pauze!
Ook kleine kamers kunnen een
ruime indruk maken
Oosterse huizen en Oud-Hollandse
schilderijen kunnen menigeen op
dit punt nog heel wat leren
3e Jaargang No. 12
Zaterdag 26 Maart 1955
Sierlijk aardewerk, goed van vorm en aantrekkelijk van kleur, past volkomen
in het moderne interieur.
Oprechte genegenheid is kieskeurig
redacteuren)
Menig interieur wekt de indruk, dat de hoevéélheid voor
werpen moet verbergen wat er aan de stijl ontbreekt. Vele
kamers zijn niet gevuld, maar volgestopt. De bewoners schijnen
het zonde te vinden, dah er nog een leeg plekje is. Maar een
kamer is toch geen bergruimte? Wat wordt het leven van een
huisvrouw op deze manier lastig en ingewikkeld, want het moet
toch allemaal maar schoongehouden wordenWaarom de
voorwerpen, die dan blijkbaar de moeite waard zijn om ten
toongesteld te worden (zijn ze dat heus?) niet eens afgewisseld?
Een maand lang deze combinatie en dan weer die. Dan komt
er ruimte in Uw huis. En U hebt dan al een belangrijke stap in
de richting van nieuwere opvattingen, die juist aan de ruimte
werking zoveel waarde hechten.
Een kamer behoeft immers helemaal niet groot te zijn om
toch een ruime indruk te maken. De huizen van tegenwoordig
zijn trouwens maar net groot genoeg om er zich in te bewegen.
Met de ruimte moet dus gewoekerd worden en dat kan alleen
door verstandige beperking van het aantal voorwerpen
Elk ding heeft, om tot ztjn recht te
omen, een goede achtergrond en een
aiste omgeving nodig. Beter zou men
unnen zeggen: géén omgeving! Wij.
oogmoedige Westerlingen, kunnen op
it punt heel wat leren van het Oos-
in het bijzonder van China en
apan. Ook een kleine kamer geeft
ar het gevoel ruim te zijn, omdat
maar een paar. meestal kostbare
oorwerpen tot die kamer zijn ..toege-
aten". Maar die hebben dan ook een
n het oog lopende plaats en ze nemen
ia enkele ogenblikken het gevoel van
leegheid" weg, dat een Westerling
anvankelijk wat onwennig aandoet,
elfs al brengt hij uit Europa „ruime-
Inzichten mee. Als U er goed over
adenkt. komt U tot de gevolgtrek-
ing, dat een Japanner eigenlijk meer
espect heeft voor die ene vaas dan
Nederlander voor vijf of tien pul-
etjes en nog ander bazargoed. Eerbied
;oor een echt mooi ding duldt immers
een concurrentie van talrijke andere
aken. zelfs niet als ook die de toets
an de critiek kunnen doorstaan. Op-
echte genegenheid is kieskeurig en
at geldt ook voor uw interieur!
Waarom zouden we overigens hele-
aaal naar het Verre Oosten gaan als
en schilderij uit de zevenuende eeuw
an een oud-Hollands binnenhuis de-
elfde les leert? Hoe doodeenvoudig
tas dat,vaak: grote plavuizen van rode
iteen vormden de vloer, weinig meu-
elen (en zeker niet uit armoe!), veel
uimte en daardoor een sfeer, die nu,
ia zoveel eeuwen, nog de Jaloezie wekt
tan een nageslacht, dat is grootge-
iracht in overvolle woonkamers.
Lap technische vooruit
gang niet aan uw laars
Punt één is dus de ruimtewerking,
waarover nog heel wat te zeggen zou
zijn, want er bestaan allerlei „trucs"
om een ruimte groter te doen schij
nen dan zij in werkelijkheid is. Daar
naast speelt de stijl van het meubi
lair natuurlijk eveneens een grote rol.
In vroeger eeuwen bestond er, meer
dan nu. behoefte aan grote zware meu
belen. Hun omvang moest ertoe bij
dragen de grote en vooral hoge kamers
te „vullen". Bovendien kon de hand
werksman alleen door het verzwaren
van het materiaal dezelfde soliditeit
bereiken, die nu, met moderne mid
delen. ook voor veel lichter gebouwde
meubelen mogelijk is!
En daar zit U dus: in een kleine
kamer met meubelen, die hun vorm
danken aan de behoeften van veel
groter ruimten. En, alsof dat nog niet
erg genoeg is, koopt U in een tijd, die
technisch zover gevorderd is. dat ook
lichte meubelen sterk zijn. stoelen, ta
fel en dressoir, die feitelijk dateren uit
een periode, die technisch bij de onze
ten achter ügt. U handelt als een in
genieur, die een brug zou bouwen op
ONS LEVEN bestaat uit een
reeks min of meer regel
matige afwisselingen.
Wij gaan bijvoorbeeld mee in
de opeenvolging van dag en
nacht, van zomer en herfst, van
winter en lente.
Voorgesteld in een lijn, zou ons
werk van een week of maand
getekend kunnen worden als
een golfbeweging. De toppen
liggen niet altijd even hoog. Er
zijn „pieken" maar ook sterke
dalingen.
Vrijwel overal wordt de pro
ductiviteit zo hoog mogelijk op
gevoerd. Dat kan echter alleen,
wanneer naast de uren van ge
spannen werken, ook voldoende
tijd voor rust wordt gegeven.
Een schoolklas kan niet zes of
acht uur achtereen, steeds weer
met volledig interesse, hetzelfde
„vak" blijven volgen. Afwisse
ling in de leerstof verfrist de
aandacht en bovendien moet na
twee of drie lesuren een pauze
komen. Dit kost tijd. maar het
verlies aan oplettendheid en
prestatie in de rest van het mor.
gen- of dagprogramma zou zon
der onderbreking van het werk
nog groter zijn.
Afwisseling ontspanning,
verpozing zijn noodzakelijk.
Zij kunnen slechts een
gunstig resultaat hebben, zowel
voor de werknemer als de werk.
gever.
Sommige mensen zijn in dit
opzicht bijzonder eigenwijs. Zij
gunnen zichzelf geen rust. ..Neen,
va can tie kan ik niet nemen.
Daarvoor is geen tijd". Zij wor
den op deze manier de slaaf in
hun eigen tredmolen. Dat de
kwaliteit van hun werk en niet
te vergeten de vreugde van hun
eigen leven en in hun naaste
omgeving hierdoor langzaam
maar zeker verminderen, deert
hen niet. zy zyn blind en doof
geworden door de starre aan
dacht voor een tyrannieke sleur
WOORD
VAN
BEZINNING
van werken, werken, werken,
zonder afwisseling en zonder
pauze.
Gelukkig wanneer je in dat
geval een collega of een vrien
din hebt of misschien is het je
vrouw, je man. die de ban van
het eindeloze zwoegen en ploe
teren weet te veTbreken. „Zo. nu
laat je de boeken, het bedrijf, je
honderd en honderd kleine zor
gen eens los en je gaat een week
met vacantie!" Het koet meestal
moeite om verbeten werkers
hiertoe over te halen, maar geef
het niet op. Zit zullen je ach
teraf geiyk geven en dankbaar
zyn voor het advies dat met
zoveel hardnekkigheid werd ge
geven.
VERGEET echter niet, dat
iemand, die plotseling uit
de vanzelfsprekende, mono
tone gang van een rusteloos
leven wordt weggehaald, zich
heel moeilijk in verpozing of
vacantie kan schikken. Er is
tyd nodig innerlijk tot rust te
komen.
Onze geestelijke gedachtenwe-
reld. ons geloof dreigt dikwyis
te verstarren in sleur en kramp
achtigheid. Heb de moed deze
barrière van taaie persoonlijke
vasthoudendheid aan vanzelf
sprekend geworden denkbeelden
te doorbreken.
Durf de eenzaamheid van de
geesteiyke verpoeing, van de
retraite, van de bezinning aan
Dat brengt in verlegenheid en
in onbehaaglyke verontrusting.
Maar geesteiyke verfrissing
geloofsvernieuwing zyn de heil
zame gevolgen van deze voor
ieder onmisbare pauze.
P. L. SCHOONHELM,
Herv. predikant voor het
buitenkerkelijke werk.
Noot van de Redactie Met
bovenstaande overpeinzing neemt
dr Schoonheim althans voor
lopig afscheid van de ru
briek. welke hy gedurende twee
en een kwart jaar met voortdu
rende frisheid en grote afwisse
ling op ons verzoek heeft ver
zorgd.
Teneinde op deze plaats ook
andere stemmen de gelegenheid
te bieden zich te laten horen
hebben wij het evenwel wense-
luk geacht in de eerstvolgende
maanden voorgangers van di
verse kerkelijke richtingen uit
te nodigen tot het sohrilven van
dit wekeiykse „Woord van Be
zinning".
Als eerste in deze rij heeft ds
W. J H. Hubeek. voorganger
der Ver van Vrijzinnig-Her
vormden te Leiden—Oegstgeest,
zich bereid verklaard deze ru
briek gedurende de maand April
te verzorgen.
Het is ons een behoefte op
deze plaats dr Schoonheim dank
te zeggen voor de voortreffeiyke
wijze, waarop hij, geheel en al
in overeenstemming met onze
bedoelingen, dit ..Woord van
Bezinning" heeft geformuleerd
Wat ons betreft spreken wy dan
ook de hoop uit. dat er geen
sprake zal zijn van een af
scheid. doch inderdaad slechts
van „een pauze".
ue strakke eenvoud i an nel moderne meubel sluit
allerminst gezelligheiduit. zoals dit hoekje duidelijk
demonstreert. (Ontwerp A. Huisman. Leiden).
dezelfde wyze als vyftig jaar geleden
geschiedde, terwyi de sterkte van het
materiaal zoveel vergroot is, dat het
veel eenvoudiger kan. Waarom eigen-
ïyk de technische vooruitgang van
tientallen Jaren aan uw laars gelapt?
De huisvrouw zit er maar mee als er
schoongemaakt moet worden. Waarom
dan toch die onnodig zware meu
belen in een kleine ruimte, waarvoor
ze veel te omvangryk zyn? De reden is
doorgaans, dat mennu ja, de plat
getreden paden niet wil verlaten. Uit
onwetendheid, uit verkeerd begrepen
zin voor traditie blijft men aan het
oude vasthouden, misschien wel met
de vage gedachte in het achterhoofd,
dat het oude toch „deftiger" is dan
het nieuwe
Niet de prijs is beslissend
Wie een schilderij van Rembrandt
naschildert, ook al doet hy dat nog zo
mooi, is daarom nog geen goed schil
der. Hy blijft een nabootser, d.w.z.
Iemand, die het vermogen mist zyn
eigen persooniykheid in de stof uit te
drukken. Het vreemde is. dat niemand
dit zal tegenspreken als het over schil
deryen gaat, maar dat de Imitators
van oude meubelstylen hoog in ere
zyn. Nog altyd begrypen de meeste
Nederlanders niet (in de Scandinavi
sche landen byv. is men ons ver voor
uit), dat een eenvoudige houten stoel
met rieten zitting uit een boeren-
milieu mits het ding goed gemaakt
is en als het ware de goede smaak van
eeuwen vertegenwoordigt oneindig
meer culturele waarde heeft dan het
meubilair, dat de indruk wil wek
ken van grote welstand. Het gaat er
Immers niet om, hoeveel geld mén aan
iets ten koste heeft gelegd. Want een
duur „lor" ls niet mooier dan een goed
ding, dat weinig geld kost. Dit geldt
voor elk terrein, dus ook op het ge
bied van meubels, aardewerk, schilde
ryen enz. Niet de prys is beslissend,
maar de doorslag geeft de schoonheid
van het materiaal en de vraag of de
vorm uitdrukking geeft aan wat er
leeft in de eigen tyd.
Dood grijs en vaal bruin
Een van de voornaamste en zeker
een van de meest waardevolle begin
selen, die de „nieuwlichters" van het
moderne interieur propageren, is dat
van de kleur. Die propaganda richt
zich naar twee zyden. In de eerste
plaats is zy een reactie op het dode
grys en vale bruin, dat in vele Neder
landse hulskamers overheerst. Men
kan nog eerder van kleurloosheid spre
ken dan van kleur, omdat die, in zyn
volle kracht, vrywel geheel ontbreekt
AnderzUds zyn er huiskamers, waar
het wemelt van de kleuren, maar in
een zodanige ratjetoe, dat de rust
verre te zoeken ls. Een modern inte
rieur onderscheidt zich op dit punt
dan ook hierin van het geykte, dat
het een beperkt aantal kleuren in een
aanvaardbaar evenwicht naar voren
schuift. Die kleuren behoeven volstrekt
niet luidruchtig te zyn, want met
vreugde herinneren we ons een llcht-
grys gelakt ameublement op een ta-
pyt van iets donkerder grys, maar in
beide tinten natuuriyk toch van een
zekere kracht, dus zonder in vaalheid
te yervallen. En nu horen we al da-
deiyk opmerkingen over de bruikbaar
heid van zo iets in een woonkamer.
Inderdaad, dit pareltje was meer een
demonstratie van hoe het kèn als er
alleen volwassenen over de vloer zyn
én als de geldmiddelen geen bezwaar
vormen. Maar wie wel eens rondge
keken heeft in meubelzaken, weet, dat
het ook véél eenvoudiger kan. Er is
vooral na de oorlog by vele meubel
fabrieken een duideiyk streven merk
baar ook voor kleinere beurzen bereik
baar te maken, wat aanvankelijk al
leen voor een elite bereikbaar was.
blank tafeltje een paar zwartgelakte
Japanse houten schoentjes (kinder
maat) staan met een roodfluwelen
band, die hy tydens een kort bezoek
aan dat verre land zomaar ln een wil
lekeurige winkel heeft gekocht. Ze
doen het leuk, al staat nergens in de
..boekjes", dat Je die „geta's", zoals ze
heten, op een blank tafeltje kunt zet
ten.
Wat hangt er aan de muur?
Jammer is. dat beperkte financiële
middelen vaak een' belemmering vor
men het interieur zo in te richten als
men graag zou willen. Als er echter
maar het streven is ogen en oren open
te houden voor wat deze tyd aan mo
gelijkheden biedt. Te velen vergeten,
dat zij in 1955 leven
Modern dressoir in sobere lijnen, dut in al zijn eenvouu
een goede indruk geeft van de bedoeling van de huidige
binnenhuisarchitectuur. Ontwerp A. Huisman. Leiden).
Harmonie van oud en
nieuw
Er is nog een Jammerlyke misvat
ting, die nodig uit de wereld geholpen
moet worden, n.l. dat oud en nieuw
elkaar volkomen uitsluiten. .Een oude
tinnen maat of een roodkoperen ke
teltje kunnen het voor tref felyk „doen'
in een modern interieur. Wat werkeiyk
mooi ls (al is het nog zo eenvoudig)
harmonieert veelal met elkaar, uit
welke tyd en zelfs uit welke streek het
afkomstig is. Een sterk voorbeeld
schryver dezes heeft op een eenvoudig
By deze enkele opmerkingen moeten
wy het laten. Nog dit: kyk ook eens
cntisch naar wat U aan de muur hebt
hangen Is een goede ets niet beter
dan een aan de lopende band vervaar
digd en op de markt gekocht „schil
derij". dat hard van kleur is? Sta eens
stil voor het venster van een zaak in
kunstnyverheid, waar werkeiyk mooi
aardewerk te koop is. Ook in provin
ciesteden zyn moderne meubelen, goed
aardewerk, fleurige lapjes en zoveel
andere aantrekkeiyke dingen voor
niet te hoge pryzen verkrygbaar. Maar
nog altyd gaan velen er achteloos aan
voorby. Laat de „provincie" niet ach
ter biy ven!
RL