LEIDSCH DAGBLAD [egenstrijdige inzichten over Nieuw Guinea's ontwikkeling VEERBERICHT 1 j,le Jaargang DONDERDAG 9 DECEMBER 1954 No. 28394 ■teur: J. W. Henny .redacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f 0,50 per week Witte Singel 1, Leiden Giro No 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie- 21507 j«a is een J het de tijc f Hetz Mor bij de Snel of langzaam? JVief te veel ineens of tempo „Het land van de hull-dozer"' (Van onze parlementaire redacteur) Nieuw Guinea is 13 maal zo groot als Nederland, maar de bevolking is zeer ring en voor de ontwikkeling van het land zijn dus veel te weinig arbeids- ichten beschikbaar. Men moet ook oppassen het volksleven door een te snelle (wikkeling niet te ontwrichten. Daarom is de leuze van Gouverneur Van Baal: jlm aan en alles geleidelijk". De beperktheid van de middelen waarmee kan rden gewerkt heeft tot onvermijdelijk gevolg dat vele wensen voorshands .ervuld moeten blijven. De agrarische adviescommissie heeft reeds een arschuwend geluid laten horen: „Men hoede zich er voor in Nieuw Guinea reel ineens te willen. Dat zou onherroepelijk op een mislukking uitlopen. De (wikkeling zal steeds moeten blijven binnen de perken, die het land uit hoofde zijn beschikbare arbeidskrachten en hulpmiddelen zelf oplegt. Nieuw >en land waar de ontwikkeling zeer geleidelijk zal moeten gaan. Men tijd moeten gunnen". aandacht wordt getrokken naar de Overzeese Gebiedsdelen Maar bestaat er een eenvoudig geschrift over de West voor het voortgezet lager onderwijs en ontvangen deze scholen dat? Pijnlijke blunder In het verband van de voorlichting van de jeugd over Nieuw-Guinea ver telde mevrouw Fortanierde Wit dat zjj van iemand in Zwolle een school boekje had ontvangen, dat in gebruik is bij het openbaar onderwijs. In dat boekje staat: „Op Nieuw-Guinea is het sneeuwgebergte het hoogste gebergte vanIndonesië Dat boekje is uit gegeven in 1954. De communist Wagenaar hekelde de houding van Amerika, „dat de sfeer tus sen Nederland en Indonesië wil ver scherpen en tenslotle Nieuw-Guinea zelf wil bezetten", want Amerika is bezig in Azië een nieuwe oorlog voor te be reiden, waarmee het gevaar dreigt dat Nederland als bondgenoot van Japan in die oorlog wordt meegesleept. Het Nederlandse belang eist volgens de communist Wagenaar, dat Nieuw- Guinea wordt overgedragen aan Indo nesië. In vriendschap dient het gesctiil over Nieuw-Gumea te worden opgelost. Aan de aandrang doartoe van de VN. dient gevolg te worden gegeven. Begrip voor tijdsduur Tegenover de aanmaning van de heer De Graaf de ontwikkeling van Nieuw- Guinea in een sneller tempo aan te pakken, betuigde de heer Hazenboech (ARdat hij vólkernen begrip er voor heeft dat de ontwikkeling van Nicuw- Guinea tijd zal kosten. Wij dienen ons bewust te zijn dat wij hier staan voor een taak van generaties. De Papoea moet daarbij merken dat het gaat om zijn belang en hij moet daarom zoveel mogelijk bij het werk worden ingeschakeld. Met klem zeide de heer Hazenbosch. dat een Gouverne- ments middelbare school in Nieuw- Guinea voor de A R-fractie onaan vaardbaar is. In Nieuw-Guinea leeft dus niet meer de schoolstrijd Vanmiddag wordt het debat voort gezet. ;e maant tot spoed tüar bij de behandeling van de be- puling van Overzeese Rijksdelen in h Tweede Kamer zei gisteravond de t«r De Graaf (KVP) dat het lang- nimnn-hcleid van de Gouverneur ipnschijniyk wel juist is. maar er gjn factoren die tot spoed maaiende plitieke hetze rond Nieuw-Guinea, pt Aziatische nationalisme, en de i!;tmcne wereldmening aangaande de whten van volken die zich niet zelf ysturen. Daarom is een sneller tempo [tboden dan ogenschijnlijk gewenst is. Sieuw-Guinea ls geen land voor de rjruldlg werkende tuinder, maar het •j van de bull-dozer. Als men het ziet, moet het tempo niet worden bepaald r de vrees voor ontwrichting, maar de volstrektheid van de sociale en lomische nood waarin Nieuw-Guinea leert. Dan wordt het tempo hoofd tak bepaald door de economische sjelijkheden van het land zelf en van Nederlandse volk, dat zich met de jwU'oordelijkheid voor Nieuw-Guinea di.'t weet. Plannen zijn dorpsliteratuur tt"™ Allanlbch. Oceaan wee- torpen, vond de heer v. d. Wetering den. hebben gisteren het leven gekost aan vijf Hollandse schippers. Zij (Hl de geest ademen van dorpslite- j Diaakten deel uit van de acht-koppige bemanning van het vrachtbootje ..Ariel" ntiur. mijtc een doiddiik uit- I lnho|jd ,-wfspunt voor de ontwikkeling van \itun-Guinea op lange termijn, llü De „Anel" was. geladen met steenkool, op weg van Cardiff naar Bordeaux, 'ste in het beleid ook de grote lijn toen het schip in de nacht van Dinsdag op Woensdag door de zware stormen I 0TerTa,Ien werd. Het schip kantelde voor de kust van de Vendée en de acht mannen trachtten plaats te nemen in de reddingboot. De kok werd bij het over stappen echter door de hoge golven opgepakt en weggeslagen, zonder dat zijn kameraden hem te hulp konden komen. Droeve dag voor scheepvaart Vijf Hollandse schippers aan Franse kust omgekomen „Martje" in storm in nood (Van onze Partjse correspondent) Men zal zich moeten beperken enkele voorname plaatsen en iurop alle energie kunnen conccn- nren. Hu stemde in met de duidelijke ver mag van de regering in de Memorie Antwoord, dat zij haar eigen ver- voordelijkheid erkent ten aanzien a Nieuw-Guinea. een verantwoorde- iheid die met geen ander land kan rden gedeeld. De regering aanvaardt nolle de consequenties van haar adpunt. Deze kloeke taal ls naar ons rt, aldus de heer v. d. Wetering en roemde de verklaring van minister as dat Nederland in de VJ4. niet meer tr Nieuw-Guinea zal spreken, daar- in overeenstemming. Het grootste deel van het debat was üjd aan Nieuw-Guinea. hetgeen ook mjpelijk is omdat van de 62 millioen -den. die op de begroting van Over- r:e Rijksdelen zijn uitgetrokken, 57 -oen gulden zijn bestemd voor Nieuw rea Maar mevrouw Fortanier— «le 1 WDi besteedde vooral aandacht u Suriname en de Antillen, waarbij :?aierkte. dat de Nederlandse jeugd *t opgroeien in een sfeer waarin hun Weerrapporten [Van hedenmorgen 7 uur) Gedurende 24 uur hebben de zeven Noord-Oost van Hartlepool was. De be- 1 hjoble 0 feort 'lachen ilen TTfc niet zeh. bew zzo rezenbul wzw half bew zwaar bew. licht bew. Buien *BJt verwacht tot morgenavond: '(«lende bewolking met nu en dan Krachtige tot matige Zuid-Wes- *lnd. Iets lagere temperaturen. (Opgemaakt te 10 uur) 10 DECEMBER :(P: 8.36 uur; onder: 16 29 uur Sp: 16 52 uur: onder: 9.12 uur Rïater te Katwijk te 2.56 en 15.17 "I nummer bestaat alt 12 pagina's ■ergebleven mannen in hun sloep tegen de hevige storm moeten vechten voordat de kust eindelijk ln zicht kwam. Maar een nieuwe aanval van de golven was er de oorzaak van dat de bemanning op het laatste moment een tweede ver lies moest liiden. Ook de reddingboot sloeg om en van het uitgeputte zevental slaagden er maar drie in. zwemmende het strandje van Gard-Sur-Mer te be reiken. Zij werden direct opgenomen ln het hospitaal van Les Sables d'Olonne. Tot vanmorgen kon maar één van de lijken der vijf slachtoffers geborgen worden. De kapitein van de ..Ariel" en de eer ste en tweede machinist, die er in ge slaagd zijn de vaste wal te bereiken, ziin respectievelijk de heren G. K. Tuil uit Delfzijl. H. Rijks uit Groningen en K. Akkerman uit Groningen. De Nederlandse kustvaarder ..Martje". die 399 ton meet en in 1951 is gebouwd, is gisteravond op een afstand van 50 rnyl N.N.O. van Glenn Hartleoool aan de En gelse kust in een vliegende storm ln nood komen te verkeren Het schip, waarvan de deklading is De „Martje" is met stukgoederen en I een lading hout aan dek. op weg naar dc Schotse haven Lcilh bij Edinburgh, nadat het enkele dagen geleden uit j Gotenburg in Zw eden was vertrokken. Het schip had door het slechte weer al enige vertraging. Aan boord van de „Martje" bevinden zich acht personen, onder wie de kapitein-eigenaar, de heer K. Schipper uit Groningen. Tijdens het moeilijke werk de dek lading overboord tc zetten heeft een der opvarenden ccn ongeluk gehad. Het Engelse schip „Lampanladat 6438 ton meet. heeft geseind, kort nadat de „Martje" een SOS had uitgezonden.! dat het zich op 20 miil afstand van dc in nood verkerende Nederlandse kust vaarder bevindt Het schip zal trachten de „Martje" te bereiken om hulp te ver lenen. Om tien uur gisteravond was de toe stand op de Martje" enigszins verbe terd. Het schip maakte toen 20 graden slagzti. Inmiddels was het zover afge dreven, dat het ongeveer 10 mijl Oost- manning kon de lichten van deze stad reeds zien. Tegen elf uur gisteravond heeft de .Martje" geseind, dat het schip prak tisch geen slagzij meer maakt. De bemanning ging echter voort, de Rentegevend maximum Rijkspostspaarbank f 6000 GEEN VERHOGING RENTEVOET Minister Algera deelt in zijn Memorie van Antwoord mede, dat een verhoging van het rentegevend maximum (Rijks postspaarbank i eerst kan ingaan zodra het ontwerp Postspaarbankwet 1954 kracht van wet zal hebben verkregen en de daarop te baseren algemene maatre gel van bestuur, waarin het maximum zal worden geregeld, zal zijn vastgesteld. Teu aanzien van het daarbij in te voe ren bedrag kan de minister mededelen, dat zijn ambtgenoot van financiën en hij zelf denken aan een bedrag van f6000. l)r Adenauer moet kalmer aan doen De hrleende Z witserse wielrenner Hugo Kohlet. een van de kopstukken van de Tour de France cn andere monsterritten, is te Zurich in het j huwelijk getreden met Sonia Bruehl. ren mannequin. Zij drocq dan ooi: Hij heeft teveel geëist van het bruidskleed alsof het haar dage- zjjn krachfen lijks tenue tt'as en trok minstens I (Telefonisch van onze correspondent evenveel bewonderaars als haar po- ie Bonn. pulaire echtgenoot. Verhoging van de rentevoet voor 1955 ligt niet in het voornemen De marge tussen de te ontvangen en de te vergoe den rente laat een verhoging van enige betekenis niet toe. ongeluk voorgedaan, van de bemanning thans gewond. De „Martje" wenste een I „Wij zullen Formosa bevrijden", zegt premier van Rood-China Uitval van Tsioe En-lai dergelijke agressieve houding met zich meebrengt Deze verklaring van Tsjoe En-lai werd door de communistische radiostations uitgezonden. En hij vervolgde: „De be vrijding van Formosa en de liquida lie van de verradersbende van generaal Tsjang Kai Sjek valt volledig binnen de souve- reiniteit en de interne aangelegenheden van Peking-China en men duldt hierbij geen inmenging van welke buitenlandse mogendheid óók". Tsjoe En-lai wees er tenslotte op. dat het verdrag tussen Washington en Tai- peh geen enkele wettelijke basis bezit en als zodanig volkomen waardeloos is. „Formosa is Chinees gebied, hetgeen de Amerikanen zelf bij internationale over- Tsjoc En-lai. de premier nistisch China heeft opnieuw een scherpe verklaring afgelegd over wat hij noemde „de ernstige oorlogszuchtige provocatie van de zijde van dc V.S. een pact te slui ten met nationalistisch China" wat naar zijn mening gelijk staat met directe agressie. „Al deze dreigementen zullen de Chi nezen niet kunnen weerhouden van hun plannen Formosa te gaan bevrijden", al- zich een tweede ongeluk voorgedaan. v„nr ,ip terugtrekken ditzelfde geldt i - I uiv» dan zal zij zelf de verantwoor- reddingboot om de twee gewonden aan driykhcid moeten aanvaarden voor de eenkomsten als die van Cairo en Pots- land te zetten. zccr crnstigc consequenties, welke een dam hebben eikend", aldus Tsjoe En-lai era temidden der soldatea Engeland werkt mee aan de IvSG Dc Britse regering heeft zich In be ginsel bereid verklaard het nieuwe ont werpverdrag inzake associatie met dc Euopese kolen- cn staalgemeenschap K.S.G. te aanvaarden. Er moeten nog slechts enige détails van minder belang nader worden uitgewerkt. I I Na de opnamen werd dc zangeres Nadat Vara W„„ haderr.aondL> ''oor :re-, voor de Avro microfoon zingt In een con- j lucllt- cn landmacht, welke CCn ware eert. dat direct wordt uitgezonden, gaat veldslag leverden om een hand- In de AYRO-studlo te Hilversum werd gisteravond een programma opgeno men. waaraan dc bekende zangeres in het lichte genre van Engelse afkomst. Vera Lynn, medewerking verleende. eramma „..da, da ko.an aan dc Ma- ï8!,1?„""l Kamburt; voor de ra- rine uit Amsterdam cn f oosdrecht het Aan het eind van de volgen- soldatenkuor van .le Verbindingsdienst de beglnt d,e Kerstvacantie en nle- gen Haar grootste auditorium was 600 te Ede hel soldatcnkonr van de Ma- na' a"" linar dan tot cen engagement man, het kleinste twee doodzieke solda- rechaussee te \prl.lnn-n cn het I u.lit- ka" vcrlclaen ri ten voor wie zij in een tent heeft ge/on macht koor uit Hilversum Ook eni-e De zanPeres heeft gisteren uver menig gen Haai souvenirs uit die tijd ziin tal- bekende Nederlandse artisten en het v,,o' val uit de oorlogsjaren verteld Hoe- rijk en vreemd, tot juist operatief ver- Cosmonelitain Orkest waren van de we' ziJ helemaal niet houdt van vliegen,w liderde kogels toe. party. Vera Lynn had liaar eigen pia- Jle,eft )n dle liJd 25 000 mÜ' Per vlieS- Volgena jaar gaat Vera Lynn het buitenland gedurende de laatste maanden en de vele politieke redevoe ringen, die hij in de laatst weken ty- dens dc opwindende verkiezingscampag nes in Beieren. Hessen en Wcst-Berlijn gemeend heeft telkenmale weer opnieuw voor een groot gehoor tc moeten hou den, hebben misschien toch wel wat al te veel van zyn krachten gevergd. Hij heeft dan ook zelf gevoeld dat hij cen beetje voorzichtiger cn rustiger meet gaan leven en daarom is hij risteren al niet meer in zijn Boodskansrlarii er- schenen. maar in overleg met zyn dolaer thuis gebleven. Hij heeft overigens ook besloten op December r.lct. zoals oorspronkol; m zijn bedoeling had gelegen, zelf n- ir Parijs te gaan om caar aan de vergade ring van de ministerraad van de Raad van Europa deel te nemen. De vice-kanselier Bliichcr zal hem thans vertegenwoordigen. Ook Blarkcn- horn zal op de?p biieenkomst het West- Duitse standpunt uiteen zetten. Adenauer is zelfs van plan. wanneer de poli'ieke toestand het toelaat, in Januari om ee-nndheirisredenen naar BiiMenhöhe in het Zwarte Woud to gaan om daar. precies zoals enkele maanden ge.eden, enige tijd rust te ne men. Zweeds Koningspaar nsar ons land Eind April 19SS Volgens een bericht in „Svenska Dag- bladet" zulicn Koning Gu^taf Adolf cn Koningin Louise van Zucd»p om streeks het einde van April 1"55 cn officieel bezoek aan Nederland bren gen. llI.P.) I oor Vluchtelingenhulp f 2.087.000 Het Comité Vluchtelingenhulp 1954 I .heeft de afgelopen dagen 51 000 euiden - - - Volgena jaar gaat Vera Lynn een ontvangen. Hierdoor is de stand van da tuig afgelegd om voor de troepen te zin- I grote tournee door Amerika maken. actie nu geworden: 2-087.000 gulden!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 1