RIJKSBEGROTING 1955 NAGENOEG
IN EVENWICHT
Slechts 8 millioen tekort op 5589 millioen
gewone uitgaven
i.
s i
a h {M fr.ft-Jrijf
ffe»
maar
Nederlands toenemende welvaart
Pas in 1956 belastingverlaging (500 a 550 millioen)
Van de Kieft: „Het gaat goed!'
Belangrijk meer voor wegenaanleg
LEIDSCH DAGBLAD DINSDAG 21 SEPTEMBER
Misschien 1 Juli 1955 reeds wijziging
huur en belasting?
(Van onze parlementaire redacteur)
Het is zeer waarschijnlijk dat de Tweede Kamer er op zal aandringen de be
lastingverlaging en de huurverhoging gelijktijdig te doen ingaan, reeds op I
Juli 1955.
Technisch is het mogelijk belastingen met ingang van 1 Juli tc wijzigen, en
het kan zelfs met een kwartaaltermijn, maar dan wordt de uitvoering bezwaar
lijk. Het is dus de vraag of de voorbereiding van de belastingverlaging en de
huurverhoging per 1 Juli 1955, tijdig gereed kan zijn, overwegende dat daarvoor
langdurig overleg nodig is in de Ministerraad, de Raad van State en het Parle
ment.
De huurverhoging wordt Ingewikkeld
doordat wordt overwogen de huurver
hoging af te romen, zodat de huiseige-
(Van onze parlementaire redacteur)
Nederland verkeert in een periode van levendige
bedrijvigheid en toenemende welvaart. Het gaat goedl
Volgens de schatting van minister Van de Kieft lullen
in 19SS de inkomsten van het Rijk ongeveer gelijk lijn
aan de normale, lopende, uitgaven. Hij komt maar acht
millioen gulden tekort om deze uitgaven te dekken en
dat mag op een bedrag van 5589 millioen geen naam
hebben. Vorig jaar was voor 1954 het tekort op de
gewone uitgaven geschat op f. 400 millioen maar dat
zal achteraf erg meevallen). Er zullen in 1955 ook uit
gaven worden gedaan voor werken van duurzaam nut,
zoals versterking van dijken, aanleg van wegen, nieuwe
gebouwen, enz., waarvan men in de verre toekomst nog
plezier heeft en die dus niet hoeven te worden betaald
uit de inkomsten van een enkel jaar. Die uitgaven wor
den daarom apart geboekt op de Kapitaaldienst en
deze vertoont voor 1955 een tekort van f. 568 millioen
vorig jaar f. 594 millioen), maar dat tekort kan worden
gedekt door verantwoorde leningen. Dat is normaal en
het tekort op de Kapitaaldienst kan thans vrijwel buiten
beschouwing blijven.
Bevredigend beeld, maar behoedzaamheid geboden
Minister Van de Kieft zegt zélf: de begroting voor
1955 vertoont in het algemeen een bevredigend beeld.
Het gaat goed en verwacht mag worden dat er ook
volgend jaar nog volop bedrijvigheid zal heersen.
Dat is tevens de reden waarom de Minister van
Financiën in 1955 de belastingen nog niet wil ver
lagen. Er is nu reeds schaarste aan arbeidskrachten.
Wanneer de Nederlanders door belastingverlaging
meer kunnen kopen, moet er meer worden geprodu
ceerd en zal het gebrek aan goede arbeidskrachten
zich nog sterker doen gevoelen. Dat leidt tot hogere
lonen en hogere prijzen en daardoor zou tenslotte onze
export gevaar lopen, want die export gaat voor een
belangrijk deel zo goed omdat de prijzen van onze
producten voor buitenlanders zo laag zijn.
Daarom wil minister Van de Kieft de belastingen,
waarvan hij toegeeft dat de druk vooral in de sfeer
van het inkomen zwaar is, pas verlagen met ingang
van 1 Januari 1956. Daardoor kan dan meteen de
huurverhoging, die in de loop van 1955 tot stand
zal komen, worden opgevangen. En in 1956. zo rede
neert de Minister, loopt misschien ook de bedrijvig
heid wel terug. Dan is de belastingverlaging, waar
door de koopkracht wordt versterkt, een middel om
de bedrijvigheid op gang te houden. Dat is ook van
belang voor de werkgelegenheid in de toekomst van
de steeds toenemende bevolking.
Middelen en uilgaven van de staat
[gpt
TOTAAL KOSTPRUSVERHOGENDE BELASTINGEN
2439
I 177
TINGEN
Vennoot- I Mumo-TT Succeite
"Jiapsbel. ^ènsbeiast efc.en_
6?? 866" Yi geïëf
TOTAAL BELASTINGEN OP WINST; INKOMEN EN
VERMOGEN 2651
ts.e ■Wlnitt
lr,P
Van de Kieft over export
en werkgelegenheid
Blijft stijgingstempo gehandhaafd
Minister Van de Kieft wijst op de gTote betekenis van de export als bepalende
factor voor de binnenlandse bedrijvigheid. Gezien de zeer gunstige ontwikkeling,
die de uitvoer tot dusverre heeft vertoond, acht de minister het niet verantwoord
er zonder meer mede te rekenen, dat het daarbij bereikte stijgingstempo in de toe
komst onverminderd gehandhaafd zal kunnen blijven. Veeleer Is het tegendeel
aannemelijk. Aangezien het weinig waarschijnlijk is. dat de ontwikkeling van de
binnenlandse aizet daartegenover volledige compensatie zal bieden, Igkt op grond
hiervan ook een meer gelijkmatige ontwikkeling van de binnenlandse bedrijvigheid
in de lijn der verwachtingen te liggen. Gegeven de met de bevolkingstoeneming
samenhangende voortdurende toevloed van nieuwe arbeidskrachten en de stijging
van de arbeidsproductiviteit zal alsdan ook met een geleidelijke opheffing van de
huidige spanning op de arbeidsmarkt moeten worden gerekend. Zou een zodanige
constellatie, gekenmerkt door een uitbreiding van de binnen- en buitenlandse
vraag tezamen, welke echter toch niet toereikend is om de gevolgen van zowel
bevolkingstoeneming als productiviteitsstijging op te vangen, worden gecontinueerd,
dan zal onvermijdelijk het werkgelegenheidsvraagstuk opnieuw de aandacht komen
vragen. Dit laatste ook wat het aspect op langere termijn betreft. Immers het
tempo van de voor ons land essentiële industrialisatie wordt mede door de voor
uitzichten van de afzet bepaald.
r.aren een deel van de hogere huurop
brengst zouden moeten afdragen aan
het Rijk voor een Fonds, om daaruit de
bouw van nieuwe woningen te financie
ren.
Vorig Jaar wilde de Minister van We
deropbouw en Volkshuisvesting, ir Witte,
daarvan volstrekt niet weten. Thans
wordt de mogelijkheid van de instelling
van een huur-egalisatie-fonds ln de
Troonrede vermeld. Een uitspraak hier
over van de Kamer zal waarschijnlijk
ook niet vlot tot stand komen omdat de
meningen er over zeer verdeeld zijn.
Er is echter kans dat huurverhoging
en belastingverlaging 1 Juli 1955 zullm
ingaan. In de Miilioenen-Nota heeft Mi
nister van de Kieft zich in elk geval
voor de belasting-verlaging niet ge
bonden aan de datum van 1 Ja-
unarl 1956 en technisch is een vroegere
datum mogelijk. Maar of dat gebeurt ls
vooral afhankelijk van het tijdstip van
invoering van de huurverhoging.
In de Mlllloenen-Nota staat wel dat
de huurverhoging ln de loop van 1955.
haar ..beslag" zal krijgen, maar dat kan
gebeuren met Ingang van een nader
vast te stellen datum. Voorlopig houat
de regering in het oog 1 Januari 1956,
maar het is zeer waarschijnlijk dat de
Tweede Kamer zal blijken te zijn voor 1
Juli 1955.
MIDDELEN EN UITGAVEN VOLGENS MIL LI OENEN NOTA 195S
Plannen voor
belastingverlaging
In de loop van 1955 zal Minister Van
de Kieft daarom voorstellen tot belas
ting verlaging indienen. Ingaande 1
Januari J95S. De Inkomsten- en loonbe
lasting wil hij dan verlagen met in
totaal f. 260 millioen. De omzetbelasting
(die per jaar 1300 millioen opbrengt» wil
hy in 1956 verlagen met f. 180 millioen.
Inmiddels loopt op 1 Januari a.s.
de extra-vennootschaosbelasting af. die
de Vennootschappen ln 1951 werd opge
legd ter dekking van een deel van de
extra defensie-Inspanning, waarvoor ook
enkele andere belastingen extra werden
verhoogd. Die extra-vennootsehapsbe-
lastlng bracht ongeveer 120 millioen per
Jaar op. De helft daarvan wil de Mi
nister handhaven De andere helft wil hij
de vennootschappen schenken, waarvan
zl) de verlichting dan pas beginnen te
voelen in 1956.
Op 1 Januari a.s. vervalt ook de extra
vermogensbelasting, die ruim f.7 mil
lioen opbracht. Die extra belasting wordt
niet gehandhaafd. Op 1 September 1955
vervallen de extra sucecssle-rechten. die
ongeveer f. 8 millioen opbrachten en ook
deze zullen niet worden gehandhaafd.
Tenslotte vervalt op 1 September 1955
de extra motorrijtuigenbelasting, die
ongeveer 20 millioen per Jaar opbracht
en ook hieromtrent zegt de Minister
van Financiën niets over handhaving.
De belastingverlaging zal in 1956
in totaal f. 500 millioen f. 550 mil
lioen bedragen. Dat is ongeveer 10%
van de opbrengst der Rijksbelastingen.
In 1954 werden de belastingen met on
geveer eenzelfde bedrag verminderd.
In twee jaar tijds zou de belasting
druk dus met ongeveer 20% vermin
deren.
Aldus de plannen en de gedachten-
gang in de Millloenen-nota van Mi
nister Van de Kieft die zich voorstelt
ook ln 1955 weer vervroegd schulden
aan het buitenland af te lossen, waar
door rente wordt bespaard en de last
op de Nederlandse tconomle wordt ver
licht.
Tijdstip ingang
belastingverlaging
Ten aanzien van het tijdstip, waarop
de diverse belastingverlagingen dienen
in te gaan. merkt Minister Van de Kieft
op: ..Het lijkt onwaarschijnlijk, dat de
economische ontwikkeling op korte ter
mijn belastingverlaging wenselijk zou
doen zijn In 1955 behoeft naar rede
lijke verwachting voor werkloosheid op
een belangrijke schaal nog niet te wor
den gevreesd. Eerder bestaat het ge
vaar. dat vergroting van de binnenlandse
bestedingen zou bijdragen tot een ver-
grotlng van de spanning op de arbeids
markt. Bovendien dient ln aanmerking
te worden genomen dat. gezien de ge
ringe afstand in tlid tot het heden, de
mogelijkheden tot het voorbereiden en
tot stand brengen van omvangrijke en
Ingrijpende belastingvoorstellen, die
reeds in de eerste maanden van 1955 van
kracht zouden worden, uiterst, beperkt
zijn.
Tenslotte dient een deel der belas
tingverlagingen te worden gezien In
I samenhang met de gevolgen van een
nieuwe huurverhoging. Dit brengt me
de, dat het tijdsverschil tussen de
data van In-werklng-treden niet te
groot mag zijn. Een huurverhoging zal
echter eerst in de loop van 1955 haar
beslag kunnen krijgen.
Dc diverse vermelde overwegingen
pleiten er voor de belastingverlagin
gen omstreeks 1 Januari 1956 te doen
de vennootschapsbelasting slechts de
helft van de extra belasting wordt op
geheven. Daarover zal eind October of
begin November in de Tweede Kamer
worden gedebatteerd bij de parlemen
taire behandeling van de Rijksbegroting
voor 1955.
HET "GEZICHT VÜBEGROTING1954
De laatste twee passages munten niet
uit door helderheid.
Stelt de Minister zich voor dat de
arbeiders enige tijd of geruime tijd een
hogere buur kunnen betalen, zonder dat
zij daarvoor een tegemoetkoming ont
vangen In de vorm van lagere loonbe
lasting?
In de Kamer zal hierover zeker op
heldering worden gevraagd. Er zal trou
wens ook wel een stormnje opsteken
over het feit. dat de belastingen nog
niet ln 1955 worden verlaagd en voor
J
+698
GEWONE DIENST
—642
_JL
J BUITENGEWONE DIENST I
-64
■MNOBOUW-EGAU SATlEFONDSV
In 1957 weg Ypeiiburg-Burgerveen gereed
De uitgaven voor dc aanleg van Rij iswegen zullen in 1955 in vergelijking i de aanleg van een tweede rijbaan Zalt-
met de Rijksbegroting voor 1954 belang ijk hoger zijn, zo deelt minister van de bommel—Hedel in Rijksweg 26. Er zal
Kieft mee in de millioenennota.. HU noemt de voortzetting van RUksweg 4a f 500.000 worden verwerkt. In 1956 moet
YpenburrBurgerveenhet gedeelte Vecnendaal Arnhem van Rijksweg de tweede rijbaan gereed Zijn. die ln to-
12. aansluitende wegen benoorden en beulden de tunnel bij Vclsen en de ver- taal 45 millioen gulden zal kosten In
betering van de RUkswegen 1 (gedeelte MuidenNaarden) en 3 (Rotterdam1955 zal f. 300.000 worden besteed voor
Goudai de aanleg van nieuwe wegvakken Zeven-
1 huizen-Harderwijk en Wezep-Katerveer.
es
Met de aanleg van de Rijksweg Ypen-
burg—Burgerveen is in 1937 begonnen.
De totale kosten zullen 31 millioen gul
den bedragen. Tot en met 1953 was
daarvan 11 millioen gulden verwerkt. In
1954 wordt er 2 millioen gulden aan be
steed en op de begroting 1955 is 6,5 mil
lioen gulden uitgetrokken voor de voort
zetting van het werk. In 1957 moet de
nieuwe weg klaar zUn.
In mi ls begonnen met de aanleg
van de weg VeenendaalArnhem (het
Hazenpad), waarvan de totale kosten 10
millioen gulden zullen bedragen. Tot en
met 1953 was 1 millioen gulden ver
werkt. in 1955 zal evenals ln 1954 2 mil
lioen gulden worden besteed voor de
voortzetting van de aanleg, die ln 1957
gereed moet zijn
Voor de aanleg van het weggedeelte
BeverwijkUitgeest en voor verbetering
van het gedeelte Haarlem—Velsen zal in
1955 een bedrag van 3.8 millioen pulden
worden besteed ln 1954 slechts f. 203.0001
en de bedoeling ls dat de wegen gereed
zullen zUn ln 1957. De totale kosten zul
len dan 6 millioen gulden hebben be
dragen.
Voor de aanleg van de weg Muiden—
Naarden wordt in 1955 evenals ln 1954
weer 2 millioen gulden uitgegeven. In
1957 zal de weg klaar zijn en dan 10
millioen gulden hebben gekost.
De verbetering van het weggedeelte
RotterdamGouda, waarmee in 1953 is
begonnen zal ln 1955 1.9 millioen gulden
kosten. Er zal dus f. 200 000 meer aan
worden besteed dan ln 1954 De verbe
tering zal in 1956 voltooid zijn en dan
in totaal 6 millioen gulden hebben ge
kost.
Op de begroting voor 1956 is 1 mil
lioen gulden ivoor 1954 f 450 000» uit
getrokken voor de aanleg van de tweede
rijbaan op het gedeelte UtrechtDrie
bergen. van Rijksweg 12. Volgend Jaar
zal de tweede rijbaan gereed zijn. Totale
kosten f. 1.450.000.
Een millioen gulden ls op de Rijksbe
groting voor 1955 ook uitgetrokken voor
de aanleg van een tweede rijbaan op het
gedeelte Ze venbergschehoek—Prinsen -
hage van Rijksweg 16. in 1954 ls met dit
werk begonnen, dat In 1956 gereed zal
zijn. Totale kosten 1.6 millioen gulden.
Voor de aameg van een Zuidelijke
rondweg om Amersfoort, waarmee vol
gend Jaar wordt begonnen, ls op de be
groting voor 1955 f. 500.000 uitgetrokken.
De rondweg moet In 1957 gereed zijn en
de totale koster, zullen 6 millioen gulden
bedragen. Voor de omlegging bij Ren-
kum ln de Rijksweg 25. met welke werk
zaamheden volgend jaar wordt begon
nen. Is op de Rijksbegroting f. 250 000
uitgetrokken. Het werk moet in 1956 vol-
Volgend Jaar wordt ook begonnen met I den kosten.
Samenvattend beeld Begvoting 1955
OMSCHRIJVING ONTWERP BEGROTING
1951
(in millioenen guldens)
Gewone Dienst
Uitgaven 4.678
Middelen 5.376
5a!do 698
Buitengewone Dienst I
(uitgaven en ontvangsten
van aflopend karakter)
Uitgaven 84/
Middelen205
Saldo 642
Landbouw-Egcilisatiefonds
Saldo 64
Gewone Dienst, Buitengewone Dienst I
en Landbouw»Egc!isat!e?onds
Saldo 8
Buitergewone Dienst I!
(Kapitaalsuitgaven en -ontvangsten)
Uitgaven 994
Middelen434
Saldo 560
Gehele Dienst
(incl. nadelig saldo
Landbouw-Egalisatiefonds)
Uitgaven 6.583
Middelen6.015
Saldo 568
