Egyptische premier wil bouw van s werelds grootste dam laar daarvoor is geld nodig en overeenstemming met de Soedan CENT Hevige deining in de Ver. Staten door het ontslag van Corsi Enorme prijsstijging van cacao deed verbruik verminderen Zondag wordt Bollen-Zondag Jaargang LEIDSCH DAGBLAD Donderdag 21 April 1955 Vierde Blad No. 28005 rw :k (Van onze Reisredacteur) Wanneer men rich een voorstelling wil maken van het enorme sociaal-econo- ,e probleem, dat Egypte heet, rangschikke men slechts enkele cijfers: een van 22 millioen mensen, die per jaar met 350.000 zielen toeneemt, leeft |eh< Eking imengeperst op één vijfendertigste deel Nijlvallei en delta, plus enkele steden van een land .lat verder uit woestijnen bestaat; Zij teert in overgrote meerder- tid op een achterlijke landbouw, heeft schromelijk onvoldoende communlcatie- jddelen en een industrie, die nog in haar kinderschoenen staat. Driekwart van e bevolking is analfabeet en er is een schreeuwend tekort aan technici en (schoolde arbeiders. Het Jaarinkomen per hoofd van een meerderheid van zijn iwoners ligt beneden de zestig gulden! Ziedaar de vrijwel failliete boedel, die het iptm van Nasser heeft overgenomen. Het heeft één probleem overigens met (ortvarendheid opgelost! Binnen twee en een half jaar zijn begroting en handels- glans in evenwicht gebracht en is het Egyptische pond gesaneerd. Maar het (jpende probleem van teveel mensen op te weinig land blijft. Wil men de levens- (gndaard van de snel groeiende bevolking verhogen (en binnenskamers geeft toe dat handhaving al een heel ding zal zijn) dan zal men een bittere race iet de tijd moeten voeren. betere medische en hygiënische voor zieningen, moderner outillage, beter fok. vee, zaai- en pootgoed en invoering van het coöperatief systeem. Over een Jaar of tien zal dit wel dividend gaan af werpen. Met een Amerikaans hulppro gram van veertig millioen dollar is men doende het verbindingsnet te veiheteren. De energie-voorziening zal met 354.000 kwu per jaar worden vergroot, wanneer in 1959 de hydro-electrische centrale in de Nijldam bij Assoean gereed zal zijn. Ook de landaanwinning is begonnen: naast enkele kleinere plaatselijke pro jecten is men begonnen met de aanleg van de „Provincie van de Bevrijding" in de woestijn onder Alexandrië, die 250.000 hectaren zal toevoegen aan het bebouwbaar areaal van 2 en een half millioen. Men hoopt daarna nog eens een stuk van gelijke grootte aan de woestijn te kunnen ontrukken. Maar voorlopig bloeien er slechts 14.000 hectaren in deze provincie, die naast haar economisch ook nog een sociaal en politiek doel dient: svmbool van de stoffelijke en geestelijke vernieuwing van het land. Toverwoord Land gewonnen op woestijn 0m de race met de tiid te winnen heeft Egyptische regering, daarbij rijkelijk Tjt trekkend van de adviezen van ïlandse experts, een aantal plan- opgesteld. die het volgende be- verbetering van de landbouw methoden, grootscheepse landwinning in de woestijn, winning van delfstoffen en industrialisatie. Men make zich ech ter geen illusies, het is voorlopig nog allemaal toekomstmuziek. Er zijn plan nen genoeg, maar de aanpak is traag. Om de landbouw te moderniseren wil men van onderaf beginnen. Onderwijs, Industrialisatie, het toverwoord van deze tijd, doet ook in Egypte opgeld. De regering heeft maatregelen getroffen om buitenlands kapitaal aan te trekken in de particuliere sector. In Egypte geves tigde maatschappijen mogen thans 51 procent buitenlands kapitaal hebben in plaats van 49 procent. Er zijn belasting faciliteiten en overmaken van winst en salaris van buitenlands personeel is ver gemakkelijkt. De toeloop van buiten landse industrieën is voorshands echter beperkt. Naast de plaatselijke mogelijk heden, zoals een reductie van 25 procent op invoerrechten in de Arabische lan den, zijn er plaatselijke moeilijkheden. Een op zichzelf loffelijke sociale wetge^ ving, die Egypte zich. economisch ge zien, echter nauwelijks kan veroorloven, De huidige Nijl-dam bij Assoean. imtel van Egypte's bevloeiings- mteem, in 1908 door de Britten gebouwd. Men is thans bezig met i bezuiden deze barrage geprojec- de installatie van een hydro-elec- teerde ..Itoge dam" zou vele malen Irische centrale. De zes kilometer I groter moeten worden. (Ingez. Med.-Adv.) AGG1 p«r ZilverzakJ* voor 4 diepe borden HEEKLIJK VLUff K LA AKI behoort daartoe, evenals een tot wan hoop drijvende bureaucratie. Daarbij komt dat stabiliteit èn toekomstige po litieke koers van het nieuwe regiem be langrijke mede-overwegingen zijn voor buitenlandse investeerders. Nochtans, er liggen op speciaal gebied, bijv. verwer king van locale producten, enige kan sen, die wat Franse. Duitse. Italiaanse, Zwitserse en Amerikaanse industrieën naar Egypte hebben gelokt. De Nederlandse belangen liggen eerder in de commerciële sfeer. Wie meer van de mogelilkheden wil weten, kan bij onze voortreffelijk bezette legatie in Cairo terecht. Welvaart en kindertal Naast de particuliere sector heeft de Egyptische regering zich mede geïnte resseerd in enkele grote basis-projecten. Tezamen met de Duitse „Demag" is men een ijzer- en staal-industrie aan het oprichten om de ertsen van Assoean. Baharia en de Rode Zee-kust produc tief te maken. Men hoopt in de nabije toekomst een papierfabriek te bouwen, die suikerriet en riiststro zal verwerken. Een grote kunstmestfabriek. een biet- suikerindustrie, een jute-fabriek, eer. chemische industrie en een groot scheepse uitbreiding van de visserij in de rijke Rode Zee staan mede op het program. In de Westelijke woestijn ten slotte wordt naarstig naar olie geboord om de productie van dit vloeibaar goud, die tot nu toe slechts voor 67 procent in eigen behoefte voorziet, te verhogen. Tot zover de industrialisatieplannen, die als mede-doel een vermindering van de bevolkingstoename beogen. De arbeider, die nauwkeurig weet hoeveel er in zijn loonzakje zit, voelt minder behoefte aan familie-uitbreiding dan de boer voor wie ieder paar handen er één is! Naast al deze plannen, die worden uitgewerkt door de Permanente raad voor de ontwikkeling van de nationale productie, coördinerend lichaam van alle b\j het productie-proces betrokke nen, hebben Nasser en de zijnen nog één enorm project in petto, één kaart waar op zij bereid zijn alles te spelen. Zij willen zes kilometer bezuiden de hui dige Njjldam bij Assoean, de grootste dam ter wereld gaan bouwen. Enorme voordelen Waarom? Wel, zij hebben becijferd, dat zij met deze hoge dam van Assoean, het water van de zomervloed van de NiÜ (tussen de 35 en 50 billioen kubieke meter, die nu in de zee vloeien) kunnen vasthouden, daarmee vloedschade voor komend, maar tevens nog eens tenminste »en derde aan Egypte's bebouwbaar areaal toevoegend. Sommigen spreken zelfs van twee derden. De hydro-elec trische centrale van deze barrage zou jaarlijks acht millioen kwu kunnen le veren, belangrijke bijdrage in de energie voorziening. De kosten van deze dam zijn echter enonnde schattingen va riëren van anderhalf tot, twee milliard gulden en men kan daarbij gerust nog een gelijk bedrag optellen voor de ver wezenlijking van de projecten, die het nieuwe vermogen zouden moeten ge bruiken. Egypte zelf kan dit bedrag niet op brengen en het, heeft dus aangeklopt bij de Wereldbank en bij particuliere f#s Er zal dus nog wel heel wat water door de Ni.il vloeien, eer de eerste schop de grond in gaat. Maar indachtig het motto „een volk dat leeft, bouwt aan zijn toekomst" zal men in het Neder land van Zuiderzeewerken en Delta plan, toch sympathie hebben voor het stoutmoedige initiatief van de Egypti sche regering, die met deze dam haar bevolkingsaanwas, ja de toekomst zelf voor wil zijn en met water en energie een nieuw Egypte wil scheppen. financiers. Technische experts hebben het plan uitvoerbaar gevonden. Maar daartegenover twijfelen economen uit louter zakelijke overwegingen aan zijn rendabiliteit. Er Is ernstiger nog een politieke factor: de Soedan, die vermoedelijk bin nen een jaar onafhankelijk zal zijn, voelt niets voor dit plan, dat het water van de Nijl ten eeuwigen dage ten gunste van Egypte zou verdelen. In gun stige, want stroomopwaartse, positie ge legen. speelt de Soedan zelf met toe komstige irrigatieplannen. De vraag is nu of de Wereldbank het crediet van een half milliard gulden zal geven, eer bijv. door internationale arbitrage, het principe van de waterverdeling is gere geld! Natuurlijk kan de Egyptische re gering voldoende particulier kapitaal aantrekken, maar dat slechts op moor dende condities. L, - Ck Productie-verhoging is Egypte's wachtwoord: in de Provincie van de Bevrijding" draagt een Friese stier daar het zijne toe bij. En zowel de jonge landbouwkundige als de verzorger van deze mannetjesputter uit het Bolswardse, raken niet uit gepraat over zijn voortreffelijke kwaliteitendie hij ook in de woestijn ten toon spreidt. Morgenochtend wordt het m.s. „Oranje" met 614 passagiers in de Am sterdamse haven verwacht. Te 8.30 uur zal de debarkatie een aanvang nemen. De Republikeinen van Italiaanse afkomst kunnen partij grote schade berokkenen Walter is een machtig man (Van onze correspondent in Washington) Foster Dulles, Amerika's minister van Buitenlandse Zaken heeft zUn aanzien en positie aanmerkelijk verzwakt door Edward J. Corsi te ontslaan: Corsi was Dulles adviseur voor immigratie en, vol- Ens de officiële motivering, is hij de an uitgestuurd, omdat hjj de baas wil de spelen bij de uitvoering van het im migratie-programma voor vluchtelingen. Volgens de wet is W. Scott McLeod, de hoogste veiligheidsambtenaar van het Btate Department (Buitenlandse Za ken), de baas in deze zaak en het het is wel duidelijk geworden, dat de inrich ten van de liberaal denkende Corsi niet «trookten met die van McCarthy's vriend McLeod. Corsi en Dulles geven zeer uiteenlo pende lezingen van dit ontslaggeval. Ieder beweert van de ander dat hij liegt, "P dit moment is het nog niet offi cieel uitgemaakt, hoe de vork in de steel rit. (misschien gaat het Congres een on derzoek instellen). Men krijgt echter wel de indruk, dat deze affaire veel overeenkomst vertoont met diverse andere ontslag-gevallen op ipulles' departement. Verscheidene ma len is het reeds voorgekomne, dat een lid van Amerika's buitenlandse dienst ervan beticht werd „links" te zijn of te tljn geweest. Hij zou (eventueel dertig jaar geleden te veel contact hebben on derhouden met Communisten of hij zou geassocieerd zijn geweest met revolu- tionnaire groepen. Strijk en zet, wanneer zulk een aantijging eenmaal was geuit, werd dit ook noodlottig voor de betrok ken diplomaat of ambtenaar. Ook al moest men later over hem verklaren, dat hlJ loyaal was, toch moest hij de dienst verlaten. Sympathie voor Nederland Toen dan ook Francis E. Walter, een i reactionnair Democratisch Congreslid uit J,enrisylvania, zijn aantijgingen tegen i P°rsi deed horen, zag het er voor Dulles' liberale medewerker somber uit. Walter is een vrij machtig man in het Huis van Afgevaardigden en McLeod is een zeer machtige figuur in Dulles' eigen depar tment. Walter en McLeod schenen tot de conclusie gekomen te zijn, dat Corsi let conservatief genoeg was. Corsi wilde de stagnerende immigratie krachtig bevorderen en hij die Ita- !'aan 's van geboorte had niet de zelfde vooroordelen tegen immigranten Zuid-F.uropa als Walter er op na m°u Dit 'a»tste kan ik met grote stei lheid schrijven, want enige tijd gele- en had ik een gesprek met Walter over immigratie-problemen. Nederlandse im migranten hebben in dit Congreslid een warm vriend. HU immers verklaarde mU, dat hü grote waardering had voor de „godvrezende hardwerkende immigran ten", die Noord-West-Europa aan Ame rika te bieden had. Maar over Italianen en Grieken sprak hij met veel minder sympathie. Italië probeerde zelfs vol gens zijn zeggen misdadigers naar Amerika af te schepen en onder die mis dadigers waren veel Communisten Geen wonder, dat Walter er niets mee op had, dat een Italiaan een belangrijke post kreeg in het immigratie-program ma. Man met veel aanhang Corsi's geval vertoont dus allerlei over eenkomst met vroegere ontslagkwesties op het State-Department. Er is echter één belangrijk verschil: de ambtenaren en diplomaten, die tot dusver ontslagen zijn, hadden behalve hun persoonlijke vrienden en bekenden nauwelijks eni ge aanhang. Corsi is echter een politieke figuur van betekenis. Voordat Dulles hem verzocht naar Washington te ko men. heeft hü onder gouverneur De wey elf jaar lang een belangrijke functie bekleed in de staat New York. Hij was daar commissaris voor de indus trie en hü heeft in die positie veel be langrijke contacten gelegd. Vooral zijn relaties met de grote bevolkingsgroep van Italiaanse afkomst, zijn zeer hecht en die groep legt veel gewicht in de schaal bij de verkiezingen. Corsi is een Republikein. Hij behoort dus tot de partij van Dulles en Eisenho wer. Maar hü is een der belangrijke fi guren van de vooruitstrevende vleugel der partij. Het was die vleugel, die aan president, Eisenhower grote steun ver leende bij de verkiezingen van 1952. Zou deze groep van liberaal-denkende Repu blikeinen ernstig teleurgesteld raken over het beleid iri Washington, dan zou dat rfp Renuhlikeinse kansen ernstig kunnen schaden Juist, in de dichtbe volkte staten van de Oostkust, wonen veel Amerikanen van Italiaanse af komst. Mocht Corsi grote ophef blü''cn maken van de miskenning n hef en- recht, die hem, naar eigen jpinie, rijn aangedaan, dan zou zulks de Rep ibli- keinen duur te staan kunnen komen. Aanvankelijk scheen Corsi zich teleur gesteld. doch zonder veel commentaar, op ziin buitengoed te zullen terugtrek ken. Dp strpd tussen hem en Dulles is echter - na Dulles' laatste persconfe- renti« hoog opgelaaid. Indien Corsi een ^rière-diplomaat ware geweest, dan hij wellicht niet zo fel van zich algebeten. De woorden, die c>ze GRÉ BROUWENSTEIN NAAR BARCELONA EN ROME De sopraan Gré Brouwenstein is van daag naar Barcelona vertrokken, waar zij de rol van Sieglinde gaat vertolken tijdens het Wagner-festival, dat aldaar onder leiding van Joseph Keilberth en onder regie van Wilhelm Wagner zal worden gehouden. Voor haar terugkeer naar Nederland zal zij korte tyd in Ro me verblijven waar gramofoonopnamen fo.a. Requiem van Verdi) worden ge maakt. flngez Me<l.-adv.) ^KWAUTE ITS KOFFIE EN THEE-LEIDEN* Nieuwe productiegebieden zijn nodig TUdens de algemene vergadering van het „Office international du cacao et du chocolat" te Amsterdam, aldus heeft de voorzitter, de heer P. S. Cad- bury meegedeeld, hebben de ruim 200 gedelegeerden besproken op welke wijze zij weerstand kunnen bieden aan de crisis in de chocolade-industrie, ontstaan door de geweldige verhoging van de productiekosten. De heer Cadbury deelde mede, dat de prijs van 100 kg cacaobonen vóór de oor log elf shilling bedroeg en sindsdien aanmerkelük is gestegen. Na de oorlog bedroeg zij reeds 250 shilling per 100 ki logram. Dit niveau bleek de grens te zijn waarop de fabrikanten hun producten op normale wüze konden afzetten. De prijsstijging zette zich echter voort (in 1953 400 shilling, Juli 1954 550 shilling) waardoor in verschillende landen, zoals Italië, de Ver. Staten en Noorwegen, de consumptie dermate werd verlaagd, dat de fabrikanten enerzüds bedreigd wer den door gebrek aan liquiditeit, en an derzijds gingen zoeken naar grondstof fen, die de cacaoboter in hun producten geheel of gedeeltelik zouden kunnen vervangen. IMITATIECHOCOLADE In de VB. Wjv. wordt reeds een imita tie-chocolade in de handel gebracht, be staande uit 10 magere chocoladepoe der en verder uit suiker en „veredeld" vet. Gevreesd wordt, dat door deze slechtere kwaliteiten de consumenten het. gebruik m chocoladeproducten zul len ontwennen. De verminderde consumptie heeft ech ter tot gevolg gehad, dat sinds 1954 een prysdaling is ingetreden - 100 kg cacao bonen kosten thans 340 shilling - d.w.z. een prys, die echter nog niet tot een man bezigt, behoren tot de taal, die de massa verstaat ende nog nauw bijeenbehorende massa van Italiaans- Amerikanen kan fel reageren, wanneer een harer leiders onrechtmatig oajegend wordt. Daarom is dit maar niet een ont- slag-zonder-meer op het State D®»iart- ment. De politieke gevolgen van Otirsi's ontslag kunnen veel ernstiger worden dan die der vorige gevallen. lonende productie kan leiden. Bovendien leeft thans onder fabrikanten de angst, dat de huidige prijs weer door speculatie omhoog gedreven zal worden. MEER CACAOPLANTAGES De vergadering was het er dan ook over eens, dat slechts door uitbreiding der productie van cacaobonen bereikt kan worden, dat de prqs weer een re delijk niveau bereikt. Daarom zal men trachten nieuwe productiegebieden te vinden. De V.S. hebben daartoe reeds onderzoekingen verricht in West-Afri- ka, terwyl voorts ook onderzocht wordt of nieuwe aanplantingen in Ma- lakka en de Belgische Congo mogeiyk rijn. De fabrikanten gaven als hun mening weer, dat zy zelf primair niet tot nieu we aanplant dienen over te gaan, doch zij overwegen de chocolade-industrie door investeringen een industrieel be lang te laten nemen in de nieuw te stichten plantages. Daarbü zouden de fabrikanten zelf de prijs der cacaobonen kunnen regelen. PRIJZEN STABILISEREN Verschillende afgevaardigden (uit Duitsland, Italië, België en Zwitser land) bepleitten vanwege de overheid maatregelen te laten treffen, opdat de prijs van chocoladeproducten gestabi liseerd kan worden. Anderen echter (Engeland en Nederland) meenden, dat slechts een stabilisatie van de prij zen kan worden bereikt door het aan bod van en de vraag naar goede pro ducten. De vergadering nam op dit punt geen beslissing, doch gaf het bestuur van het „Office International" opdracht te on derzoeken, welke algemene maatregelen mogelijk kunnen worden genomen, zulks mede in verband met de verschillen in wettelijke (export) bepalingen in de on derscheidene landen. Voorts werd medegedeeld, dat de jaar- lükse wereldproductie van cacaobonen op het ogenblik 760.000 ton bedraagt. Men neemt in industriekringen echter lan. Ast bij een verlaging der pryzer leen j fcrlijkse omzet van een millioer tóón bereikt kan worden. Keukenhof is nu de moeite tvaard Zondag wordt Bollenzondag daar is geen twijfel aan. Tenzij De Bilt roet in het eten gooit. Want allrwegen bloeien thans, naast de botergele narcissen, de hyacinten en parfumeren met hun heerlijke geuren de atmosfeer. De grauwe, kale velden zijn verlevendigd door felkleurige bloemenvakken. En de Keukenhof is thans, na zo lang wachten op een beetje zon, dubbel en dwars de moeite waard. Niet alleen de Keuikernhof-rallyedie Zondag a 5. wordt gehouden, zal de mensen naar de Bollenstreek brengen. Het aanbal deelnemers aan dit motor - evenement vormt al een aanwijzing, diat de trek naar de bollenvelden begon nen is. Maar buiten de Rallye-rijders zullen duizenden, ja wellicht honderd duizenden, koers zetten naar de bollen velden. Want Zondag zal een klassieke Bol lenzondag zijn, wanneer het weer een beetje meewerkt. Nu kleuren zich de velden, nu geuren die hyacinten. En ook is thans een bezoek aan de Keukenhof alleszins de moeite waard. Kleur en geur in Keukenhof De statige bomen zün thans met pril lentegroen over togen. Wanneer men op de heuvel bij het Paviljoen staat en uit kijkt oven- de prachtig aangelegde ga zons, ziet men door de ijle berkent wij - gen heen de kleurige vakken van de bollenvelden dóe zich tot de horizon uit strekken Op de tentoonstelling zelf zün de narcissen al lang opengegaan, maar ook de strenge vakken der hyacinten vullen zich met kleuren van rood en blauw, van teer-rose en roomgeel. De tulipa's, die exotische neven van onze tulpen, met hun oosterse kleuren pracht, zo fel geschakeerd, rijzen recht overeind onder de bomen. De blauwe scilia's, de teergetinte orocussen, zij al len werken er toe mee om het bloem tapijt te weven, waarvan de bezoekers zo gaarne genieten. Het is thans een lust om over de Keukenhof te gaan en niet alleen de pracht van de bloeiende bloemen te be wonderen. maar ook te genieten van de belofte dae de uitbottende planten geven Kleurenpracht onder glas (In dan is het nog nét niet te laat om te genieten van de zeldzame kleu renpracht In het grote warenhuis, •*-aar 800 tulpensoorten onder glas thans in hun volle bloei prqken. Een enkele is al uitgebloeid, meerdere 'Oorten zün reeds getooid met de laat ste schoonheid vóór het afsterven Vlaar nimmer zal men de kolossale Oarwinhybriden met hun imposante telken van twintig centimeter door snee en hun felrode kleuren, de Hol lands Glory en de Floradale, de Eisen hower en de Parade, in die vorm zien als thans in de Keukenhof-kas. Daar kan men ook de meerbloemige Wallflower (vier bloemen op één sten gel) bewonderen en de als vlammen tongen ten hemel schietende, exorbi tante bloemen van de Tulipa Cornuta Stenopataile. Daar is de donkere pracht van Queen of the Night, de prachtig ge vormde lila bloemen van de Leliebloe- mige Marietta, en zien dat ook in de Darwims de bloemen bij deze behande ling Indrukwekkende afmetingen kun nen krijgen zoals de vuurrode Darda nelles Men kan er genieten van de charmante kruisdmg van de botergele Parkiet Sunshine, en de duistere heer lijkheid van Black Parrot. Da doflanzende Breeders tonen hun aristocratische, ingehouden pracht in de majestueuze, bruimg-goudetn Don Eugo, hun charme in de bleeklila, met brons doorschoten Bonnne PrinceDe tinten van de dageraad spelen in de Mendel tulp Teheran en vorstelijk in goud en karmijn staat daar de Queen of Sheba. Een merkwaardige ervaring op zich zelf is reeds, in zovele talen ademloze bewondering te horen uiten, hoven het geklik en gesnor van tientallen camera's uit. De Bollenstreek is klaar om haar gasten te ontvangen! Acht „Koninginnen" naar Sneek Op de laatste dag der May Fair ten toonstelling in Sneek (9 t.m 14 Mei a s.) zullen niet minder dan zeven gelegen heidskoor inginnen getuige zün van de intocht der nationale zeilkoningin. Deze zeilkoningin. de 20-jarige Sne- ker onderwijzeres mej. Ida Weisenbach, zal n.l. gedurende haar tnhuldigings- tooht, welke in motorboten door de stadsgrachten wordt gehouden, worden begeleid door de ..heidekoningin" uit Ede. de text iel koningin" uit Enschede de ..da-ui ven kon ing in" uit het Westland de Jentekoningin" uit Leeuwarden de .heamielkon inginuit Bolsward. de ..bloemenkoningin" wier rol wordt ver tolkt door een stewardess van de KLM terwül nog contact zal worden gezocht met de „liohtkaningiin" uit Eindhoven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 11