Vo<
Voor mijn part vliegt
de hele raad de lucht in"
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Dinsdag 12 October 1954
Tweede Blad No. 28344
'(l»ncertgebouworkest in New Y ork
1,'J'ste concert voor V.N. na stormachtige
overtocht
Groot succes bij 2000 gasten
de
ma/Jet Amsterdamse Concertgebouworkest heeft gisteravond ter gele-
,ni(!(ieid van de jaarlijkse receptie, gehouden door de voorzitter van de
31 lj| mene vergadering der Ver. Naties - dit jaar de Nederlandse diplo-
t mr E. van Kleffens, wiens echtgenote mede aanwezig was - zijn
e concert gegeven, namelijk in de hal van het gebouw der Ver.
te New York.
bllf'
r - Het orkest was gistermorgen te New York van boord gegaan en
n kort daarna zijn eerste repetitie na een onplezierige en storm-
lim^ige overtocht over de Atlantische Oceaan.
De heer André Jurres verklaarde dat het schip als een rieten
dje door elkaar was geschud gedurende een dag en een nacht
;len op zee en wel vorige week Woensdag. Verscheidene orkest-
werden toen ziek en bijna niemand kon zijn hut verlaten,
De Rijndam liep Hoboken om vier uur in de nacht binnen en om 8
en konden de 106 orkestleden van boord gaan. Het schip was onge-
fjjl» 12 uur te laat.
Illllli
•n aan alle douane-formaliteiten sorgskl, „Daphne en Chloé" van Ravel,
an was, nam men plaats in vier I de symphonle nr 103 (de z.g. Londense i
van Haydn en de Egmont ouverture van
Ludwlg van Beethoven.
ile bussen die een aardige Ame
nse attentie de „Rembrandt," de
neer,' Frans Hals" en „van Gogh"
en. Deze bussen die de beroemde
Gc-landse namen droegen en het
beroemde Nederlandse orkest ver-
,8"en, zetten vervolgens koers naar
ie j Park Sheraton"-hotel, waar de Ne-
irui-^ndse musici tijdens hun verblijf in
nen York zullen vertoeven.
Meart na aankomst ln het hotel ge-
aften zijn tezamen de koffiemaaltijd,
9!"'Tna de meeste orkestleden een wel-
namen of hun koffers uitpak-
''Slechts zeer weinig orkestleden na-
de gelegenheid waar om vóór zij
dezelfde bussen naar het V N.-ge-
yf gingen, eerst nog een kijkje in de
aw»te nemen,
rketi - m
orkestleden sloegen kort daarop in
^Vergaderzaal van de Assembleé der
j in hemdsmouwen energiek aan 't re-
en. Deze ijver was alleszins verklaar-
daar de leden van het orkest door
'g. ïstormachtige reis met de Rijndam
j gelegenheid hadden gehad om aan
te repeteren, zoals oorspronkelijk
bedoeling had gelegen.
2.80 musici werden bü het betreden van
lo itebouw welkom geheten door mr E.
thsian Kleffens die hen van het po
's c, af kort in het Nederlands toesprak.
llSjarop betraden de orkestleden het
FlEim, Eduard van Beinum hief de
M(reerstok en de repetitie was begon-
De dirigent die eerder naar de V.S.
vertrokken en zijn mannen onge-
30, twee weken niet gezien had. scheen
ig iiIngenomen te zijn met de prestaties
00' zijn orkest bij deze repetitie.
Na het concert, dat een groot su
oogstte, begaf men zich naar de foyer
nabij de ingang die onder de grote
zaal ligt. Hier was een podium opge
trokken voor een dansorkest, welks
klanken een groot contrast vormden
tot wat kort daarvoor ten gehore
gebracht.
In de aula achter de ingang wi
vijf bars ingericht. Het dansfeest
duurde tot diep in de morgen.
De gasten waren de hoofden van de
delegaties, hun plaatsvervangers
adviseurs, benevens een groot aantal
feden van het secretariaat en auto
riteiten van de Ver. Staten en de stad
New York.
Morgenavond zal de Vara opnamen
uitzenden van het concert, dat het Am
sterdamse Concertgebouworkest gisteren
in het gebouw der V.N. te New York
heeft gegeven ter gelegenheid van
receptie van de president der algemene
vergadering Het concert zal worden op
genomen op banden, die per vliegtuig
naar ons land worden gezonden.
Ontwapening ter sprake
jemirgistfravond plaatsgenomen op een wapening, in het ^bijzonder over de
lo3 vo?r d,t d0e .°PKet™kken P°" jongste Russische voorstellen.
v°or de vergadeizaal. De Brit Sclwyn Lloyd en de Frans-
Ha-er hen verhief zich het grote drie-I man juies Moch vroegen toelichting aar.
,aimsionalf symbool van de V.N. op vvisjinski, die op zijn bellrt cveneens
blauw fond. De zaal, die cirkel- een aantaj vragen stelde. De Rus ver-
ng is loopt aan de achterzijde in klaarde dat dP sovjet-Unie haar voor-
rfchthoek uit, waar nog een aan- ste! gebaseerd op het Brits-Franse plan.
Orzetels cn een klein balcon zijn on- gedaan had teneinde de oplossing
5 ebracht. De wandversiering is uit- •-
ierd in blauw en goud.
3 j waren 2000 gasten aanwezig. Uit-
joerd werden de volgende werken:
rin-vcht op de kale berg" van Mous-
3;- Feest te Den Helder
i<:r 3EZOEK VAN AUTORITEITEN
,r" -e feestelijkheden in Den Helder ter
vüiLgenheid van het 100-jarig bestaan
de Adelborstenopleidmg Willems
wat 1 werden - gelijk gemeld - gister-
hi een buitengewone raadszit-
door de burgemeester mr G. D. Re-
st officieel geopend,
jtja diens rede werd op voorstel van
en W. besloten de zilveren plaquette
N i de gemeente Den Helder aan de
c rinierskapel van de Kon. Marine aan
''«heden.
r?,an de Senaat van het Corps Adel-
'sten werd door de burgemeester een
,n irzittershamer overhandigd, ontwor-
door de beeldhouwer Dirk Bus.
:»e voorzitter van het Comité Den
■50.'der Marinestad. wethouder J. J.
wees erop dat de feesten
rf Jr buiten de waarde van het Helderse
j.:urele leven willen demonstreren en
"ens de band tussen de burgers onder-
)bp[I en de burgarjj en de Marine willen
hiniptevlgen.
•38->rof Wlegers Bruin, stedebouwkundig
ihai/lseur van de gemeente, gaf een over-
37-it van de ontwikkelingsplannen voor
wederopbouw van Den Helder, mede
ver band met de te verwachten uit-
Riding van de stad tot 60 70.000 in-
ion ners.
rJa deze lezing maakten de autoritei-
c een tocht per autobus door de nieu-
'Jerl wijken van Den Helder -
Ja een rondvaart door de haven be-
j'ht het gezelschap het vliegkampschip
6_arel Doorman", dat gedurende de
ij-stweek door het publiek bezichtigd
160117 worden, evenals trouwens de andere
1iepen in de nieuwe haven.
B'[ n het Kon, Instituut, dat daarna
jfd bezocht, heeft de Commandant,
'p'tein ter zee H A. W. Goosens, in
yj toespraak d' wens uitgesproken, dat
a bezoek in belangrijke mate ertoe zal
iragen de belangstelling voir de Mi
nt re ln het aleemeèn en het Kon. Instl-
•ctiit in het bijzonder te verlevendigen,
iwa^et bezcek van de autoriteiten werd
- .loten met een diner, aangeboden
M>r het gemeentebestuur van Den Hel
gele gasten woonden 's avonds nog
i concert bli ln de nieuwe Marineka-
rie. dat werd gegeven door het sym-
"nie-orkest van de Marinierskapel
leidins van Gijsbert Niemvland en
Kon. Zangvereniging Helders Man-
ikoor onder leiding van Hendrik
Isz. De bariton David Hollestelle ver-
nde zijn medewerking aan dit con-
Premier Malan treedt
eind November af
Havenga zal hem opvolgen
De Zuid-Afrikaanse eerste-minlster,
de 80-jarige dr Malan, zal op 30 Novem
ber aftreden, aldus is Dinsdag tc Pre
toria bekend gemaakt, nadat het kabi-
Maandagavond in buitengewone
zitting was bijeengekomen. Men ver
wacht algemeen, dat de 72-jarige minis
ter van Financiën en plaatsvervangend
premier, Havenga, Malan zal opvolgen.
Dr Malan. een van de krachtigste
voorstanders van „apartheid', heeft ln
een verklaring aan het blad „Die Trans
valer" te kennen gegeven altijd geloofd
te hebben, dat een leider dient te weten
wanneer hij de teugels uit handen
moet geven ,en niet moet wachten, tot-
dgt vermindering van lichamelijke en
geestelijke vermogens of andere omstan
digheden hem tot aftreden dwingen.
„Er zijn natuurlijk," zo voegde Ma
lan er aan toe. „belangrijke kwesties,
die ik graag opgelost had gezien, maar
ik moet tevreden zijn met de maatre
gelen die tijdens mijn ambtstermijn
zijn genomen." Men neemt aan, dat dit
sloeg op zijn wetsontwerp, dat beoogt
kleurlingen van gemengd ras van de
kiezerslijst te schrappen. Dit wetsont
werp zal in de volgende zitting van het
parlement in Januari weer worden be
handeld.
Dr Malan is in 1948 veldmaarschalk
Smuts als premier opgevolgd, nadat de
Verenigde Partij, de partij van Smuts,
bi) verkiezingen was verslagen.
Minister Staf:
„Meer moderne wegen
noodzakelijk"
Geen geweld aan landelijke
rusfr
„Vele van de door dc K.N.A.C. opge
zonden klachten geven de situatie
juist weer", aldus de Minister van
Oorlog in zijn antwoord op het recente
adres van de Automobiel C'lub inzake
het militair verkeer in dc Neder
landse recreatiegebieden. De Minister
onderstreept voorts de mening van de
K.N.A.C., dat bij liet huidige icrkeer
ons land meer moderne wegen vraagt.
Aan het verzoek van de K.N A C. om,
in het bijzonder in de vacantiemaan-
den, er in de meest mogelijke mate re
kening mede te houden dat de lande
lijke rust geen geweld wordt aangedaan,
zal zoveel mogelijk worden voldaan.
Behalve in een enkel geval acht de be
windsman van Oorlog het aanwijzen van
bepaalde circuits voot militaire trans
porten onuitvoerbaar.
De verbetering van de secundaire we
gen, welke het militaire verkeer gebruikt
en die naar de mening van de K.N.A.C.
tot dat doel blijvend geschikt dienen
te worden gemaakt, is een onderwerp
van voortdurend overleg tussen de Mi
nisters van Oorlog en van Verkeer en
Waterstaat.
(Ingez. yed.-Adv.>
S.S.-ers klitten samen
Belgische politie deed inval in
vergadering te Brussel
Sedert geruime tijd reeds hield de
Belgische veiligheidsdienst het oog op
clandestiene bijeenkomsten van gewezen
SS-ers ln het Provinciaal domein tc Hul
zingen nabij Brussel. Deze vergadering
stond onder leiding van een zekere
Debbaudt, gewezen lid van het Waalse
Legioen.
Volgens „Het Laatste Nieuws" (Brus
sel) heeft de Belgische recherche Zater
dag j.l. een inval gedaan in een lokaal
waar een twaalftal Belgische, Zwitserse,
Duitse en Nederlandse oud-SS-ers
bijeen waren, allen behorende tot de
z.g. Sociaal-F.uropese beweging. De
SS-ers werden door de veiligheidsdienst
ondervraagd en een belangrijke docu
mentatie werd in beslag genomen. Het
blijkt hier om een neo-fascistische
organisatie te gaan, die haar zetel in
Lausanne heeft. Alle vreemdelingen
werden over de grens gezet. Genoemde
Debbaudt diende bü de laatste wetge
vende verkiezingen in België een kies-
lüst in.
Nieuwe namen in
Frans schandaal
Politie zoekt naar
„derde man"
De communistische journalist André
Baranès, een hoofdfiguur in het Franse
schandaal der „lekken", heeft gisteren
nieuwe namen genoemd toen hü ver
hoord werd, waarbij misschien de naam
van dc „derde man" in hoge kringen,
die, naar Barancs beweert, geheimen van
de Nationale Defensieraad heeft door
gegeven aan de Franse communisten.
>GELVLUCHT
Verzet in Oost-Europa
Hard drukt de hand van de bezetter
op de volken van Oost-Europa. Het com
munistisch regime in Polen bijv. „houdt
alleen stand door een permanente oor
log van de leidende bovenlaag tegen het
eigen volk, een oorlog waarin de heer
sende groep alle gewenste wapens ter
beschikking heeft," aldus een dezer da
gen verschenen Amerikaans rapport, dat
gebaseerd is op geheime inlichtingen lilt
verschillende bron. Er is niet veel kans,
dat de onderdrukten het juk kunnen
afschudden. Zelfs een man als de Poolse
Deze kringen verklaarden echter, dat generaai Bor-Komorofski, die gedurende
e door Barnnes rennernde namen niet. de tweede wereldoorlog een van de
voornaamste leiders was van het verzet
tegen de nazi's en zich aan het htofd
stelde van de opstand in Warschau, toen
de door Barancs genoemde namen niet
eerder onthuld zullen worden dan wan
neer de autoriteiten gelegenheid heb
ben gehad het verhaal van Baranès te
toetsen.
Intussen Is gisteravond een plastic-
bom geworpen naar het districtsbureau
der communisten in de Rue d'Alsace.
Vier personen werden gewond, van wie
een vrouw ernstig.
Burgemeester van Nieuivk
11
hoop
Het Nieuwkoopsc gezelschap
de Jacob Maris
(Foto L.D./Van Vliet)
bor.'t.
km'
ss f' i
Uf STANDWERKERS IN ACTIE
"n: Als onderdeel van het uitgebreide
U •-•stprogramma, werd gisteravond een
idoot landelijk standwerkersconcours
("houden.
1 Bü de afdeling „zwemmers en hoog-
.irkers" behaalde Abraham Polak uit
rofcnsterdam met 35 pnt de eerste prijs,
f -Tweede werd in deze categorie E de
?;-eyer uit Utrecht met 34 pnt en derde
-i)j; Balakian uit Leiden met 30 punten.
-''-Wethouder J. j. Landman huldigde
y; pryswinnaars en haalde het gezegde
L(;..n, dat hij eens van een standwerker
o::td gehoord „Het is een prachtig vak,
f- leen Jammer, dat Je er je brood mee
oet verdienen".
Gemeentebestuur vloog naar Londen om
industrie te bezoeken
Een goedgemutste burgemeester Van der Weijden van Nieuwkoop
yerzekerde ons vanochtend, dat voor zijn part de hele raad in de lucht
kon vliegen. Zo'n uitlating kan een burgemeester zich over het algemeen
niet veroorloven, vooral niet als die gehele raad dit commentaar aanhoort,
zoals vanochtend het geval was. Maar er kwam geen protest.
Deze historische opmerking werd gelanceerd in de wachtkamer van
Schiphol, waar de Nieuwkoopse vroede vaderen wachtten op het vliegtuig
dat hen voor een ééndaags bezoek aan Londen zou brengen.
Unieke gebeurtenis
Voor zover wij weten was dit reisje een unicum- een gehele gemeenteraad
gezamenlijk naar het buitenland, voor één dagje, om een fabriek te bekijken.
Onlangs berichtten wij reeds, dat in Nieuwkoop binnenkort een grote
industrie zal worden gevestigd als dochter-onderneming van de Engelse
industrie. Deze Nieuwkoopse industrie zal op den duur aan ongeveer 400
meiden werk bieden.
De gemeenteraad besloot, in de Londense fabriek eens een kijkje te gaan
nemen. Dat is begrijpelijk als men weet van hoe grote betekenis deze industrie
vestiging m Nieuwkoop is, sterker zelfs: voor de gehele omgeving van Nieuw
koop evenzeer.
Zo gebeurde het, dat tien Raadsleden (wethouder Van Tienhoven had ver
stek laten gaan), burgemeester Van der Weijden, de gemeentesecretaris en de
gemeente-architect vanochtend om kwart voor negen in de DC-6 „Jacob
Maris", met gezagvoerder Rackwitz, stegen voor de Londense trip. Vanavond
zou het gezelschap weer ln Nieuwkoop terug zijn.
In Londen werd een bezoek gebracht aan de British Thermostat Company,
waarvan de te Nieuwkoop te vestigen Teddington N.V. een dochtermaat
schappij wordt.
Voorts zou in de middaguren een trip langs Londens bezienswaardigheden
worden gemaakt. Twee vertegenwoordigers van de Londense maatschappij
in ons land fungeerden als gidsen.
De gemeente-architect en gemeente-secretaris blijven nog langer ln Lon
den om zakelijke besprekingen te voeren.
n de opstand i
de Russen voor de poorten stonden,
heeft zich Zaterdag j.l. dienaangaande
op ondubbelzinnige wijze uitgelaten. „De
Russen zijn precies op de hoogte van
wat zich in de landen achter het ijzeren
gordijn afspeelt Het minste teken van
afvalligheid betekent onmiddellijk de
dood. Het opbouwen van een effectieve
ondergrondse beweging tegen de Russen
zou oneindig moeilijk zijn," aldus de ge
neraal, die daarmee in enkele woorden
een beeld van de toestand gaf.
Maar al moge het Russische contra-
spionnagesysteem iets zijn. „wat de we
reld voorheen nog nimmer gekend
heeft." zoals Bor verder zei, en al zijn
de communistische leiders „buitenge
woon schrander, op een afstotende,
brute en genadeloze wijze." dit vol
maakte rijk-van-enkel-dwang heeft zich
niettemin genoodzaakt gezien rekening
te houden met de onderdrukten. Er zijn
drie factoren, die de ruggegraat van het
verzet vormen: nationalisme, te hoog
arbeidstempo en te weinig voedsel voor
de fabrieksarociders en de gedwongen
collectivisering en te zw^are inleverings
plicht voor oe boeren. Nu kan het na
tionalisme in het begin betrekkelijk ge
makkelijk de kop ingedrukt worden,
maar op den duur baten ook terechtstel
lingen niet meer, Zo wordt in bovenge
noemd Amerikaans rapport onthuld, dat
Gomoelka, eens secretaris-generaal van
de Poolse communistische partij, op weg
was naar een fusie van Poolse commu
nisten en socialisten, toen hij (dat was
m I948i beschuldigd werd van „rechtse
en nationalistische afwijkingen." Zijn
ondergang schynt echter de hoop onder
de Poolse partijleiders op een zuiver-
Poolse wijze van socialisme ia la Tito
in Joego-Slavic) nog niet vernietigd te
hebben. Er zijn zo zegt het rapport,
spanningen onder de partijleiders zelf.
Om aan de bezwaren van arbeiders en
boeren tegemoet te komen heeft Moskou
ongeveer een Jaar geleden besloten in
Polen en andere satelliellanden tot het
beschikbaar stellen van meer voedsel cn
werd zelfs toestemming gegeven tot het
verlaten van de collectieve boerderijen.
Natuurlijk moesten bij die ommekeer
„schuldigen" gevonden worden. Eerst
waren dat de z.g. „rijke boeren." de koe
lakken, maai in de laatste tijd is het de
bureaucratie, die de schuld krijst. Hoe
dat ook zij. In elk geval is duidelijk aan
het licht gekomen, dat vooral het boe-
renverzet niet weggecijferd mag worden.
Oost-Europa is een sterk-asrarisch ge
bied. in veel sterkere mate dan wij hier
West-Europa gewend zijn. In Joego
slavië heeft Tito tijdig het roer omge
gooid. Het hoogtepunt van de commu
nistische vloedgolf was daar bereikt,
toen omtrent twintig procent van de
boerderijen was gecollectivizeerd. Maar
de boeren wilden er niet aan en twee
jaar geleden koos Tito eieren voor ziin
geld: het inleveringssysteem werd be
langrijk verzacht en wie dat wenrie
mocht de gemeenschappelijke boerderij
verlaten. Er volgde terstond een uittocht
zodat thans niet meer dan 7% van de
Joego-Slavische boeren het kolchozen-
systeem aanhangt. Dè rest is weer zelf
standig en vry geworden, al is de opper
vlakte van de grond, die een boer mag
hebben, niet groter dan één gezin zon
der hulp kan bewerken. Het is veelzeg
gend, dat ook het Kremlin hier en daar
heeft moeten toestaan, dat de boeren de
collectieve boerderij verruilden voor een
eigen bedryf Zou Cats dan toch eeiyk
hebben met zün uitspraak: „een rijk van
enkel dwang, duurt gemeenlijk niet te
lang"?
DIPHTERIE. KINKHOEST? - Neen
INENTEN ERTEGEN? Fa!
Bij Uw dokter; iedere
Woensdag van 2—3 uur