LEIDSCH
DAGBLAD
Week van Parijs' Zaterdag bekroond
et 27 handtekeningen
WEBBERICHT
!og3sfe Jaargang MAA
MAANDAG 25 OCTOBER 1954
No. 28355
Lg&ur: J. W. Henny
wrfdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0,50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Na Frans-Duitse Saarovereenkoinst
ïelijk beslissende wending in
de geschiedenis van Europa
(Telefonisch van onze correspondent te Parijs)
linder dan 2 4 7+14, ofwel 27 ministeriële handtekeningen
stapels documenten, die uit 30.000 woorden bestaan: dat is het
iat geweest van de diplomatieke week, die Zaterdagmiddag in
in de Quai d'Orsay (het Franse ministerie van Buitenlandse Za-
in in het N.A.T.O.-hoofdkwartier in de Palais de Chaillot. werd uit-
Een resultaat, dat, zodra het door de betrokken parlementen zal
•krachtigd, een beslissende wending kan betekenen in de ge-
lenis van Europa. Want met die handtekeningen hebben in de
plaats Frankrijk en Duitsland de Saarkwestie geregeld, waardoor
g geopend werd voor de inschakeling van een souverein West-
ind in de Europese en Atlantische gemeenschap. Een West-
id, dat bovendien opnieuw bewapend zal worden, doch dat in
ider van de nieuwe West-Europese Unie tevens onder blijvende
Ie zal kunnen worden geplaatst. Een controle die - Mendès
heeft er nadrukkelijk op gewezen - overigens wederzijds zal
jn en die daarom van Frankrijk geen symptoom van v/antrouwen,
itegendeel een conditie voor het vertrouwen zal zijn.
dit probleem zijn goedkeuring aan alle
101' V' llisipunieil n 11 andere overeenkomsten afhankelijk had
■j 1 gesteld,
i rrentp Wflfll'flp I ^»dat ln de nacht van Vrijdag op Za-
^ÏWIC terdag de meeste politieke vraagstukken
tussen Mendès-France en Adenauer wa
ren bijgelegd, werden in de late ochtend
van eergisteren de voornaamste econo
mische problemen geregeld. Enkele de
tails moeten niettemin nog worden op
gelost cn die zullen Dinsdag hun beslag
krijgen.
Moskou wil overleg
iuzake Duitsland
P"""
je Nederlandse minister Beyen
Katerdag onomwonden erkend dat
result.ven. die in luttele weken wer-
Kboekt, uniek zijn en een wonder
ngt 1 Ken heten. Zijn Amerikaanse collega
illes gaf van een overeenkomstige op-
B blijk Aangezien geen van beide
eden gerekend kan worden tot de
■leraars of de natuurlijke vrienden
de Franse premier Mendès-France.
gi hun bekentenissen er een nog
^erkere betekenis door. Want nle-
Kzal kunnen tegenspreken, dat
pnverwacht-gunstige uitslag voor
iergrote deel op de rekening van
I mag worden geschreven.
„Europa's grootste
staatsman"
De plannen voor de West-Europese
It, mor de Saar en de Frans-Duitse
netnwhe samenwerking 7-ijn alle uit
■tin van de Franse premier ont-
En dank zij die plannen heeft
au vier moeilijk te overschatten
mlen gemaakt:
nd wordt nu steviger aan con-
I Europa gekoppeld;
[crisis in de Atlantische gemeen-
de Franse verwerping van
fgewend;
hel probleem van de West Duitse
■ping is een oplossing gevonden,
vheidene voordelen boven de
*n Europese Defensie Gcmcen-
[bezit
'ïtte is dan ook nog de Saar-
de wereld geholpen, een pro
dal niet alleen de Franse binnen-
politlek cn de betrekkingen met
jnd vergiftigde, maar dat hoven-
gok een onoverkomelijk obstakel
de weg naar Europese eenheid.
Is-France heeft, door dit alles te
ïen zich in enkele maanden
"nen als de grootste staatsman.
Westen misschien wel ln tiental-
in heeft opgeleverd,
veet, dat de Saarkwestie de za-
iet het laatste moment ln de
'igde te sturen, omdat Mendès-
hnuw aan de richtlijnen van zijn
"lement, van de regeling van
Weerrapporten
(Tan hedenmorgen 7 uur)
lli
reeenbul
zwaar bew
reeenbul
wzw 6 9 5
nnw 3 9 29
windstil 5 01
Koude nacht
KL'1 ve™acht tot morgenavond:
nacht met flinke opklaringen,
an de kust nog enkele versprcl-
I Tot zwak afnemende Noord-
kT'lnr overdag toe-
ng en ,ater kans op
Tot matig of vry krachtig
Zi'd-Oostelijke wind. Once-
ae temperaturen als van-
Opgemaakt te 10 uur)
26 OCTOBER
°P; 7 22
Maan op:
onder: 17 25 uur
Water onder: 16 45 uur
„ater te Katwijk te 3 02 en
1 nufl"ner bestaat alt l
Aan Franse verlangens
voldaan
In grote lijnen werd bij deze regeling
van het standpunt van het Saarpro-
bleem aan de Franse verlangens vol
daan. en van Frans standpunt is deze
oplossing zelfs nog iets voordeliger uit-
In een nota aan de Westelijke
Grote Drie (Amerika, Engeland en
Frankrijk) heeft de Sovjet-Unie
een nieuwe conferentie van Vier
over Duitsland voorgesteld, de vol
gende maand te houden. Daar zou
den de eenheid van Duitsland, vrije'
verkiezingen, terugtrekken van be
zettingstroepen en kwesties aan
gaande de Europese veiligheid be
sproken kunnen worden. Volgens
de nota moet overeenstemming be
reikt worden over het aantal, de
plaats van stationnering en de be
wapening van alle soorten politie
in Oost- en West-Duttsland, het
geen een einde zou maken aan
alle gevaren met het oog op de
herbewapening van Oost- of West-
Duitsland".
Moskou wenst de bijeenroeping van
een geheel-Europese conferentie
ter bespreking van een stelsel van
collectieve veiligheid in Europa. De
hereniging van Duitsland wordt de
belangrijkste en dringendste zaak
genoemd voor het verminderen van
de spanning
Voorts vraagt de Sovjet-Unie in de
nota of de drie Westelijke landen
bereid zijn hun ambassadeurs in
Wenen te laten spreken over het
sluiten van een staatsverdrag met
Oostenrijk.
In vier maanden:
jaren ouder
Pierre Mendès-France heeft met deze
resultaten zijn programma, wat de bui
tenlandse politiek betreft, verwezenlijkt
in een tijdsbestek, dat niemand voor mo
gelijk had gehouden. Alle grote klem
mende problemen zijn nu, wat de hoofd
lijnen aangaat, opzij gelegd.
Zaterdagavond hebben
langdurig tijdens
Aardverschuiving in Haïti
verplettert dorp
Volgens politieberichten zijn Dinsdag
op het TVest-Indische eiland Haïti 275
personen om het leven gekomen toen
een aardverschuiving als gevolg van
hevige regenval het dorpje Berly ver
pletterde. Duizenden tonnen aarde en
rotsblokken kwamen terecht op het
kleine dorpje, dat 30 k.m. ten Zuiden
aan de rivier de Momance ligt. De wei
nige huizen, die niet werden bedolven,
zijn zwaar beschadigd.
Amerika verleende vijf milliard
dollar hulp aan buitenland
De Ver Staten hebben in het begro
tingsjaar 1953—1954 tot een totaal be
drag van 5 2 milliard dollar economische
.technische en militaire hulp aan het ernstige longtuberculose,
buitenl.na verleend pit bedrag 1! een a vcc| be|er
vijfde minder dan hetgeen ln het voor-
Onvolprezen V.P.R.O.-actie!
„Ton voor Triëst"-patiënten
in ons land aangekomen
Ondergebracht in sanatoria
(Speciale berichtgeving)
Niemand op het station te Arnhem zou het de knappe 22-jarige Kathlnka
Für, een Hongaarse van origine, aangezien hebben dat zij zwaar ziek is. Nie
mand ook zou baar aangezien hebben dat zü de oorzaak was door haar
TBC dat haar broer en moeder gedwongen waren in het allerverschrikke
lijkste vluchtelingenkamp te Triëst te blijven, omdat de Australische immigra
tie autoriteiten opneming van de overgeblevenen van een eens welgestelde
Hongaarse familie de toegang weigerden omdat dit meisje lijdende was aan een
rn geen genezing te verwachten was in hel „hos-
dan een afgekeurde gevangenis daar in het
af gaande begrotingsjaar voor Ameri
kaanse huip aan het buitenland werd
besteed Er werd voor 3 5 milliard (het
jaar daarvoor voor 4.3 milliard dollar
aan militaire hulp verleend. Voor tech
nische en economische hulpverlening 1
besteedden de Ver Staten 1 659 000.000
dollar tegen 2 036.000.000 dollar gedu
rende 1952—1953
Nieuw-Zee!ai*.d worstelt met
ernstig vrouwentekort
„Er dient een beroep te worden ge
daan op Groot-Brittannie en Noord-
West-Eurnpa om een groot aantal „goe
de meisjes, uie een gezin willen stich-
üar Nieuw Zeeland te zenden.
en anders veertigduizend jonge
mannen in dat land verplicht zullen zijn
jaren te wachten voor zij kunnen trou
wen.'" aldus dr O. C. Mazengarb. voor
zitter van een onlangs ingestelde com
missie voor onderzoek naar de morali
teit van de Nieuw Zeelandse jeugd.
De jongemannen in het land hebben
op het ogenblik slechts vijftig procent
kans om te trouwen, zo zei hij.
Nehroe bezoekt Mandsroerije
Premier Nehroe van India, die een be
zoek aan communistisch China brengt,
is Zondag, in gezelschap van zijn doch-
ter. mevr Indira Gandhi, per vliegtuig
P.M.F. uit Peking naar Mandsjoeri.ie vertrok-
persconferentie waar h(j de steden Sjenjang, An-
riuehtelingcnk;
kunnen gadeslaan. Hij scheen in vier
maanden vele jaren ouder te zijn gewor
den en hjj was zo moe. dat hij zich nog
maar met moeite staande kon houden.
Maar veel rust zal hij zichzelf niet kun
nen geven. Hü weet welke taken hem
o ..„0 w nu "P binnenlands en vooral economisch
gevallën°dan diêrweik'e" in het"pfan-Van i <tcbied wachten en daaraan hoopt hij de
der Goes van Naters was geprojecteerd komende tijd zijn Herculische krachten
De Europeanisering Is uit het plan-Na- te kunnen wijden.
ters overgenomen, maar dat gebied zalMen verwacht, dat hu spoedig het mi-
nu niet aan de Raad van. Straatsburg nistcrie van Buitenlandse Zaken aan
worden gekoppeld, maar aan de nieuwe cen. an«er, en naar nij zelf hoopt een
West-Europese Unie. De democratische I socialist, over zal kunnen dragen.
parlementaire controle is daarin voor-1 jn het directe belang van Frankrijk 1 het Nederlandse vorstelijke paar.
zien. Er wordt verder een commissaris I heeft Mendes-France dit alles gedaan.
aangesteld, die zowel voor de buiten- doch Indirect niet minder in dat van het Prijs VCn f25.000
Griekse Koningspaar
te Scestdijk
Koning Paul en Koningin Frederi^
van Griekenland hebben gistermiddag
met hun gevolg ln een restaurant te
ÏTbermond de lunch gebruikt. Daarna
vertrokken zij per auto naar SoestdUk.
waar zij tot vandaag de gast zijn van
landse betrekkingen als voor de defensie j geheie Westen. Want de grote les
van de nieuwe Saarstaat aansprakelijk Zjjn optreden is wel geweest, dat een In de 525ste staatsloterij eerste klas.
zal worden. j herstellend Frankrijk kracht betekent is een prijs van f. 25.000 gevallen op lot
I voor de hele verdere Westerse wereld. I no. 8072.
De economische unie met Frankrijk en
dat is een uiterst voornaam winstpunt
Parijs, zal voorlopig blijven be- rj i
staan. Een Franse concessie aan Duits- Nachtelijtl drama VOOr RUSt VOV tlaiplïOng
land daarentegen is dat de pro-Duitse
partijen in Saarland vrijheid van han
delen zuilen krijgen voorzover
de grondwet zullen blijven houden.
Maar nu is de hele zaak op slag ver- j Honderd vluchtelingen uit een
anderd! Kathinka is niet langer in .i,v„
Triëst maar ligt sedert gistermiddag in °lj Triest zijn gisteren in Ne-
het goede Hollandse sanatorium te Hei- derland aangekomen, waar zij een
K3k saslmj onllwal vonden. Onde, deze
genezing voor haar kwaal kan vinden vluchtelingen bevonden Zich veertig
en haar moeder en broeder zijn niet lan- zieken, die werden opgenomen in
EJffiSÜ S.S «"«tortü. De overige vluchtelingen
leven beginnen zoals het dappere meisje zijn huisgenoten van deze patiënten.
3f Z' ?.'tdzï°d«f:hStarp!ÓS,"lnE Si Nederlandse gezinnen werden
naar Australië te komen, dan wel hier ondergebracht. Deze unieke hulp
in Nederland in te burgeren en aan het Qan vluchtelingen is liet resultaat
werk te gaan. a
Kathlnka heeft zich op haar gang
naar Holland danig geprepareerd en zij
spreekt zelfs al wat Nederlands, dat zij
daar ln Triest ijverig studeerde.
van de kortgeleden gevoerde actie
..Een ton voor Triëst".
Foto: Een deel van het transport
zei in Arnhem voet op Nederlandse
bodem.
Er zal cen nieuw parlement worden ge
kozen cn er wordt referendum ge
organiseerd, die deze richtlijnen zat
kunnen bekrachtigen of wel afwijzen.
In Franse regeringskringen maakt
men zich echter geen zorgen over de
uitslag van die volksstemming. De Saar-
bcvolking heeft herhaaldelijk bewezen,
zo verklaarde men in Tarijs dal ze cen
brug wil vormen lussen Frankrijk en
Duitsland, en met dat doel is het plan
nu juist ors-rcteld.
3?;jDuizenden wanhopige Vietnamezen
in storm naar Franse schepen
Velen om het leven gekomen
Duizenden Vietnamezen. voor het me
rendeel R. Katbol'eken uil de gebieden
Boei Tsjoe en Faf Piem in Noord-Viet-
nam. hebben Zaterdagnacht met tien-
Het meisje Für kwam niet alleen. Zij
kwam met een kleine honderd vluchte
lingen gisterochtend in Nederland aan. land ondergebracht te worden. De ande-
na een reis van bijna 36 uur. Twee ex- ren gingen door naar Utrecht. Er nas
tra wagons. Italiaanse D-rljtuigen derde geen sprake van een vervuilde haveloze
klasse, zaten achter de Italië-Nederland groep, geen wrakken in lompen: het wa-
Express gekoppeld. Twee wagons vol ren mensen die er over het algemeen
mensen, waarvan naast de glorende zeer behoorlijk uitzagen. Mensen echter
hoop op een nieuwe toekomst nog de helaas ook, die men bij nader aanzien de
dofheid van de doorstane ellende in de ellende op de groeven van het gelaa: en
ogen lag. ln de blik van de ogen kon aanzien. In
Honderd vluchtelingen uit alle delen die ogen blonk thans evenwel ook een
van Oost-Europa met zijn verwarde lach, gepaard met hoop. Zy\ werden
constellatie en dwangregimes, mensen, naar de koffie en de broodies in het
tallen vissersehenen samnans cn andere r,le de vrÖheid zochten. Mensen, van hotel Bristol geleid, waar ze welkom
kleine Wtulee? ^nhopiee poging wle thans eprst' na het beëindigen van geheten werden door ds Nieuwenhn en
- potinj oor]OB d<? vrl|hela êchte vrijheid, van de VPRO nelke rede vertaald
onuanKS een siorm. ae rran „nMSmir.n I ri™- „o., o„-„iv„k -„-„i-,
se schepen te bereiken, die voor Haipnng
'•oor anker lagen, omdat zij over het
land het Franse gebied rondom Haipong
niet meer konden bereiken.
Velen slaagden er in bij de schepen
te komen, die in de nacht hel verlicht
waren cn met zoeklichten het zeegebied
afzochten, doch vele scheepjes vergin
gen. waardoor honderden vluchtelingen
om het leven kwamen, aldus hebben op
gepikte vluchtelingen meegedeeld.
5 aangebroken.
De vrijheid, die tot hen kwam, met
dc hoop op genezing dank zü de VPRO i
en haar on.olpreren actie: „Een Ion T„n s„pte„ z(J
voor Triest. 1 De laatste étappe begon, de ontheem-
Die ton, bestemd om 50 van dc ergste den recIen naar huls Nederlancl5 te_
vluchtelingen gevallen naar Nederland hujs, w V£m de 1(W gjngen naar f(?n
goed sanatorium, de 60 familieleden
vonden een liefderijk onderdak in de
buurt van dat sanatorium.
Ie halen en hen hier eenezing te doen
vinden, werd dank zij het altijd me
delijdende hart van de Nederlandse
radio-luisteraar van iedere .ang,
stand en overtuigine. twee en een hal
ve ton! En inplaals
kwamen er nu 100..
Buiten het station stonden vele tien-
De scheepjes, waarmee de uittocht
werd ondernomen, waren volgeladen met
vrouwen kinderen en ouden van dagen,
die fantastische prijzen voor de tocht
hadden betaald
De gehele nacht 7-ijn de bemanningen
van de Franse schepen bezig geweest tallen autobezitters uit alle delen van
met het oppikken van de vluchtelingen, het land, die spontaan 3an de VPRO-
Het voormalige duikboot moederschip oproep gehoor hadden gegeven om de
„Jules Verne" heeft alleen al driedul- aangekomeoen naar de dnerse snnato-
zend mensen aan boord genomen. ria te brengen en de familieleden van de
Toen het na de stormachtige nacht patiënten naar de particuliere adressen
licht werd kwamen nog steeds van alle in de omgeving van de betrokken sana-
kanten scheepjes naar de Franse sche- toria.
pen varen. Zondag overdag ziin onge- Er waren 94 vluchtelingen <éèn gezin
veer 5.000 vluchtelingen in Haipong aan I komt nog na), van wie er 53 in Arnhem
wal gebracht. I uitstapten, om in het Oosten van ons
Lelijke tegenvallen voor regering
Beroep op Engelse havenstakers
haalde niets uit
Weinigen der vluchtelingen spraken
Frans. Duits of Engels, maar bet zal
wel gaan op de duur. Dat bewee- rle
4-jarige Vera Simonjenko, wier Rus
sische (anti-communistischei vader
in een sanatorium te Amerongen werd
opgenomen en die nu mei haar V'.ugn-
slavische m«eder bü een familie te
Vecnendaal haar intrek nam. Want
taalverschil of niet. zij speelde on-
middrllijk met haar twee Hollandse
pleegbroertjes. Met deze 100 vluchte
lingen heeft ons kleine landje cen Se-;-
te beurt gemaakt en hcél de wereld een
voorbeeld gesteld
Vandaag massa - vergaderingen, die over al
of niet voortzetten beslissen
Demonstratie in Hydepark
met Schotse pijpers voorop
Buit van f15.000
I UIT WARENHUIS TE TILBl'RG
In de nacht van Vrijdag op Zaterdag
hebben tot nu toe nog onbekenden zich
door Inklimming toegang verschaft tot
een warenhuis in de Heuvelstraat te
Tilburg Zij doorzochten de kantoor
ruimten en troffen In een der ka'ten
een bedrag aan van ongeveer f. 15 000
I dat werd buit gemaakt.
Voor de in het warenhuis aanwezise
goederen toonden de dadens) geen be
langstelling.
Terwijl Bondskanselier Adenauer Saorgehicd, waardoor een werk van
van West-Duitsland toeziet, tekent I grote politieke activiteit in Parijs
de Franse premier Mendès-France met succes werd bekroond,
de Frans-Duitse verdragen over het
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
Vandaag gaat de rampzalige haven
staking de vierde week in. Op de scheeps-
reparalicwcrven wordt reeds zeven we
ken gestaakt. De schade beloopt hon
derden uiillioenen guldens.
Als er heden of morgen geen veran
dering in de situatie komt zal de rege
ring vrijwel zeker de lossingsarbeid door
militairen laten geschieden. Hoewel
Zaterdag en Zondag werd
massa-vergaderingen gehouden naar
leiding van het beroep, dat de regering
en de verantwoordelijke vakbewegings
leiders op de stakers hebben gedaan om
het werk heden te hervatten. Buiten de
poort van een der dokken spraken zich
duizend man eenstemmig uit vóór her
vatting van de arbeid. De zogenaamde
vaste arbeiders, die zich gewoonlijk bi)
conflicten het loyaalst gedragen, waren
echter geleidelijk verdeeld over al of
niet voortzetten der staking. In vele
ndere groepen heerste dezelfde aarze-
jcheiden? svmptcirien waren, welke "ng Br zullen daarom vandi
'de verwachting wekten, dat het sla- aantal nieuwe bijeenkomsten gehouden
kingsfront gedurende het weekeinde zou i worden zowel ln Londen als in andere
worden doorbroken, blijft de massa der I havensteden
havenarbeiders halsstarrig. I Inmiddels doen de stakers pogingen
het conflict tot Manchester uit te brei-
I den.
Hydepark. het uitgestrekte Londense
i park. werd gisteren nu eens niet be-
heerst door Zondagswandelaars en eie-
.raonJ g3nte rult«i"S- maar door duizenden sta
kers. die er kwamen luisteren naar de
leiders van de opstandige bonden van
stuwadoors en lichter'.iedën.
Het was een ordelijke demonstratie,
die opgeluisterd werd door Schotse pij
pers en doedelzakspelers, die deze ge
beurtenis het aanzien gaven van een
folkloristisch festijn. Reden voor fecr-
teliikheid was er evenwel allerminst
want de aanwezige stakers schaatoi-n
zich als éen man achter hun leiders
die voortzetting van de staking eisten
tot aan hun verlangens is voldaan
Het Ir dus een lelijko tegenvaller voor
de regering en \oor alle verantwoorde
lijke personen, die hadden gemeend dat
een beroep op de redelijkheid het thans
zou winnen.