De Libel
San Remo dankt toeristische
belangstelling aan zijn Casino
Versnelling"
De „Stroom-
WEKELIJKS BWOEGSEL VAN HET LEIDSCII DAGBLAD - VRIJDAG 1 OCTOBER 1954 - PAGINA g
HET leven ls gelijk een rivier:
het vloeit onophoudelijk,
soms spat het, wanneer er
een stroomversnelling ls, brui
send omhoog, dan kabbelt het
Ineens weer rustig en vredig, tot
het zich onverwacht wijd ver
breedt.
Het levenswater wordt op
nieuw opgestuwd, om tenslotte
stil en rimpelloos uit te monden
ln de elndelozoe zee der verge
telheid.
Wie zo Juist zo"n rivier, de
Moldau. muzikaal heeft horen
verklanken, begrijpt deze verge
lijking wel.
Stroomversnellingen, waarin
het levenshart sneller klopt dan
gewoonlijk, zijn er voldoende
voor de Leidenaars. zo tegen en
op 3 October.
Dan is er de niet-aflatende
herinnering aan 1574: het jaar
van uitputting en overwinning,
het Jaar ook, waarin een saam-
M:
.Heer, lk wil U uyt 's herten
(grond
Prijzen en overal doen kondt
Uw wonderen ln alle
wij eken".
/T ORG EN ls het weer de dag,
dat wil dit doen.
Morgen ls het voor de Lei
denaars „stroomversnelling".
Voor hen een dag, met geen
andere te vergelijken 1
De rechtgeaarde, de ..goede"
Leidenaar begeeft zich de avond
tevoren te ruste met het gevoel,
dat er 24 zware uren voor de
boeg staan.
Ieder Jaar opnieuw neemt hü
zich voor „er nu maar niet meer
aan te doen".
Nu Ja: het enige wat hü zich
voor één keer misschien nog
veroorloven wil. ls de „optocht".
Dóór moet 't dan ook bij blij
ven....
Maar néé: de lucht begint al
anders te ruiken, de verkeers
borden en palen spreken van een
komende enorme drukte en hü
besluit smartelijk, de volgende
morgen tóch heel vroeg voor
de zoveelste keer op stap te gaan.
Men kan die hooggehoede he
ren van de 3 Octoberverenlging
toch niet in de kou laten
staan?
Héle families trekken uit.
Waarom zou hit dan siekeneu-
rlg thuis blijven?
Dat kón toch niet als de Ko-
raalmuziek bij het Van der
Foto L. Boom, Leiden
Werffpark opklinkt, haring en
wittebrood voor niets worden
uitgedeeld, de Pieterskerk vol
gelovigen zit. het Schuttersveld
schettert en davert, de „miljo
nair" Pieter de la Court op be
zoek komt de oliedampen de
kramen uitslaan en de vette pa
lingen op de hoeken van de
straten te bungelen hangen?
Om van de tienduizenden
hutspotten maar niet eens te
spreken.
En met een diepe zucht draalt
hij zich vóór het slapen gaan
nog éénmaal om en zegt be-
droefd: ..Het móet maar weer. Ik
ga de hele dag op stap om die
beste, ouwe Geuzen te geven wat
hun toekomt".
ZUN droefheid is de volgende
morgen op slag verdwenen.
Uitgerust en welgemoed
trekt hit het 3 Octoberslagveld
op: van devote Koraalmuziek
naar kerkdienst, van Schutters
veld naar Optocht, van café-
jolijt naar Stndszaal met als
knallend sloteffect: ziin trouw
bezoek aan de brlllantbommen,
die op deze dag alle atoom- en
H-bommen in de wind slaan.
Het wordt een ontzettende,
een uitputtende dag!
Dót staat bil voorbaat vast.
Ook een dag van bizarre za
ken. die de getrouwe Leidse
burger verleidt tot wonderlijke
uitspattingen.
Van kraam naar kraam, het
komt eigenlijk niet ln zijn
kraam te pas. f
Maar waarom zou hij éénmaal f
in hei Jaar de bloemetjes niet f
bulten zetten, nóg gekker doen f
dan ie er ln 't gewone leven al t
voor staat en vergeten, dat z'n i
huishoudboekle tóch tot 't einde f
van de maand moet kloppen?
Of niet.... i
ADH wót: bil stroomver snel-
ling en kUkt niemand op t
?en spatje meer of minder t
op z'n pak. t
Waarom zou de Leidenaar dan
op de dag van het „Ontzet" f
angstig droog willen blijven? i
Men kón niet feestvieren zon- f
der een ander ervan te laten
profiteren.
Daarom gaat hij morgen zijn
zware gang: feestneus op. de
beurs gevuld, maag nog leeg.
Thuisgekomen na 24 uur
ervaart de arme man. dat het
precies andersom is uitgevallen:
feestneus weg. beurs leeg. maag
gevuld.
Ga vrijelijk Uw gang en vaar
wèll
FANTASIO.
EEN VERVLOEKTE SPOORLIJN!
Dat toerisme aan de Italiaanse Ri
vera begon eigenlijk pas in het begin
van onze eeuw en vele Jaren daarvóór
had men deze kuststrook al voor een
groot deel gehavend door vlak langs
de zee een spoorlijn te leggen. Volko
men ongecamoufleerd. De strandjes
en rotsige baaien werden door de
trieste rails afgesneden van de stadjes
en dorpen daarachter. En al poogde
men later vla ontelbare vlaductjes,
trappen en gelijkvloerse overgangen
het contact te herstellen, het bleef
lapwerk. De VVV-directeur van San
Remo heeft me onder vier ogen en
in opgewonden en zeer krachtdadige
bewoordingen toevertrouwd, dat hij
die spoorlijn vervloekt en meer dan
dat. Bovenal omdat het er niet naar
u tziet dat de rails nog eens wat ach
teruit geschoven zullen worden: alleen
voor hét traject ln San Remo zou dat
al 75 mlllioen gulden vergen.
Verderop, en dat betekent meer naar
het Oosten, vervullen die rails een
minder storende rol en naar mijn
smaak krijgt deze Italiaanse Rivlèra
dan pas haar grote charme. Dan ls
het Inderdaad zo, dat ze „natuurlijker"
ls dan de Franse, dat er tussen de
vacant e-oorden in ook nog hele frag
menten onbedorven campagne liggen,
en dat men er niet overal aan her
innerd wordt in een streek te vertoe
ven, waar getracht wordt toeristen op
aanvaardbare wijze hun geld afhandig
te maken Het bijvoeglijk naamwoord
„aanvaardbaar" gebruik lk om te ac
centueren. dat ik geen enkele onaan
gename ervaring heb opgedaan, inzake
fooienjagerij, oplichterij. afzetterij
Vererijpen. welke de Ital anen volgens
hardnekkige geruchten veelvuldig zou
den plegen. Misschien is dat wel zo en
dan vooral in Napels en omgeving,
maar ik wil toch met nadruk getui
gen. dat ik ln Noord-Italië steeds eer
lijke en bijna steeds sympathieke lie
den ontmoette De kellners waren cor
rect. de motorreparateurs deskundig
en rap. de koks vaak virtuoos en de
politle-agenten behulpzaam.
AFSCHUWELIJKE RECLAME.
Ik dook enkele weken onder ln dit
Noord-Italiaanse leven en deed er me
rendeels positieve indrukken op in
zake mensen en organisatie van het
maatschappelijk bestaan.
Maar één oprechte klacht moet
me toch van het hart en die betreft
de reclameborden. In Amerika Is
men Iets gewend op dit gebied, maar
wat daar gebeurt Is kinderspel ver
geleken bij de brutaliteit en Inten
siteit waarmee In Italië wordt ge
werkt.
In die hoek van San Remo. dicht
bij de Franse grens, schijnt het heel
erg mee te vallen, maar dat ls het ge
volg van een provinciaal verbod. Zo
gauw ge dat vooruitstrevende district
uit bent. begint de ellende.
Op de heerlijkste plekken van die
Italiaanse Rivlèra, waar zee, rotsen en
oude stadjes een harmonsch geheel
vormen, hebben drank-, auto-, onder
goed- en andere fabrikanten het com
mercieel nuttig geoordeeld huizenhoge
stellages langs de weg te zetten, welke
door haar felle kleuren en soms wer
kelijk knappe ontwerpen zo zeer de
aandacht van de reiziger opeisen, dat
die er het geschonden kustlandschap
bijna door vergeet.
Op dat magnifieke oevertraject
naar Genua staan duizenden enor
me reclame-gevaarten, welke de bui
tenstaander tot de verbaasde vraag
brengen waarom dit wordt getole
reerd: deze brutale verkrachting van
de uitbundig geprezen natuur, welke
de toch ook commerciële functie is
toebedeeld millioenen toeristen te
lokken.
Ietwat anders ls de situatie op de
weg tussen Turijn en Milaan, een
machtige autostrada waarvoor men
een paar dubbeltjes entrée moet beta
len. Het landschap aan weerskanten
ls nogal monotoon en zo kan men de
reclame-show als een afleiding voor
het oog beschouwen. Zo dacht lk er
na mijn vertrek uit Turijn een kwar
tier lang over. maar na een half uur
was Ik verheugd, dat ik voor mijn rou
te naar Zwitserland links af moest
slaan. Ik had toen namelijk een dui
zelig afgemat gevoel in mjjn hoofd.
Dertig kilometer lang had ik opge
wekte drankgebruikers gezien, blonde
Juffrouwen, die bezig waren zeer lange
en ragfijne nylons aan te trekken,
gladgeschoren heren met nieuwe hoed
en tanden tonende meisjes. Ontelbare
van deze verschijningen In reuze-
lormaat met onderlinge tussen-ruim-
ten van soms t en, soms veertig meter
Een uniek, een ongelooflijk schouw
spel. maar op de duur zenuwslopend
al die nylonbenen, aperitief flessen en
hagelwitte tanden!
H. A.
(Slot volgt).
Kijkjes in de natuur
ALWEER een griezel! En dan nog
wel twee tegelijk. Kijk toch eens,
ze vechten, de een zit de ander
boven op z'n nek. Wat een lelijke
monsters heb je toch ln de natuur!
We nemen het natuurlijk op voor
de zwakke broeder, die door de ander
zo stevig m de klem wordt gezet en
er staat al iemand klaar, handelend
op te treden en de onderliggende par
ty een handje te helpen.
Laat hi) zich echter de moeite spa
ren, er wordt hier geen overval ge
pleegd en geen moordaanslag, er is al
leen maar een lib;l bezig, uit zijn lar-
venhuld te kruipen. Die huid ls in dit
geval dan het bovenste spook met z'n
bolle ogen, zijn zes poten en een ge
ringd lichaam. Een leg? huls. een dun
ne schaal, waaruit het insect is ge
kropen, dat er nu onderaan hangt en
de naam draagt van libel.
Iedereen kent een libel. In deze
laatzomerse dagen vliegen ze wel e?ns,
trager es trager als ze allengs worden,
Uw open tuindeuren binnen en ver
ontrusten Uw poes. die met grote ver
langende ogen zit te kijken naar dat
ritselende beest boven in het gordijn.
Laat U zich zelf niet verontrusten.
Een libel is absoluut ongevaarlijk. U
stulpt een glas over hem heen en
gooit hem buiten op.
Misschien geeft U hem een andere
naam ln de streek, waar U woont.
Glazenmaker wordt hü wel genoemd,
of wTattenbijter, puistenbijter, er ls
een hele serie bedenksels waaraan wat
Je noemt een bijgeloof-luchtje zit.
dat dooie dier en er gebeurt maar
niks...."
„O nee? gebeurt er niets? En kijk
dan eens naar die scheur achter de
kop. die was er toch een uur geleden
met! Maar weet U wat, snijd de sten
gel af en neem het hele geval voor
zichtig mee naar huis. steek het in
een bloempot met aarde en wacht
eens af, wat er gebeurt.
We moeten die barst op de rug goed
in 't vizier houden. Want daar
speelt zich het wonder af. dat *de
libel gaat vertonen. Uit die rugge-
splect zal zich namelijk de volwas
sen libel loswikkelen. Loswurmen ls
beter gezegd, want inderdaad, het
kost het dier de grootste moeite,
zich uit z'n beklemde positie vrij te
maken. Telkens, wanneer de boeien-
koning een paar cm. is gevorderd zit
hü doodstil en rust uit van het in
spannende werk. Maar stukje bü
beetje wringt het dier zich vrü. eerst
de grote kop met de bolle insecten-
ogen, dan de zes lange poten, die
een voor een uit de larvepoten wor
den getrokken, op de manier als ie
mand doet, die heel langzaam zün
vingers uit te nauwe handschoenen
trekt.
een
levend
vliegtuig
Wie wel eens op de libellen gelet
heeft, zal zich herinneren, dat hü deze
dieren heel vaak heeft gezien ln de
buurt van water. Inderdaad. e?n libel
ls nauw aan het water gebonden, want
zijn Jeugd heeft hü ln larvetoestand
doorgebracht als waterbewoner. Toen
stond hij dus ln z'n kinderschoenen,
maar een erger rover en versllnder
was er bezwaarlijk te vinden. Mis
schien dat zjjn illustere neef. de larve
van de geelgerande waterkever, die ik
laatst heb beschreven, het van hem
wint in roofzucht, maar veel zullen de
vrinden elkaar op het punt van ver
slinden niet toegeven.
In elke koeiendrinkplaats kunt U de
larv?n van de libel bij tientallen op
scheppen. tenminste als U wat voelt
voer de schepperü in een vuile sloot.
Toch zijn het wel interessante dieren,
waaraan heel wat merkwaardige din
gen zijn te beleven.
Daar is bijvoorbeeld d? wijze, waar
op ze hun prooi vangen, kikkertjes,
salamanders, dikkopjes en allerlei wa
ter-insecten. Voor op hun larvenkop
hebben ze een uitklapbaar vangtoestel,
dat ze bliksemsnel kunnen uitslaan.
We kunnen er zeker var. zijn. rtat
die bliksemtang?n zelden misgrijpen!
ZON larve leeft een vol Jaar of
langer in de sloot en heeft in die
tijd, in samenwerking met run
collega's een behoorlijke opruiming ge
houden onder alles, wat onder het
kroos rondscharrelt. In die tijd Is hü
gegroeid tot een knaap van ongeveer
6 cm. lengte, die men verstandig doet,
niet met de vingers aan te pakken.
Wordt de larve niet ontijdig opge
pikt door e?n vinnige reigersnavel of
opgeslokt door een grimmige snoek,
dan komt hy zover In z'n ontwikke
ling. dat hij er genoeg van krijgt nog
langer ln het water achter z'n prooi
aan te schieten Hij wil hoger op en
zo kunnen we hem vuiden, als een
mastklimmer tegen een rietstengel ge
kleefd. de kop even boven de water
spiegel.
Gaat U maar op Uw gemak aan de
waterkant zitten. Wat U nu gaat zien,
daar zult U geen spijt van hebb-n.
Maar na een poos zegt de slootkan-
ter, die zich nu eens echt natuurhis
torisch wilde Inspannen, ongeduldig:
„Ja, hoor es even, lk zit ai een uur bij
Ziezo, dat schiet al wat op weer een
half uurtje uitrusten. U kunt er ge
rust een romannetje naast uitlez?n.
En dan weer de volgende étappe.
AAN het slot komt het merkwaar
digste en om dat niet te missen,
moet U het boek even wegleg
gen. De libel, die zich losgewrikt heeft
tot op het staartpuntje na, gaat nu
een nummertje Zweeds rek wegg;ven.
Opgelet! Handen los, achterover
zwaaien, met het hoofd omlaag en zo,
met de voeten achter de spylcn ge
haakt, blijven hangen.
Weer opzwaaien. vastpakken aan Je
vroegere lege kop enlos!
Zo g;eft de tekening het te zien:
de libel vastgeklampt aan zijn lege
huls en bezig, de weke vleugels te dro
gen en te spannen, een karweit je, waar
mee uren gemoeid zijn, U kunt g?rust
aan Uw werk gaan, het wordingspro
ces gaat z*jn gang wel en telkens kunt
.U zich van de gang van zaken overtui
gen.
Dat duurt zo lang, tot de prachtige
vleugels, sterk geaderd en iriserend in
het licht, hun stand hebben gekieg?n,
haaks op de llchaamsrichting, en het
dier startklaar ls.
Daar mag de 20e eeuwse vliegtuig
bouwer dan eens naar staan kijken.
Een zuiver gebouwd zweefmodel, uit
een gor? sloot omhoog gekomen en in
een aantal uren getransformeerd tot
een toestel, eenvoudig van bouw ogen
schijnlijk maar zo perfect van con
structie, dat het product van mensen
handen er tcch maar een pover fi
guur by slaat.
En wat een snelheid meteen al. zo
dra we het rletsteng?ltje even aanra
ken en de glinsterende libel er van
door gaat, om onmiddellijk z'n leven
aan te vangen van Jagend insect, dat
flitsend in het zonlicht zijn prooi ln
de vlucht grUpt en verslindt
Bü tientallen zwenken ze boven het
watervlak, dat hen eens voorlbracht
en waarboven zü ook w»er hun voed
sel vinden Het water, dat ln de zomer
de eieren zal ontvangen, waaruit de
Jonge larven zullen komen, waarmee
dan een wonderbaariyke levenskring-
loop weer g?sloten zal zün.
S. VAN DER ZEE
(Van een bijzondere medewerker)
Vorig jaar kwamen er in San Remo 55 000 buitenlandse en
110.000 Italiaanse gasten, die er altegader 710.000 nachten
bleven. Als ik daar dan nog aan toe voeg. dat dit vacantie-oord
over ruim 150 hotels en pensions beschikt, dan is 't wel duidelijk,
dat de Italiaanse Rivièra moeilijk meer onontdekt genoemd kan
worden. Dat San Remo de drukst bezochte plaats van de Itali
aanse kust is, komt door het casino, dat ginds als een verboden
vrucht wordt beschouwd. Er zijn namelijk slechts vier van zulke
roulette-tempels in dit land' in Venetië, in Campione bij Lugano,
op Sicilië en in San Remo Om een ol andere mysterieuze reden
is het lokkende kansspel hier geoorloofd, terwijl het elders op
het schiereiland onder pertinente verbodsbepalingen valt.
weg. welke de strandjes afsnijdt
van de boulevards.
Men spreekt van oude concessies,
maar een principiële gedragslijn ls
uiteraard zoek. Hoe dan ook San
Remo dankt aan het casino zün toe-
r'stische glorie, want anders zou deze
niet te verklaren zün. De stad Is na
melijk dusdanig door een spoorlijn
verminkt, dat een levendige hoofd
straat met knusse üswlnkeltles en een
grappige oude trapstegenwijk de ba
lans niet ln evenwicht kunnen bren
gen.
