Prof. Carp licht rapport toe LEIDSCIl DAGBLAD - MAANDAG 15 NOVEMBER I] ell kwaad voor de Humanist Lgyan dr 6. J- Geers «rtenschap Lelden van het ff Verbond sprak Zondag- nis Centrum' dr G. J. L- de hispanoloog uit Gro- W wienstaand onderwerp. F velen, die zich nog t,nfn noemen, aldus spi.. is finWt gunstigste geval een hlen.maar teel vaker een ,n een verblinde. Iemand teelt en door geen zede- L1 Kebonden. Eerder Hit- - cvliweitzer.aan. Als dit zo I; dit volgens spr. aan fcdpm zeil te wijten, dat E stenen voor brood heelt fh«' kei-harde dogma, het 1 in het geloof, trouw aan cathechismus ï.p.v. het ,n de helde en de men- iinke philantrople. die (jcero en de Stoa pl m. 50 j. c,.-i geformuleerd en zijn kond m het schone woord 'de mens moet voor de ïïi-s zun" iHomo homlni Eo- 93-33). Dat leerde e Bergrede iMatth. 5-3». ïptimist op zedelijk ge- hem is de leer dat de un zou zijn tot het goede, i verwacht van zt)n aan- volmaakt zullen worden. e vader volmaakt ls. En et het opvolgen van zijn daad van verstand en is van de man „die zyn «is bouwt'' en hij beroept fcheel niet op een bovenna- fnbaring Hoe komt het dan 1 is Katholieke Kerk en de c afgescheiden Christelijke I 'zo°geheel anders geleerd laan hebben? Dat kwam Christendom sinds Con- irote een macht werd. een «i aan de Staat en het ifzamenlijk richtende op bun wereldlijk voordeel. op uiterlijke macht dan b bracht. Trouw aan de iehiurijr'.cr dan menselyk- elen In plaats van liefde met terreur en inboeze mt, voor de dood en het angst voor de helse straf- voor de wereldlijke beul. mi de christenen vervolgd men nu de heidenen ver- vee maar drie itius-zegels? Joegoslaafse blad „Avond- •at er een grote kans, dat exemplaar ls ontdekt van meest zeldzame zegels ter one-penny "-zegel uit Britse eiland Mauritius, waren van deze zegel xemplaren bekend. Een n de collectie van van Engeland en u zuidins waard, ontdekte exemplaar zou a tan de verzameling van 'sjiriowitsl uit Prizren, een !n Zuid Joego-Slavië bij de ante hst. owitsj spaart reeds sinds 1 postzegels, die hij vroeger ïie en later door ziin zaken- Volgens het blad is de -owitsj echter nimmer ge mest in pos:zegelcatalogi waarde van zijn col- hechts in de zegels zeil. leden Ls ziin zoon begon- bestuderen van philatelis- s. Toen hij op een gegc- n beschrijving van de lins-zegel las. kreeg hij r bij in zijn vaders collec- 'b «escl had aangetroffen, df zegel met de beschry- klople precies. Zijn vader n de zegel te doen. foto nam van de 'aarop de zegel, oppe, hij ln Belgrado de foto deskundigen van de phi- tliaar. Posbzegeldeskun- goz'id. dat alles er op '•1 echt Ls, maar dat zij «n echtheid kunnen r de zegel zelf hebben volgens het blad -zen onderzocht worden. fiinezen brachten •chip tot zinken motor-torpedoboten metende nalionalis- WMtja-cr „Taiping" tot 1hL aldus heeft het natio- "lsttrie van Defensie toe- de veertig leden van de den er elf gered, maar «leed in een ziekenhuis, dat in 1946 door de un de nationalisten werd werd bjj Joesjan, ten "n de Tastjen archipel. Het zonk vijf uur na de ■tische persbureau „Nieuw dat een oorlogsschip van utlonaUsten Zondag het ™e Britse schip „Inch- Cmneve kust heeft on- ""'lp werd onderzocht, anogsschip van de na- Zateriag het Britse "cident tijdens race hakkepufs" Wuil 1902, ecn panhard- Pk type Tonneau - 'ls de Jaarlijkse race van •an Londen naar Brtgh- Het vehikel kwam bij •'V ongeveer halverwege ving meteen hedendaag- c, bestuurder van het hrkson, kwam om het Ie fin'w Vele duizen1en op D0bl>Vtn d! 0UdleS ga" btp* h e °P?ew°n- fle *e§ op een gege- meer m toom hou- anh? op en he* gc" bestuurders op on- ,-ter afstand van de .n.t?i moesten laten Ie. ib^ïa' gold de 68- bi., ®m®el. naar men Eb v„ ?p ol,e lopende wa- Ph onlUTS?* ^reikte het t :^n-elukken. h,lrdl deze klassieke ..:ór'p" d ^kend door ïerir''.!.' refds gehouden; lepark dltmaal van de volgen en dat bleef tot op deze dag. Wie wereldlijke macht heeft en wil be houden valt in de verleiding bondgeno ten te zoeken waar dan ook en op wel ke manier dan ook. Dit is het bekende opportunisme, dat niet alleen ln de po- l.tiek. maar op alle levensterrein de inwendige kracht kapot maakt en de eigen overtuiging ondermijnt. Dit is dan ook de reden, waarom spr. wil spreken over de humanistische moraal, over goed en kwaad in de ogen van een humanist. Werkelijk geloof moet zijn in iets. niet aan Iets. Een werkelijke overtui ging houdt iemand staande overal en tegen alle omstandigheden in. Het ge loof in één God of althans in God en Duivel ls sinds de 16de of 17de eeuw dood. Het geloof ln de Rede ls er voor in de plaats gekomen. Maar nu in 1954 is ook dit geloof in de Rede dood of althans zo verouderd, dat het vrijwel van de grond af moest worden herzien. Dat is gebeurd door biologie en psycho logie en door philosophen als Dllthey. Husse 1 en Ortega J. Gasset. Er is iets gebeurd, waardooi ons geloof, ons Hu manisme heel iets anders is dan dat van Socrates, van Plato, van Erasmus. van Schiller of zelfs van Heymans. Zy allen hebben een of andere kant van het humanisme gezien of. misschien beter, gevoeld. Maar nu pas zien wy verschillende kanten ervan tegelijk, zo dat we redelijk er over kunnen spre ken en redelijk er in kunnen geloven. Dit betekent dat de mens de opperste verantwoordelijkheid draagt voor zich zelf en voor alles wat in het heelal min der ontwikkeld is en dus door hem ge leid en beheerd moet worden. Spr. gaat uitvoer'g ln op wat de psychologie reeds aan het licht heeft gebracht omtrent verdrongen driften en instincten en concludeert, dat wij moeten komen tot ecn nieuwe moraal. De grootste ont dekking van onze tijd, die we alle posi tief en di-eet beleven is de ..Mensheid'' de eenwording van de wereld en de mensheid. Het is geformuleerd in het woord „One world or none". d.w.z. ..De wereld moet beseffen cn er naar han delen dat ze een eenheid ls of ze zal ten gronde gaan' Wijsgerig houdt het „Existentialisme" zich hiermede bezig. Te techniek is zo ve- ont" ikkeld. dat zy schier alle problemen, welke het stre ven naar één wereld, één mensheid kan oplossen. Na 1945 kon een „autonoom humanisme" zich aardienen dat pro beert een moraal, een leer van goed en kwaad, een ethiek van dit humanisme te formuleren uit wat voor ons in 1954 waarheden zijn. Niet alleen meer door de liefdedrift, de eros, worden wij ge dreven onze medemensen lief te heb ben. maar ook ons wereldinz.lcht dwingt ons de verantwoordel'ikheld voor alies in de wereld op ons te nemen. De mensheid vormt a h w. één groot brei werk. dat des te sterker en mooier is. naar mate iedere steek irlk mensi ster ker en mooier is. De Cr'eken hadden de herenmoraal. de christenen de slaven moraal. wij humanisten hebben demen- scnmoraal. die beiden omvat. Wij moeten o»s en de anderen, de mens dos. in de h«te omstandighe den brengen om het be«'e uit de mens te laten «"hWien. W»i een levensovertuiging, ren geloof, dat ons een moraal r-rft die weet wat goed cn wat kwaad ls. Goed fs wat de menselijkheid in ons vergroot en versterkt. Kwaad is wat het leven, het men selijke en dc menselijke verantwoor delijkheid in de mensheid en in ieder mens afzonderlijk verkleint en v-r- swakt en dus het beneden menselijke versterkt. Ieder die doet w-t h'i kan als mens. niet dus als werkgever of werknem'r. als geleerde enz., weet. dat hii a'dus i->ee he'nt aan de grote taak en dc grote zaak van het mens dom. Tn de nabespreking hadden hoorders en spreker gelegenheid eikaars menin gen te toetsen cn ging men daarna vol daan huiswaarts. De voorzitter. Joh. G. Pokkema. wek te de aanwezigen op om ook te komen luisteren naar do toespraak „Waarom ik humanist ben" op 12 December te hou den door prof. dr J. P. Mazure. Speeltuinvereniging „Zuiderkwartier" actief CLUBHUIS MOET ER KOMEN! Voor de tweede maal binnen een vrJJ kort tijdsbestek had de Speeltuinvereni ging Zuiderkwartier Zaterdag m de recreatiezaal van de HCW een cabaret avond georganiseerd Doel: het verster ken van de kasmiddelen voor de bouw van een clubhuis. Want dit clubhuls moet er komen! By minder goede weers omstandigheden moeten de kinderen een onderdak hebben. Dat Ls wel het be langrijkste. Maar ook voor allerlei an dere zaken, die het speeltuinwerk aan gaan, is het nuttig over een dergelijk gebouwtje de beschikking te hebben. De avond werd geopend door de tweede voorzitter, de heer J W Sohoon. In het bijzonder dankte hy het dames comité. dat altUd bijzonder in de weer is voor het Jeugdwerk. Het programma werd verzorgd door de toneelgroep De Sketch, de Aloha ha- wallans. de Double X Ranohers en het accordeon-duo de Anja's. De algehele leiding berustte bi) de heer A. V3n Po- lanen. die ook de conferences verzorgde Regisseur van het toneel was de heer A van Slooten. Voor de muzikale bege leiding werd gezorgd door het amuse ments- en dansorkêst ..The Travelling Brothers". o.l.v. de heer H v. d. Berg. Op de muziek van dit orkest werd na afloop van het programma nog geruime H)d gedanst. De leiding hierbij had de heer J. Heemskerk. Door de dames werden tussen de be drijven door Ijverig loten verkocht. Het resultaat van dat alles aal wel zijn, dat het bestuur weer ren flinke schrede dichter genaderd ls bij het grote doel: het olubhuls. Klcverjas-compeïitie le Klasse A Groenoord 1—DSB 1 6—6. KRF 1— Zaalberg 1 93. Oosthoek 1Benth. 1 8—1, T en D. 1LBF - 6—6. le Klasse B DJM 1—DSB 2 1'.—10'i MDH 1— Krantz 1 111, Groenoord 2—T. en D. 2 5—7. SLF 2—DJM 1 10—2. DSB 2—DKB l 7—5. AWS 1—LBF 2 7—5. 2e Klasse A Krantz 2—Groenoord 3 84. DKB 2 LM F 1 7—5. SLF 3—DSB 3 6'2—5'.4, MDS 2—T en D 5—7. 2c Klasse B T en D 5—MDS 3 6—6. DKB 3—DSB 4 48, DSB 5Kranz 3 6—6. Berkelse moordzaak Toerekeningsvatbaarheid in geding „Abnormale neiging tot haat en wraak" (Van onze Haagse redacteur) B(j de heropening van de zitting der Berkelse moordzaak vanmorgen legde mr Huygens een verklaring af. ZU had betr ekking op een uitlating van dr Hulst van Zaterdag j.l., die zich niet wenste uit tc laten over de deskundigheid van prof. Miiller. Dit feit acht de verdediging diskwalificerend voor de geleerde, die tot de topfiguren van dc wetenschap behoort. Van een andere deskundige had dr Hulst gezegd, dat hU hem alleen als een fatsoenlyk mens kende. Ook dit achtte mr Huygens een laatdunkende uitspraak. De verdediging zou het op prys stellen indien hel Hof beide deskundigen als nog zou horen. Proc. Gen.: „Ik kan niet Inzien, dat beide heren in deze zaak iets zouden kunnen verklaren, dat van direct belang kan worden geacht". Pres.: „Het Hof zal Uw verzoek, meneer Huygens, in overweging nemen". PROT. CHR. VER. VAN KOSTERS Zaterdagmiddag vergaderde de afd. Leiden en Omstreken van de Prot. Chr. Ver. van Kosters onder leiding van haar voorzitter, de heer L. van Duyn van Noordwyk. De secretaris las de notulen en ingeko men stukken. Uitvoerig werd ged.scu5- sleerd over diverse problemen aangaande het kosterschap, de moeilijkheden, welke ook d t beroep oplevert, werktijden en de beloning hiervan, vacantieregelingen en pensionnering. Aan het eind van de vergadering werd een rapport opgesteld ten behoeve van het hoofdbestuur, om nader contact op te kunnen nemen met de Ver. van Kerkvoogdijen der Ncd Herv. Kerk als mede het Landelijk Verband van Com missies van Beheer der Geref. Kerken. Leldse Bridgeclub PDS In het tweede deel van de parencom petitie van ..DD.S." leverden de eerste drie ronden het volgende resultaat: Groep Zwart: 1. VerboogZandvliet 62 80 pnt 2 Dames KuilmanVan Zijp 61.31 pnt 3. Dames Van Ingen Schcnau Hijnbende 61.01 pnt.: 4 Gebr. Van der Z uiden 57.74 p:it 5 BrouwerVan De'.It 57,44 pnt 6. WaasdorpLautenbSeh 55.06 Ïnt.; 7. Heer en mevr. Elchhorn 63.57 pnt LeenhoutsKuilman 47.32 pnt 9 Heer en mevr. Been 46.72 pnt 10. Dames Vis»er Van der Meer 45,83 pnt.; 11 en 12. Slem Plouvler Jr en dames VerboogBrouwer, olk 44.64 pnt 13. Van der MeerVan d r Voort 42.56 pnt.; 14. Heer en mevr. De la Court 41.96 pnt; 15. Plouvler Sr-Lange- meier 41,38 pnt 16. Mevr. Leenhouts— Parmentler 36.02 pnt. Groep Groen: 1. Heer en.mevr.JCanbler 57.36 pnt2. Dames VerstraatenNagel 63 87 pnt 3 Van Berge Henegouwen Rijnbende 53.57 pnt 4. Dames Guldemond Aflbersberg 52.68 pnt 5. Dames Leen houtsDen Holder 52 38 pnt.: 6 en 7 Da mes Van AlphenLautenbach en dames Reekers, elk 51.79 pnt 8. 9 en 10 Heer en mevr. Van Heusden, Heer en mevr. Brou wer Jr en mevr. CleverlngaVan Noort. e'k 50.89 pnt.; 11. MeJ FalkenaKaste'.evn 50,60 pnt.; 12. Mevr. EeekcrBaggen 48 >1 pnt 13. Mej JaarsmaVan Dooren 47.91 pnt.; 14. Dames Van Berge Hene gouwen—Landzaat 47,32 pnt 15. Heer en mevr Reekers Jr. 41.67 pnt.: 16. Dames SeisVan der Zanden 39.38 pnt. ZEILEN. Uitreiking diploma's Zaterdagavond hield de zeilvereniging „De Kaag" ln „Het Gulden Vlies" een clubavond voor adspirantleden. Het hoogtepunt van de avond was de uitreiking van de diplomas aan de cursisten, die onlangs voor het zeil- examen geslaagd zijn. Gedurende het seizoen hebben 32 jongens en meisjes aan de lessen deelr genomen. Van hen deden pt 26 examen, met het resultaat, dat aan 17 cursisten het diploma kon worden uitgereikt. De namen der geslaagden zijn: D ter Hofstede 31 punten: G. v. Balkom 30'r p.; R. Beckering 30'i p.: mei. M. Warmenhoven 30'^ D. Oosthoek 30'; J Koningsberger 29';mei. J. S'aercke 29'; p.; J. w. van Boetzelaer 29 p.: P. de Vreugd 29 p.; R. v. d. Pla« 28 p mej B. Scheffer 28 p W. O. Wenckebach 27 p.; G. de Meester 27 p.: mej. M. van Zijverden 27 p.: S. Wilsenbeek 26'; p.; F. Walenkamp 26',4; P. Geerlofs 24 p. De particuliere detective. Bouman. wordt dan gehoord. Mr Huygens stelt hem vragen over een gesprek, dat getui ge in de week. na het overlijden van de doktersvrouw met mej. Mostert. de apothekers-assistente, heeft gehad. Hy had sterk de Indruk, dat mej. Mostert zich op het positieve standpunt stelde, dat de dokter de hand ln dc dood van zijn vrouw had gehad. Verdachte zou een hekel aan zijn beroep gekregen heb ben. aldus mej. Mostert. „Maar", zo zou Zeven gewonden bij verkeersongeluk Op de Rijksweg 16 ter hoogte van de kazerne in Willemsdorp is gisteravond een auto-ongeluk gebeurd. Tengevolge hiervan liepen 7 personen min of meer ernstige verwondingen op. ZU werden naar Dordtse ziekenhuizen vervoerd. Het ongeluk gebeurde, doordat de llchtleiding van een ln de richting van Dordt rydende Belgische personenauto defect raakte en een er achter komende Nederlandse wagen in volle vaart tegen de Belgische auto opbotste 4 van de 5 inzittenden van de Belgische auto be kwamen letsel. Van de vier inzittenden van de Neder landse auto moesten er drie naar een ziekenhuis worden gebracht. Het waren de bestuurder, de 35-jartge R. Bram horst. de 36-jarige A. J. Biileveld en de 10-jarige H. P. Bijleiveld, allen afkomstig uit Rotterdam. Goede inzet van Litteris Saerum Met „Modem Tic-Tac" Madam Tic-Tac. Is het een thriller of een melodrama? Misschien komt men de waarheid het dichtst naby. als men op die vraag het antwoord „beide" geeft, zowel een thril'er als e°n melo-drama. al naar male bij de opvoering het ac cent wordt geleed. Madame Tic-Tac is na een operatie blind en doof in de maatschappij terug gekeerd. doch met behulp van braille schrift en een soort Mnrsesysteem van getik op haar hand, behoudt zij het con tact met die maatschappU- Helaas niet ten goede van die maatschappU, waarop zij zich wil wreken en nog minder van haar zelf. Zij dompelt zich onder in de poel van de misdaad om tenslotte, beze ten door hot dterhtk instinct van de moeder-liefde, daaraan ten gronde te gaan. Aangezien noe enkel" onvoeringen te wachten zfin. willen wU verder over de Inhoud zwijgen van dit spel van Falk land L. Cary en Philip Weathers, an ders zou te veel van de spanning verlo ren gaan. d:e een thriller nu eenmaal voor zich opeist en dat Is dit spel toch zeker voor de he'ft. gelyk ge2egd. Aan spanning laten de auteurs het niet ontbreken Deze groeit zelfs voort durend tot het dramatisch slot. wanneer dc Justitie gedeeltelijk de tol kan eisen, op de misdaad vastgesteld. Het is voor dc K.V. Litteris Sacrum geen gebruikelUk genre, dit stuk van dieven cn erger, maar onder de be proefde regie van de heer B Hageman heeft zU zich kostelijk heen geslagen door de gestelde moeilijkheden van dit milieu. Met vaart en verve wordt dit spel van wraak en misdaad over het voetlicht gebracht, zonder dat te veel wordt geschonden aan het melo-drama- tische elf ment. dat zo licht te zwaar zou kunnen worden betoond en aangezet. Bijzonder zwaar ls wel de rol van Madame Tic-Tac, vooral waar haar spel afgestemd dient te zijn op hetgeen Bcss haar volgens het tlksysteem weet te vertellen over hetgeen er plaats vindt. De actie van deze dramatische figuur wordt zodoende als van buiten af gere geld en mag dus niet vooruit lopen op hetgeen de loescnouwer ziet en hoort. Mevr. c. Hageman-Verhagen heeft zich wel zeer knap heengeslagen door deze moeilijke opgave. ZIJ is er ln geslaagd om deze misdadigster trots alles iets menselUks te doen behouden. Veel hangt ongetwijfeld ook af van Bess daar zij als het ware het medium vormt, dat Ma dame Tic-Tac doet reageren. Mevr. J. Bartelsman-v. d. Lans kwijt zich prach tig van deze zware taak zonder zich op de voorgrond te dringen. ZIJ slaagt er in te leiden zonder zelf Invloed te oefenen op de gang van zaken. Van de overigen willen we nog noe men de heer J. Dros en mevr. T- Hoge- wind-v. Ortmerssen en in kleinere rol len de heren Bartelsman en Blok. Maar ook de overigen passen zich naar be horen aan. Litteris heeft het seizoen wel zeer geslaagd Ingezet en op de eer ste avond heeft een volle Schouwburg het dan ook niet aan betuigingen van waardering laten ontbreken. Aan de drie genoemde dames werden I bloemen aangeboden. M.| T. D. krijgt surséance van betaling VOOR DE DUUR VAN 1H JAAR. BU beschikking van de Arrondisse- ments Rechtbank te s Gravenhage is aan de CV. Tielemnn en Dros alhier, voor de duur van ll; jaar surséance van betal ng verleend. Geünieerde Loge van Theosoplien ZOEK DEN WEG Het onderwerp behandeld op de open- I bare bijeenkomst van Zondagmorgen luidde. „Zoek den Weg". Welke weg? De I weg der Mensheid. Het is denkbaar, dat bij velen, die het leven gade slaan, vooral het huidige, de vraag kan opkomen: Is er zulk een weg? Is de mensheid meer dan een struikelende kudde, doelloos heen en w eer geslingerd in de loop der tUden. of staat er achter deze baaierd een die pere zin? De Theosophle verwerpt ener zijds alle luchthartige levensopvattingen, die Zich opzettelyk van al deze ellende afwenden, die in aards geluk het hoogste I goed zien. ja zelfs menen er recht op te hebben: en anderzyds alle zwart gallige opvattingen, die in deze aarde niets dan een „tranendal" willen zien met op zijn best een kans op een beter hiernamaals. Als jongste loot van de oeroude wijsheid houdt zy ons voor, dat zich in leder men selijk wezen een niet te stuiten innerlUke wordingsgang voltrekt. Die is de weg der Mensheid. En ieder heeft tot taak zich hiervan bewust te worden, hem doelbe wust in zichzelf en dan ln anderen te versterken, door hen hierin te laten delen. Dit houdt ln. dat men zich kennis moet vergaren, geen hoofdgeleerdheid, die in boeken is neergelegd, maar ziele kennis omtrent ons diepste wezen. Mens ken uzelve. leerde het Delphlsche Orakel eens. Die kennis blijft waardeloos, als zy niet wordt toegepast en wordt omgezet in een innerlijke houding, waarbij die vergaarde zelfkennis tot uiting komt als een zich wyden aan de hoogste geeste lijke dingen, levend in alle wezens, ook in de mens. Dat de mensheid geesteliik één is. begint in deze tijden op verschil lende wyzen min of meer baan te breken Uit het innerlijk beleven al' een toepas- sing bloeit dan het geestelijk dienstbe toon op aan anderen, die nog in het duister staan. Want wil de mensheid \oortgaan op de Weg, dan moeten allen hierin delen De mens die w'Usheid slechts voor zlchzelve zoekt, leeft te vergeefs. Dit dienstbetoon is in de meest verheven woorden uitgesproken in de „Stem van de Stilte". De drievuldigheid, die ieder op die Weg moet betrachten, is niets minder dan het Drieledig Pad van de Bhagavad Gita. het Boek van Kennis. Devotie en Geestelijk Handelen. Beide vertolken WUsheid. die in het verre voor historische verleden door Grote Wyzen ons als gidsen op de Weg werden mee- •egeven In onze moderne wereld kan de theosoof de -weg naar innerlijk leven, voorzichzelve en ten bate van anderen bewandelen door zich voor te bereiden, door de studie xan de w ijsbegeerte en de daarop berustende zedeleer der Theoso- phie, door de toepassing daarvan zijn groei te verzekeren en door de verbrei ding er van te dienen mits dit alles strikt onbaatzuchtig, onpersoonlijk en onsectarlsch geschiedt. Dan wordt dit Drietal universeel en dus geestelUk. BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN GEBOREN: I Jan. zn van D. Groenewegen en H. A. v Namen. Jacoba Johanna, dr van R 1 Kuyvenhoven en C. Laterveer; Mathllde Hcndrlka Geertrulda. dr van C. P. Hooge- veen cn M. Glellng. Petronella. dr van J. A. van den Berg en T. H. Chrlstlaanse. OVERLEDEN: D. Raadsveld. hulsvr. van C. Lorrler. 68 Jr: J. A. van Ruiten, zn. 5 Jr. Officiële publicatie STREMMING KMVEItKEER Burgemeester en Wethouders van Lelden brengen ter algemene kennis dat. ln ver band met de bouw van de Marebrug. de Oude Vest en de Lnnge Mare ter plaatse met Ingang van 15 November as. voor de duur der werkzaamheden voor het ri)- verkcer zullen zijn afgesloten. hU hebben gezegd ..ik wil de practUk overeind houden, al was het alleen maar om de kinderen". President.Heeft U dit gesprek op ei gen ïn.tiatief gehouden, of Kreeg U een opdracht?" Getuige: „Op eigen initiatief". Getuige verklaart nog dat. mej. Mos tert tegen hem gezegd zou hebben: „Als de dokter het niet heeft gedaan, dan kan bet alleen zelfmoord zUn". 'Deze verklaring wekt verontwaardi ging bij mej. Mostert, die bop een der ge tuigenbanken zit). Wanneer de getuige nog zegt, dat hij het gesprek met mej. Mostert woorde lijk heeft opgetekend in een notitie boekje. en dit boekje aan het Hof wil overleggen, merkt de Proc Generaal op „U ls toch geen opsporingsambtenaar. Ik denk dat het Hof voor Uw aanteke- n.ngen geen interesse kan hebben": PresidentDe Proc. Generaal neemt mU de woorden uit de mond". Hiermede is het verhoor van deze ge tuige afgelopen. Analyse van prof. Carp Als deskundige wordt dan gehoord, prof. dr Carp, die een analyse van de gecsles-esteldheid van verdachte heeft gemaakt. Prof. Carp heeft hem beschreven als een abnormale persoonlijkheid, met een bUzonder naar binnen gekeerde geesteshouding, die abnormaal kwets baar is cn een abnormale neiging heeft tot haat en wrok. IIis iemand, aldus prof. Carp, die sterk onder de invloed van zyn fantasie staat, naar- by hy zich ver kan verwijderen van dc werkelijkheid, nij wordt door hem gekwalificeerd als een persoonlijk heid van het schizoïde type, dat. over mand door haat- en wrokgevoelens, daaraan uiting kan geven door het plegen van dc meest ernstige daden. Het is geen man wiens geestvermo gens zyn gestoord en die niet in staat zou zijn, de consequenties van zyn daden te overzien. Diep gaat de president in op het rap port van deze deskundige. Er ontstaat enig misverstand over de door prof. Carp gebez.gde kwalificaties. President- „Uit Uw rapport moet ik lezen, dat U verdachte in strafrechte lijke zin volkomen toerekeningsvatbaar acht. Medisch niet, juridisch wel toe rekeningsvatbaar". Prof. Carp: „Dat juist n:et. Welis waar heb lk in juridische zin geen zie kelijke stoornissen kunnen constateren. Maar hij Is voor mij ecn psychopathi sche persoonhjkheid, die op grond daar van. medisch verminderd toerekenbaar ls. In juridische zin acht ik de vermin derde toerekeningsvatbaarheid niet aan wezig. Ik kan niet aangeven waar pre cies de grens ligt. Dr Hoelen, eveneens voor de groene tafel geroepen, begeeft zich eveneens in dit zwaarwichtige, psychiatrische de bat: de uiteenzettingen van beide des kundigen zyn voor de leek moeilijk te volgen. President: „Prof. Carp, is naar Uw mening elk schizoïde type psychopa thisch?" Prof. Carp: „Naar mUn mening wel". Dr Hoelen: „Ik zou een onderscheid willen maken. Naar mUn opvatting moet er een nieuw defect bijkomen om Iemand van schizoïde, schlzofium te maken". I Ook over dit punt wordt diepgaand door de deskundigen gediscussieerd. Voor hen die niet thuis zyn ln het mek- Va der psychiatry, wordt er tn de zit tingszaal een volkomen onbegrijpelijke taal gesproken. Mr Huj-gens stelt prof Carp de vraag of het verhaal ran de arts. waarin hij zegt tegenwoordig te zijn geweest bij een zelfmoordpoging van zijn vrouw, toeschrilft aan de ziekelijke fantasie van verdachte. Prof Carp: ..Inderdaad". Mr Huygens: „Dus als u dat verhaal niet gelooft, ge'.ooft u dus ook niet aan ze'fwioord, maar aan mooid'. Prof Carp: „Ik heb dat verhaal niet voor waar genomen De gevolgtrekking, die u thans maakt, kan lk niet voor miin verantwoording nemen". Mr Huygens ondervraagt prof. Carp scherp op diens uitlatingen in zUn rap port over de betrouwbaarheid van de schoonouders van de dochter ln hun ge tuigenissen Mr Huygens: „Wanneer n nu hoort, dat mevrouw Eyl van haar schoonzoon zegt: ..het is geen man. het is geen méns. het ls geen vader", kunt u dan nor soreken van betrouwbare getuigen"? P-of Carp; .Schoonouders kunnen nooit in de strikte zin van het woord obiertlev» getuigen rijn. af?"ien van de vraag of er in deze ingewikkelde zaak n-g wel objectieve getuigen knnnen zUn VrUwel elke passage van prof. Carp's rapport wordt door mr Huygens ont leed. Zo wordt diep ingegaan op de ROELOFARENDSVEEN GESLAAGDE AVOND VOOR „OUDEN VAN DAGEN" Gisteravond was de Pancratluszaal meer dan vol toen de voorzitter van het comité „Ouden van Dagen" de heer M Nieuwint de revue „Opa, heb je al ge lachen?" met een kort welkomstwoord inleidde. Hierna was het woord aan het Naam loos Revuegezelschap, dit keer met me dewerking van het orkest „De VrUbui- ters" In de enkele jaren van haar be staan heeft dit revue-gezelschap zich in ieder geval een „goede naam" weten te bezorgen. Met een beschaafd programma weten zy met een liedje, een schets, mu ziek en conference de zaal te boelen. In de muzikale begeleiding had de pianist H. van Berkel een alleszins te waarderen aandeel. D? medewerking van het orkest „De Vrijbuiters" had eveneens een groot aandeel in het welslagen van het pro gramma. kwestie van de haat. die verdachte heeft ten opzichte van zUn schoonmoeder. De pleiter vraagt aan prof. Carp of het zo moet worden gezien, dat de verdachte door het doden van zyn vrouw, in feite zijn schoonmoeder heeft willen treffen. De deskundige verwyst ln dit verband naar zUn rapport Mr Huygens stelt de vraag of. daar er een mogelijkheid ls geweest, dat de ver dachte een aanslag op zUn schoonmoe der heeft willen plegen, de verschui ving van het slachtoffer bewust of onbe wust ls geschied. Prof. Carp geeft hierop een uiteen zetting om de factoren, welke tot een gemoedsverandering bU verdachte heb ben kunnen leiden. Een reeks vragen stelt mr Huygens vervolgens aan dr Hoelen. Mr Huygens: „Hoe staat U tegenover het zelfmoordverhaal van verdachte. Dr Hoelen: „Ik heb geen reden om aan de waarheid te twitfelen." Mr Huygens: „Acht U het gebruik van cyaankali voor het plegen van moord waarschijnlijk"" Dr Hoelen: „Integendeel, zeer onwaar schijnlijk." Mr Huygens: „Maar cyaankali is wel by uitstek het begeerde middel voor mensen, die zelfmoord willen pleg?n." Dr. Hoelen- „Zeer zeker." President: ,.Ju'.st hierom zou het van verdachte geraffineerd geweest kunnen zijn, om cyaankali voor het plegen van moord te gebruiken." Dr Hoelen: „Inderdaad, dat zou mo gelijk ziin." De verdediger bespreekt dan met dr Hoelen van de haat. welke verdachte voor zyn schoonfamilie had. Daarbij antwoordt dr Hoelen bevestigend op de vraag van mr Huygens. dat de dokter weliswaar een physieke afkeer van ziin vrouw had. Deze afkeer kan de des kundige echter niet als een motief zien voor het plegen van een moord. Dr Hoelen blijkt het niet eens te zyn met prof. Carp ten aanzien van bet feit. dat hij. om zijn schoonmoeder te treffen, zjin vrouw zon vermoorden. De get.-deskundige blijft in ver dachte ecn mens zien. die volkomen de gevolgen van zyn daden kan over zien. Verhoor ven verdachte Om tien minuten voor half een be gint de president met het verhoor van de verdachte. Tjjdens het horen van de getuigen, heeft verdachte vrijwel onaf gebroken op zUn nagels zitten by ten. Als hij van de president het verzoek knjgt om op te staan, is zyn gezicht van zenuwen wit vertrokken. De president gaat uitvoerig de voorge schiedenis na Verdachte erkent de verhouding. Hij betwist de verklaringen van getui gen. dat hU de verhalen ever de z ekte van zijn vrouw heeft rondgestrooid President: ..Maar ik heb toch d.e ver klaringen. o a. van de burgemeester Verdachte: „Die heeft zijn inlnehtln- gen. zoals gebruikelijk van de patiënten Uit Berkel President .Maar U heeft het toch wel aan enkelen verteld". Verd.: „Dat wil ik niet ontkennen". President: „Hoe kunt U als echtge noot en als medicus voor Uw verant woording nemen, rond te vertellen, dat Uw vrouw ernstig ziek was en er zelfs doodsgevaar was. U zegt, dat U er met Uw vrouw, zelf niet over heeft gespro ken. Er was dus een kans. dat zij dit van de buitenwacht moest horen Verd.: „Maar ik nooit over tumor ge sproken Dat hadden ze toch niet be grepen." President: ..Daar gaat het niet om. Mijn vraag is: „waarom vertelde U dit alles. Vindt U dat geen schending van uw ambtsgeheiméls U van nature zog eneigd om sensatieverhaling rond te strooien? En waarom zei U er bü, dat ze wel spoedig zou sterven." Verdachte die een aarzelende houding aanneemt somt de mencen op aan wie hU het heeft verteld. „Ik heb dal uit collegiale overwegingen gedaan". Deze verklaring richt bU het Hof zicht bare verwondering. Het gehele dra matische verloop wordt door de pre sident nog eens gereleveerd. Wanneer er verschil van inzicht in over het tijdstip, waarop verdachte de morfine injectie heeft gegeven, hervindt verd. zyn zelfvertrouwen weer. President aan het woord De president is aan het einde van de ondervraging van de verdachte ge komen. Een diep stilte valt in de zaal, wanneer hy zegt: „Ik heb me de laat ste dagen bijzonder bezig gehouden met het dilemma waarvoor een ieder hier is gesteld. Ik heb de zaak voor mjj willen ontdoen van alle medische-, toxicologische- en juridische geleerd heid. Ik heb getracht my ecn voor stelling te maken van de verschillen de mogelykheden. Dat zijn moord door een ander, natuurlyke dood, zelfmoord en moord door LT gepleegd. Van het plegen van moord door een ander is niels gebleken. Daar beroept U zich ook niet op. By de mogelijk heid van een natuurlijke dood. val ik direct over de gevonden blauwzuur in de stoffelyke resten. Als ik dan simplistisch door redeneer en dan tot zelfmoord kom, dan kan ik alleen maar een zelfmoord zien. die hangt aan de denkbeeldige draad van Uw eigen bewering. Blijft dus moord. U ontkent zulks. Dat past geheel in het beeld van Uw hou ding ter zitting, die aan ontkenningen zo rijk is geweest. Ik meen. dat er in mijn overwegingen toch wel iets logisch zit. (Zo min zit populaire logica in een nutshell). WEERWOORD VAN VERDACHTE. Dit met grote ernst uilgesproken woord van de president blykt op ver dachte niet de indruk te hebben ge maakt, als men zou verwachten. Hij reageert onmiddellijk en zegt: „Mynheer de president, ik hen bly met de logische gedachtengang. zoals U deze heeft ontwikkeld. Maar U ziet toch wel ecn belangrijke factor over het hoofd. Van de eerste dag van miin arrestatie af. namelijk heef» men mij als moordenaar gedoodverfd, dit nu heeft als een magische kracht op eeen ieder gewerkt." President: ..Dat verandert niets aan myn logische gedachtengang". Nadat een der raadsheren op ccn on kel punt nog vragen aan verdachte heeft gesteld, begeeft het Hof zich in Raadkamer om te beslissen over het verzoek van de verdediging, alsnog prof. Miiller. dr van Domen en de Enrrlse deskundige Purchase te doen horen. Na Raadkamer deelt de president mede, dat men geen termen aanwezig acht, om aan dit verzoek te voldoen. De zltt'ng wordt dan ges-horst tot morgenochtend tien uur. Dan zal de proc. gen, mr Van Gilse requireren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 13