LEIDSCH DAGBLAD Ontwapeningsprobleem nadert een „practische oplossing" Volgens de Rus Sobolef is er „grote toenadering" merkbaar WEERBERICHT Faure tracht nu de Socialisten tot steun te bewegen Kansen premier enigszins gestegen, maar voorspellingen blijven toch somber Minister Luns en ambassadeur van Royen spraken met Dulles 94ste Jaargang ZATERDAG 8 OCTOBER 1955 No. 28647 pirecteur: J. W. Henny poofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7 per kwartaal, f.235 per maand, f.0 55 per week Witte Singel I. Leiden - Giro No. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21501 Op de laatste bijeenkomst van de V.N.-subcommissie voor ontwapening in New York voor de conferentie van de Grote Vier in Geneve heeft de Britse afgevaar digde Anthony Nutting voorgesteld een groep van vjjf vooraanstaande geleerden, vertegenwoordigers van de Westelijke mogendheden en de Sovjet-Unie, te belasten met een onderzoek naar de vraag of het mogelijk is clandestiene opslagplaatsen van atoombommen op te sporen. Zowel de Sovjet-Unie als de Ver. Staten hebben er op vorige vergaderingen op gewezen, dat het onmogelijk is moderne atoom wapens op te sporen. De Russische gedelegeerde, Sobolef, verklaarde dat de bijeenkomsten van de subcommissie waren gekenmerkt door een „grote toenadering" ten opzichte van de vroeger ingenomen posities en dat er thans vooruitzichten zijn op een practische oplossing van het ontwapeningsprobleem. „Het is nu mogelijk", zo zei hij, „om het terrein van overeenstemming af te bakenen en overeengekomen beslissingen goed te keuren". tin, zei„Het lukt me. dat we niet langer hebben te maken met onverzoenlijke voorstellen. De verschillende standpun ten, die nu worden ingenomen, bevinden Franse afgevaardigde Moch minder optimistisch was en dat de bereikte resultaten in feite niet de vervulling betekenen van de hoop, die op de conferentie te Londen in het afgelopen voorjaar werd gekoesterd, en nog minder van de hoop, die op de recenje conferentie van regeringsleiders te Genève werd gewekt. „We hebben zo goed als geen vorderingen gemaakt", zo zei hij. Moch verklaarde dat de subcom missie tegen een blinde muur opliep zo dra het probleem van contróle op de be wapening ter sprake kwam. De Canadese gedelegeerde, Paul Mar- Generaal Billotte. de nieuwe Franse minister van Defensie, die gisteren naar Marokko vertrok. Veel bewolking De Bilt verwacht tot morgenavond: Veel bewolking met plaatselijk wat mot regen en hier en daar mist. Zwakke tot matige wind. in hoofdzaak Zuidelijk Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur). Vochtiger lucht Het KHMI. deelt mede: De depressie, die deze week langs onze kust een storm heeft doen opsteken, heeft nu alle betekenis verloren Maar op de Atlantische Oceaan zijn enkele nieuwe lagedrukgebieden ontstaan, waar van de voornaamste vanmorgen dicht by IJsland lag, en geen neiging vertoonde het weer in onze streken te gaan beïn vloeden. Integendeel, in een groot deel van West-Europa bleef de luchtdruk stijgen, waardoor een hogedrukgebiea bij de Alpen aan betekenis won. Deson danks verwachten we morgen veel be wolking met hier en daar wat lichte motregen Dit hangt hiermee samen, dat een stroom van zachte en zeer vochtige lucht, afkomstig van de subtropische de len van de Atlantische Oceaan, over de Britse eilanden naar ons land onderweg is Het front van deze warme lucht stroming lag vanmorgen over Engeland en Westelijk Frankrijk en werd vooraf gegaan door wat motregen. Morgen zal dit front zich boven ons land bevinden, zodat we voor de Zondag weinig zon ver wachten. Daar staat tegenover dat de regenhoe veelheden naar alle waarschijn lijkheid ook klein zullen blijven. 9 OCTOBER. Zon op: 6.54 uur; onder: 18.04 uur. Maan op: uur; onder: 15.06 uur. Hoogwater te Katwijk te 8.42 en 21.17 uur H0/9 te 10.13 en 22.55 uur) Dit nummer bestaat uit 12 pagina's en een Bijvoegsel. Amerikanen zoeken naar inspectiemethoden De Amerikaanse vertegenwoordiger Harold Stassen, Eisenhowers speciale medewerker voor ontwapeningsaangele genheden. verklaarde dat de president een beroep heeft gedaan op twee voor aanstaande Amerikaans bevelhebbers uit de tweede wereldoorlog bij het zoeken naar een oplossing van het vraagstuk van internationale inspectie van en toezicht op de naleving van ont- wapening.sovereenkomsten. De aange- zochten zijn generaal Doolittle, die de leiding had van de in 1942 uitgevoerde gedurfde Amerikaanse luchtaanval op Tokio en luitenant-generaal.Bedell Smith diplomaat-militair, die in de afgelopen oorlog Eisenhowers stafchef was. Aan Doolittle is verzocht methoden uit te werken voor luchtwaarneming en daarover verslag uit te brengen, terwijl Bedell Smith is gevraagd een werkwijze te ontwerpen voor inspectie en verslag methode betreffende toezicht op leger eenheden. Voorts is in de Verenigde Staten een aantal geleerden op het gebied der kern energie in een sociale groep, onder lei ding van dr Lawrence, directeur van de laboratoria voor deze tak van weten schap van de Universiteit van Californië, verenigd, met als taak het onderzoeken van elk denkbeeld, om tot een doelmatig toezicht op kernwapens te komen. (Van onze Parijse correspondent) De debatten over de Marokko-politiek rjjn gisteren in de Franse Kamer voort gezet om vermoedelijk vannacht hun einde te vinden. Of dat tevens het einde van de regering-Faure zal blijken te zijn. blijft nog altijd waarschijnlijk al heeft de premier zijn kansen gisteren dan ook enigszins verbeterd. De premier heeft intussen, niet in zoveel woorden, de vertrouwenskwestie gesteld. Wanneer na de debatten mocht blijken dat de meerderh eid zich niet met zijn politiek, of juister: vooral met zijn persoon, zal wensen te verenigen dan zal Faure moeilijk anders kunnen doen dan af te treden. De politieke crisis, die in feite al weken lang heerst, zou dan haar officiële bevestiging gekregen hebben. Achter de coulissen werd weer druk onderhandeld De voorspellingen blijven somber. De ultra-rechtse vleugel by de Conservatie ven en by de Gaullisten verkeren in een staat van openluke opstand. Pinay, de minister van Buitenlandse Zaken, die ondanks zijn recente aftreden als presi dent nog altijd als de leider van het centrum de Onafhankelijken of Conser vatieven schijnt door te gaan heeft gis teren de premier opnieuw zyn trouw be tuigd. Maar zijn invloed op zyn eigen troepen is, naar het schijnt, te zeer ge taand, om de regering de steun van deze talrijke fractie te kunnen verzekeren. Zoals dat hier in crisisdagen gebruike lijk is, lag het zwaartepunt van de ge beurtenissen gisteren eerder achter de coulissen waar de groepen samenkwa men. dan in de zittingzaal, die dan ook meestal maar heel schaars was bezet. Pinay moet in een fractie-vergadering zijn conservatieve geestverwanten heb ben verklaard, dat hij vroeger net zo dacht als zij, maar dat hij er nu volko men van overtuigd is geraakt, dat er in Marokko geen andere politiek dan die der regering kan worden gevoerd zonder het protectoraat voor Frankrijk in direct gevaar te brengen Dat was hem vooral - zo zei Pinay - ook in New York op de VN-Assemblee wel heel duidelijk gewor den. Bovendien wees hij op het aan staande referendum in de Saar. Ook d&ar zouden de Franse belangen direct op het spel worden gezet indien m Parijs nu een crisis zou uitbreken. Pinay's waarschuwingen hebben, naar het schijnt, op de conservatieven wel enige indruk gemaakt, maar tot een toezeg ging om de fegeringspolitiek bij de stemming te steunen is het toch niet ge komen. De Socialisten afzijdig? De hoop van Faure, die op de Katho lieken en de Radicalen rekenen mag, is nu vooral wel op de Socialisten gericht. Wanneer die ten gunste van de nieuwe koers zouden stemmen, dan is de rege ring gered. Misschien zal een val zelfs al voorkomen kunnen worden, indien zjj zieh bjj de stemming alleen maar afzij dig willen houden. Om de Socialisten daartoe te bewe gen heeft Faure zijn tempo van actie gisteren plotseling aanzienlijk verhoogd. De nieuwe minister van Oorlog, generaal Billotte, die intussen ook uit zijn partij is gezet, is een half uur na zijn installa tie al naar Marokko gevlogen om met de onwillige resident-generaal De Latour te praten. Billotte schijnt nu overhaast de oprichting van de troonraad te willen forceren. Maarschalk Juin ontboden Bovendien heeft hij voor morgen in Parijs maarschalk Juin bij zich ontbo den. Het Is niet zeker of de maarschalk verschijnen zal. maar in ieder geval hoopt Faure zjjn autoriteit nu nog enigszins te herstellen en met een spec taculaire demonstratie van wilskracht de voornaamste grieven tegen zijn per soon te weerleggen. Vannacht, of mor gen, zal blijken of hij aldus de wind nog kan keren. Optimistisch kan men daar over, als gezegd, nog steeds nauwelijks zijn. Iets rustiger in Marokko De Franse resident-generaal in Ma rokko. generaal Boyer de Latour. ij. Vrijdag in Rabat teruggekeerd van een reis langs het gevechtsgebied in het Rifgebergte. Franse functionarissen noemden de toestand in het Rifgebied „ernstig" aangezien de opstandelingen zich hergroeperen na het succes var hun verrassende „commando-aanvallen' in het begin van deze week. Er waren echter ook optimistischer uitlatingen over tekenen die er op wijzen dat rebellen de moed verliezen en ovei gen zich over te geven. De fanatiekste rebellen, wier leiders volgens de Franse inlichtingendienst in Spaans Marokko zijn opgeleid, zijn echter leden van de Beni-Uriaghelstam, de stam waaruit Abdcl Krim, die in 1925 en 1926 de op standelingen in de H'foorlog aanvoerde, is voortgekomen. Generaal Boyer de Latour waarschuw de Donderdag Spanje, dat de opstand van de stammen, die het „stilzwijgend aanmoedigt", zich naar de Spaanse zone zou kunnen uitbreiden en dat een nieuwe Rifoorlog zou kunnen ontstaan. P.N.I. minder dan 1 millioen voor op Masjoemi De laatste onofficiële uitslagen der Indonesische verkiezingen tonen aan, dat dc P.N.I. minder dan een millioen stemmen voorligt op dc Masjoemi. De laatste stand luidt als volgt: Nationalisten 7.339.481: Masjoemi: 6.468.639: Nahdatoel Oelama: 6201.312, Communisten: 5.796.504. De toenemende sterkte van dc Mas joemi is te danken aan de uitslagen van Sumatra en Borneo. De Nationa listen versloegen de Masjoemi op Java. Dc Masjoemi blijft er op vertrouwen uiteindelijk de Nationalisten voor te komen op grond van de resultaten buiten Java. Stichting van de Arbeid bespreekt loonpolitiek Gistermiddag is het bestuur van de Stichting van de Arbeid bijeen geweest met om. als onderwerp van bespreking het standpunt van de Ministerraad ten aanzien van de z.g. secundaire arbeids voorwaarden. zoals dit onlangs is be kend gemaakt. Het bestuur an de Stichting heeft zich beziggehouden met enkele punten, welke van belang zijn voor de beschik king. welke te dien aanzien van het College van Rijksbemiddelaars te ver wachten is. Onder meer acht men het van belang een regeling te vinden voor enigszins langdurig lopende collectieve arbeidsovereenkomsten. In het gebied begrensd door Boered. Tizi Oezli en Aknoel. nabij de grens van Spaans Marokko hebben de Franse troepen Vrijdag gevechten geleverd met kleine groepen opstandelingen. In het Midden-Atlasgebergte, waar Zondag stamleden in opstand kwamen, begint de normale toestand weer te keren. De verdedigers van Tizi Oezli. een militaire post op een der weinige wegen die via het Rifgebied van Frans- naar Spaans- Marokko lopen, zijn Vrijdag vanuit de lucht bevoorraad Rondom Aknoel zet het Vreemdelingenlegioen de operaties voort om de contróle te herwinnen over de wegen en de strategische heuveltop pen. Aan een vrouw en aan drie en zestig mannen werden gisteren, de dag waarop de K.L.M. 36 jaar ge leden werd opgericht, op grond van het door hen bereikte aantal vlieg uren. de K.L.M.-vliegurenpenningcn uitgereikt. Aan gezagvoerder F. van Breemen (uiterst rechts) werd een gouden penning uitgereikt, die meer dan 20.000 vlieguren vertegenwoordigt. Radiotelegrafist eerste klas H. Buy- tendijk en J. J. Spanjaard ontvingen ook een gouden penning (resp. eerste en tweede van links Mej. R. Kremer. die 10.161 vlieg uren op haar naam bracht, werd eveneens onderscheiden; zij ont ving uit handen van de onder directeur Bach een bronzen medaille. Ons Monsterkruiswoord raadsel Waar blijft Uw inzending? Wij herinneren er voor de laat ste maal aan, dat a.s. Maandag morgen om 1Q uur de inschrijving sluit voor het Monsterkruiswoord raadsel, dat wij plaatsten in ons Blad van Vrijdag 30 September j.l. Hoewel wij nu reeds zeer tevre den zi/n over het aantal binnen gekomen oplossingen, onze stel lige verwachting is, dat wij aj. Maandag niet alleen zullen kun nen spreken van gevoelens van tevredenheid, maar ook van vol daanheid. Wanneer U de oplossing tóch gevonden heeft, waarom zou U dan ook niet mededingen naar één van de vele, voor de goede oplos sers beschikbaar gestelde geld prijzen? Geen demilitarisatie-schema aan Rusland Aan boord van het m.s. johan I emigranten bevond zich de schoen-1 Australië te gaan vestigen an Oldenbarnevelt" zijn gister-1 hersteller G. Stahlenberg uit Onze foto loont het hele gezin op morgen wederom 1400 emigranten] Amsterdam, die zich met vrouw en de loopplank, vlak voor het verbek, naar Australië vertrokken. Bij deze14 kinderen inscheepte om zich in I De Nederlandse minister van Buiten landse Zaken mr Luns is gisteren in Washington aangekomen om met mi nister Dulles te spreken over de Wes terse politiek ten aanzien van de komende conferentie van Genève. Nederland als bondgenoot in de Wes terse alliantie, speelt een belangrijke rol bij de veiligheidsmaatregelen welke de drie ministers van Buitenlandse Zaken der Westerse drie aan Rusland zullen voorstellen in ruil voor een herenigd Duitsland. Amerikaanse autoriteiten zijn daarom verlangend hun bondgenoten op de hoogte te houden van de voorberei dende onderhandelingen, die met het oog op de conferentie van Genève van 27 October plaats vinden. Later heeft minister Luns nog in samenzijn van de Ned ambassadeur dr H J van Royen een onderhoud met minister Dulles ge had. Openhartig onderhoud Minister Luns zeide na afloop der be sprekingen, dat hy dankbaar was voor „deze nuttige gelegenheid tot een open hartige meningsultwissellng tusen twee bevriende regeringen". Hy zeide dat het gesprek zo open hartig en vertrouweiyk was. dat h() de inhoud niet kon onthullen. Minister Luns voegde hier evenwel aan toe dat diverse kwesties betreffende Europa en Azië ter sprake werden ge bracht er. dat minister Dulles „een zeer sympathiek toehoorder" was Sommige van die zaken waren „prettige dingen en andere minder prettig". Naar verluidt was van de „minder prettige" gesprekspunten de Neder lands-Indonesische controverse otct de toekomst van Nieuw-Guinea dc be langrijkste. Mr Luns bevestigde dat hy en minis ter Dulles het Westerse beleid bespro ken hebben dat samenhangt met de as. Geneefse conferentie. Intussen vernemen wjj, dat aan Ne derland en andere bondgenoten de verzekering is gegeven dat de „grote drie" niet van plan zjjn enig demili tarisatie-schema aan de Russen voor te stellen. Enkele dagen geleden was door di plomatieke autoriteiten verklaard dat de Nederlanders zich openhartig bezorgd verklaarden over zulk een mogelijkheid. Nederlandse militaire autoriteiten be schouwden het terugschuiven van de Westerse defensielinies in Duitsland als schadeiyk voor de veiligheid van hun eigen land. Sedertdien schynt deze vrees echter te zyn weggenomen door offi ciële inlichtingen over de gang van ra ken van de New Yorkse conferentie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 1