LEIDSCH
DAGBLAD
Peking wil spanning verminderen
in Straat van Formosa
weerbericht
Plechtige herdenking 10 jaar
Stichting 1940— '45
Prins Bemhard luidde laatste
inzameling met toespraak in
Ruim 600 Oostenrijkse gevangenen
door Sovjet-Unie vrijgelaten
Mste Jaargang
MAANDAG 25 APRIL 1955
No. 28508
drecteur: 3. W. Henny
toofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f 0,50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Washington: Zuiver de sfeer
door spoedige wapenstilstand
en andere duidelijke stappen
I Jlet Chinese volk wil geen oorlog met de Ver. Staten. De Chinese regering is
Ibereid in onderhandeling te treden met die van Amerika om de kwestie van het
Imrniinderen van de spanning in het Verre Oosten en in het bijzonder de vermin-
dering van de spanning in het gebied van Formosa te bespreken", aldus verklaarde
Me fommunistisch-Chinesc premier Zaterdag op de Aziatisch-Afrikaanse confe-
hèutie in Bandoeng. Deze verklaring veroorzaakte nogal wat sensatie vanwege de
briendschappelijke toon, die de Rood-Chinese premier erin aansloeg. In zijn slot-
irede ter conferentie herhaalde Tsjoe weliswaar zijn aanbod, doch hy voegde er
|BJ 13n toe:, dat de besprekingen met de Ver. Staten „niet de minste gevolgen
liouden moeten hebben voor de souvereine rechten van het Chinese volk om Taiwan
|dJ. Formosa) te bevrijden". Tsjoe vroeg in zyn slotrede van Zondag besprekingen
Li blijvende vrede met Indo-China en eenmaking van Korea.
pt Amerikaanse reactie op het voorstel van Tsjoe was voorz ichtigHet
ministerie van Buitenlandse Zaken liet n.l. bekendmaken, dat het elke oprechte
Zachter
V^nn!.1Lrerwacht tot morgenavond:
Üiik w., welnl* bewolking en plaat-
W nachtvorst. Morgen over
zien e bewolking en later mis-
bzchtle ♦L,Jüetten- Tot matle of
i'le HA.. mende wind uit Zuide-
lOrwom fen' Zachter dan vandaag.
Smaakt te 10 uur)
nimmer bestaat uit 12
Amerika te haastig'
Premier Tsjoe En-lai en premier Mo
hammed Ali van Pakistan zouden heden
Maandag, waarschijnlijk een bespreking
voeren over de Amerikaanse reactie op
het Rood-Ohinese voorstel tot onderhan
delingen over verminderen van de span
ning in het Verre Oosten.
De bespreking tussen de twee staats
lieden zou worden gehouden wanneer
zij Maandagmiddag tezamen het mid
dagmaal zullen gebruiken. Intussen
heeft de premier van Ceylon, Sir John
poging tot vrede toejuicht. Nationalistisch-China, dus de regering van Tsjang Kai-
ij(k op Formosa, zou aan eventuele besprekingen moeten deelnemen. (Intussen
kobben de Chinese Nationalisten te kennen gegeven, dat zij dat niet zullen doen).
Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken verklaarde voorts, dat Rood-
China de sfeer zou kunnen zuiveren door een aantal duidelijke stappen te doen
a de wereld blijk te geven van zyn goede bedoelingen, bijv. door een onmiddellijke
wapenstilstand in de Straat van Formosa, het vrijlaten van de Amerikaanse
vliegers en andere gevangenen en door de wapenstilstandsbesprekingen in de Ver.
Naties bü te wonen.
.Waakzaamheid geboden"
Ter Bandoengse conferentie juichten
ommige afgevaardigden de verklaring
nn Tsjoe En-lai toe als „een grote stap
ei vermindering van de wereldsituatie",
uur andere afgevaardigden en waar-
emers waren voorzichtiger in hun uit-
snken.
Di Charles Malik, de ambassadeur van
Libanon ln Washington, zei: „Dit is
overeenstemming met de politiek van
heer Tsjoe ter conferentie. Hij was
eendelijk en verstandig ten opzichte
«n een ieder. Hij sprak met iedere de-
;a«e over vrede en begrip. Ik hoop.
t hij meent wat hij zegt omtrent het
onderhandeling treden met de VS,
icti ik waarschuw iedereen, dat de za-
m niet zijn zoals zij schijnen. Wij moe-
n eeuwig waakzaam zijn".
Reuter seint, dat het Chinese besluit
n grote opleving zal veroorzaken van
panatieke activiteit in de voornaam-
le hoofdsteden der wereld. Men ver-
icht bijv. dat de VS en Engeland di
st in overleg zullen treden, nog voor
Ie venending van een formeel antwoord
it Washington.
Het Chinese voorstel wijkt af van het
Bjet-Russische, dat een conferentie
li ten landen (Engeland. Frankrijk,
Ver. Staten, Sovjet Rusland, Commu-
slisch China en de vijf Colombolan-
moet worden gehouden ter bespre-
van de kwestie-Formosa. Het Sov-
IRussische voorstel was gedaan tij-
de conferentie van premiers van
Bnt?e Gemenebest in Londen eind
ttmari Het Russische voorstel was
i* de Westerse mogendheden om ver-
eheidene redenen onaanvaardbaar, o.a.
'wege het feit, dat Nationalistisch
lina van de besprekingen was uitge-
lien.
Tweezijdige besprekingen?
Onze correspondent in Washington
Eïegrafeerde hedenochtend:
Bekomende dagen kan in Washington
kn groot debat verwacht worden om-
toent de vraag of het in elk geval niet
™tUg ion kunnen zijn besprekingen tus-
CommunLstisch China en Amerika
'«penen (dus zonder deelneming van
f»J»ng Kai-sjek. Red.)
Natuurlijk zou de regering van Tsjang
Nfk altijd betrokken moeten wor-
bij een eventuele regeling in dit ge-
fcd, doch de oriënterende besprekingen
■wien lot Communistisch China en
Poika beperkt kunnen worden. Het is
®i?flijk, dat de Democraten onder aan
dring van Senator George dit stand
out rullen gaan innemen.
H'l is echter ondoenlijk te voorspellen,
•die richting het zal winnen, doch de
Ntldheid van het Amerikaanse volk
aanzien van het Chinese conflict zou
I® '°lk een debat zeer duidelijk blijken
ParHjstrjjd zou hoog oplaaien.
hJl.arpun?ent van de tegenstanders
i" '"^yjdige besprekingen zal stellig
Ernin zullte discussies een zekere er-
Cl'Tv° Communistisch China im-
^rwijl de voorstanders er van
Brht n zu"en betogen, dat de
nrhSiuf» Cktmmunistisch China een
do SS. Iactor vormt en dat het wijs
Widen met de realitelt rekening te
vr^f ®P"lai's verklaring van Zondag
m hij het recht voorbehoudt For-
"'.te bevrijden, heeft in feite de si-
SeiivoLj vcranderd, doch zal door de
riiikt i,V van bilateraal overleg ge-
unnen worden om onderhande-
te voorkomen
TSJOE EN-LAI
Kotelawala, heden de Amerikaanse reac
tie op net voorstel van premier Tsjoe
„te haastig" genoemd. Voor zijn vertrek
naar Colombo opperde de Ceylonese
premier de suggestie allereerst, een in
formele conferentie te beleggen van de
vijf „Colombo-landen", Communistisch-
China, de Ver. Staten en andere landen,
die bij de toestand rondom Formosa zijn
geïnteresseerd, zoals de Philippijnen en
Siam.
,.De haastige reactie van de Ver, Sta
ten heeft alles moeilijker gemaakt. Het
enige hoopgevende is nu nog, dat Com
munistisch China erin heeft toegestemd
tc onderhandelen en niet agressief te
zullen zijn", zo voegde hij er aan toe.
In zijn begroetingswoord op de Zaterdag te Amsterdam gehouden hoofd
bestuursvergadering der Stichting 1940—1945, zei de voorzitter, de heer J. Smalten-
broek o.m. tot Prins Bcrnhard „Wij beschouwen Uw Koninklijke Hoogheid niet als
een buitenstaander, die min of meer belangstelling heeft voor ons werk, maar als
een der onzen. Uw verbondenheid met het georganiseerde verzet uit de jaren
'40'45, uw arbeid tot coördinatie van een belangrijk onderdeel daarvan, namelijk
het gewapend verzet (O.D., K.P. en R.V.V.)
Uw optreden als bevelhebber der Nederlandse strijdkrachten illustreert de band
tussen U en de verzetsbeweging, waaruit de Stichting 19401945 is voortgekomen.
En Uw regelmatige belangstelling en steun voor de arbeid in het belang van de
nabestaanden van de slachtoffers van dat verzet cn van hen die tengevolge van
het verzet invalide of gewond zjjn geworden of in moeilijkheden zijn geraakt
heeft dit alles bevestigd en versterkt. Zeer hebben wij de algemene en daad
werkelijke belangstelling, die de stichting van het koninklijk huis mocht onder
vinden, gewaardeerd" aldus spreker.
Een speciaal woord van dank richtte
de voorzitter ook tot de minister van
maatschappelijk werk, mr F. J. F. M.
van Thiel. in wie hij aan de regering
dank bracht voor de tot stand gebrachte
wettelijke regelingen voor de slachtoffers
van het verzet.
De heer Smallenbroek gaf vervolgens
een kort overzicht van het ontstaan
der Stichting waarbij hij o.a. zeidc:
„Gij herinnert u de belofte, die in het
uur van het gevaar werd afgelegd, dat
als één viel, de anderen voor „de zijnen
zouden zorgen". Dit begrip, deze zorg
voor „de zijnen", die in de loop van
de geschiedenis der Stichting zo een
rüke betekenis zou krijgen was en is
de grondslag van de Stichtingsarbeid".
Met enkele ogenblikken stilte wer
den hierna allen die in de jaren '40-'45
hun leven gaven voor de vrijheid her
dacht.
Spreker deelde mede. dat van de ruim j
14.000 aanvragen om toekenning van een
buitengewoon pensioen er ongeveer 7.500 I
zullen leiden tot een positieve beslissing.
waarbij rond 2.000 invaliden zijn.
„Na deze 10 jaren mogen wij met dank-
baarheid op het werk der Stichting
terugzien", aldus spr „De taak, die de
verzetsbeweging had te volbrengen: te
zorgen voor een behoorlijke verzorging
van de slachtoffers van het verzet is
dankzij overheid en volk geslaagd Wy
hopen, dat ons volk de laatste openbare
inzameling, ter gelegenheid van het tien-
jarig bestaan om vijf millioen bijeen te
krijgen zal doen gelukken. God geve. dat
dit tien jaar geleden begonnen werk ook
m de komende jaren, in vrede en vrij
heid mag worden verricht", zo eindigde
de heer Smallenbroek.
Vervolgens voerde Prins Bemhard het j
woord. Hy zeide o.a.:
„Op deze dag bied ik u myn hartelijke
gelukwensen aan met het 10-jarig be
staan van de Stichting 19401945.
Myn vreugde over dit 10-Jarlg bestaan
is te groter omdat de Stichting er tot nu
toe in geslaagd is de moelyke opdracht
van de illegaliteit met waardigheid en
deskundigheid te volvoeren.
Zij heeft de eenheid weten te bewaren
en het in haar gestelde vertrouwen niet
beschaamd.
In 1945 hoopten wij allen misschien
wel onbewust op een toekomst zonder
veel problemen en zorgen; de oorlog was
Immers voorby
De realiteit der na-oorlogse jaren
moest wel vele teleurstellingen brengen.
Maar de Stichting heeft niet teleur
gesteld. Zy heeft de invalide verzetsman,
de nabestaanden naar beste kracht en
getrouw aan haar opdracht geholpen.
Het tralievenster met het gebroken
prikkeldraad is in Nederland een begrip
geworden. Een goed begrip, evenals met
de Stichting alleen maar de Stichting
19401945 kan worden bedoeld.
Nu wordt ingeluid de periode van de
grootste en laatste inzameling van de
Stichting 1940—1945.
Aan iedere Nederlander, hier cn in
den vreemde, vraagt de Stichting een
bijdrage, opdat de sluitsteen van vyf
millioen gulden worde verkregen.
Aan mijn gelukwens verbind ik dan
ook de wens, dat het resultaat van deze
„Het Duitse volk is I
Dacliau al vergeten"
Socialistische premier van
Beieren niet optimistisch
„Het Duitse volk vergeet te snel, het
wil uit de historie niets leren", zo heeft
de Socialistische minister-president van
Beieren, Wilhelm Högner. Zondag tij
dens een herdenking van de bevryding
van de gevangenenvan het concentratie
kamp Dachau, thans tien jaren geleden,
verklaard. Slechts daardoor is het vol
gens Högner mogelijk geworden, dat de
schuldigen aan Dachau na tien jaren
„zich weer brutaal als aanklager op de
voorgrond dringen".
Högner zei verder: „Na 1945 heb
ben vele mensen eerlijk geloofd dat de
z.g. vrije wereld tegen de geweldheer-
schappy te velde getrokken was om zich
zelf en Duitsland van een tiran te be
vrijden In de laatste tild heeft het er
echter vaak op geleken alsof men over
de geestdrift voor dezs kruistocht resds
berouw heeft en alsnog deze geestdrift
heeft plaatsgemaakt voor de overweging
dat men beter de ene tiran als bondge-
Zeer grote drukte in de Bollenstreek
Men kon gisteren byna weer spreken van een echte Bollenzondag, want einde
loze colonnes auto's, bussen en motoren uit geheel Nederland en Europa, waar-
ouder weer zeer veel Duitse, trokken 's morgens al vroeg naar de Bollenstreek.
Het verkeer was zo groot in de buurt van Lis-:e. dat het slechts met horten
en stoten vooruit kwam Maar dit ging, zoals getp-uikelijk, zonder claxongetoeter
of mopperen, omdat dit er nu eenmaal by hoort. De verkeersstroom werd nog
vereter kt door de deelnemers aan een auto-, motcr- en bromfiet-enraïlye, die door
de VVV in Hillegom werd georganiseerd en waaraan zelfs enkele Duitsers en
Belgen deelnamen. De buitenlandse automobilisten hebben zonder angst kunnen
ribden want d? vrij stevige Noordwestenwind hield de Nederlandse fietsacrobaten
van de weg. Zoals te verwachten was, concentreerde het grootste gedeelte van
het bezoek zich op Keukenhof, dat voor het eerst d:t jaar van een zeer druk
bezoek kan spreken. Zelfs het reserveparkeerterrein moest worden ingeschakeld.
De politie heeft voor het eerst de speciale verkeersregeling voor de topdagen in
werking gesteld.
De filmster Audrey Hepburn is
Zaterdagavond met haar echtgenoot
Mel Ferrer uit Rome op Schiphol
aangekomen om in ons land enkele
familiebezoeken af te leggen. Het
echtpaar in de rij bij de douane
voor de visitatie. Zij is gisteravond
weer per vliegtuig naar Parijs ver
trokken.
Treinen 4 Mei 2 minuten stil
Evenals de voorgaande jaren zal op
de nationale herdenkingsavond van 4
Mei het bedrijf van de Ned. Spoorwegen
gedurende twee minuten worden stop
gezet.
Dit houdt onder meer in, dat alle
treinen en rangeerdelen op het gehele
net op 4 Mei van 20.00 tot 20.02 urn-
zullen stilstaan.
Zweeds Koninklijk
Paar vertrokken
Koning Gustaaf Adolf van Zweden
en zijn gemalin, Koningin Louise, zjjn
gisteravond per trein uit Stockholm
vertrokken voor hun bezoek aan Ko
ningin Juliana en Prins Bernhard.
Het koninklijk paar was vergezeld van
T»e Nederlandse gezant in Zweden, mr
J. Visser, de Zweedse minister van
Buitenlandse Zaken, Oesten Unden en
luitenant-generaal Ceder Schioeld.
actie een resultaat moge opleveren,
evenredig aan de betekenis en de waar
de van de door de Stichting verrichte
arbeid".
Minister Van Thiel gewaagde van de
dank en warme waardering van de rege
ring aan hen, die tien jaar geleden de
Stichting oprichtten en aan hen, die
thans van hoog tot laag aan de Stich
ting mede werken, Hy deelde mede, dat
binnenkort een wetsontwerp aanhangig
zal worden gemaakt, dat beoogt de wet
op de buitengewone pensioenen nogmaals
te verbeteren (een verhoging der mini
mum pensioen-grondslagen.
Daarna spraken nog mr B. A. van
Schaik, namens de oud-hoofdbestuurs
leden, de heer S. Schootstra namens de
Stichting „Friesland 19401945" en de
„Stichting Sneek 1940—1945", mr C. H.
Aalders, voorzitter van de „Nederlandse
vereniging van ex-politieke gevangenen
in de bezettingstijd" en de heer A. C.
Snels, namens de hoofdbestuursleden en
de districtsbesturen.
Tot besluit der herdenking volgde een
uiterst druk bezochte receptie.
Tot de aanwezigen behoorde ook de
minister van Verkeer en Waterstaat, mr
J. Algera.
Er was een telegram van gelukwens
binnengekomen van Prinses Wilhelmina,
dat beantwoord werd met een telegram
uit de vergadering, waarin om. stond:
„De Stichting blijft u eren als moeder
van het verzet". Voorts werd een tele
gram gezonden aan HM de Koningin
Ook ontvoerde schooljongen
keert naar zijn land terug
Het presidium van de Opperste Sovjet
in Moskou heeft besloten 613 Oosten-
rykse burgers, die gevangenisstraffen in
de Sovjet-Unie uitzitten, hun stryf
kwijt te schelden en hen vry te laten,
aldus meldt het Sovjet Russische-pers-
bureau Tass.
De lyst omvat tevens:
74 gevangenen, die veroordeeld zijn
wegens bijzonder ernstige misdaden in
de Sovjet-Unie, maar zij zullen niet
worden vrijgelaten, maar als oorlogsmis
dadigers aan de Oostenrykse autoritei
ten worden overgedragen;
39 Oostenrijkse burgers, die hun straf
zullen moeten uitzitten. Dezen waren
onlangs veroordeeld wegens spionnage-
actlviteit, gericht tegen de Sovjet-Unie
Drie jeugdige doden tussen
Best en Oirschot
Auto reed tegen boom
In de nacht van Zondag en Maan
dag, omstreeks één uur is op de Provin
ciale weg tussen Best en Oirschot naby
de grens van die gemeenten een per
sonenauto met grote vaart tegen een
boom gevlogen. De gevolgen waren
verschrikkelijk. Van de vier inzitten
den, een meisje en drie jongemannen,
allen uit Tilburg, werden er drie vrij
wel op slag gedood. De jongeman die
achter de chauffeur zat. kreeg alleen
een kaakfractuur.
De slachtoffers zijn mej. Huygevoort
(22 jaar) en de heren Van Belkom (24
jaar» en Den Hoogen (22 jaar». Gewond
werd de heer Van der Stad (27 jaar oud».
De oorzaak van het ongeluk is nog
niet bekend.
en ten behoeve van buitenlandse spion-
nage-organisaties, aldus de mededeling,
Zy zullen aan de Oostenrykse autoritei
ten worden overgedragen, wanneer ae
Sovjet-Russische legers Oostenryk ver
laten.
Het besluit van het presidium van de
Opperste Sovjet is genomen naar aan
leiding van een boodschap van Theodor
Korner, de Oostenrykse president, welke
op 13 April jl. door kanselier Raab aan
maarschalk Worosjilof, de president der
Sovjet-Unie. was overhandigd. In die
boodschap werd amnestie gevraagd voor
de Oostenrijkers die gevangenisstraffen
uitzitten wegens misdaden, in de oorlog
jegens de Sovjet-Unie begaan. Tevens
geschiedt de vrylating ter gelegenheid
van de tiende verjaardag van Oosten-
ryks bevryding. Onder de gevangenen
bevindt zich een schooljongen uit Wenen
die op 20 Juni 1947, hy was toen 17 jaar,
door de Russen werd ontvoerd toen hij
op weg was naar school. Sedert zijn
ontvoering had men niets meer van hem
vernomen.
In verband met hel ttenia.
staan heeft de Stichting 1940 - '45
Zaterdag te Amsterdam een bijeen-
Oost-Duitsland wil
zicli laten gelden....
Nog meer moeilijkheden voor
Berlijn te wachten
De Oost-Duitse vice-premier Otto
Nusohke heeft Zondag verklaard, dat
West-Berlijn nog veel meer moeilijk
heden te wachten staan als West-
Duitsland Oost-Duitsland niet erkent.
In een artikel in het blad van
zyn Oost-Duitse Christen.Democratische
partij „Neue Zeit". schreef hy Zondag,
dat het Westen de Oost-Duitse souverei.
niteit reeds had gevoeld door de ver
hoogde tolrechten op het wegvervoer
van en naar West-Berlyn. „Als Bonn
en West-Berlijn niet zo dwaas waren
geweest om ons (Oost-Dnltsland) op
Amerikaans bevel als nict-bestaand
tc beschouwen, zouden zij zich in het
verleden enige moeilijkheden hebben
bespaard en in de toekomst nog veel
meer moeilijkheden besparen", aldus
N'uschke.
Sectenleiders slaan
aanbod van Djem af
De leiders van de twee secten in Zuid-
Vietnam, die tegenover premier Djem
I staan, hebben een aanbod van Djem af-
I gewezen om de onderhandelingen met
hem te hervatten. In het bijzonder had
gesproken moeten worden over het op
nemen van de particuliere legers van
de Binh Xoejen en de Hoa Hao-secten
in het nationale leger. Ook hebben de
leiders van deze secten geweigerd fi
nanciële steun van Djem te aanvaarden,
ofschoon zy niet meer door het Franse
leger worden gesteund.
Harriman steunt Corsi
Harrlman. de gouverneur van de
staat New York. heeft Edward J. Corsi,
die men onlangs beschuldigde van link
se sympathieën en daardoor onmoge
lijk is geworden als adviseur voor immi
gratie aan het Amerikaanse Departe-
l.umst gehouden, welke ook werd \liernhara ijdens zijn toespraak ment van Buitenlandse Zaken, benoemd
bijgewoond door Prins Bernhard. [Links profVan Riessen. rechts de I tot lid van de viuchtciingencommissie
iPQn HMT"\