorgen om streeks 11 uur met een aantal deskun digen van Rijkswaterstaat aan boord _nrii7pn vwiusi 1/ uiuuieei gcwjiomieeiu wuiui. ui -u..,.. .„„„—-—i-,,.- Men neemt eenvoudig twee soorten net- Bp het plaatsen van de waamemlnes ten K of men h0»d, er mee op >h er geen haring of makreel gevangen paal zal eerst een tien meter lange steunpaal In de grond worden gedreven. Aan deze steunpaal zal in gedeelten de eigenlijke mast worden bevestigd. Autoravage te Arnhem Een dode; een gewonde isteravond omstreeks kwart voor ze ven is op de Amsterdamscweg in Am- tem een ernstig en zeer gecompliceerd verkeersongeval gebeurd, dat nan een iiauffeur het leven heeft gekost en «•anrbtf een persoon licht werd ge- vond. j dit ongeval waren niet minder dan •vs vrachtauto's betrokken, waarvan Ier zware. Na het ongeluk lagen dc vagens kris en kras over de weg ver spreid en de politie is nog steeds met het onderzoek bezig. Naai" men meent te kunnen aannemen Is het ongeluk als volgt gebeurd. Op de r -'vi-'-weghelft, gerekend van Arnhem af, stond een vrachtauto geparkeerd, waarvan de chauffeur bezig was een band te plakken, daarbij geholpen door een lid van de Wegenwacht. Uit de richting Ede naderde een tweede vraoht- auto, met daarachter een derde. Deze derde wagen haalde de tweede in juist ter plaatse waar de geparkeerde wagen stond. Waarschijnlijk is hij daarbij te veel naar links uitgeweken, zodat hU de geparkeerde wagen raakte. De wagen schampte terug en raakte de vracht auto die hij bezig was in te halen. De drie auto's werden over de weg geslin gerd. Drie andere vrachtauto's zijn hier op gereden, zodat een grote ravage ont stond. Bij de aanrijding werd de chauf feur. die een band aan het plakken was, zwaar gewond. Later op de avond is hij overleden. wordt. Hij kon zich daarom niet aan de indruk onttrekken, dat de VEM hier min of meer van twee walletjes wil eten. Met begrip voor „enige moeilijk heden. die de toepassing van deze wet heeft gegeven, achtte hij hier anderzijds een waarschuwing nodig en hij con cludeerde daarom tot bevestiging van het vonnis. OVEREENKOMSTIG DE CONVENTIE In een ultvoérig pleidooi heeft mr J. v. d. Hoeven de wordingsgeschiedenis va nde wet op de minimum maaswijdte ontrafeld en er daarbij, aan de hand van Kamerdebatten en ministeriële uit latingen de nadruk op gelegd, dat het nimmer de bedoeling is geweest van de Nederlandse wetgever verder te gaan dan de Londense Conventie. Voor een gespecialiseerde haring- en makreelvis serij moet een groot deel van de inzet zijn het proberen, het zoeken naar vis- \Oninain Elizabeth gronden. Het gaat niet aan om na een r i Aft il Paar trekk ende moed op te geven. In an Engeland (l.) dat geval wordt gebied na gebied opge- iet tijdens een °a- geven, wordt het seizoen steeds meer 'n filmvnnrctPiliho lnseperkt. En dat terwijl de conserven- a Jurm oorsteumIg industrie juist een over het gehele jaar in Londen enige gespreide aanvoer nodig heeft. sterren, die Zij op De Nederlandse wets-tfkst is niet het witte doek be- M' tractaat blijkt, dat vissen op haring en makreel niet uitsluit, dat ook an dere vis gevangen wordt. In 1954 is door de Permanente Com missie met algemene stemmen aanvaard dat 10% van het totale gewicht der vangst, aan ondermaatse vis mag wor den aangevoerd, mits niet voor directe menselijke consumptie. De verhouding ondermaats bovenmaats is ongeveer te stellen op 1 5, dus heeft men, volgens pleiter, wel degelijk rekening gehouden met grote kwanta beschermde vis. INTERPRETATIE De Permanente Commissie van de landen, die de Londense Conventie heb ben aanvaard, en die eens per jaar bij een komt. heeft thans een commissie in gesteld, die Juist het probleem van de bijvangsten onder de loupe gaat nemen. Juist omdat het betreffende artikel van de conventie geen indicatie geeft van de mate. waarin beschermde vis als bij vangst aangevoerd mag worden. En vooruitlopende op het resultaat van dit onderzoek zou het Hof nu een uitspraak moeten doen, een toepassing moeten geven van een wetsartikel, welke voor de Nederlandse ^serU de meest scherpe toepassing zou 'In van de Londense Conventie. Deze zaak is voor de prak tijk va nhet gehele visserijbedrijf van zeer groot belang, aldus besloot mr v. d. Hoeven in zijn pleidooi. De president van het Hof bepaald* de uitspraak op Woensdag 18 November 's morgens om 10 uur. wonderde, aan zich voorstellen, o.m. Gina Lollobrigida midden De Wegenwachter kon zich op het nippertje redden. Een van de andere ohauffeurs werd licht gewond. De verongelukte chauffeur was ae 44- Jarlge koopman H. van Veen uit Amster dam. Naar nader is gebleken, was de wagen, die de inhaalmanoeuvre uitvoer de, een truck met oplegger. Na met de geparkeerde en de ingehaalde auto in aanraking te ?Un geweest raakte de chauffeur ervan de macht over het stuur kwijt. HIJ reed op de llnkerweghelft nog een elndweegs door en raakte daarbij enige vrachtauto'uit de tegenoverge stelde richting. Gebleken is, dat de ge parkeerde auto normaal op een parkeer- strook stond, Men is drie uur lang bezig geweest met het opruimen van de rava ge.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 7