Wageningen: van tropisch moeras tot ultra-moderne rijstpolders Queen G de beste over 2500 meter 94ste Jaargang Donderdag 3 November 1955 Derde Blad No. 28669 Koninklijk Paar sag vandaag: Eensaam dorp van alle moderne gemakken voorzien (Van onze reisredacteur) Wageningen Er staan wat wuivende mensen op de houten steiger als het kleine m.s. „Perica" komt meren. Nadat het de vuil-bruine Nickerie-rivier is opgevaren, die lui zijn brede kronkels trekt tussen de donkergroene mangrove - bossen en vette zwampen van de Surinaamse Westkust. De aankomst van de Perica is de grote twee-wekelijkse gebeur tenis voor het kleine dorp aan de rivier. Daarom wachten de mensen haar onder de hete middagzon: lachende Creolen, zwijgzame Hindu stani. kleine Indonesiërs, maar ook Nederlandsbe boeren met bruine gezichten boven verschoten khaki en hun blonde vrouwen in dunne zomerjurk, mensen voor wie de veeg met de zakdoek over het natte voorhoofd al een gewoonte-gebaar is geworden. Nederlandse boeren in het oerwoud: dit is Wageningen (Suriname). De naam is het verdiend tribuut aan Wa geningen (Holland), zetel van de Land bouwhogeschool. vanwaar de experts kwamen die hier plompverloren temid den van de Surinaamse „boerenkool" in enkele jaren de modernste rijstcultuur van de wereld uit de grond stampten En wat voor Er kwam vergif aan te pas om de zwoel ineengestrengelde vegetatie van de Surinaamse moerassen te doden. Zware tractors en brush - cutters maalden de resten kapot. De Vette klei van de zwampen kon zich pas zetten, nadat Nederlands nationale specialiteit, inpoldering, was toegepast. Vandaag, vijf jaar nadaf het begon, trekken de sloten en kanalen een ver trouwd Nederlands patroon in het vlak ke land. waar boerengezinnen uit de elf provincies in witte huizen onder rode daken wonen. Slechts de palmen aan de horizon en de donkere arbeiders op de trekkers verraden dat dit niet Wierin- germeer of Noordoostpolder is. En de boeren verbouwen rijst. Breder basis De nederzetting Wageningen is in het leven geroepen door de S M L, voluit Stichting voor de ontwikkeling van ma chinale landbouw in Suriname, gefi nancierd met Nederlands kapitaal en gelieerd aan de stichting voor experi mentele landbouw, die in de eveneens vandaag door het Koninklijk Paar be zochte Prins Bernhard-polder in het Nickerie - district haar proefterrein heeft. Doel van deze organisatie is ver betering van de landbouw methodes in Suriname, opvoering van productie en export om Suriname's economie, die tot nu toe slechts op het ene been van de bauxiet balanceert, breder basis te ge ven. Naast het project Wageningen -heeft de SE.P. nog twee andere experi menten onder handen: het plan Sloot- wijk, poging om de oude plantages tot hernieuwde productie te brengen (plan dat helaas dreigt te mislukken) en het Lely-dorp-project, ontwikkeling van de kleine middenstandslandbouw. dot al thans landbouw-technisch een nuttige gids is. Ongelofelijk Wat in Wageningen is gepresteerd, grenst echter aan het ongelofelijke. De bedoeling was aan te tonen dat uiterst - gemechaniseerde landbouw in dit geval rijstbouw - in Suriname's zwampen mo gelijk is Nadat zij door velen voor gek varen verklaard, lachen de experts van de S MX. thans het laatst en het best Wat nog nooit ter wereld was vertoond, is geschied: totaal onherbergzaam moe ras-gebied werd machinaal ontgonnen, op bedrijven ter grootte van 72 tot 144 H_A. bedrijft een boer met slechts een of twee arbeiders, trekkers en „combi nes" een geheel zemechaniseerde rijst bouw. die, nadat in 1953 de eerste oogst van het land kwam. reeds thans de hoogste kwaliteit rijst voortbrengt, die op de wereldmarkt voorhanden is Zij klopt ook in prijs het Siamese top-pro- duct. Voor het complete Wageningen-plan zijn polders ter gezamenlijke grootte van 15000 II.A. geprojecteerd. Momen teel hebben 25 Nederlandse boeren 2000 H.A. onder cultuur. De productie stygt nog steeds: afgelopen jaar gaf een hectare gemiddeld 2700 kilo, dit jaar verwacht men 3300 kilo. Wanneer de bodem tot werkelijke cultuur-grond zal zijn opgevoed, hoopt men nog veel hoger te komen. Met de huidige cijfers heeft men de Amerik. rijstbouw reeds -er achter zich gelaten. De technische outillage van de Nederzetting, het pompgemaal. de silo en de modernste rijstpeller'j ter wereld zijn op de groei gebouwd. De ontginning gaat verder, meer Neder landse boeren zullen het project ko men voltooien. Het heeft weinig zin om nu al over rendabiliteit te gaan spreken: Wagenin gen bevindt zich nog in het experimen tele stadium van de bedrijfspraktijk. De boeren werken dan ook als gesalarieerde employé's van de Stichting. In de toe komst. wanneer men eventuele kwade kansen kent, wanneer de economische omvang van een bedryf kan worden be paald, wil men tot verpachten overgaan. Er bestaat echter alle reden tot ver trouwen, dat wanneer Wageningen in zijn jas is gegroeid en vooral wanneer een mede-winstgevend tweede gewas zal zijn gevonden, deze machinale landbouw op normale zakelijke basis kan worden gegrond Ook de kleinste onderdanen werden in Kabel niet vergeten. Koningin Juliana bezocht in de binnenlanden van Suriname het naar haar ge noemde hospitaal van de Evangeli' sche Broedergemeente. De Koningin in de kinderzaal. Reeds thans is gebleken, dat het goede voorbeeld van Wageningen en Prins Bernhard-polder de bevolkingsnjstbouw verbetert, nóg een duidelijk winstpunt. Pioniers attaqueerden oerwoud Dat Is Wageningen. Een grote vlakke polder, een klein en eenzaam dorp, maar met alle mo derne gemakken en sociale voorzienin gen. grote bedrijfsgebouwen op de plek. waar vijf jaar geleden een hand jevol pioniers het oerwoud attaqueer de. Er werken nu mensen van veel rassen, Hindustani en Creolen, die het harde ontginningswerk doen. de kleine Indonesische „tani", trouwe hulp van de Nederlandse boer op zijn „com bine". de plattelandsvrouw, die haar huis hier even smetteloos houdt als de woning in het verre Nederland. Alleen doet zij geen boodschappen op de fiets, maar raast zij met een kleine „speed boat" over de kanalen naar het dorp, want de wegen zjjn in de maanden lange regentijd vrijwel onbegaanbaar. Onder onbekende omstandigheden, iedere dag nieuwe moeilijkheden ont moetend, zowel van technische als menselijke aard. heeft de Nederlandse landbouw zich hier glorieus doen gel den. En in dit kleine dorp aan de rivier ontkomt men ondanks alle vader landse nuchterheid niet aan een ge voel van trots en groot ontzag! VOETBAL Nederlands militair elftal kansloos tegen Belgen Van de vierduizend toeschouwers, die op de kille tribunes van het Sparta-kas- teel hadden plaats genomen om het voetbalduel tussen de militaire ploegen van Nederland en België te volgen, heb ben er zich. lang voor het laatste fluit signaal van" scheidsrechter Bronkhorst, honderden naar de uitgang begeven. Want het werd een nogal taaie wed strijd. die bovendien zeer eenzijdig was en die de Nederlanders kansloos met 5-2 verloren. Bridgeclub Sans Atout De uitslag van de 5e ronde van de bekerwedstrijd luidt: Zwart: 1 BonnetSlieker 84: 2. Tul- kemeyer—Mekel 73; 3. Echtpaar de Dek ker 67; 4. Brakel—v. Rijn 66; 5. Kukler Paes 56. Rood: 1. Echtpaar Aenmey 74; 2. v. d. Zeeuw—Hasselbach 73; 3. Witkamp- Kommer 72; 4. dames Bik 71; 5. Broek huizen—Zwanenburg 61. Groen: 1 en 2. BousaRuiten en Dub- belaar—Jonker 76; 3. Nieuwenhuizen— Winterkamp 73; 4. PaesStikvoort 70 5. Echtpaar de Haas 62. Leidse Schaakbond De plaatselijke derby in de 2e klasse A tussen Leithen 1 en LSG 3 heeft aan Leithen een voorlopige voorsprong ge geven van 43. De stellingen der afge broken partijen, die zullen worden uit gespeeld. doen verwachten dat Leithen ook zal winnen: die drie partijen taxe ren wij n.l. alle op remise. Het overzicht luidt; H. Boekkooi (Leithen)Ds P. J. Mac- kay iLSG 3) J. KroonC. Elzen- ga afg., P. J Planjerdr Zeven afg.. W. BeyM. Bloem 1-0. J. A. P. PlanjerW. Pera 0-1. A MontebaN. J. Zimmerman 1-0, G A. Lottedr S. A. Nieuwzwaag 1-0, M. N. Blonk—T. Blangé 0-1, L. Ba tenburgP. van den Bosch afg., J. van KempenG. Lührman afg., totaal 4-3 en 3 afg. partijen. De eveneens voor gisteravond vastge stelde le klasse wedstrijd Bodegraven 1- Caisa werd uitgesteld. NZH heeft zyn tweede tiental uit de competitie 3e klasse moeten terugtrek ken. De voor dat tiental vastgestelde wedstrijden vervallen dus uit het pro gramma. (Ingez. Med.-Adv.) U zoudt zich beledigd voelen.v men U onverzorgd noemde Maar is Uw kapsel niet vaak Uw zwakste punt Jo zelfs zij. die niet tot de moderne korte habrdrocht te bewegen is. dient er toch op dit punt verzorgd uit te zien Haute Coiffure J P van der BLOM Courses te Duindigt Verrassende sege van Oeke (Van onze medewerker) De rennen te Duindigt waren gisteren heel wat spannender dan de draverijen, waarvan Jo v. d. Berg met Queen G met overmacht het lange afstand-nummer won. Van de elf deelnemers was Swift Hanover bjj de start onhandelbaar, doch zijn stalgenoot Rhea werd door M. Vergay al spoedig naar de kop gestuurd. Sylvia Anna leek in den beginne een kwade concurrent, doch bij het ingaan van de laatste bocht viel deze terug. Jo v. d. Berg had met Queen G inmiddels zijn handicap goed gemaakt en samen met Rhea kwam hjj de laatste bocht uit. In het rechte eind liep de Queen toen naar een zekere overwinning, op afstand gevolgd door Rhea, die op zijn beurt weer vrij ver voor de trouwe Tiende van Zora (J. Wagenaar) eindigde. Het nummer der tweejarige dravers bracht Wagenaar met Unita Zora eerst een ruime voorsprong. Umberta volgde uitstekend, doch sprong weg. evenals Utopie. Vergay kreeg toen met Uranie de leiding en won tenslotte gemakkelijk, ondanks een fout voor de tribune Um bra iBioemsaati. die braaf had ge draafd. werd- tweede, terwijl Utopie het derde geld kwam opeisen In de New Allegheny-tprijs was Titan Hanover zeer foutief en verloor veel ter- rem. Tortelduif S handhaafde zich aan de kop. doch een fout verstoorde haar illusies. Thundera (Wagenaar) nam de leiding om deze met meer af te staan. Daarachter streden Silver Queen (v. d_ Broek) en Royal Star (Remmerswaal) een spannende strijd om de tweede plaats, welke laatstgenoemde, hoewel in slechte draf. wist te veroveren, wat door de toto met f 11.30 plaats en f 44 60 co- vercal gehonoreerd werd lee rl ingen -course bracht geen spanning, maar wel een grote \errassing. Oeke wals aan Jan van Dooyeweerd toe vertrouwd. en deze bracht de bruine schimmel snel van start Slechts Peter Ka mac (Kloor) bleek in staat te volgen. Minister v. cl. Kieft verdedigt zijn beleid Hij bood voldoende weerstand aan uitgaven Verschenen is de Memorie van Antwoord op het voorlopige verslag van de Twe#de Kamer over de algemene financiële beschouwingen over de ontwerp begroting voor 1956. Aan deze memorie ontlenen wij: Dat op grond van de thans bekende gegevens is van een tendens tot ver dere stijging van de vermoedelijke uitkomsten voor 1955 geen sprake, aldus minister v. d. Kieft. Hij heeft dan ook reden, de juistheid van de verwachting, dat het eindcijfer voor 1955 nog wel hoger zal uitvallen, te betwijfelen. Voor een beoordeling van de vraag, of de verdere ontwikkeling voor 1956 er toe zal leiden, dat het Kabinet, het welk na de verkiezingen van 1956 zal optreden, een peil van de publieke uit gaven zal vinden, dat op den duur toch wel uiterst zorgelijk moet worden ge acht is naar de mening van de Minister niet slechts het totaal van de uitgaven beslissend Het hangt ook af van de verdere ont wikkeling van het nationale inkomen. De stelling dat de regering door de wijze van presentatie an de begro- tingsgegevens de ontwikkeling van de Rijksfinanciën zou hebben versluierd, moet de minister met kracht van de hand wijzen. De vraag, of de bezorgdheid over ile stijging van de rijksuitgaven, die de minister van Financien in de iMillioe. nennota tot uiting heeft gebracht, hem wel heeft gestimuleerd tot het met kracht tegengaan daarvan, meent de bewindsman bevestigend te moeten beantwoorden. Dat in het bijzonder de Minister van Financien moet medewerken om de stij ging van de Rijksuitgaven binnen rede lijke grenzen te houden onderschrijft hjj gaarne De minister heeft dan ook naar zijn oordeel voldoende weerstand geboden, wanneer goedkeuring werd ge vraagd op zichzelf te accepteren uitga ven, indien een verdere uitzetting van j het budget niet met een goed financieel1 Het Koninklijk Paar maakte in Su riname een tocht per korjaal op de Surinamer ivier. De Koningin en de Prins schepen zich in in het ranke vaartuigje. beleid te rijmen was Hij meent hier te kunnen volstaan met te verwijzen naar de ingediende begroting zelve, die naar zijn oordeel niet geacht kan worden in strijd te zijn met een behoedzaam fi nancieel beleid Naar aanleiding van de opmerking in het voorlopig verslag, dat bezui niging op overheidsuitgaven practisch alleen in tijden van hoogconjunctuur mogelijk is. meent de Minister te mo gen stellen, dat de beantwoording van de vraag, of bezuiniging op over heidsuitgaven door het op meer economische wijze vervullen van be paalde, geven taken mogelijk is, z.l. geheel los staat van de conjunctuur fase. Naar zUn oordeel dient een be- uiniging op overheidsuitgaven, wan- leer deze mogelijk en verantwoord is. teeds te worden gerealiseerd. Deze gedachte heeft dan ook mede tot richtsnoer gediend bij het opstellen I van de ontwerp-begtoting voor 1956. I Damkampioenschap van Leiden Vóór de aanvang van de vierde ronde viel de beslissing in de liangpartij tus sen Heemskerk en Mertcns. Aanvan kelijk leek het of eerstgenoemde geen schijn van kans meer had. Het bleek echter dat, hoewel winst op andere wijze wellicht mogelijk is geweest, tn de gekozen variant op zeker moment een dubbele dreiging mogelijk was, door beiden tijdens het analyseren overzien. Hierop kwam de remise tenslotte tot stand. Dit kostbare punt zou voor Heemskerk wel eens de beslissing kun nen brengen, daar hij thans mei zeven punten de leiding heeft. De partij tussen Hakemulder en Heemskerk Lep positioneel op een las tige stelling uit. Bij het beste sjiel was er wellicht remise, doch Hakemulaer nam een ongelukkige ruil met slagkeuze. Op slaan naar achter volgde dam, op naar voren een doorbraak. Zo was het pleit na drie uur spelen beslist. Van der Reek deed er minder lang over en koos tegen Mertens een opsluiting die de Roozenburgvariant inluidt, een speltype dat hij nooit speelt. Waarschijnlijk daar door volgde spoedig een fout zet, die hem de party k06tte. Van der Reyden, die een interessante party met Van der Blom speelde, brak af in een stand die waarschijnlijk remise is. Het programma dezer ronde verliep enigszins anders daar de partijen Oli vier—Van der Reyden, De JeuVan der Blom en Van LeeuwenBrouwer moes ten worden uitgesteld. De uitslagen der vierde ronde zyn: HoofdklasseHeemskerkHakemulder 2-0, Van der ReekMertens 0-2, Mer tensHeemskerk 1-1. le klasse: Van der PuttenM. van de Kwartel, uitgest.. Belt—Van der Putten afgebr. S. van de KwartelRedegeld af gebroken. 2e klasse: BastiaanVerhoef, afgebr., De WekkerZeegers 2-0 De party tus sen Bastiaan en Verhoef werd afgebro ken in een voor Verhoef verloren stand. De party in de le klasje tussen S. van de Kwartel en Redegeld, staat voor de laatste zeer moeilyk. maar de overwinning van Oeke kwam geen ogenblik in gevaar, evenmin als de tweede plaats van Peter Uit het pe'.e- ton kwam Morning Star (v. d. Wegen) naar de derde plaats. In de eerste ren werd Dream Star door v. d Kraats gereden en voor de zekere winnaar aangezien, waarnaar het er inderdaad lange tyd uitzag. Grouwels wist echter met een flitsende eindspurt April's Flower ter overwinning te voe ren. Baccarat (Delbrasslnne) werd 3de. In de Chilo&a-prijs behield Beltima een ronde lang de leiding, totdat Kori- don met Rance in het zadel deze over nam. Voor de tribune kwamen Silver Slipper en Aquavit echter naast hem. De leidende goudvos viel toen terug, en in een energiek gereden finish bracht Grouwels Aquavit als eerste langs de eindpaal met gering verschil voor Sil ver Slipper (Leenheer). In de laatste ren nam Oarla een grote voorsprong Maar in de laatste bocht was haar kruit verschoten Phikita (Del- brassinne) kwam als leidster het rechte eind in en beschaamde ditmaal het ver trouwen van haar vele aanhangers niet. Het scheelde echter weinig of de felle aanval van Rose des Vents (v. Deuren), die wat hoog in het gewicht stond, had succes gehad Op afstand werd Sneeuw vlokje (Grouwels) derde. De uitslagen lulden: Nevada L-prijs: 1. Uranie (M. Vergay) (1.31.3); 2. Umbra; 3 Utopie Tot w. 4 90, pl 2 60, 4 40. gek 15 90, cov. 5 50 New Allegheny-prys: 1. Thundera (J. Wagenaar). (1.31.9): 2. Royal Star; 3. Sli ver Queen. Tot w 2.90. pl. 1 50. 11.30. 4.30, gek. 17.60, cov 44.60. Nico Matre-prys: 1. Queen G (J v. d. Berg) (1.27.1); 2. Rhea. 3. Tiende van Zora. Toto: w, 3.40, pl. 1 40. 1.60, 1.50. gek. 6 50 cov. 4.10, Nlekle BH-prtjs: 1 Oeke (J. van Dooye weerd) (1.28.6); 2, Peter Karnac. 3. Mor ning Star. Toto: w. 11 60. pl. 2.80. 1,60, 2,20, gek. 26.80, cov. 6 00. De rennen: Cambral-prys: 1. April's Flower (A. Grouwels); 2. Dream Star; 3. Baccarat. Toto: w. 5.50. pl. 1.50. 1.20. gek. 3,60. cov. 3 80 Chllosa-prys: 1 Aquavit (A. Grouwels): 2. Silver Slipper; 3. Korldon Toto: w. 2.00. pl. 1.20. 1.90. gek. 6.30, cov J} 10. vlokje. Toto: w. 2 80 (stal), pl. 1,40. 1,50. gek 4.70. cov. 3.20. Totale omzet f. 48.531.50. Sportsplinters Het departement van Buitenlandse Zaken te Manilla heeft aan het nationa le Phihppynse voetbalelftal verboden tegen de ploeg van de Chinese Volksre publiek aan te treden. Het gold een wed strijd in de voorronden van het Olym pische voetbaltournooi te Melbourne. In het Oosterpark te Groningen werd een lichtwedstryd gespeeld tussen het Groningse GVAV en Rapid Wenen. De Oostenrykers wonnen met 3-1. Rust stand eveneens 3-1. In het Wembley-stadion te Londen is in tegenwoordigheid van 60.000 toe schouwers ter gelegenheid van het 75- Jarig bestaan van de Ierse Voetbal Bond de wedstryd gespeeld tussen Engeland en Ierland De uitslag werd 3-0 voor de Engelsen. By rust was de stand 0-0. De ontmoeting HYC «Den Haag) Preussen (Krefeld), welke gold als ope- ningswedstryd voor het yshockeyseizoen in Nederland. Is door de Hagenaars met 9-3 (5-1, 3-1, 2-1) gewonnen).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 5