LEIDSCH
DAGBLAD
Toenadering V er.Staten-Kood China?
Ter beëindiging van koude oorlog
in Verre Oosten
WEERBERICHT
Eerste Kamer aceoord met Ideine
uitbreiding Staatsloterij
Noord Celebes gaat tlians eigen
douanegebied instellen
■"94ste Jaargang
WOENSDAG 27 JULI 19SS No. 28585
ptrattun 3. W. Henny
«fdredacteur: J. Brouwer
^Hoofdredacteur.
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 6.40 per kwartaal: f.2.15 per maand; f.0.50 per week
Witte*Singe> I. Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie eiVaAdmlnlstratie: 2504!; Redactie: 21507
Minister Dulles bereid tot gesprek met
Tsjoe-en-Lai
n
(Telegrafisch van onze correspondent in Washington)
Nauwelijks is de Conferentie van Genève achter de rug, of
Washington heeft zich naar het andere front van de koude oorlog
k [gekeerd: het Verre Oosten. En het is vooral Senator George, de demo
cratische voorzitter van de Senaatscommissie voor buitenlandse aange-
i legenheden, die daarbij weer een belangrijke rol heeft gespeeld door
het initiatief te nemen tot deze nieuwe fase in de politiek der Ver.
Staten.
vertrouwelijke boodschappen tussen
Eisenhower en Neh'roe met betrekking
tot de situatie in het Verre Oosten. Ver
moedelijk zal hij ln de naaste toekomst
opnieuw een bezoek aan Washington
brengen.
OOK FRANKRIJK BEREID
De Franse minister van buitenlandse
zaken. Antoine Pinay. heeft in de Senaat
op desbetreffende vragen geantwoord,
dat de Franse regering het aanknopen
7
Vier maanden geleden was het George,
,jje als een der eersten pleitte voor een
ffcesprcklng der Grote Vier. Thans koos
de invloedrijke senator, die op zeer
vriendschappelijke voet met Dulles staat
en bijna iedere week wel een keer met
bem eet, andermaal een televisie-inter
view als middel om zich uit te spreken
voor een krachtige poging van de Ver-
:pi enigde Staten om nu ook het conflict
met Communistisch China in het Verre
Ocsten tot een oplossing te brengen.
George sprak zich daarbij uit voor
een ontmoeting tussen Dulles en
Tsjoe-en-Lai.
Dit voorstel gaat veel verder dan de
Amerikaanse autoriteiten tot dusverre
hebben gewild. In zijn eerste perscon
ferentie, na zijn terugkeer uit Genève
iti Dulles gisteren dat hU geen directe
plannen beeft inzake een ontmoeting
met zijn Chinese collega. Een derge
lijke ontmoeting werd echter ook niet
door hem geheel uitgesloten.
En de beslissing van het State Depart
ment om Maandag in Genève een begin
te maken met besprekingen met de Chi
nezen op ambassadeurs-niveau kan de
weg elfenen voor een latere conferentie
tussen de ministers van buitenlandse
taken. Die besprekingen zullen zich ln
hoofdzaak bepalen tot 't onderwerp der
gevangenen, maar „andere practische
kwesties" zullen eveneens aan de orde
kunnen komen.
Esenhower heeft de leiders van het
Congres verzekerd dat deze „practische
kwesties" die van Formosa zullen
sluiten of enige andere aangelegenheid
waardoor nationalistisch China zou kun
nen worden benadeeld, Inclusief de er
kenning door de VB. van communis
tisch China.
Welingelichte kringen in Washing-
Ion 6luiten overigens de mogelijkheid
niet uit dat in Genève gesproken zal
worden over staken van het vuur.
De beslissing om Geneefse besprekin
gen, aanvankelijk op consulair niveau, te
hervatten en dan wel op thans door am
bassadeurs, is het gevolg van Tsjoe-en-
Lai's suggestie in Bandoeng betreffende
directe onderhandelingen met de Ver
enigde Staten.
India. Birma en Engeland fungeerden
als bemiddelaars tussen Washington en
Peking. En waarnemers in Washington
hjn van oordeel dat vooral India's am
bassadeur Krishna Menon daarbij een
belangrijke rol heeft gespeeld. Hij im
mers zorgde voor de uitwisseling van
Veranderlijke bewolking
De Bilt verwacht van hedenavond tot
morgenavond
Veranderlijke bewolking met enkele
verspreide regen- of onweersbuien. Over
wegend matige wind tussen Noordoost
«Noord. Iets lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 10 uur).
Kans op buien
Het K.NM.I. deelt mede:
ui?e.jfgelopen dasen heeft het weer nog
voortdurend onder Invloed gestaan van
langgerekte zone van hogedruk, die
«cn van het zeegebied bij de Azoren via
schotland en Scandinavië tot in Noord
rand uitstrekt. Deze hogedrukzone
in onze omgeving aanleiding tot een
{^^«•atelijke luchtstroming, waarmee
wtrekkelijk warme lucht werd aange
voerd De temperatuur kwam echter ner
gens ln ons land boven 25 graden. Dit
,nas °ok op de meeste andere plaatsen
West-Europa niet het geval, alleen
'n de buurt van Oslo en in Zuid-Zweden
vuL enkele graden warmer. Boven
Miaden- en Zuid-Europa bevonden zich
*'e storingen. Laatstgenoemde bracht
m Zuid-Frankrijk en Noord-Italië tal-
'Uke regen- en onweersbuien.
ten andere storing trok over Polen
naar Duitsland. De wolkenvelden ervan
arongen vanmorgen van het Oosten uit
h»f 7>nd binnen. Hier en daar viel al eer
re, atm°sfeer wordt hierdoor min-
S i stabiel, zodat ook morgen de kans op
nuien aanwezig is. De temperatuur zal
ivf 'a!er worden, maar blijft nog op een
redelijk niveau.
5?° °P: 4 56 uur; onder 20.40 uur;
op; 15.58 uur; onder: uur.
«oogwater te Katwijk te 9.42 en 22,16
4 Dommer bestaat alt acht pagina's
van diplomatieke betrekkingen met com
munistisch China bestudeert. De rege
ring dacht er aan om allereerst econo
mische en culturele onderhandelingen
aan te knopen.
Pinay zei verder, dat de erkenning van
communistisch China haar oorsprong
zou moeten vinden in een eensgezind
besluit van alle Westelijke mogendheden.
De wapenstilstand in Korea en Indo-
China had bepaalde belemmeringen uit
de weg geruimd en de kwestie-Formosa
had aangetoond, dat problemen in het
Verre Oosten niet zonder deelneming
van communistisch China kunnen wor
den geregeld. Maar eenzijdige actie, zo
als van Engeland, dat de Chinese Volks
republiek erkende, was met het ant
woord. Wegens de wenselijkheid van
eensgezinde actie der Westelijke mogend
heden wil Frankrjjk rekening houden
met Amerlka's positie, aldus Pinay.
JAPAN WIL NIET
De Japanse eerste-minister. Hatojama.
heeft de uitnodiging van de communis-
tisch-Chinese premier. Tsjoe-en-Lai. tot
het zenden van een vertegenwoordiger
naar Peking voor onderhandelingen over
het aanknopen van normale betrekkin
gen tussen de regering te Tokio en die te
Peking van de hand gewezen, aldus wordt
uit Tokio gemeld.
Volgens Hatojama maakt het feit. dat
Japan de nationalistisch-Chinese rege
ring te Taipeh erkent, dergelijke onder
handelingen in de onmiddellijke toe
komst onmogelijk.
Eerst halvelater twee series
(Var
parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft gistermiddag met 28 tegen 10 stemmen het wets
ontwerp aangenomen, dat de mogelijkheid schept in elk der jaarlijkse vier
loterijen van de staatsloterij in plaats van met vier, met zes series uit te komen,
zodat het publiek meer kans heeft een lot machtig te worden en zich niet tot
de zwarte markt of clandestiene loterijen hoeft te wenden. Tegen stemden
A.R. en C.H.U. met uitzondering van prof. De Zwaan (C.H.U.)
van onze kleinburgerlijke staatsloterij,
die daardoor precies past bij onze volks
aard. Een enquête onder de collecteifrs
en collectrices heeft trouwens aan het
licht gebracht dat het publiek aan een
ander systeem geen behoefte heeft. In
andere landen heeft de speelzucht veel
grotere vormen aangenomen dan hier,
waarschijnlijk omdat onze rustige staats
loterij de speelzucht binnen zekere gren
zen heeft gehouden. Door de toeneming
van de bevolking en het uitvallen van
particuliere loterijen, is een zwarte han
del in staatsloten ontstaan en om onge
wenste toestanden tegen te gaan. is nu
enige uitbreiding nodig.
GELEIDELIJK AAN
Het is niet de bedoeling de volgende
loterij direct al met twee series uit te
breiden. Voorlopig wordt de uitbreiding
beperkt tot een halve serie (dus tien
twintigjes per nummer) en geleidelijk
volgt verdere uitbreiding. Dan zal ook
worden nagegaan of het aantal collec
trices moet worden vergroot.
PRINCIPIEEL TEGEN
Prof. Diepenhorst (AR) zette uitvoe
rig zijn bezwaren uiteen tegen elk kans
spel, waarbij het doel van geldelijk ge
win overheerst. Men roept met loterijen
driften op. die niet zijn te breidelen en
de massa wordt aangeraakt door een be
geerte waaraan men geen weerstand kan
bieden. Kansspelen verhinderen de nor
male inspanning en ontspanning. Prof.
Diepenhorst hekelde vooral de speel
zucht ln Engeland en Italië, waar iemand
plotseling millionnair kan worden.
SAAI?
Prof Molenaar (WD) vond onze staats
loterij maar een mak en ongelofelijk saai
kansspel en hij drong aan op levendiger
systeem zoals van de Zwitserse interna
tionale Landeslotterie, die iedere maand
trekt op één dag.
GEPASTE KLEINBURGERLIJKHEID
Het tamme en het saaie vond Minister
v. d. Kieft echter juist het aantrekkelijke
Ook dit jaar zijn van heinde en
ver de korven aangevoerd, om op
de markt van Veenendaal gekeurd
en uitgestald te worden voor de
grootste bijenmarkt van Europa.
Een overzicht van een onderdeel
van de markt, waar de toeschou
wers, voorzien van een imkerkap
de inzendingen met kennersblik
bekijken.
Kroestsjef over Genève
„Begin van vree dzame co-existentie"
Op het Marx Engels-plein in Oost-
Berlijn is gisteren een betoging gehou
den. waaraan een menigte van honderd
duizend deelnam Premier Boelganin en
partijsecretaris Kroesjtsjef waren de ere
gasten De menigte riep „droezjba"
(vriendschap).
Regeringsbureaux en staatsfabrieken
waren gesloten om de mensen gelegen
heid te geven aan de demonstratie deel
te nemen. Zij was bedoeld als hoogte
punt voor het bezoek van de twee Sov
jet-leiders aan Oost-Duitsland. Premier
Grotewohl zeide. dat na het bereiken
van overeenstemming in Genève „thans
de Duitsers zelf het eens moeten worden
over het geleidelijke opheffen van de
scheiding tussen de twee Duitse staten".
De onmiddellijke hereniging van Duits
land op de conferentie van Genève was
onmogelijk gemaakt, doordat kanselier
Adenauer aan zijn politiek van herbe
wapening vasthield. De Oostduitse Volks
kamer zou in de komende dagen nieuwe
voorstellen voor een hereniging van het
land doen.
Kroestsjef zeidc o.m., dat het belang
rijkste van de conferentie van Genève
de geest van samenwerking en weder
zijds begrip was. „De hoop van de lan
den is niet beschaamd. De conferentie
van Genève heeft historische beteke
nis. Het begin van het vestigen van
vertrouwen op de grondslag van een
vreedzaam naast elkaar voort leven
van volken met verschillende sociale
stelsels is in Genève gemaakt.
De conferentie vormt een zeer be
langrijke mijlpaal op de weg naar een
blijvende vrede".
Kroestsjef zei verder, dat op de con
ferentie van ministers van buitenlandse
zaken in October „de standpunten van
beide partijen" in overweging genomen
dienen te worden. Slechts dan zou over
eenstemming over veiligheid en de her
eniging van Duitsland bereikt kunnen
worden. Volgens het Westelijke voorstel
zou Duitsland gemilitariseerd worden,
hetgeen vele gevaren voor de volken van
Duitsland en Europa in het algemeen
met zich zou brengen.
Het Sovjet-voorstel voorziet in een
verenigd, democratisch en vredelievend
land. dat voor zichzelf een vry leven zal
opbouwen en zal bijdragen tot de veilig
heid van Europa, aldus de partijsecre
taris.
Z.K.H. Prins Bernhard. die zijn
..vleugels" verdiend heeft, toen hij
tijdens de tweede Wereldoorlog bij
de Britse Luchtmacht diende, heeft
gisteren de afscheidsparade van de
Luchtmachtcadetten in Cranwell in
het Engelse graafschap Lincoln
shire afgenomen, getooid in het
uniform van Vice-maarschalk van
de R. AF. van de Vrijwillige
Reserve.
Z.K.H. met officieren van de
R.A.F. op het vliegveld van Cran
well.
Aan zonnesteek overleden
De 45-jarige tuinman G. J. Ponsteln
uit Oldebroek. die dezer dagen door een
zonnesteek werd getroffen, is j.l. Maan
dagmiddag in het Sophia ziekenhuis te
Zwolle aan de gevolgen daarvan over
leden.
Bij zwemmen verdronken
De 11-Jarige A. Neervoort uit Naarden,
die in Vlaardingen logeerde, is gister
middag bij het zwemmen in het open
bad van het BPM-sportpark ..De vijf
sluizen" aldaar verdronken.
Verontrustend voor Djakarta
Bijzondere in- en
uitvoerheffingen, ook voor copra
Begin economische desintegratie
(Van onze correspondent in Djakarta)
De eerste stap op de weg naar economische decentralisatie, die
enige tijd geleden in Indonesië werd gezet met de oprichting van een
eigen copra-fonds voor de Minahassa. is door een tweede op Celebes
gevolgd. De voorlopige provinciale bestuursraad van Noord-Celebes
heeft namelijk besloten, met het oog op de financiële toestand van de
daerah, heffingen op import- en exportgoederen in te stellen. Dit komt
neer op het vormen van een provinciaal douanegebied binnen de
landsgrenzen.
De maatregel is de bestuursraad van Noord-Celebes ingegeven
door het besluit van de ministerraad - van de centrale regering dus -
om de staatsbijdragen in de tekorten op de gewone dienst der pro
vincies voor het jaar 1955 lager te stellen dan de bijdragen, in 1954
verleend.
ZELFVOORZIENING
De vermindering bedraagt voor Noord
Celebes niet minder dan 13 procent.
Voor nieuwe projecten zullen ln 1955
ln het geheel geen bijdragen worden ge
geven. Om de moeilijkheden, die bij de
uitvoering van de provinciale bestuurs
taak door de genoemde maatregel van
Djakarta zijn te verwachten, te boven te
komen zal de provincie trachten zelf te
voorzien in een vermeerdering van de
inkomsten.
Ter uitvoering van dit voornemen
werd een „commissie voor de opbouw
van de provincie Noord Celebes" ge
vormd. welke commissie over dé in te
voeren heffingen zal adviseren.
Als eerste stap stelde deze commissie
;n verordening voor. waarin de tarie
ven der heffingen op import- en export
goederen alsmede op enkele goederen,
voor locale consumptie in de provincie
geproduceerd, worden vastgelegd.
Zo worden alcoholhoudende dranken
belast met een roepiah per fles van 600
gram, benzine met 13 sen per liter (de
prijs komt daardoor op rp 2.70 per li
ter!). De invoerheffing op petroleum be
draagt rp 10 per drum, op cement rp
2.50 per zak. op radio's rp 50 per toestel.
Van de exportartikelen wordt gedroog
de vis leen belangrijk volksvoedselbe
last met een procent van de plaatselijke
inkoopsprijs. Op bosproducten - behal
ve die welke de provinciale regering
zelf exporteert - komt een heffing van
vijf procent. Alle overige exportproduc-
1 procent
De heffing, welke een belangrijk voor
dcel voor de provincie zal opleveren, is
die op de uitgevoerde copra, een van
de voornaamste exportgoederen van
Celebes. Zij bedraagt rp. 2.50 voor
elke quintaal, welke aan het Copra-
fonds wordt geleverd. Bij een gelijk
blijven van de wereldmarktprijs van
copra, betekent dit dus een vermin
dering van de winst voor het Copra-
fonds.
Ook het oprichten van bedrijven wordt
belast: een vergunning voor de verkoop
van medicijnen gaat rp 150 kosten. Voor
een ijslolie-zaak moet rp 300 worden
neergelegd, voor een ijsfabriek en een
limonadezaak rp 500.
Een voor de bevolking eveneens direct
voelbare heffing is die op bioscoop
kaartjes, welke naar gelang de rang, 25
tot 50 sen per kaartje bedraagt.
STAP NAAR AUTONOMIE
AI met al zullen de heffingen op im
port- en locale goederen natuurlijk
leiden tot een verhoging van de kosten
van levensonderhoud in het toch
reeds met de dag duurder wordend In
donesië. Zeer belangrijk ls natuurlijk
ook de principiële kant van de zaak.
De Minahassa heeft met de Instelling
van haar eigen Copra-fonds bereikt,
dat de eopra-uitvoer uit dit deel van
Celebes ter beschikking komen van
dit gebied.
Met de vorming van een eigen douane
gebied zet Noord Celebes een verder®
stap op de weg der economische des
integratie, een schrede verder naar de
autonomie. Immers producten uit an
dere delen van Indonesië zullen voort
aan bü invoer in Noord Celebes aan
invoerrechten onderhevig zijn.
Dit moet voor Djakarta wellicht nog
verontrustender zijn dan de politieke
desintegeratie, waarvan de symptomen
reeds lang te bespeuren zijn.
OOK NEDERLANDSE BELANGEN
Nederland betrekt voor millioenen gul
dens copra uit Celebes. De maatregelen
zyn dus ook van groot belang voor de
Nederlandse copra-lmporteurs in de
eerste plaats, maar daarnaast ook voor
alle Nederlandse zakenlieden, die han
del drijven op dit gebied. Het merk
waardige feit, doet zich voor, dat geen
der Indonesische bladen tot dusver van
dit feit heeft melding gemaakt.
Belastingvoorstellen
9 en 10 Augustus
in Eerste Kanier
(Van onze parlementaire redacteur)
Volgens een mededeling van de voor
zitter der Eerste Kamer, mr J. A.
Jonkman, is het de bedoeling dat de
Eerste Kamer op 9 en 10 Augustus de
huur- en belastingvoorstellen zal be
handelen. Indien de Eerste Kamer er
mee aceoord gaat - en daaraan be
hoeft niet te worden getwijfeld - kun
nen de huurverhoging en de belasting
verlaging dus op 1 September a.8. In
gaan.
Opa Schram wordt berooid
naar huis gebracht
Opa Schram, de bekende wandelaar
uit Almelo, die een reis naar Lourdes
had ondernomen, zal eind deze maand
door een ambtenaar van het Ministe
rie van Maatschappelijk Werk uit
Frankrijk worden opgehaald en naar
huis gebracht.
Hij is vorige week ln een ziekenhuis
te Lyon opgenomen, nadat de politie
hem in de omgeving van deze stad in
uitgeputte toestand ln een greppel had
gevonden. Het wagentje, waarin h(j zijn
bezittingen meevoerde, zijn papleren en
zijn geld waren verdwenen. Zijn ge
zondheidstoestand is op het ogenblik
gunstig.
