da.ko
Fa B. de Kier
Raadscommissie zal een onderzoek instellen
Ministerie van Wederopbouw en G. S.
om opheldering verzocht
Tentoonstelling „Boek en Jeugd'
KINDER- en
JEUGDLECTUUR
94ste Jaargang
Dinsdag 25 October 1955
No. 28661
Loopt de Leidse woningbouw te traag?
Vijf fractie-voorzitters resultaat
onderzoek afwachten en dan conclusies
Loopt de Leidse woningbouw te traag? Ligt hiervoor de schuld bij Leiden
en te laat indienen van de plannen? of bij de Haagse instanties, t.w. het
Ministerie van Wederopbouw en Volkshuisvesting, Ged. Staten van Zuid-
Holland en de Prov. Directie, die geen vlotte toestemming tot de verwezen
lijking van de door Leiden ingediende plannen geven? Om deze vragen draaide
gistermiddag in de Leidse Raad de door de vijf fractie-voorzitters gehouden
interpellatie.
Aanleiding tot deze interpellatie was de persconferentie, die de wethouder
van Openbare Zaken, de heer A. J. Jongeleen, op zijn initiatief had uitge
schreven en waarin deze als zijn mening te kennen gaf, dat het er met de
Leidse woningbouw hopeloos voorstond. Volgens de wethouder een gevolg
van het feit, dat van de Prov. Directie vrijwel geen goedkeuring van een
woningbouwplan afkomt.
In tegenstelling met deze uitspraak, stelt „Den Haag" men heeft het
in ons blad van j.l. Zaterdag kunnen lezen zich op het standpunt, dat Leiden
zijn woningbouwplannen over het algemeen te laat indient, waardoor zowel in
1954 als in 1955 een achterstand is ontstaan. Het was o.m. deze uitspraak
alle fractie-voorzitters grepen terug op ons artikel die in de discussies
telkens naar voren trad. Nadat de wethouder het Leidse standpunt had verde
digd en de interpellanten hun bezwaren kenbaar hadden gemaakt, werden
z.h.s. twee door alle fractie-voorzitters ondertekende voorstellen aangenomen.
Het eerste voorstel verzoekt het College van B. en W. zich namens de Raad
tot de minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting en Ged. Staten van
Zuid-Holland te wenden met het verzoek, op korte termijn de Raad volledig
in te lichten omtrent de oorzaken, welke hebben geleid tot het niet verlenen
van goedkeuring aan de in 1955 door de gemeente Leiden ingediende bouw
plannen. In het tweede voorstel wordt de Raad voorgesteld een commissie
ad hoc in te stellen, welke de opdracht krijgt het onderzoek, inzake de achter
stand met betrekking tot de verlening van bouwvergunningen, uit te voeren
en de Raad hierover te rapporteren. Tot leden van deze Commissie werden
de voorzitters van de fracties benoemd. Eerst als dit onderzoek bekend is en
ook een rapport van bovengenoemde instanties is binnengekomen, zal de
Raad zijn houding t.o.v. het gevoerde beleid bepalen.
In aansluiting op hetgeen wij gis
teren reeds in een deel van onze op
lage publiceerden, deelde wethouder
Jongeleen nog mede. dat het geenszins
zijn bedoeling is geweest om met de
persconferentie de Raad te passeren.
Aangezien ook na het onderhoud met de
minister elk antwoord uit Den Haag
uitbleef, had hij er behoefte aan de zaak
via de pers. openbaar te maken.
De voorzitter, die het antwoord
de wethouder nog aanvulde, zeide niet
te weten, waaraan de oorzaak van het
uitblijven van de vergunningen te wij
ten is. Z.i. is dit een beleidskwestie van
de Haagse autoriteiten. Waarom, aldus
spreker, moeten wfj een half jaar wach
ten op een plan, dat onzerzijds geheel
in kannen en kruiken was?
BIJ WIE LIGT DE SCHULD
De heer Meester, die als fractie-voor
zitter van de P. v. d. A. als eerste spre
ker de Interpellatie toelichtte, wees ei
op. dat de persconferentie met de wet
houder van Openbare Werken grote on
gerustheid onder de burgerij, en met
name onder de woningzoekenden, teweeg
heeft gebracht, en dat het ongebruike
lijk is, dat vijf fractie-voorzitters gelij
kertijd een interpellatie houden, V
gens hem wijst dit op de ernst van de
onderhavige materie, die z.i. niet in de
politieke sfeer mag belanden, doch za
kelijk moet worden benaderd.
Aan de hand van uitgebreid cijferma
teriaal ging spreker vervolgens het aan
tal verleende en niet verleende vergun
ningen tot woningbouw na, waarbij de
heer Meester tot de conclusie kwam. dat
de door ons Zaterdag gepubliceerde cij
fers vrijwel kloppen. Na drie-kwart jaar
is er momenteel een achterstand van
324 woningen.
Aan de hknd van deze cijfers stelt
Spreker de vraag of de schuld bij Lei
den. dan wel bij G.S. of de Prov. Di
rectie ligt. Hij kan zich niet aan de
indruk onttrekken, dat de toewijzing
van het bouwvolume eerst laat (einde
Maart 1955) bekend werd. Drie kost
bare maanden zijn op deze wijze ver
loren gegaan.
Voorts wenste hij te weten of er een
wijziging is gebracht in het verlenen
van toestemming tot de uitvoering van
een bouwplan. Voorts of er een vertra
ging is opgetreden in het tijdschema,
waarop de Dienst van Gemeentewerken
de plannen gereed moet hebben. Indien
er al een vertraging is ontstaan in de
plannen tot de bouw van een bejaarden
centrum van de Geref. Diaconie, vraagt
hij zich af of deze woningen niet op een
andere wijze hadden kunnen worden ge
realiseerd. Waarom is ook geen plan
t.a.v. de krotwoningen ingediend?
De heer Meester, die zeide geen con
clusie uit een dagbladartikel te willen
trekken, acht het daarentegen toch wel
gewenst, dat de Raad een duidelijk in
zicht krijgt van de huidige situatie op
het terrein van de woningbouw.
Aan de hand van de door ons Za
terdag gepubliceerde gegevens, verdient
het aanbeveling, dat z-L ook „Den
Haag wordt gehoord". Zo er al fouten
zijn gemaakt, dan dienen deze in de
toekomst vermeden te worden. De pre
caire situatie op de woningmarkt laat
niet toe, dat deze in de knel komt.
Een onderzoek, als door spreker voor
gesteld, is z.i. ook voor B. en W. van
Leiden niet onredelijk.
RAAD IS GEPASSEERD
De heer Woudstra (Prot. Chr.) is van
mening, dat de Raad bij de persconfe
rentie is gepasseerd. Dit lijkt hem niet
juist. Terwijl de wethouder vandaag
geen directe ooizaken kan aanwijzen
over de trage gang van zaken bij het
verlenen van vergunningen, verklaart hJJ
tegenover de pers, dat een en ander ge
heel op rekening dient geschreven te
worden van de Prov. Directie. Even la
ter zegt hij: „Ik neem aan, dat de Prov.
Directie de plannen niet opzettelijk ver
traagt". doch waarom dan een perscon
ferentie. Herhaaldelijk hebben B. en W.
aldus zegt de wethouder, op spoed aan
gedrongen. Doch waarom dan het schrij
ver., dat in Januari 1955 uit Den Haag
werd ontvangen en waarin gewezen
wordt op de trage indiening van de
Leidse pVinnen? De heer Woudstra kan
niet aan de indruk ontkomen, dat over
*n weer verwijten worden gemaakt. Ter-
k-ijl de minister en G.S. B. en W. advi
seren om tot aanbesteding over te gaan
en de Prov. Directie zulks verbiedt, had
het volgens de heer Woudstra, aanbeve
ling verdiend dit toch maar te doen. Al
had het dan tot een conflict gekomen.
De kwestie van de krotwoningen ta vel*
iswaar met de minister besproken, doch
waarom geen gevolg gegeven aan de
suggestie van de Prov. Directie.
KAARTEN OP TAFEL
Gezien de ernstige controverse, die
op dit moment bestaat tussen B. en W.
en de Prov. Directie, heeft de Raad er
recht op om te weten hoe of de kaar
ten nu precies op tafel liggen. Het ar
tikel in het L.D., aldus de heer Woud
stra, lichtte ons officieus in, het wordt
thans tijd om officieel een onderzoek
in te stellen.
De heer Van Dijk (KVP) heeft met
verbazing uit het antwoord van de wet
houder vernomen, dat hij geen directe
oorzaak kan opgeven voor de trage gang
van zaken bij de woningbouw. Dit in-
tegenstelling met hetgeen de wethouder
tijdens de persconferentie mededeelde.
Thans zegt de wethouder, dat hij nie
mand wilde passeren, doch waarom dan
deze persconferentie. Is deze perscon
ferentie. aldus de heer Van Dijk, gehou
den met medeweten van het gehele
college? Ook de heer Van Dijk is van
mening, dat thans naar een gelegenheid
moet worden omgezien, waardoor de
Raad een volledig inzicht krijgt van
deze materie.
De heer Hagens (VVD) vraagt zich af
of het wel tactvol was om deze extra
zitting aan de behandeling van de ge
meentebegroting te doen voorafgaan Ook
hij wenste te weten of de wethouder B.
en W. van de persconferentie in kennis
had gesteld. Indien de gemeente inder
daad met haar plannen te laat is ge
weest, dan rijst volgens de heer Hagens
onmiddellijk de vraag of dit soms komt
door een onderbezetting van de Dienst
van Gemeentewerken. Ook de heer
Hagens komt het gewenst voor. dat er
thans een officieel antwoord komt van
Den Haag.
In tegenstelling met de vorige spre
kers. achtte de heer Van Weizen (CPN)
het niet onverdienstelijk, dat de wet
houder deze kwestie thans publiek heeft
gemaakt. Hij waarschuwde er echter
voor. dat men op dit moment niet de
weg op moet gaan van het elkander de
schuld geven. Laten wij de verantwoor
delijke Haagse instanties om inlichtin
gen vragen. Mocht dan al blijken, dat
Leiden zijn plannen te laat heeft inge
diend. dan dienen er maatregelen ge
troffen te worden, dat zulks in de toe
komst niet meer voorkomt.
OTENING VAN ZAKEN
De heer Van Iterson (Prot. Chr.)
acht, hetgeen thans geschied is, een
vooruitlopen op de Memorie van Ant
woord. De persconferentie was ontac
tisch en heeft geleid tot ontevredenheid
bij de Raad en verontrusting bij d(
woningzoekenden. Nu dit tóch is ge
schied. is ook spreker een voorstander
van volledige opening van zaken.
Nadat de voorzitter er nogmaals _r
gewezen had. dat het van Den Haag
een beleidskwestie is. waarop B. en W.
geen enkele invloed kunnen uitoefenen,
ging wethouder Jongeleen in tweede
instantie uitvoerig op de gemaakte op
merkingen in. De Raad moet. aldus
spreker, wel bedenken, dat wanneer hfj
een plan aanneemt, dit niet een week
daarna tot uitvoering kan worden ge
bracht.
In dit verband gaf spreker een inzicht
van de lange weg. welke een plan, eer
het tot uitvoering komt. moet afleg
gen. Maandenlang wethouder Jon
geleen gaf hiervan enkele frappante
voorbeelden moeten wij soms op
toestemming wachten. In April werd
een plan voor de bouw van premie
woningen ingediend en thans moeten
wij wachten tot Februari. Reeds van
af Februari wordt door spreker alles
in het werk gesteld om de vergunnin
gen spoediger los te krijgen.
Inderdaad hebben wij een achter
stand. De cijfers hierover zullen de
raadsleden binnen een week thuis krij
gen.
Terwijl allerlei remmende factoren
optraden, hebben B en W. alle pogingen
in het werk gesteld om 71 woningen in
de halve premiebouw zeker te stellen
Toen wij hier eindelijk in geslaagd
waren, was de termijn van indiening
juist gesloten.
THANS MAAR EENS UITZOEKEN
Ofschoon het uitermate moeilijk zal
zijn om uit te zoeken bij wie de
schuld ligt. is ook de wethouder er
een voorstander van.
Groot respect heeft de wethouder voor
de ambtenaren van de Dienst van Ge
meentewerken. Een dienst, die momen
teel met een personeelstekort van twaalf
man zit. Vooruitlopende op de M. van
A. deelt spreker de Raad mede. dat de
reorganisatie van deze dienst voortgang
heeft en dat reeds een ambtenaar, welke
belast zal worden met de volkshuisves
ting, is benoemd.
De bejaardenwoningen, die bestemd
waren voor een bepaalde Instelling, kon
den onmogelijk aan dit plan onttrokken
worden.
De persconferentie, welke onlangs ge
houden werd, komt geheel voor reke
ning van de wethouder. Van te voren
heeft hfj het College van B. en W.
daarin niet gekend. Gelet op de on
dervonden tegenslagen en het lange
wachten, had hij gemeend er goed
aan te doen de zaak in de publieke
sfeer te brengen. De heer Jongeleen
was echter bereid te erkennen, dat hij,
door hierin de Raad niet te kennen,
op dit punt mis is geweest
Nogmaals wijst de heer Jongeleen er
op. dat het niet aangaat om buiten de
Proc. Directie om een aanbesteding te
doen.
Tenslotte gaf de heer Jongeleen de
Raad de verzekering, dat het College
alles in het werk stelt om de plannen
snel in te dienen en spoedig tot bouwen
te komen.
Wethouder Jongeleen acht het niet
erg. dat deze extra zitting aan de be
handeling van de gemeentebegroting
voorafgaat. De heersende woningnood
duldt geen uitstel van een maand.
FRACTIELEIDERS BERADEN
ZICH
Op het moment, dat de voorzitter het
woord weer aan de Raad wil geven,
vraagt de heer Meester schorsing der
(Ingez. Med.-Adv.)
beraadslagingen teneinde de interpel
lanten gelegenheid te geven tot nader
beraad. Hieraan wordt door de voorzit
ter voldaan. Na een kwartier wordt de
zitting voortgezet.
De heer Meester, die in tweede In
stantie mede namens de vier andere
fractievoorzitters het woord voert,
zegt, dat het antwoord van de wet
houder niet geheel bevredigt. De heer
Meester en zijn mcde-interpellanten
wensen de discussie thans echter niet
voort te zetten en eerst de Inlichtin
gen uit Den Haag af te wachten. Nu
ook van de kant van B. en U" geen
bezwaar wordt gemaakt tegen het in
winnen van inlichtingen, doet hjj
mede namens de heren Woudstra,
Van Dijk. Hagens en Van Weizen de
In de aanhef vermelde voorstellen.
Laten wij voorlopig, aldus de heer
Meester, hel debat sluiten en eerst
conclusies trekken op het moment, dat
wij over de inlichtingen beschikken.
De Raad, die hiermede accoord gaat,
neemt dan de voorstellen z.h.s. aan.
Op de plaats, waar elf jaar ge
leden de Kon. Ned. brigade Prinses
Irene, uit de richting van Hilvaren-
beek komend, de eerste voet op Til-
burgse bodem zette bij de zegevie
rende bevrijdingstocht, zal op
27 October door Prinses Irene een
monument worden onthuld, aange
boden door de Kon, Vereniging
..Ons Leger". Het monument, ont
worpen door de beeldhouwer S.
baron Speijart van Woerdenstelt
een soldaat voor. die het vaandel
van de brigade meevoert. De laatste
hand wordt op dit ogenblik aan het
beeld gelegd in de Rijnlandse
Bronsgieterij Stöxen in de Koene-
steeg hier. ter stede.
Lezen is méér dan tijdverdrijf
In het kader van de Jeugdboekenweek
wordt deze week in een der Boerhaave-
zalen m de Lange Vrouwenkerksteeg on
der auspiciën van de Openbare Leeszaal
en Bibliotheek „Reuvens" een tentoon
stelling „Boek en Jeugd" gehouden, waar
van de aard geen nadere toelichting be
hoeft.
Zij is ingericht door de goede zorgen
van de leidster van Reuvens' Jeugdbi
bliotheek, mej. H. L. Ellens en gister
middag in tegenwoordigheid van enkele
onderwijsautoriteiten, lieden met be
langstelling voor Jeugdwerk, bestuursle
den en de directrice van .Reuvens". me
vrouw P. H. Smits-Witvliet uit Oegst-
geest e.a. geopend.
Bij verhindering van de wethouder
van Onderwijs, de heer J. C. van Scha.K
wiens aanwezigheid op dit moment el
ders werd vereist, sprak de gemeentelijk
inspecteur voor het lager onderwijs, de
heer J. Swanenburg het officiële ope
ningswoord.
Spr. wees daarbij op het grote belang
om oud en jong te leren toezien op wat
lezen en waarom. In het algemeen
wórdt er veel te weinig gelet op de in
houd van een boek en op datgene wat
het nu juist waard maakt gelezen te
worden.
De noodzaak om het kind via het boek
onze cultuur te leren kennen treedt
steeds duidelijker aan het licht.
De mechanisatie en technlficatie van
onze tijd leidt tot steeds grotere vervlak
king op geestelijk gebied hetgeen zich in
de litteratuur uit in de verwerpelijke
vorm van de beeldroman.
Tentoonstellingen als deze kunnen in
belangrijke mate bijdragen tot bestrij
ding van dit euvel. Ook in de kringen
van het lager onderwijs is men naar
sprekers mening nog niet voldoende
doordrongen van de belangrijkheid van
de goede boekenkeuze.
Lezen is veel meer dan louter tijdver
drijf: „Als je klaar bent met je werk,
mag Je gaan lezen". Spreker eindigde
met het uitspreken van de wens, dat
deze expositie dit besef zal versterken en
verdiepen en dat zij voor alle opvoeders
een middel moge zijn om de weg tot het
goede boek te vinden.
Nadat de voorzitter van „Reuvens",
mr W. de Clercq een dankwoord had
gesproken tot allen, die bü de voorbe
reiding en inrichting een rol hadden ge
speeld, in het bijzonder tot mej. Ellens,
was er gelegenheid de tentoonstelling
te bezichtigen.
WAT ER TE ZIEN IS
Deze omvat een op overzichtelijke wijze
opgestelde verzameling jeugdboeken in
de meest uitgebreide zin van het woord.
Te beginnen met prentenboeken, kin
derrijmpjes en versjes, de eerste lees
boekjes. sprookjes, sagen en legenden,
gedichtjes, jongens- en meisjesboeken,
Indianenverhalen, verhalen rond de Bij
bel, boeken op het gebied van techniek,
knutselen, geschiedenis, kunst, sport en
spel, de natuurlijke historie, kortom op
het gehele terrein der menselijke be
langstelling.
Een attractie van deze tentoonstelling
en een prettige afwijking van andere, is
dat de bezoekers het geëxposeerde mate
riaal nu eens wèl in handen mogen ne
men. Voor de jeugd is er zelfs een lees
tafel ingericht, waar de kinderen, op
grappige krukjes gezeten, de boeken naar
hartelust mogen keuren.
Voor de openingsuren raadplege men
de Agenda in dit Blad. Slechts zij nog
de aandacht gevestigd op de lezing, wel
ke mej. Ellens as. Donderdagavond
houdt en die van nut is voor ieder, die
met het jonge kind in aanraking komt.
(Ingez. Med.-Adv.)
vindt U b(j ons in grote sortering.
Ook in ons .Antiquariaat
OUDE EN NIEUWE
BOEKHANDEL
Nieuwe Rijn 45 en 33, Leiden
LEIDSE AMATEUR-
FOTOGRAFENVERENIGING
Avond met vele verrassingen
De eerste ronde in de competitie 1955
—1956 van de Leidse Amateur-Fotogra-
f en vereniging is er één geweest met vele
verrassingen. Er was niet alleen een
grote deelname, maar alle inzenders
waren eens uit hun vaste paadjes ge
lopen en kwamen met foto's voor de
dag, die zowel de jury als de clubgeno
ten verbaasden. De „modernen" kwamen
met romantische beelden, terwijl dege
nen, die anders met de „rauwe werke
lijkheid" voor de dag kwamen, het nu
weer in het oudere genre hadden ge
zocht Dit was te meer een aanleiding
voor een gezellige foto-avond, waarbij
velerlei meningen naar voren werden
gebracht.
In de aanvang van deze gisteravond
gehouden bijeenkomst werd een brief
van de bond in behandeling genomen,
waarin een andere beoordeling werd
voorgesteld dan tot nu toe was gevolgd
en ook een herziening van de klasse-
indeling aan de orde werd gesteld. Voor
al het laatste vond bij de leden van de
Leidse club veel instemming, otadat in
de groep beginners geen juiste verhou
ding meer is te vinden. Het bestuur
meende, dat men in de lopende compe
titie geen verandering meer moest aan
brengen en dat aan het einde van het
seizoen de verdeling van krachten aan
de hand van het ingeleverde werk moest
worden beoordeeld
Besloten werd om op 31 October met
de leden een bezoek te brengen aan de
fototentoonstelling van de overleden
fotograaf Pim van Os in het Prenten
kabinet.
De gemeentelijk inspecteur voor
het L.O.. de heer J. Swanenburg
(links) en de voorzitter van •.Reu
vens". mr W. de Clercq. bekijken
met belangstelling een der boeken
op de tentoonstelling ..Boek en
Jeugd".
(Poto LD./Van Vliet.)
Middenkroon met
plafonnières voor Raadzaal
GE8CHENK VAN PROV. STATEN
VAN ZUID-HOLLAND
De ingebruikneming van het nieuwe
Stadhuis heeft destijds plaats gevonden
zonder dat daarbij, zoals in de bedoeling
lag de Prov. Staten van Zuid-Holland
aan de gemeente Lelden een geschenk
heeft aangeboden.
Ofschoon sedert vele jaren zijn ver
streken is bij Ged. Staten het denkbeeld
levendig gebleven om zodra zich daar
toe een geschikte gelegenheid mocht
voordoen, alsnog van de belangstelling
van de provincie blijk te geven.
Het is Ged. Staten thans gebleken,
dat de raadzaal nog van een passende
verlichting dient te worden voorzien en
dat daarvoor gedacht wordt aan een
in brons uit te voeren middenkroon met
bijbehorende plafonnières. De kosten
hiervan bedragen f. 4 800. Ged. Staten
stellen de leden van Prov. Staten voor
in deze geest een besluit te nemen.
De lezing „Sociale Zorg voor min
der validen", ingeleid door de heer W.
C. Dijkstra, directeur van de Federatie
van Gelderse Werkinrichtingen zal mor
genavond niet gehouden worden in het
Stadhuis, maar in de Jacobazaal van
„Den Burcht", ingang Nleuwstraat.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEiDEN
GEBOREN:
Carla, dr van R. Pet en J. E. Koet: Pe-
tronelln Louise Maria, dr van W. Momberg
en E. E. van Erp; Luberta Johanna Bar-
dr van D. J. v. d. Berg en J. Rus-
schenberg: Arie Gerard, zn van G. C. de
Vreugd en Y. Nljgh; Ronald Pranclscus
Hubertus, zn van K. Ouwerkerk en A.
Franssen; Jacoba Suzanna. dr van H J.
Zwleten en A. Smeding Hendrlkus. zn
an H. Kralt en G. Rhljnsburger; Pletro-
neila. dr van G. M. v Ommeren en M J.
Snel; Wllhelmlna Catharlua. dr van D. J.
Siera en A. de Ridder: Maria Catharlna
Oeertrulda, dr van H. P. de BruiJn en A.
E. Buikstra, Bernard, an van G. Schlpaan-
boord en J. C. Sollle.
GETROUWD:
I M. Kaajiders en A. B. Schoon; H.
P. A. Ooms en J. C. Zeegers; L J. Ver
hoeven en G. Couwenbergh.
OVERLEDEN:
J. H Wijnbeek vr.. 79 Jr; S. Sloover. vr..
67 jr; W. F Azler. man, 54 jr. A Siere.
wednr. 88 Jr; J. v. d. Mark. man, 68 Jr.
A. VIJlbrlef hulsvr. van Bresdeveld, 62 Ir;
M. H. Kulvenhoven. hulsvr. van Bolt 75 jr