Oost-Europese satellieten moeten
„kapitalistisch" leren denken
Gretig zoeken zij naar
handelscontact met Oostenrijk
door overleg in Wenen
De Belgische TV doet haar best
populair te worden
Hier heerst
GezondheVre,lgde
'ASPRO*
„Hooggerechtshof voor - de - kunst1'
wil kaf van koren scheiden
smaken:
I 94ste Jaargang
Vrydag 14 October 1955
Derde Blad No. 28652
(Van onze Weense correspondent)
Tijdens de Russische bezetting voltrok de handel tussen Oostenrijk en de
Communistische Balkanstaten zich grotendeels via de Illegale Russische handels
organisatie van de US1A, waardoor grote hoeveelheden handelswaren werden
in- en uitgevoerd buiten de Oostenrijkse controle om, zodat er ook geen Invoer
rechten voor werden betaald!
Thans is er een einde gekomen aan deze voor Oostenrijk onhoudbare toestand,
maar intussen blijven de satellieten de leveranties op prijs stellen. Zij zijn niet
alleen bereid van nu af de legale weg te bewandelen, maar zij willen zelfs het
handelsvolume vergroten!
Dit alles is duidelijk geworden tijdens de besprekingen in Wenen, die de ver
tegenwoordigers van de Oostenrijkse Kamers van Koophandel in Hongarije,
Tsjecho-Slowakije, Bulgarije, Roemenië en Polen hebben gehouden. De vroegere
USIA-leveranties worden nu op de normale lijsten geplaatst en de illegale trans
acties van vroeger vormen zo de basis voor een geregeld handelsverkeer.
Alle satellieten hebben verklaard zich over de ondertekening van het Oosten
rijkse staatsverdrag te verheugen en daarvan een versterking van de handels
betrekkingen te verwachten.
zijde eindelijk toe, dat de kwaliteit der
fabrikaten tot nu toe te wensen over
liet. Met andere woorden: de algemene
ontspanning draa«t er toe by dat de
Geen economisch blok onder
leiding van Moskou?
Overigens is het moeilyk alle wensen
der satellieten met die van Oostenrijk
te laten samenvallen. Tsjecho-Slowa
kije biedt byv. machines aan, die Oos
tenrijk zelf produceert. Oostenrijk daar
entegen zou een groter contingent
steenkolen willen afnemen en daarvoor
eindproducten en afgewerkte fabrika
ten leveren.
Hongarye wil het vroegere handels
volume van 17 millioen dollar per Jaar
tot 40 verhogen, maar het biedt daar
voor sigaretten, meubels, schoenen en
locomotieven aan, die Oostenrijk zelf
produceert en tracht te exporteren I
Interessant is de overeenkomst tus
sen Tsjecho-Slowakije en Oostenrijk
waarbij eerstgenoemd land zich ver
plicht tot het leveren van electrische
energie in de winter, wat door het
andere land In de zomermaanden wordt
gecompenseerd.
Ofschoon er nog zeer veel moeilijk
heden overwonnen dienen te worden, is
de goede wil aan beide kanten buiten
gewoon groot. Er is echter één princi
pieel verschil: de satellieten zouden na
melijk graag zien, dat Oostenrijk zijn
Invoer vrijgeeft, maar zij zelf zijn niet
in staat tot een dergelijke stap, die lijn
recht in strijdt is met hun streng-ge-
leide economie!!
Merkbare ontspanning
De besprekingen in Wenen hebben In
middels aangetoond, dat er ook op han
delsgebied een merkbare ontspanning is
opgetreden. Men spreekt eerlijk en open
hartig over deze verschillen en zelfs
over wantoestanden, bijv. over de on
gerechtvaardigde koersverrekening van
de Oostmark, waarvoor men in Oosten
rijk 11 schilling moet betalen, terwijl de
veel koopkrachtiger West-mark slechts
6 schilling noteert i
Met deze klacht wil men nu in Oost-
Duitsland rekening houden, maar bo
vendien geeft men van Communistische
handel wordt los gemaakt van politieke
slagwoorden, zodat alleen cyfers tegen
over cyfers worden geplaatst en kwali
teit tegenover kwaliteit.
De satellieten worden dus gedwongen
om, althans in hun verhouding met het
Westen, „kapitalistisch" te denken en
deel te nemen aan de kapitalistische
concurrentiestrijd: Daarby is het dui
delijk geworden, dat deze staten blijk
baar geen samenhangend economisch
blok vormen dat van Moskou uit wordt
geleld. Integendeel, zij schijnen in hun
handelspolitiek namelijk onafhankelijk
en autark (zelfverzorgend) te zijn en
kunnen handelsverdragen afsluiten naar
eigen goeddunken en op grond van de
nationale behoeften.
Grote mogelijkheden
Voor OostenrUk liggen er grote han
delsmogelijkheden op de Balkan, al is
het bereikte nog slechts een begin en
kan het niet in de schaduw staan van
de hanaelriietrekkingen met het Westen.
Een teken van de wederzydse ontspan
ning kan oa. ook worden gezien in het
feit dat Hongarye voor de voetbalwed-
strUd op 16 October tussen Oostenryk
en Hongarije aan 4500 Oostenrijkers een
visum heeft verleend, in tegenstelling
met het vorige jaar. toen nog slechts
1000 visa werden verstrekt.
Grotere soepelheid is - echter nodig,
want de Oostenrijkse handelsvertegen
woordigers klagen er steeds weer over
dat zy veel te lang en dikwyls tever
geefs op een visum moeten wachten.
Onderzoek bestemming
geparkeerde auto's
Op 18. 20, 25 en 27 October wordt ln
Amsterdam een enquête ingesteld met
medewerking van circa 160 studenten
naar de bestemming van de ln de bin
nenstad geparkeerde auto's. Van 8 tot
19 uur zullen de chauffeurs van deze
wagens persoonlijk worden ondervraagd,
naar de herkomst en de bestemming
van de geparkeerde wagens, voorts
naar het doel van het bezoek aan de
hoofdstad, de duur daarvan enz. Men
schat het aantal aankomende en ver
trekkende auto's per dag op circa 36.000.
Men hoopt met het maken van plan
nen voor verbetering der wegen en par
keerruimte in de hoofdstad gebruik te
kunnen maken van de cyfers, die de
enquête oplevert.
VOORSTEL LOONSVERHOGING
AKKER-WEIDEBOUW,
VEEHOUDERIJ.
Overeenstemmine is bereikt over een
tussentijdse loonverhoeine voor de ak
ker- en weldebouw en de veehouderij.
De besDrekineen hebben tot resultaat
eehad. dat de lonen van de za. losse
arbeiders kunnen worden verhooed met
cent Der uur en van de vaste arbei
ders met 5 cent Der uur.
De hoofdafdeling Sociale Zaken van
het Landbouwschap dient het resultaat
van de besorekineen voor te leseen aan
het bestuur van het schaD en indien
dit bestuur zich er mede kan verenigen,
zal het ter goedkeuring aan het College
van Rilksbemiddelaars worden voorge
legd. Het College zal hierover, alvorens
het een uitspraak doet. advies moeten
inwinnen van de looncommissie van de
stichting van de arbeid.
Samenwerking met Franse en
Amerikaanse stations
(Ingez. Med.-Adv.)
ASPRO tegen
GRIEP - VERKOUDHEID
HOOFDPIJN KOORTS -
RHEUMATISCHE AANDOENINGEN
KEELPIJN KIESPIJN - NERVOSITEIT.
Als U er voor zorgt, dat er altijd een
pakje 'ASPRO' in Uw medicijnkastje ligt,
behoeft U niet bang te zijn voor ver
koudheid, griep, hoofdpijn of rheuma-
tische aandoeningen in Uw gezin.
Een opkomende koorts?
Geen nood. Twee 'ASPRO' tabletten, met wat
water of melk ingenomen, en de verkoudheid
is voorkomen, de hoofdpijn of zenuwpijn
gestild en de koorts gezakt.
Parijse kunstniemvtjes
(Van
e Parijse correspondent)
Michel Gengis Khan, die een nazaat ln de rechte lijn Is van de beroemde
Mongoolse keizer van die naam, heeft het initiatief genomen tot de oprichting
van een Hooggerechtshof voor de kunst, dat ln Parys zal zetelen. Tot de Initiatief
nemers behoren verder een Chinese letterkundige, dr Shoe Ling en Serge Lifar,
de vermaarde leider van de balletten van de Parys Opera. Het wordt een inter
nationaal college, waarin acht en dertig landen In de personen van hun culturele
attaché's vertegenwoordigd zullen zyn. Dat gezelschap zal bovendien nog worden
uitgebreid met kunstenaars van aanzien als de acteur Jcan Louis Barrault, de
cineast Claude Autant—Lara en de schilder Hcnri dc Waroquicr. De zittingen
zullen worden gehouden in een collegezaal van de Sorbonne-universiteit, die met
de persoonlyke toestemming van de Franse minister van Onderwys beschikbaar
is gesteld; in het erecomlté hebben naast niet minder dan twee en twintig ambas
sadeurs, ook de weduwe van de dichter Paul Valéry en Charlie Chaplin zitting
Toch rijzen er vragen
Het is, alles bijeen, dus wel een in
drukwekkende collectie, die zich op ver
zoek van Gengis Khain Jr verenigd heeft.
Intussen is het minder duidelijk met
welke taak het gerechtshof precies is
belast. Uit de eerste beriohten valt op
te maken, dat het hof een soort opper
toezicht over het Parijse kunstleven wil
uit gaan oefenen Men wenst te voorko
men dat de eerste de beste amateur of
Zondagsschilder, die over een dikke por
tefeuille beschikt, nog langer een be
roep zal kunnen doen op ..tout-Paris"
(de uitgaande wereld met kunstbelang
stelling) om zioh met behulp van cock
tail-partijen en recepties een weg naar
de roem te banen. Dat is inderdaad wel
eens voorgekomen, al hield die roem dan
ook nooit zo heel lang stand, maar het
hof stelt zich ook voor een positieve rol
te vervullen door artasten met talent
doch zonder middelen met opdrachten
en uitnodigingen voor exposities de da-
gelykse strUd om het bestaan enigszins
te verliohten.
Zo op het eerste oog ziet dat pro
gramma er wel lofwaardig uit. Maar by
nader inzien dringen zioh wel enige vra
gen op. Het hof noemt zioh zelf: souve-
rein, onpartijdig en universeel. Dat mag
men van een internationaal tribunaal,
dat uitspraken aonder-hoger-beroep
zal doen dan ook wel verwachten.
Maar wat men graag zou willen weten,
is welke maatstaven het hof by zyi be
raadslagingen denkt aan te leggen Be
staan er wel algemeen geldige criteria
inzake artistieke aangelegenheden? Zo
zou men schuchter durven vragen. Vol
gens de artikelen van welk wetboek der
kunsten? Het komt ons voor dat hier
nogal vreemd met begrippen wordt ge
goocheld. die eerst wel eens een iets
nauwkeuriger omschrijving verdienden
Men heeft in de bezettingstijd leergeld
betaald met de kunst, die van bovenaf
werd gedirigeerd. En daarom staat men
voorlopig nog wat sceptisch tegenover dit
kunstgerechtshof, waarvan de naam,
trots alle imposante leden, geen behaag
lijke indruk maakt Hoe goed de bedoe
lingen mogelijk ook zullen wezen.
Munch komt terug
Een bericht of beter een gerucht,
want bevestiging hebben we er nog niet
van kunnen krygen waarover men
zich méér kan verheugen, betreft de te
rugkomst ran de Franse dirigent Char
les Munch in Parys. die m 1947 naar
Boston trok en daarna opvolger werd
van Toscanoü by het orkest van de
Amerikaanse radio. Munch is nu de lei
ding aangeboden van het Parijse Colon
ne-orkest. waar hy dit seizoen een aan
tal concerten zal dirigeren. Het zou een
goed ding zyn voor het Parijse muziek
leven. wanneer het Colonne - orkest
Munch weer definitief aan zich zou
kunnen verbinden. Want Munch is be
halve een zeer groot dirigent, ook een
kunstenaar, die in het verleden heeft
bewezen, dat hy by voorkeur niet de
platgetreden paden kiest, die door al
zyn Franse collega's sinds zyn afwezig
heid weer algemeen gevolgd pleger
worden.
Concentratie in de Parijse
Amusementswereld
En om nog even naar een heel ander
gebied over te stapen: de Parijse amu
sements wereld wordt momenteel heftig
beroerd door de mare, dat de directeur
van het grootste variété-theater, Olym-
pia, de hand heeft weten te leggen op
het voornaamste concurrerende établis
sement En er Is ernstig sprake van dat
in een groot concern dat nu gevormd
wordt, ook nog andere musichall's zullen
worden opgenomen Deze machtsconcen
tratie in de Parijse amusementswereld
heeft een tweeledig doel. In de eerste
plaats zal men in het vervolg in Parys
nu ook Internationale supersterren' als
een Mariene Dietrich kunnen engageren.
Tot dusver waren die te duur om door
„DE KERK ONS EERSTE MILIEU".
De beheerder van het dierenhuis van Oo 5 en 6 November wordt in het
deVereniging tegen het mishandelen Eüknumhuis te Driebergen een Dractiik-
van dieren te Haarlem, heeft in een der weekeinde eehouden voor leiders van
polders van Spaarndam, onder de rookeemeentekrineen. Dit weekeinde heeft
van Haarlem, een sarakraanvogel ge- als uiteangSDunt „De kerk ons eerste
vangen. Dit soort kraanvogels leeft in milieu". Het is bestemd voor eemeente-
India. Het dier zwierf al enige weken in leden, die zich bezie houden met de
de polders en men was bevreesd dat1 leidine van eemeentekrineen. Veel aan-
het in de komende winter wegens ge- dacht zal besteed worden aan de
brek aan voedsel zou sterven. De vleu-Dractiik van het eroeDswerk aan de
gels waren gekortwiekt. Aangenomen hand van nieuw uitgekomen materiaal,
wordt dat de vogel uit een dierentuin De leidine berust bil ds F. Keia en
afkomstig is. Indien de eigenaar niet
bekend wordt zal de vogel verblyfplaats
worden geboden in het hertenkamp der
gemeente Haarlem.
één directeur te fcunen worden betaald.
Maar ook op de binnenlandse markt zal
het concern sterker komen te staan
tegenover de Franse topfiguren, die er
altyd handig in slaagden hun honoraria
tot duizelingwekkende hoogte op te voe
ren door op de onderlinge nayver van
de verschillende directeuren te specu
leren. Médieliyden behoeft men intussen
ook voor de toekomst met die Franse
beroemdheden nog niet te hebben. Een
Charles Trenet. die na jaren weer eens
optreedt in Parijs - met slechts twee
nieuwe chansons, die het peil van zyn
oude nummers helaas lang niet halen
strykt voor een optreden van drie kwar
tier per avond altyd nog wel een dikke
duizend gulden op
momenteel inspannen om tot de ..man
van de straat" door te dringen
De concurrentie tussen de Nederland-
se. Belgische en Duitse constructeurs is
onze Brusselse correspondent» m heftig geworden dat de prils van de
Naar schatting zyn.erop het ogenblik vier standaard apparaten - zoals bleek
in Belgie tussen de 40 000 en 50000 TV- 0p <}e jaarsbeur- van Vlaanderen te
apparaten geïnstalleerd De televisie isGent een heel stuk naar omlaag
overigens nog beperkt tot de provincies I moest
Brabant 'met de beide Brusselse zen- Tot nu toe beheerste Philips de markt
dersi en tot Luik en Antwerpen waar met zijn zeer practische apparaat (vier
grote relaiszenders zijn gebouwd. De dis- standaarden. 13 kanalen, tesen 13000 frs
cusie over de 625 meter hoge toren ver- o{ 1000 gulden Intussen hebben de Bel-
traagt de uitbreiding van de TV tot de gische constructeurs een apparaat op de
overige landsdelen en de constructeurs ?ebracht. dat 9500 frs. of 730 eul-
van apparaten vinden dat natuurlijk een
groot bezwaar, des te meer omdat de Er wordt dus van de zijde der fabri-
Vlaamse en de Belgisch-Franse TV zich kanten sterk aangedrongen opdat ein
delijk een beslissing zou worden geno
men Bouwt men de 625 m hoge beton
nen of metalen toren niet, aan moeten
spoedig relaiszenders worden opgetrok
ken in W -Vlaanderen. Henegouwen en
Luxemburg Hierdoor zouden ca 3 a 4
«nillioen kijkers de TV voor het eerst of.
wat in Oo9t - Vlaanderen het geval is,
veel beter kunnen ontvangen.
Knal, wie vangt de val
De Vlaamse televisie heeft haar nieuw
winterseizoen ingezet met een grote show
en oabaret-circus.
Deze show werd georganiseerd in een
klein plaatsje in West - Vlaanderen,
met ver van de Franse grens, in Adin-
kerke en had aldaar een enorm succes,
ondanks het formidabele onweer dat in
slechts een halve minuut een van de
voorlopig gebouwde relais onklaar maak
te. In Brussel worden thans geregeld
de revues van het bekende Folies Ber
gère-theater op het doek gebracht en
bovendien organiseert de Vlaamse TV
haar eigen program Jcnal, wie vangt de
bal", een soort prijsvraag waarby kij
kers in de zaal de acteurs zijn.
Om deze nieuwe tak van bedrijf te
steunen, heeft de minister van Verkeer,
ook over 1955. het kijkgeld gepasseerd
Men vraagt zich nu af of hy in 1956
nog zo royaal zal zyn, daar het aantal
zenduren intussen zeer sterk ls uitge
breid. Soms worden tot 30 uren per week
uitgezonden, en de kijkers hebben iedere
avond, althans ln Brussel, de keuze tus
sen de Franse en de Vlaamse pro
gramma's.
De Franse zender relayeert een groot
deel van het Parijse program, dat voor
treffelijk is.
De ..Lectures pour tous". waarby Pa
rijse TV-Journalisten auteurs over hun
jongste werken interviewen, valt hier
zeer ln de smaak, ook van het Vlaamse
intellectuele publiek. In navolging hier
van zyn Ernest Claes, Walschap, Telr-
linck, Louis Paul Boon en andere be
kende Vlaamse auteurs thans geregeld
TV-vedettes.I
Amerikaanse nieuwsdienst
De Vlaamse televisie zoekt het mo
menteel ook in de samenwerking met de
Amerikaanse televisiestations, om wordt
het populaire Amerikaanse Lombardo
TV-programma overgenomen, een soort
cabaret, dat in de States één van de
best-sellers is.
Er wordt bennenkort een nieuwsdienst
begonnen, in samenwerking met een
groot Amerikaans agentschap, waardoor
in Brussel fdmreportages uit alle hoeken
van de wereld zullen te zien zyn.
Men hoopt bijv. binnen de drie dagen
filmreportages over gebeurtenissen ln
Japan en Zuld-Amerika te kunnen
brengen.
(Ingez. MetL-adv.)
mei. H. J. Bardeloos.
VERBREKING
VAN HET KERKVERBAND.
De classis van de Chr. Geref. Ge
meenten in Nederland heeft in haar te
Bussum eehouden vergadering vastge
steld dat de gemeenten van Bussum en
Zwolle zich aan haar verband hebben
onttrokken omdat zil zioh niet wensen
te onderwerpen aan de kerkorde en de
naar het inzicht van de classis onorde
lijke wegen niet wensen te verlaten.
Naar wii vernemen eaat het hier over
het door bedoelde kerkeraden laten on
treden van sprekers in de dienst des
woords. al dan niet daartoe wettig ge
ordend. buiten het kerkverband.
Congres
Bond Bouwondernemers
Gooi remmen voor
huisvesting weg!'*
De Nederlandse Bond van Bouwonder
nemers NBB) hield gisteren een oor
gres in het Kurhaus te Scheveningen.
De voorzitter, de heer C. van Gelderen
merkte op, dat er by de NBB vrees be
staat ten aanzien van de plaats van de
particuliere bouwondernemer by de op
lossing van de woningnood.
Nu in de laatste Troonrede een drin
gend beroep wordt gedaan op de volle
Virginia
American
Half swaar
Zicaar
Ja!
Shagretta
smaakt beter
dan shag
Geen wonderSbagretlo is zo
rijp - dank zij de natuurpefer-
menteerde tabak, die bij bet
Clark Procédé EQ 7 wordt
verwerkt. Koop en rook een
pakje Sbagrelta en vergelijk
bet met sbag
Smaakt ook
beter In de pijp
lm
Op Schiphol werd deze foto ge
maakt van de KLM-bemanning. die
morgen met de Jan van Riebeeck"
het Nederlandse Koninklijke Paar
naar de West zal brengen. Van links
naar rechts gezagvoerder N. Bos.
vlieger C. v. d. Vliet, vlieger J.
Blokker, boordwerktuigkundige W.
Tielman. boordwerktuigkundige A.
Vis. radiotelegrafist H. Bujjtenïïijk.
radiotelegrafist A. Greidanus.
purser J. ten Kate, hofmeester C. C.
J. v. d. Meer. hofmeester M. J. Kat
en stewardess S. M. Rijpstra.
medewerking van allen die kunnen bij
dragen tot leniging van de woning
nood, wilde spreker de zeer nadrukke
lijke vraag stellen „is men van rege
ringszijde zich er wel van bewust, dat
de wijze van subsidiering van de wo
ningbouw en de gevoerde huurpolitlek
remmende factoren zijn voor een ge
zonde volkshuisvesting?"
Voor de oorlog werden gemiddeld circa
40.000 woningen per jaar gebouwd. Hier
van was slechts tussen 3.7 en 9.7 voor
rekening van gemeenten en woning
bouwverenigingen. Indien dit ln normale
jaren mogeiyk was, aldus de heer Van
Gelderen, dan ls duidelijk dat by inten
sivering van het bedryf der particuliere
woningbouw het in het geheel geen toer
behoeft te zyn om meer dan dat f>er Jaar
te produceren. De oorlog bracht echter
met de woningnood ook een ontwricht
pryzenpeil mede. waardoor een grote
kloof ontstond tussen kostprijs van oud
en nieuw gebouwd onroerend goed. als
mede in de kosten van bouwrijp maken
van grond. Naar onze mening, aldus spr.
heeft Nederland hier zyn kans hopeloos
gemist en daarvan wordt nu de typische
bouwondernemer de dupe.
Eigenlijk ziet men in brede kringen al
leen nog maar heil in de woningbouw.
„Weet men overal in Nederland wel,
•ildus spreker, dat het particuliere wo
ningbouwbedrijf door een tekort aan
financiële faciliteiten niet in staat is
voor de grootste groepen van de bevol
king huurwoningen te fabriceren, wat
toch voor de oorlog normaliter mede
voor verreweg het grootste deel voor
zyn rekening werd genomen?
Indien de particuliere ondernemer
werd gesteund met niets meer, maar ook
met niets minder, dan wat voor woning-
wetbouw wenselijk wordt geacht, dan
zou ln vrye concurrentie deze bedryfs-
tak een prestatie te zien geven, die mo-
geiyk hier en daar nog correcties zou
behoeven, doch die als met toverslag het
beeld volledig zou doen veranderen"
Hier komt nog by, dat de particuliere
ondernemer, ook al is hy by de bestaan
de huurdispariteit op steun aangewezen,
voor het overige op geen overheidskas
sen een beroep doet, doch dat hy zyn
financiering langs particuliere banen
laat voltrekken.
Het grote geheim van het particuliere
bedrijf ls volgens spr. gelegen In de
eindeloze vindingrijkheid, waaraan
nooit een bepaald dirigisme kan be
antwoorden, terwijl het tevens volko
men openstaat voor alle technische en
organisatorische vooruitgang.
Tenslotte drong de heer Van Gelderen
er op aan. de premlebouw volkomen
los te gooien van elke contlngentering,
zelfs al was het slechts een jaar op
proef.