fat minder Water
geeft
lekkerder thee
en meerval van 1.90 meter
Eerste Kamer beoordeelt
zelf wat te behandelen
';De Mau Mau verspeelde kans floor
grote tactische fouten
pstand tegen blanken werd
onderlinge burgeroorlog
jjste Jaargang
Donderdag 2 Juni 1955
-rde Blad No. 28535
p|d »e?n zeer bijzondere vis in hun grote
w Toen zij het net uit het water van
^jfesteinderplas haalden, bemerkten
Mt er een grote meerval ln gezwom-
Tas. Nu komt het wel meer voor
'een meerval, die uitsluitend in de
--.-.(einderpias voorkomt en nooit eens
'f* c. tochtje naar de Braassemmermeer
1 Sjnt te maken hoewel die toch zeer
Sfbij is. gevangen wordt. Dan zijn
het algemeen kleinere exem-
«jan de vangst van gistermorgen,
tl* beest was nl. ruet minder dan 1 90
i, Jer lang en woog zeker 60 pond: het
pen heel karwei dit beestje binnen
„■cd te krijgen.
De meerval is een vis met een enorme
platte kop met baarddraden; hij
'sn grote visconsument en als zodanig
r roer schadelijk voor de visstand. De
Lm zullen het dus zeker niet betreu-
,®L tot deze rover is gevangen.
de consumptie is deze vis ook
gebit, hoewel de meningen over de
hjj nogal uiteen lopen. Enerzijds be-
Srt men dat het lekkerder is dan pa
rt anderzijds vindt men de smaak
L Sderig. Zeker is het. in ieder geval
üin Hongarije en Duitsland meerval-
s gekweekt worden voor de oonsump-
De meerval hield zich gelukkig
uiig. toen de heer G. Eveleens ]r
-0 vast hield voor het maken van
tu foto.
(Puto L-D./Van Vliet.)
Gistermiddag is de meerval, die prac-
tisch niet beschadigd was, reeds naar
Artis vervoerd, waar men dit prachtige
exemplaar gaarne wilde bezitten. Helaas
leven deze dieren in gevangenschap niet
zo heel lang.
Twee millioen meer deviezen
Volgens de verkorte balans van de
Ned. Bank onderging de goudvoorraad
weer een geringe vermeerdering. Deze
steeg n.l. van t. 3.038 tot f. 3.045 millioen.
De netto deviezenreserve steeg met circa
f 2 millioen tot f. 1600 millioen, zodat
goud en deviezen tezamen thans f. 4.615
millioen belopen.
"Gngêz^Tiëd^dvT
Pool schoot driemac!
op meisje
Niet ernstig gewon..
b 32-jarige Pool heeft in de Oranje-
joomstraat in Breda drie schoten ge
tost op een 18-jarig meisje met wie hij
ttnnis had. Het meisje gaf te kennen
jt connectie te willen verbreken,
narop de Pool een revolver uit zijn
uk haalde en op het meisje schoot.
Bet meisje vluchtte en het schot
siste. Tijdens de vlucht struikelde z|j
in op dat moment schoot de man voor
U tweede maal. waarbij hij het meisje
In de rug raakte. Het meisje vluchtte
epnieuw, maar voor de derde maal
raurde de man een schot af, dat ge-
lakkiggeen doel trof. De man vluchtte
per fiets en is later door de politie
opgehaald, aangehouden en ingeslo
ten. Het meisje is naar het ziekenhuis
woerd, waar bleek, dat de verwon-
iing gelukkig van niet ernstige aard
Hangende de Kabinetscrisis:
Nieinv Guinea iveer ter sprake
(Van onze parlementaire redacteur)
De Kabinetscrisis is ontstaan als gevolg van een conflict tussen het
Kabinet en de Tweede Kamer. Daarom is er geen bezwaar tegen dat de Eer
ste Kamer doorvergadert. Het Kabinet zal dat zelfs op prijs stellen voor wets
ontwerpen, waarvan de behandeling geen uitstel kan lijden. >Iaar bij de
aanvang der vergadering heeft de Eerste Kamer gisteravond in elk geval be
sloten dat zij zelf stuk voor stuk zal beoordelen welke wetsontwerpen zij al
of niet zal behandelen. Dat heeft het Kabinet niet uit te maken.
De heren Algra (AR) en Molenaar
1 WD> hadden er vervolgens bezwaar
tegen de begrotingen van Nieuw Gui
nea voor 1953 en 1954 te behandelen
j omdat hierbh in hoofdzaak het „beleid"
I van de minister van Overzeese Rijks
delen ter sprake komt en discussie over
dat beleid heeft geen zin met een de
missionaire minister. Men kan dan be
ter de begrotingen als verzameling ran
uitgavenposten formeel goedkeuren en
od een later tijdstip een debat voeren
over het beleid met de nieuwe minister
of de teruggekeerde, niet meer demis-
i sionnaire minister.
J De heren In 't Veld (P. v. d. A.) en
Ruys de Beerenbrouck <KVP) vonden
1 het echter maar beter net te doen of
minister Kernkamp niet demissionnair
is. want de Kabinetscrisis kan vandaag
aflopen, maar ook nog twee maanden
slepende blijven. Daarom is het beter
de begrotingen van Nieuw Guinea af te
handelen.
Het voorstel van de heer Algra
(AR) om de begrotingen van Nieuw
Guinea thans niet te behandelen,
werd met 14 tegen 27 stemmen ver
worpen. Voor stemden A.R., V.V.D.,
mej. Tjeenk Willink van de P. v. d.
A. en de heer de Dreu van de P. v.
d. A. Tegen stemden K.V.P., C.H.U.
en P. v. d. A. met uitzondering van de
twee hiervoor genoemde leden.
De Kamerleden grinnikten nog even
toen prof. Gen-etson (C.H.U.) tijdens
dit debat opmerkte: „Wjj wachten
allen met spanning op de blijde mare
dat Romme en Burger het hebben af
gezoend".
Omtrent de ontwikkeling van Nieuw
Guinea betoogde prof. Molenaar (WD)
dat het niet anders mogelijk is dan
voetje voor voetje vooruit te gaan om-i
dat de Papoea anders het tempo gees
telijk niet kan bijhouden. De heer de
Dreu (P. v d. A.) drong aan op een
spoedige invoering van het Nederlands
als voertaal ter vervanging van het
Maleis, dat de Papoea's volkomen
vreemd is. De heer Ruys de Beeren
brouck (KVP) pleitte voor de instel-
llng van een landelijke adviesraad als
vertegenwoordigend lichaam omdat
voorkomen moet worden dat Nieuw
Guinea teveel uitgroeit tot een ambte
narenstaal. Wanneer de begroting van
Nieuw Guinea aan de orde komt. ver
wacht prof. Gerretson <CHU) ware in
lichtingen over de Infiltraties en over
de moeeliikheden van de defensie van
Nieuw Guinea met een raming van de
defensie-ko6ten voor de komende 30
iaar. Men moet niet denken, aldus prof.
Gerretson. dat Indonesië zal ophouden
ons daar lastig te vallen. Algemeen werd
waardering uitgesproken voor het werk
van Gouverneur van Baal.
Volgende week zal minister Kern
kamp op de beschouwingen ran de Ka
merleden antwoorden. Het ligt dan te
vens in de bedoeling de begroting van
O.. K. en W. te behandelen. Maar daar
wordt volgende week pas over beslist.
Oiphterie, Kinkhoest
Neeninenten
Wekelijks (gratis) tijdens
het spreekuur van Uw
huisdokter.
Uit het land der Kikoejoes (III)
(Van onze Reisredacteur)
NAIROBI, f iEl „Ik heb meer dan dertig lijken vervoerd in mijn vracht-
V, «gen, sommigen in stukken gehakt en verborgen, anderen in de rivier gegooid"
Ie dertigjarige Kikoejoe, die mij dit vertelde in een van Kenia's vele gevangen
is wpen, waarin hij met 60.000 andere Kikoejoes, Meroes en Emboes wegens
i Mau-activiteiten zat opgesloten, zei het zo kalm en onpersoonlijk, dat het
alsof hij over iemand anders sprak. Want hij was een diergenen, die de
;(u Mau had afgezworen, die zich gezuiverd had van de boze droom, die
lim anderhalf millioen Afrikanen in haar ban had, 'n droom die dreigde de
sit bij het kruitvat te houden in Kenia zelf, in andere Afrikaanse landen en
■x 'iweetop den duur mogelijk zelfs tot in Johannesburg. Die dreigde iedere
op samenwerking tussen blank en zwart in bloed en vuur te vernietigen:
u heviger en primitiever herhaling van de lijdensgeschiedenis in Azië. Men
loot «daar angstig dichtbij geweest, zó dichtbij, dat men zich rekenschap zal moe
geven van het hoe en waarom van de Mau Mau. Want het kan wéér
leuren, met groter kans van slagen!
1«p«nen kropen door her j
ooa van een naald leven naar behoren te voeren. Het on-
derwys, waar deze leergierigen naar
hongerden, bleef minimaal. Men léérde
mi en waarom? Het verhaal van de hen wel het Evangelie, maar de concur-
M Mau is dat van een intelligente en terende missies en zendingen verbijster-
Wge stam, de Kikoejoe's, levend in 1 den hen. Dat oude. diepgewortelde, ge-
ralleien van Kenia's hooglanden en bruiken waarop hun stamverband be-
tunleg vele Afrikaanse stammen vèr rustte, zoals de vrouwelijke besnijdenis
'nat. Maar de opgave om duizend plotseling taboe werden verklaard door
c westelijke beschaving in vijftig de zending, begrepen zij nietnergens
«te verteren was zelfs de Kikoe- in de Bijbel vonden zij dat Christus ze
«te machtig. Men deed hen door me- verboden had. En erger nog, zy stootten
«e zorgen schrikbarend in aantal zich herhaaldelijk aan blanke praktij
den. maar gaf hen nauwelijks ken, die Christus zeer uitgesproken wèl
•ïnd of betere landbouwmethodes veroordeeld had..
de superieure Europese beschaving la
ten ruiken, maar zo gauw zij er een hap
van wilden nemen, kregen zij een tik
op de vingers! Het waren deze intellec
tuelen, die zoals in zoveel andere ko
loniën de latente wrok van de mas
sa op geestelijk en stoffelijk gebied or
ganiseerden. Eerst in de KCA. de Kikoe
joe Centrale Associatie, na de oorlog in
de KAU. Kenia's Afrikaanse Unie. die
ook de andere stammen moesten omvat
ten, een beweging op constitutionele
grondslag, die onder andere op eigen
scholen voor Afrikaanse vrijmaking
ijverde, maar onder wier dekmantel de
illegale Mau Mau begon te groeien. Jomo
Kenjatta, de leider der KAU, had inge
zien dat hij met een louter politiek pro
gramma de grote onontwikkelde massa
nooit mee zou krijgen. Met het succes
van de onafhankelijke Kikoejoe-kerken
en pseudo-christelijke sectes als de Dini
Ya Jesu Kristo, voor ogen, introduceerde
hij derhalve religieuze elementen, put
tend zowel uit Christendom als uit
Afrika's donkerste gebruiken.
De Mau Mau bond haar leden, door
te profiteren van de eed-gebruiken der
Kikoejoe, die zij overigens overtrad;
eden, die bezegeld werden door een
beestachtig ceremonieel van blocddrin-
ken, mishandeling en scxuelc perversie.
Zij wen de Christelijke K:koejoe's met
En gezegd moet worden, dat de leiders
van de Mau Mau in de jaren, die voor
afgingen aan 1952 het afkondigen
van de noodtoestand een meesterlijk
georganiseerde ondergrondse opbouw
den; terwijl de blanken in behaaglijke
gemoedsrust nalieten politiële en poli
tieke maatregelen te nemen, stichtte de
Mau Mau wapen-, voedsel- en .nunitle-
voorraden, een inlichtingen- en propa-
ganda-dienst, een vijfde colonne in le
ger en politie, een compleet systeem van
cellen, eigen gerechtshoven en een hele
serie mantel-organisaties! En dit alles
steunde op de brede massa van de een
en een kwart millioen Kikoejoe's wrok
kend om gerechtvaardigde en vermeen
de grieven. Op één punt haperde de
zaak nog: het winnen van de andere
stammen zoals Lao, Kamba en Masai.
Deze kwamen op tegen het overheersen
van de niet zeer geliefde Kikoejoe in de
KAU. Maar men vorderde en stond
zelfs op het punt de Wakamba, waaruit
het gouvernement leger en politie re-
cruteerde, tot de Mau Mau over te ha
len.
Twee jaar te vroeg
Toen brak naar schatting een
twee jaar te vroeg de dadendrang
van de extremistische vleugel door en
overhaaste acties brachten de Mau Mau.
zeker tegen de wil van haar leiders, in
het volle daglicht. De tijdbom was on
tijdig afgegaan! En prompt daarop be
ging de Mau Mau een tweede kapitale
fout. Er bleek onri«r de Kikoejoe's een
JrMer deze mensen werd de Mau
c geboren. Een dorp
'Jkjoe-reservaat
(«parodieer».- p n „Ue blanken in ccn l-Qn,„ ..n,„ tp
kwamen en brachten hun Christus. Z|j f
leerden ons tot hem omhoog te zien. -"'OOr belaste Mau Müll-ers WOrdt
maar terwijl wij keken stalen z|j ons de middag besteed aan onderwijs.
land." Hetgeen niet juist was, want de
„Witte Hooglanden" omvatten slechts H,et mankeert er aan papier en leien.
een minimaal deel van de voormalige Geen nood, deze jonge ex-terrorist
I KJkoeJ°e-8Tond- krast het probleem met een houtje
m'\WÊ
De nieuwe religie, waarin Kenjatta harde kern van voornamelijk Chrlste-
Christus als de Heiland verving, sloeg lijke en welgestelde stamleden te be-
aan. Naar schatting negentig procent staan, die zich openlijk tegen de Mau
van de Kikoejoe heeft een of twee van .lau-methoden verzette en later de Ki-
de lagere eden afgelegd. En tienduizen- <oejoe-burgerwacht vormde In plaats
nn_ den hebben de hogere gezworen, waar- van deze groep met zachte dwang te
tn een Dat het handjevol intellectuelen aan- van sommige zelfs tot broedermoord en overreden, keerde de Mau Mau zich met
I gaat, zij stootten zich aan de kleurbar- kannibalisme verplichtten. Men moet de afzichtelijke wrede terTeur tegen hoar
Irière op ieder gebied. Men had hen 8"*" JI- J- XT"J- ,j
In plaats van een geheiligde opstand
tegen de blanken, werd de Mau Mau-
campagne een burgeroorlog tussen Afri
kanen, een karakter dat zij niet heeft
kunnen afschudden. De cijfers wijzen
het uit: tegenover de enkele tientallen
vermoorde Europeanen staan dertien
honderd afgeslachte en duizenden ver-
miste Kikoejoe-loyalisten en leden van
andere stammen. Het dieptepunt van
deze tragedie was de massamoord in
Lari, waarbij 97 Kikoejoe's onder wie
I zwangere vrouwen op gruwelijke ma
nier werden vermoord, verbrand of in
stukken gehakt!
Militair verslagen
kracht kennen die de Kikoejoe aan de I en splitste daarmee de gelederen vnn dc
Zo heeft de Mau Mau in feite zichzelf
verslagen. Zij gaf het gouvernement de
kans Afrikanen tegen haar te recru-
teren. Afrikanen die zonder hun natio
nalistische aspiraties te verloochenen,
op zelfbescherming uit waren. Een mo
derne Britse troepenmacht vecht thans
de laatste fase van de voor de Mau Mau
verloren strijd uit. De Mau Mau-benden
zijn geisoleerd, de Klkoejoe-leldeis zijn
verbannen .de stam zelf is onder scher
pe bewaking in de reservaten geconcen
treerd. zestigduizend Kikoejoe's zitten
gevangen. Er is bitterheid over de s:
die van beide kanten met gruwel ke
h -dd methodes is gevoerd, su'fe berus- I
- -o wver dr 'ogen hcon en de el- I
Dit is Jomo Kanjatta. genaamd
..Brandende Speer", leider van
Kenia's Afrikaanse Unie. die geluk
kig tijdig gearresteerd kon worden,
lende, die de Mau Mau over de Kikoe
joe's heeft gebracht.
De Mau Mau is verslagen, militair
verslagen, maar men koestere geen il
lusies Wanneer de extremisten niet uit
de hand gelopen waren, wanneer men
zich niet aan bestialiteiten tegen eigen
volk te bulten was gegaan wanneer de
actie volgens plan als een opstand te
gen de blanke overheersing zou zijn af
gegaan, zou zij een grote kans op succes
hebben gehad. Zou zij ln leder geval als
een lopend vuur door Kenia zijn ge
slagen en uiteindelijk de andere stam
men mee hebben gekregen Zelfs de
thans met het gouvernement medewer
kende Afrikaanse leiders zeiden mij,
dat z|j in dat geval wel aan de zijde der
Mau Mau zouden hebben gestaan.
De Mau Mau-methoden hebben ge
faald, maar zijn haar beweegredenen
weggenomen? Vele Afrikaanse leiders
hebben er wijze lessen uit getrokken.
Hebben de blanke leiders dat ook?
Er zijn tekenen in Kenia, die er op"
wijzen, dat men inziet, dat een bewe
ging als deze niet met louter militaire
middelen ls te verslaan. Men is één keer
door het oog van de naald gekropen,
een volgende maal zou dat oog wel eens
te klein kunnen zijn.,t