NOG EEN
FLATER
Venetiaanse Filmfestival brengt als
hoogtepunt 1)revers „Ordet"
i SM
waaV*
belet
VRIJDAG 9 SEPTEMBER
Ook wonderen in een moderne wereld
Herrijzeniswerd aannemelijk
Geen „praatfilm"; onbegrensde expressie
(Van onze Romeinse correspondent)
Sedert enkele dagen staat Venetië weer in het teken van de film.
Festivaliers", zoals de Fransen de lieden noemen, die, meestal
ul hoofde van hun beroep, geen enkel Festival overslaan, vinden het
jiletnaal erg belangrijk en we weten, dat overal in de wereld
>nden filmliefhebbers met spanning de uitslagen van „Venetië"
moet zien. De Venetianen en ook de talloze badgasten van het
Ijdo de toeristen en zelfs de dagjesmensen uit de provincie, vinden
Festival alleen van belang wanneer er veel en grote sterren
v die men toe kan juichen en bewonderen.
x jLcuiiiciijtt. iiaaa helden-
Jü Op de openingsavond hebben
v—iwtot ran Venetië als het
rv trereld snakt kennelijk n
r*. nnonmnüivfl
Onbeduidend
de bevolking van
-■„■iezen publiek hun beet
Havilland. maar vooral Sopnia
de twee sterren, van gTOot for-
d« -
SSSrntag van ongeveer een regiment
-"'«minnen het grootse „Paleis der
r-satagraphische kunst" en in de zaal
"-de beeldschone, hoewel naar
tak wat al te struise Sophia een
i revolutie. Maar dit raakt toch
ho de buitenkant van het feest. Voor
6 critici gaat het
avond opluisterden, be- en een volkomen mislukte Mexicaanse
levensgevaar en onder film (Waar zijn de tijden, toen Mexico
ons „De Parel" zond?) waren niet ge
schikt om het peil van het Festival op te
voeren. De eerste Amerikaanse film
.Jacht op de dief" van Hitchcock is een
goede commerciële film, geen kunstwerk.
In het oeuvre van Hitchcock verdient hij
geen vooraanstaande plaats. De Ameri
kanen hadden hem eigenlijk naar Can
nes moeten sturen, want de hele film is
een verheerlijking van de aantrekkelijk
heden der Franse Riviera.
Wat ons van de eerste Festlvaldagen
zal bijblijven is een Deense film van Carl
Dreyer, de bejaarde regisseur van wie
onze niet meer zo heel jonge lezers zich
stellig een meesterwerk zullen herinne
ren:..Jeanne d'Arc". In de 35 jaren, dat
hij als cineast werkzaam is .heeft Dreyer
tal van grote films geschapen en dit re
cente werk: „Ordet" (Het woord) herin
nert door de expressionistische stijl aan
Japan herhaalt zich
openingsavond leerde ons een ja-
[Qm kennen: „Shuzenji Monoga-
Ef (het masker en het noodlot) van
Lite regisseur aan wie wij „Rascio-
-c: danken. „Rasciomon" werd inder-
r* als een openbaring beschouwd en
■y de eerste prijs beloond, al zeggen
dat dit eigenlijk moet wor-
het feit. dot de
„Ordet is gebaseerd op een toneelstuk
van KajMunk, een Protestant geestelijke
die in 1944 door de Nazi's werd gedood.
Een theorie van de Deense theoloog
Grundtvig, volgens welke er ook in onze
moderne wereld wonderen zouden gebeu
ren, indien ons geloof slechte sterker wa
re doordringt de hele film. En hier
gebeurt een wonder, het grootste van alle
wonderen: een ln het kraambed gestor
ven vrouw wondt drie dagen na haar
dood door 't bezielde woord van een jong
theologisch student uit de dood opgewekt
De gehele film is vol godsdienstige pro
blemen Men vindt er. in twee families
verenigd, de volkomen ongelovige mens,
de aan uiterlijke vormen gehechte kerk
ganger, die fanatieke aanhanger van een
benepen, meer de dood dan het leven
erende sekte, de door de religie bezetene,
die zich zelf Christus waant. En het is ten
slotte de laatste, gezuiverd en tot rede
teruggekeerd door een reeks van onge
lukken, die hem en zijn familie treffen,
die het wonderdoende woord spreekt De
gehele laatste jacte" mag men wel zeggen,
is ongelooflijk dramatisch, men voelt als
het ware het kille jndet zijn' van de dood
en daarnaast de warmte, de vreugde, de
mateloze gelukzaligheid van de herrijze
nis.
Het is een uiterst gevaarlijk onderwerp
dat Dreyer heeft gekozen en hij is er In
geslaagd het volkomen aannemelijk te
maken. En geheel met cineastische mid
delen. Want het onderwerp van het to
neelstuk van de brave predikant
zUn theologische discussies is een
werp. dat in de handen van elke
regisseur geleld zou hebben tot een praat
film. Alleen Dreyer met zijn rijke erva
ring, met zijn bijna onbegrensde schat
aan uitdrukkingsmogelijkheden en voor
al met zijn diep geloof in de cinemato
graphic en in zÖn eigen zending, kon van
dit onderwerp een grootse film maken.
Het zal wel een der beste blijven
Festival.
Minister Luns en generaal
Hasselman naar Suriname
De minister zonder portefeuille, mr J.
M. A. H. Luns en de chef van de Gene
rale Staf. generaal B. R. P. F. Hassel
man, zijn gistermiddag per K.LM.-
vllegtuig naar Suriname vertrokken.
Minister Luns bezoekt Suriname op
weg naar New-York, waar hij 19 Sep
tember zal aankomen om de algemene
vergadering van de V.N. bij te wonen.
Na Suriname zal hij ook Venezuela nog
bezoeken.
Generaal Hasselman gaat in Suriname
de troepen van de Kon. Landmacht In
specteren.
PRINS ZAG VELSENSE
TUNNELBOUW.
Gisterochtend heeft Prins Bernhard
ln zijn functie van lid van de Admlra-
llteltsraad een kort bezoek gebracht aan
de Velsense tunnelbouw. Hij werd daar
bij vergezeld door enige andere leden
van deze Raad, o.w. ir c. Staf, de mi
nister van Marine, Staatssecretaris H. C.
W. Moorman, de secretaris-generaal J. J.
van Houten, de bevelhebber der zee
strijdkrachten. chef van de Marinestaf,
vlce-admlraal A. de Booy en vele andere
hooggeplaatste marine-autoriteiten.
De Prins zeide uitermate geïmponeerd
te zijn door de snelheid, waarmede ge
werkt is.
Minimum tomatenprijs i
Door het Bedrijfschap voor groenten
en fruit is bepaald, dat met ingang van
heden tot en met 16 September bij ex-
port van tomaten naar West-Duit sland
een minimumexportprijs zal gelden van
27 ct. per kg. Tomaten, die beneden deze
prijs op de vellingen zijn gekocht, mo
gen niet naar West-Duitsland worden
uitgevoerd.
Met ingang van Vrijdag 16 Sept. wordt
de minimumprijs gewijzigd in 20 cent
per kg.
Hevig onweer boven Veluwe
Boven de Veluwe in de omgeving van
Apeldoorn heeft gisteravond een kort,
maar hevig onweer gewoed, waarbij de
bliksem op vier plaatsen is Ingeslagen.
In Loenen trof het hemelvuur de boer
derij van de heer K. Modderkolk aan
de Daalenk, die tot de grond toe af
brandde. De Loenense brandweer maakte
bij het blusslngswerk gebruik van een
tankwagen uit Apeldoorn, omdat er in
de omgeving van de boerderij geen wa
ter was. De bewoner was verzekerd.
Bij de landbouwers A. Elsenbroek aan
de Droef akkers en J. Kaljenbrink aan
de Eerbeekseweg sloeg de bliksem in zon
der grote schade aan te richten. In
Klarenbeek werd een veeschuur van de
landbouwer J. Verwaijen getroffen. De
schuur brandde totaal uit.
(Ingez. Med.-Adv.)
la
dan
sM9'-
Hoe bet zij, van dat ogenblik af gold
een land met een zeer
cinematographische kunst.
verleden jaar met „De zeven
ontdekten, dat er niet veel
«•scheidenheid is in de Japanse produc-
Alle films lijken min of meer op el-
tar En dit Jaar hebben sommigen de
-ei gehad te zeggen, dat „Het masker
bet noodlot" ronduit vervelend is
S moed voor nodig, want men is
ran zijn tijd en men kan nauwelijks
Hiaraak maken op de titel van „intel-
Mueel", als men niet juicht en jubelt
„De Japanse film". Ook ditmaal
ten de Japanse middeleeuwen ten
le gevoerd, letterlek ten tonele, want
gaat om de verfilming van een
ti" - toneelstuk uit het begin der
eeuw. De langdradige geschiedenis
over een boze eerste minister, of
.Dofmeier", die het noodlot trot-
rert dat hem zijn einde aankondigt in
rorm van een portretmasker.dat nog
het door de kunstvaardige maker
hem wordt afgeleverd, valt
•j hem dit bericht brengt en heeft op die
nier blijkbaar het noodlot op de
tier afgewenteld.
Wat ln de film te waarderen valt, is de
mehtige kleur, die aan Japanse kunst-
in lak doet denken en de rijke
het hele geval is sta-
.eel en dus geen cine-
j.-umering Ma
trt, verfilmd t
Gevaarlijk hapje
De eigenaar van een kameel, die na-
el Tunesische plaats Sidi Bou Zid
-v een cobra werd gebeten, slachtte
dier om zijn lijden te verkorten,
ssp verkocht hij het vlees aan de
«oners van een naburig Arabisch tën-
riorp. 260 personen vertoonden al
,*dig ernstige vergiftigingsverschijn-
fcen en het merendeel van hen moest
ziekenhuis worden opgenomen,
'isje van zeven Jaar is reeds over-
Vier hoge Argentijnse
officieren beschuldigd
tewijl in de Argentijnse hoofdstad
m de zoveelste maal!) geruchten oe
'•de doen over een op handen zynde
;en president Peron, is een
p.. officieren van het leger be-
tóildigd van „aanstoken 'tot opstand",
-■ondbladen in Buenos Aires publiceer-
'3 Donderdag een officiële mededeling,
generaal Balaguer en nog drie
(één kolonel en twee luite-
worden opgeroepen te
een militair gerechts-
«inRio Cuarto. Als zü zich niet bin-
jadrie dagen melden, zullen zy geacht
opstand te zijn tegen de staat,
«u deze mededeling, die was onderte-
[ïd door generaal Molina, wiens be-
«aung tot bevelhebber van de zone
net tweede leger. Donderdag be-
gemaakt werd. Molina is een broer
minister voor het leger.
bet parlement werden Donderdag
gesteld ove reen mislukte mili-
•-■f opstand ln Rlo Cuartl ln de staat
,^den3 het. afgelopen week-
jf*- volgens in Buenos Aires ontvan-
wichten is een aantal militaire
gevlucht, toen de samenzwering
nog voor een schot gelost was
*- ndicale afgevaardigde Yadarola
'3 «gering, waarom dit geval
gehouden was, terwijl wel eer-
*- uitgebreide bekendmakingen waren
qwen over samenzweringen van
regeringsmeerderheid in het
~®«t nam de vragen voor kennis-
gaan tien millioen
dollar inzamelen
JMnlted Jewish Appeal" een Jood9e
^"Dnlsatie. zal een spoedcampagne
jouwen om tenminste tien millioen
ui te zamelen teneinde het 10.000
- bfokko woonachtige Joden moge-
maken naar Israël te emigreren
B I?1Mamelingsaetle zal In October
ovember geschieden en ln totaal
-'hen duren.
kordt grote haast achter deze
iJJ®* gezet, daar de ln Marokko
/i.? ?e Joden in steeds toenemen
•W Wden hebben van anti-
pogroms van de zyde der in-
<S3* bevolking.
Opnamen Vincent van Goghf ilm
in nachtelijk Amsterdam
Korte scène nam vele uren m beslag
Origineel Zweeds denkbeeld
„Laat de trams gratis rijden en
houd de auto's buiten de stad"
(Van onze correspondent ln Stockholm»
Zoals alle steden heeft ook Stockholm met het toenemende automobilisme te
kampen. Het verkeer wordt steeds trager en het Is moeilijk nog een leeg plaatsje
voor de auto te vinden. Aan adviezen ontbreekt het natuurlijk niet, maar het
meest radicale advies is wel: laat de trams en bussen gratis rijden en houd
de auto's uit de stad!
Iedereen zou dus zonder te betalen zo maar van de tram gebruik kunnen ma
ken. De schade zou door een extra-belasting moeten worden opgebracht. Aange
zien 2025 procent is gemoeid met het ophalen van het geld (tramkaartjes, con
ducteurs, boekhouding) zou het verlies niet zo groot zijn als men denkt.
„Alleen zo komt er orde in
chaos", zeggen voorstanders
Tegenstanders zullen opmerken, dat
het onrechtvaardig is ook de niet-tram-
gebruikers aan de kosten te laten deel
nemen. Maar is niet op z"n minst de helft
van de uitgegeven tramkaartjes onrecht
vaardig duur? Voor hetzelfde geld rydt
de een twee keer verder dan een ander!
Een rechtvaardig bedrag, per kilometer
of per halte gerekend, kan uit techni
sche redenen nooit worden opgeëist. En
eigenlijk is het ook niet juist van dege
nen. die ver buiten de stad wonen, meer
te vragen. Is het hun schuld, dat zij geen
woning in het centrum kregen? Meent
men, dat zij het prettig vinden dagelijks
23 uur te moeten reizen?
De Zweedse belasting ziet dit wel in
en staat een ieder toe. de kosten voor de
reizen naar en van het werk van het in
komen af te houden! Bij gratis reizen
zou dus ook meer belasting binnenkomen.
Tot zo ver de financiële kant.
Maar wat zouden de practische gevol
gen zyn? Menig auto-bezitter, die niet
èn auto èn trams kan betalen, zal in
grotere mate bereid zijn zijn wagen bui
ten de stad te parkeren. Hjj zou hem
niet mee naar de zaak nemen en het
centrum zou heel wat leger worden.
Daardoor zouden bussen en trams vlug
ger kunnen rijden. Ook degenen, die ab
soluut van een auto gebruik moeten ma
ken, zoals artsen, reizigers e.a. zouden
hun werk in vlugger tempo kunnen doen.
meer bereiken en meer belasting kunnen
betalen.
Het is tenslotte ook niet moeilijk om
de automobilist, die zijn wagen alleen
heeft om van zijn ver buiten de stad ge
legen woning naar zijn werkplaats of
kantoor te komen, ervan te overtuigen
dat hij meer dan de benzine-kosten
spaart, door zyn wagen buiten de be
bouwde kom te laten. Het kruip-tempo
(Speciale berichtgeving)
De eerste buiten-opnamen van de
Vineent van Gogh-film zyn gister
avond en gedurende het grootste deel
van de nacht tot de prille ochtend in
Amsterdam gemaakt. Het betrof hier
een scène die eigenlijk oorspronkelijk
in Den Haag had moeten spelen, na
melijk de gang van een nogal vertwij
felde Vincent van Gogh (Kirk Dou
glas) naar een café waar hij zijn
eerste liefde: Christine, zou ontmoe
ten.
Het was een op zichzelf slechts korte
scène, die zich nu afspeelde op het
Oudekerksplein in Amsterdam, waar
men een woonhuis tot een café had ge
transformeerd door er een groot bord
tegen aan te spijkeren met het opschrift
.Dirk's Taveerne", en er tevens een
grote ouderwetse lantaarn voor te han
gen. Het was een scène waarin Kirs
Douglas, met wat figuratie op de straat
ais voorbijgangers, van de brug af van
het Oudekerksplein de Oudezydsvoor-
burgwal opgaat en het café betreedt,
waar hij Christine zal ontmoeten. In
totaal moest hij slechts een 350 meter
afleggen, maar de opnamen daarvan
hebben vrijwel de ganse nacht in be
slag genomen Steeds weer moest het
worden herhaald: nu eens was de figu
rering niet goed, dan weer stonden de
schijnwerpers verkeerd.
Een en ander heeft in Amsterdam van
de zijde van het publiek zeer grote be
langstelling getrokken, niet het minst
door het 'enorme „machtsvertoon" dat
de Amerikaanse filmmaatschappij „M
GM hier ten toon spreidde dooi nzeer
grote karavaan met technische outil
lage naar de plaats van handeling te
sturen. Zo stonden het Oudekerksplein
en de aangrenzende straten vol met wa
gens waaruit de meest uitzonderlijke
schijnwerpers kwamen, schijnwerpers
die gevoed werden door een viertal op
grote auto's geplaatste aggregaten
die zelf de,stroom, benodigd voor deze
I schijnwerpers, opwekten.
Kirk Douglas als Vincent van
Gogh tijdens de opnamen.
Het lichtschijnsel was zo groot, dat
uit alle delen van de stad dit verlichte
plekje tegen de avond- en nachtlucht
weerkaatste.
Ondertussen zijn een groot aantal
boeren uit Nuenen (Brabant) in Am
sterdam aangekomen, want vanmid
dag zyn in de Clnetone-stndlo's de
binnenopnamen gemaakt van de
scene's die in Brabant spelen, name
lijk: het nagebouwde décor van „De
aardappeleters" en een enorm Bra
bants weefgetouw, die belde bekende
schilderijen uit de Nederlandse periode
van de grote schilder zijn.
Prins Bernhard zal morgenmiddag een
bezoek brengen aan de efficiency-afde-
llng van de Jaarbeurs te Utrecht.
Een- Amerikaan, die 's avonds zyn
auto had geparkeerd op het tournool-
veld te Den Haag. kwam voor een on
aangename verrassing te staan bij zijn
terugkomst. De wagen bleek namelijk
geheel te zyn leeggehaald O.m waren
drie costuums. een electrisch scheerap-
paraat. een fototoestel en een fllmap-
faraat, met een totale waarde van
5800 verdwenen.
Spaak: „geen pessimisme na
Noordwijk"
Op een gistermiddag gehouden pers
conferentie verklaarde de Belgische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Paul
Henri Spaak, met enige verwondering te
hebben kennis genomen van het pessi
misme en scepticisme, waarvan de pers
blijk geeft met betrekking tot de re
sultaten der in Noordwijk gehouden mi-
nisteis-conferentic. Volgens Spaak be
staat hiertoe geen enkele aanleiding. De
conferentie heeft weliswaar niets r
sationeels opgeleverd, doch het ls
belangrijk feit. dat de ministers van
Buitenlandse Zaken der aan de confe
rentie deelnemende landen nadrukkelijk
hebbe- herhaald, dat zij accoord gaan
mét de plannen voor een gemeenschap
pelijke markt. Er bestaat, aldus Spaak,
dus geen enkele reden tot pessimisme.
van heden ls slecht voor wagen en mens.
Het kost zenuwen, als men voor 500 n
ter vijf minuten kwijt is
De Nederlander moge dit overdreven
vinden, wij waren er echter getuige van,
dat de queue van naar de stad trekkende
auto's een lengte had van14 (veer
tien) kilometer! Wy hadden er ruim een
uur voor nodig. En dat is maar op een
van de vele wegen geweest, die naar
Stockholm lelden.
De zo voor de hand liggende oplos
sing, om een gedeelte van de binnenstad
te slopen en steeds meer straten te ver
breden, ls trouwens duurder dan men
denkt. En de onbebouwde vlakte brengt
immers uit parkeergeld met veel op!
Veiligheidsraad maant tot
orde en rust bij Gaza
De Veiligheidsraad der Ver. Naties,
die gisteren in New York bijeenkwam
om over de Palestynse kwestie te spre
ken. heeft eenstemmig een resolutie
aangenomen, waarin een beroep op
Egypte en Israël wordt gedaan om
voortaan voor rust en orde in het gebied
van Gaza te zorgen.
De resolutie was ingediend door Ame
rika. Engeland en Frankryk.
Zy ondersteunt het voorstel van ge
neraal Burns, stafchef van de commis
sie van toezicht, op het nakomen van
de wapenstilstand der V.N.. volgens
hetwelk een barrière langs de demar
catielijn moet worden aangelegd.
Moordlustige boer gedood in
Siciliaanse bloedwraak
De Italiaanse politie heeft in het be
ruchte bandletengebled ln het Westen
van Sicilië 33 oud-veroordeelden gear
resteerd ln verband met de moord op
een boer en zijn elfjarig zoontje teRoc-
camena vier dagen geleden, aldus wordt
uit Palermo gemeld.
De vermoorde boer. Giovanni Alduino
stamde uit een familie, waarin een ge
welddadige dood traditie ls. Ook zijn
vader, Michele. is vermoord, terwijl een
broer zelfmoord in de gevangenis heeft
gepleegd, toen hij, beschuldigd van
moord en roof, ln voorarrest was. Een
andere broer van Govanni zit ln de ge
vangenis te Palermo, beschuldigd van
moord op de burgemeester van Rocca-
mena
In het betrokken gebied wordt gezegd,
dat Michele en Giovanni veel verdiend
hebben door zich als moordenaars te
verhuren.
Het doden van moordenaars is tra
ditie in de streek, waarin Side's be
ruchtste bandiet. Salvatore Gulllano,
opereerde, totdat hij in 1950 werd dood
geschoten.
jitter
Hal/ *«>aor
rVP
„Grandma Moses" 95 jaar
Grandma Moses, de bejaarde Ameri
kaanse dame, die op haar 80ste jaar
begon te schilderen en wereldberoemd
werd door haar primitieve doeken, viert
Woensdag in intieme kring haar 95ste
verjaardag.
De traditionele verjaardagstaart, tele
grammen en gelukwensen wilde „Grand
ma" wel in ontvangst nemen, maar
slechts enkele verwanten en vrienden
mochten haar bezoeken, daar de oude
schilderes de laatste tijd minder gezond
ls dan zU placht te zijn en de dokter
haar voor teveel opwin ling gewaar
schuwd heeft. Desondanks schildert zij
nog steeds een beetje, doet vrij veel
naaiwerk en verzorgt de bloemen in
haar tuin.
Zoals wij onlangs schreven naar aaifleiding v..
de verminking in een Lelds straatnaambordje va;,
de naam van een onzer gTootste literatoren tot
„Lodewyk van Dyssel", komen dergelijke ernstige
fouten ln Leidse straatnaambordjes meer voor.
Slordigheden als „Valkesteeg" en „Kerksteeg" kun
nen natuurlijk ook niet door de beugel, maar fouten
innamen van grote landgenoten, die men wil eren
door een straat naar hen te vernoemen, zijn rond
uit ergerlyk. Een dergelijke hulde heeft al bijzonder
weinig Inhoud, wanneer men zich zelfs niet de
moeite getroost om na te gaan hoe de naam ge
schreven wordt!
In de ProfessorenwiJk vindt men een ,3akhuls
Rozeboomstraat", doch ln die naam staat een „o"
te weinig indien men, zoals het onderschrift van
de naam te kennen geeft, hiermede de wereldbe
roemde Amsterdamse scheikundige Hendrik W.
Bakhuis Roozeboom wil eren.
Bakhuis Roozeboom was van 1896 tot 1907 hoog
leraar te Amsterdam en verwierf zich grote be
kendheid als grondlegger van de fasenleer. welke
arbeid lag op het grensterrein van scheikunde en
natuurkunde. Dank zij zijn fundamentele weten
schappelijke arbeid konden latere generaties van
natuur- en scheikundigen de kennis omtrent de
materie en de krachten die haar beheersen verdei
uitbouwen.
Men kan de fout ln dit straatnaambordje nimmer
goedpraten door een (overigensfou:lef) beroep op
een nieuwe spelling, want enenijds worden ook in
de straatnamen de eigennamen ln de oorspronke
lijke spellingswijze gehouden, en ten tweede staat
ln het onderschrift van de naam het woord
„hoogleeraar" in de oude spelling vermeld.
Nogmaals: fouten als deze geven reden tot erger
nis en het is nodig om hierin ten spoedigste
verbetering te brengen. Vooral in een Universiteits
stad als Leiden mag zulk een fout niet ongecorri
geerd blijven.
