LEIDSCH
DAGBLAD
Westelijke Drie antwoorden Moskou
93ste Jaargang
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1954
No. 28319
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorat en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0,50 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Slechte week
voor Moskou
- tET valt niet anders dan toe t
H juichen, dat onmiddellijk na de
afwijzing van het Europese leger
en door het Franse parlement, alom in
«t Westelijke kamp stemmen zijn opge-
n om desondanks te komen tot de een
andere vorm van militaire samen
dring en aaneensluiting.
De krachtigste geluiden komen in dit
ojucht uit Londen, waar men met echt-
5:::se nuchterheid kennelijk heel goed
inziet, dat de Franse afwijzing voor een
«lllg niet onbelangrijk deel haar oor-
rrong vond in de Engelse afzijdigheid
i»n opzichte van de E.D.G. Engeland
i*lt zicli duidelijk moreel verplicht het
L'.jtlef te nemen tot een andere op-
fcjslng. welke beoogt Duitsland in te
ikelen in de verdediging van West-
jpa.
o werd daar allereerst het plan ge
sperd tot het beleggen van een Negen-
ïdheden conferentie, maar nadat
prei Duitsland als Amerika te kennen
eden gegeven, dat zij er in ieder geval
Cnlg voor gevoelden een dergelijke
icoferen tie te houden vóór de aanvang
m de algemene vergadering der Ver.
feces, welke op 21 September begint,
rad van dit idéé althans voorlopig
afgezien en naar een andere oplossing
pocht.
is thans gevonden in een soort
öseai-toumée van de Britse minister
•3 Buitenlandse Zaken. Sir Antony
la, die op dit ogenblik de eerste be
dingen in dit verband met zijn ambt-
aten der Benelux-landen te Brussel
mnoedeiyk al achter de rug heeft,
in Bonn spreekt met dr Ade-
;er, Dinsdag in Rome overleg pleegt
Woensdag als laatste schakel in deze
gaat praten met de Franse pre-
3 Mendès France.
commentaren in alle West
hoofdsteden op het Franse
a is duidelijk gebleken hoezeer aller-
m de noodzaak van samenwerking
It beseft.
bereidheid daartoe staat onom-
iluk vast en dat is per saldo de al-
nste voorwaarde om uit de door de
ise houding geschapen impasse te
voornaamste moeilijkheid is voor
samenwerking een constructie te
serpen, welke voor alle partners aan
haar Is en die derhalve een over
time moet zijn van de Duitse wens
herstel der volledige souvereinitlet.
ihsnse angst voor een ongelimiteerde
herbewapening en de Britse
heid om ziin defensiebeleid
kelijk te koppelen aan de
van het Westeuropese con-
complex van tegenstrijdigheden
ontelbare voetangels en klemmen
ware irreëel om ook maar één
te veronderstellen, dat Eden
i zifn ze alle in de tyd van
ks vijf dagen bulten werking te
is het niet aan twijfel onder
dat ziin rondvlucht, een belang-
tap in de goede richting kan zijn.
'en in de Westerse democratieën
van buitenlandse zaken terecht
oppermachtig te zijn. het recht-
persoonlijke contact werkt vaak
terhelderend en is bovendien
lljker dan het overleg via de
diplomatieke kanalen.
'at het belangrijkste is: waar de
zig is, moet de weg gevonden
o worden!
LAATSTE is deze week ook dui
dlik gedemonstreerd in Manilla,
'aar acht landen, t.w. Australië,
od, Frankrijk, Nieuw-Zeeland, Pa.
de Philippijnen, Thailand en
het in minder dan drie dagen
'1 eens werden over een verdrag
-ectieve veiligheid en waarbij zij
^tonden tot een gezamenlijk op
alen iedere agressie in Zuid-
l'è of het Westelijk deel van de
fceaan.
'"sprekend betekent dit verdrag
streep door het Russische
L' grootboek, waarin de post ,.in-
-'ile verdeeldheid" nog steeds de
'ut debet-factor vormt,
skouse machthebbers hebben
fl'ik na het Franse „neen" met
'"eccnzeggeliJk eigen dlploma-
tolitelt prompt wederom aan-
'n op hernieuwd overleg der
'"'ter", maar kregen ook hier de
k rode hoofden,
vrije verkiezingen in geheel
1 en regeling van de Oosten-
vestie". zeiden de andere Drie.
'°or het zóver is. zal er nog
water door de Wolga stro-
„Eerst doèn en dan praten"!
Amerika, Frankrijk en Engeland zeggen in hun gelijkluidende nota's aan
de Sovjet-Unie, welke gisteren in Moskou zijn overhandigd onder meer dat
„verder internationaal overleg" slechts nut zou hebben „indien er betere vooruit
zichten op het vinden van een oplossing" van de voornaamste vraagstukken
zouden zijn „dan gebleken Is bij de uitvoerige besprekingen op de Berlijnse
conferentie of uit de recente Sovjet-boodschappen".
De Westerse mogendheden spreken de hoop uit. dat de Sovjet-Unie zal
bijdragen tot de oplossing der hangende vraagstukken door: 1) het Oosten
rijkse vredesverdrag te tekenen en 2) toe te staan, dat in geheel Duitsland
vrije verkiezingen worden gehouden als eerste stap van wezenlijk belang naar
hereniging in vrijheid van Duitsland.
"""-er bestaat uit 12 pagina's
een Bijvoegsel.
Indien ten aanzien van deze twee
punten vorderingen zouden worden ge
maakt zouden de Westelijke mogend
heden bereid zijn een conferentie van
ministers van buitenlandse zaken der
Grote Vier te houden teneinde de ove
rige aspecten van de Europese veilig
heid te behandelen De Westelijke mo
gendheden hopen eveneens, dat de ont-
wapeningsbespreklngen in de Verenigde
Naties tot een goed einde worden ge
bracht.
In de nota's wordt het voorstel om
een algeheel collectief Europees vei-
ligheidsverdrag te sluiten, zonder dat
men allereerst een oplossing voor het
Duitse en het Oostenrijkse vraagstuk ge
vonden heeft, verworpen met de argu
mentering. dat de ondertekening van
een dergelijk door de Sovjet-Unie
voorgesteld verdrag de Europese veilig
heid niet kan verwezenlijken. Veiligheid
voor Europa kan alleen voortvloeien uit
de oplossing van concrete vraagstukken.
waarvan het Duitse en het Oostenrijkse
de meest dringende ziin.
De Westelijke mogendheden zeggen
over het Atlantische Pact, dat er geen
sprake kan zün van verandering of op
heffing er van. De Nato is geen „agres
sieve militaire groepering", zoals de
Sovjet-Unie verklaarde. Het Atlantisch
Pact was tot stand gekomen „omdat
de Westeuropese landen zich sinds 1945
geplaatst zien tegenover een zwaarbe
wapende Sovjet-groepering in Oost-
Europa".
Een Westduitse herbewapening was
bedoeld als een afweermiddel tegen het
gebruik van geweld door welk land ook.
Zij werd door de Westerse mogendheden
ter sprake gebracht „lang na een herbe
wapening van Oost-Duitsland".
De twee Sovjet-nota's van 24 Juli en
4 Augustus, zo gaan de Westerse mo
gendheden verder, brengen geen nieuwe
Sovjet-voorstellen voor een oplossing
van het Duitse vraagstuk. Integendeel,
volgens het Sovjet-voorstel om tot be
veiligingsverdrag te komen, blijft de
verdeeldheid van Duitsland bestaan,
hetgeen tegen de diepste wensen van het
Duitse volk ingaat.
De eenvoudigste stap ter bevorde
ring van de vrede in Europa zou be
staan In het tekenen van een Oosten
rijks vredesverdrag. De Westerse mo
gendheden herhalen hun aanbod van
de conferentie van Berlijn, volgens
hetwelk zij zich accoord zouden ver
klaren met een Sovjet-versie van dc
artikelen, waarover nog. onenigheid
bestond.
Overeenstemming over de ontwapening
in de Verenigde Naties zou er toe bij
dragen om de passende sfeer te schep
pen voor besprekingen over de Euro
pese veiligheid.
De tekst van de nota's is goedgekeurd
door de Nato-raad en door de Oosten
rijkse en Westduitse regering.
Liever gedichten dan
een kanon
De Sovjetrussische ambassadeur
Jakob Malik, een rondgang makend
over het terrein van de Schotse
industrietentoonstelling te Glas
gow, keerde de stand van een antl-
tankkanon-zonder-terugloop de rug
toe. „Ik ben een man van vrede. Ik
wil dat kanon niet zien." zei hij.
Hij verliet later de tentoonstel
ling met een hem aangeboden
exemplaar van een gedichtenbun
del van Robert Burns in de hand
I Richtprijs baconvarkens
verhoogd
MET 4 CENT PER KG.
De tweemaandelijkse herberekening
van de kostprijs van de slachtvarkens
heeft een stijging te zien gegeven van
4 cent per kg. In overeenstemming
j h'ermede heeft de minister van Land-
bouw. Visserij en Voedselvoorziening
bepaald, dat met Ingang van 13 Sep-
I tember 1954 de richtprijs voor de ba
convarkens 2e kwaliteit dienovereen
komstig zal worden verhoogd en dan
f. 2 42 per kg koud geslacht gewicht zal
bedragen.
Het bedrijfschap voor vee en vlees
i heeft besloten de overnameprijs, welke
'reeds enige weken f.2 42 bedroeg, on-
I gewijzigd te laten, zodat met ngang van
l 13 September a.s. voorshands geen toe
slag uit het vleesfonds meer zal worden
I uitgekeerd.
Adenauer op liet verkiezingspad
Ongeveer 1100 personen werden liel centrum van de beving, de stad
gedood en een nog groter aantal Orleansville. Deze telefoto toont
gewond bij de aardbeving, welke redders en Franse soldaten, die in
Algerije lieeft geteisterd. De aan- de puinhopen van de ingestorte ge-
gerichte schade is enorm, vooral in bouwen naar slachtoffers zoeken.
Amerikaanse klaelit over vliegtuig
incident komt in Veiligheidsraad
De Sovjetrussische afgevaardigde Andrei Wysjinsky heeft Vrijdag voor de
Veiligheidsraad verklaard, dat de Verenigde Staten de toedracht van het inci
dent bij Siberië in het afgelopen weck linde, waarbij een Amerikaans vliegtuig
werd neergeschoten, met opzet hadden verdraaid om te tarten.
Wysjinsky verzette zich tegen het plaatsen van de Amerikaanse klacht op
de agenda. Volgens de Amerikaanse afgevaardigde Cabot Logde was het in
cident van het soort waardoor het beho id van de internationale vrede en vei
ligheid in gevaar gebracht zou kunn en worden. KÜ had dit als reden opge
geven toen hij schriftelijk verzocht om behandeling van de kwestie.
De Sovjetrussische afgevaardigde hi-ld staande, dat het bewuste Ameri
kaanse vliegtuig het luchtruim van de Sovjet-Unie had geschonden. Toen twee
Sovjetrussische jagers verschenen om het Amerikaanse vliegtuig te beduiden,
onmiddellijk het Russische luchtruim te verlaten, schoot dit op de jagers.
Ondanks het verweer van Wysjins sy werd de Amerikaanse klacht met 10
stemmen tegen een op de agenda geplaatst. i Fen elfjarige knaap UÏt Brooklyn.
I Eugène Hart. Iieeft de tocht van zijn
Gcede verstandhouding met
Frankrijk eerste voorwaarde
De 78-jar:ge bondskanselier, dr Kon
rad Adenauer, blijkt na zyn vacantie
weer helemaal fit te zyn. zyn ogen mo
gen overigens niet allien met de aller
grootste belangstelling cp de politiek
van het buitenland gericht zyn. maar hy
moet zich voortdurend ook nog bekom
meren om hetgeen er in zyn eigen
Bondsrepubliek. West-Duitsland, ge
schiedt.
Morgen, Zondag, zullen in Sleeswijk-
Holstcin. het noordelijkste van dc ne
gen bondslanden. waar ongeveer twee
gehouden en Adenauer is er nu heen
gereisd om er persoonlijk propaganda
voor zün Christelyk-Democralische
Unie te maken.
Deze partij heeft daar tot dusver de
overgrote meerderheid gehad.
Gisteravond heeft hy in Neu-Munster,
dat tuisen Kiel en Hamburg ligt. op een
verkiezingsvergadering tct ongeveer ze
venduizend personen gesproken Toen
hy in Neu-Munster aankwam, werd hij
met geestdriftig gejuich ontvangen.
Naor alle kanten wuivend schreed hy
op het podium toe. Adenauer heeft het
in zijn toespraak tot de S'.eeswyk-Hol-
steinse kiezers ook over de verhouding
van West-Duitsland tot de andere sta
ten gehad. Hij wees er met de allergroot
ste nadruk op, dat West-Duitsland vol
gens hem geen neutraal territorium tus
sen Oost en West kan blijven.
„Europese politiek", zo zei hy, „meet
steeds het streven van de Bondsrepu
bliek bibven".
Adenauer twijfelde er niet aan dat
het Westen weer zijn eensgezindheid zal
terugvinden. Daarna zou men met het
Oosten kunnen onderhandelen en daar
bij gunstige resultaten kunnen bereiken.
F.ên voorwaarde echter voor de een
heid van Europa - zo verklaarde hy -
is een goede verstandhouding tussen
Frankrijk en Duitsland.
Heel Europa zit thans in één boot.
Eerst moet West-Duitsland zijn souve-
reiniteit verkrijgen en dan zal het in een
Noord Atiantische verdragsorganisatie
kunnen kernen.
Intussen kykt men in Bonn met de al
lergrootste spanning uit naar het be
zoek van de Br.tse minister van buiten
landse zaken Eden. d!e daar morgen
ochtend al verwacht wordt.
Men ls zeer benieuwd naar wat hü
Adenauer hier in hoogsteigen persoon te
vertellen heeft.
De volgende week staat Bonn in het
teken van allerlei belangryke politieke
gebeu-tenlssen. Dan kemt ook de Bonds
dag weer voor het eerst na het zorr.erre-
cès byeen. Op de eerste vergaderingen
zullen de buitenlandse politiek en het
geval John besproken worden Er zijn
inmiddels al acht weken verstreken se
dert John naar de communisten in het
Oosten overgelopen ls.
Intussen heeft men cr in Bonn ook al
bewijzen voor in handen gekregen dat
Schmidt-Wittmack. het naar het Oosten
overgelopen lid van de Bondsdag, al se
dert jaren met de communisten achter
het IJzeren Gordyn in verbinding heeft
gestaan.
Show van Fath in
Nederland
BATEN VOOR NED. KANKERFONDS
(Van een onzer medewerksters)
Op 2 en 3 October a.s. zullen in Kas
teel Oud Wassenaar te Wassenaar shows
gehouden worden van de nieuwste na-
jaars- en wmtermcdellen van de beken
de Franse h3ute-couture ontwerper Jac
ques Fath.
De baten van deze shows - te houden
op 2 October des middags en des avonds
en op 3 October alleen des middags -
komen ten goede aan het Ned. Kanker
fonds. Ook een groot aantal Fath-par-
fums 1100 flesjes) worden beschikbaar
gesteld om tydens de shows voor dit
goede doel verkocht te worden.
Op 30 September vertrekken de man
nequins van Fath met de avondboot uit
Engeland, waar deze Franse modeko
ning in het Dorchester Hotel te Londen
voor het eerst zyn creaties aan het En
gelse publiek toont, naar Nederland.
Een collectie van 140 modellen, inclu
sief bont en juwelen een waarde van
één millioen gulden vertegenwoordigen
de. zal worden getoond.
16 Nederlandse kappers, aangesloten
bij de Club Marcel, de grootste Club op
dit gebied In Nederland, zyn door Fath
uitverkoren om de kapsels der manne
quins te verzorgen.
De AVRO geeft een reportage en Po
lygoon maakt opnamen. Alles by elkaar
belooft dit in ons land een groots gebeu
ren cp het terrein der mode te worden,
waardoor tevens een zo belangryke in
stelling als het Ned. Kankerfonds ge
diend wordt.
Of Jacques Fath zelf aanwezig zal
zyn. is nog niet met zekerheid bekend.
Crematie slachtoffers van d«
„Triton"
Gistermiddag ls onder zeei grote be
langstelling op Westerveld het stoffeiyic
overschot van prof. dr W. Kouwenaar
en diens echtgenote gecremeerd. Een rij
van sprekers herdacht de overledene
als geleerde en vriend
Amsterdam
In de aula stond de met talryke kran
sen bedekte kist opgebaard. De onder
directeur der K.L.M., de heer S. van den
Bent. voerde het woord. By onze maat-
schappy heb Je een trotse carrière ge
maakt en op mannelijke wijze ben Je
van ons heengegaan", zo sprak hy.
Toen de kist daalde brachten alle
KLM-ers zwijgend de hand aan de pet
als een laatste groet aan de gevallen
makker.
TERAARDESTELLING J A.
BRONGERS
Zeer groot was tevens de belangstel
ling bij de ter aarde bestelling van het
stoffelijke overschot van de heer J. A.
Brongers. In leven hoofd van de pers
dienst van de BP.M.
Ds J. van der Guchte. Rem. predikant,
voorganger van de Ned. Protestanten
Bond te Den Haag. sprak in de aula
van de Haagse Alg GegTaafplaats aan
de Kerkhoflaan naar aanleiding van het
woord uit het evangelie „Myn vrede laat
ik U. myn vrede geef ik U". Namens de
directie van de B P.M. herdacht Jhr mr
P. R. Feith. hoofd der Public Relations
dezer maatschappij, de overledene als
een toegewijde, uiterst deskundige en
harde werker
Rond de groeve schaarden zich nadien
vele honderden vrienden en collega's
van de overledene. De K.L.M. was ver
tegenwoordigd door dr L. H. Slc-temaker
en de heer R. Vogels. In de stoet bevond
zich ook de oud-procuratiehouder van
de BP.M.. jhr H. G. A. Quarles van
Uffr.rd, voorzitter van de AVRO
Aan de met zeer veel bloemstukken
overdekte groeve heeft een der zoons
van de overledene mede namens zyn
moeder dank gezegd voor de bewezen
laatste eer.
Nationalisten blijven Amoy
aanvallen
In natlonallstlsch-Cfhinese kringen te
Hongkong is verklaard, dat nationalis
tische vliegtuigen hedenochtend hun
grootscheepse aanvallen op het eiland
Amoy hebben voortgezet, zy troffen
radarinstallaties te Hotsjoe op Amoy,
„met indrukwekkende resultaten". De
vliegtuigen maakten vyftlg vluchten.
Tsjihmei op het vasteland naby Amoy
werd eveneens aangevallen.
(Ingez. Med.-Adv.)
'DANSACADEMIE WIELINGA
NIEUWE RIJN28 LEIDEN-TEL21707
Piaatselijk buiig
Het KNMI deelt mede:
Oceaandepressies zyn er de laatste
dagen in geslaagd hun invloed zover
naar het Oosten uit te breiden, dat de
gordel van hoge druk. die het weer bij
ons gedurende de eerste dagen van Sep
tember beheerste, nu Is teruggedrongen 1
.tot Zuid-Europa en Rusland.
Alleen dp Soviets stemeSen De Amerikaans Logde voerde hlerte- /(.Ten gcmaal.t: de opzet, toen hij Zowel In Spanje. Italië en de Balkan
30/;eis breniD^n i aan dat de bezwaren yan \vys- mrt txvpe Ris in Zuid-Rusland komt diontengevol-
teaen Jinsky, tegen behandeling van de kwestie ge nog zomerse warmte voor met tempe-
door de Veiligheidsraad de wereld on- kwartjes, was een bezoek aan de I raturen un 25 tot.30 graden. In Noord-
vermijdelijk zullen doen geloven, dat debiöSCOOP Inplaats daarvan wandel- I Husland zyn echter al winterse invloe-
i- Sovjet-Unie iets te verbergen heeft n merkbaar Daaf wordt 's nachts j
u n1 de hij echter naar de ..United lichte vorst gemeld.
instemmen, dat de Veiligheidsraad bè- dat Wvslintkv alleen had Slates", die aan de kade lag Om Het weer in onze omgeving staat nu
JE- &&SU: SSgj&s '"""d «ES»
de Veiligheidsraad in deze niet bevoegd wiadiwostok nwfi^ riP 49 min Z Toen ,l'J na ecn Paar "llr wecr aan land S«le?en D|t gebied Ls ontstaan uit
i Zulden~dfe ooTdoof df AnHcnÜÏ dek kwam. bleek het schip reeds te I cd,UV%e^
Hy sprak er zyn leedwezen over uit. waren opgegeven, had genegeerd. De zijn afgevaren Dil betekende 1 l Schotlano p.i ^eer-
dat er zulke incidenten als die van 4 aanval geichiedde 43 myi uit de Slberl- t 0ClCKCna';c" ,andp™ d!Pr"3'c d'e h,et
September voorvallen maar zeice niet te sche kust, aldus Logde. 1 oor Fugcne een tocht Over de I Noordelyk deel van ae Noordzee bereiK-
geloven. dat de internationale vrede en I Atlantische Oceaan in liet modern-Pe a,"elof*jn nacht p.i-seerde het
veiligheid er door in gevaar worden ge-1 De zitting van de Veiligheids-a?.d ,.nn o koufront van deze laatste depressie ons
bracht, zoals door enkele afgevaardig- werd gesloten zonder dat ecn tydstip SCllip \an de Verenigde Staten. land met reeen en veel wind. Langs de
den was gezegd De voortzetting van de voor een volgende byeenkomst werd een buitenkansje, waarop iedere Noordzeekust bereikte de wind af en toe
- - '"i-1 1 een snelheid van 70 kilometer per uur.
longen jaloers zal ZijnWe zien I Om de depressie heen stroomt tame- j
liem hier in de haven van Soulliamp- j lyk kcu.ee lucht met een onstabiele op-1
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 unr'
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Amsterdam
Londen
Luxemburg
Parils
Bordeaux
Grenoble
Nice
Genéve
Zürlch
Locarno
Berllln
Frankfort
MUnchen
Wenen
InnsbrUck
Alacclo
Mallorca
half bew.
regen
regen
onbewolkt
eeh. bew.
regen
zwaar bew.
licht bew.
licht bew.
zwaar bew.
zwaar bew.
Ilcbl bew
regen
zw aar bew.
lloht bow
lloht bow
on b" wo] kt
onbewolkt
onbewolkt
7,zo 3 20 01
windstil 26 O
nw 2 24 O
windstil 25 O
windstil 27
vv 1 27
windstil
vastgesteld.
patroulllevluchten door de Amerikanen
zou. indien deze tot een militair con-1
K?vSf°rbrD.nE,",0OT'">TO" m
leven roepen lcld ls hflar elsen In te djenpn blj hpt
iinsky zeide volledige steun te Internationale Hof van Justitie Men
kunnen geven aan voorstellen, die der- dacht, dat r*e meeste Westelijke afge-
gelyke incidenten zouden kunnen voor- vaardigden voor een dergelijke actie
komen. zyn.
mnclilonder de veilige Iwede an kregen èn mWén"ouk morgen "plaatse-1
dc Chef gercedschapsmakcr i-a/ibU!en .wPr.de.n .vc.-wacht.
het scliip.
WEERBERICHT
Afnemende wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met plaatseiyk en
kele buien, m hoofdzaak ln het Noor
den van het land. Aanvankelyk nog af
en toe krachtige, later overwegend ma
tige Zuld-Westeiyke wind. Morgen de
zelfde temperaturen als vandaag of iets
hogere. «Opgemaakt te 10 uur).
12 SEPTEMBER
Zon op: 6 08 lur; onder: 19.04 uur.
Maan op: 18.28 uur, onder: 5.37 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.42 en