J#
i
"litieke partijen, al of niet op
;ristelijke grondslag
—«er gang
LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 9 October 1954
Tweede Blad No. 28342
Stormen over Kamer geluwd
'"t overtuigt elkaar toch niet!
!t
conservatief een „dikke patser"?
(Van ome parlementaire redacteur)
laatste dag van de algemene politieke beschouwingen in de Tweede
loc!,iaide gisteren het debat weer in hoofdzaak om de vraag of men
dat de Christelijke levensovertuiging ten grondslag moet liggen
litieke partij, waartoe men behoort. „De P. v. d. A. doet dat niet",
Schouten (AR) in zijn repliek. De P. v. d. A. wil zich niet binden
nar levensovertuiging. Als partij ontkent zij de betekenis van die levens-
3 als norm.
t n>» niet juist", interrumpeerde het Katholieke lid Willems van de P. v.
201-tel het Goddelijke licht op de kandelaar en niet onder de korenmaat,
1 r
sibtLe interruptie blijkt wel, dat men elkaar in weerwil van alle betogen
J» tsitief en vaag
'e Protestantisme
zie
dement, het afzonderen in
d ,1 partijen, wordt nog altyd
verstaan-'. antwoordde dr
.Het betekent handhaving van
onder geiykgezinden.
.?c'itiek terrein, opdat in samen-
".et anderen het eigen geluid
ntrn gehoord, anders krygt men
van overtuigingen, welke
en kracht ontbreekt. Met
n tegen ons Isolement, vor-
ons vervlakking en ver-
lde tgeen leidt tot neutralisatie."
,r -test richtte dr Schouten tot
die zijn teleurstelling er over
ln sproken, dat de Protestanten
Itjrsn Tilanus niet scherper stel-
- r.;n genomen tegenover het
nlejSe
verhouding tussen mens en
Voiin WU (teen enkele tussen-
ildus dr Schouten, en dat is
1 n'noeg. Het geluld van de Pro-
d. die zich heeft beroepen op
orr. n de Libertijnen uit vroeger
het geluid van een Protes-
dat uiterst vaag en als het
uitgehold karakter draagt,
aan de Protestantse religie veel
vo.gebracht. Het heeft zich altyd
els.'
iff touden de Japonse
ouwen haar land
besturen
p^nse vrouwen ziin het helemaal
met de regeringspolitiek en
Rebben dertien vooraanstaande
»-it het. land-van-de-kimono
«rs. ambtenaressen en vrouwe-
leijici) een soort „schaduwkabi-
rmd en maar dadelijk verteld
iet zouden doen als zij mlnls-
n van Japan. De premier (of
n zlln: „première"?i. mevr. Hi
ll drong aan op meer werkeiyk-
>y de benoeming van ambas-
,-een zuivelboer naar Denemar-
rér.tderland. een verstandige huls-
ar de Ver. Staten en eén riJst-
A lar Siam". zei ze. De ..minister
lde iciën". mevr. Isjigaki. kondigde
lastingen" aan voor ..elke ver-
eid, waarby van geisja's ge-
jjérdt gemaakt" Mevr. Jamamoto,
lm, ter van Handel en Industrie",
'niet verder brengen dan een
•ht en zei. zinspelende op de
nanciële steun van Amerika:
h als een vrouw die leeft van
van de millionnair. die haar
is".... Meer matigheid be-
.fiy „minister van Voedselvoorzie-
ur evr. Foenada. die zei: „Beperk
waarop sterke drank geschon-
B 0 worden tot zes of tien na
ig en arresteer ledereen. die
is. onmiddelllik". Merkwaar-
attingen huldigt de „minister
'hciïrwüs", mevr. Sjimizoe. die. be-
;enblikkeliike salarisverhoging
ngj voor degenen, die bii net on-
r. erkzaam ziin. hogere salarissen
-..voor hen. die bii het lager on-
;i.jerken dan voor professoren
ni aal-voelende vrouw zou de ml-
p,.or Openbare Werken ziin. mevr.
DVa (die in Amerika heeft gestu-
"/ant zy eiste brandvrüe wonin-
ecatr zedig is ze ook. want ze wil
ogen hangen van luiers en „in-
•dlngstukken" uit de ramen der
ciarga (Moskou) bepleit
,tr:dzame samenwerking
d szaam naast elkaar bestaan is
r i.?n mogeiyk. maar beslist nood-
dts aldus schryft de Russische
prof. Eugene Varga in het blad
urr Tijden" (Moskou). Er is een
Tein voor internationale econo-
■vj-amenwerking. aldus prof. Varga.
;K:t geven van „werkelijke" hulp
ht-ontwikkelde gebieden,
r i-vjet-Unle stelt belang in de ont-
g van die gebieden, aldus prof.
n is bereid technische en andere
bieden. Hij noemde vreedzame
«trekkingen een beproefd mid-
de vrede te bewaren. Dit opent
logeiykheid van de ontwikkeling
Vl; :urele betrekkingen tussen lan-
verschillende sociale stelsels.
vJet-Unie kan. met de nieuwste
'«jen gesteund door „trouwe bond-
s"\ waaronder „de steun van vele
r' en arbeiders in de kapitalistl-
ten en in het bijzonder in de
e en halfkoloniale landen", elke
„een verpletterende slag" toe-
N'SES BEATRIX BEZOCHT
-OOSTERSE SCHATTEN"
Beatrix heeft gistermiddag
ü'-ar klasgenoten van het Baarns
een bezoek gebracht aan de
--stelling „Oosterse schatten", die
lykamuseum te Amsterdam wordt
De
van het
Sia, de heer H Visser, heeft de
en haar medeleerlingen rondge-
ogs de afdelingen, waar kunst-
ei :eid en prenttekenlngen worden
seerd.
ff
scherp gekeerd tegen de Gereformeerden.
Het kenmerk van de Libertynen was
het streven naar vrijheid van denken
en handelen, los van alle Goddelijke en
kerkelijk gezag. Het maakte zich sterk
in de stryd tegen het positief karakter
van de Protestantse religie.
Valse profeten der
verdraagzaamheid
Ook ds Zandt (S.G..P.I noemde de
Libertynen de valse profeten van de
verdraagzaamheid. Omdat zii vele voor
beelden hebben getoond van onverdraag
zaamheid.
heid. zy wil het oude verbeteren met
de ervaring van het nieuwe. In Amerika
en Engeland regeert het conservatisme.
Daarom gaat het zo goed. daarom leven
we in een tyd van hoogconjunctuur. Ook
ons volk zal niet ontkomen aan de
conservatieve gedachte, die door de
wereld waart."
Aan het slot van de vergadering werd
met 5 tegen 68 stemmen een communis
tische motie verworpen om de 6% loons
verhoging verplicht te stellen.
Franse Siamese tweeling
gescheiden
Een Siamese tweeling, die Dinsdag in
de omgeving van Parys was geboren, is
Vrydag in het ziekenhuis St. Vincent de
Paul in Parys gescheiden. De belde meis
jes, Mlchèle en Nadége Aubrun. waren
ter hoogte van de navel aan elkaar ver
bonden. De vleesbrug. die haar verbond,
bevatte gemeenschappeiyke delen van
belangryke organen, onder andere van
de lever. De scheiding schijnt geslaagd
te zyn. al heeft een van de kinderen de
chirurgische Ingreep biykbaar slecht
verdragen.
Koningin Elizabeth breekt met
een traditie
Koningin Elizabeth van Engeland
heeft gebroken met de traditie, dat bij
de Ascot-races geen gescheiden perso
nen binnen de kring der koninklijke toe
schouwers mogen worden toegelaten.
Binnen deze „koninklijke kring" zal
echter nog een kleine zone blijven be
staan. waarin niemand zal worden toe
gelaten. tenzij op speciale uitnodiging
van de koningin. Hier zullen de hof-
reglementen. die op echtscheidingskwcs-
ties betrekking hebben, nog steeds gel
den. zodat de traditie althans gedeelte-
ïyk gehandhaafd blijft
De Ascot-races worden in Junlra.s.
gehouden.
Samenwerking noodzakelijk
ondanks diepgaande gesehillen
Onoverbrugbare kloof töcli winst!
(Van onze parlementaire redacteur)
Het Is een debat in grote styi geweest dat de Tweede Kamer deze week heeft
gevoerd over het Mandement omdat het ging over partybeginselen, OTer geloofs
overtuiging en levensbeschouwing als basis van het doen en laten der mensen.
Een dergelyk diepgaand gesprek was na de oorlog In het Parlement nog niet
gehouden en men moet er ver voor teruggaan in de parlementaire geschiedenis
om zulk een groot beginsel-debat, waar mede het hele volk meeleefde. In de
handelingen der Staten-Generaal aan te treffen.
Men moet zich niet voorstellen dat de
politieke leiders in de Tweede Kamer
het Mandement alleen hebben aange
grepen als een gelegenheid voor politieke
propaganda, als een middel om elkaar
met spitsvondig vernuft onaangename
dingen te zeggen en daarvoor applaus te
verwerven van de eigen aanhang. Ii dit
debat sprak het geweten, ongeacht de
kiezers Zo kon het gebeuren dat leden
van de P v .d. A. applaudisseerden na
een rede van prof. Oud en dat de socia
listische mej. Zeelenberg hem de hand
Plechtig zeide tenslotte dr Sehou ten kie' of schoon de P.vd. A..en de
nog aan het adres van de heer Willems. I V V D 'n de politiek anders fel tegen-
dat als hii het licht in de P. v. d. A. 0VfJ elkaar staan.
op de kandelaar wil plaatsen, dit bete- I Men moet op/ niet denken dat prof.
kent. dat hy is toegetreden tot een
partij, die het niet op de kandelaar
plaatsen, maar onder de korenmaat wil
houden.
In edele verontwaardiging protesteerde
de heer Willems. van wie iedereen in de
Kamer weet. dat hii een zeer ernstig
Christen is en daarom ook in de Chris
telijke partijen zeker niet als een „af
vallige" wordt beschouwd. Er heers'
daarom altijd een sfeer van bewogen
heid als hy in edele verontwaardiging
protesteert.
Conservatisme
Oud van de V V D. en mr Burger van de
P. v d. A, alleen maar met minachting
hebben gesproken over het Mandement.
Evenals de heren Schouten en Tilanus
hebben ook zij warme woorden van
waardering gesproken over de strekking
inhoud van het Mandement, af-
land mei zyn gemengde bevolking,
samenwerking noodzakeiyk ls met eer
biediging van elkanders Inzichten.
Daarvoor hoeven de verschillen niet
te worden verdoezeld. Het ls zelfs
beter die verschillen helder te erken
nen.
Droom en
werkelijkheid
Van verschillende kanten is vastge
steld, dat het Bisschoppelijk Mandement
niets nieuws bevat. Maar waarom, zo
werd gevraagd, dan die verontwaardi
ging van de P. v. d. A.? Waarsohynlyk:
omdat de P. v. d. A„ naar eigen over
tuiging, zich zó behooriyk en niet on
christelijk heeft gedragen, dat het
Mandement een diepe teleurstelling was.
op mars
2?zien van de kerkelijke strafbepalingen. cen miskenning vaneen jonge party, die
Want ten aanzien van dit laatste puntzïlf meent ln de afgeiopeh Jaren een
heerst bleelc er pen diepe afgrond te gapen tus- aanzieniyke bydrage te hebben geleverd
I 5en Katholieken en niet-Katholieken. tot het herstel van het land.
Een niet te overbruggen kloof. op grond van verklaringen van Katho-
I lieke leiders, die mr Burger in het debat
En hoe vreemd het misschien klinkt: citeerde, had de P v. d. A. het Mande-
dat feit. die constatering van een on- ment niet verwacht. De P. v. d A. werd
overbrugbare kloof, is de winst geweest teleurgesteld ln de liefde ran Katholieke
van het debat Want daarmede is eens zijde en daarin lag de grond van de
te meer duidelijk geworden, dat in ons i overspannen uitingen van miskenning.
„De storm is over. de buien zün
hoen wat ritselt ln 't lover, is vrede
alleen."
Met deze dichtregels begon de heer
Welter (K.N.P.) zijn repliek. Maar hy
stormde zelf nog eens flink tegen de
P. v. d. A.. waarvan de heer Burger
hem had verweten conservatief (e zyn.
„In welke tijd leeft 11?" vroeg de
heer Weiter. „Ziet U een conservatief
nog steeds als een dikke patser met
een dikke gouden ketting op zyn buik.
met gouden ringen aan zijn dikke vin
gers, champagne op tafel en een pot
kaviaar, bedelende kinderen om hem
heen en een vrouw, die aan zyn voe
ten ligt om ziin schoenen vast te
maken?"
De Kamer daverde van de lach!
„Ik geef U de verzekemng." zo ver
volgde de heer Weiter. „dat het conser
vatisme op mars is omdat de wereld moe
is van alle progressiviteit.
verlangt naar zakelijkheid en nuchter- opdoet. Het regime aldaar vertoont, naar
Kamerdelegatie over West-Berlijn
Oprecht democratisch; voorpost vrij Europa
De delegatie uil de Tweede Kamer, i de delegatie uit de eerste hand heeft
die van 710 Juli een reis naar Ber- j kunnen vernemen, een benauwende ge-
lyn heeft gemaakt, heeft daarover lijkenis met de methoden van het Nazl-
thans verslag uitgebracht aan dc i bewind, zoals de Nederlanders dit in de
Tweede Kamer. De delegatie bestond bezettingsjaren aan den lijve hebben on-
uit dc heren Tilanus. Roosjen, dervonden. Nergens worden dan ook de
Scheps. Zcgering Hadders en Wijffels. j beginselen van de rechtsstaat zozeer als
De Commissie heeft ervaren, dat over- een dierbaar bezit beschouwd als in Ber-
hcid en bevolking van Berlijn door Kin. dat als een eiland van vrijheid
een oprecht democratische gezindheid midden in een politiestaat is gelegen,
zyn bezield.
DwKlb «ortt Berltln «cwfronwrd ,„„i, cl)Ierj moce ».ora„
getoond, hoe zwaar de druk is. welke het
van vluchtelingenprobleem uitoefent op het
van West-Berlyn en
Prof. Romme heeft echter de citaten
van mr Burger voltooid met de niet
geciteerde voorbehouden, die er aan
waren toegevoegd en die de voortduren
de mogelykheid van een Mandement niet
uitsloten. Het kan geen kwaad dat de
P v. d. A coor het Mandement weer
een juister begrip heeft gekregen van de
werkelykheld. Dat zal de P. v. d. A
schade doen en alleen de politieke
spanning, die voor de toekomst van ons
land allerminst gewenst is. kunnen
verminderen.
De stryd over dc meest gewenste
partij-vorming, al of niet op Christe-
lyke grondslag, zal voortduren. Het is
al een heel oude stryd. ouder dan het
bestaan van dc P. v. d. A.
Het voeren van die stryd in het Par
lement heeft deze week het scherp
stellen van dc verschillen, alleen maar
duidelijk romaakt. dat in weerwil van
die verschillen, samenwerking nood
zakelijk blijft met eerbiediging van
elkanders overtuiging. Zo ziin nu een
maal de verhoudingen in Nederland'.
Stormschade in Zeeland
De storm van de afgelopen dagen heeft
in Zeeland vry belangrijke schade aan
gericht aan het fruit dat nog aan de
bomen hangt. De omvanc van de schade
is moeilijk vast te stellen doch men
schat, dat enkele honderdduizenden kilo's
fruit zyn afgewaaid. Het grootst is de
schade op de bedryven waar men tenge
volge van het slechte weer en een ge
brek aan arbeidskrachten achter is met
de pluk. Het zijn speciaal de grootvruch-
tige rassen welke de grootste schade
hebben opgelooen. Bii de peren ziin dit
de Comtesse én de St. Remy en bij de
appels de goudreinetten en de Golden
Delicious. De meeste vruchten zyn afge
waaid op plaatsen waar de bomen slechts
matig met vruchten waren bezet. Bomen
welké afgeladen vol hingen vertonen een
belangrijk mindere schade.
Vrouw door gas gestikt
De 74-jarige weduwe Van Doesburg,
wonend aan de Nieuwe Langendyk te
Delft, is gisternacht door gasverstikking
om het leven gekomen. Zij had 's avonds
der gewoonte getrouw, een pannetje eten
op het gasstel gezet voor haar zoon. die
later thuis zou komen Ze zette de gas
kraan open. maar vergat vermoedelijk
het gas aan te steken. Daarna ging zij
naar bed. In haar slaap is zy door het
gas bedwelmd geraakt. Toen haar zoon
's nachts om ongeveer half een thuis
kwam. rook hy de gaslucht al in de gang
De G G.D. werd gewaarschuwd maar het
mocht niet meer lukken de levensgeesten
by de \touw op te wekken.
i- - ------ _-_j iuwikciuiKriiui UUICCI
ereld Duitsland onder een totalitair bewind ecoriomische leven
de Bondsrepubliek. Tussen
Januari 1949 en 1 Juli 19S4 kwamen er
in totaal 672.500 vluchtelingen naar
West-Berlyn. Dit aantal is geenszins
gelykmatig over de aangegeven jaren
verdeeld. De omvang van de stroom
houdt telkens ten nauwste verband met
politieke en economische gebeurtenissen
in de Oost-zone. Zo valt ln de grafiek
een hoge piek te constateren In het
eerste halfjaar van 1953. toen de in Oost-
Duitsland heersende gevoelens tot uit
barsting kwamen in de bekende gebeur
tenissen op de 17de Juni. Gedurende het
laatste halfjaar (Januari t m. Juni
1954> kwamen gemiddeld per maand
10000 vluchtelingen dat ziin dus al
tyd nog iedere dan 300 k 350 mensen
Beriyn binnen.
Wanneer de delegatie als haar oor
deel uitspreekt, dat ieder initiatief, dat
kan leiden tot het verlichten van het
lot der Duitse ontheemden, de warme
en daadwerkelijke steun van de Neder
landse overheid verdient, ziet zy daar-
by niet voorbU. dat het probleem van de
Duitse vluchtelingen in tragiek en in
urgentie nog wordt overtroffen door dat
■an de Internationale refugié's. Zy meent
«venwel te moeten waarschuwen tegen
de opvatting, dat op grond van deze
overweging de Duitsers hun eigen moei-
ïykheden maar moeten oplossen.
Zy herhaalt, dat het hier niet een
Interne Duitse kwestie betreft. Ber
iyn Is de voorpost van het vriie Euro
pa; alle Europese landen behoren zich
mede verantwoordelijk te gevoelen
voor het verschaffen van een mens
waardig bestaan aan degenen, die door
hun vlucht naar Berlijn aan de on
derdrukking weten te ontkomen.
KALODERMA
GELEE EXO
maakt banden zacht ai, ftuueei
Israels stafchef vreest
„tweede ronde"
Generaal-majoor Mosje Dayan. staf
chef van het Israëlische leger, heeft ver
klaard dat het „dringend nodig" is. dat
de Israëlische jongelieden een intensie
ve pre-mllitalrc oefening krijgen. De
Arabische bedoelingen zyn duidelyk. zei
hy. en de tweede ronde van de Israëlisch
-Arabische oorlog dreigt uit te breken.
Overbelaste plezierboot op
Japans meer omgeslagen
Op het Sagami-meer. 50 km ten Wes
ten van Tokio, is Vrydag een plezierboot,
dip overbelast was. omgeslagen. De boot
was toen slechts 300 meter van de oever
verwijderd. Twintig scholieren worden
vermist. Zyn zyn naar alle waarschijn
lijkheid verdronken.
BU restauratiewerkzaamheden aan de
Westminster Abdy in Londen een
werk. dat op tien Jaar geschat wordt
zijn verdere ernstige beschadigingen
vastgesteld aan de dakstoel, ernstiger
dan men oorspronkelyk had vermoed.
Een nader onderzoek bracht aan het
licht, dat het grootste deel van het uit
eikenhout bestaande dragend gedeelte
van het dak door vocht en insecten was
aangetast, zodat het dak binnen enkele
jaren ongetwijfeld zou moeten instorten
Politie in Cairo vindt wapens van
Mohammedaanse Broederseliap
Ter gelegenheid van de tentoonstelling
„Beelden op den Burcht" ln de afgelopen
zomer is door het tentoonstellingscomité
in samenwerking met de Leidse foto-
handel een fotowedstryd uitgeschreven
„Uw camera ontdekt Leiden"
Deze dagm zijn de talryke inzendin
gen - er bleek voor deze wedstrijd grote
belangstelling te bestaan - door de jury
beoordeeld. D? uitslag luidt:
le prUs: De heer J Brusche. zilveren
medaille van de stad Leiden en waarde
bon: 2e prijs: De heer W P. C. Vermey,
VVV-medaille; Eervolle vermelding: dr
W. Winsemlus; H. Renia; mevr. Cohen-
Coppel en Ir P. de Gruyer, allen waarde
bonnen
De jury heeft voorts verscheidene
troostpryzen beschikbaar gesteld.
Waar de beide hoogstbekxoonde inzen
dingen zich niet lenen voor krantenre-
produet'e, geven wij hierboven een
plaatje van de Inzending van dr Winse
mlus. welke de derde prys verwierf.
„Opperste gids" onder
huisarrest op zijn landgoed
aan de Nijl
De Egyptische politie heeft Vrijdag in
Cairo een geheime opslagplaats van wa
pens van cen groep van de Mohamme
daanse Broederschap ontdekt. Onder de
wapens, die van Italiaans fabrikaat wa
ren. werden 29 bommen aangetroffen.
In de afgelopen 24 uur is verscheidene
malen de arrestatie van de „opperste
gids" leider) van de Broederschap. El
Hodelby. gemeld, ontkend, opnieuw ge
meld en opnieuw ontkend. Tenslotte ls.
kennclyk na lang aarzelen, door de auto
riteiten bekendgemaakt, dat Hodciby tot
nader order onder huisarrest Is geplaatst
op zyn landgoed in de delta van dc Njjl
Hodelby was begin September uit
Damascus in Egypte teruggekeerd. Voor
zijn vertrek uit Damascus had hy in een
verklaring voor de radio een heftige
aanval gedaan op het beleid van premier
Nasser By aankomst in Egypte ver
wachtte hy gearresteerd te zullen wor
den. doch de autoriteiten, die van hem
geen martelaar wilden maken, volston
den met nauwlettend toezicht op zijn
doen en laten.
Maar thans zijn de autoriteiten er dus
toe overgegaan El Hodeiby onder huls
arrest te plaatsen.
De „opperste gids" van de Mohamme
daanse Broederschap beschuldigt de
premier er van. dat hy .Egypte verkoopt
aan de Imperialisten en zich afgeeft met
de Britten". De tegenbeschuldiginq van
de regering luidt dat Hodeib.v. om per
soonlijke redenen, na zelf getracht te
hebben met de Britten te onderhande
len. probeert het land in de chaos te
storten, door „het spel van de Israëliërs I
en de communisten te spelen".
Win
V
-G^ f
V,
XYbdXJjrcósJjJ) VAJCuS Wt
ÓJSLWnsJDX^
Pins Vonqtiricl V L V.
houdt i« tifccejmwztour-
r<0Crt Crrn Vjiljdvf-j rvsi
•ex*-
V" j
Javtemond. is vun. Comi
té' opy eieftt ten bote vara
1 .Hst victeVcihseraKind''
y.H
'öL
Eaira Wasseraam: sta.
ten voCkstaundwsde
hoofden bij (iifcnax
JteOudeOeyt' bekend
tnj Ifijjdse ixó&rd&n
wc*d. 550jaae
\jfr.
Et zijn vve« bUurtnen.
o m uan Uiósui- lichlr -
'stad. te. mekn