Bezorgdheid over stijging der
Staatsuitgaven en ambtenaren
Nationale herdenking 10-jarig
bestaan V.N. in Ridderzaal
St. Maarten: „verloren paradijs"
94ste Jaargang
Dinsdag 25 October 1955
Derde Blad No. 28661
Gevaar voor geval inkomsten zouden dalen
Verschenen is het voorlopig verslag der
Tweede Kamer over de algemene finan
ciële beschouwingen.
Hieraan ontlenen wy het volgende:
Vele leden meenden, dat er voor de
bezorgdheid, welke de minister tot uit
drukking gebracht heeft, alle reden be
staat. Vooral de sterke staging van de
overheidsuitgaven vervulden hen met
zorg. In vier jaren ziet men een uit-
gavenstüging met 36%. Vergeleken met
de oorspronkelijk vastgestelde begroting
voor 1955 geeft die voor 1956 voor de
Gewone Dienst een stijging te zien van
4677 tot. 5169 mlllioen, dus met ruim
10 procent.
De snelheid, waarmee de stijging
plaats vond, geeft aanleiding tot grote
zorg.
De minister wyst er in zyn nota te
recht op, dat de uitgaven, welke de
gewone dienst deden stygen, voor een
belangryk deel een blijvend karakter
hebben. Zo is de begroting voor wat het
totaal van de uitgaven voor de gewone
dienst, de buitengewone dienst I en het
iLandbouw-Egalisatiefonds betreft, ver
stard. Deze ontwikkeling is te betreu
ren, daar ze gevaren met zich brengt
voor het geval, dat onverhoopt de in
komsten zouden gaan dalen.
Verscheidene andere leden meenden,
dat er stellig voor enige tevredenheid
wel aanleiding is. De begroting sluit
vrijwel voor wat de Gewone Dienst oe-
treft, onze deviezenpositie is nog zeer
gunstig, de nationale schuld is sedert
1946 sterk verminderd. Dit zyn op zich
zelf alleszins te waarderen zaken. Naar
het oordeel van deze leden verduisteren
de schaduwen dit licht echter in ster
kere mate dan de regering biykens de
stukken schijnt in te zien. Met name
het voortdurend stijgen van de Staats
uitgaven achtten zyh dermate ernstig.
Het Kabinet, dat na de verkiezingen
van 1956 zal optreden, zal een peil
der publieke uitgaven vinden, dat op
den duur toch wel uiterst zorgelijk
geacht moet worden. In vergelijking
tot 1955 zijn de gewone Staatsuitga
ven voor 1956 weer 102 millioen hoger
geraamd.
Dit cyfer is nog niet zo angstaanja
gend; wanneer men echter be
denkt, dat voor herstel van materiele
oorlogsschade en voor watersnood-
schade resp. 382 en 111 millioen min
der geraamd kon worden, krygt de
stüging een ernstiger karakter. Het
verschil blijkt dan immers in i
59 millioen te zyn.
Nog andere leden wilden er hun bhjd-
schap over uitspreken, dat de toestand
der Ryksfinanciën blijkens de ingedien
de begroting, voor wat het heden be
treft. gunstig genoemd mag worden.
Indien een vergeiyking wordt gemaakt
met de toestand in 1952. by het optreden
van het huidige Kabinet, dan zyn de
verbeteringen op vele punten aanwys-
baar. Het aantal werklozen is klein,
de deviezenpositie is gunstig, het natio
nale inkomen is met 30% gestegen, de
nationale schuld is gedaald, de belas
tingdruk verminderde aanzienlijk. Het
zou ondankbaar zyn deze gunstige si
tuatie niet te erkennen. Ook deze leden
meenden echter, dat deze erkenning
niet mag lelden tot een optimsme, dat
aanneemt, dat deze toestand blyvend
zal zyn. Daarom stemden ook zy in met
de waarschuwingen, neergelegd in de
slotbeschouwing van de Mlllioenennota.
Tal van leden waren teleurgesteld
over de stijging van het aantal ambte
naren, welke voortduurt. Met uitzon
dering van de Departementen van
Justitie en van Financiën eisen alle
ministeries versterking van personeel.
In de toeneming van het aantal
ambtenaren zagen verscheidene leden
een aanwijzing, dat de regering niet
krachtig genoeg streeft naar het bin
nen de perken houden van de uit
gaven. In Juni 1955 bestond het Rijks
personeel uit 77.324 personen, terwyl
thans gelden worden aangevraagd
voor 83.941 personen. Dit is een toe
neming van 9%. Deze leden achtten
dit zeer erg.
Andere leden betwijfelden, of het
verwyt van uitbreiding van personeel
in het algemeen gerechtvaardigd is. Al
lerlei uitbreiding van personeel acht
ten zy volstrekt onvermydelyk. De toe
neming van het aantal ambtenaren, res
sorterende onder het Departement van
O., K. en W., is byv. voor een zeer
groot deel een rechtstreeks gevolg van
de toeneming van het aantal leerlingen
by tal van takken van onderwys. Dat
Justitie en financiën er in geslaagd zyn
het aantal ambtenaren te verminderen,
moet men ongetwijfeld toejuichen. El
ders zou een inkrimping in bepaaalde
gevallen waarschijnlijk leiden tot een
overbelasting van ambtenaren, welke
niet verantwoord ware. By sommige
diensten deze leden dachten hierby
b.v. aan de postchèque- en girodienst
wordt bepaald overmatig hard ge
werkt.
(Ingez. Med.-Adv.)
SOMMIGEN kiezen hun sigaret om de geur,
anderen om de smaak. Maar ontelbaren
wensen geur èn smaak. En nog mildheid
bovendien. Die roken dan Discovery.
TOASTED FOR FLAVOR 20 STUKS 75 CENT
Commissie van onderzoek in
Hagerstown
De Nederlandse commissie van on
derzoek, die zal trachten na te gaan,
wat de oorzaak is geweest van het
neerstorten van het toestel, waarmee
Gerben Sonderman om het leven
kwam is Zaterdag te Hagestown gear
riveerd.
Een van de leden van de commissie
is de hoofd-ingenieur van Fokker. De
Nederlandse deskundigen begaven zich
na aankomst onmiddellyk naar de plaats
van het ongeluk: zy werden vergezeld
van functionarissen van de „Fairchild
Airplane Corporation; welke onderne
ming een tournée van de S-14 langs het
van Amerikaanse luchtmachtbases zou
hebben georganiseerd.
Deskundigen van .Fairchild" zeiden,
dat zy alle gegevens, welke zy tydens
hun eigen onderzoek hadden kunnen
verzamelen, aan de Nederlandse com
missie ter beschikking stelden, teneinde
het onderzoek van de Nederlandse des
kundigen te vergemakkelyken.
Ziekenfondsen richten eigen
optiekzaken op
Enkele Amsterdamse Ziekenfondsen
hebben thans een begin gemaakt met
de uitvoering van,een reeds lang ge
koesterd plan om n.L in diverse wijken
van de hoofdstad opticienszaken in
eigen beheer te exploiteren. In Amster
dam Noord is de eerste van deze zaken
in oprichting.
De bedoeling dezer fondsen is de ver-
tekerden de gelegenheid te bieden hun
brillen tegen aanzienlyk lagere pryzen
dan by de normale optiekhandel te ko
pen. Deze - vooral verplicht-verzekerden
Haagden voortdurend over de voor hen
hoge pryzen.
De Fondsen beogen een doorbraak
door het kartel, dat de officiële opticiens
ie pryzen voorschryft.
Deze officiële optiekhandel beraadt
Sch thans over de zynerzyds te nemen
Baatregelen.
Reeds is daartoe contact opgenomen
iet een jurist. Men is zich van deze
Side volkomen er van bewust waartoe
*n slagen van deze ziekenfondszaken
san leiden, vooral als hun voorbeeld el-
iers zou worden gevolgd. Meer dan drie-
wart van de bevolking is in zulk een
onds verzekerd.
Franse cipiers in staking
Meer dan vijfduizend Franse gevan-
ïervbewaarders zyn Maandagavond voor
«bepaalde tyd in staking gegaan, zy
ssen betere salariëring en arbeidsvoor
vaarden. De staking begon ondanks een
'■akingsverbod, dat het ministerie van
Justitie had uitgevaardigd gezien de
Moeilijkheden, die kunnen ontstaan by
Weohtshoven. Door overtreding van het
üakingsverbod kunnen de gevangenbe
waarders nu zelf tot gevangenisstraf
■ïrocrdceld worden.
De staking is uitgeroepen door vyf
^verenigingen. De bewaarders zullen
wel gevangenen, wier straftijd om is,
platen, doch geen nieuwe gevangenen
Wiemen Ook zullen geen gevangenen
=n de ene gevangenis naar de andere
'orden overgebraoht. Hierdoor zullen
'-oral moeilijkheden kunnen ontstaan
j huizen van bewaring. Als gevolg van
fc staking zyn de zittingen van het ge-
tchtshof te Le Mans reeds opgeschort.
Internationale verantwoordelijkheid
In de Ridderzaal is gisteravond de
nationale herdenkingsbijeenkomst ter
gelegenheid van het 10-jarig bestaan
der V.N. gehouden; deze bijeenkomst
was georganiseerd door de Vereniging
voor Internationale Rechtsorde.
Als sprekers traden op prof. A.
Anema vereniging „Recht en Macht",
prof. dr J. Tinbergen over „Evenwich
tige internationale groei" en dr C. L.
Pat y n namens de minister van het
Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Prof. Anema plaatste het werk van de
V.N. tegen een historische achtergrond,
waarbij hij er de nadruk op legde, dat
de historie bewezen heeft, dat alleen
een welomschreven voorafgaande rechts
ordening nog perspectief biedt. De V N.
die rechtsorde boven machtsorde stellen,
zyn daarbij op de enige mogelyke en
goede weg.
Prof. Tinbergen sprak over de ont
wikkeling van de onderontwikkelde ge
bieden en constateerde, dat zo lang
zamerhand het principe van „ieder land
voor zich zelf' is doorbroken. Er is een
internationale verantwoordelijkheid ge
komen. De grootste taak van de V.N.
is thans conflicten te voorkomen, doch
de uitvinding van de nieuwe wapens
heeft misschien de grondslag gelegd
voor een gemeenschappelijk belang ri.l.
het niet gebruiken van deze wapenen.
Dr Patijn constateerde, dat de poli
tieke, juridische en militaire veronder
stellingen waarvan men by het oprich
ten der VN. in 1945 is uitgegaan, door
de omstandigheden zijn weggevallen. De
V.N. opgezet als een orgaan van col
lectieve veiligheid is geworden tot een
orgaan van collectieve bemiddeling.
„Er is een groeiend collectief verant
woordelijkheidsgevoel gekomen", aldus
spr. „En het besef dat er geen ge
ïsoleerde oorlogen meer zijn. Ieder
conflict draagt thans een potentiële
wereldoorlog in zich". „De gTote mo
gendheden kunnen door hun veto nog
steeds de toepassing van het Handvest
ongedaan maken, er is nog steeds
blokvorming, die de regels van het
spel bemoeilijkt, doch niemand kan
zich geheel aan het netwerk der V.N.
„Nationaal probleem is te
zwaar voor de V.N."
Mr E. N. van Kleffens heeft gisteren
ter gelegenheid van het tienjarig be
staan van het Handvest der Verenigde
Naties in het Volkenbondspaleis te Ge-
nève een herdenkingstoespraak gehou
den. Hjj zei om. dat conflicten, ontstaan
uit nationalistische aspiraties, in deze
tyd een probleem vormen, dat naar zyn
mening een te zware taa£ voor de Ver
enigde Naties is. Dergelijke vraagstuk
ken moestem aan het Internationaal Ge
rechtshof worden voorgelegd.
onttrekken. Men moet zich publieke-
lyk verantwoorden en de taal van het
Handvest spreken.
De voorzitter van de VIRO. mr A. M.
Joekes. sprak een welkomst- en een
slotwoord.
Aanwezig waren o.m. dr W. Drees.
namens de regering, de vice-presidënt
van de Raad van State, jhr mr F
Beelaerts van Blokland, de voorzitter
van de Eerste Kamer mr J. A. Jonkman,
de president van de Hoge Raad mr J.
Donner en de burgemeester van Den
Haag mr F. M. A. Schokking.
Na afloop ontvingen dr Drees en mr
Joekes de gasten in het gebouw van de
■Tweede Kamer.
Topjaar aan inkomstenzijde
Provinciale begroting
Zuid-Holland 11a jaren sluitend
Millioen voor weg Scheveningen-N.H. grens
De Provinciale begroting van Zuid-
Holland voor het dienstjaar 1956 is
sluitend zonder te kort op de gewone
dienst. Voor het sluitend maken van
de dienst 1955 was een bijdrage van
de reservedienst nodig van rond
f. 480.000. A oor het eerst sedert jaren
valt dus bij vergeiyking met de voor
afgaande dienst een vooruitgang te
constateren, aldus Ged. Staten.
Als oorzaak hiervan noemen Ged. Sta
ten o.a. de omstandigheid dat 1956 wat
de uitgaven betreft op enige punten een
inzinking vertoont en gelijktijdig een
topjaar is aan de inkomstenzyde. Zodra
echter weer normaal kan worden ge
werkt aan de uitvoering van het wegen
plan en andere Provinciale werken, de
bouw van het Provinciehuis ter hand
kan worden genomen en meer voort
gang kan worden gemaakt met de wer
ken tot bescherming van Waterstaats
werken in oorlogstyd, zal de situatie
Koninklijk Paar zag vandaag:
Er moet wat gedaan worden!
(Van onze Reisredacteur)
PHILIPSBURG Een stukje land op 8000 kilometer van Amsterdam waar
een Nederlands verkeersbord „verboden in de halen" vlak bij een Frans bord
staat met de maximum snelheid voor „Poids Lourds", zware vrachtwagens
die er overigens niet rijden, waar een pakje Amerikaanse sigaretten veertig
cent en een fles champagne zes gulden kost, een stukje welig groen begroeid
land, waar honderden volbloeds grazen, gelegen in een hardblauwe zee waarin
de kreeften voor het opscheppen liggen, een eilandje met grimmige rotsen
aan smaragden lagunes waar 1500 afstammelingen van Afrikanen, leren, Schot
ten en Nederlanders het Engels tot moedertaal hebben, hoewel een deel tot
het Koninkrijk der Nederlanden en het andere tot de Franse Republiek behoort,
Ziedaar St. Maarten. Of St. Martin.
Dat Nederlandse deel. slechte 34 vier
kante kilometer groot, is Zondag al door
Koningin en Prins bezocht.
Zy zyn er gisteravond teruggekeerd
om er vandaag en morgen in een klein
hotel aan een blauwe baai hun reis door
de Nederlandse Antillen te besluiten met
twee dagen vacantie om nieuwe krach
ten op te doen voor het tweede deel
van de tournée, het bezoek aan Suri-
Door Columbus ontdekt
St. Maarten werd door Columbus in
1493 ontdekt op de naamdag van deze
Heilige. Dit Bovenwindse eiland was het
eerste dat door de Nederlanders werd
genomen, al in 1624 werd het een Ne
derlandse nederzetting. In 1633 werd
het eiland door de Spanjaarden ver
overd, maar het bleef geen omstreden
bezit, Nederlanders, Engelsen en Fran
sen betwistten elkaar de Bovenwindse
eilanden en Pieter Stuyvesant verloor
in 1644 zyn been by de zeeslag om St.
Maarten. In 1648 werd het eiland tus
sen Fransen en Nederlanders verdeeld.
Maar de Bovenwindse eilanden zouden
nog een keer in Franse en later in En
gelse handen overgaan, eer Nederland
by de vrede van Parijs in 1815 de twee
en halve Bovenwinden definitief in
handen kreeg.
Huidige problemen
Thans breekt niemand zich het hoofd
meer over de strategische betekenis van
de keten van rotsige eilanden, die ook
het Franse Guadeloupe en Martinique
omvat en die als een reeks „stepping-
stones" in de Caraïbische Zee ligt tus
sen Trinidad aan de ene en de grotere
eilanden Portorlco, de Dominicaanse re-
jubliek, Haiti en Cuba aan de andere
cant.
Het hoofdbreken van nu geldt de
economische problemen, want de Bo
venwindse eilanden zyn armlastig, zy
zyn de stiefkinderen van de Antillen,
St. Maartens kreeften, volbloeds cn
goedkope champagne ten spyt. De
volbloeds lopen le verinteresten in de
ryke weilanden sinds er geen rennen
meer xUn, drank en sigaretten zyn er
slechts zo goedkoop omdat St. Maar
ten een vryhaven is en de kreeften
kan men door gebrek aan transport
aan de straatstenen nog niet kwijt.
Gebrek aan transport, ziedaar een
van de voornaamste handicaps van het
eiland. Weliswaar landen KLM en Air
France een keer wekeiyks op het kleine
vliegveld en doet sinds kort een keer in
de maand het m.s. „Antillia" St Maar
ten aan, maar daar schiet men no" rnd
veel mee op. St. Maarten zou ryke
vruchten - oogsten kunnen opleveren,
maar die vallen niet noodzakelykerwys
samen met de dienstregeling van de
„Antillia".
En het feit dat het eiland midden in
de orkaangordel ligt, komt de onzeker
heid nog vergroten.
Ook dit jaar hebben enkele van de
tien orkanen die door de ..Hurricane
Belt" raasden, het eiland getroffen en
gewassen vernield. Zo heeft de bevol
king langzamerhand de moed verloren,
iets waar het Caraïbische klimaat en de
sterke inteelt vermoedelyk ook niet he
lemaal vreemd aan zyn.
De energieksten onder de mannen zyn
zo langzamerhand weggetrokken en
vervangen door mensen van de nog veel
armere Britse eilanden zoals St. Kitts,
geen voordelige ruil
Er moet geld bij
Nu zit het eiland vast, want als is de
veeteelt wat omhoog gekomen de laat
ste tyd, er moet ieder jaar geld bij. De
olie-eilanden Aruba en Curacao four
neren dat in feite, maar alle Antilliaan
se politieke partyen zyn het vry grote
zeldzaamheid over één ding eens:
Rijkspartner Nederland zou eigenlijk by
springen om d; armla-ügheid
van de Bovenwinden (en Bonaire) op te
heffen. Kan dat? Wat St. Maarten aan
gaat, zou men moeten aannemen dat
Frankryk en Nederland gezameniyk
tooh wel een eilandje van 80 vierkante
km op poten kunnen zetten, al was het
maar door betere verbindingen te schep
pen. Het beeldschone St. Maarten heeft
zelfs toeristische mogelykheden. En daar
is ook wat aan gedaan. Op initiatief
van de beminde en energieke gezagheb
ber, de heer Paap, broer van de be
kende Nederlandse musicoloog. Wouter
Paap, is er het kleine maar uiterst mo
derne Little Bay-hotel gebouwd, waar
het Koninklijk Paar nu verbiyft.
Berusting
St. Maarten wacht inmiddels gela
ten af. Men leest de berustende hope
loosheid van de gezichten in het zon
nige, \riendelijke minatuur-hoofd-
plaatsje Philipsburg van het Neder
landse deel en in het even liefelijke
Marigo op het Franse. Het zijn zwarte
cn blanke gezichten, dat is hier vrij
wel om het even, de gevoelsdrempels
tussen de rassen zijn op St. Maarten
vrjjwel weggesleten, de economische
zelfs geheel. Er zijn tenslotte donkere
vee-elgenaars naast straatarme blan
ke vissers.
Men drinkt in het kleine café aan
de baai peinzend zyn glaasje rum en
kykt naar de zon die ondergaat over
de eindeloze zee. die dit kleine eiland
omsingelt.
Zo drijft St. Maarten voort op het
lome rhythme van de etmalen naar
onbekende bestemming
St. Maarten
snel ongunstiger worden. Alleen verbe
teringen in de financiële verhouding
tussen het Ryk en de provincies kunnen
dan uitkomst brengen.
Door verscheidene oorzaken, o.a. de
lange periode van stilstand door de
weersgesteldheid in de winter 1954-1955
en het niet m voldoende mate beschik
baar zyn van technische krachten, laat
het zich aanzien, dat in het lopende Jaar
met het volle op de begroting voor de
uitvoering van het wegenplan uitge
trokken bedrag Z3l worden verwerkt
Voor 1956 wordt wederom f. 12 mil
lioen uitgetrokken in de hoop. dat in
dat jaar geen bijzondere belemmeringen
zullen optreden.
Voor de kosten van de Planologische
Dienst en van de voorbereiding enz. van
streek- en uitbreidingsplannen wordt
f 392.000 geraamd. Voor de oprichting,
wyziging. samenvoeging, samenwerking
en opheffing van Waterschappen ver
meldt de begroting f. 210.000. De kosten
van uitvoering van werken tot het ver
hogen en verzwaren van dyken in de
provincie Zuid-Holland worden geschat
op f. 100.000. Ged. Staten tekenen hierby
aan, dat het in afwachting van de uit
voering van de Delta-werken noodzake
lijk zal zyn, dat aan versohillende wa
terkeringen voorzieningen worden ge
troffen, teneinde het grondgebied der
provincie een redeiyke bescherming te
geven tegen hoge vloeden.
Volgens G.S. dient rekening te worden
gehouden met de mogeiykheid dat in
1956 met de bouw van het nieuwe Pro
vinciehuis een aanvang zal kunnen wor
den gemaakt. Voor een en ander wordt
in totaal voorshands een bedrag van 3
millioen gulden uitgetrokken.
Voor aanleg en verbetering van de weg
Seheveningen-AVassenaar - Noordwyk-
Noordhollandse grens wordt een mll
lioen gulden geraamd, waarvan 150
duizend gulden is bestemd voor
grondaankoop.
De begroting van de gewone dienst
sluit voor de inkomsten en de uitgaven
op een bedrag van f. 22.089525.46 en de
kapitaaldienst op een bedrag van
f. 63.788 389,05.
Philby de „derde man" in
de zaa!< Burgess-MacLean
Het Amerikaanse blad ..Sunday News"
meldde Zondag, dat Harold A R.
Philby, een voormalige eerste secretaris
in de Britse ambassade in Washington.
gegeven had. die hem had doen vluch
ten. Philby zou ln het Britse Lagerhuis
worden ontmaskerd door het Socialis
tische parlementslid Norman Dodds,
nadat het morgen. Dinsdag, bijeenge
komen ij na het zomerreces.
De 38-larige Philby. die de titel had
van eerste ambassade-secretaris zou
agent geweest ziln van de Britse in
lichtingendienst. Hij zou niet geweten
hebben, dat Burgess een Communisti
sche «Dion was en gemeend hebben, dat
het onderzoek naar Burgess alleen be
trof diens zeer dubieuze particuliere
levenswandel. Volgens de .-Sunday
News" werd Philby vanwege zün rei ln
deze zaak ontslagen.
Arsenicum als medicijn
In de Vallei van de Duizend heuvels
ln Zuid-Afrika, speurt de politie naar
een grote voorraad arsenicum die door
inboorlingen is gestolen op een vee
boerder li. De hoeveelheid. 140 Engelse
ponden, is voldoende om 400.000 men
sen een afschuwelijke vergif tigingsdood
te laten sterven. Men vreest dat de In
boorlingen het gestolen vergif denken
te kunnen gebruiken als „medictln".
Hatta naar India vertrokken
Vice-president Hatta van Indonesië ls
per vliegtuig uit Djakarta naar In
dia vertrokken. Hatta, die begeleid
wordt door een gezelscnap van vier
personen, waaronder deskundigen, die
allerlei projecten zullen bezoeken, zeide,
dat hy gedurende zyn bezoek aan India
dat drie weken zal duren, in het bijzon
der de economische vraagstukken en de
opbouw van Inda. die Indonesië tot
voorbeeld kan strekken, zal bestuderen
Op verzoek van de regering van Birma
ra! Hatta na zyn bezoek aan India neg
enkele dagen een bezoek aan Birma
brengen.
