LEIDSCH
DAOBLAD
In Genève staat het Midden-Oosten
nu midden in de belangstelling
WEERBERICHT
In Korjalen van Kabel naar Kadjoe
en Koffiekamp
94ste Jaargang
MAANDAG 31 OCTOBER 1955
No. 28666
Directeur: 1. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.per kwartaal; f 2.S5 per maand; f0.55 per week.
Witte SlngeJ 1. Lelden - Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 23507
Belangrijke verschuiving van accent
Israël zowel door Moskou en zijn satellieten
als door de Arabieren bedreigd
(Telefonisch van o
e speciale verslaggever te Genève)
Terwül de vier ministers der grote mogendheden met betrekking tot het eerste
agendapunt Duitsland en Europa nog steeds in hetzelfde kringetje en begeleid
door dc geest van Genève blijven ronddraaien, wordt achter de schermen van de
conferentie het zwaartepunt nu duidelijk naar het Midden-Oosten verlegd. Het
is de onmiddellijke oorlogsdreiging aan de grens van Israël, waar trouwens al
gevochten is, die de diplomatieke kringen te Genève met grote ongerustheid ver
vult. De diplomatieke kringen hebben zich bovendien de laatste dagen sterk
uitgebreid. Nadat de premier van Israël, Sjaret, zijn tenten hier al had opgeslagen,
hebben nu ook zijn tegenstanders hun vooraanstaande vertegenwoordigers naar
Genève gezonden, zoals een der secretarissen van de Arabische Liga, Azzam Pasja,
de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, Fawzi, en verscheidene andere
Oosterse hoogwaardigheidsbekleders, onder wie de broer van de Koning van Saoedi-
Arabië. Hun komst en de beweegredenen ervan hebben het gewicht en het klimaat
van Genève binnen een paar uur nogal ingrijpend gewijzigd. Er heerst hier nu
iets van de nervositeit van exotische intrigues in de stad. Een opwinding, die de
verkiezingen voor het Zwitserse parlement, die gisteren in een onberispelijke orde
en rimpelloze kalmte zijn verlopen, zeker nooit alleen zouden hebben opgebracht!
Sjaret keert morgen met lege e.erst H de geschiedenis bovendien de ko-
1 3 lossale macht van de Russen en hun satel-
nand teruglieten op. Amerika en Engeland staan nu
voor een zware keuze. Moeten zij de
r>^f h?. h6n<li £e.n H,e Westelljke jonge Israëlische staat, waarover Ame-
Dne hun hoofden bij elkaar om het rjka altijd een soort beschermheerschap
standpunt van het Westen ten aanzien heeft gevoerd, steunen met wapens of
van het Midden-Oosten te bepalen. tenminste met een bevestiging van de
Over ditzelfde onderwerp hadden gis
teren twee ontmoetingen plaats van Dul
les met Molotof en met de Israëlische
premier Sjaret. Tot dusverre werd Pinay
buiten deze beraadslagingen gehouden.
Zal de Franse minister, die gisteren weer
even op en neer naar Parijs is gewipt, nu
een bemiddelende rol tussen Rusland en
de Anglo-Amerikanen gaan spelen? Die
veronderstelling wordt ln Franse krin
gen wel geopperd. Frankrijk voelt zich
trouwens met het oog op zijn eigen
wankele positie in Noord-Afrika zelf ook
ten nauwste geïnteresseerd bij het drei
gende conflict met de Arabische wereld,
waarvoor Rusland nu bijna openlijk
partij heeft gekozen.
De posities der Westerse mogendheden
blijven, zo moet men wel erkennen, bij
zonder onzeker en delicaat. In de eerste
plaats lopen dc Amerikaanse en Engelse
belangen men denke aan de petroleum!
in het Midden-Oosten nogal ver uit
een. Daar ligt ongetwijfeld ook een der
redenen, ofschoon zeker niet de voor
naamste, waarom beide landen een af
wachtende houding hebben aangenomen
en ook waarom alle stappen van de Israë
lische premier, die steeds luider om bij
stand roept, tot dusver zonder enig effect
zijn gebleven. Morgen keert Sjaret met
lege handen weer naar zijn land terug,
nadat hij eindelijk vandaag ook nog door
Molotof ontvangen werd. Molotof had
hem overigens vier dagen voor zijn hotel
laten wachten!
Molotofs bedoeling
Sjaret heeft op een persconferentie
gisteren nogmaals op de tragische situatie
van zijn land gewezen. Israël wordt nu
opnieuw door veertig millioen Arabieren
bedreigd.
En achter die Arabieren doemt voor het
Stakingsdreiging
in West-Duitsland
Millioen metaalarbeiders
willen hoger loon
(Van onze correspondent ln West-
Duitsland)
Onder circa één millioen metaalarbei
ders in West-Duitsland dreigt een sta
king uit te breken. Onderhandelingen
met de werkgevers over hogere lonen
werden zonder resultaat afgebroken. De
werkgevers hadden zich bereid ver
klaard de prijzen te verlagen in plaats
van de lonen aanzienlijk te verhogen en
zij waren ook wel geneigd de lonen met
12 pfennig per uur op te voeren, maar
de vertegenwoordigers van dc arbeiders
wensten een verhoging van 20 pfennig
per uur. In verband daarmede heeft de
vakvereniging niet eens een uitnodi
ging aangenomen om deel te nemen aan
een bespreking met minister Erhard
over de kwestie van de lonen en de
Koude Nacht
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met opklaringen en in de
nacht en ochtend plaatselijk mist. Wei
nig wind. Vannacht op vele plaatsen
zware nachtvorst, morgen overdag de
zelfde temperaturen als vandaag of Iets
lagere.
(Opgemaakt te 10 uur)
1 November
Zon op 7.35 uur; onder: 17.16 uur.
Maan op: 17.45 uur; onder: 9.18 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3 29 en 15.49
garanties, die in 1950 werden gegeven?
Ze zouden dan een openlijke oorlog met
de Arabische wereld kunnen riskeren.
Praten met Molotof en hem verzoeken
de Russische of Tsjechische steun te sta
ken? Hoewel Dulles en MacMillan zeker
gerechtigd zouden zyn zich daaiuij op de
befaamde geest van Geneve te beroepen,
hebben ze tot nu toe een officiële stap bij
Molotof achterwege willen laten.
Het streven van de Westerse mogend
heden was er sedert de oorlog steeds op
gericht tenminste het Nabije en het Mid
den-Oosten voor de Russen en hun satel
lieten af te grendelen Deze pogingen moch
ten niet met volledig succes worden be
kroond. De Anglo-Amerikanen aarzelen
om het echec openlijk te erkennen ten
einde de positie van Molotof ook in
andere en speciaal Europese sectoren
niet nog sterker te maken.
Nadat premier Eden zich in een per
soonlijke brief vorige week over dit onder
werp tot president Boeiganin moet heb
ben gericht, willen Dulles en MacMillan
nu, ieder op eigen beweging, binnens
kamers trachten in de geest van Genève
Molotof op zijn gemoed te werken. Een
gemoed, dat zich. met of zonder Genève,
echter niet heel licht ontroeren laat. Het
is niet uitgesloten, en men acht het in
Genève zelfs waarschjjnljjk, dat Molotof
die problemen van het Midden-Oosten
alleen aan wil snijden in de openbaar
heid. Ter gelegenheid bijvoorbeeld van
een nieuwe internationale conferentie,
waarbij Sovjet-Rusland dan officieel en
spectaculair zijn entree in dit deel van de
wereld zou kunnen maken!
Slot op Pag. 2
De aankomst van het Koninklijk
Paar op het vliegveld Zanderij in
Suriname, waar een groep Indianen
ter begroeting aanwezig was.
Opheffing K.N.P.
met de statutair vereiste meerder
heid van stemmen besloten tot goed
keuring van het accoord met de
K.V.P. en tot opheffing van de party.
Enthousiasme van duizenden
op het Gouvernementsplein
Koningin op de „Prospector^' naar Moengo
Tijdens de tocht van het Koninklijk echtpaar naar Kabel, werd
gestopt in Kwakoegrond, een kleine bestuurspost aan de Saramacca-
rivier. De Koningin en de Prins maakten hier met het gevolg een korte
wandeling tot aan de rivier. Kwakoegrond telt ongeveer 60 inwoners.
In Kabel bezocht Koningin Juliana het zendingshospitaal van de Evan
gelische Broederschap. Vervolgens begaf het Koninklijke gezelschap
zich naar de oever van de Suriname-rivier, waar een aantal kapiteins
uit het gebied aan de Koningin en de Prins werd voorgesteld. Hier
waren vele bosnegers in kleurige kledij ter begroeting aanwezig.
In Kabel begaven de Koninklijke
gasten zich aan boord van Korjalen
voor de tocht naar Kadjoe en Koffie
kamp. Op dit gedeelte van de reis
moesten enkele stroomversnellingen
worden gepasseerd, die echter door de
hoge stand van het water vrij rustig
waren. De grootste daarvan ging H M.
te voet langs. Deze versnelling was lang
niet zonder gevaren, doch de behendire
roeiers brachten de corjaal met de
Prins, die in het vaartuig was blijven
zitten, er veilig door. Daarna stapte de
Koningin weer aan boord. Het passeren
van een val in een korjaal is een won
derlijke en benauwende ervaring, vooral
als men daarbij rakelings een wrak van
een vroeger verongelukte korjaal voor-
bijscheert.
Kadjoe is een groot bosnegerdorp.
Opvallend zijn de prachtige en propere
huizen De bosnegers zijn bijzonder
zindelijk en zwemmen is een veel be
oefende sport. Het zijn zeer vriendeluke
mensen, onder wie er enkelen zijn. die
een paar woorden Nederlands of Engels
verstaan. Het bezoek van de biggie
missie werd als een zeer grote gebeur
tenis gevierd, oa. met opwindenden
dansen
NAAR KOFFIEKAMP
•Over een rivier, die is omzoomd door
een doodstil oerwoud, werd de tocht
voortgezet naar Koffiekamp In de
rivier zijn talloze „tabbeltjes". eilandjes
zonder enig teken van leven. In Koffie
kamp werd het Koninklijke paar be
groet met gezangen, als een bewijs van
de kerstening Dc inwoners waren in
Europese kleding Toespraken en het
aanbieden van geschenken volgden op
de begroeting. De bosnegers boden H M
een prachtig model van een bosneger
huis aan.
Met een motorkorjaal werd de tocht
voortgezet naar Sara. waar de stuwdam
van het Brokopondoplan zal worden ge
bouwd De Koningin bezichtigde de
werkzaamheden, die nog in een begin
stadium verkeren De reis leidde verder
naar Berg en Dal. waar een zeer har
telijke begroeting volgde Per schip werd
tenslotte de terugreis naar Paramaribo
aanvaard, waar het Koninklijke gezel
schap na een zeer vermoeiende maar
buitengewoon interessante tocht aan
kwam
Kerkdienst
Zondagmorgen hebben Koningin en
Prins een kerkdienst in de grote
Stadskerk van de Evangelische Broe
dergemeente. daterend uit het jaar
1778, bijgewoond. Predikant nas ds R.
M. Schmidt, een bosbewoner geboren
in het plaatsje Ganzee, die voor de
vuist neg cn welsprekend sprak naar
aanleiding van Johannes 17 10, 11,
20 c
21.
Dc taak van de Christengemeenten,
van Protestanten en Katholieken, is
eensgezind zün in de beleving van het
Christendom, zoals deze nu reeds zyn
verenigd in het comité van de Chris
telijke kerken in Suriname, zo zeidc
ds Schmidt.
De gemeente was aangezegd niet op
te staan by aankomst van hét Konink
lijke Paar. dat tussen de overige kerk
gangers plaatsnam Er waren geen spe
ciale zetels voor Koningin en Prins
Grootse huidebetoging
In de namiddag was er de feitelijke
officiële huidebetoging van de bevolking
van Surinaamse tijdens 'n grote demon
stratie op het uitgestrekte Gouverne
mentsplein. Van de arcade van het
Gouvernementshuis sloegen Koningin
en Prins tussen half vijf en zes uur een
schouwspel gade. zó bont. zó vrolijk en
zó vol afwisseling, dat het werkelnk een
lust voor het oog was' De talrijke volks
groepen die samen de bevolking van
Suriname uitmaken, waren ln haar ver
schillende. vaak byzonder fleurige kle
derdrachten gekomen en voerden er
haar eigen dansen uit, waarbij uiteraard
de eigen muziek ten gehore werd ge
bracht.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Ex-Sultan Ben Arafa doet afstand
van de troon voor Ben Joessef
Heel Marokko is herschapen in een soort
permanente kermis
(Van onze correspondent in Parys)
Sidi Mohammed ben Joessef. de ex-Sultan van Marokko, is vanochtend per
vliegtuig in Zuid-Frankrijk aangekomen en daarmede is de ballingschap, waartoe
hy in Augustus 1953 werd veroordeeld, vrywel afgelopen. Twee toestellen zün er
nodig geweest om de vorst, zün twee zonen en vier dochters, zyn harem van 17
concubines, zün beide wettige echtgenoten en zyn dienstpersoneel van Madagascar
naar Nice te brengen. Het gehele gezelschap zal eerst in het Golfhotel te Beau-
vallon worden ondergebracht en daar korte tud blijven. Dit hotel was voor het
winterseizoen gesloten en de Franse regering, voor wier rekening het verblyf
van de Sultansfamllie is, zal enige tienduizenden guldens moeten betalen om het
weer tijdelyk In te richten en te bemannen met het nodige personeel. Lang zal
Mohammed V, zoals hy thans weer allerwegen wordt genoemd, zeker niet in
Frankryk blijven. Men verwacht dat hij binnen eei\ dag of veertien wel naar
Rabat zal terugkeren cn daar zyn troon zal kunnen bestijgen! Sultan Ben Arafa,
die tot nu toe de wettige Sultan van Marokko is geweest, ook nadat by zich in
Tanger had teruggetrokken, heeft namelyk in een brief Coty medegedeeld dat
hy bereid is afstand van de troon te doen ten behoeve van Ben Joessef. Daarmede
is de restauratie van Ben Joessef eigeniyk een voldongen feit geworden!
Het .Bevrijdingsleger' vult de
straten der steden
De Franse regering heeft dan ook gis
teren direct een communiqué uitgegeven
waarin z|j er nogmaals de nadruk op legt
dat de sultanskwestie een zuiver Marok
kaanse kwestie is. Heel Marokko is in een
soort permanente kermis herschapen.
Alle huizen in de Medina en de Kasbah.
de inheemse wijken van de steden, zijn
versierd met vlaggen en papleren slin
gers. Men heeft overal portretten van
Eerst kwamen de Indianen dc oud
ste inwoners daarna de Nederlan
ders. de Bosnegers, de Chinezen, de
Hindustani, de Lybanezcn, de Indone
siërs en tot slot de Creolen: de kotto-
missies. Het „Oranje Boven" was niet
van dc lucht en toen alle groepen op
het grote plein waren verzameld, om
ringd door duizenden toeschouwers en
de Koningin en de Prins kwamen,
steeg het enthousiasme tot ongekende
hoogte. Koningin Juliana ontving
naast tientallen andere geschenken
een hruidsmuts, zoals de kotta-missies
deze plegen te dragen cn toen II M.
de muts onmiddellyk opzette werd de
geestdrift van dc duizenden zo groot,
dat de afzetting werd verbroken.
Tegen negen uur in de avond namen
Koningin en Prins voorlopig afscheid
van Paramaribo. Z.K.H. om met een
klein gezelschap naar het Matapica-ge-
bied te vertrekken om er te jagen; de
Koningin scheepte zich vanmorgen in
aan boord van de „Prospector van de
Alcoa Steamship Co om het Baugietge-
bied aan de Cotticariver te bezoeken
Centra van de bauxietindustrie zijn
Moengo. Paranam en Onverdacht,
Naar Moengo
In Den Haag is Zaterdag de Huy-
gensprijs uitgereikt, die toegekend
was aan de auteur Simon Vestdijk.
Deze was echter door ziekte ver
hinderd de prijs zelf in ontvangst te
nemen en had prof. Roland Holst
daartoe afgevaardigd. Prof. Roland
Holst neemt de prijs in ontvangst
uit handen van de loco-burgemees
ter van Zwijndrecht. Geheel links
mr A. Mout. voorzitter van de Jan
Campert-stichting.
De „Prospector voor langs de oevers
van de Cottica, dwars door een gebied
dat slechts hier en daar bewoond wordt
door bosnegers. H.M de Koningin en de
leden van haar gevolg, die al vroeg
waren opgestaan om niets van deze
tocht te missen, kregen een goed beeld
van T Surinaamse landschap, zwaar be
bost en op enkele nederzettingen na ver
laten, Tegen tien uur werd Moengo
bereikt, en tegen half elf volgde de ont
scheping, waarbij een detachement van
de Kon Landmacht, gelegerd in Albina.
dat op de grens met Frans Guiana ligt.
als erewacht fungeerde De districtcom-
missarls van Marownne de heer R.
Lum Chou. de districtsecretaris J
Bottse en twee leden van de directie
van de maatschappij, de heren J Guilo-
nard en W. Harrison, waren ter begroe
ting aanwezig
Gedurende ruim anderhalf uur be
zichtigde de Koningin het bedrijf en
alles wat er by hoort, zoals het woon
dorp. de eigen boerderij, het Juliana-
dorp. waar de schooljeugd Haar een
zanghulde bracht en waar padvin
ders een erehaag vormden, het hos
pitaal en een der arbeidersgezinnen in
de nieuwe woonwijk
Daarna begaf het gezelschap zich
naar „Casa Blanca "het gastenhuis
van de directie, waar ln het huis en in
de tuin een wandelende lunch werd ge
bruikt en H.M. volop gelegenheid had
bij de diverse leden van de bedrijfiel
ding nadere inlichtingen in te winnen
omtrent hetgeen zij gezien had De
Koningin legde hierbij een levendige
belangstelling voor het bedryf aan de
dag en liet zich vooral omtrent verschil
lende sociale vraagstukken voorlichten.
Plotseling zyn de straten en wegen
ook gevuld met scharen jongemannen,
velen van ben nauwelyks volwassen, die
zich het „bevrydingslcgcr van Marokko"
noemen en die een rood hemd met de
groene Marokkaanse ster. als regel ge
maakt van een Marokkaanse vlag. dra
gen. De resident-generaal heeft tot nu
toe. door al deze betogers te beletten in
dc Europese wijken van de steden te ko
men, en door het zoveel mogeiyk gecon
signeerd houden van troepen en politie,
ernstige incidenten weten te vermyden,
al zyn er toch by schermutselingen
helaas enige doden gevallen.
Portretten van Mohammed V doen op
het ogenblik opgeld. Een Frans dagblad
in Rabat, dat een oplage van 40.000
exemplaren heeft, had er Zaterdagoch
tend een gepubliceerd. De editie was ln
een oogwenk uitverkocht en de persen
hebben tot Zondagochtend gedraald!
Toen nog verkocht men het uitgeknipte
portret voor 250 francs (een rijksdaal
der)! Alle fotografen in Marokko, die
nog oude negatieven hadden, hebben
honderden afdrukken gemaakt, die grif
van de hand gingen. Dat alles terwijl het
eigenlijk nog officieel verboden is een
portret van Mohammed V in zyn bezit
te hebben en het ontdekken er van een
reden tot arrestatie is. Men kan wel zeg
gen dat het Marokkaanse volk zich in
een, eigenlijk nog niet gehouden, volks
stemming, doch op spontane wijze voor
zijn oude sultan heeft uitgesproken.
Egypte geeft geen
antwoord
Reeds enige tiid houdt Egypte in de
gedemilitariseerde zone van F.I Aoedja
een bezetting od de been. Dit rebicd lirt
ten Zuiden van Gaza. Voor de Israëli
sche striidkrachten is dit in de afgelo
pen week reden geweest tot tegenactie
er te gaan. Als gevolg daarvan heeft
de commissie van toezicht der Verenig
de Naties Egypte opnieuw bevel gege
ven zijn strijdkrachten terug te trekken,
maar het hoofdkwartier van de V.N.-
commissie heeft tot op heden geen ant
woord ontvangen od ziin verzoek aan
Egypte.
Romani Guarneri overleden
BEKEND ITALIAANS PAEDAGOOG
Prof. Romano Guarnieri, voorzit
ter van het Italiaanse Instituut voor
Nederlandse Cultuur en directeur van
leergangen voor buitenlandse studen
ten aan de Universiteit van Perugia
(Italië) is gisteren op 72-jarige leef
tijd overleden. Hy was verleden weck
door een wielryder aangereden en
ernstig gewond.
Guarnieri heeft meer dan 40 Jaar aan
de Universiteiten van Utrecht en Am
sterdam gedoceerd, waar hy de me-
thode-Guamierl voor het onderwijs van
Italiaans aan buitenlanders uitwerkte.
Bij zyn vertrek uit Nederland naar
Perugia werden hem hoge onderschei
dingen verleend.
Guarnieri werd op 20 Februari 1883
geboren: hy vestigde zich ln 1907 in
Nederland
Na 1921 doceerde hy Italiaanse taai
en letterkunde aan de gemeentelljxe
universiteit van Amsterdam en later
ook aan de universiteiten in Utrecht en
Leiden.