Oud-Katwiik Wie zijn dat?
I Jonge Afrikaanders mishandelden
jeugdige Duitser
Van Leer - festijn te Blackpool voor
personeel (2000 gasten)
Motorl rei 1 logger „Nestor" te water
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Vrijdag 4 Februari 1955
Derde Blad No. 28441
Miraculeus
Üectronische rekenmachine is
een wonder van snelheid
Geheugen20.000 getallen met 12 cijfers
Koninklijke/Shell Laboratorium
^terdam-Noord Is het eerste
roam-.».™ no, eor»,o dts8e'»«'sl
re^roh oontron, dat thanill,aS' ""F "w yrrloezijig
oon omvanooiiko oloo.'Pr°f drLJ Oosterhoff en dr R. J.
Lunbeck hebben gisteren tijdens een
demonstratie een deel van de geheimen
van de wondermachlne onthuld. (De
naam Miracle Is gevormd uit de eerste
letters van Mokums Industrial Research
Automatic Calculator (for) Laboratory
(and) Engineering).
jjrd, gebouwd door Ferranti Ltd.
Chester. Deze installatie, genaamd
Ijjde" het bevat 400 radiobui-
1500 condensatoren, 15.000 weer-
10 km draad en 100.000
■(«plaatsen |s |n staat optellin-
ran getallen In 12 cijfers In 0.0012
sim en vermenigvuldigingen van
frote getallen in 0,00214 seconden
mrkhten.
alleen deze elementaire bewer-
•naar ook de meest Ingewikkelde
cdige opgaven kan men na
p.g in de taal die de machine
i bet zgn. programmeren dit
ui snel doen uitvoeren,
ijjn deze snelheid en de automa-
die de B.P.M. hebben doen
Sj zulk een kostbaar apparaat
isi ca. 100,000 pond sterling) aan
;£nrangrijke uitrusting toe te
e, teneinde, zoals de directeur van
Moratorium, lr H. W, Slotboom.
;nnuleerde op de frontlijn te
in de huidige en toekomstige
she ontwikkeling.
is (111 faculteit is 1 2
.4 enz. enzmaal 109 x 110 x
i ra dat Is een getal van 451 cijfers.
Stracle heeft een geheugen waarin
getallen van 12 cijfers kunnen
jpgeborgen, die er k la minute
kunnen worden geput. Geef de
een onmogelijke opgave en zij
ed: „nonsens".
de machine een melodie op en
emiddellyk daarop klinkt deze
pjlsxon onder het apparaat aan-
trl. Geeft uw geboortedatum en
[ondenkbaar snelle tijd vindt U
OTtedag In letterpuntjes op een
Dr Plesmem-fonds
sr ontwikkelingspolitiek
hoofdbestuur van de Vereniging
Internationale Rechtsorde „Viro"
het besluit genomen een dj
in-Fonds voor internationale
üelingspolltiek op te richten,
de oprichting van dit Fonds is
een begin gemaakt.
os de commissie zou het dr Ples-
ais zich voornamelijk behoren
a op voorlichting van de pu-
opinie in de meer ontwikkelde
over de noodzaak ener krach-
ïmationale Investeringspolitiek
itemationale studies over deze
De Commissie deelt het inzicht
ka de president-directeur van
dat h$t zeer wenselijk Is het
roces in de economisch
kelde gebieden te lnten-
Jat de bestaande interna-
organen daartoe onvoldoende
sCUSt.
emissie meent, dat de Neder-
sgering door het verlenen van
tie aan het dr Plesman-Fonds
zienlijke steun aan dit initiatief
Mn geven en zij spreekt de hoop
de regering spoedig haar voor
at uitdrukking gebracht in de
Troonrede, zal kunnen ten uit
jen om ten behoeve van de ont
ij der economisch onderontwik-
ftóeden een belangrijk grotere
beschikbaar te stellen,
menstelling van de Commissie
wlgt: prof. dr Tinbergen, voor
ts E. H. van der Beugel, mr P.
•e, dr J. A. H. J. S. Bruins Slot,
'C. M. Edelman, mr H. J. Kruis,
F. van der Lely, secretaris, mr
ÖKffer.
iener Philharmoniker
concerteerden
OEHOORDERS IN UTRECHT.
SöOO muziekliefhebbers ui.
si omliggende plaatsen hebben
sd het concert van de Wiener
anlker onder auspiciën van de
1 Stadsontspanning Utrecht in
fehal van de Kon. Ned. Jaar-
tswoond. De Wiener Philh ar
enden onder leiding van Ra-
Ka. Solistische medewerking
_de violist Wolfgang Schnei-
«n met applaus gul publiek
akert niet gaan, voordat het
de Donau Walzer van Johann
J® gehore had gebracht.
Philharmoniker speelden
- Von Weber en Dvorak-
Bun vertolkte Brahms' viool-
werd geopend met het spe-
«t Wilhelmus en het Oosten-
olhUed.
de aanwezigen bevonden zich
i®het Corps Diplomatique,
®*ris der Koningin in de pro
cent en de burgemeester van
Raa. De grote belangstelling
'concert stelde de Utrechtse
putje voor grote problemen, die
■-stekend werden opgelost. De
-a extra treinen ingelegd voor
'Mt de omgeving, terwijl het
busbedrijf een pendeldienst
Jaarbeurs-terrein en het
®fcrhield.
•^wachters B.B. voor
70 bijeen
P Bescherming Bevolking van
Manoor totaal 233.572 nood-
„Moig zijn, was per eind Ja-
V- u 80) geworven, waarvan
net hoogste percentage,
feJand het laagste 66%. In de
feden: Amsterdam, Rotter-
r® Haag is nog niet de helft
«oodigde aantal BB'ers bijeen;
®lHes bedragen resp. 46. 48 en
^en van de bedryfszelfbe-
f waarvoor ca 100.000 personen
verkeert deze by 25% der
u eeP vèrgevorderd stadium.
.•Potere bedrijven komen nu
l5-' tempo is echter volgens de
Janssen nog te traag, zodat
;/°rdt, dat vele bedrijven op
r - as. nipt. «Hn mpt rlp
Dr G. P. van Itterzon
nam afscheid van C.J.M.V.
Dr G. P. van Itterzon, Herv. predikant
te 's-Gravenhage, die is afgetreden als
voorzitter van het Chr. Jonge Mannen-
verbond, is in een bijeenkomst van het
bondsbestuur en de staf van het bonds-
bureau in de Ernst Slllemhoeve te Lage-
Vuursche op hartelijke wijze gehuldigd.
Hij werd toegesproken door zijn opvol
ger. ds H. J. van Heerden, Herv. predi
kant te Scheveningen. door ds P. Veen,
em.-predlkant te Utrecht, zijn voorgan
ger, alsmede door de heren A. Jansen
te Voorburg, oud-algemeen adjunct van
de dagelijkse commissie en de heer E.
J. M. Faber, secretaris van het Verbond.
Een bureaustoel en een boek ovet Go-
thische kerkbouw waren de tastbare be
wijzen van erkentelijkheid. Op de met
Hemelvaartsdag te Middelburg te hou
den bondsdag zal dr v. Itterzon van het
Verbond in zijn geheel afscheid nemen.
Déraillement na 30 jaar trouwe dienst
Vrouiv kreeg liet salaris en man ging
drinken
Het Arnhemse gerechtshof heeft in
appèl de min of meer tragische zaak
behandeld van een 65-jarige Horssense
PTTambtenaar, die zich vorig jaar,
nagenoeg aan het eind van een eer
volle en smetteloze ambtenaarscarrière,
nog juist even aan de Staatskas ver
greep.
Verdachte verduisterde, door middel
van manipulaties met stortingsbewijzen
op het bijkantoor te Horssen, voor een
bedrag van rond f.1400.—, aan stortin
gen, d.w.z., hi) vertraagde de afrekening
van de ontvangen gelden met het PTT-
bedrijf en kreeg zodoende gelegenheid,
de bedragen ten eigen bate te benutten.
Overigens ls het verduisterde bedrag In
middels uit verdachte's eigen middelen
weer aangezuiverd, wat. naar hij zelf
verklaarde, ook steeds zijn bedoeling zou
zijn geweest.
Achtergrond van de trieste affaire,
vormden huiselijke omstandigheden.
Verdachte was een gesloten mens. die
nauwgezet zijn plicht deed. Trouw gaf
hy zijn .echtgenote zijn salaris. ZU
regelde alle financiën, maar hield haar
man daarbij erg kort.
Op zeker ogenblik Is verdachte gaan
drinken en financierde het gelag uit
de P.T.T.-kas.
Hij verklaarde voor het Hof niettemin
steeds de bedoeling gehad te hebben, bij
gunstige gelegenheid zijn vrouw van zijn
escapades in kennis te stellen, waarna zij
dan de zaak financieel in het reine ge
bracht zou hebben. Dit heeft niet kun
nen gebeuren, door aan het licht komen
van de affaire.
Het Hof nam verdachte kwalijk, dat
hij zich niet bewust schijnt te zyn van
de ernst van het delict. Hij meende, dat
door aanzuivering van het tekort, de
zaak weer gezond zou zijn.
De Arnhemse rechtbank had in eerste
aanleg drie maanden gevangenisstraf op
gelegd, waarvan 14 dagen onvoorwaar
delijk. Met angst voor dit lot, is verdachte
in appèl gekomen.
De Advocaat-Generaal, mr N. S. Hoek
stra, vroeg handhaving van deze straf,
omdat verdachte blijkbaar moet leren,
hoezeer hij mis geweest is; hy vond het
voorts van levensbelang voor een bedrijf
als de PTT, dat het publiek het vertrou
wen van onkreukbare ambtenaren heeft.
De raadsman vroeg clementie voor
deze man, die na 30 Jaar trouwe dienst
en met een onderscheiding wegens dap-
Serheid by watersnoodrampen, zich by
et schelden van de markt door omstan
digheden vergalloppeerd heeft.-zyn wei
nig schuldbewuste houding schreef de
raadsman aan nervositeit toe. Verdachte
heeft ten enenmale gebrek aan moed en
strydlust tegenover zijn vrouw. De laat
ste betreurt nu haar weinig soepele hou
ding.
Arrest over 14 dagen.
NED. BIJBELGENOOTSCHAP
CENTRUM VAN INTERNATIONALE
SAMENWERKING.
Vertegenwoordigers der Bijbelgenoot
schappen uit België, Engeland, Duits
land, Frankryk en Nederland zyn te
Homburg in het Saarland by een geweest
om wegen tot samenwerking te zoeken
op het gebied van hun propaganda met
behulp van visuele middelen.
Zes films uit vyf landen betrek
king hebbend op de Bybel, Bybelvoor-
ziening en Bybelgebruik zyn vertoond
en de bruikbaarheid ervan in verschil
lende landen besproken. Voorts behan
delde men o m. de aanleg van een ge-
meenschappeiyk foto-archief, de ver
vaardiging van filmstroken en de uit
wisseling van cliché's en illustratie's.
Deze internationale samenwerking,
waarin ook de andere Europese Bybel-
genootschappen worden betrokken, zal
de afdeling propaganda van het Neder-
landsch Bybelgenootschap te Amster
dam verder organiseren en uitvoeren.
(Ingez. Med.-Adv.)
Ditmaal weer eens een prijsvraag-toto in onze
serie Oud Katwijk, maar van iets ander genre dan
gewoonlijk. Waar deze foto is gemaakt is niet de
belangrijkste vraag maar wel de vragen: Wie staan
er op de foto. wanneer is deze foto ongeveer ge-
maakt en wat kunt U er ons meer over vertellen?
Voor de beste antwoorden stellen wij tien prijzen
van f2.50 beschikbaar. Antwoorden dienen voor
Dinsdag a.s. te 9 uur v.m. in het bezit van de
redactie te zijn.
Joodse afschuw over
„inoord" in Egypte
De Israëlietische kerkgenootschappen
in Nederland en het Verbond van libe
rale Joden hebben gisteren in een by-
zondere gecombineerde zitting hun diep
ste verontwaardiging uitgesproken over
de onmenseiyk zware straf die. ondanks
interventie van verschillende gezagheb
bende zijden, voltrokken is aan twee Jo
den, die, op beschuldiging van spion-
nage, dezer dagen in Egypte opgehan
gen werden. Zij betreuren dit te meer,
omdat in Israël, in gevallen waarby
Egyptenaren betrokken waren, nimmer
de doodstraf werd toegepast. Daarom
hebben zy minister-president Drees ver
zocht hun gevoelen van inneriyke be
wogenheid en ontzetting te willen doen
overbrengen aan de vertegenwoordiging
van Egypte in Nederland.
Zionistische organisaties in Nederland
hebben eveneens uiting gegeven aan hun
verontrusting en verontwaardiging. „De
procesvoering, indien men althans daar
van kan spreken, heeft niets aan het
licht gebracht, dat deze beide jonge
mensen volgens het rechtsgevoel der be
schaafde volkeren schuldig doet zyn.
De executie is daarom geen Justitiële
dwaling, maar moet- beschouwd worden
als een politieke moord, bedreven op
aanstichten en met goedkeuring van de
militaire groep, dat thans in Egypte
regeert. De Zionistische organisaties in
Nederland hebben daarom een beroep
gedaan op de Nederlandse regering om
die van Egypte te wijzen op de gevoelens
van afschuw en ontsteltenis, die deze
wandaad by allen heeft gewekt.
Gevechten in Krugersdorp
Vier jonge Afrikaanders hebben gis
teren bekend zich schuldig te hebben
gemaakt aan mishandeling van een
jeugdige Duitser, Helnrich Vegelrehr.
die in Krugersdorp een opleiding volgt
voor opzichter in de mynen. Twee an
dere jonge blanken, die voor hetzelfde
delict gearresteerd waren, ontkenden
het hun ten laste gelegde en werden van
verdere rechtsvervolging ontslagen.
De vier, die schuld bekenden, werden
voorlopig op vrye voeten gesteld, maar
zullen op 16 Februari moeten voorko
men.
De Duitser verklaarde, dat hy na een
kerkdienst naar huis terugkeerde met
drie van zyn landgenoten, toen plotse
ling een aantal Jongens hen met stenen
begon te gooien. Een groep van ongeveer
honderd jongelui volgde hen.
Toen hy trachtte hulp te gaan halen
van andere landgenoten, die eveneens
in Krugersdorp een mynopleiding ta-y-
gen, haalden een paar achtervolgers hem
met een auto in en vielen hem aan,
waarby ze hem schoppen toedienden,
terwyi hy op de .grond lag.
De verhouding tussen de mannelyke
blanke jeugd van Krugersdorp en de
270 Duitsers, die er een opleiding voor
arbeid ln de mynen krygen. is al lange
tijd byzonder slecht. Vechtpartyen wa
ren de laatste tyd aan de orde van de
dag, waarbij hele groepen met elkaar
slaags raakten. Dit zou voortkomen uit
het feit. dat de Duitsers te voortvarend
tegenover de meisjes optreden, die in
gezelschap van Jongens uit Krugersdorp
gingen dansen, zy zouden de bestaande
étiquette geschonden hebben en na te-
Ter gelegenheid van zijn 70ste verjaardag
Een feest dat de Nederlandse vatenla-
brikant Bernard van Leer Zaterdag in
Blackpool (E.) voor zyn personeel zal
laten aanrichten ter gelegenheid van
het feit dat hy kortelings 70 geworden
is, zal Zaterdag vroeg beginnen en tot
middernacht duren.
Van Leer, die in Luzern woont, arri
veert Zaterdag in Blackpool.
Schip voor rederij C. den Duik te Katwijk
Gistermiddag precies half vier is van
de scheepswerf „De Vooruitgang" van
D. en Joh. Boot aan de Steekterweg te
Al^hen met goed gevolg te water ge
laten de motortrelllogger Nestor K>V 101
bouwno. 1240 cn in aanbouw voor de
N.V. Redery en Handelsmij v/h C. den
Duik te Katwyk aan Zee.
Er bestond voor deze te waterlating
vooral van de zyde der Katwykse re
dery grote belangstelling. Naast tal van
familieleden van de reder waren daar
tevens de gezagvoerders van een drietal
schepen van deze redery, te weten de
schippers M. MeJJvogel, W. Remmers
waal en J. de Hollander aanwezig.
Gezagvoerder op de „Nestor" za. wor
den schipper Pieter Varkevisser, die
zich momenteel op zee bevindt, maar
vertegenwoordigd werd door zyn echt
genote, mevT. Varkevisser.
Nadat de heer W. Boot alle belang
stellenden op een speciaal gebouwd plat
form had verwelkomd en mej. A. den
Duik namens de directie bloemen wa
ren aangeboden, werd door mej. Den
Duik de doopplechtigheid verricht op
de bekende wyze. Met een forse zwaai
sloeg de fles champagne tegen de boeg
stuk en weinig seconden later gleed het
fraaie schip snel de Ryn in.
De nieuwe aanwinst van de redery Den
Duik zal dienst doen voor de treil- en
dryfnetvissery en heeft de volgende af-
De „Nestor" valt met een harde
klap in het water van de Damse
Rijn".
(Foto Lux/Alphen.)
metingen: lengte 36,90 m, breedte 7,20
meter en holte 3,80 m. In het schip zal
geplaatst worden een Industrie Dies-
selmotor type 7 D. 7 met een vermogen
van 525 P K. van de motorenfabrlek „De
Industrie" te Alphen. De Nestor werd
gebouwd onder toezicht van de Scheep
vaartinspectie.
Direct na de tewaterlating werd de
kiel gelegd voor een motorkustboot ge
naamd „Meidoornsingel" bouwno. 1237.
Hierin zal geplaatst worden een Indus
trie Diesselmotor vr.n 450 PK.
De 2000 gasten - 1000 employé's die
ieder een invité mogen meenemen -
zullen aan 150 tafels zitten. Van Leer
is het hoofd van een van de grootste
concerns voor de vervaardiging van
metalen vaten in Europa. Zijn voor
naamste maatschappij is „Metal Con
tainers, Ltd" in Londen.
Zaterdag zullen vyf treinen uit ver
schillende windstreken in Blackpool ar
riveren met gratis vervoerde feestgan
gers uit Londen, Glasgow. Ellesmere
Port (twee treinen) en Birkenhead. Zy
zullen ook per trein weer naar huis wor
den teruggebracht. Op het feest wordt
geen pers toegelaten omdat het, naar
de organisatoren zelden, een „onder
onsje" is.
Er worden 22.000 bloemen aangevoerd
voor versiering van de zalen en ter uit
reiking aan de dames, namelyk 15.000
(ulpen, 3000 an Iers en 4000 seringenna
gels. Deze worden alle per vliegtuig uit
Nederland aangevoerd tesamen met 10
Nederlandse bloemisten die de bloem-
versiering zullen aanbrengen. Bloemis
ten en bloemen zuilen vandaag te
Blackpool aankomen.
Een Nederlandse groep volksdansers
van 22 personen zal per vliegtuig van
Amsterdam naar Blackpool worden ge
bracht. Zy zullen optreden op de voor
stelling die het gala-diner vooraf zal
gaan.
Men begrypt dat er héél wat voor
zo'n feest nodig is en kan zelf wel uit
rekenen wat er allemaal komt kyken om
de tweeduizend gasten goed te verzor
gen.
zy zullen gedurende drie uur een
voorstelling van cabaret-artisten bywo-
nen ln het Operagebouw dat plaats biedt
aan 3500 mensen. Het diner zal 90 mi
nuten vergen - het dansen byna vier
uur.
OUDE DAME VERMIST.
Mevrouw W. J. van HarnVerwey uit
het rusthuis „Soeka Sepl" te Beekber
gen is reeds sinds 23 October van het
vorige Jaar spoorloos verdwenen. In de
uitgestrekte bossen heeft men talryke
nasporingen gedaan, doch men slaagde
er tot nu toe niet ln de 77-jarige dame
op te sporen. De familie heeft thans een
bedrag van f. 500 uitgeloofd voor dege
ne. die aanwyzlngen kan geven omtrent
de verbiyfplaats. Een ongeluk wordt ge
vreesd.
genwerpingen van de plaatseiyke Jeugd
met deze op de vuist gegaan zyn (In
Zuid-Afrika ls het ongebrulkelyk een
meisje ten dans te vragen, dat in ge
zelschap van een jongeman is. In Duits
land bestaat hiertegen geen bezwaar.
Red.).
Hoewel de sympathie van de ouderen
en de politie in Krugersdorp eerst aan
de kant van de jonge Duitsers was, die
voor een groot deel van haast alle ont
spanning verstoken zyn, kondigde de
politie later aan, dat zij streng tegen
toekomstige Duitse ordeverstoorders zou
optreden, nadat met boksbeugels en
knuppels bewapende Duitsers agenten
bedreigd hadden.
De Fransen. Italianen, Belgen en
Nederlanders, die ln Krugersdorp
eenzelfde opleiding krygen als de Duit
sers, schynen zich beter te acclimatise
ren, want over deze buitenlanders zyn
vrywel nimmer klachten binnengeko
men.
Margot Fonteyn gaat trouwen
met presidentszoon
Prima ballerina Margot Fonteyn heeft
onthuld, dat zij in het huwelyk zal tre
den met Roberto Arias, zoon van de
vroegere president van Panama. Het
huwelyk zal Zondag in Parys worden
voltrokken.
Margot (geboren Peggy Hookham) kent
de 36-Jarige Roberto Arias al van haar
17de Jaar af. Zy wordt Zaterdag uit Pa
nama City ln Londen verwacht. Margot
Fonteyn is 35 jaar oud.
Slecht en goed nieuws over
rassenscheiding in V.S.
De senaat van het Huis van Afge
vaardigden- in de Amerikaanse staat
Georgia heeft een tweetal wetsontwer
pen in behandeling genomen welke erop
ziln gericht de beslissing van het Op
perste Gerechtshof Inzake de rassen
scheiding op de Amerikaanse scholen
handig te omzeilen. De eerste wet be
paalt. dat een leder die plaatselijke
gelden gebruikt voor het in stand hou
den van scholen waarop zowel blanke
als negerkinderen gaan tot twee laar
gevangenisstraf kan worden veroor
deeld. De wet werd aangenomen en on
middellijk doorgezonden naar gouver
neur Marvin Griffin. die de nieuwe
maatregel waarschiinlitk onmiddelliik
zal ondertekenen, zodat zil van kracht
wordt. Een tweede wetsvoorstel beoogt
onderwilzers de eed te laten afleggen,
dat zil niet voor gemengde klassen
onderwijs zullen geven!
Uit St Louis in Missouri komt daaren
tegen het bericht, dat blanke en Neger-
leerlingen Woensdag voor het eerst sa
men in de klassen verschenen in som
mige scholen aldaar. Dit was voor het
eerst ln de geschiedenis dat blanke en
Negerkinderen naast elkaar ln de
schoolbanken zaten ln dit deel van de
V.S. Het hoofd van de school beschreef
de gebeurtenis als volgt' ,Het was of
zli al 100 jaren achtereen samen naar
school gegaan waren". Een leraar
noemde het gedrag van de leerlingen
volkomen normaal en er deden zich
geen incidenten voor.
Hoe is het ontstaan
Dit woord: PAAIEN
Het Engelse to pay en het Franse
payer betekenen beide: betalen.
Het zijn afstammelingen van het
Latynse pacare, dat samenhangt
met pax: vrede en: bevredigen be
tekent. Die oude betekenis leeft
nog voort in het Nederlandse
werkwoord paaien: tot rust bren
gen, in het bijzonder: iemands mo
gelijke ontevredenheid tot zwijgen
brengen door geschenken of voor
spiegelingen. Daardoor heeft het
werkwoord langzamerhand de on
gunstige betekenis gekregen van:
Iemand door schoonschijnende be
loften in slaap wiegen of inpalmen.
By deze betekenis ls het Neder-
lirvadse paaien taiyven staan. In het
Frans en het Engels ls de ontwik
keling voortgegaan. Payer en to pay
ïyn gaan betekenen: iemand te
vreden stellen in het byzonder ten
