LEIDSCH
DAGBLAD
jVieuwe koers" in Marokko lieeft
het pleit gewonnen
Ben Joessef tot verzoening bereid;
de conservatieven in het parlement
binden in
WEERBERICHT
Dr Hanifah acht
Nederlands - Indonesiseh gesprek
nuttig
IJmuiden niet gelukkig met
visserij nota
VROUWELIJKE ERVAREN ASSISTENTE
Geen enkele verrassing in Moskon
jlifc Jaargang
No. 28624
ur: j. W. Henny
^redacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 6.40 per kwartaal; f. 2.15 per maand; I.0.50 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon.Directie en.Admims«atiec £5Q4H,Redactie: 21501
Ka enige dagen van bezorgdheid is men thans in Parüs weer optimistisch
ilund over het mogelijke verloop van de Marokkaanse kwestie. De voornaamste
Kn is, dat de ex-Sultan van Marokko. Mohammed ben Joessef, heeft ingestemd
srt het plan voor een „nieuwe koers", dat de Franse regering en Marokkaanse
Men twee weken geleden te Aix-les-Bains hebben uitgewerkt. Si Bekkal, een lid
nu de Marokkaanse delegatie, die juist van overleg met Ben Joessef op Mada-
juar te Parüs is teruggekeerd, heeft medegedeeld, dat „Züne Majesteit bereid is
K nodige verzoenende gebaren te maken".
Tegelijkertijd is bekend geworden, dat de actie van conservatieve volksvertegen-
noidJgers tegen de „nieuwe koers" aan kracht inboet. Op een vergadering in
hrjjs, waar deze conservatieven bijeen waren om te luisteren naar uiteenzettingen
ns de minister van Buitenlandse Zaken Pinay en de minister voor Marokkaanse
fiken, July, Is namelijk een motie van ultra-rechtse züde verworpen, waarin de
regering werd gevraagd Ben Joessef geen toestemming te verlenen Mada-
psai te verlaten en in Frankrijk te komen wonen. De stemverhouding was vüftien
fcpo tien. De heren Pinay en July hadden erop gewezen, dat de nu nog verbannen
nnt geen aanspraken meer zal doen gelden op de Marokkaanse troon, ook al is
Uj «llicht niet bereid dit met zoveel woorden te zeggen. Hiermede is de voor
wens van de conservatieve volksvertegenwoordigers ingewilligd. Pinay
a July kregen nog krachtige stenn van generaal Billote, een ex-Gaullist en
«en militair vertegenwoordiger van Frankrük bü de V.N., die erop wees, dat
politiek van de krachtige hand nog driekwart millioen man onder de wapenen
nodig maken, büna een verdubbeling van de sterkte van het huidige leger.
Zuiverinasactie aaat voort ger dan officleel is opgegeven. Een feit
MivermgaotTie gaar voorr dafc de politie de aut0riteiten van de
plaatselijke ziekenhuizen nadrukkelijk
opdracht heeft gegeven geen gegevens
over de gewonden te verstrekken, van
wie velen er ernstig aan toe zouden zijn.
Het district, waar de aanslag werd ge
pleegd, werd Vrijdag door troepen geheel
afgezet, terwijl het onderzoek huis-aan-
huis voortduurde.
Door een bomontploffing in Casablanca
zijn Vrijdag drie Marokkanen gedood en
vier gewond. Voorts werd Vrüdagmiddag
een Marokkaan ernstig gewond door
revolverschoten.
Strijdom over de V.S.
en Zuid-Afrika
„Opheffing van de rassenscheiding in
Zuid-Afrika kan alleen maar het einde
van het blanke ras tot resultaat hebben.
Alles wat Zuld-Afrlka van andere lan
den verwacht is, dat zjj de problemen
van de Unie van het standpunt der
Zuid-Afrikanen bezien en hun toestaat
deze vraagstukken aan te pakken op de
manier dat iedereen er mee gebaat is",
aldus de premier van Zuid-Afnka,
Johannes Strijdom, in een rede op een
lunch van de Amerikaanse club te Jo
hannesburg.
Eén van de punten welke Zuid-Afrika
en de Verenigde Staten gemeen hebben
is dat beide landen zich voor een ras-
Seria", gearres-
wrd. Deze groep zou verbindingen
Lebben met Spaans-Marokko en Tanger.
leider werden andere
imetssirüders aangehouden. Ook zün
kq de jongste zuiveringsactie der politie
imtheidcne cellen van andere ver-
nL'jroepen ontdekt.
In het inheemse deel tvan Casablanca
iterate grote spanning als een gevolg
an de bomaanslag, welke Donderdag op
en auto met vijf Franse politiemannen
s een sociale werkster bij het passeren
un een Arabische markt werd gepleegd,
""tor de Franse politie, die her-
op de omstanders schoot, vijf
en. onder wie de pleger van de
mulag. werden gedood en zestien ge
rond. De zes inzittenden van de Franse
politie-auto liepen verwondingen op.
Volgens ooggetuigen zijn de verliezen
de Marokkanen waarschijnlijk ho-
De conferentie voor inwendige zending
ordt van 4 tot 7 November op „De Pie-
xrsberg" te Oosterbeek gehouden. Aan
hand van het algemene thema „Maat-
J en kind" wordt de houding van
Gif samenleving tegenover het kind aan
fc orde gesteld.
TIJDELIJK ENIGE REGEN
De Bilt verwacht tot Zondagavond:
Tin het Westen uit toenemende bewol-
met tijdelijk enige regen. Aanvan-
welnig wirxl, later matige of vrij
tkhtlge wind tussen Zuid en West.
Weinig verandering in temperatuur,
te 10 uur).
Tijdelijk regen
Het K.N.M.I. deelt mede:
De afgelopen dagen was het weer In
«land over het algemeen gunstig,
plaatselijk buien vielen, kwa-
ook flinke opklaringen voor. De
j-a kwamen tot ontwikkeling in een
W*®6 die op grote hoogte met kou-
«SÏÏï Hcvuid whs. Deze depressie ver-
yijaerde zich in de richting van Scan-
Een nieuwe trogvorinige storing
gisteren de Nederlandse kust
.„"«-Vergezeld van enkele regen en
H«ffsbmen naar Duitsland.
Doe storing wordt gevolgd door een
.*Tan hoge luchtdruk, welke de ko-
-aide nacht over de Noordzee zal trek-
*fw de Oceaan werd het scheep-
«nverkeer bedreigd door een cycloon.
- ®ae van dit jaar die Westelijk van
«oren uit tropische gebieden naar
v'7°®rden trok en later naar het
Sd? sten afzwenkte,
j,, 5eePswaamemingen toonden aan
vi c-vcl°on slechts in een klein ge-
geconcentreerd was.
cycloon transformeerde zich intus-
een normale storing, die nu snel
a® «chtmg van Ierland trekt.
JE u waarschijnlijk dat de frontale
van de storing morgen in de
p van de dag ons land bereikt.
Is rv» s,orinS veel regen zal brengen
fewS Meeker. De wind zal naar rich-
tussen Zuid en Zuid-West
,.terwij1 de temperaturen iets
"str rillen worden dan vandaag.
11 SEPTEMBER
uJP: 608 uur; onder: 19.19 uur.
L~.°P 0.03 uur; onder: 16.32 uur.
•«?ïater te Katwijk te 10.15 en 23.0:
111/1 K u tl amh
Joego-Slavië wil
bemiddelen
Turken op Cyprus tegen
Griekse terreur
De Joego-Slavische regering overweegt
te bemiddelen tussen zijn bondgenoten
in het Balkanpact, Griekenland en Tur- i
kijc, teneinde de spanning tussen deze
landen over de kwestie-Cyprus te ver
minderen.
Op het eiland is gisteren in het dorp
Episcopi bü Limassal brand gesticht in
het huis van een Turkse politieman.
Het huis brandde gehee! uit. In de na
bijheid van dit dorp is een Brits leger- j
kamp in aanbouw. De Turken op Cyprus
zün intussen niet van plan zich in de
hoek te laten drukken. Gisteren heeft I
een nieuwe Turkse geheime organisatie j
„Volkan" (Vulkaan) in de hoofdstad v;
is uas uuiut uuurii £iiu vuur een ras- i
probleem zien geplaatst, doch de Ame- t v''r!ls- JN,c®s!a; pamfletten verspreid,
rikaanse vraagstukken zün oneindig ge- I waar,n de Griekse ondergrondse bewe-
makkelijker op te lossen. In de V.S. is
de verhouding tussen negers cn blan
ken één op acht, terwül deze in Zuid-
Afrika vier op één is. In de Unie zou
een vermenging tussen negers en blan
ken het einde van het blanke ras be
tekenen, terwijl de V.S. ondanks een
rasvermenging een blanke natie zouden
blüven, zo zei Strüdom.
ging „Eoka" er voor worlt gewaar- i
schuwd, dat terreur tegen Turken op
Cyprus met terreur tegen Grieken zal
worden beantwoord.
De Turkse autoriteiten hebben meer
dan tweeduizend personen aangehouden,
die verdacht worden van „uitlokking"
van de anti-Griekse relletjes van Dins
dag en Woensdag.
Naar een beter klimaat?
Toch een Nederlandse advocaat voor
Jungscldager?
„Als in het verleden de indruk is ge
vestigd. dat ondanks de Indonesische
zelftandigheidspolitiek de Indonesische
houding jegens het. Oosten vriendelijker
is geweest dan jegens het Westen, dan
dient deze indruk te worden weggeno
men. De balans in de buitenlandse poli
tiek van Indonesië moet in evenwicht
zijn". Dit heeft gisteravond de vice-
voorzitter van de Indonesische delegatie
Slot van liet parlementair visserijbezoek
Op de derde dag van hun rondreis langs vissend Nederland
hebben ongeveer 20 leden van de Eerste en Tweede Kamer van de
Staten-Generaal gisteren IJmuiden en Vaassen bezocht. Zij maakten te
IJmuiden kennis met het Staatsvissershavenbedrijf, de zich in snelle
opkomst bevindende conservenindustrie en met de vraagstukken die
rederskringen aldaar bezighouden.
Van de züde der conservenfabrikanten
werd verzekerd, dat men grote verwach
tingen heeft voor de uitvoer in de toe
komst van geconserveerde visserij pro
ducten. Overal ter wereld immers groeit
de behoefte aan gereed voedsel. De Ne
derlandse industrie is bereid en uitge
rust om aan die groeiende behoefte te
gemoet te komen.
Van de verwerking kwam het gesprek
vanzelf op de productiemiddelen van
baring cn vis. De kolenprijzen baren
de exploitanten van stoomtreilers gro
te zorgen. De treiler- en loggervloot is
verouderd en dient, zoals men weet,
sterk gemoderniseerd te worden. Men
is helaas met de recente visserünota
van minister Mansholt, met name wat
de slooppremie en de vervangingsmo
gelijkheden van de vloot betreft, niet
erg gelukkig te IJmuiden.
Men liet zich critisch uit over de
thans geldende minimumprijs van tien
gulden per vijftig kilogram verse haring
en het feit, dat de minister van Land
bouw een minimumprijs van elf gulden
afkeurde.
NAAR VAASSEN
Tot slot van de driedaagse reis be
zocht de parlementaire delegatie de oud
ste viskwekerjj van de Nederlandse Hei
demaatschappij in Vaassen onder Apel
doorn. Op het kasteel de Annenburch
volgde na een inleiding een gedachten-
wisseling over de zoetwatervisserij, en
de IJsselmeervisserij.
naar de VN. dr Aboe Hanifah. die en
kele dagen op doorreis van Djakarta
naar New York in ons land heeft ver
toefd. kort voor zijn vertrek naar de
V.S. op Schiphol verklaard.
Wat betreft de verhoudingen tussen
Indonesië en Nederland deed dr Hani
fah de volgende mededelingen:
regering een Nederlandse advocaat de
verdediging van Jungschlager tc doen
voeren, in Djakarta goed zal worden
ontvangen.
2. een soepeler houding van dc Indo
nesische autoriteiten kan worden ver
wacht bü het toelaten van Neder
landse werkkrachten met inachtne
ming van dc voorwaarden, dat aan
de in elk land geldende normen van
veiligheid wordt voldaan en dat ook
het economische belang van Indone
sië wordt gediend.
Dr Hanifah liet hierop onmiddellijk
volgen, dat een beter klimaat in de
Nederlands-Indonesische verhoudingen
niet alleen ln deze kwesties, maar ook
voor de oplossing van andere vraag
stukken tussen beide landen noodzake
lijk is. Als een van de maatregelen
waardoor Nederland een bijdrage zou
kunnen leveren tot het scheppen van
een beter klimaat noemde dr Hanifah
het beteugelen van anti-Indonesische
organisaties in Nederland. Zo zou het
ln Indonesië ten zeerste op prijs worden
gesteld, als de beweging van de R.M.S
die altijd weer energie opwekt bij het
Indonesische volk. in Nederland niet de
vrije hand zou worden gelaten. „Alle
soorten irritaties moeten zo veel moge
lijk worden vermeden zeide hij.
Voor het eerst na de tweede
wereldoorlog brachten Poolse vloot-
eenheden een bezoek aan Engeland.
Een van de twee torpedobootjagers.
de Blyskawica. meert aan de kade
te Portsmouth; de andere, de Burza,
is rechts op de achtergrond te zien.
Dr Aboe Hanifah betoogde, dat belde
landen daadwcrkelük de wens tot
betere verhoudingen moeten tonen.
Dan zal het ook mogelük worden in
een open gesprek, zonder dat een van
beide landen a priori zqn standpunt
loslaat, over de problemen zoals
Nieuw-Guinea, de financieel-econo-
misehc overeenkomsten en het Am-
bonezenvraagstuk te spreken. Dr Ha
nifah weigerde commentaar op een
vraag, of hü tiidens zijn verblijf in
ons land met Nederlandse regerings
vertegenwoordigers heeft gesproken.
Komende op de behandeling van de
„tvestie Nieuw-Guinea in de komende
algemene vergadering van de V N. zeide
Prins Bernhard heeft het de laatst
dagen bijzonder druk gehad met
officiële bezoeken. Gisteren heeft
hij te Bennekom in Gelderland de
eerste steen gelegd voor een Prot.
Chr. streekziekenhuis.
dr Hanifah dat de door de Az. Afrikaan
se conferentie in Bandoeng aangenomen
resolutie als basis van het Indonesische
standpunt zal gelden. Aan voorspellin
gen over de kans van slagen van een
dergelijke resolutie zeide hij zich niet
te zullen wagen.
flngez. Med.-Adv.i
heeft op haar Exportafdeling plaatsing voor beschaafde goed
ontwikkelde
bekend met de moderne talen.
Schriftelijke, dan wel telefonische aanmeldingen aan Mej.
E. Zaalberg, Exportafdeling „Zaalberg". Vestestraat IE.
Telefoon 21641 e.v.
Boelganin gaat nit van de realiteit
van „twee Duitslanden"
De redevoeringen waarmee de Russisch-Duitse onderhandelingen Ln Mos
kou zijn begonnen, hebben In Bonn generlei verrassing gewekt. Zowel maar
schalk Boelganin als Bondskanselier Adenauer hebben hun reeds lang bekende
standpunten nog eens opnieuw ontvouwd. In hoeverre deze standpunten ruim
te laten voor een vruchtbare bespreking, zal. zo meent men In Bonn. pas in
het verdere verloop van de conferentie kunnen blüken.
Boelganins rede heeft de sombere voorgevoelens bevestigd, waarmee men ln
Bonn de conferentie heeft tegemoet gezien. Een woordvoerder der Bondsrege
ring zei moeilijk te kunnen geloven, dat het aan de vooravond van de be
sprekingen in de „Prawda" verschenen artikel het goede verloop der onder
handelingen zou bevorderen. In Bonn gelooft men deze opmerking evenzeer
te kunnen toepassen op Boelganins rede. die dezelfde geest ademde en waarin
verlangd wordt, dat de Westelüke Duitsers zich zullen neerleggen bij de
„realiteit" van het bestaan van twee Duitse staten.
In Bonn merkt men met onbehagen
op, dat het probleem der Duitse gevan
genen door Boelganin niet is aange
roerd. Het blad van de Oost-Duits*
Socialistische Eenhcldspartü heeft ove
rigens Vrüdag verklaard, dat de Oost-
Duitse regering haar pogingen voortzet
om dit vraagstuk „voor heel Duitsland"
te regelen.
Onbehagen in Bonn
In Bonn merkt men op. dat Adenauer
uitdrukkelijk geweigerd heeft de „rea
liteit" van „twee Duitslanden" als argu
mentatie te aanvaarden en dat hij zich
lijnrecht tegenover de Russische opvat
ting stelde, als zou de Duitse hereniging
voor alles een znak zijn. die de Duitsers
uit Oost en West zelf samen moeten
aanpakken. Adenauer stelde daartegen
over de opvatting, dat de hereniging
van Duitsland een plicht der vier be
zettende mogendheden is en dat het
Duitse volk eerst aan de inrichting van
zijn gezamenlijke tehuis zal kunnen
beginnen, wanneer de grote mogend
heden daartoe de weg hebben vrijge
maakt.
Een paar dikke strepen heeft men
voorts in Bonn gezet onder Adenauers
uitvoerige verklaring over de zuiver
defensieve aard der Westelijke verdra
gen en onder zijn opmerking, dat deze
verdragen elementen bevatten, die zeer
wel zouden kunnen bijdragen aan de
Instelling van een breder veiligheids
systeem. Tot tweemaal toe verklaarde
Adenauer in zijn rede, dat zijn regering
bereid is aan zulk een systeem mede te
werken wanneer eenmaal de voorwaar
den ervoor1 vervuld zijn.
Minister-president Boelganin heeft
Vrijdagmiddag de West-Duitse delegatie
in het Kremlin een lunch aangeboden,
die van 13 tot 16 uur geduurd heeft.
Een veertigtal genodigden zat er bij
aan. Boelganin. Adenauer. Kroestsjef
en Molotof brachten heildronken uit op
het succes van de besprekingen en op
de overwinning van de vrede. Boelganin
en Adenauer waren naast elkaar gezeten
met Kroestsjef tegenover hen. Het
menu was in het Russisch geschreven.
Er werden visgerechten, zoals kaviaar
en zalm. en gevogelte opgediend, met
champagne en rode en witte wijnen van
de Krim en de Kaukasus. De koffie
werd in de kleine salon van het Krem
lin genoten.