LEIDSCH
DAGBLAD
Kloof Adenauer-Vrije Democraten
is niet te overbruggen
Bondskanselier verontwaardigd
rede van dr Max Becker
over
Protest van professoren tegen
Indonesische mishandelingen
Ned. Reedersvereeniging Koninklijk
WEERBERICHT
93ste Jaargang
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1955
No. 28460
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal: £2,15 per maand; f 0,50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
West-Duitsland en het Saarstatuut
duitse politieke partijen, die hy naar
Parijs had laten komen, hadden hem
gelijk gegeven. In Parijs waren de Duit
se en Franse onderhandelaars het vol
komen met elkaar eens geworden, dat
de vrijheid ook na de verkiezingen ge
garandeerd moest worden.
Wat Mommers beweringen betreft, dat
vrije verkiezingen in het Saargebied niet
mogelijk waren, riep Adenauer onder
diepe stilte in de zaal met nadruk uit:
„Er komen vrije verkiezingen. Men-
dès-France heeft my dit uitdrukkelijk
verklaard".
De zitting van de Bondsdag werd he
denochtend om 9 uur voortgezet. Tij
dens de tweede lezing zullen nog ten
minste vijftien sprekers aan het woord
komen. Vermoedelijk zal de zitting van
vandaag tot laat in de nacht voortdu-
(Telefonisch van onze correspondent in Bonn)
De West-Duitse Bondskanselier Adenauer is er nog steeds niet in geslaagd
Je Vrije Democraten (Liberalen), die zich niet kunnen verenigen met zijn poli
tiek betreffende het Saargebied, tot andere gedachten te brengen. Het lijkt
er zelfs op alsof de kloof tussen hem en deze partij, die met vier ministers in
Je Bondsregering is vertegenwoordigd en die dus tot zijn coalitie behoort,
niet te overbruggen is.
Toen dr Max Becker gisteren, tijdens de behandeling in tweede lezing,
namens de Vrije Democraten te kennen gaf, dat hij in het voorgestelde Saar-
accoord het begin zag van een definitieve scheiding tussen het Saargebied en Anieriks (le A-l)OHl
Duitsland, wekte dit de woede van de Bondskanselier op. Hij toonde zich i
buitengewoon verontwaardigd over deze rede en zelf beklom hij het spreek- p»-» |>nf VpiTP Oostfll
gestoelte. De rede van Becker was blijkbaar slecht voorbereid, zei de Bonds
kanselier. We kunnen de betreurenswaardige situatie in het Saargebied niet
:omaar meester worden door te zeggen: zo moet het worden en wanneer het
zoniet wordt, dan doe ik niet meer mee, aldus dr Adenauer, die er nog eens
Je aandacht op vestigde, dat de uiteindelijke regeling inzake Saarland pas na
bet vredesverdrag vastgesteld kan worden.
Tijdens de zitting van de Bondsdag verlieten de leden van de Vrije Demo
cratische partij de zaal om een vergadering te houden, die niet minder dan
ur heeft geduurd. Zij zijn onderling overeengekomen, dat zij, bij het
bepalen van hun houding tegenover het Saarstatuut niet aan fractiedwang
gebonden zullen zijn en dat ieder stemmen kan, zoals hij zelf wenst. Men neemt
aan, dat tenminste tachtig procent van de Vrije Democraten zich tegen het
aanvaarden van het Saaraccoord zal verklaren.
PMF heeft uitdrukkelijk vrije
verkiezingen beloofd"
Wij zijn bereid, aldus dr Becker in zijn
anval op het Saaraccoord, als finan-
dêle en economische consequentie van
fe oorlog, die wy verloren hebben, af-
und van geld en goed te doen, maar
Set van land en mensen. Toen de Vrije
Democraten, aldus Becker, na de ver
tezingen van September 1953 tot de
coalitie toetraden, hebben z»j uitdruk
kelijk verklaard dat zij zich het vast-
Eeüen van hun standpunt ten opzichte
ia de Saarkwestie wilden voorbehou-
:;n Wij blijven daarbij, ook wanneer
fe overigen zeggen dat zij het daarmede
Let eens kunnen zijn.
Behalve de Socialisten en de meer-
ferheid van de Vrije Democraten, zul-
'a ook de meerderheid van de Vluchte
den partij en enkele leden van de
Duitse partij tegen het Saaraccoord
temmen.
Zelfs een lid van Adenauers eigen
CD.ü. heeft gisteren in de Bondsdag
hi rede tegen het Saarstatuut afge
stoken. Het is Carl Walz. die uit de
SK. jeugd en vakbeweging is voortge-
irmen en die zelf uit het Saargebied
mstie is. Hy werd daar uitgewezen
hij tot lid van de Westduitse Bonds-
fae werd verkozen. Hil verklaarde het
s betreuren dat hij geen ..ia" kon zeg-
sai, maar nergens kon hij ook maar
en enkel teken vinden dat de vrijheid
d het Saargebied zou worden hersteld.
Adenauer is gisteren herhaaldelijk aan
W woord geweest. Door zijn optreden
iim de debatten pas Interessant gewor-
fen en hebben kleur gekregen. Hij
wfrade felle critiek uit op de rede. die
it Mommer. een van de beste redenaars
nn de Socialistisebe partij, gehouden
bd. Mommer staat bekend als de grote
teknndige van zijn party-
Onbetrouwbonr i:«
De Groepscommandant der Riikspoli-
iie te water te Aaismeer «Wit mede
d>i het ijs in het gehele gebied van de
Wesleindemlassen. Rrasemermeer en
en de Kaag en alle tussenliggende
rnhindingen en wateren zeer onbe
trouwbaar is.
Mommer geloofde dat vrye verkiezin
gen in het Saargebied uitgesloten zyn.
Een statuut, dat dit eenvoudig weigert,
verdient volgens hem niet aangenomen
te worden. Wie dat statuut goedkeurt,
aldus Mommer, mag in het vervolg niet
meer met opgeheven hoofd van het
Oosten vrije verkiezingen en hereniging
van Duitsland verlangen.
Partijleiders gaven mij
gelijk"
Adenauer herinnerde er aan, dat men
enkele maanden geleden bi] de bespre
kingen In Parijs een definitieve Saar-
overeenkomst van hem had verlangd.
Dat heb ik. zeide hij. geweigerd. Ik zou
dat ook gedaan hebben wanneer de an
dere accoorden daardoor ten val zouden
zyn gekomen.
De vertegenwoordigers van alle West-
33M
De Amerikaanse militaire strategie in
het Verre Oosten gaat ervan uit, dat
de atoombom een conventioneel wapen
is, aldus heeft de .Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken. Foster Dulles,
gisteren medegedeeld op de conferentie
in Bangkok van de ministers van Bui- 1
tenlandse Zaken van de ZOAVO-landen.
Volgens de Amerikaanse Senator
Richard Russell zijn de Verenigde Staten
verder dan de Sovjet-Unie zijn bij de
productie en ontwikkeling van geleide
projectielen voor lange afstand.
Russell, die voorzitter van de Senaats
commissie voor de strijdkrachten is,
deelde dit aan journalisten mede, nadat
drie dagen lang op geheime zittingen
van zijn commissie-deskundigen van
leger, vloot en luchtmacht waren ge
hoord.
Hij zei, dat de Russen aan het einde
van de oorlog Duitse fabrieken voor
raketten en Duitse deskundigen op dit
gebied in handen hadden gekregen, doch
sedertdien hadden de Verenigde Staten
snellere vorderingen gemaakt.
De „Zeewolf", eenzelfde type duikboot
als de door kernenergie voortbewogen
.Nautilus" die enige tyd geleden
officieel in dienst is gesteld zal bin
nen de komende twee of drie maanden
te water worden gelaten. Deze tweede
Amerikaanse atoomonderzeeboot zal om
streeks het voorjaar van 1956 afgebouwd
zijn. Op de „Zeewolf" zijn verbeteringen
aangebracht, die werden gevonden na
bouw, proefvaart en ingebruikneming
van de .Nautilus". Ook de atoomreactor
is van een ander type.
SF -I
Vele landgenoten slachtoffer
Prof mr J. M. van Bcmmelen (Lei- De Indonesische regering ontkende
den) en mevr. prof mr D. Hazcwinkel- uitdrukkelijk dat de verdachten zouden
Suringa (Amsterdam) hoogleraren in i zijn mishandeld.
het strafrecht, hebben een protest ge- Uit brieven van de arrestanten blijkt
publicecrd tegen de wyzc, waarop met volstrekte duidelijkheid, dat mis-
i ongeveer 25 Nederlanders en een handelingen wel degelijk hebben plaats
De hevige Oostenwinddie de
sneeuw van de velden veegt en
duinen vormt langs en op de wegen,
heeft vele dorpen in Zuidwest-Fries
land geïsoleerd. Het autoverkeer is
daar onmogelijk geworden. Mili
tairen van de vliegbasis Leeuwarden
pogen met sneeuwblazers de geïso
leerde streken weer bereikbaar te
maken.
onbekend, maar groot aantal Indone
siërs" door de Indonesische politie be
kentenissen worden afgedwongen in
tegen hen aanhangig gemaakte zaken
wegens beweerde acties tegen de In
donesische regering.
De stellers van het protest zeggen
daarin o.a.:
„De Nederlandse regering heeft hier
tegen reeds meermalen geprotesteerd bij
de regering van Indonesië, echter zon
der succes.
Juridische bijstand mochten de ver
dachten gedurende het vooronderzoek
niet ontvangen. Thans poogt men door
allerlei machinaties ook de verdediging
door mr Bouman ter terechtzitting te
frustreren.
Viering van gouden jubileum
Zeescheepvaart is een pijler
van onze welvaart
Inzicht, durf, bekwaamheid
Met een buitengewone algemene ve gadering, tijdens welke Prins Bernhard
namens de Koningin haar het praedicaa t „Koninklijke" verleende en zelf het
beschermheerschap op zich nam, heeft d e Ned. Reedersvereeniging gisteren haar
50-jarig bestaan in het Scheveningse Kurhaus gevierd.
Deze vergadering werd bijgewoond door minister mr J. Algera, en talryke
andere autoriteiten.
Na een begroetingsrede van de voorzitter, de heer B. E. Rays, bood deze
aan Prins Bernhard het beschermheerschap aan. Deze zeide dit gaarne te willen
aanvaarden en deed voorts mededeling van het K. B. om de vereniging het
praedicaat „Koninkliike" te verlenen.
Aanhoudende vorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Diooj weer met weinig bewolking. Ma-
Oostelijke wind Vannacht matige,
östselijk strenee vorst. Morgenmiddag
im temperaturen om het vries-
i®t (Opgemaakt te 10 uur).
fet KNMI deelt mede:
Krachtige tot harde Oostelijke winden
hesporteerden dc laatste dagen koude
R droge continentale lucht over Polen
"Duitsland naar onze omgeving. Aan-
j^elijk kwam hierbij vry veel bewol-
~2 foor. vooral in het Zuiden van het
maar afgelopen 24 uur nam de be-
*«tang af. daar een denressieeebied bo-
2 Prankriik eeleideliik verder in be-
«nüs afnam. Dit had tevens tot gevolg
T de Oostelijke winden langzaam
E'der werden. Verwacht mag worden
df Oostelijke winden tijdelijk nog
herder in kracht zullen afnemen.
;iende nacht zal het opnieuw op de
~yS'e plaatsen matig vriezen, plaatse-
is echter strenge vorst mogelijk,
r^enmiddag zal de krachtige zonne-
dc temperatuur weer tot om het
""«punt doen oplopen.
27 FEBRUARI
k" op: 7.35 uur: onder 18 16 uur.
op: 8 58 uur; onder uur.
groter te Katwijk te 6.16 en 1836
01 <28/2 te 6.59 en 19.21 uur).
®<l nummer bestaat uit 12 pagina's
en een Bijvoegsel
sinds de oprichting van de vereniging
in 1905. Hij gedacht de enorme opof
feringen van deze vloot tijdens de
tweede wereldoorlog, namelijk 4000
zeelieden en 1.5 milliocn ton scheeps-
ruimte. Met grote eerbied dienen moed
en plichtsbetrachting te worden her
dacht, zo zeide mr. Algera.
Ook bij deze gunstige conjunctuur
moeten bepaalde verschijnselen nauwge
zet in het oog worden gehouden. Als
voorbeeld daarvan noemde hii de toe
nemende vlagdiscriminatie. ondanks de
ook van Nederlandse overheidszyde met
kracht, gevoerde bestrijding. Op natio
naal niveau heeft een memorandum over
de vernieuwing van de vloot de nauw
gezette aandacht van de regering.
D= minister zeide grote waardering te
hebben voor de bekwaamheid, waarmede
de redersgemeenschap in tijden van
voor. en tegenspoed de voor ons land zo
belangrijke tak van bedrijf heeft geleid.
„U heeft daarmede getuigd, dat de
'scheepvaart een blijvend element in
ons volksbestaan vertegenwoordigt en j
de beste eigenschappen van ons volk,
trouw, toewijding, werkzaamheid en
i doorzet tingsvermogen op de treffendste
wijze tot uitdrukking brengt", zo be- j
sloot de minister.
Van de andere sprekers noemen wy
mr J. J. Oyevaar. bestuurslid van de i
j vereniging, die zich een verklaard tegen-
I stander toonde van scheepvaart-protec-
j Monisme, welk protectionisme naar hij
zeide sinds de laatste oorlog op onrust- j
barende wiize toeneemt.
De traditionele sohecpvaartlanden voe. 1
len de vlagdiscriminatie aan als een i
groot kwaad, dat knaagt aan de wortel j
van een gezonde bedrilfstak De zee- 1
havenconventie van 1923 wordt lelijk
doorkruist door wettelijke voorschriften
in sommige landen, waarbij een deel van
de uitgaande ladingen voor de eigen vlag
gereserveerd blijft.
gehad. In deze brieven wordt op iedere
bladzijde melding gemaakt van verho
ren waarbij geslagen en getrapt wordt,
wordt gedreigd met het werpen in een
put en waarbij sommige der verdachten
in een vijver onder water werden ge
houden tot zij bijna stikten. Bijna zon
der uitzondering delen de verdachten
mede. dat zij ln het bijzonder door
een inspecteur van politie le klas M.
Endoeh te Bandoeng en door een zekere
Manoch en Tomasoa, die als „kroonge
tuigen" optreden in de strafprocessen
ernstig zyn mishandeld, ten einde hen
tot bekentenissen te brengen over rela
ties met subversieve bewegingen in In
donesië. waarmede zij niets uitstaande
hadden. De mishandelingen waren zo
ernstig, dat sommige verdachten maar
bekentenissen gingen verzinnen ten
einde niet langer geslagen en getrapt
te worden. De verklaringen welke zij
moesten afleggen waren hoofdzakelijk
verzonnen door bedoelde Tomasoa en
een zekere van Hulst.
De belde professoren halen voorts vele
ontstellende voorbeelden aan van mis
handelingen uit brieven van de gearres
teerden. De Nederlandse regering heeft
de Indonesische regering op deze mis
handelingen gewezen.
Een samenhangend en volledig over
zicht van de beschuldigingen, waarom
het hier gaat, is niet te geven juist
ten gevolge van het feit, dat tal van
verdachten en getuigen door mishande
lingen werden gedwongen, volkomen
valse en gefantaseerde verklaringen af
te leggen.
De opzet die daarbij voorzit is ech
ter duidelyk: „Men wil een rechterlijk
vonnis in handen krijgen om daarmee
te „bewijzen" dat het „Westerse Blok"
en met name Nederland met de In
donesische oppositie-partijen in een
complot zou zijn gewikkeld om de In
donesische regering gewelddadig ten
val te brengen, althans onrust en
wanorde in Indonesië te veroorzaken.
Wel kan thans reeds met zekerheid
gezegd worden, dat de valsheid der
beschuldigingen vrij gemakkelijk kan
worden aangetoond, omdat de mensen
die worden aangewezen als de deelne
mers aan de subversieve bewegingen,
op het moment, dat zij als zodanig
zouden zyn opgetreden sinds lang uit
Indonesië weg waren.
I Ons protest gaat echter tegen de wfj-
I ze, waarop deze valse verklaringen zijn
I verkregen. In Nederland is geprotes
teerd toen in Duitsland dergeiyke me
thoden werden toegepast. Thans is er te
meer reden tot een dergeiyk protest, nu
een groot aantal van onze landgenoten
worden mishandeld om gefingeerde ver
klaringen van hen los te krijgen."
Aldus mevr. prof. mr D. Hazewinkel
Suringa en prof, mr J. M. van Bemme-
len in hun publicatie.
„Geen wereldoorlog
in tien jaar"
Spaak optimistisch
De Belgische minister van Buiten
landse Zaken. Paul Henri Spaak, die
thans een bezoek aan Canada brengt,
heeft Vrijdagavond in Ottawa verklaard,
niet te geloven, dat er in de komende
tien jaar een wereldoorlog zal uitbreken.
Minister Algera hield een toespraak,
waarin hy de zeescheepvaart sinds
eeuwen vooraanstaand in ons Neder
landse volksbestaan noemde. Dank zij
die scheepvaart werden overal ter we
reld Nederlandse nederzettingen ge
vormd. Zo werden de grondslagen ge
legd voor de verbindingen tussen West-
Europa met alle werelddelen en dus voor j
dc latere ontwikkeling van het wereld-
handelsverkeer.
„Wij hebben." aldus de minister, „uit-
stekende schepen nodig, waarin alle mo
derne vindingen van de nooit stilstaande I
i techniek zijn verwerkt en waarvan type
jen inrichting volkomen zijn aangepast
aan de vaart en het vervoer, waarvoor
I de reder de schepen heeft bestemd
;vc or - --v» w»'-w.im» bema-,ni"gen
worden bescnikl Dan zijn er reders no-
dig met inzicht ln de mogelykheden en I
I risico's van het bedrijf. I
Tijdens de buitengewone algemene
[vergadering van de Nederlandse
Reedersvereeniging in het Kurhaus
I te Scheveningen Ier gelegenheid van
I het vijftigjarig bestaan werd aan
I Prins Bernhard het Beschermheer-
i schap aangeboden Voorzitter B. E.
j Ruys overhandigt de Prins de oor-
li, oude van deze waardigheid. Rechts
I Minister Algera.
De zeescheepvaart is een der Pijlers
van onze welvaart. De zeescheepvaart,
exclusief tank- en kustvaart bracht in
!?53 6"9 ini'.lioen gulden aan netto-
ontvangsten op.
Minister Algera belichtte nadien het
wel en wee van onze koopvaardijvloot
9 Slot op Pag. 2
Zaak Berkelse arts
Mr S. van Oven
cassatie-pleiter
Van onze Haagse redacteur)
Naar wij vernemen, heeft mr H M.
Huygens, de verdediger van de Berkelse
arts, mr S. van Oven uit Den Haag be
reid gevonden in cassatie de verdedi
ging van de arts op zich te nemen.
Mr Huygens zal zich gedurende de
cassatieperiode terugtrekken en zich
geheel afzijdig houden. Na een even
tuele geslaagde cassatiepoging zal de
Hoge Raad de zaak verwijzen naar ren
aangrenzend Hof het Gerechtshof te
Amsterdam of te 's-Hcrtogenbosch. Mr
Huygens zal ln dat geval de verdediging
van de Belkelse arts weer hervatten.
Russische onderzeeboten voor
Rood-China
In Washington verluidt, dat de Sov
jet-Unie acht kleine onderzeeboten aan
Communistisch China heeft overgedra
gen. In de haven van Tsingtao aan de
Gele Zee zouden tenminste drie van
deze vaartuigen zyn waargenomen.
De Russen zouden ook Chinese com
munisten opleiden voor dienst op de
onderzeeboten, die 205 ton meten en
twee tot vier torpedo's kunnen lanceren.
Nieuwe typen vliegtuigen in
de Sovjet-Unie
Volgens liet Amerikaanse blad „Air
nrce Magazine", ern niel-officiële pu
blicatie van de luchtmacht, experimen
teert de Sovjet-Unie thans met een
Overstromingen in
Z. O. Australië
Tol van doden en duizenden
daklozen; regen houdt aan
In Nieuw-Zuid-Wales (Zuid-Oost-
Australië) hebben de grootste overstro
mingen sinds mensenheugenis aan ten
minste veertig personen het leven ge
kost. Tienduizenden zyn dakloos en de
schade is aanzienlijk.
Van de vyftig steden in het getroffen
gebied is de mynwerkersstad Singleton
er het ergste aan toe. Het merendeel
van de 4.300 Inwoners is gevlucht en
alle gebouwen hebben schade oprelopen.
Van het 2.000 inwoners tellende Warren
is een radiobericht ontvangen, dat het
gevaar loopt door het kolkende water
van dc Macquarie te worden wegge
spoeld.
Met boten en hefschroefvliegtulgen
poogt men mensen, die door het water
van de buitenwereld zyn afgesneden, te
redden.
Ook wordt met parachutes voedsel
neergelaten. Het 14.000 ton melende
vliegdekschip „Sydney", dat op weg was
naar Fremantle (West-Australië) kreeg
order naar de kust van Nleuw-Zuid-
Wales terug te keren ten einde aan het
reddingswerk deel te nemen.
By Maltland zagen honderden per
sonen. die op hun redding wachten, hoe
twee mannen werden geëlectrocuteerd.
toen zy de kabel, waarmee zy aan boord
van een hefschroefvliegtuig werden ge
hesen, niet langer konden vasthouden
en terechtkwamen op hoogspannings
kabel. Even later raakte ook de ladder
van de helicopter de kabels, waardoor
het toestel neerstortte. De twee inzit
tenden konden worden gered.
In het merendeel van de getroffen
districten regent het nog steeds.
vliegtuig, waarvan zowel de staartvlak
ken als de vleugelvlakken naar achteren
wyken cn dat byna verticaal kan stygen.
Voorts heeft de Sovjet-Unie een vlieg
tuig, de Yak-21". een jachtvliegtuig, dat
in de eerste minuut byna 3000 meter
kan stygen cn np hoogten van 6250 me
ter ongeveer 12.000 meter per minuut.
Een verbouwde „Mig", de „Mig-17", ls
te vergeiyken met „F-100" van de Ame
rikaanse luchtmacht, die sneller dan het
geluid kan vliegen.
Voorts worden ln het blad nog een
paar moderne typen beschreven, welke
zich nog in het experimentele stadium
bevinden Onder andere werdt een klein
■taartloos vliegtuig beschreven, dat in
een schijngevecht tegen een „Mig-17"
stand kan houden.