WOUBRUGGE hervond onde stijl
en werken in vrijheid
Beroepsscholing ontwikkelt zich
de tijd
van
leven
naar eisen van
Bloembollenstreek lijdt schade
Koud voorjaar verkort toeristen seizoen
=594ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Vrijdag 15 Aprii 1955
Derde Blad No. 28500
Rustige groei, redelijke bloei
Tien jaar na de bevrijding geen brandende
problemenwel onvervulde wensen
(Van een onzer redacteuren)
In een serie over tien jaar vrijheidsbesteding in en om de Sleutelstad mag
zeker Woubrugge niet ontbreken als een gemeente, die karakteristiek gemengd
van samenstelling is, namelijk een bloeiende industrie paart aan even inten
sieve arbeid in de agrarische sector, waarnaast toerisme en toeristische
industrie belangrijke pijlers der samenleving zijn.
Anderszijds zou er reden z:jn, bij onze rondgang door dit rayon, niet te
y lang in Woubrugge te vertoeven, want wie er, tien jaar na de bevrijding,
.verrassende wijzigingen, spectaculaire nieuwigheden denkt te vinden, komt
bedrogen uit. Ondanks het feit, dat zich een verandering voltrok, die volgens
sommigen dreigde dit mooie dorp buiten de circulatie te plaatsen: de nieuwe
brug.
Niettemin is het goed, hier juist lang stil te houden, om er zich goed bewust
Ivan te kunnen worden, dat een gemeente in zo dynamische tijden als de laatste
vijftien jaar, in staat is een karakter en arbeids- en levensstijl te hervinden die
elders veelal verloren gingen, en daarbij toch in alle opzichten met de eisen
van de nieuwe tijd mee te groeien.
mogelijk zonder aantasting van bestaans
mogelijkheden. Nog steeds is ongeveer de
helft van de Woubrugse bevolking in
deze bedrijfstak werkzaam, ondanks het
feit dat wegen- en woningbouw hier en
daar wat van het agrarisch areaal heb
ben afgeknabbeld. De gehandhaafde
arbeidsverhouding moet ondanks het
Veelzijdigheid van aard
en problemen
De bezettingsjaren zijn aan Wou
brugge beslist niet onopgemerkt voorbij
kT) gegaan. Woubrugge is een betrekkelijk
'V kleine plattelandsgemeente met een op-
merkelijke industriële capaciteit welker
faam tot ver buiten de landsgrenzen is
Rn doorgedrongen. Niettemin bluft het een
"•typisch besloten gemeenschap met eigen
jen karakter. De veelzijdigheid van dit
karakter wordt geïllustreerd door het
-(feit. dat Woubrugge en Hoogmade een
grote toeristische bekendheid genieten,
;een centrum zijn van agrarische activi
teit en een industriële naam genieten die
in het Oosten van Azië en het Zuiden
van Amerika als uitersten een goede
klank heeft.
Deze gemeente heeft naar verhouding
tot grootte in inwonersaantal de last van
de bezettingsjaren in behoorlyke mate
gevoeld. Industriële beperking en ge
dwongen omschakeling der industrie op
onaantrekkelijke objecten; de lasten
naast de conjuncturele baten van de
voedselnood op agrarisch terrein; de
terugslag van de daling der binnenlandse
relvaart op het gebied van weelde-
ndustne: de afbraak van „slechts"
mderhalf procent der woonruimte doch
evens de consequentie van het nadien
ilgemeen gestegen welvaartspeil waar
door tevelen in deze gemeente gehuisvest
zijn in onderkomens, die de naam wo
oing niet behoren te drageneen opmer
kelijk groot aantal huisjes behoorde
eigenlijk „onbewoonbaar" verklaard te
worden, doch de woningnood heeft dit
odium tot dusverre onuitgesproken ge-
Voortreffelijke aanpassing
i Niettemin bluft Woubrugge voor ons,
na onze wandeling door de omgeving
ii;van Leiden, een van de voorbeelden van
iToortreffeluke aanpassing aan de nieu-
tijd en lofwaardige herovering van
^;een prijzenswaardige vooroorlogse levens-
en arbeidsstijl. Woubrugge heeft de vrij-
iheid, hervonden na veel moeilijkheden,
gebruikt om de oude stijl in nieuwe om-
Ujsting terug te vinden, en is daarin be-
20 ter geslaagd dan andere gemeenschap
pen, die een nieuwe vorm trachten te
8a vinden voor hun samenleving.
Zoals gezegd is Woubrugge een voor
deze streek typische gemeente. Ongeveer
de helft vindt een bestaan in de agrari
sche sector, de andere helft (ruwweg ge-
Kieni vindt arbeid en inkomen in de
ustriële sfeer.
Deze verhoudingen zijn in de tien jaren
vrijheid, welke achter ons liggen, niet
gewijzigd.
Agrarische sector
zit dicht"
De agrarische sector zit in Woubrugge.
zoals in het gehele vaderland, „dicht".
I verdere verkaveling der bedrijven is niet
Enerzijds heeft de aanzienlijke uit
breiding van de industriële capacitei
ten door uitbreiding van de scheeps
werf De Dageraad aanzienlijk bijge
dragen tot oplossing van het werkge
legenheidsprobleem. anderzijds schui
len er grote mogelijkheden in de in
dustrialisatie (ook tegen de planolo
gische opvattingen in!) van Nieuw
koop, doch op den duur zal vergroting
van de eigen industriële capaciteit
door nieuwe vestiging onontbeerlijk
blijken.
het systeem van woningtoewijzing, dat in
Woubrugge niet in de eerste plaats be
rust op momentele urgentie doch op
anciënniteit van de woningaanvrage.
Gelukkige gemeente, die zich een derge
lijke weelde kan veroorloven
„Onbewoonbaar
In dit verband moet wel gewezen wor
den op het feit, dat niet minder dan
ongeveer 75 van de 650 woningen, welke
de gemeente thans telt. eigenluk voor
onbewoonbaarverklaring in aanmerking
zouden komen. Dit moet echter in hoge
mate geweten worden aan het vooroor
logse woningbeleid en aan de vooroor
logse omstandigheden op woninggebied
in een plattelandsgemeente als deze.
Nieuwe brug geen schade
voor toerisme
Woubrugge heeft, speciaal door het
watertoerisme en de hengelsport (500
van de 2400 hectare waaruit de gemeente
Met dat al blijft echter oe constate- bestaat omvat water), een goece naam
dst Woubrugge de op het gebied van het vreemdelingen
problemen op dit terrein in de tien jaar
vrijheid die achter ons liggen voortref
felijk heeft weten op te vangen.
verkeer. Op een gegeven moment heeft
het er naar uitgezien, dat op dit terrein
aanzienlijke schade geboekt zou worden,
namelijk toen Woubrugge naast in plaats
van langs de weg kwam te liggen door
de bouw van een nieuwe provinciale brug
Dit laatste ondanks de binnenlandse over de Heimansweter.ng. Daarmede
nadelige economische omstandigheden, verdween znwel eenp.tlure.-jce brug in het
die de kleinere scheepswerven, gespecia- dorpscentrum ah r- n du n- doortocht
Weelde-industrie
verlies aan grond gezien worden als ge
volg van de intensivering van de agrari
sche bedrijven en de daarvoor ruimere
arbeidsgelegenheid per oppervlakte-een
heid.
Beroepsscholing
Opmerkelijk is. dat tegenover het ver
schijnsel van een sterke natuurlijke be
volkingsaanwas uit agrarische kring noch
een sterke bevolkingsaanwas in het ge
heel, noch een sterk gestegen werkloos
heid in grote lijn staat.
Dit moet geweten worden aan twee
omstandigheden, die de Woubrugse ge
meenschap tot eer strekken: een gelei-
delüke industriële ontwikkeling en een
afvloeiing van geschoold ambachtsperso-
neel, dat gevormd werd dank zy een op-
merkeluk sterke toeneming van het aan
tal jonge Woubruggenaren. dat in Lei
den en Alphen nijverheidsonderwijs volgt.
Weinig werkloosheid
De werkgelegenheid is in het verleden
eigenlijk geen groot probleem geweest.
In het aeraris^he hoogseizoen" der
liseerd op jachtenbouw, van hun bin
nenlands afzetgebied beroofden. Voor de
oorlog konden velen zich de weelde van
een zeil- of motorjacht veroorloven, na
de bevrijding was het daarmede afge
lopen.
Dank zü echter een kwaliteitsnaam
van de Woubrugse jachtenindustrie
kon het verlies van het binnenlands
afzetgebied ruimschoots gecompen
seerd worden door een (voor de oorlog
nauwelijks voorkomende) export naar
vele werelddelen, o.a. het welvarende
Amerika en het steeds meer op ons
land georiënteerde Nieuw Guinea
(waarvoor veel producten op het ge
bied van de patrouillevaart geleverd
konden worden).
Meer woningzoekenden
van andere aard
Op een geheel ander, doch even be
langrijk terrein overstappend, kan wor
den geconstateerd, dat Woubrugge er in
is geslaagd, het bouwprobleem naar om
standigheden redelijk t» ^eor» corden.
Het industriële centrum van Wou
brugge wordt gevormd door de
scheepswerf De Dageraad, op de
grens der gemeente liggend. De be-
j lijvigheid in deze sector is groot
i en wordt steeds groter. Op de werf
is op deze foto liet nieuwste Neder-
'°ndse v'tsserij-onderzoekirtgsvaar-
t te zien. enkele dagen voor liet
i ^00r mevr. Mansholt aan zijn ele-
ment werd toevertrouwd. Op de
Qchtergrond de masten van een
Kotwijkse logger.
(Foto LD./Van Vliet.)
werkloosheid bedroeg a.l niet meer oan
gemiddeld 70 80 werklozen. Na de oor
log is dit aantal gedaald, en wat er over
schiet aan werklozen zijn de „moeiluk
plaatsbare gevallen", zoals oudere werk
krachten, minder validen, en volledig
ongeschoolden.
Behoefte aan industrie
vestiging
Op den duur zal Woubrugge zeker be
hoefte hebben aan industrievestiging op
enige schaal, hoewel de gemeente in het
algemeen planologische raam niet voor
industrialisatie in aanmerking komt
Deze behoefte blijft een van de onbe
vredigde naoorlogse wensen van Wou
brugge.
^eiter, cl' zyii nog uKuu zoicu ;.h 65
woningzoekenden, dus nieuwe eigen ves
tigingen en pogingen tot hulsvestings-
I verbetering. En dit aantal is ongeveer
gelijk aan dat var het ogenblik der be
vrijding.
Daarbij moet echter in aanmerking
worden genomen, dat de huisvestings
normen bij het geleidelijk stijgen van
de welvaart hoger komen te liggen,
zodat eerder tot zoeken van een nieu
we woning wordt overgegaan.
Bovendien heeft langzamerhand de
ervaring geleerd, dat men er vroeg bij
j moet zijn. Dat men een wem::, nn moet
vragen als het nog niet strikt noodzake-
I lUk is. om er een te krügen als dit wel
het geval is. Dit is een consequentie van
Rustiek en landelijk, dit beeld van
de brug cn de Herv. Kerk te Hoog
made. De kerk van de kleinste Herv.
gemeenschap in den lande, vorig
jaar volledig gerestaureerd, dank zij
offervaardigheid der gemeentena-
reri. Een toonbeeld van wat een
kleine gemeenschap vermag. En dit
plaatje een toonbeeld van de moge
lijkheden. om haast onwereldlijke
rust te combineren met arbeid en
werkelijkheidszin.
(Foto L.D./Van Vliet.)
door iict dorpscentrum van het regionale
verkeer. De ervaring van de laatste jaren
heeft echter geleerd, dat deze verande
ring over het algemeen genomen geen
verslechtering is geweest. Hoewel deze
verandering in zeker opzicht het karak
ter van Woubrugge in groter verband
veranderde, is de betekenis daardoor
niet afgenomen.
GOED zonder reserve
Hoewel Woubrugge dus in de afgelo
pen tien jaar vrijheid geen opvallende
wijzigingen ten goede of ten kwade heeft
meegemaakt, zonder reserve kan worden
geconstateerd, dat de gemeente zich de
lof heeft verworven, een vooroorlogse
ns- en arbeidsstijl van grote waarde te
hebben heroverd, terwijl andere gemeen
ten die stUl tevergeefs trachtten terug te
vinden of niet geheel geslaagd zijn in
het vinden van een nieuwe stijl.
Niet dat er geen verlangens onver
vuld zijn gebleven of geen toekomst
dromen meer bestaan. Verbetering
van de Vrouwgeestweg, een gemeente
lijk sportterrein, een betere riolering,
een royalere woningbouwtoewijzing
Hel geografische hart van Wou-
j bruggebet gerestaureerde Herv.
Kerkje als achtergrond van het
nieuwe verkeershart. de brug over
i liet Heimanswetering, met als bijrol
een motorjachtje, misschien afkom
stig van een der Woubrugse werven.
(Foto L.D./Van Vliet.)
e.d. prijken nog steeds op het verlang
lijstje van de vroede vaderen.
Maar ja, een gemeente, een gemeen
schap zonder verlangens is een dode
gemeenschap. Dood of doods is Wou
brugge zeker niet.
Woubrugge leeft.
En Woubrugge leeft goed.
Dat is eigenlijk de hoogste lof, die
men een gemeente toe kan zwaaien na
,,tien jaar vrijheidsbesteding"die
elders vaak zo teleurstellend beoor
deeld moeten worden
Het koude voorjaar stelt met name de Bloembollenstreek voor grote moei
lijkheden. Het toeristenseizoen wordt er door verkort en de vaststelling van
allerlei evenementen ondervindt tot nog toe niet-gekende moeilijkheden.
voor het onzekere genomen en 30 April
(Koninginnedag) als datum vastgesteld.
Wat dit allemaal aan rompslomp mee
brengt laat zich licht begrijpen. Men
denke slechts aan de 12 muziekcorpsen,
die in de stoet zouden meemarcheren.
Zullen die op Koninginnedag ter be
schikking zijn, dan wel door plaatselUke
verplichtingen zijn gebonden?
Kleuren tekort
Narcissen in bloei
Door het zachtere weer der laatste
dagen zullen tüdens het a.s. weekeinde
zeer veel narcissen in bloei staan: ook
de eerste liyacinthenvelden gaan kleu
ren (voornamelijk tussen Lisse en
Hillegom), zo deelt de Provinciale
VV Zuid-Holland ons mede.
Op de „Keukenhof" verwacht men in
de komende dagen de narcissen, de
tulipa's en vele hyacinthen in bloei:
in de beschutting van de bomen en
struiken bloeien deze op het tentoon
stellingsterrein eerder dan buiten op
het veld.
30 Millioen meer goud en
deviezen
Volgens de verkorte balans van de Ne
derlandse Bank, per Dinsdag 12 April,
geven de posten, die onze netto devie
zen reserve bepalen, in totaal een ver
meerdering te zien met f 22 millioen tot
f. 1.530 millioen. Bovendien heeft de
Centrale Bank f. 8 millioen aan goud
verkregen zodat de voorraad munt en
muntmaterlaal gestegen is tot
f. 3.047.891.214. Goud en deviezen teza
men belopen thans f. 4.610 millioen.
Residentie-Orkest
naar Brusse, Parijs en Londen
De belangstelling, die het Residentie-
Orkest tijdens zun jubileum-seizoen uit
het buitenland mocht ervaren heeft ge
leid tot pogingen het Residentie-Orkest
in enige belangrijke Europese hoofdste- i
den te laten optreden. Deze pogingen i
zijn thans reeds in zoverre geslaagd,
dat het concerteren van het Residentie-
Orkest tijdens het seizoen 1955—1956
in Brussel. Parijs en Londen een feit
zal zijn.
Het concert te Brussel zal op 21 No
vember 1955 in het Palais des Beaux
Arts plaats vinden met in aansluiti
daaraan een concert in de Salie Pleyel
te P3rüs op 23 November. Het concert
te Londen zal op 19 Arpil 1956 in de
Royal Festival Hall gegeven worden. Al
deze concerten zullen door Willem van
Otterloo gedirigeerd worden.
Over een aantal concerten in West-
Duitsland en Zwitserland, eveneens in
het seizoen 19551956, zijn nog onder
handelingen gaande.
Hoe men het ook bekijkt, het koude
voorjaar is voor de Bloembollenstreek
„allemaal scha voor de hand". Dat geldt
niet alleen voor de bloembollenbedru-
ven. Daar ziet men straks, wanneer er
werkelijk een warme periode komt. het
werk zich ophopen Met de bollen schiet
ook het onkruid uit de grond. Allerlei
werkzaamheden overlappen elkaar. Wel
licht straks een late oogst, met als ge
volg een krankzinnig jachten om de
exporteurs op tijd aan hun bollen te
helpen, want met name de Amerikanen
móeten voor een bepaalde datum de
bollen in him bezit hebben, anders ra
ken ze ze niet meer kwijt.
Corso* en Mozaieken-wee
Een groot nadeel is ook deze lang
durige koude, die de bloei der gewas
sen tegenhoudt, voor het Vreemdelin
genverkeer. De V.V.V.'s in de Bollen
streek hebben zich ingespannen om de
toeristen zoveel mogelijk bezienswaar
digs te verschaffen: in binnen- en bui
tenland is de roep „Naar de bollen"
gehoord, maar men is nu eigenlijk een
beetje met de zaak verlegen, wan
neer de toeristen werkelijk komen
envrijwel niets zien. Want de
bollenvelden tonen wat kleur van cro-
cusscn en narcissen, maar verder ook
nog niets.
In de Keukenhof herinnert men zich
nog punltjk het rake gezegde van
Heintje Davids, toen ze (te vroeg deze
tentoonstelling bezocht: „Gras hebben
we in 'tVondelpark óók!" Men heeft
daar nu de opening van de tentoonstel
ling al een week uitgesteld, en thans, met
Pasen achter de rug, is nog de Tulpen-
kas de voornaamste trekpleister. Geluk
kig is de Keukenhof als zodanig reeds
een ideaal recreatie-oord maar men had
toch graag de bezoekers iets méér ge
boden!
Bijzonder met de handen in het haar
zitten de bestuurderen. die het Corso
en de Mozaiekenwedstrijd moeten
regelen Het Corso-comite heeft uitein
delijk de knoop doorgehakt Men moest
een datum noemen, wilde men de be
schikking hebben over de benodigde
tractors. Daarom heeft men het zekere
Aanvankelijk dacht men aan een „ei
van Columbus" 2; de mozaïekenwedstrijd
handhaven op de oorspronkelijke datum
(23 April) en dan het Corso een week
later. Dan hadden de bezoekers, die de
23ste komen, toch waar voor hun geld,
en men kreeg meteen een zeer gewenste
spreiding ten aanzien van het bloemen-
materiaal.
Totnogtoe hebben echter de V.V.V.'s
van de Bollenstreek, die de Mozaïeken
wedstrijden organiseren hierover geen
beslissing durven nemen. Want het is
nog zéér de vraag of er op 23 April
voldoende hyacinten-nagels ter beschik
king zijn. Wellicht in de kleuren blauw
en wit. maar die ziin alleen niet vol
doende en daarbij vrij koud. Men heeft
o.a. ook rose en geel nodig En of deze
hyacinten op 23 April voldoende rijp
zullen zun om ze af te snijden, dat weet
men op dit ogenblik nóg niet.
En daarbij komen nog de problemen
van de plaatselijke comités, die de Ko
ninginnedag willen vieren. In hoeverre
zal het Corso hun plannen in de war
sturen? Hoe gaat het met het Kinder
bloemencorso in Hillegom en Lisse?
Hoe men de zaak ook bekijkt, dit
koude voorjaar is voor de Bollenstreek
een strop. Met name ook voor de Ho-
reca-bedrijven. Het is niet zo. dat als
bet seizoen later begint, het ook later
eindigt. In de tweede helft van Mei is
het afgelopen. Dan Is er ook aan de
Bollenstreek niets meer te zien.
Nog afgezien van de moeilijkheden
voor de bloembollenbedrijven, brengt
dit voorjaar aan de zaken in de Bol
lenstreek voor enkele honderdduizen
den schade. Een schade, die niet meer
is in te halen!
Instorting winkelgalerij
Vijzelstraat
In antwoord op vragen van het Raads
lid. d; heer J. Bot (CPN) inzake de ge
deeltelijke instorting van de winkelga
lerij aan de Vijzelstraat te Amsterdam,
delen B en W. mede, dat de instorting
inderdaad een gevolg is van het onoor
deelkundig uitvoeren van herstelwerk-
j zaainheden aan een van de pijlers,
waarop de bovenbouw van het complex
rust. De eigenares van het pand is reeds
ln Juni 1953 door B. en W. gelast voor
zieningen te treff enaan de kolommen
Het gemeentelijk bouw- en woningtoe
zicht heeft de nodige aanwijzingen ge
geven en toezicht op de uitvoering ge
houden. Het werk aan de ingestorte ko
lom is op 14 Februari j.l. stil gelegd, om
dat het onoordeelkundig gebeurde. Er
is toen in deze kolom een korte stut
aangebracht en aan de aannemer is
meegedeeld, dat met het werk niet mocht
worden doorgegaan, voordat de nodige
stutten zouden zijn geplaatst, zo zeggen
B en W.
Bij het uitvoeren van het werk op de
dag van het ongeval, zijn deze aanwij
zingen van bouw- en woningtoezicht
niet opgevolgd. Een justitioneel onder
zoek is gaande.
De gezant van Zweden ln ons land.
de heer Sven Dahlman, heeft gister
avond onderscheidingen uitgereikt aan
drie Nederlanders, die hun door de
Zweedse Koning werden verleend.
De consul van Zweden ln Den Haag,
ae heer J G. Ph. L. Looman. werd be
noemd tot Commandeur in de Orde van
Vasa. De schilder-beeldhouwer Charles
Hubert Eyck, die de ramen vervaardig
de ln de Zweedse zeemanskerk in Rot
terdam, werd benoemd tot Officier m
de Orde van de Poolster Dr J. Wetsema,
penningmeester van de Zweeds-Neder
landse Vereniging werd benoemd tot
Officier in de Orde van Vasa
MILITAIREN UIT NIEUW-GUINEA
MORGEN TE ROTTERDAM
ONTSCHEEPT.
Met het m.s. „Sibajak", dat morgen
te Rotterdam wordt verwaoht, keren 850
militairen, gezinsleden van deze mii.-
talren en burgerpersoneel, afkomstig
J van de voormalige landmacht Nea.
i Nieuw-Guinea, naar ons land terug.
Tot de opvarenden van de „Sibajak" b:-
horen ook de commandant Landmacht
Ned. Nieuw-Guinea. kolonel D H r.g
en verscheidene officieren van zijn staf.
De minister van Oorlog. Ir C Staf. zal
te tien uur een officieel welkomstwoord
spreken, waarna omstreeks halfelf met
de ontscheping aam de Lloydkade. wordt
begonnen.
