Zondag in Sovjet-Unie is gelijk
aan de werkdagen
„Ondergrondse" van Moskou is
een moderne openbaring
ME
Wat Italiaanse la-anten zoal aait
zonderlinge berichten afdrukken,;
94ste Jaargang
Zaterdag 22 October 1955
Vijfde Blad No. 28659
Het Kremlin biedt waar voor zijn geld
{Van onze speciale verslaggever)
Vandaag is het Zondag. De kalender althans geeft dit aan, want, lopend
over het Sverdlovplein, gelegen in het hart van Moskou, bemerk ik aan niets,
dat het een rustdag is. Bij het verlaten van mijn hotel, dat de naam Savoy"
draagt, doch qua accommodatie, verre ten achter staat bij gelijknamige instel
lingen in de hoofdsteden van West-Europese landen, die ik heb bezocht, waren
mannen en vrouwen druk bezig met het verrichten van allerhande werkzaam
heden op een bouwwerk. Van een vrachtauto werden stenen gelost door vijf
vrouwen, die van een moeilijk te definiëren leeftijd waren. Door haar lange,
besmeurde pantalons, de gehavende kielen die zij droegen en door de noncha
lant om het hoofd geslagen doeken, welke van oorsprong wit moeten zijn
geweest, zijn ze, zo oppervlakkig bezien, niet als wezens te herkennen, die wij
in ons land onder het zwakke geslacht rangschikken.
Valledighei dshalve vermeld ik nog de
twee vrouwen met witte schorten voor,
die met lange bezems bezig zijn om de
trottoirs van alle straatvuil te ontdoen.
Want schoon zijn de straten van Mos
kou. Daar zorgen de vrouwen voor, die
het bljeengeveegde vuil in ijzeren schep-
bakjes vergaren en het later in karretjes
deponeren. Dat doen zij, zowel op Zon-,
als werkdagen.
De winkels zijn open en de stalletjes,
waar men ietwat verflenste herfstbloe
men. postzegels .prentbriefkaarten, al
lerhande schrijfgerei en boeken kan ko
pen, maken goede zaken.
Toen ik de Intourist-gids vroeg, of in
de Sovjet-Unie de Zondag zich van
andere dagen onderscheidt, zei ze „O
Yes". Maar, waarin dat onderscheid
was gelegen, heb ik niet kunnen ont
dekken. MUn zegsvrouw wilde klaar
blijkelijk op deze materie ook niet ver
der ingaan en zo moest ik genoegen
nemen met dat „O yes".
Neen, ge zult op een Zondag in Mos
kou, in geen andere stad of dorp, het zo
stemmingsvol aandoend gebeier van kerk
klokken horen, die de gelovigen naar de
bedehuizen roepen.
Ge wordt slechts geconfronteerd met
het leven, dat ook op werkdagen is te
zien: hard werkende vrouwen en man
nen. Niet werken is een luxe, die men
zich in de Sovjet-staat alleen kan per
mitteren op Maandag en dan nog in be
perkte mate. Dan zijn op last van de
overheid tal van winkels gesloten en
werken de fabrieken en bedrijven niet op
volle kracht. Natuurlijk zijn ep mensen,
die toch van de Zondag nog iets weten
te maken, dat op rust lijkt. Die lopen
dan door de straten, zitten ln de vele
prachtig aangelegde Moskouse parken,
of gaan in de rij staan voor bioscoop en
theater, om zeker te zijn van een plaats.
Doch het contingent, dat op deze manier
de Zondag kan besteden, is niet groot.
De „Intourist"-gids heeft mij verteld,
dat er per dag maar acht uur wordt ge
werkt. Graag neem ik dat voor waar aan
maar ik heb zo de indruk, dat een Sov
jet-Russisch uur langer duurt dan zestig
minuten
r ET mi)n reisgenoten ben ik uitge
nodigd om een bezoek te brengen
aan de ondergrondse van Moskou.
Vandaar, dat ik nu sta in een van de
dertig stations van de metro. Het is er
krankzinnig druk en het heeft er de
schijn van, dat alle Moskovieten per sé
op Zondag van „hun" ondergrondse ge
neer ik in die zin een opmerking maak,
haast de gids zich om te zeggen, dat aan
de verdere uitbreiding hard wordt ge
werkt. Heel wat gidsen heb ik in diverse
steden hun uit het hoofd geleerde lesjes
voor buitenlanders horen opdreunen.
Nooit heb ik het meer ongeïnteresseerd
horen doen, dan door dit Moskouse
meisje, dat de Engelse taal perfect be-
Op het niet bestaan van een
werkelijke Zondagsrust in de
Sovjet-Unie wijst onze speciale
verslaggever in dit tweede arti
kel. Voorts geeft hij zijn in
drukken weer. welke hij opdeed
tijdens de bezoeken aan de
pompeus ingerichte stations van
de ondergrondse in Moskou
en aan het hart van de
Sovjet-Russische hoofdstad, het
Kremlin.
levendig houden aan gedenkwaardige
feiten uit de nog \tü jonge historie
der Sovjet-Unie en de momumentale
beeldengroepen. Met kunstzinnig in
zicht hebben marmer en natuursteen
in deze ondergrondse stations, rijkelijk
toepassing gevonden.
MIJN eerste reactie bij het aan
schouwen van al dat fraais was:
fantastisch, maar overdreven. Hoe
meer ik van die halteplaatsen zag. des
te sterker viel my het buitensporige in
de versieringen op. Dit past niet in een
staat, die zyn inwoners heeft geleerd en
nog immer leert, dat soberheid een deugd
is. Maar een Sovjet-burger heeft op zijn
beurt geleerd niet te critiseren, maar al
leen te aanvaarden Hij vergaapt zich
aan de luxe in de stations der Moskouse
ondergrondse, vergeet, dat hy thuis die
luxe niet heeft (zelfs niet het meest voor
de hand liggende comfort) en heeft zich
volledig neergelegd bij de communlsti-
Paleisachtig doen de stations van
de ondergrondse van Moskou aan.
heerst, een doorlopend vermoeide indruk
maakt en zich tijdens de gehele trip als
een volbloed partijlid heeft doen ken-
DE belangstelling der. Moskovieten
voor het monotoon klinkend relaas
van de gids is dermate groot, dat
de Nederlandse toeristen, voor wie de
opgesomde jaartallen en kilometeraf-
standen toch zyn bestemd, in het ge
drang komen Twee, bepaald niet
schuchtere Russen, bevoelen met hun
vingertoppen ongevraagd, mijn jas, ken
nelijk met het doel om er de kwaliteit
van vast te stellen.
Meters diep gaan de roltrappen de
Het omspitten van de gronden op
het terrein van de permanente grote
landbouwtentoonstelling in Moskou,
behoort ook tot de taak der. lang
niet altijd jongevrouwen. Zij wilden
niet in het gezicht worden gefoto
grafeerd.
bruik willen maken. De kosten zijn be
paald niet hoog, want voor een halve
gulden kan men het gehele ondergrond
se net afleggen. Onze Intourist-gids
krijgt voorrang bij het kopen van kaar
tjes. In alles moet de vreemdeling voelen
dat de Sovjet-autoriteiten zyn bezoek
appreciëren. Staande ln de enorme hall,
wordt aan de hand van een vrij summie
re kaart, een overzicht gegeven van aan
leg en ontwikkeling van Moskou's Un
derground. Dit kaartje is de enige plat
tegrond van Moskou die ik tijdens mijn
bezoek aan de hoofdstad heb kunnen
ontdekken. Een Intourlst-officlal vertel
de. dat de plattegronden ln druk waren.
Zonder twijfel moet het een eerste druk
zyn.
De omvang van het ondergrondse net
ls niet bepaald indrukwekkend en wan-
grond in. Hoe diep, ls mij niet bekend,
want ik kreeg een ontwijkend antwoord
op een positief gestelde vraag. Klaarblij
kelijk valt het noemen van roltraphoog
ten ook onder de strategische geheimen.
De ondergrondse van de Russische
hoofdstad ls een openbaring. De hoogst
moderne installaties, het voortreffelij
ke materieel, doch bovenal de inrich
ting van de stations, het is alles even
imponerend. Hier gaat elke vergelij
king met de Parjjse Métro, of de Lon-
dense Underground mank. Stomver
baasd over zoveel pracht en praal heb
ik dit alles aanschouwd. Als ik er een
beschrijving van moet geven, dan lykt
het mij het beste om te verwijzen naar
films, waarin het verhaal zich afspeelt
in de paleizen van Lodewyk XIV, in
het slot Schönbrunn. of in de monu
mentale sfeer van een lustslot der
Duitse keizers.
Wanneer men even de onophoudelijk
voorbijrijdende treinen wegfienkt en
geen acht slaat op de honderden reizi
gers, dan zou men zich kunnen wanen
in een zaal van een van die paleizen.
Tot die gedachte dragen by de schit
terende lichtkronen, die in elk station
bij tientallen hangen, de onvergeljjke
fraaie mozaiken welke de herinnering
was aan de paleizen, welke in alle
sprookjes een zo grote rol speelden?
Wy waren toen echter nog kinderen,
waarmee ik maar wil zeggen, dat het
merendeel van de Sovjetrussische bur
gers nog niet tot geestelijke volwassen
heid is gekomen. En misschien is dat nog
maar gelukkig ook.
HEEFT de Moskoriet voldoende geno
ten van zijn ondergrondse stations,
dan kan hij in het museum en de
kathedralen, die binnen de muren van
het Kremlin zijn gelegen, nog meer
moois aanschouwen. Duizenden grijpen
dagelijks die sinds Juli van dit jaar ge
boden kans aan. Bij groepen tegelijk
wordt men, na een, zorgvuldige controle
van het toegangsbewijs, door niet be
paald vrolyk uitziende soldaten, tot dit
hart der Sovjet-Russische hoofdstad toe
gelaten. Voor de Russen, die getraind
zijn om uren lang in rijen te staan, is
het een peuleschil om zestig minuten en
meer te moeten wachten, aleer zij de
Orujeynaya Palata, het wapenmuseum,
kunnen betreden.
Het ligt aan de westelijke zijde van dit
merkwaardige, politieke- en culturele
centrum.
Het is niet toegestaan om in het
Kremlin op de rijwegen te lopen. Mij
bleek, dat dit verbod gegrond was op het
feit, dat de straat vrij moest blijven voor
de auto's der Sovjet-gezagsdragers Ik
heb die middag geen auto zien rijden,
maar diende mij toch aan het geldende
voorschrift te houden.
IK heb my afgevraagd hoevelen van de
duizenden, geduldig wachtenden, iets
weten van de geschiedenis van het
Kremlin, dat tegen het einde van de 15e
eeuw door de Italiaanse bouwmeesters
Friasin en Solario werd gecreëerd.
Sterk vermoed ik. dat louter nieuws
gierigheid hen naar dit heilige der hei
lige heeft gedreven. Tientallen gidsen
voeren de belangstellenden in snel tem
po langs de vitrines in het wapenmu
seum, waar een enorme collectie wapens,
meesterlijk bewerkte kunstvoorwerpen
en andere schatten uit het Rusland van
vóór de revolutie bijeen zijn gebracht. Zo
enorm is de drukte in de zalen, waarin
unieke collecties getuigen van de rijk
dom der Czaren, dat men er slechts na
enig dringen in slaagt om het tentoon
gestelde van nabij te kunnen zien.
Met dezelfde onbewogenheid, waarme
de het geëxposeerde in het wapenmu
seum werd bekeken nemen de Sovjetbur
gers ook kennis van de religieuze kunst
werken in de Blagoveschensky Sobor (de
kerk van Maria boodschap) en in de
Uspensky Sobor (kathedraal van Maria
Hemelvaart). De stemmingsvolle sfeer,
die toch in elk bedehuis zo kenmerkend
is, ontbreekt hier ten enen male. Want
het zyn geen kerken meer, maar nuch
tere weliswaar goed verzorgde musea,
waarin de vele Ikonen hun godsdienstige
waarde hebben verloren. Het waren al
leen de vreemdelingen, die hun hoofd
ontblootten, toen zij deze voormalige
kerken betraden.
Men krygt in het Kremlin waar voor
zyn geld. De gidsen zyn in hun toe
lichtingen uitermate uitvoerig, al be
merken zy ook, dat er naar hun ver
halen door hun landgenoten slecht
wordt geluisterd. Toen ik bij de 98 me
ter hoge klokketoren, de Kolocollnja
Ivano Velikoho, naar links wilde af
slaan om het voormalige paleis van
Stalin wat beter te bekijken, werd my
zulks vriendelijk, doch beslist door een
politieman geweigerd.
Op mijn vraag of een van de heren
Krocsjtsjef, Malenkov of Boelganin er
thans hun intrek in hadden genomen,
antwoordde de Intourist-gids: „Neen
wij weten niet waar onze leiders wo
nen Trots heb ik toen gezegd,
dat wij dat van onze Koningin en onze
ministers wèl weten. Maar in de Sov
jet-Unie zal men dan ook tevergeefs
zoeken naar adresboeken en telefoon
gidsen!
Nieuwsgierig, maar lief waren
deze leerlingetjes van een Moskouse
fröbelschool. Al kunnen zij nog niet
lezen, toch hingen er in de alles
behalve moderne vertrekken van het
schooltje, tal van communistische
leuzen. En in de schamele speeltuin
stonden buste-beelden van Lenin en
Stalin.
sche opvatting, dat het individu maar
heeft te accepteren, hetgeen de leiders
hem wensen te presenteren. Men gaat -
en niet geheel ten onrechte - prat op de
ondergrondse van Meskou. Het moet dan
ook 'n verademing zyn om in de grond
te kunnen afdalen en het oog te verlus
tigen aan die pracht en praal, welke in
het dagelijkse sleur-leven 'boven de
grond niet bestaan.
Hebben wij allen vroeger ook niet ge
noten van de schittering, die inhnerent
Agent schoot op rechercheur
BIJ JACHT OP LOODDIEVEN
Tijdens de jacht op enkele looddieven
die op een opslagplaats van oude
metalen aan de Liobergenveg te Hil
versum op roof uit waren, heeft een
politie-agent in hel duister een col
lega van de reeherehe in de arm ge
schoten. Een der looddieven kreeg een
kogel in de enkel, de andere wist te
ontsnappen.
De politie werd gisteravond laat ge
alarmeerd door de eigenaar van de zaak
in oude metalen, die constateerde dat
dieven op het erf waren. Bij de hierna
volgende jacht, ingezet door drie agen
ten. werden de dieven herhaaldelijk ge
waarschuwd om stil te blijven staan,
maar de een wist over de omheining te
ontsnappen en toen de andere dit voor
beeld wilde volgen werd hy in de enkel
geschoten. Inmiddels zagen twee re
chercheurs. die ter versterking waren
gearriveerd, de vluchteling de weg over
steken en op een boerenerf verdwijnen.
Ook een der agenten zette de nasporing
in deze richting voort. Het toeval wilde
dat een der rechercheurs in het duister
in de beerput viel en. toen de agent
passeerde, deze bij het been greep om
uit zijn akelige positie te ontsnappen.
De agent, geschrokken, dacht dat hij
belaagd werd door de tweede dief en
schoot in de richting van zijn aanvaller.
Hij trof daarbij de rechercheur in de
arm. De twee gekwetsten, rechercheur
en dief werden per auto naar de R.K.
ziekenverpleging overgebracht waar me
disch werd ingegrepen.
wwmwffi*
(Ingez. Med.-Adv.)
Het enorme Manegeplein, met in Rechts het Moskwa-hotel. waar
hel midden het imposante gebouwalleen Sovjetburgers kunnen logeren,
der communistische vakvereniging.
Bij de vliegdienst en de gronddienst van de
KONINKLIJKE LUCHTMACHT
is plaatsingsmogelijkheid in specialistische offi
ciers- en onderofficiersfuncties voor hen, die aan
onderstaande eisen voldoen.
SCHOOLOPLEIDING
LEEFTIJD
Vlieger
OFFICIER: HBS (QYMN.)
ONDEROFFICIER: ULO,
LTS VMTO of UTS
18-24
JAAR
Vliegverkeersleiding
Gevechtsleiding
(radarj
Meteorologische
dienst
Verbindingsdienst
OFFICIER: HBS-B/QYMN.-B
ONDEROFFICIER: ULO en/
of RADI0SCH00L
18-24
JAAR
Vliegtuigtechnische
dienst. Administra
tieve en andere
gronddiensten
ONDEROFFICIER: ULO/LTS
18-30
JAAR
By de verbindings- en vliegtuigtechnische dienst bestaan
voor ingenieurs en M.T.S.'ers mogelijkheden tot plaatsing in
officiersfuncties.
Inlichtingen kunnen worden verkregen bij: De Indelinga-
officier Kon. Luchtmacht - Bleyenburg 38 - Den Haag
Tel. 18S770.
Ondergetekende verzoekt inlichtingen omtrent plaatsing
a. als vlieger rT j7
b. bij de gronddienst «r-
doorhalen tcat niet gewenst wordt
LEEFTIJD - Jr. OPL.
Deze coupon in gesloten (als brief gefrankeerde) enveloppe
zenden aan de Indellngsofficier Koninklijke Luchtmacht,
Bleyenburg 38 te "s-Gravenbage.
De pastoor van Retegno houdt wedstrijden
met ongelovigen op de motorfiets
(Van onze Romeinse correspondent)
Het behoort bjj onze taak om dagelijks ettelijke Italiaanse couranten door
zien. Dat gaat met een door ervaring verkregen snelheid, maar terwijl het oo?
de kolommen afzoekt naar berichten, die van belang kunnen zyn, wordt ona
aandacht ook wel getrokken door dingen, waarin wy ons zelf wel verkneuteren,
maar die van geen betekenis zijn voor het Nederlandse publiek.
Maar toch willen wy eens voor een keer een uittreksel geven uit de zonder
linge cn aardige berichten, die ons ditmaal onder ogen zijn gekomen.
„Rode" koeien niet op de
veetentoonstelling
In het Communistische dagblad „Unl-
ta" had Adenauer op 13 October de
hoofdplaats. Het blad wydt aan hem
een artikel met een kop over drie kolom
men. Waarom? De Berlynse correspon
dent van het blad. al weet hy dan al
niet veel te vertellen over het verloop
van de ziekte van Adenauer, meent te
weten dat wie tachtig jaar is, van een
longontsteking zelden geneest.
Hy begint dus maar direct te praten
over de „opvolging" en ziet de zaak
rooskleurig in (van zyn Communistisch
standpunt wel te verstaan)onverschil
lig wie de kanselier zal opvolgen, schrijft
hy, het zal in ieder geval gemakkelyker
zyn Duitsland los te maken van de
NAVO.
Maar er zyn ook vrolijker zaken. Het
weekblad „Tempo" heeft de vermaarde
regisseur Luchino Visconti geïnterviewd.
En men moet zeggen dat de vragen
schrander waren. Op een zeker ogenblik
vroeg de journalist aan graaf Visconti:
„Wanneer U droomt, ziet U dan de din
gen gekleurd of in zwart en wit?
Antwoord: „Ik weet het niet. Mis
schien ben ik, als ik droom, kleuren
blind"
Het eindoordeel van de journalist is,
dat Visconti zulke bondige en pittige
antwoorden geeft, dat zij geiyken op in
marmer gebeitelde spreuken!
Uit diezelfde „Tempo" vernemen wij
dat keizerin Soroja van Perzië, die zich
te Rome ophoudt, „door de straten wan
delt en hi de restaurants dineert", wy
hebben dat diepzinnig gevonden en er
ons over verbaasd, dat zij nooit in de
restaurants wandelt en op straat di
neert. Waarschynlyk komt dit omdat,
zoals de „Tempo" verder weet te vertel
len, Perzië voortgaat zyn bedneglyk le
ven te leiden, terwyl de keizerin in
Rome is.
Ook het royalistische dagblad „Cor-
riere della Nazione" houdt zich bezig
met de Oosterse vorsten en jammert
over het voortschrydend verdwynen van
de Indische maharadja's. Wij vernemen
dat zy verdwynen, de maharadja's, met
hun fabelachtige schatten en hun heer-
ïyke palelzen. En dat alles door de
schuld van Nehroe.
Verder namen wy er met belangstel
ling kennis van dat de pastoor van Re
tegno, Don Mario Tavezzi. de Commu
nisten en andere ongelovigen van zyn
parochie uitdaagt tot lange wedrena jdl
op de motorfiets. Als zy verliezen, zijnr
verplicht de volgende dag de mis by
wonenGodsdienst by wyze vi
straf, zoals men ziet.
lar
■8
En dan nog een aardig politiek
richt. In Reggio Emilia, de stad waar
vermaarde Parmezaanse kaas vandal
komt. zou een grote tentoonstelling
melkkoeien worden gehouden. Twee
gen tevoren heeft de Italiaanse ba
van veefokkers, die de manifestatie
ganiseerde, aan het consortium van M
fokkers uit Reggio meegedeeld, dat rui it'
deren van die bond niet zouden word^an
toegelaten.
De oorzaak was niet zo zeer dat re
het vee van de gastheren niet wilde lal
meedingen, dan wel, dat dit consort::
aangesloten is by de algemene valere 0(r,
eniging, die onder leiding staat r ts 1
Communisten en linkse Socialisten,
dat rode vee wilde men dus niets te
ken hebben, wy vinden dit goed en n
standig en zullen niet nalaten voort» Q
als we een doorregen lapje kopen bij)
slager te informeren of het by geval n p
afkomstig is van een Communistls nn<
koe. En met melk en kaas is ook vei
zichtigheid geboden. Om van die n
Chianti-wijn maar niet te praten. I
komt uit Toscane en dat ze daar do "Jf1
gaans aan de rode kant zyn, dat we!
we, en tot nu toe hebben we al die t
men van Communisme maar in ons c
genomenRood zyn wy er niet 'ai
geworden, wel zoetjes aan een beel
Se
BIJZONDERE POSTZEGELS
NED. ANTILLEN.
Da
ide
F*
Zoals gemeld, wordt ter gelegf
van het Koninkiyk bezoek aan de
Antillen een tweetal byzondere
zegels uitgegeven. Thans kan wc
medegedeeld, dat deze zegels van
October t/m. 18 December 1955 aan
philatelistenloketten verkrygbaar njt
De zegels dragen om. de beelttf
sen van H M. de Koningin en Z2
Prins Bernhard. Verder komt er op
Neptunus met drietand, terwyl op
zegel van 7', cent de namen van
Bovenwindse Eilanden en op de
van 22',ct die van de Benedenwifi .v
Eilanden zijn vermeld. Boven de h* aB(
keerwaarde wordt een toeslag gehtf
van resp. 2'.i en 7% (Antill. Crt).
verkoopprijs bedraagt 20 en 60 ct (Nfawi
Crt.). De kleuren zyn rood-bruln
blauw.
lai
