LEIDSCH DAGBLAD
Beslissing is nog steeds onzeker
WEERBERICHT
Sovjet-Russische kopstukken gaan
eind Mei naar Tito
Poging om Joego-Slavië te neu
traliseren? Het Westen is er
niet gerust op
jfctt Jaargang ZATERDAG 14 MEI 1955 No. 28524
j-ecteur: J- W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
£A-fdr«iacteur: J. Brouwer f.6.40 per kwartaal; f.2.15 per maand; f.0.50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Ifrit zullen nu de A.R. doen?
K.V.P. en C.H.U. voor aanvaarding
gedeeltelijke huurverhoging
Van het begin af hebben alle partijen op zakelijke gronden felle
cntiek geleverd op de kreupele huurverhoging. Daarom zou prof. Oud
(VVD) aanneming ervan, onder druk van het dreigement van het
fobinet met aftreden en intrekking van de belastingverlaging voor het
jjcag van het Parlement fataal vinden. Daar is de regering dan mede
verantwoordelijk voor. Het is mogelijk dat het Kabinet door zijn pres-
se nog een meerderheid krijgt voor het huurvoorstel, maar welk een
ifbreuk doet de regering daarmee aan het gezag van het Parlement
fcj bet Nederlandse volk, dat voor zijn vertegenwoordigers achting
uoet kunnen hebben.
Zware verantwoordelijkheid
stut echter steeds nog niet vast
jii de gedeeltelijke huurverhoging
rwdl aangenomen. KVP en CHU heb-
M óch tot aanvaarding bereid ver-
Uiard, maar voor de kleinst mogelijke
ueerdèrheid is ten minste de steun
lig ran de Anti-Revolutionnairen,
hun standpunt nog niet definitief
hebben bepaald.
Jls ik vandaag moest beslissen, zei
j, h«r Schouten gisteravond, „zou
bet politieké gevolg van een Kabinets-
crisis mijn beslissing niet bepalen
tuar een mens moet bereid zijn tot
het laatste ogenblik zijn besluit in
ownreging te houden.
Er rust op de AR-Kamerleden een
mie verantwoordelijkheid omdat zij,
jur het schijnt, op de wip zitten omdat
PvdA, de VVD, de SGP en de Com-
ials'.en tegen zullen stemmen, terwijl
j tree leden van de KNP zich over
fa definitieve standpunt nog willen
jenden. De heer Schouten (AR) liet
é>-r;chemeren dat het initiatief voor de
pfeeltelijke huurverhoging (10. 5.0
voor slechts 35 van de huurders, ls
uitgegaan van de Katholieke minister
Beel en dat de KVP daarom de huurwet
van de katholieke minister Witte ten
slotte zal aanvaarden.
Oud: „Een fout wreekt zich!"
Hongerende Chinezen naar
Macao en Honkong
Pet dag komen ongeveer 100 Chinezen,
door hongersnood in Zuid-China zijn
Atollen, de Portugese kolonie Macao
"Mn en volgens berichten van ge-
Twolijk betrouwbare zijde, zouden 50.000
Qtaoen Macao of het nabijgelegen
«otkong trachten te bereiken.
'olgtns Chinese berichten zouden de
(«■monistische autoriteiten in Kanton
Inperkingen op uitreisvergunningen
"nacht hebben, met het oog op het
"taaltekort en de werkloosheid, ver
knalt door de droogte, die een jaar
J onafgebroken geduurd heeft en
f» vrek werd verbroken door vier
"ten regen.
Belust op
Ministerszetel
Achter de regeringstafel in de
Tweede Kamer staan een aantal
ministerszetels, gemakkelijke stoe
len met leuningen. Niemand van de
Kamerleden zal het ooit wagen op
zo'n stoel te gaan zitten, als hü
even enkele woorden met een mi
nister wil wisselen.
Een Kamerlid hoort niet in de
zetel van een minister.
Maar gistermiddag zag men plot
seling de communist Paul de Groot
In een ministerszetel naast minister
Zijlstra zitten. De voorzitter schud
de zijn hoofd over zulk een schen
ding van een heilige traditie.
De griffier, mr Schepel, vertrok
zijn gezicht in opperste verbazing
en alle Kamerleden zaten te grin
niken, omdat men veronderstelde
dat de heer De Groot al belust was
op een ministerszetel, nu er een
Kabinetscrisis dreigt.
Het werd steeds rumoeriger en
tenslotte mhest de voorzitter wel
hameren om te kunnen zeggen: „Ik
merk dat er enige verwarring in de
Kamer bestaat doordat een van de
leden aan de ministerstafel heeft
plaats genomen".
De heer PanI de Groot begreep
de wenk en hij ging met minister
Zijlstra in een nis van de zaal zit
ten. zoals gebruikelijk is.
De rust keerde terug in de Kamer.
Maar hU verweet de PvdA, met vijf
socialistische ministers in het Kabinet,
dat zij tegen zal stemmen, terwijl de
socialistische ministers dan rustig aan
blijven, zodat de verantwoordelijkheid
voor de beslissing over een kabinetscrisis
(met het voorlopig verdwijnen van de
belastingvoorstellen) wordt gelegd op de
schouders van de Anti-Revolutionnairen.
..Ieder van ons." aldus de heer Schouten
„zal echter zijn verantwoordelijkheid
moeten dragen voor de beslissing en hy
zal die op niemand kunnen afwentelen"
De fractieleider van de PvdA. de heer
Burger, verklaarde hierna, dat de rede
van de heer Schouten indruk op hem
had gemaakt en een punt vormt voor
grondige overweging Hij was niet in
staat er direct op te antwoorden.
Nog steeds bezwaren
„Ik blijf van gevoelen dat deze huur
verhoging onrechtvaardig is tegenover
Verantwoordelijkheid
dragen".
huurders en verhuurders", zei de heer
Stapelkamp (AR)".
Niemand in de Kamer voelt er Iets
voor. constateerde de heer Bommer
(PvdA), nadat de heer v. d. Heuvel (AR)
reeds hetzelfde had gezegd en ook de
heer Schouten (AR) stelde vast dat
vrijwel de gehele Kamer het huurvoor
stel liefst zou verwerpen. Maar de grote
moeilijkheid is dat door de koppeling
van de huurverhoging aan de belasting
verlaging en een Kabinetscrisis, net
huurvoorstel niet meer op zichzelf kan
worden beoordeeld, maar op gronden die-
er geen vertjand mee houden. Een
zakelijke beoordeling van het huurvoor
stel is uitgeschakeld. Wij hebben ern
stige bezwaren tegen de huurwet en de
redevoering van minister Witte heeft ons
niet overtuigd. Als het Kabinet het nodig
vindt te dreigen met aftreden, dan heeft
het de plicht uit de doeken te doen
waarom. En dan op een manier waaruit
blijkt dat niet uitsluitend politieke over
wegingen. maar zakelijke argumenten
tot de gedeeltelijke huurverhoging heb
ben gevoerd.
De grote fout
De grote fout is volgens prof Oud
(WD) geweest dat men zich bij oe
Kabinetsformatie in 1952 onvoldoende
rekenschap heeft gegeven van het te
voeren huurbeleid. Dat wreekt zich nu.
Maar als het Kabinet volgende week zou
aftreden, geeft prof. Oud de moed niet
op dat hij de zelfde ministers weer ach
ter de ministerstafel terugziet. Daarom
moet men zich ook maar niet al te be
zorgd maken over het verdwijnen van
de belastingvoorstellen als de huurwet
wordt verworpen. Als de Kamer welbe
wust de belastingverlaging wil doorzet
ten. zal zij het ook ln haar macht hebben
te zorgen dat er een Kabinet komt dat
de belastingverlaging invoert, in weerwil
van verwerping van de huurwet Waar
schijnlijk krijgen wij dan de belasting
verlaging van dezelfde ministers, die nu
achter de tafel zitten.
Slot op Pag. 2
Enkele buien
2?Bl,t verwacht tot morgenavond
i*<ende bewolking met enkele
V;;r' ^wegend matige wind uit
J*e richtingen. Koud weer met
-■ «n daar nachtvorst
Tamelijk koud
KNJJ.I. deelt mede:
"'aat dit weekeinde onder
«d \an een depressie bij Zuid-
.aade. Deze heeft in samenwer-
met een krachtig hogedrukgebied
woenland koude polaire lucht naar
•s-Europa gevoerd.
«notland vielen vannacht zelfs
-',r*.:ulen In de afgelopen nacht
LrW randstoring van het lage
d u-bi) Zuid-Scandinavië ons
r-—veel regen viel. Van-
itt bevond zich boven Noord-Ier-
ivm.Ü7 nleuwe randstoring. waarvan
r.05!n kan worden, dat zij het
v, weekeinde zal beïnvloeden
n„ dus rekenen op nogal koud
ft enige buien.
uTi^r Katwijk 8.46 en 21.2*1'uur
tl" en 22.30 uur).
Clt niDninrr bestaat alt 16 pagina's
en «en Bijvoegsel.
Wankele positie van het Kabinet
(Ingez. Meded.-Adv.)
Nansen medaille
voor Koningin
De Xansen-medaille 1955 is door de
daardoor aangewezen commissie in
Genève toegekend aan H. M. Koningin
Juliana. Deze medaille wordt eens per
jaar verleend aan degene, die zich
naar het oordeel der commissie uiter
mate verdienstelijk heeft gemaakt voor
de vluchtelingen, die vallen onder het
mandaat van de Hoge Commissaris der
Ver. Naties voor de vluchtelingen.
Zoals bekend, heeft H. M. de Koningin
ln brieven aan president Truman en
later aan president Eisenhower aan
dacht gevraagd voor het probleem der 1
vluchtelingen. Behalve de persoonlijke
verdiensten van de Koningin wil de com
missie met deze toekenning in haar ook
eren het hele Nederlandse volk. dait kort
geleden een groot bedrag ten behoeve
van de vluchtelingen heeft bijeenge
bracht
Gelijktijdig heeft de commissie be
sloten. de Nansen-medaille voor 1954 j
toe te kennen aan mevrouw Roosevelt,
weduwe van de overleden Amerikaanse
president.
Het was gisteren juist 25 jaar geleden,
dat Fridtjof Nansen. naar wie de me
daille is genoemd, omdat hi) in de Vol
kenbond veel voor vluchtelingen heeft
gedaan, is overleden.
Clement Attlee. de leider van de
Labour Party, is nu ook begonnen
met zijn campagne voor de Engelse
verkiezingen. In Stevenagewaar
hij zijn toer van meer dan tweedui
zend kilometer begon, was hij ken
nelijk zeer ingenomen met een hoef
ijzer. dat een van zijn volgelingen
hem aanbood als mascotte.
Tegen het einde van deze maand zal in Belgrado een conferentie op het
hoogste niveau van Sovjet-Russische en Joegoslavische leiders worden gehou
den om te komen tot verdere verbetering van de betrekkingen tussen beide
landen, aldus is heden-. Zaterdagochtend bekendgemaakt in de Sovjet-Russi-
sche dagbladen.
Van Sowjet-Russische zjjde zullen op deze conferentie tegenwoordig zijn:
premier maarschalk Boclganin eerste secretaris van de Communistische party
Kroesjtsef en eerste vice-premier Mikojan, aan Joego-Slavische kant zullen
president Tito en vice-premier Kardelj aan de besprekingen deelnemen.
Het Joego-Slavische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft Vrijdag de
Amerikaanse ambassadeur in Belgrado van de komende conferentie op de
hoogte gebracht. Daarby werd de verzekering gegeven, dat Joego-Slavié niet
van plan is een wyziging te brengen in zijn politiek van nauwe vriendschap
pelijke betrekkingen met het Westen. Eenzelfde verzekering werd gegeven
aan de Britse ambassadeur.
Molotof niet van de partij
In Westelijke kringen in Moskou heeft
de bekendmaking in de Sovjet-Russische
bladen, die zonder toelichting werd ge
geven, veel verrassing gewekt, ook al
volgt, het hoge Russische bezoek op een
campagne in de Sovjet-Unie voor betere
betrekkingen met Joego-Slavié, die reeds
enige maanden gaande is.
Tevens heeft het enige verbazing ge
wekt. dat. blijkens de krantenberichten.
Kroesjtsef. normaal „de man achter de
troon", de officiële leider is van de
Sovjet-Russische delegatie, die voorts,
behalve Boelganin en Mikojan, zal om
vatten de hoofdredacteur van de „Praw-
da" Sjepilof en de onder-ministèr van
Buitenlandse handel Koemykin.
Interessant is. dat de Sovjet-Russische
minister van Buitenlandse Zaken, Molo
tof, die een grote rol heeft eespeeld bij
het afbreken van de betrekkingen tussen
Kominform en Joego-Slavië. niet aan
de besprekingen zal deelnemen.
Wat is de achtergrond
Het bezoek van de Sovjet-Russische
delegatie zal een hoogtepunt zijn in deze
fase van verbetering der betrekkingen
tussen Joego-Slavië en de Sovjet-Unie.
Deze betrekkingen werden in 1948 af
gebroken, toen Joego-Slavië uit de
Kominform werd gestoten wegens zijn
onafhankelijke politiek. In 1953 waren
de betrekkingen weer in zoverre verbe
terd. dat opnieuw ambassadeurs werden
uitgewisseld.
In Westelijke kringen in Wenen be
twijfelt men. of de Sovjet-Russen hopen
op nieuwe aansluiting van Joego-Slavië
by het Communistische blok.
Van Russische kant schijnt men aan
te sturen op neutralisering van Joego-
Slavië nu de neutralisering van Oosten
rijk bereikt is. en men heeft waarschyn-
IÜk moed geput uit recente verklaringen
en handelingen van maarschalk Tito.
Deze prees tüdens zyn bezoek aan
India in het begin van dit jaar met
nadruk de weigering van premier Nehroe
van India om zich aan te slniten by
een bondgenootschap. Nadien zyn moei-
lijkhedon ontstaan by het versterken van
de militaire aspecten van het Balkan
pact, waarin Joego-Slavië met Grieken
land en Turkye verenigd is.
Volgens sommige waarnemers hopen
de Sovjet-Russen wellicht, dat zU Tito
kunnen overhalen zich aan te sluiten
by het veiligheidsstelsel, dat de Oost-
Europese landen op het punt staan in
Warschau te sluiten. In diplomatieke
kringen in Wenen is men het er over
eens, dat de komende Russisch-Joego-
Slavische besprekingen de ongerustheid
van de laatste tijd in Westelijke hoofd
steden over de bedoelingen van Belgrado
en de toekomst van Joego-Slavië nog
zal doen toenemen.
Prins Don Juan Carlos, de troon
pretendent van Spanje, in zijn stu
deervertrek in een Spaanse militaire
academie, waar hij wordt opgeleid
om eens de troon te kunnen bezetten.
Nog meer troepen
naai* Algerije
Frankrük stuurt vandaag en morgen
nog tweeduizend man politietroepen per
vliegtuig uit het moederland naar het
gebied van Constantine in Algerye. De
Fransen hebben reeds veertigduizend
man veiligheidstroepen in Algerye, maar
het aantal gewelddaden is de laatste tyd
sterk toegenomen. Tien opstandelingen
vielen Vrüdag een militair convooi aan
by Dwar dTchmoel. Er vielen echter
geen doden of gewonden. By twee raz
zia's zyn Vrüdag 44 verdachte personen
aangehouden
Intussen zyn. veertien van de voor
naamste leiders van de Algerijnse Na
tionalistische party „Voor de overwin
ning van de democratische vrijheden",
die in December waren gearresteerd we
gens het in gevaar brengen van de vei
ligheid van de stant. Vrydag voorlopig
op vrye voeten gesteld.
Mr Bourn an in
Zwolle
Geen verklaring
Mr. Bounun. die zich officieel heeft
teruggetrokken als verdediger van de
Nederlander Jungschlager. bevindt zich
thans in ons land. Wij hadden gister
avond een onderhoud met de heer Bou-
man in Zwolle, waar hij thans verhiyf
I houdt en vroegen hem of hQ bereid was
een verklaring af te leggen met betrek
king tot het proces in Indonesië. Mr
Bouman zei het onnodig te achten thans
een verklaring af te leggen na de zeer
duidelijke mededelingen van de Neder-
I landse regering, die hy ten voile onder
schrijft.