Voor- en achterland
I'
niet bang voor Moskou,
=maar wel voorzichtig
De FINNEN
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 19 FEBRUARI - PAGINA 4
Bij het deurtje
van het ijzeren
gordijn, dat
alleen open
gaat voor de
inwoners van
Suomi
Amerikaanse
bezwareja
(Van onze correspondent in Stockholm)
Er zijn achterdeurtjes in het „ijzeren gordijn" tussen Oost-
Europa en het Westen. Een er van leidt van Helsinki naar
Leningrad en voor het eerst zijn gewone toeristenreizen van
Finnen naar de Sovjet-IJnie toegelaten. Deze geschieden welis
waar onder regie van de Fins-Russische Vereniging, maar zij
staan ook open voor niet-leden. In Januari namen 97 Finnen
aan deze reizen deel.
Een niet-Communistische reisbureau-man vertelde ons, dat
zich o.a. een dame had aangemeld, die van te voren had ver
klaard niet als toeriste naar Rusland te willen gaan, maar
slechts om kennissen te bezoeken, die zij sinds 1918 niet meer
had gezien. Ook zij kreeg echter het visum.
Het feit dat verscheidene reizigers nog over „Petersburg"
spreken, is trouwens kenschetsend voor hun politieke instelling.
Toen wij ons echter bij genoemde vereniging vervoegden om
ons voor een trip aan te melden, verwonderd kijkend naar de
moderne rekenmachines en liefst zes schrijfmachines, die hier
stonden als 6tille getuigen van de daar sluimerende energie,
liet men ons tal van aanvragen uit andere landen zien, die alle
maal negatief werden beantwoord. Voorlopig zijn blijkbaar uit
sluitend Finnen in de Sovjet-Unie welkom.
Het begin Is er intussen en niemand
kan zeggen of Rusland niet vroeg of
laat ook zijn poorten voor Nederlandse
vacantlegangers zal openen. Ook Zwe
den en Denen hebben trouwens gedu
rende de vorige zomer de gelegenheid
gehad om deel te nemen aan een ver-
broederingsreis naar de Sovjet-Unie.
Dure liefhebberij
Dat was echter een zeer dure liefheb
berij. Voor vijf dagen in Leningrad en
voor de twee dagen durende reis van
Helsinki werd namelijk 25.000 Finse
marken gevraagd, d.i. volgens de offi
ciële koers 400 gulden.
De vraag kan worden gesteld of de
gene, die uit nieuwsgierigheid of met
vaoantle naar Rusland gaat, in het
eigen land niet als Communist zal
worden aangezien. Maar in Finland is
dit niet het geval. Br zijn bijv. reizi
gers. die uitsluitend aan deze tocht
willen deelnemen om. al is het nog zo
kort, toch even het gebied te zien. dat
eens tot Finland heeft behoord, nl.
Karelië.
Van Amerikaanse zijde ziet men deze
tochten niet graag. Nog onlangs zou
den de leerlingen van de laatste klas
van de Noorse hogeschool voor land
bouw te Aas via Finland naar Rusland
reizen. En omdat men ook aldaar van
bepaalde geruchten had gehoord, vroeg
men eerst de Amerikaanse ambassade
in Oslo schriftelijk om advies. Volgens
niet weersproken persberichten zouden
de Amerikanen hebben geantwoord, dat
de leerlingen nimmer toestemming
voor een studietocht in de Ver. Staten
zullen krijgen, als zij een bezoek aan
Rusland zouden brengen.
Voorproefje van het Oosten
Inmiddels krijgt men in Finland toch
al een voorproefje van het Oosten. In
Helsinki bijv. werden wij soms geeste
lijk verplaatst naar het Rusland van
de vorige eeuw. Daar stonden de chauf.
feurs hun tijd immers te verkorten met
een spelletje, dat de koetsiers van de
Tsaar al hebben gekend en dat dan
ook „koetsiers-vuurtje" wordt ge
noemd. In hun lange met schaapsvel
gevoerde jassen stonden zij op een
armlengte afstand en met recht ge
Hoog in het Noorden hebben de Finnen krachtstations gebouwd en oldus de mógelijkheid geschapen
om ook daar te industrialiseren.
plaatste voeten tegenover elkaar. Het
ging er dan om wie het hardst tegen
de uitgestrekte handen van zijn tegen
stander kon slaan en wie de klap het
best kon opvangen. Een eeuwenoud spel
om warm te worden
De invloed van het Oosten merki
men ook in enkele restaurants, waar
Russische bladen liggen. En het wa
renhuis Stockmann staat in heel
West-Europa bekend om zijn zeer uit
gebreide afdeling van moderne Rus
sische literatuur. Wij kochten daar
een Russische schooltas van 1953 voor
nog geen f. 1.50. De Ruseen passen
namelijk op dit gebied dumping toe.
Uit het kaartje van Oost-Europa
bleek ons, dat de Sovjet-Russische
jeugd de Oder-Neisse-lijn reeds als
Duits Poolse grens aangeduid krijgt.
Geregeld krijgen ook de Finnen be
zoek uit Rusland. Dit kunnen econo
men en politici zijn. kunstenaars of
sportlieden. Laatstgenoemden zijn
vooral graag gezien, want al jubelt de
Fin dubbel als zijn eigen ploeg wint,
toch weet hij ook de prestaties van de
tegenstander zeer sportief te waar
deren.
Groeiende handel
Op economisch gebied bestaat er een
goederen-ruilovereenkomst tot 1960, dia
een stijgende tendens vertoont. Fin
land levert nu o.m. de drie grootste
ijsbrekers ter wereld en vindt in Rus
land ook afzet voor zijn jonge metaal-
en houtindustrie. Deze werd. zoals men
zich zal herinneren, geheel opge
bouwd om te kunnen voldoen aan de
herstelbetalingen.
De politiek van Finland, met z«n
vier millioen zielen, is thans: zo voor
zichtig mogelijk. Finland zal niet het
minste doen om wantrouwen in Rus
land te wekken. Ja. men accepteert
niet eens de uitnodiging van de Noorse
Raad. het lichaam dat dezer dagen
in Stockholm bijeenkwam en dat de
regeringen van de Scandinavische lan
den van advies dient aangaande sa
menwerking der Noordse landen op
cultureel, economisch, sociaal en ju
ridisch gebied. Een waarschuwing in
de „Iswestija", het orgaan van het
Russische ministerie van Buiten
landse Zaken, is dienaangaande dui
delijk genoeg geweest.
Toch mag men niet veronderstellen,
dat Finland bang is voor de machtige
buur. Het wil in vrede en vrijheid leven
en is desnoods bereid een stuk land
prijs te geven, maar nimmer een
landgenoot. Men laat rich door de Rus
sische propaganda dan ook evenmin
omver praten als men zich in vredes
tijd door een Rus onder de tafel laat
drinken. En als de wereld weer eens
in brand zou staan, vertrouwen alle
Finnen op de denkbeeldige verdedi
gingslijn, die niet, zoals men dacht,
op de kaart, maar in de harten der
Finnen staat getekend!
De vrouw is sterker
dan de man!
IK WAS ln een van de klei
ne plaatsjes in Neerlands
achterland, waar het prettig
is te toeven om de hartelijkheid,
de rust en de schoonheid, die
er U omvangen als een oase ln
de levenswoestijn.
Het ls er misschien heus niet
hartelijker, rustiger en schoner
dan ln de eigen omgeving. Maar
alleen al de afwisseling die U
ondergaat, doet het U zo gevoe
len.
De mensen uit het achterland
zijn altijd blij als zij de man uit
het voorland weer ontmoeten.
Dat kan men van de mensen
die hem alledag, tot vervelens
toe. begroeten, niet altijd zeg
gen
Vandaar de wonderlijke me
ning dat het elders wel tien
maal zo gezellig is. als het er
mlsscnlen in werkelijkheid is.
Wanneer de vreemdeling niet
op bezoek ls. zitten ze daar ook
tegen dezelfde gezichten aan te
kijken. Ook tot vervelens toe.
Van die gezichten is de aardig
heid allang af. Een nieuw ge
zicht geeft echter nieuwe aan
spraak, nieuwe impuls, nieuwe
kijk.
Zodoende zijn beide kanten
blij: ae bezoeker met het andere
milieu, de ontvangende met de
frisse wind, die een ogenblik uit
het Westen waait.
8 I
HET is sneeuwtijd.
Dus overal wonderlijk mooiI
De man van het polderland
wordt de Veluwe onder dit witte
dek tot openbaring. Hij wist
eigenlijk niet meer, dat zó iets
bestond.
De trein snelt langs hetivels
en bossen. In zulk een wereld
moet het heerlijk zijn te mogen
dwalen denkt de reiziger.
Hij ziet in een flits een zwart
mannetje lopen. Die kijkt even
op, wanneer de trein voorbij
stuift, Hij heeft missehien dat
zelfde verlangen: iets Anders
zien dan het eigen, kleine, soms
benepen wereldje.
m HUISGEKOMEN ervaart
J_ ge, dat het ook hiér goed
kan zijn.
Kijk naar dit typisch Leidse
sneeuwgezicht. Het voorland
heeft zijn charme; het behoeft,
ook wat natuur betreft, zo hier
en daar voor het achterland
niet onder te doen.
Maar we zien het, op onze da
gelijkse gang, helaas niet altijd
meer
WU zien dat kleine wereldje
van hém en denken er hem ge
lukkig in. Ach wflt
Hij ziet dat kleine wereldje
van óns en zou wel graag mee
willen razen naar onbekende
bestemming.
Zo raken, voor één moment,
gedachten en wensen elkaar.
IN DE coupé zitten vier man
nen. Dat moeten handelsrei
zigers zijn. In ieder geval
mannen, die élke dag reizen. Ze
zien niets van de stralende
schoonheid daarbuiten. Ze brid
gen: zó intens, zó verdiept, alsof
htm ganse wereld er van af
hangt. Dat doodt de tijd, dat
verkort de reis. Ze hebben er
geen idee van, hoe mooi een
landschap zijn kan, wanneer ge
het ln lange tijd niet zag.
Ze vechten hun robbertje, om
een dubbeltje. En buiten ligt de
aarde uitgestrekt, gelukkig nog
op enkele plekken woest en le
dig als in de oertijd, met een
gulden avondzon dalend over
het éne stukje Zuiderzee, dat
nog aan drooglegging wist te
ontsnappen.
Ze tappen moppen.
Ze denken mi) te „nemen".
„U gaat zeker naar de TT-
races?" vragen ze als ik mijn
einddoel verklap. „Nog niet, he
ren, zo ver is het nog niet. Wel
voorlopige besprekingen voeren,"
zeg ik met gewicht.
Dan komt de eerbied, want de
snelle motoren hebben naast
kaarten, hun grootste belang
stelling. ik weet van snelle mo
toren niets af, maar dat hoeven
zij niet te weten. Wie gek
vraagt, krijgt een gek antwoord.
DAt well
ZO VLIEGT de trein door het
mooist denkbare Nederland.
Het land wordt duister, de
lichtjes floepen aan, de koffie
wordt met gejuich begroet aan
het stationnetje, dat de béste,
met smart verbeide koffie ga
randeert. Dat wisten de man
nen. Als ik uitstap aan het
stadje dat mijn liefde heeft, is
verbroedering tussen handel en
T.T-man algemeen.
Het stadje is in sneeuw ge
huld De Brink is een sprookje.
Hei Dos en de hertenkamp zijn
stiller en wonderdadiger dan
ooit. Het leven, zonder motoren-
geraas en uitpuilende café's is
het leven van-alle-dag voor hen
die hier wonen en een bijzon
dere ervaring voor hem. die hier
af en toe poolshoogte komt ne
men
Omdat het leven in het ach
terland anders is dan in het
voorland een paar uren achter
bij het Westen maar in tevre
denheid en gemoedelijkheid
misschien tóch een stukje vóór.
Men zit daar minder dicht
bij de bron en de haastige klop
vai hei pulserende leven. Dat
is op z'n tijd en niet te lang
wél zo best!
De mooie productie van de Finse kunstni/verheid is alom bekend. Vooral het
porcelein van de Arabia-fabrieken is zeer gewaardeerd (maar erg duur). i
