Banketbakkerij P. CORBA
Parilla Scooter
[onterrey lieeft zeer sociaalvoelende
patroons
WIJ VRAGEN SPECIAAL
DE DRIE EENEN
TONDEUSES
leer dan 6 van de 10 Leidse gezinnen lezen het Leidsch Dagblad
LEIDSCn DAGBLAD - VRIJDAG 8 OCTOBER
NAAR HET LAND DER AZTEHKEN
Pesos is een zwakke valuta
1 onze Brusselse correspondent)
Monterrey maakten wü grondig
met de Mexicaanse industrie, die
el varend uitziet en zeer veel doet
ïaar personeel.
bezochten er een staal- en een
briek, een brouwerij, een plastic-
k en een staal- en tin-pletteri).
iterrey ls een stad. waar 60.000 ar-
s werk vinden. De geschoolde ar-
verdient er 30 pesos ol bijkans 10
l per dag
meeste bedrijven trachten deze lo
an te vullen met allerlei tastbare
'len. Zo hebben zij eigen magazy-
vaarvoor zij de koffie Inkopen te-
pesos per kilo en aan het perso-
loorverkopen tegen 5 pesos, wy
n een dergelijke winkel bezocht,
/indt er letterlijk alles: levensmid-
schoenen. hemden, sokken, meu-
katoenw?efsel enz.
medische zorg voor het fabrleks-
personeel ls kosteloos. De brouwery
heeft haar eigen vakschool (lagere en
middelbare school) en bekostigt even
tueel de universitaire studies van zonen
van personeelsleden. Er zyn grote zwem
baden voor mannen, vrouwen en minos
(kinderen". De directeur van de staalfa
briek bracht ons naar de huizen van de
arbeiders, die door de fabriek zijn ge
bouwd en die de arbeiders in tien jaren
kunnen terugbetalen zonder rente. Deze
huizen kosten 20.000 pesos of 6750 gul
den. zijn in baksteen gebouwd, volgens
een bungalow-plan. De grond werd kos
teloos door de onderneming ter beschik
king gesteld. Ofschoon de brouwerij en
de staalfabriek de bouw van de huizen
sterk moeten subsidiëren, blijven de wo
ningen eieendom van de arbeider, ook
wanneer hU de fabriek verlaat om el
ders te gaan werken. De voordelen van
het sociaal systeem van de grote bedrij
ven zijn zo enorm, vergeleken met die
van de kleine bedryven. die slechts het
minimumloon van 12 pasos betalen, dat
geen arbeider er aan denkt zyn werk ln
het grote bedryf op te geven.
Klaarbiykeiyk ls dit vaderiyke sys
teem - de vakbond heeft zyn bureau ln
dit bedryf - een grote weldaad ln het
arme Mexico. Al de sociale Instellingen
worden door vertegenwoordigers der ar
beiders beheerd, de directie adviseert,
wanneer zy hierom wordt verzocht.
De gebouwen van de sociale instellin
gen zyn ultra-modern Toen wy ze be
zochten. oefenden kleine meisjes er
zich ln de balletkunst, wij zagen het lo
kaal der alpinisten, de winkels, de bi
bliotheek. de muziekzaal en cafetaria,
waar men voor enkele centen een volle
dige maaltyd krugt. enz.
Het sociale systeem van deze grote
bedryven heeft het voordeel dat de
pryzen der levensmiddelen, in een land
dat talrijke devaluaties heeft meege
maakt. onttrokken worden can de
schommelingen van de conjunctuur,
waardoor de arbeiders ook minder aan
loonsverhoging denken. Maar het sys
teem zal o.l moeten verdwynen. wan
neer de arbeiders een hogere levens
standaard zullen hebben bereikt en ook
zelfstandiger zullen staan tegenover de
patroons.
De industrie te Monterrey groeit zeer
snel en men vindt er een typisch Ameri
kaans „productiviteitsklimaat". (Alleen
de hoogovens leken ons ietwat verou
derd;.
TWEE SCHADUWEN
Er zyn echter twee factoren ln het
economisch beleid van de Mexicaanse
regering, welke een schaduw werpen
over deze expansie.
De monetaire politiek van d? rege
ring blijft namelijk gekenmerkt door on
zekerheid, terwyi de industrie buiten
matig wordt beschermd door zeer hoge
Invoerrechten. Zo betaalt de importeur
van dunne stalen platen een douane
recht van 35 procent
Op vele andere artikelen bedraagt het
Invoerrecht van 30 tot 100 procent, en
thans ls besloten de Invoer van luxegoe
deren praktisch geheel te weren. Hoe
groot was niet onze verwondering toen
we vernamen dat ook de Hollandse kaas
een luxe-artikel is
Deze protectionistische politiek kan
onmogelijk de concurrentie-capacitelt
van de Industrie vergroten.
Het ls bekend hoe het hoge Invoer
recht langzamerhand ln de kostprtjs
wordt opgenomen, terwijl de nodige mo
dernisering der Industrie niet tot stand
komt En naast zeer moderne bedrij
ven in welvarende takken van bedryf
zyn er in Mexico toch ook nog veel ver
ouderde Installaties.
Een zware slag trof de economie, toen
de minister van financiën, geheel on
verwacht, op 18 April jJ. een 44 procent
devaluatie van de pesos aankondigde. De
maatregel was, in tegenstelling met vo
rige devaluaties, strikt geheim gehou
den. Veel grote bedryven, die hun In
vesteringsmateriaal in dollars moeten
betalen en hun inkomsten in pesos heb
ben, werden door de devaluatie zwaar
getroffen. De pesos viel van 8.65 voor
één dollar op 1250 pesos. Er heerste
wekenlang een paniekstemming.
Daar de kapitaaltransfers, ln het ka
der van de monetaire convertibiliteit
tussen dollar en pesos, vry zyn. vlucht
ten na de devaluatie mlllioenen pesos
naar de Ver. Staten.
Kort nadien werden de lonen met 24
procent verhoogd, maar sommige pry
zen stegen met 40 a 50 procent.
Men zegt dat de devaluatie volkomen
nutteloos was. dat zy gebeurde op een
ogenblik waarop ln de gehele wereld een
verbetering van de conjunctuur merk
baar werd en de Mexicaanse autoritei
ten zich hebben vergist in de conjunc
tuur van de Ver. Staten.
De minister van financiën verdedigde
zyn beleid door te wyzen op de grote
kapitaalvlucht. welke vóór de devaluatie
reeds had plaats gevonden en op de
verslechtering van de Mexicaanse ruil
voet. Het tekort op de betalingsbalans
werd op artificiële wyze goed gemaakt
door Amerikaanse kapitalen, die Mexico
binnenkwamen om te ontsnappen aan
een cf andere Amerikaanse belasting
Mexico is dus wel een der wem ge lan
den. waar geen wisselcontrole bestaat
en waar speculaties tegen de munt mo
gelijk zyn.
Het komt ons voor dat in een derge
lijk systeem de absolute hardheid van
de munt de hoeksteen van iedere mone
taire politiek moet zyn. Want zonder
harde pesos is er geen vertrouwen. WU
kregen de indruk dat de jongste deva
luatie zo drastisch ls geweest, dat uien
er nu genoeg van heeft. Er ls bovendien
geen vrees voor Inflatie. Een land met 28
millloen Inwoners, dat een biljettencir-
culatie heeft van amper 4 milliard pesos,
een rentevoet van 8 procent - 12 pro
cent voor privé bankcredleten en een
vrij goede dollarreserve van ca. 300 mil-
hoen dollar, kan zün munt verdedigen.
De grote exportproducten van Mexi
co, nJ. katoen, koffie, lood, zink, vruch
ten en petroleum worden verkocht tegen
prijzen, die van de wereldmarkt afhan
gen. Zy worden dus niet door binnen
landse factoren bepaald.
Al met al ls de Mexicaanse economie
volop ln expansie en men heeft ons ren
dementen van 30 procent in sommige in
dustrieën genoemd Het ging - zeide men
- slecht ln de textielindustrie, toen het
netto-rendement van een bedryf daalde
tot 21 procent
Wie ginds een nieuw bedryf opricht,
krijgt enorme fiscale voordelen. Nu de
invoerrechten nogmaals werden ver
hoogd en de Invoer van luxegoederen
cnmogeiyk werd gemaakt. volgen om.
de Amerikaanse bedrijven meer en meer
de politiek van vestiging van filialen en
van samenwerking met Mexicaanse be
drijven.
In het. algemeen schynt de beste for
mule te zyn een samenwerking met een
Mexicaanse fabrikant uit dezelfde
branche.
firma broerse
drogisterij „boerhaave"
Haarlemmerstraat 68 Tel. 20784
Jh£eorL
voor
Moderne damesfjat met
aparte garnering, in zwart
en rood grain 1 C90
leder
GEVRAAGD:
een Centrale
verwarmingsmonteur
een Sanitairmonteur
een Loodgieter
uiketbakkerij De Grecf
geeft deze week wegens enorm succes wederom
COLADE GALETS gevuld met moccaerêmo,
van 76 ct. voor 60 ct. per 250 gram.
OCCAPUNTEN voor 15 ct. per stuk.
[plaats op de MARKT tegenover Firma van Dam,
•markt 10.
Herensportschoen op brede
leest, in cognac kleur leder,
met doorlopende é})f\90
transparant zool
Sportieve damesmolière, in
zwart hunting met soepel
poro-crêpe 11^90
onderwerk IM jé
WIJ HEBBEN
ONTVANGEN:
Interlock - Jaeger - Gem.
herenpant.. vanaf f3.95
Bijpassende borstrokken
met korte of lange mouw.
Ilcrenhcmden
Wollen Herentruien
Wollen Hcrenvesten
zonder mouw 15.75
Wollen Herenvesten
lange mouw 24.50
Werksokken, vanaf 2.45
Jaeger Jongensbroekjes
vanaf 1.75
Jaeger Jongens Camisoles
vanaf 1.70
Jaeger Jongens Camisoles
korte mouw, vanaf 2.20
Jaeger Dames Camisoles
4.85
Jaeger Dames Camisoles
korte mouw 7.25
Jaeger Dames Directoires
5.85
Wollen Onderjurken
Wollen Dameskousen
vanaf 3.95
Fa. Wed.
Aardige kinderflat met leder voe
ring ©«„Prisma"poro-crêpe onder
werk. De speciale flatleest en de
buigzaamheid van de zool, waar
borgen 'n onberispelijke pasvorm.
Alle modekleuren, in de maten
3639 11.5 0 32-35 1 0.50
28-31 9.50 O 50
LEIDEN
Prima
SCHEERMACHINES
en VEESCHAREN
Een van onze
specialiteiten.
Mare 96
Telefoon 20652
Het is nu na deze zonloze zomer weer
nodig, dat U Levertraan geeft aan Uw
kinderen.
Alle soorten ln voorraad met en zonder
slnaasappelsmaak o.a.: SANASTOL, DE-
FITR.AN, HALITRAN. SCHEEPJES
LEVERTRAAN, JECOVITOL enz.
Overheerlijk zyn onze TAAIE BITTERKOEKJES, bereid
van zuivere amandelen 42 ct. per 100 gram
WELLINGTONS, WEESPERMOPPEN, PALEISBANKET
HALVE MAANTJES.
Deze fUno Amandelkoekjes 47 ct per 100 gram.
Onze Roomboterkookjes zijn alom bekend, slechts
85 ct. per 250 gram.
Grote sortering LUXE en MARSEPEIN KOEKJES,
SLAGROOMGEBAK en ALTIJD VERS.
Alléén HOOIGRACHT 62
LEIDEN. Tclef. 25650.
4dverteert in dit Blad
'.ter en stukken
Geknipt voor ieder weer!
Het van ouds bekende adres voor
BEDDEN, DEKENS EN BEHANGSELPAPIEREN
KOOPT DEKENS NU DE KOU KOMT
WOLLEN DEKENS GEWATTEERDE DEKENS
1 pers. f 28.50 1 pers. f 18.25
2 pers. 133.95 2 pers. f 21.50
in patroon en twee kleuren 60 1® wollen voering
SLAAPKAMERKLEEDJES WOLVLOKMATRASSEN
va. f5.25 perS- mct kussen
BEHANG v.a. 55 ct. per rol 3 dellg f 43.50
Laat ons vóór de winter Uw kamers gezellig behangen.
Behanger aanwezig.
HAARLEMMERSTRAAT III, Leiden to. Hartebr.kerk
WATTEERDE
DEKENS
■ers. 16.45 - 12.75
•ers. 21.50 - 18.25
De mantel van Italiaanse allure'.
ERGORDIJNSTOF
0 cm. breed, per mtr.
1 - 4.50 - 2.95 - 1.8J
DE STOF: Zuiver wollen gabardine, een royale
soepele stof, die de mantel tot een behagelyk
kledingstuk voor deze overgangsmaanden maakt.
De mat-glanzende changeant voering combineert
wondergoed met de mooie mantelstof. De .Elba'
ia daarby perfect bestand tegen regen. Als U 't
zelfde model met sterk isolerende Falcon Alumium
voering wenst, vraag dan naar de Falcon .Hellas'
HET MODEL: Zeer flatteus door de moderne I-
V-iyn, chique brede kraag en prima coupe.
De mouw en rug zyu, naar Italiaanse trant,
aangesneden, terwtyl de afgebiesde zakken en
doorgestikte kraaggarnering de mantel een
even elegante als sportieve lijn geven.
De ,Elba' toont U, dat U met 'n Falcon by
mooi èn slecht weer smaakvol gekleed gaat.'
LTONKARPETTEN
200 x 300 cm.
i.- 159.75 - co m
Maak ze weer gaaf en
zacht met:
Hamea Gclcl v.af f 0.95
Kaloderma Gelei f 0.75
Ponds Angel Skin f 1.65
Diana Handlotion f 1.35
Vinolia Handlotion f 1.25
Wills Glycerine Cream
f 0.85
1/10 mm. snydend v.a. f5.75
%.3.5 mm. snydend
v.a. f6.75
HAARSNIJSCHAREN
vanaf f4.75
EFILEERSCHAREN
vanaf f6.75.
TRAGE
0 cm. breed, per mtr.
3 - 2.15 - 1.50 - 55 C
at door ons UW BED
VAKKUNDIG
overtrekken.
-pers. vanaf 22.50
:-pers. vanaf 29.75
i één dag gereed
Model ,Elba
In de moderne kleuren:
RAF blue, night blue. petrol, Elephant grey
Let op 't Falcon etiket, het boekje
en de verzegelde prijs.'
aarlemmerstr. 51
Telefoon 24958.
Hebt U hem al gezien, de nieuwste PARILLA
SCOOTER, 153 c.c 4 versn. en steekassen.
Snelheid 85 k.m. PRIJS f 1750.—.
Ook in BROJIFIETSEN en RIJWIELEN een
ruime sortering.
ICKLY f595.—; HMW f550.—;
ZUNDAPP f565.—; CIJRUS SACHS met
rE KOOP
part. SCODA '48, ln pr.
litie, m. kachel f. 1600.
Er zyn Falcons voor dames en heren
f. 26307, Lelden.
Desgewenst gemakkelijke betalingsvoorwaarden.
H. VAN HEEK
LAGE RIJNDIJK 92A - TELEFOON 31863