LTH^°®wrte iVragen rond het atoomwapen 100.000 bedden Alarmering 8 mimiten voor bom Kabinet acht overheidslonen thans sociaal verantwoord Van ouds de lekkerste 6 en 7 Mei: „Wittebroodsdagen" 94*te Jaargang LEIDSCH DAGBLAD Donderdag 24 Maart 1955 Derde Blad No. 28482 RoomBAK 50 gram M/p'SgRlEK ^Jg^e,jêR Begroting Oorlog en Marine Heeft Nederland zeggenschap? fVan onze parlementaire redacteur) opbouw van het leger. Is het wel ge- De Eerste Kamer heeft gisteren laat wenst betrekkelijk grote eenheden te in de middag nog een begin gemaakt met de behandeling van de begroting van Oorlog en Marine, die volgende week zal worden voortgezet. De heer Ruys de Beerenbrouck ver klaarde namens de KVP-fractie dat het gebruik van atoomwapenen alleen moreel geoorloofd is indien zij worden gebruikt voor een effectieve zelfver dediging. In dit verband vroeg hij of Nederland in het kader van de Navo zijn medezeggenschap over het ge bruik van atoomwapenen heeft prijs gegeven. Beslissen alleen anderen over dit gebruik of hebben zU er reeds over beslist? Bij het overwicht van het Sovjet-blok met ouderwetse wapenen in Europa, lijkt de conclusie gerechtvaardigd dat het tactisch gebruik van bescheiden atoom wapenen moreel geoorloofd is en uit een oogpunt van militair beleid ge wenst moet worden geacht om de Rus sische stoomwals tegen te houden en be zetting van ons land te voorkomen. Wat het strategische gebruik van het atoom wapen betreft, zware atoombommen dus. kan men na nauwgezette overweging tot dezelfde conclusie komen, maar die ligt minder voor de hand. Nu het menselijk vernuft de atoom bom heeft uitgevonden, is het gelukkig, aldus de heer Ruys de Beerenbrouck. dat deze uitvinding niet het eerst is ge daan in het kamp waarin de elementen van het kwaad de boventoon voeren. Vanwege de grote betekenis ter voorko ming van het uitbreken van een oorlog, moet aanmaak op grote schaal van atoombommen gewenst worden geacht. Maar het is de vraag of het efficient is dat ook Frankrijk en Canada atoom bommen gaan produceren. Consequenties Het gebruik van de atoombom voor een strategisch doel is afschuwelijk en de tegenstelling dringt zich op, dat het bruik moreel niet geoorloofd kan zijn, maar uit een oogpunt van militair be leid wel. In de verdediging is het ge bruik misschien moreel wel geoorloofd, maar in het dichtbevolkte Europa kan dat toch onverstandig zijn van wege de gevolgen als ook de vijand atoombom men gaat gebruiken. Het niet kennen van de acties of reacties van de vijand is de grote moeilijkheid. En wie garan deert dat de vijand inderdaad het atoomwapen minder heeft ontwikkeld dan het Westen, zoals wordt beweerd? Vast staat dat de vijand zich allerminst gebonden acht aan morele normen. Daarom is het wel belangrijk dat Ne derland kan meespreken over een even tueel gebruik van de atoombom. En welke consequenties heeft het atoom wapen voor de opbouw van het leger? Ook de heer de Vos van Steenwijk IWD) vroeg naar de gevolgen van het gebruik van de atoomwapenen voor de „Het vrolijkt me zo op"... Het Engelse revuemeisje Eliza beth Rober. dat momenteel in Italië op tournee is en in Napels optreedt, belt vandaar geregeld naar har hondje ..Patch" m Lon den, dat bij haar moeder logeert. „Hit vrolijkt me zo op. als ik eens een beetje in de put zit", verklaar de ze, ,.en Patch zelf knapt er ook van op." Deze gesprekjes kosten de 21- jarige donkerharige Elizabeth on geveer 20 gulden per keer. Zij is nu al acht maanden in Italië en heeft Patch om de week gebeld. Tot dusver hebben de telefoongesprek ken haar ongeveer 400 gulden ge kost". „Moeder roept Patoh aan de tele foon". zo zette ze uiteen in een telefoongesprek met journalisten in Londen, die van deze merkwaar dige telefoongesprekken gehoord hadden en Elizabeth de vraag stel den of de verhalen juist waren, „en dan vraag ik Patch of ze wil eten of mee uit wil. Ze doet alleen maar „waf, waf' terug, maar het vrolijkt me zo op." vormen en zou het niet beter zijn het zwaartepunt van de defensie te verleg gen naar de luchtmacht? De minister voelt daar niet voor omdat het ouder wetse leger onmisbaar blijft. Moeten wij dan maar wachten op aanwijzingen uit Parijs van de Navo? Of kunnen wij zelf initiatief nemen? Beslist politiek gezag? In NAVO-verband is afgesproken dat de militaire deskundigen de atoomwapenen in hun plannen zullen opnemen, maar dat het gebruik er van voorbehouden blijft aan het po litieke gezag. Uit die mededeling van de minister heeft de heer de Vos van Steenwjjk de conclusie getrokken dat het politieke gezag in Washington wordt bedoeld en dat Nederland geen zeggenschap zal hebben. Maar zal het mogelijk zijn het gebruik van de atoomwapenen over te laten aan het politieke gezag? Zal de militaire be velhebber op een beslissing daarvan kunnen wachten? Te half acht werd de vergadering, die had geduurd van 's morgens half elf. gesloten. Volgende week wordt de behandeling van de begroting van oor log en marine voortgezet. Men is oe- nieuwd wat minister Staf tenslotte zal antwoorden over het gebruik van de atoomwapenen. Kolonialisme hoofdpunt A. A.-conferentie Het ziet er naar uit, dat het kolonia lisme het belangrijkste punt van bespre king zal zijn op de komende Aziatisch- Afrikaanse conferentie en dat tot andere belangrijke onderwerpen o.m. de vijf beginselen voor de co-existentie en de wereldvrede behoren. Dit heeft de Indo nesische minister van Binnenlandse Zaken. Soenario. medegedeeld. Hij zeide, dat bij de samenstelling van de agenda voor deze conferentie de grootste ge mene deler van alle binnengekomen suggesties zal worden gezocht. Aan deze conferentie zullen in leder geval 28 landen, doch mogelijk 29 lan den deelnemen. De Goudkust gaf nog geen antwoord op de uitnodiging voor de conferentie en de Centraal Afrikaanse Federatie wees de uitnodiging af. Moet Kantjil Mas sluiten INDONESISCHE GROOTSTE TEXTIELBEDRIJF Het grootste nationale textielbedrijf in Indonesië, „Kantjil Mas", gelegen in Bangil, zal waarschijnlijk binnenkort moeten sluiten wegens gebrek aan garens. Het bedrijf, dat kortgeleden is uitgerust met 10 nieuwe Jacquard- getouwen is thans bezig met de verwerking van de laatste voorraden. De deviezenaanvragen van Juni 1954 zijn nog niet gehonoreerd. Voorts ligt in een opslagplaats voor een bedrag van l'i millioen roepiah aan onafgewerkte handdoeken en keper een deel van een politie-order die niet kan worden voltooid wegens gebrek aan hydrosulfiet. welke stof nodig is voor het verven van de textiel. Indonesië's vijf-jarenplan stagneert door gebrek aan roepiah's Er is nog niet veel van terecht gekomen... Ir Djoeanda hoofd van het Staats plan Bureau (Biro Perantjang Ne gara) heeft verklaard, dat Indonesië voor de uitvoering van het opgestelde vijfjaren plan een bedrag van Rp 11.4 milliard nodig heeft, dat voor het grootste deel door Indonesië zelf moet worden opgebracht. Slechts een klein deel zal kunnen worden verkre gen uit buitenlandse hulp of buiten landse leningen. Volgens ir Djoeanda is de technische bijstand, die de FOA aanbiedt voor het grootste deel niet in overeenstemming met Indonesië's behoeften en belangen. B. II. en A-bom Uitbreiding ziekenhuisruimte met (Van onze parlementaire redacteur) In het kader van de plannen van de BB-organisatie tot vermindering van de gevolgen van de A-bom, wordt voorlopig gedacht aan een uitbreiding van de ziekenhuisruimte met 100.000 bedden. Dank zii de Luchtwachtdienst, zal het in het algemeen mogelijk zjjn in geval van een bombardement de bevolking ten minste acht minuten van te voren te alarmeren. De evacuatie- maatregelen zullen zó worden getroffen, dat ook een spontane evacuatie (zonder dat van overheidswege het sein daartoe is gegeven) kan worden opge vangen. Het is mogelijk dat de bevolking van een grote stad. als er iets is gebeurd, uit angst op de vlucht slaat. Ook dan moet de vluchtelingen onder dak kunnen worden verschaft. Twee herhalinasoefeninaen tair uniform dragen met een bb-ou- nernaiing>oereninge:n derecheidlngst<,kc, voor de mote plaa:. Minister Beel deelde gisteren in de selijke BB-organisatie zal ccen enkele Eerste Kamer mee. dat de militaire vorm van dienstplicht worden inge- dienstplichtigen voor de Rijksmobiele voerd. colonnes zullen worden opgeleid in twee herhalingsoefeningen van telkens 30 dagen. Veertien dagen na 1 April 1956 zullen de eerste manschappen volledig zijn oj>geleid. Geleidelijk wordt dus het aantal uitgebreid Indien onverhoopt voor 1961 de Rijksmobiele colonnes zou den moeten optreden, dan zullen de ge trainde dienstplichtigen over de 23 colonnes worden verdeeld en worden aangevuld met andere dienstplichtigen voor eenvoudige diensten. Het allereerste begin van BB-activi- teit in oorlogsomstandigheden Is opge dragen aan het militaire apparaat: de Luchtwachtdienst, Dan komt de grote, vrijwillige burgerlijke BB en het sluit stuk, de Rijksmobiele oolonnes, zijn weer' militair. De ontwikkeling van de atoomwape nen moet nauwkeurig worden gevolgd, maar er is gelijk gemeld geen reden, en dat is in overeenstemming met de werkelijkheid thans reeds reke ning te houden met de H-bom. Men kan klagen, zoals de heer v. Walsum, dat de organisatie van de BB bij de feiten achter is. maar het is niet mo gelijk de snelle ontwikkeling vóór te zijn. Wanneer men zich baseert op de werkelijkheid, dan behoeft de eerste Jaren met de H-bom geen rekening te worden gehouden De militairen, die dienst doen bij de Rijksmobiele colonnes zullen een mili- Prof. Beel werd boos: Denivellering is van de baan Er komen geen wijzigingen meer (Van onze parlementaire redacteur) Er is dikwijls over geklaagd dat na de oorlog de lonen en salarissen van het lagere personeel in de toen bestaande noodjneer omhoog zijn gegaan dan van de middelbare en hogere ambtenaren in overheidsdienst. Daarom zijn de daar door ontstane verschillen, in vergelijking met de voor-oorlogse verhouding, in 1948, 1953 en 1954 verkleind, doch met deze maatregelen bleef men in het Parlement aandringen op een verder gaande verkleining der ontstane ver schillen. De Regering is bij het beraad hierover tot de conclusie gekomen dat er alleen nog is goed te maken een verschil, dat in 1951 is ontstaan toen een loonsverhoging van 5% werd verleend, die voor de middelbare en hogere amb tenaren werd beperkt tot f 200.— oer Jaar Met de opheffing van deze beper king. zo zeide minister Beel gistermid dag 'in de Eerste Kamer, acht de Rege ring de z.g. denivellering afgesloten. Bij de bespreking van de lonen- en salarissen voorstellen van de Regering in het georganiseerd overleg, uienden drie van de vijf organisaties voorstellen ln voor het gehele Rijkspersoneel, in het bijzonder voor de lagere groepen Een andere organisatie verklaarde daarop dat hetzelfde percentage, waarmede de lonen voor de lagere groepen zou worden verhoogd ook zou moeten gelden vior de andere groepen. Het is niet mogelijk gebleken <ot over eenstemming te komen en het Kabinet betreurt dat ten zeerste. Het is de eerste maal na de oorlog. Het is ten enenmale uitgesloten dat de overheid gaat con curreren met de lonen van het parti culiere bedrijf, want op de vaststelling van de particuliere lonen heeft de overheid een grote invloed De Regering kan niet het bedrijfsleven aan vastge stelde lonen binden en er zelf bovenuit gaan om personeel aan te trekken Het Kabinet heeft vastgesteld dat de lonen, die het voor het overheidsper soneel heeft vastgesteld sociaal en ethisch verantwoord zjjn. Er kan niet worden gesteld, zoals de heer Van Lieshout (K.V.P.) heeft gedaan, dat de lonen van het ovcrheidsprr-oneel sociaal en moreel niet verantwoord zün. De overheidslonen liggen niet achter bij die van het particu! re bedrijf Het moet maar eens uit rjjn met deze bewering, verklaarde minis ter Reel boos. Hjj gaf een vergelijking met de metaalnijverheid. Voor vak lieden Is steeds een grotere verhoging gegeven dan voor ongeschoolden. Wanneer de hogere ambtenaren drei gen hun taken nog slechts model te verrichten en geen gratis overwerk meer le willen doen. dan plaatst zij zicli daarmede buiten het overleg „ik twijfel niet." aldus minister Beel, „of de Kamer zal de Regering steunen ndien zij con sequenties trekt wanneer aan het drei gement gevolg wordt gegeven Met de opheffing van de beperking van 1951 if voor de Regering de denivel lering van de baan Zij beschouwt de salarisverhoudingen van 1938 niet alsl heilig en in de toekomst zullen ver-l hogingen alleen worden gegeven indien kan worden i |ai of salaris met Het Colomboplan stemt meer overeen met Indonesië's behoeften. In het vijf jaren plan behoren het Tjitarumproject en het Asahan-project tot de belang rijkste werken. De exploratiewerken in het kader van het ijzerindustrieproject in Zuid-Sumatra zullen in 1956 kunnen aanvangen. Het vijfjarenplan, waarmede men aanvankelijk hoopte in 1954 te begin nen, is tot nu toe nog niet veel te rechtgekomen, voornamelijk door ge brek aan roepiahs, aldus ir Djoeanda. Om het tekort aan roepiahs te bo ven te komen en het programma te kunnen uitvoeren dienen volgens ir Djoeanda de inkomsten van de Staat J vermeerderd te worden en moet de allergrootste zuinigheid worden be I tracht. Van de leningen van het bui tenland, zoals die van Frankrijk, kon 1 nog niet naar behoren gebruik wor den gemaakt, eveneens door het te kort aan roepiahs. Betreffende de politiek t.a.v. buiten landse kapitaalinvesteringen zei ir Djoeanda. dat een rapport dat als basis zal dienen bij de totstandkoming van wetten over de buitenlandse kapitaalsin vesteringen in Indonesië, inmiddels door een Commissie aan de regering is uit gebracht. De regering stemt er in wezen mee in. ofschoon hier en daar nog aan vullingen en verbeteringen noodzaklqk z\jn. De Amerikaanse belangstelling in deze kwestie is zeer groot, aldus ir Djoeanda. Ook zei hij. dat andere landen zoals Duitsland. Frankrijk enz. aan de rege ring aanbiedingen hebben gedaan voor de uitvoering van allerlei projecten, maar tot nu toe kon hierop niet worden ingegaan o.a. ook door het tekort aan roepiahs. Vlieger van Heyningen ter aarde besteld „Eerbied hebben voor een mensenleven Het slachtoffer van de beschieting by in een onafhankelijk en souverein de ringbewaking te Djakarta, de KLM- vlieger van Heyningen. is gisteren op de begraafplaats Menteng Poelo ter aarde besteld. De plaatsvervangend Hoge Commissaris, baron van Itter- sum, en vele vertegenwoordigers van K.L.M. en Garoeda waren aanwezig. Er was een krans van de militaire politie. Naar aanleiding van het incident schrijft „Pedoman": „Volgens een ver klaring van het hoofd van het plaatse lijke militaire commando was „de bestuurder een Nederlander, die reeds jaren in Indonesië vertoefde, zodat hy feitelijk op de hoogte moest zijn van het verbod om op bepaalde uren de ring bewaking binnen te komen". Formeel en naar de letter van de verbodsbepaling heeft deze officier gelijk, aldus het blad. „Maar wil hij er ook rekening mee hou den. dat zelfs autochthone Indonesiërs vaak bij vergissing verboden gebied binnen komen? Volgens zeggen is het een gewone zaak. dat schildwachten der ringbewaking schoten lossen" „Pedo man" herinnert aan een voorval enkele jaren terug, toen een militair op een chauffeur schoot, omdat een militair convooi niet verder kon en voorts aan een politie-agent. die een schoolleerling doodschoot, omdat deze weigerde te stoppen. Het blad schrijft met het aan halen van deze voorbeelden alleen maar te willen zeggen, dat er onder de gewa pende instanties personen zijn voor wie Indonesië een mensenleven evenveel waard is als een kip. „Laten de bevoegde autoriteiten er daarom voor zorgen, dat het „bü vergissing" binnendringen van ver boden gebied niet meer kan voorkomen en laten wy onszelf opvoeden, opdat wij weer eerbied krügen voor een mensenleven, ongeacht dit behoort aan een Nederlander, een Rus, een Chinees of iemand van andere nationaliteit." Ook in onzen en halve ponden NIEMEUER'S TABAK TABAK OP Z N BEST Verbondenheid Zweden-Nederland Verkoop voor Roode Kruis en Stichting 1940-1945 (Van onze Haagse redacteur) Op 6 en 7 Mei a.s. zal ons gehele land in de „wittebroodsdagen" zijn. Het jia- tionale bakkerscomité heeft n.L een actie ontketend, waarop in alle bakkers zaken in ons land, en dat zün er ruim 12.000. op deze dagen een Zweeds vlag getje verkocht zal worden voor f. 0.25 per stuk. Het is de bedoeling dat het publiek een- of, indien dat convenieert, meer vlaggetjes koopt en dat steekt in het brood dat op een van beide dagen gegeten zal worden. Twee millioen vlag getjes hoopt men te verkopen en de opbrengst zal broederlijk verdeeld worden tussen het Nederlandsche Roode Kruis ei» de Stichting 19401915. ge- Uit diep gevoel van erkentelijkheid voor hetgeen door het Zweedse volk ten behoeve van ons in nood verkerende va derland werd gedaan in de bange da gen van 1945. is het Comité van oordeel, dat deze wittebrood-actie mede zou moe ten worden gekenmerkt door een mani festatie van verbondenheid van Neder land aan Zweden. Het nationale bakkerscomitc heeft het voornemen om tüdens het statie- bezoek namens de gehele Nederlandse bakkerij aan het Zweedse vorstenpaar een geschenk te overhandigen. Wat het geschenk zal zün, moet uiteraard geheim blüven. maar aan een Neder lands kunstenaar is opdracht gegeven een geschenk te vervaardigen, waarin op symbolische wyze de dankbaarheid en de verbondenheid tot uiting wordt gebracht. Toen in de hongerwinter in het Wes ten des lands de nood zeer hoog geste gen was, bracht het wittebrood, gebak ken van Zweeds meel. allerwege uit komst. Drie schepen met meel kwamen in het begin van 1945 te Delfzijl aan en verscheidene malen kon Zweeds witte brood op een extra bon van de rantsoen nerlngskaart, verstrekt worden, tezamen met een hoeveelheid margarine. Kort daarna, op Zondag 29 April, hadden de voedseldroppings in 't Westen plaats, een onvergetelijke dag voor de grote steden. Voor millioenen Nederlanders is het Zweeds wittebrood onverbrekelijk en als het ware symbolisch aan de bevrijding verbonden. Daarom heeft het nationale Opening van politieschool Zuid-Holland Novum voor Nederland in Wassenaar Zaterdagavond 2 April zal de Com missaris van de Koningin in Zuid- Holland de nieuwe politie-opleidings- school aan de Meyboomlaan te Was senaar openen. Deze school is ont slaat» uit het initiatief van dc burge meesters van vijftien Zuid-Hollandse gemeenten en is een novum voor Ne derland. De adspirant-politie-agenten van de deelnemende gemeenten zullen hier een volledige opleiding van een jaar krijgen voor het politiediploma. Tot nu toe was de regeling voor de opleiding zo. dat nieuw politiepersoneel een vooropleiding van drie maanden kreeg aan een Politieschool, die elders te Wassenaar was gevestigd. Daarna werd de opleiding voltooid aan de corp sen, waar de adspiranten thuis hoorden. Deze methode had het nadeel, dat daarvoor functionarissen bij de diverse corpsen soms lange tijd aan de normale dienst moeten worden onttrokken. De nieuwe politieschool heeft nu de vorm van een rechtspersoonlijkheid be zittend lichaam gekregen, dat wordt voorgezeten door de burgemeester van Vlaardingen. mr J Heusden, secretaris is de commissaris van politie te Delft, de heer G J van Mulbregt. De direc teur van de school is de Wassenaarse commissaris van politie, de heer J. Maandag. Vandaag is het vijftig jaar gele-1 m zijn Iniis te Amiens in Frankrijk I leeftijd toen hij secretaris was an aangetoondgdaetVehetinto0Ii </a' (le n'ere^hcroem^e schrij- overleed. Twee foto's van de be-hel Theatre Lyrique. rechts een op- juist is. a C 00n 1 ver Jules Verne op 77-jarige leeftijd gaaf de schrijver, links op jeugdige name kort voor zijn dood. Versierde étalages Op de „wittebrooddagen" zullen de bakkerswinkels in geheel ons land fees telijk versierd zijn. Vanzelfsprekend zal het wittebrood in de étalages de voornaamste plaats innemen, terwijl er naar gestreefd zal worden de verbondenheid tussen Zwe den en Nederland tot uitdrukking te doen brengen. Voedseldroppings met verrassing Op de herdenkingsdag van de 5de Mei zullen in Nederland boven 11 plaatsen voedseldroppings plaats vinden. Boven elke plaats waarvan de naam geheim gehouden wordt, zal tussen 2 en 4 uur des middags een drietal parachutes neergelaten worden met een wittebrood je van verkleind normaal model (onge veer 110 gram) met daaraan een be drukt zijden vlaggetje, waarop voorko men het embleem van de Stichting 1940- 1945 aan de ene kant en de Zweedse vlag. de Nederlandse kleuren en net embleem van het Roode Kruis aan de andere kant. Aan de vinders van deze parachutes, die melding moeten maken van hun vondst op een tevoren officieel bekend gemaakte plaats, zal een buitenlandse reis met verblijf worden aangeboden. Hogere technische vorming VOOR OFFICIEREN KON. LANDMACHT Teneinde te voorzien in de behoefte aan officieren met een hogere technische vorming heeft de Minister van Oorlog een beschikking uitgevaardigd, waarin een herziene regeling voor de hogere technische vorming van officieren van de Kon. Landmacht wordt vastgesteld. Hierbij wordt voor beroepsofficieren die daartoe roeping gevoelen en aanleg be zitten, de gelegenheid opengesteld tot het volgen van een cursus voor hogere militair-technische vorming te Delft (cursus H T.V.). Voor het toelaten tot de cursus H.T V. komen uitsluitend in aanmerking offi cieren. die bevoegd zijn tot het afleggen van examens aan de Technische Hoge school, de vereiste aanleg en studiezin bezitten, zich de nodige wetenschappe lijke voorbereidende kennis hebben eigen gemaakt en ln de loop van het kalen derjaar tenminste vier Jaren dienst als officier zullen hebben verricht, doch niet langer dan 10 jaren officier zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1955 | | pagina 5