tafd \ru Van 2 naar 4 millioen kubieke meter water CLOWNTJE RICK LEIDSCH DAGBLAD - DONDERDAG 2 SEPTEMBER Eén druk op de knop.... Morgen stelt dijkgraaf, mr J. Slagter, liet nieuwe gemaal van Rijnland in werking Met een eenvoudige handeling: slechts een druk op één der knoppen van de bedieningstafel, zal de dijkgraaf van Rijnland, mr J. Slagter, morgenmiddag het nieuwe gemaal van Rijnland, gelegen even achter de Noordzeekust te Katwijk aan Zee, in werking stellen. Zal deze min of meer symbolische hande ling slechts een minimum aan tijd vergen, voor Rijnland betekent dit de opvoe ring van de totale lozingscapaciteit tot 4.18 millioen kubieke meter per etmaal. Een stijging van 2 millioen, vergeleken bij de capaciteit van het oude uit 1880 daterende gemaal, dat over enige tijd onder slopershanden zal vallen. De inwerkingstelling van dit nieuwe gemaal valt tegelijkertijd met de her denking van het 750-jarig bestaan van het Hoogheemraadschap „Rijnland", dat de polders van Centraal en Noordelijk Zuid-Holland, w.o. de uitgestrekte Haarlemmermeer, omvat, met Leiden als centrum en zetel. Zoals reeds eerder gemeld, is de vor ming van dit Hoogheemraadschap éen der oudste waterschappen in ons land een geleidelijk proces geweest. In de twaalfde eeuw bestond al een regionale bedijking in de omgeving van Leiden, met een min of meer regionaal beheer en bestuur. Uit 1202 dateert het vroegste bewijs, dat voor de zorg voor de waterkeringen een vast bestuur in het leven was geroepen. Rijnland groeide vrijwel tot de huidige omvang tijdens het landsbestuur van Graaf Willem I 11203 tot 1222). De taak van Rijnland, waterkering en boezemverzorging, is in grote lijnen van den beginne af dezelfde gebleven, al liepen omvang van die taak cn methode van taakvervulling nogal uit een. Daarvan is het huidige bestuur, dat tot de bouw van een nieuw gemaal be sloot. zich tenvolle bewust geweest. De achtergevel van het nieuwe ge maalgebouw geeft een zeer geslaag- opvatting van moderne architectuur Landbouw, veeteelt en visserij, doch ook industrie (de verstrekking van koelwater etc.) en recreatie (goed zwemwater) hebben er het grootste belang bi), dat Rijnland voor zijn taak is berekend. De gelegenheid tot vergroting van do totale lozingscapaciteit deed zich voor. toen kort na de tweede wereldoorlog bleek, dat het stoomgemaal te Katwijk niet lang meer mee zou kunnen en een algehele vernieuwing eiste. Aan de hand van tal van waarnemingen werd ge constateerd. dat het gewenst was om over een grotere bemalingscapaiitelt te beschikken, in het bijzonder indien men bedenkt, dat bü hoog buitenwater de capaciteit van de gemalen terugloopt. Het nieuwe gemaal, dat zowel in- als uitwendig een zeer moderne indruk maakt, is gebouwd op de plaats van de oude Binnensluis (gebouwd in 1805 met drie openingen en in 1843 met 2 openin gen verruimd) naast het oude stoom gemaal. Deze Binnensluis verrichtte uitsluitend de functie van spulsluls. Door deze sluis werd bij lage ebstanden overtollig water van Rijnlands boezem geloosd. Eerst na de oprichting van het stoomgemaal in 1880 kon in Katwijk mede langs kunstmatige weg overtollig water worden geloosd. Het nieuwe ge maal. dat is uitgerust met twee Diesel motoren en één electro-motor met drie centrifugaalpompen. opent de mogelijk heid. dat de totale lozingscapaciteit, zoals gezegd, wordt verdubbeld. Hoewel het morgen een zeer bijzon dere dag zal zijn in de geschiedenis van het Hoogheemraadschap Rijn land: de ingebruikstelling van het 5f§rïrsTïïflT^iJ I ff* 1 m. B&pPi Met een enkel woord BINNENLAND De Internationale Federatie van spl- ritualisten boudt van 11 t m 18 Septem ber In het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam haar driejaarlijks congres, waaraan 6 700 personen, dele gaties uit ongeveer 20 landen deelnemen. Donderdagmiddag 9 September zal de Commandant der Zeemacht Neder land. Schout-bij-nacht F. T. Burgnard. in het Ankerpark te Den Helder 72 nieuwbenoemde Marine-officieren be- edigen. Het Jaarlijks congres van de Liga van Vrijmetselaren is van 25-29 Augus tus te Genève gehouden, onder leiding van haar president, de heer Jan C. W. Onderdenwijngaard uit Wassenaar. Ruim 300 congressisten uit 18 verschillende landen, w.o. uit de Ver. Staten, het Mid den Oosten en Noord-Afrika namen aan het congres deel. In 1955 zal de universe le Liga van Vrijmetselaren haar 50-jarig bestaan feestelijk herdenken. De Nederlandse regering heeft aan de Iraanse regering een bedrag van f 15 000 aangeboden ter leniging van de nood veroorzaakt door de recente over stromingen. Aan de Iraanse regering ls gevraagd het geld bij voorkeur te beste den aan goederen van Nederlandse her komst. Met de Iraanse autoriteiten wordt overleg gepleegd aan welke goederen het meest behoefte bestaat. economische tentoonstelling In Djakarta vertoeft, heeft opnieuw de wens van haar land te kennen gegeven, te komen tot nauwere handelsbetrekkingen met Indo nesië en de overige landen ln het Verre Oosten. Gistermiddag heeft de burgemeester van Delft, de heer D. de Loor. de zilveren ere-pennlng van de gemeente uitgereikt aan mevrouw V. D E. van Leeuwen- IsaSchsen. echtgenote van de presldent- vele sociale werk. door haar richt. De uitreiking geschiedde tijdens de Ingebruikneming van het uitgebreide en gerestaureerde schoolgebouw van de Delft- se Industrie- en Huishoudschool „Rust Roest", waarvan mevrouw Van Leeuwen presidente ls. De president-directeur van de gra fische Inrichting Joh. Enschede en Zonen N V. te Haarlem, de heer B. F. Enschede, heeft gistermiddag aan de heer L. Neher. directeur-generaal van de PTT. de sleutel overhandigd van het nieuwe gebouw aan do Bakenéssergracht ln Haarlem, waar de contröle op de aanmaak van post- en andere Rijkswaarden voortaan zal geschle- Het dagelijks bestuur van de Commu nistische Party Nederland heeft een ver klaring uitgegeven naar aanleiding van de verwerping van de Europese Defensie Gemeenschap voor Frankrykr ^De^jiartlJ do°vredeskrachten ln de wereld". 1513-1514 - Daarmee was de rust weergekeerd in huis. Maar toen ze naar boven gingen zei oom Tripje: - Maar wat n as toch die verschrikkelijke herrie, waardoor we allemaal wakker zijn geschrokken? - Er stond een rolschaats op het portaal, die kon ik in het donker met zien. zei Bunkic. Toen gleed ik er over uit en toen is dat ding de trap af gevallen! - ^Ja. en beneden ben ik er ook nog eens over gestruikeld! zei oom Tripje. II: wou. dat jullie voortaan wat netter op je boel letten... een mens zou 'n ongeluk krijgen op zo'n manier. En nou allemaal naar bed! la. dal moesten ze maar doen; morgen moesten ze naar school en op zo'n manier zouden ze slaap te kort komen. Allemaal zochten ze hun bed weer op en toen duurde het niet lang. of ze waren weer in slaap gevallen na al die opschudding. Ook in de keuken was het nu weer rustig geworden. Krulletje was ver schrikkelijk nijdig geweest op die brutale kat. die zomaar vlak voor zijn neus voor het raam was komen zitten! En Krulletje had nu eenmaal een grote hekel aan kattenhij kon ze gewoonweg niet zien! Dus kon hij zomaar niet goedvinden, dat dat nare beest daar had gezeten en hem gewoon had uitgelachen! 'Maar nu was het in ordede kat was weg en Krulletje lag tevreden, op zn kussen in elkaar gerold, weer te slapen I en d badplaats logeer t.rblj het oversteken van de ryweg door een bus van de NZHVM gegrepen en weggeslingerd. In zorgwek kende toestand werd de man. die ernstige hoofdwonden had opgelopen, naar een Haarlems ziekenhuis overgebracht. Zutphen. de ln het laatste oorlogs jaar zwaar gehavende en thans voor het grootste deel herbouwde stad aan de IJssel gaat de trom roeren. Met- een Gelderso fecstweek, die Zaterdagmiddag a s. door de burgemeester zal worden geopend, hoopt Zutphen de aandacht en de belang stelling van de omgeving en het achter land wat meer op zich te vestigen, dan tot nog toe het geval ls geweest. In een rede voor het congres van het Amerikaanse legioen van oudstryders heeft kardinaal Spellman. de aartsbisschop van New York. gezegd, dat de mogeiykheld van een nieuw ..Pearl Harbour" voor de Ame rikanen misschien ln de nabye toekomst bestaat. HIJ sloot alle hoop op een vreed zaam samenleven met de Sovjet-Unie uit. BUITENLAND By een ontploffing ln een brulnko- lenmyn ln de omgeving van Spilt (Zuld- Slavlè) zijn acht mijnwerkers om het le ven gekomen en zes gewond. De bodem van Mexico stad daalt on geveer een voet per Jaar. doordat per se conde ongeveer 900 kubieke meter water onder de stad wordt weggepompt om aan de waterbehoefte van de groelendo stad te voldoen. Op 13 October begint te New York een conferentie over het gebruik van atoomenergie voor vreedzame doelen. Aan de conferentie nemen deel vertegenwoordi gers van regering, wetenschap en Indus trie uit de Ver. Staten. België en Frank- ryk. Denemarken. Canada en Erazlllë. Volgens het te Boedapest uitgegeven blad ..Szabad Nep" gaat de Hongaarse re gering over tot het ontslaan van een groot aantal staatsambtenaren en -beambten. ZIJ worden afgevoerd naar de Industrie en de landbouw, die volgens het blad om werkkrachten verlegen zyn. In een vraaggesprek met de Bazelse correspondent van de Oost-Berlljnse radio heeft de Zwitserse protestantse theoloog Karl Barth zich tegen Iedere vorm van her bewapening van Duitsland en voor een neutralisatie van dat land verklaard. Donderdag zal als onderd?el van de Nato-manoeuvres in het Noorden van de Aegelsche Zee een schljn-atoombom- aanval worden gedaan, aldus een mede deling van een Griekse militaire woord voerder. Aan de oefening nemen zee- en luchtstrijdkrachten van Engeland. Ame rika. Griekenland. Italië en Turkije deel. Tengevolge van een mijngasontplof- fing ln een kolenmijn te Koesjiro (Ja pan) zijn 39 mijnwerkers om het leven gekomen. De Britse vakvereniging van politie mannen heeft officieel een veertig-urig? werkweek geëist. Bij de orkaan op de Oostkust van Noord-Amerika zijn tenminste 48 per sonen om het leven gekomen. De schade wordt op 400 millioen dol lar geschat Indonesië en de Chineses Volksre publiek hebben de tussen hen bestaande handelsovereenkomst met een Jaar ver lengd tot 31 Juli 1955. In het gistermiddag in het Ministerie van Economische Zaken te Djakarta ondertekende protocol staat, dat goede ren zullen worden uitgewisseld tot een waarde van 6 millioen pondsterling in het jaar dat 1 September is Ingegaan. De Blrmannse politie heeft besloten op vyf plaatsen de grens met Thailand weer te openen, die voor alle verkeer was gesloten met het oog op de activiteit van de natlonallstlsch-Chlnese troepen, welke zich tegen do regering van Birma ver-1 zetten. nieuwe gemaal, worden al weer de mogelijkheden onder het oog gezien om te komen tot de aanleg van een nieuw uitwateringskanaal. Wat ls n.l. hot geval? Werden omstreeks 1880 met de oude Binnensluis nog bevre digende spuidebieten bereikt van rond 200 millioen kubieke meter per jaar. deze liepen daarna geleidelijk terug tot zij de laatste jaren niet meer be droegen dan 50 millioen M3 per jaar, zulks als gevolg van een verzanding van het uitwateringskanaal buiten de Buitensluls. Proeven in het Water loopkundig Laboratorium te Delft hebben uitgewezen, dat de aangewezen oplossing bestaat in het graven van een nieuw uitwateringskanaal om en ten Noorden van de Buitensluis en het maken van hoofden, welke met een geringe ombuiging naar het Noor den veel verder in zee moeten worden uitgebouwd dan de bestaande hoofden. De bestaande Buitensluis, zo redeneert, men. zou dan als golfbreker dienst kun nen blijven doen. Men wees er ons op. dat deze natuurlijke lozing voor Rijn land van zeer grote betekenis ls om in jserioden-van niet te groot waterbezwaar en bij verversing van de boezem zo groot mogelijke waterhoeveelheden op goed kope wijze te lozen. Nader wordt nog overwogen of ter vergroting van de veiligheid in dit nieuwe uitwaterings kanaal een stormvloedkering moet wor den gebouwd. Het nieuwe gemaalgebouw zelf omvat behalve de moderne machinehal met een door glas afgeschutte ruimte voor de machinist, in de zuidvleugel een keukentje en een toilet en ln de noord vleugel de werkplaats en smederij. Boven de entree van de hal bevindt zich de directiekamer en boven de werkplaats het schaftlokaal met 2 douchecellen en een tollet, alsmede een ruimte voor de olie- en koelwaterdagtanks. Onder de machinehal bevindt zich de kelderruimte (o.m. met de lenspomp en de opbrengstaanwijzers van de drie aggregaten) met- in de zuidvleugel een magazijn en in de noordvleugel de hulp machinekamer met het noodaggregaat (dit voor het geval de stroomlevering van de S.L.F. zou uitvallen) en de koel water- en olletransportpompen. voorts de transformator- en de hoogspannlngs- Het Israëlische parlement heeft met 54 stemmen tegen negen bij zeven ont houdingen een regeringsverklaring goed gekeurd, betreffende maatregelen ter voorkoming van levering van wapens aan Arabische landen door Westelijke mogendheden. In de verklaring wordt Groot Brittannië gecritiseerd, omdat het het bestaan van Israël genegeerd heeft, toen het met Egypte het accoord over het Suezkanaal sloot. Het parlement drong aan op verster king van de Israëlische strijdkrachten. Volgens de premier en minister van buitenlandse zaken. Mosie Sjaret. zijn de geschillen tussen Israel enerzijds en de Ver. Staten en Groot Brittannië an derzijds te wijten aan Westelijke „steun aan aanvallers". ruimten, alsmede een ruimte voor de centrale verwarmingsinstallatie. Tegen het plafond van de machinehal zijn geluidsabsorbers aangebracht, die het lawaai, in het bijzonder van de Dieselmotoren, zullen dempen. In deze hal treft men voorts een registrerend aanwljsapparatuur aan, welke de ver schillende waterstanden aangeeft, o.m. nodig voor de meting van de spuidebie ten De onderbouw van het gemaal is geheel opgetrokken in gewapend beton en is gefundeerd op 358 gew. betonpalen. Het gehele werk. waarvoor een woord van lof aan architect en uitvoerders niet mag worden onthouden, is uitgevoerd onder directie van het Ingenieursbureau Dwars. Heederik en Verhey te Amers foort in nauw overleg et Rijnlands technische dienst. Architect van het gemaalgebouw was lr M P Schutte te Leiden. De trots van ..Rijnland"De ruime machinehal van het morgen in gebruik te stellen nieuwe gemaal. Foto L-D./Van Vliet Aangezien de ingebruikneming van het gemaal ongeveer samenvalt met de viering van het 750-jarig bestaan van het Hoogheemraadschap Rijnland heeft het bestuur van Rijnland gemeend de nagedachtenis van Graaf Willem I, die beschouwd kan worden als één der stichters van Rijnland, te moeten eren door het aanbrengen van een stand beeld aan de voorzijde van het gebouw dat vervaardigd is door prof. L. O. Wenckebach en dat morgen zal worden onthuld. Dr Schroder: Duits-Nederlandse tuinbouwsanienwerking taak voor organisaties Overleggen en afspraken maken „Evenwicht door goede samenwerking der Europese tuinbouworganisaties zal van het grootste belang zijn voor het welslagen van een voortschrijdende li beralisatie". Dat is de mening van di E. Schroder, voorzitter van het „Zen- tralverband des Deutschen Gemüse-.Obst und Gartenbaues" te Wiesbaden. Dr Schroder, die naar men weet deelneemt aan het „Eu ropese Tuinbouwconvent" onder aus piciën van de Nederlandse Tuin- bouwraad, acht de tegenwoordige gang van zaken in de Duits-Nederlandse tuinbouwsamenwerking bevredigend. De basis voor een verdergaande samenwer king is naar zijn mening aanwezig. De DuitsNederlandse betrekkingen zijn even oud als natuurlijk. Het ls de taak van de organisaties in de tuinbouwsec tor deze betrekkingen zodanig te leiden, dat men elkaar op geen enkele wijze dwars zit of schade berokkent ln het belang van beider welvaren. Hieruit volgt, gelijk dit trouwens met andere landen, waarvan Duits land tuinbouwproducten betrekt, het geval is (bijv. Italië en Frankrijk), dat de Duitse markt ten tijde van eigen Vreemd profijt van parlementaire debatten Een kippenboer in Frankston. 40 km. van Melbourne, beweert zyn eierproductie te hebben vergroot door de kippen te laten luisteren naar radio-uitzendingen van parle mentaire debatten. Hij betreurt het alleen, dat het parlement niet voortdurend vergadert Boze tongen fluisteren, dat de kippen de parlementsleden beschou wen als hun collega's, zij het dan zonder koppen I grote aanvoeren niet mag worden I overstroomd met producten van tl- I ders. waardoor prUsafbraak en schade I voor allen ontstaat. Dank zij het gun- I I stige klimaat kan Nederland zijn pro- f ductie en bewaring zodanig richten, dat geleverd kan worden, wanneer de I Duitse tuinbouw niet of onvoldoende produceert en ter markt brengt. Over i deze mogelijkheden moeten deze Ian- J den, de organisaties dus, overleg ple- 1 gen en afspraken maken. Bij het leg gen van een logisch verband hebben 1 zowel de producenten als de handel I een taak. Daarnaast echter hebben de organ!- I saties de gemeenschappelijke taak we- I gen te zoeken, die het verbruik van I tuinbouwproducten (groenten, fruit, I bloemen etc.) bevorderen en vergroten, f Dit ls een gemeenschappelijk be'.an:, I dat, gezien het gemiddelde verbruik In I West-Europa, zeker het behartigen I waard Is. Gestreefd moet worden naar I goedkopere productie, oa. door mecha-1 nisatte en rationalisatie, van, in somen- f werking met de wetenschap, steeds be-1 tere producten. De afzet van deze goed-l kopere producten dient door gunstige I „opmaak", en goede, doch waarheids-1 lievende verpakkingen, alsmede door tol laag mogelijke prijzen. Zulks temeer, omdat onze producten door ledereen ge-! kocht moeten kunnen worden. I In ons eigen belang zullen wij steeds! voldoende voor directe levering moeten! aanvoeren zonder echter in ongeb:e;-l delde concurrentie de markt to brfe:-B ven. Wij zullen echter nooit tot. karte-P vorming mogen geraken, doch slews! tot een voor de bedrijven gunstige or-i dening. waarbij de verzorging van verbruikers tegen zo lang nu I zen eewaarborgd moet blijven. De or?>B nisaties van producenten en handel r.p de tuinbouw hebben hier dus bejanM rijke maatschappelijke taken, mede WB het eigen voordeel, aldus dr Schroder.» Europese en Atlantische Unie in gevaar Spaak onderbrak zijn vacantie De heer Spaak, de Belgische minister van buitenlandse zaken, heeft gisteren plotseling zijn vacantie in Italië onder broken en is naar Brussel teruggekeerd, zulks ln verband met de verwerping van het EDG-verdrag door de Franse As- sembleé Hij verklaarde dat de negatieve uitslag, van de stemming niets oplost De Duitse divisies zijn nodig voor de defensie van Europa en de idee van dc Europese en Atlantische Unie. zeide hij. maakt door deze verwerping ccn ern i .ge crisis door. De kwestie van de Duitse souverei- niteit zal spoedig worden opgelost, meende Spaak. Anderzijds zijn de militaire experts verder van oordeel dat de verdediging van Europa niet mogelijk is zonder twaalf Duitse divi sies. maar de Fransen kunnen hun veto stellen tegen de opneming van Duitsland in de Nato. een van de weinige oplossingen welke thans nog mogelijk zijn. In verband met de verklaring van Mendés-France dat hU te Brussel ver nederd werd, o.m. door de inleidende rede van Spaak, zelde de Belgische mi nister gisteren, dat hij deze eerste pagina van de betreffende rede zal pu bliceren Intussen is de verwerping van het EDG-verdraz een formidabele over winning voor de Savjet-ddplomatie, aldus Spaak D' Sovjets verzamelen op het ogenblik de overwinningen, maai er zijn nog a'.tijt lieden die zeioven dat wij een cor.fercnt.e met de Ru-sen zullen kun nen beleggen en concessies van hen ver krijgen nadat de Russen in Europa en In het algemeen is de Belgische pers ontstemd over de Franse houding, die, naar beweerd wordt, niets oplost. Men ls cr echter ook van overtuigd, dat nieuwe formules moeten worden ge vonden voor de politieke problemen in Europa: ten eerste de verdediging van het continent tegen iedere agres sie, ten tweede het statuut van Duits land en zijn herbewapening, ten derd- de plaats van Frankrijk in dit Europa en de plaats van Europa in de wereld. De conservatieve Libre Belgique, d.ie steeds tegen de EDG heeft geageerd, de opneming van Duitsland ln de Nato De Ver. Staten en Engeland zouden een systeem van wederzijdse politieke ga ranties moeten opbouwen België zou veel beter geïnspireerd geweest zijn en meer prestige hebben verworven wan neer 'iet aan de andere naties de weg van het -ealisme zou hebben getoond door de lerdedlgtag van de nationale souveremitcit en de plaats van deze souvereiniteit op een gevaarlijke wijze te laten aantasten. Het enige gevolg is thans geweest dat wy platonische, maar verdachte felicitatie; kregen van staten, die zelf i iets van hun souveremitcit prijs gaven. Het EDG-verdrag met zijn 132 artikelen was een slecht verdraz Het hield geer rekening met de psycholo gische en morele aspecten van het pro bleem Men zou van de soldaten niet hebben verkregen dat zy met dezelfde vurigheid streden onder een vaag be paalde internationale autoriteit dan on der een nationale legerleiding, die in de eerste plaats bekommerd is óm de ver dediging van het vaderlands grondgebied Guafemalaanse junta ontbonden ARMAS WORDT PRESIDENT. Het Guatemalaanse militaire t*jl wind. dat 8 Juli j.L, zes dagen na«P omverwerpen van de comraunistlsj geïnfiltreerde regering-Arbcn?. «"v ingesteld, is ontbonden. Kolonel I tillo Armas, voormalig leider MD -J geslaagde opstand en lid der u'i d T 1 personen bestaande junta, blij" e" wel regeringsleider. De andere leden van het militair* W stuur waren majoor Enrique OWL *1 van Armas' staf en kolonel Elfego 5 zon, die na het aftreden van presio I Arbenz het bewind had overgenomej Volgens latere berichten heelt t nel Armas het presidentschap op J genomen. Hij aanvaardde deze »U" j bij een eenvoudige plechtigheid, u -■ welke hij ook het ontslag van toi^ Monzon en majoor Oliva aanra»- d e. naar hij zelde. waren afgetrw» een „vaderlandslievend gevaar, zij een éénhoofdig bewind nood®, achtten voor de vrede in Guatea Een van de laatste maatrezeif de junta was het ontbinden van c der vrijmetselarij in Guatemala j comma-«sten zich hierin zouden - ben weten te dringen. Voorts gaf de Junta ambassadeur gilio Rodriguez Bctota opdrnch op rondreis door Zuid-Amerika ring te zoeken tot de regering i deze landen. De ambassadeur dels reeds naar Guatemala ver'n m Later zal hti een bezoek óren? *1 fDiUls] w?aa F-md-i beg. Argentinië, Chili, Peru en Ecuador I De Verenigde Staten en hebben een overeenkomst tot»a '5 samenwerking getekend, die m J zonder voorziet in nauwe saDie" tussen beide landen bij de or. van de economische bronnen Jj temala. ff; klA- s<

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 2