EIDSCH m DAGBLAD
Eouverneur van Belgisch Brabant
ondigt noodtoestand af
olitie mag Zaterdag het vervoer
naar Brussel tegenhouden
Moskou nodigt
van Oostenrijk
kanselier Raab
voor bezoek uit
WEERBERICHT
President Heuss ondertekende de
aeeoorden van Parijs
ljste Jaargang VRIJDAG 25 MAART 1955 No. 28483
Kteur: j. w Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN mtte slD^ Leiden Giro No 57055
rfdredacteur: J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f 0.50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 2150T
Stijgende opwinding in Brussel
(Telefonisch van onze
;spondent in Brussel)
Zó gespannen is de politieke situatie in België, da. de gouverneur van
bant gisteren de noodtoestand heeft afgekondigd. Dat betekent, dat de
iwacht en de politie alle treinen en autobussen, die morgen naar Brussel
en, mogen tegenhouden. De R.K. manifestanten, die het voornemen hadden
lerdag in de hoofdstad te demonstreren tegen de schoolwetten van de
cialistische minister Collard, zal dus verhinderd worden om te betogen,
igeveer tienduizend marechaussees zullen in en rondom Brussel gelegerd
Nog ongeveer zesduizend man zullen de wegen naar de hoofdstad contro-
m en volgens geruchten zullen ook legereenheden gereed worden gehouden,
burgemeesters, ook de R.K. burgemeesters van de Brabantse gemeenten,
eten aan de maatregelen medewerken. Overigens worden niet alleen de
demonstranten in deze „schoolstrijd" (die overigens een geheel ander
akter draagt dan wat wij in Nederland daaronder verstaan) tegengehouden,
ook de Socialistische tegenbetogers, die naar Brussel zouden komen om
Socialistische partijlokalen te beschermen.
Ondanks genoemde straffe maatregelen wordt gevreesd, dat tienduizenden
demonstranten erin zullen slagen om tussen het Noordstation en de Beurs
betogen. Van hun comité „Voor vrijheid en democratie" hebben zij opdracht
regen „kalm en waardig" in de straten van de hoofdstad te wandelen als
iwijgend protest tegen de wetten van Collard.
nstige incidenten hoopt men
te kunnen vermijden
e toestand is dus veel ernstiger dan
het algemeen werd gedacht. Tot het
rste zijn dan ook bemiddelingspo-
;en gedaan. Woensdag reeds deed het
icht de ronde, dat de Liberale mi
er van Staat. Albert Devèze. oud-
jster van Defensie, een voorstel had
aan. Het kwam er op neer. dat een
imissie voor de studie van het school-
bleem zou worden opgericht, de on-
rijsontwerpen van de regering voor-
g niet verder in de Tweede Kamer-
imissie voor onderwijs zouden wor-
besproken en de manifestatie van
Oud-Minister Lieftinck
naar Jordanië
nder leiding van oud-minister mr P.
eftinck zal een missie van de We-
Idbank een algemene studie maken
de economie van Jordanië. Dit
iderzoek geschiedt op verzoek van
regering van het land. De missie
ordt 26 Maart te Amman verwacht.
werkzaamheden in Jordanië zul-
n vermoedelijk 3 a 4 maanden du
in.
hals bekend is oud-minister Lieftinck
ïrt 1952 in dienst van de Wereld-
Ie. Achtereenvolgens is hij werkzaam
eest als speciale vertegenwoordiger
rurkije. leider van een studiecommis-
naar Syrië en adviseur van de rege-
1 de Iibanon.
ieuwe Belgische gezant:
aron Vanderstraten-Waillet
fan onze Brusselse correspondent)
«ar wij vernemen zal de Belgische
mbassadeur in Argentinië, baron
rancis Vanderstraten-Waillet, tot
mbassadeur in Den Haag worden be-
oemd.
laron Vanderstraten-Waillet begon
carrière als directeur van de Fede-
ie der katholieke werkgevers. Hij werd
Tweede Kamerlid voor Antwerpen
ozen; werd minister van Buitenland-
Handel in het Kabinet-Spaak-Eys-
s. dat van 1947 tot 1949 aan het
ind was. Hij was voorzitter van de
P. tijdens de roerige dagen van ae
lingskwestie in 1950 Daarna kreeg
een diplomatieke functie, werd tot
lister van België in Argentinë be-
md en later tot ambassadeur in her-
ide land toen België en Argentinië
krzijds hun legaties tot ambassades
hieven.
Goudkust naar
A.A. conferentie
Ie Goudkust heeft de uitnodiging een
ga tie te zenden naar de Afrikaans-
itische conferentie, die volgende
tnd in Bandoeng zal worden gehou-
aanvaard
26 Maart zou worden afgelast. De So
cialistische pers reageerde hierop on
gunstig en de voorzitter van de Socia
listische partij. Max Buset. weigerde het
verder in overweging te nemen.
De R.K. partijleiding schijnt hetvoor-
stel-Devèze niet k priori te hebben af
gewezen. maar wenste pas na 26 Maart
te praten over pogingen om tot een ver
gelijk te komen.
Intussen werd gisteren het bevel tot
staking van alle R.K. scholen van Bel
gië in het algemeen opgevolgd. In vele
steden hebben de R.K. studenten bo
vendien protestbetogingen gehouden. In
Leuven is de situatie nog altijd moei
lijk. Enkele gendarmes werden gekwetst.
Met traangasbommen werden de stu
denten namelijk bij een betoging van de
markt verdreven.
„Kalm en waardig"
Mgr Van Waienberg. rector van de
Leuvense universiteit, deed een dringen
de oproep: „Onze zaak wordt niet ge
diend door vernielingen of baldadighe
den. Ik doe een beroep op alle studen
ten, Vlamingen of Frans-sprekenden,
om vooral gedurende de eerstvolgende
dagen kalm en waardig te blijven".
De rector protesteerde verder tegen
het feit. dat studenten door Socialisti
sche arbeiders waren geslagen.
Anderzijds werd gemeld, dat de wo
ning van de minister van Onderwijs,
Leo Collard, die tevens burgemeester
van Bergen (Mons) is, met kalk werd
besmeurd. De „Peuple" publiceerde een
foto van de muur van een kerkhof van
een klein dorpje bij Luik, waarop in
Waals dialect stond geschreven: ..Hier
achter is nog een plaats voor Collard".
Zaterdag zullen de R K. georganiseer-
mijnwerkers van Limburg staken Tn
regeringskringen is men van oordeel dat
door het uitroepen van de noodtoestand
in Brabant het grootste gevaar voor ern
stige incidenten vermeden zal kunnen
worden.
Hogere
R ijksam btenaren
gaan vergaderen
De Centrale van hogere Rijksambte
naren heeft voor 2 April een buitenge
wone vergadering des middags om 2
uur in gebouw Amicitia te Den Haag
uitgeschreven ter bespreking van de
toestand en de voor de toekomst te be
palen gedragslijn.
Afgezien van de uit de vergadering
komende eisen en zonder daarop te wil
len vooruit lopen, meent het bestuur van
de Centrale - zoals gemeld - dat de
ernst van de toestand dwingt tot het
voorstel, dat allen zich in het vervolg,
zolang him verlangens niet zijn inge
willigd. zullen beperken tot een strikt
formele uitoefening van het door hen
aanvaarde ambt. voor zover dit binnen
de officieel geldende werktijd uitvoer
baar is. Dit advies van het bestuur zal
aan de vergadering worden voorgelegd.
De ruim zesduizend ton grote
Noorse passagiersboot ..Venus" liep
tijdens de zware storm op de rotsen
voor de kust bij Plymouth. Het
schip was met 248 passagiers op de
terugtocht van Madeira naar Noor
wegen.
Maar deze wil niet met lege
handen terugkeren
De Sovjet-Unie heeft de Oostenrijkse
kanselier Raab uitgenodigd voor een
bezoek in de naaste toekomst aan Mos
kou. zulks ter bespreking van het Oos
tenrijkse staatsverdrag. Raab is slechts
van plan naar Moskou te gaan als hij
er zeker van is niet met lege handen
te zullen terugkeren.
De Sovjet-Russiisehe regering zegt
van oordeel te zijn. dat, ter waarborging
van de onafhankelijkheid van Oosten
rijk en het uitsluiten van het gevaar
van een .Anschluss", maatregelen
noodzakelijk zijn. waarbij rekening ge-
houten moet worden met de planner
om ^West-Duitsland te herbewapenen,
die het gevaar van de inlijving van
Oostenrijk vergroten.
Volgens de Sovjet-Russische nota.
dienen de kwestie van de termijn voor
het terugkomen van de bezettingstroe
pen van de vier betrokken mogendhe
den en het vraagstuk van de te nemen
maatregelen in geval van een onmid
dellijk gevaar voor een „Anschluss" be
sproken te worden.
De Sovjet-Russische regering is be
reid de kwestie te overwegen, in welke
vorm Oostenrijk een verklaring zou
kunnen geven, waarin het zaoh verbindt,
niet toe te treden tot militaire bond
genootschappen en de vestiging van mi
litaire bases op zijn gebied niet toe te
staan.
De Sovjet-Russische regering ver
klaart. dat de regeringen der V. S., En
geland. Frankrijk en de Sovjet-Unie van
haar kant overeenkomstige verplichtin
gen op zich moeten nemen.
Volgens diplomatieke waarnemers in
de Britse hoofdstad is de Russische stap
om Oostenrijk tot het voeren van di-
j recte onderhandelingen uit te nodigen,
erop berekend de Westelijke mogend
reden opzettelijk te passeren.
Officiële Britse kringen hebben nog
geen commentaar gegeven, maar bo
vengenoemde waarnemers menen, dat
Moskou door deze manoeuvre het Wes
ten in verlegenheid wil brengen, dat
herhaaldelijk aangedrongen heeft op
j het spoedig sluiten van een staatsver-
1 drag met Oostenrijk, dat reeds zolang
jop zich heeft laten wachten. Verwacht
werd. dat de Westelijke mogendheden
zelf spoedig besprekingen ipet de Oos-
tenrijkse regering zouden gaan voeren.
Overdag minder zacht
)e Bilt verwacht tot morgenavond:
'cranderlljke bewolking met enige
tn. Lagere middagtemperaturen.
tige tijdelijk krachtige wind uit uit
lopende richtingen.
Opgemaakt te 10 uur).
26 Maart
on op: 6.34 uur; onder: 19.04 uur.
laan op 7.01 uur; onder: 22.51 uur.
taogwater te Katwijk te 4.38 en 16.55
Springtij).
.Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
Op 10 Mei 1953 landde bij het
kustplaatsje Werpigang nabij Fak-
fak op Nieuw-Guinea een groep In
donesische infiltranten van 19 man.
van wie er drie waaronder de
commandant) bij het eerste treffen
sneuvelden. In October vorig jaar
werden de overigen, die gevangen
werden genomen, berecht en tot ge
vangenisstraffen van twee tot zes
piar veroordeeld. Negen van hen
boven afgebeeld) tekenden hoger
beroep aan. Tijdens een openbare
zitting te Hollandia bekrachtigde
de Raad van Justitie echter deze
vonnissen. De onderste foto toont
de president van de Raad van jus
titie mr H. M. Vrijheid midden met
bril) tijdens het voorlezen van de
vonnissen.
Geen kranten in
Engelse hoofdstad
Staking van electriciens
(Van onze Londense correspondent)
Londen moet het vandaag zonder
avondbladen stellen en zal waarschijnlijk
ook gedurende het «eekeinde van kran
ten verstoken zijn. Dit is het gevolg van
een vanochtend om acht uur begonnen
staking van electriciens en machineper-
soneel bij de Londense dagbladbedrijven.
Ook de edities in Manchester en Schot
land zullen niet uitkomen. De vakbon
den hebben een. door de dagbladeigena
ren. voorgestelde loonsverhoging en ook
arbitrage afgewezen. Andere bonden in
de Londense dagbladwereld hebben de
loonregeling echter wel aanvaard. Dit
is de tweede maal in een jaar tijd. dat
l.onden zonder kranten zit. De vorige
maal werden de bedrijven stilgelegd door
een onderling conflict tussen de druk
kers.
Londen zonder de dagbladen, waarvan
de vroege edities reeds des morgens om
10 uur verschijnen, is Londen niet meer.
De krantenverkopers op de hoeken van
de straten vormen een onverbrekelijk
onderdeel van het stadsbeeld Zonder
avondblad is de Londenaar zijn stuur
kwijt, want. ook al koopt hij geen krant,
dan kan hi) de ganse dag het nieuws
volgen door de zware koppen van de
boulevardbladen en door middel van de
opschriften op de nieuwsafflches. die
bij de krant en venters staan.
Als er geen kranten verschijnen blijven
ook de afflohes blank Het ls zelden
voorgekomen, dat het publiek het zonder
de sensationele en andere Zondagsbladen
heeft moeten doen Wanneer het con
flict niet tijdig wordt bijgelegd van
middag zouden bemiddelingspogingen
van de regering beginnen zullen mil-
lioenen zich ongelukkig gevoelen als zij
hun geliefde Zondagskrant zullen moe
ten missen, zonder welke de vekelijkae
ontspanning niet compleet isl
Franse Senaat debatteert er nog lustig op
los, al staat de uitslag reeds vast
De West-Duitse Bondspresident, professor Heuss, heeft gisteren de Parjjse
aeeoorden getekend, die bewapening van West-Duitsland mogelijk maken en
het land souvereiniteit geven. Hiermede is in Duitsland het proces van de
parlementaire goedkeuring voltooid. Onder de getekende stukken is ook de
Saarovereenkomst. waarbij de Saar onder een Europese commissaris wordt
geplaatst tot de sluiting van een vredesverdrag met een verenigd Duitsland.
Intussen wordt in de Franse Senaat (Eerste Kamer) nog gedebatteerd over
de Partjse aeeoorden. Het debat is Woensdag begonnen en gisteren voortgezet,
maar ofschoon men aanvankelijk dacht, dat de Senaat wel heden of mor
gen tot een beslissing zou komen bet ziet er niet naar uit. dat de
debatten vóór Zondagavond beëindigd zullen worden. De Senatoren, die zich
reeds bijna tien jaar beklagen over gebrek aan belangstelling, schijnen niet
van zins deze kluif voortijdig los te laten en iedereen wil zijn woordje doen!
Veel nieuws valt er over de zitting van gisteren niet te melden, want de
argumenten pro en contra waren onder veel dramatischer omstandigheden in
de Nationale Vergadering (Tweede Kamer) al tot in het oneindige herhaald
en herkauwd. Bovendien blijkt de teerling al bij voorbaat gewo pen. want
aan de positieve uitslag wordt door vrijwel niemand meer getwijfeld.
Een keer dreigde er een zeker ge
vaar voor de regering en de aeeoorden.
Dat was toen de Conservafiief Pinchard
het accent vtaiegde van de politieke
naar de militaire aspecten van de Pa-
rijse aeeoorden. Hij waarschuwde, dat
het Duitse leger in zijn volle macht
herrijzen zou en hij wilde «-eten of het
waar was. da( Duitsland au al over
twee atoombommen zou beschikken.
Faure voelde onmiddellijk, dat de wind
op draaien stond en hij greep op slag
in om in een briljante improvisatie nog
maals in helle kleuren de situatie te
schilderen, waarin Frankrijk zich van
daag bevindt. Wanneer we weer van
mening veranderen, dan moet U niet
verwachten dat ik. zo riep Faure uit,
die boodschap aan onze Geallieerde
vrienden zal overbrengen. Het gaat
mind-r om het vertrouwen, dat we in
Spel van kat en muis
Onze correspondent ln Parijs telefo
neerde ons hedenochtend:
Het 16 ln de Franse Senaat meer een
spel van kat en muis. waarbij voor. en
tegenstanders elkaar verwijten hun
standpunten op minder oirbare redenen
verlaten te hebben! Zo heeft gisteren
de Gaullistisohe minister Palewskl na
Pinay een veeg uit de Senatorlale pan
gekregen, toen hem voor de voeten
werd geworpen dat hij zich terwille van
zijn portefeuille plotseling tot de „pro"-
partii had bekeerd en nu dezelfde ae
eoorden aanprees, die hij een paar
maanden geleden nog een fatale mis
vatting had genoemd. En weer was het
premier Faure. die. zo goed en zo kwaad
als het ging. zijn minister van die blaam
van dubbel spel probeerde schoon te
wassen.
Socialisten tegen
Franse H-bom
Frankrijk zou technisch nog
lang niet gereed zij..
(Van onze correspondent in Parijs)
Het partijbestuur van de Franse So
cialisten heeft zich officieel uitgesproken
tegen de voornemens van de reeering-
Faure ook aan de atoomwedstrijd deel
te gaan nemen. In een communiqué van
de SFIO heet het. dat zo'n Franse stap
militair zinneloos, onuitvoerbaar en fi
nancieel onverantwoord zou blijken
Frankrijk moet zich aan de vredelie
vende toepassing van de atoomenergie
houden, verklaart het communiqué ver
der. en de regering heeft tot taak alle
pogingen in het werk te stellen die tot
een verbod van alle atoomwapens kun
nen leiden.
Het ls niet uitgesloten, dat deze Socialls- 1
tische uitspraak een directe invloed op
de verdere atoomplannen van de rege
ring zal hebben. Het is bekend, dat Pi
nay er naar wil streven de buitenlandse
politiek zo ver mogelijk te bepalen ln
nauw overleg met alle nationale par
tijen. die óf tot de oppositie óf tot de
regeringsmeerderheid behoren. Met de
Socialistische partij-secretaris, Guy Mol-
let. heeft hij dan ook al verscheidene
malen ruggespraak gepleegd. Het is
daarom te verwachten, dat de plannen
voor een Franse H-bom voorlopig nog
wel in de ijskast zullen blijven
Technisch is Frankrijk, zoals wc in
tussen uit ingewijde kringen vernamen,
nog lang niet klaar om met ernst aan
een atoom-oorlogsindustrie te kunnen
denken.
De recente uitlatingen van premier
Faure over een Franse atoombom waren
dan ook zeer voorbarig en moesten nau
welijks volgens de letter worden geno
men. Vermoedelijk waren die verklarin
gen vooral wel bestemd voor binnen
lands gebruik en met name voor de
rechtse nationalistische vleugel van zijn
meerderheid, waar beweerd wordt, dat
zonder atoomwapens Frankrjjks aanzien
nog verder ln de d'epte zal verzinken.
de UuiUers willen stellen, tan wei Ou.
het herstel van ons eigen zelfvertrou
wen. We lijden aan een minderwaardig
heidscomplex en het is beter indien we
eerst proberen ons daarvan nu einde
lijk eens te genezen.
Zijn woorden maakten indruk en de
vergadering kon op deeelfde academi
sche. bijna gezapige toon van voorheen
worden voortgezet.
Vandaag treedt de minister van Bui
tenlandse Zaken. Antoine Pinay, voor
het voetlicht, die meer in het bijzonder
zal vertellen wat Frankriik ln Europa
en tegenover Moskou van plan is. zodra
de Parijse aeeoorden getekend zullen
zijn.
HEIERSSTAKING IN GRONINGEN
Een groep van ongeveer 40 helers in
de provincie Groningen, aangesloten bij
de Federatie van hei- en fundering-
werkers, is in staking gegaan, waardoor
in stad en provincie het werk op ver
scheidene bouwwerken is komen stil te
liggen Gisteren zijn er tussen de sta
kende heiers en de aannemers bespre
kingen gevoerd, maar deze hebben geen
resultaat opgeleverd. Morgen worden de
onderhandelingen voortgezet De helers
eisen f. 10.netto per week meer leen.
Deze els gaat boven het hoogst toelaat
bare loon.