LEIDSCH DAGBLAD Massale lerarentekorten bij het Middelbaar Onderwijs WEERBERICHT Overleg inzake Cyprus dreigt op niets uit te lopen Thans alle krachten bundelen! J4,,, Jaargang WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1955 No. 28621 Uirtcteur: J. W. Henny HoofdredaeteiirJ. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 6.40 per kwartaal: f. 2.15 per maand; f.0 50 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 5705$ Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21501 De noodklok luidt! Maatregelen op korte termijn dringend noodzakelijk In 1962-'63 3600 bevoegden te weinig De minister van O-, K. en W. heeft de Tweede Kamer aangeboden het door de Commissie V.H.M.O. op 12 Juli 1955 uitgebrachte interimrapport. In hoeverre en in wellce vorm aan de door de commissie voorgestelde noodmaatregelen uitvoering zal kunnen worden gegeven, is nog in overweging. De minister stelt zich voor, de Kamer hierover zo spoedig mogelijk nadere mededelingen te doen toekomen. De Commissie had tot taak advies uit te brengen over maatregelen nodig in verband met de uitbreiding van het Voorbereidend Hoger en Middelbaar Onderwijs, vooral met het oog op de behoefte aan leraren bij deze tak van onderwijs. Snelle stijging Het aantal leraren, aldus ontlenen wij isn het rapport, bedroeg ln de cursus 195419557254 (en wel 5975 bevoegden en 1279 onbevoegden). De onbevoegden aven gemiddeld minder lessen dan de «voegden. Gerekend naar het gemid deld aantal lessen, dat de bevoegden EEven. zouden er 6913 bevoegde leraren sodig zijn geweest. In feite was er dus ia 1954 reeds een tekort van ruim 900 ttroegde leraren. De snelle stijging van de schoolbevol king vereist voor 1960/1961 plus minus 10000 bevoegde leraren. In deze cijfers is de behoefte van de kweekscholen, de middelbaar-technische scholen en de 'je scholen voor hoger beroepson- is aan leraren, in het bezit van de voor het V.H.M.O. vereiste bevoegd- cêden. voor zover niet door leraren bij het V.HM.O. in nevenbetrekking ver- vuld. niet begrepen. Afgezien van het huidige tekort van S00 leraren, zullen er in 1955 met inbe- nip van de vervanging wegens vertrek oi overlijden 650 leraren moeten worden aangesteld, een aantal, dat in de daar- oo volgende jaren snel groeit en in 1959/1960 en 1960/1961 telkens 1200 zal igen. Ook indien daarna de jaar- j'jn. 3600 bevoegde leraren te verwach ten. terwijl de totale aantal bevoegden dan plm. 7000 bedraagt. Dit betekent, dat een derde van de lessen in 1962— 1363 niet door bevoegden zal kunnen worden gegeven. Vraag niet tijdelijk Het is duidelijk, aldus het rapport, dat alleen grootscheepse maatregelen kunnen voorzien in de te verwachten massale tekorten. In het gehele maat' schappelijk leven vertoont zich eer stijgende behoefte aan academisch gevormden. Daarnaast moet de spits van de bevolkingspyramidc de leraren leveren voor een uitstulping aan de voet, welke uitstulping voor 1945 op (een enkele wijze nauwkeurig viel te t van tijdelijke aard. Een uitbreiding van het lerarencorps ral niet worden gevolgd door een pe riode van overvloed na die uitbreiding, omdat als gevolg van de blijvende poel van de bevolking en de grotere belangstelling voor het V.H.M.O. vraag op een hoger niveau blijft. De aanvulling van het lerarenkorps moet dan voorzien in de vervangings behoefte van een aantal leraren, dat Mr Michael in vrijheid Mr A. L. S. Michael, de DJakartaan- advocaat, die begin 1954 werd gear resteerd, is volgens gewoonlijk betrouw- bire bron vorige week vrijgelaten. Het Nederlandse Hoge Commissariaat en bet hoofdparket wensten geen bevesti- pag te geven. Mr Michael, die verdacht verd van medeplichtigheid aan onder- aajnende activiteit, is nog steeds ver- die genomen zullen worden, blijven noodzakelijk, ook voor de jaren nadat de in 1946 en 1947 geborenen het V.H.M.O. zijn doorgestoomd. Geen onevenwichtige toestroming De Commissie is er van overtuigd, dat het tekort van bevoegde leraren gezien moet worden als een onderdeel van het vraagstuk van de behoefte aan acade misch gevormden in ons land. Het zal onmogelijk zijn maatregelen te beramen, die uitsluitend het M.O. ten goede komen. Onevenwichtige toe stroming naar het leraarschap zal een vacuum elders veroorzaken, waardoor nieuwe maatregelen getroffen zullen moeten worden. In de stijgende vraag naar academici zal over de gehele lijn gelijkmatig voorzien moeten worden. Voor de verschillende sectoren van het onderwijs geldt dit eveneens. De akte studie zal m het geheel bevorderd moe ten worden, ten bate van de Uloscholen, de Handelsavondscholen, de Kweekscho len en de scholen voor Voorbereidend Hoger en Middelbaar Onderwijs. De Nijverheidsakten worden hierbij buiten beschouwing gelaten. Een zeer brede basis van bezitters van de L.O -akten zal een brede basis voor adspirant M.O. A- en een redelijke basis voor M.O. B-bezitters opleveren. 9 Slot op Pag. 2 Sabotagedaden in Israëlisch dorp Uit Jordanië gekomen personen heb ben in de nacht van Dinsdag op Woens dag twee waterbouwkundige werken aan de Westelijke oever van de Jordaan op geblazen. aldus heeft een woordvoerder van het Israëlische leger heden. Woens dagochtend, medegedeeld. De installaties liggen bij het dorp Ti- rat Zvi. ten Zuiden van Beissan. Japanse krijgsgevangenen uit Sovjet-Unie vrijgelaten In totaal 1365 Japanners, die nog in de Sovjet-Unie worden vastgehouden, zijn door bemiddeling van Malik, de Sovjet-Russische ambassadeur in Lon den .vrijgelaten. Op de lijst komen o.a. de namén voor van ex-generaal Otozo Jamada, de voormalige opperbevelhebber van het Japanse leger in Mandsjoerije, generaal Joen Oesjirogoe, de gewezen bevelvoer der over de Japanse strijdkrachten in Zuid-China. acht luitenant-generaals, elf generaal-majoors en drie kolonels. Plaatselijk ochtendmist Bilt verwacht tot morgenavond: i t«nacht plaatselijk mist; morgen ,*5g innige perioden met dezelfde wyeraturen als vandaag of iets ho- Zwakke tot matige wind uit Oos- ltJJke richtingen. (Opgemaakt te 10 uur) Droog weer V*;M-L deelt mede: storing, in de hogere luchtlagen, j; J~vve,n West-Duitsland is gelegen, ver- ZnhVandaa8 hoofdzakelijk in de WÜn van het land nog vrÜ veel be" ^j«ng, waaruit hier en daar wat regen heeft zich boven Engeland ie ri!u, keeblcd gevormd, dat zich in ncoung van de Oostzee verplaatst en nog in betekenis toeneemt. cm» TeT ln ons land zal steeds meer j. u"vioed van dit hogedrukgebied met droog weer en overdag zon- Perioden. 8 SEPTEMBER °P: 6.03 uur;.onder: 19 16 uur op: 21.54 uur; onder: 13.53 uur. i9« ater te Katwilk te 6-49 uur en r bestaat uit acht pagina's Felle anti-Griekse betogingengepaard met brandstichtingin Turkse steden Britse mariniers onderweg De Britse regering heeft zich Dinsdag bij monde van minister MacMillan te genover Griekenland en Turkije bereid verklaard, aan Cyprus een grondwet te geven waardoor de half millioen inwo ners van deze Britse kolonie een grote mate van zelfbestuur - onder Britse souvereinitéit - zou krijgen. MacMillan deed dit aanbod, toen de drie-mogend- hedenconferentie te Londen na vorige week Vrijdag te zijn opgeschort, was hervat. De Britse minister deelde mee, dat afschriften van het plan aan de Griekse en de Turkse minister zouden worden overhandigd. Zoals bekend wil Engeland zijn sou- vereinlteit over het eiland handhaven, terwijl Griekenland Cyprus, waarvan tachtig procent der bevolking van Griekse afkomst is. bij zijn gebied wil zien gevoegd. De Turkse minister heeft evenwel laten weten, dat Grieken land moet kiezen tussen het handhaven van deze eis of het bewaren van de vriendschap met Turkije. Groot-Brittannië heeft reeds twee maal aan Cyprus een ruime mate van zelfbestuur aangeboden, doch beide ke ren - ln 1948 en ln 1954 - hebben de Griekse bewoners van het eiland dit Conferentie Noordivijk Eenheidsmarktkernprobleem (Van onze Haagse redacteur) „De politieke en economische evolutie in Europa en de wereld vraagt mcér dan ooit, dat men alle krachten samenbundelt om het werk (de integratie vnn Europa) tot een goed einde te brengen". Dit is de belangrijkste zinsnede uit het, overigens weinig zeggende communiqué, dat de ministers van Buiten landse Zaken van de Schuman-landen gisteravond, na hun eendaagse ontmoe ting in Noordwjjk, hebben uitgegeven. Deze positieve uitspraak kan zeker voor Adenauer, aan de vooravond van diens reis naar Moskou, een morele rugge steun zijn. De conferentie heeft weinig nieuwe gezichtspunten opgeleverd, maar dat lag ook niet in de lijn van de verwach tingen. De ministers zijn gisteren in de eerste plaats bijeengekomen om een glo baal beeld te verkrijgen van hetgeen de studiecommissie in Brussel tot dus verre op het pad der integratie heeft bereikt. De voorzitter van de studie commissie. Paul Henri Spaak, heeft deze voorlopige stand van zaken ln een uitvoerig exposé toegelicht, zonder ln allerlei details af te dalen. Eindrapport 1 December Ofschoon de studiecommissie in de afgelopen maanden bergen werk heeft verzet, zijn de problemen, die aan de economische Integratie vastzitten, toch zó omvangrijk gebleken, dat men het oorspronkelijke tijdschema heeft moeten loslaten. Prins Bernhard heeft een bezoeK gebracht aan de vliegtuigdemon- straties in Farnborough Engeland De Prins in gesprek met de ont werpers van de Folland GNAT- straaljager. en aansluiting bij Grieken land geëist. In diplomatieke kringen te Londen gelooft men, dat de Britse voorstellen door de Griekse en Turkse ministers zullen worden verworpen. De Griekse minister, Stefonopoelos. zou de voorstel len afwijzen omdat het recht van de Cyprioten om zich bij Griekenland aan te sluiten niet wordt erkend, en de Turkse minister. Zorloe, omdat de ge,- lijkheid der Turkse minderheid (100.000) met de Griekse Cyprioten (400.000) niet wordt gegarandeerd. Men verwacht daarom, dat de conferentie in de ko mende dagen zonder succes zal eindigen. Een commando-eenheid van 630 mari niers is van Malta op weg naar Cyprus, zo heeft een woordvoerder van de Britse admiraliteit meegedeeld Het vliegdekschip „Ocean" zal vermoedelijk Vrijdag met legormateriaal naar het eiland vertrekken. De troepen dienen ter versterking van de ordetroepen op Cyprus, waar het verzet zich de laatste dagen weer heeft doen gelden. Dat komt ervan... Intussen heeft de fanatieke Griekse actie tot aansluiting van Cyprus, tot excessen geleld. In de nacht van Maan dag op Dinsdag is in de omgeving van het Turkse consulaatsgebouw te Saloni- ki (in Griekenland) een bom tot ont ploffing gebracht. Ruiten werden ver brijzeld. doch er vielen geen slachtoffers. De Griekse politie heeft een onderzoek ingesteld. Volgens haar is de aanslag niet door Grieken gepleegd. Ook de Turken laten zich niet onbe tuigd. Te Izmir (Smyrna), in (Turks) Klein-Azië, hebben Turken op een in ternationale tentoonstelling een Griek se vlag omlaag gehaald en verbrand. La ter werden ook het consulaat en het Griekse paviljoen in brand gestoken. Duizenden mensen met Turkse vlag gen en portretten van wijlen president Kemal Ataturk. die Turkije na de eer ste wereldoorlog op allerlei gebied ver nieuwd heeft, hebben Dinsdagavond in Is tam boel honderden winkels en hui zen van Grieken verwoest. De betogers riepen de naam van Ataturk en de kreet „Cyprus is Turks". De politie heeft krachtige veiligheidsmaatregelen geno men ln de nabijheid van het Griekse consulaat. Militairen zijn opgeroepen de politie te helpen. Vandaar, dat de ministers gisteren hebben besloten de termijn voor de indiening van het eindrapport van I October te verschuiven naar I De cember. Intussen heeft het werk van de stu diecommissie wel aan het licht gebracht dat het gehele complex van vraagstuk ken. dat thans aan de orde Is. zich voornamelijk concentreert rondom de kwestie van de gemeenschappelijke markt, zoals minister Beyen na afloop van de conferentie opmerkte: „Het probleem van de eenheids- markt Is het kernprobleem, waartoe men alle overige problemen kan her- Simon Prinz zur Lippe terug Onder degenen, die gisteren in Ber lijn door de Sovjet-Unie vrijgelaten zyn. bevindt zich gelijk gemeld een familielid van Prins Bemhard. Het secretariaat van Prins Bernhard maakt bekend, dat de naam van dit fa milielid luidt Simon Prinz zur Lippe inlet Biesterfeld). Hij is geen oom, doch een achterneef van Prins Bernhard. De Prins zur Lippe is of wordt niet naar Nederland vervoerd, doch is naar zijn familie ln Erbach teruggekeerd. Prins Bernhard over de B.B. In het programma Hilversum II van Zaterdag 17 September zal Prins Bernhard over Bescherming Bevolking onder de titel: „De B.B. leeft", spre ken. heeft rich hierover gisteren ln zijn weinig zeggende rede natuurlijk niet uitgelaten, maar het is toch duidelijk, dat juist de houding van Parijs straks van doorslaggevende betekenis kan zijn. Zullen de Fransen instemmen met een bescheiden opzet (beperkte tolunle) voor een voorlopige termijn van vijf jaar? De volgende ministersconferentie, die na de indiening van het eindrapport zal plaats vinden, zal hierop het antwoord kunnen geven. De Duitse Europa-politiek is gisteren eveneens onderwerp van gesprek ge weest. De Duitse Staatssecretaris, prof. r dr. W. Hallsteln, ontkende in zijn I toespraak, dat de Duitsers onder Vooral de plaats van deze invloed van de minister van Eco- eenheidsmarkt tegenover de buitenwe- nomlsche Zaken. prof. dr L. Ehrhard reld en de vraag welke (sopranatio-1 een andere koers zijn gaan nalc) bevoegdheden zij moet bezitten,varen. Dit moet op een misverstand staan hierbij op het eerste plan. berusten". zei Hallsteln, ..de rege- ring in Bonn is er, na de Jongste ont- Fronse- en Duitse houding Wikkelingen op het wereldtoneel, meer dan ooit van overtuigd, dat de Euro- Een andere vraag: hoever willen de pese zaken op de oude voet moeten wor- Fransen gaan in hun economische sa- den voortgezet". Dit is dan de zinsnede, menwerking? De Franse minister van1 die men enigszins gewijzigd in het Buitenlandse Zaken, Antoine Pinay, slotcommuniqué kan terugvinden. Een zomer-afscheidssymphonie. De zwaluwen maken zich gereed voor hun lange tocht naar heit Zuiden, waarheen zij binnenkort de zomer zullen volgen. Reik de vluchteling Uw sleutel! Originele actie tot leniging van mateloze ellende De tragiek van sivaar beproefde mensen (Var e redacteur) In de week van 24 tot 29 October, waarin ook de verjaardag van de V.N. valt, wordt door de Nederlandse Federatie voor vluchtelingenhulp een grote actie op touw gezet met een originele Inzet. Het doel van deze actie Is dc mateloze ellende, waarin nog zovele vluchtelingen leven, ver verwijderd van huls en haard, enigermate te lenigen. Hoewel de Federatie verleden jaar door de „Eén-uur-Ioon-actle" ruim 4 1/4 millioen gulden van het Nederlandse volk heeft mogen ontvangen Is de alge mene economische toestand in ons land zodanig, dat ook voor dit jaar een actie op touw Is gezet om samen met andere landen die mensen te hel pen. die door het geweld van de laatste oorlog reeds 10 jaar lang lijden en noch eigen huls. noch eigen haard kennen. De sleutel van Uw hart Toen verleden jaar door de Hoge Commissaris voor de vluchtelingen in Oostenrijk aan een oude man gevraagd werd. „Wat zou je nu nog als Ideaal in je leven willen hebben?'' kwam er een antwoord, dat de organisatoren van de vluchtelingenhulp tot op heden hebben onthouden. Een antwoord, dat het motto zal worden voor de actie van dit jaar en waarin eigenlijk alle tragiek ligt op gesloten van deze zwaar beproefde men sen: ..Ik zou nog éénmaal een sleutel in mijn handen willen hebben van mijn eigen huis". En dit kleine stukje metaal, deze sleutel, zal dit jaar bijdragen tot de hulpverlening. In de week van 24 tot en met 29 October zal door het gehele land een „sleutel-inzameling" worden gehou den. In ieder huis zijn we) ongebruikte sleutels voorhanden. Deze sleutels komt de organisatie bij U ophalen. Al deze sleutels worden verzameld en de waar de van dit oud-metaal komt volledig ten goede aan de vluchtelingen. Maar dat is nog niet alles. Behalve het feit. dat er in die week ook nog een huis-aan-huis collecte wordt gehouden, kan iedereen voor zijn ingeleverde sleu tels een ontvangstbewijs twee kwar tjes krijgen. Het ligt ln de bedoeling aan deze kaart een verrassingselement te verbinden. Men beware deze kaart dan ook goed! Comité's in recordtempo In recordtempo zal door de Federatie over het gehele land plaatselijke comi tés uit de grond gestampt worden. Som mige comité's komen reeds nu vanzelf omhoog. Deze zullen plaatselijk dc in zamelingsacties organiseren. Dc gehele actie zal staan in het teken van de sleutel. De sleutel, waarop de vluchteling wacht! De sleutel, waarmee U uw eigen hart voor deze mensen ontsluit en de sleutel, die ook als oud metaal nog waarde heeft maar ergens in een stoffig hoekje op uw zolder ligt te wachten totdat hij toch op een ge geven moment weggegooid won't De speldjes, die tijdens de collecte worden uitgereikt hebben eveneens de vorm van een sleutel. uim r nog in kampen, wanneer men dB tenminste „wonen" kan noemen. Reik de vluchteling. >ór van zijn ge boortegrond verdreven, de sleutel tot uw hart!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 1