LEIDSCH
DAGBLAD
In elk geval zijn plaats in Franse
geschiedenisboekje al veroverd
WEERBERICHT
93ste Jaargang
MAANDAG 19 JULI 1954
No. 28272
Directeur: J. W. Henny
lactle: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
16.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0,50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Opbouw
en Afbraak
r ET een door weinigen verwachte
wl meerderheid besloot de Tweede
Kamer Vrijdagavond tot aanvaar-
ng van het statuut Koninkrijk Nieuwe
tUl. regelend de toekomstige staats-
•chtelijke verhouding tussen Nederland
i de voormalige koloniën Suriname
de Antillen.
Van de 94 aanwezige parlements-
den spraken zich 75 uit ten gunste
»n het Statuut en 19 er tegen.
Indien het mogelijk ware geweest deze
westie aldus simplistisch aan de orde
stellen: „zijt gij voorstander van een
HJvend staatsrechtelijk verband of er
'gen", dan zou in een voltallige ver-
ïderlng onzer volksvertegenwoordiging
et antwoord vermoedelijk geluid heb-
en: 94 voor, 6 (de communisten) tegen.
Helaas, zo eenvoudig is de zaak niet.
zou het volkomen onjuist zijn om
veronderstellen, dat alle 19 tegen-
ïers ook werkelijk tegenstanders
Rluden zUn van een nieuwe vormgeving
in het bestaande Rijksverband.
Vooraanstaande politieke figuren als
:of. Oud (V.VD.). dr Schouten
mr Schmal iC.H.U.i onthielden hun
het regeringsvoorstel uitslui-
nd op grond van hun overtuiging, dat
t strijdig zou zijn met de Grondwet,
inde deze het enige plechtanker en
chtsnoer voor elke huns inziens daar
in afwijkende suggestie.
Men kan het daarmede eens zijn of
^ot, het pleit in ieder geval voor ons
[Bmocratisch volksbestel, dat het mo-
dijk is gebleken, dat ook in het intern-
irtij-polltieke bestek de meningen kur.-
|C3;n divergeren, zonder dat de vrees be-
JDaat dat daardoor in de partijen zelve
x -anningeu of zelfs conflicten kunnen
lts taan.
Met volledige waardering voor de
"r,'-incipieel-juridische bezwaren van de
hiL. eerderheid der tegenstanders, mag
Z-tich worden geconstateerd, dat de aan-
iiuliarding van het Statuut een uitermate
instructieve bijdrage vormt tot het toe-
Ximstig welzijn van de drie onderdelen
jin het Nieuwe Koninkrijk: Nederland,
.jriname en de Antillen.
Moge dit besluit alle deelhebbenden
NG't zegen strekken!
Zal Mendès-Franee het halen
Laatste loodjes in Genève
zwaar
(Van onze Paryse correspondent.)
Zal P. M.-F., ofwel de Franse Pierre I
Mcndcs-France, zijn wedloop tegen de j
klok mogen winnen? Op het moment I
dat wij deze regels schrijven zijn de
kansen weer wat gedaald. Nadat eerst
Dulles gedurende enige tijd hel bou
derend muurbloempje had gespoeld, is
daarna Molotof plotseling heel erg i
koel geworden voor de charmes van
Marianne. Niettemin zijn. ondanks die
wisselende kansen in Geneve, het ver
trouwen en het gematigde optimisme
goede
[Dulles had ingezien dat Amerika zich
niet langer afzydig van Genève kon
houden, is de toon van de Amerikaanse
pers jegens de Franse premier op slag
radicaal veranderd. Ook de Amerikaan
se opinie begint nu te beseffen dat een
partner, die op eigen benen staat en
(lelijk is de illusie van wereldmacht die voor zijn mening uit durft te komen,
te willen ophouden. Maar ze voelen I op den duur van meer gewicht zal bly-
tevens dat met P. M.-F. aan de top I ken dan een vleiende vazal die zijn
hun land misschien armer zal worden 1 land tot satelliet vernedert. In enkele
maar ook dat ze hun gevoel van weken heeft PM F zo meer voor de res-
natlonale eigenwaard.- zullen herwin- tauratle van de Atlantische alliantie
ncn. P. M.-F. is op elk gebied totaal «edaan, dan andere Franse bewndvoer-
anders dan zijn voorgangers te werk ders in acht jaren, d e tegen Wa9hing-
gegaan. Als men ooit van een revo- ton slechts een ja en amen dorsten te
lutie langs legale weg heeft kunnen j zeggen
spreken, dan is het wel in zijn geval.
In zijn regering nam hij hoofdzakelijk
AI
II N flagrante tegenspraak daarmede is
het Zaterdagochtend door het Ned.
i (|V Verbond van Vakverenigingen geno-
bu' en besluit om zich terug te trekken
de Raad van Vakcentralen.
iX'Het zou o.i. onbillijk en onjuist zijn
oout besluit het N.V.V. kwalijk te nemen.
^.'t is een rechtstreeks en politiek
zien logisch gevolg van het man-
)LAment der R.K. btsschopjjen, die hun
lovigen kortgeleden verboden lid
van de socialistische vakbeweging,
straffe van onthouding van de ge-
/demiddelen der Kerk. Ons trachtend
stellen op het standpunt van de vol-
ekt-objectieve waarnemer ten aan-
n van de samenhang tussen het gods-
;vTi-nstige en politieke leven in Neder-
•°5 id (en daarbuiten), valt het ons uiter-
J v-ite moeilijk dit episcopaal minde-
~"*mt anders te zien dan als volstrekt
li aanvaardbaar voor de politieke partij,
i -armede de leidslieden der Kath. Volks-
'lft rtU nu eenmaal een politieke coalitie
'''"H aangegaan,
v. »or een dergelijk verbod bewegen de
schoppen zich op volstrekt wereldlijk,
nt politiek terrein, terwijl
ie ties op dat verbod geheel er
ken in het kerkelijke vlak met als
t perste consequentie de excommuni-
le. Dit stelt ongetwijfeld vele trouwe
Thangera van de R.K. Kerk. die zich
r itiek tot het socialisme aangetrokken
120 'oelen, voor een ontzaglijk gewetens-
ïflict.
Iet kan niet anders of een dergelijke
ISC' atregel lokt repercussies uit. Het ult-
Öden van het N.V.V. uit de Raad van
kcentralen is er een van. Wie zijn
:n goed de kost geeft, bespeurt er
gelijks m^er.
iedert de z.g.n. gelijkstelling van het
inbaar en bitzonder onderwijs, was
overal in den lands gebruikelijk,
de openbare kas. d.i. de gemeente-
■P «ld, een subsidie beschikbaar stelde,
o-nneer een leerling uit die gemeente
t;A bijzondere school buiten deze ge-
ente bezocht. Op een daartoe strek-
ïd verzoek ten behoeve van een R K.
toller heeft het college van B. en W.
gemeente Koog-aan-de-Zaan dezer
jen eenstemmig afwijzend geprae-
viseerd, onder verwijzing naar het
s schoppelijk mandement.
511 en andere verschijnselen zijn
l nptomatlsch voor het jjolltleke kll-
lef 'lat van dit ogenblik.
den behoeft over geen zienersgaven
"T"" beschikken om te voorspellen, dat
t einde der rooms-rode samenwer-
ig ln zicht is.
in uiteindelijke «ede afloop te 1™!® ,T"!en °p ®n J1» °",r-
Parii, toeh .etter niet verdteenen. i S?1"1®1»1" MaMMM
O eer hel altremeen verteaeht men nel g, ,P?",,J?\ fi. sl«V'»'p°s E"
dat p. JI..F. op het laatste necnblik 'f® 1 a op de Quai d Orsay
de eindsprint neg wel rat "®"1 -
Maar hoe het einde zal uitvallen.
Pierre Mendès-Franee heeft in de korte
weken, dat hij aan het bewind is, nu al
een aantal prestaties geleverd, die hem
voor altijd een plaats verzekeren in het hij een
werd omringd dooi ambtenaren uit dé
school-Bidault, die hem ln meerderheid i
zeker vijandig gezind waren, wist hij
toch ook door het departement van bui
tenlandse zaken een nieuwe wind te I
blazen. Achter al zijn handelingen heeft
gezet, waardoor hij in een I
zijn voor- j
voren zjjn
allereers'c gelid
staatslieden van
tierde republiek
komen.
Hij heeft zelfs bewezen, dat hij ln
potentie over de kwaliteiten en talenten toch'WVer'"die* eoweest daChT
beschikt om als redder des vaderlands indo-Chma-beraad zelf een tijdslimiet
c gesteld heeft, die hij in geen geval wilde
lohrijden. P M -F. wist dat de Rus
onder de weinige I paar weken meer bereikte da
an betekenis, die in de gangers in even zovele jaren
Maar zijn meest sensationele stunt,
die men geniaal zal noemen als het lukt
ridicuul als het tegenloopt is
meesters zijn in de kunst van het
iangzaam-haasten. het diplomatieke
touwtrekken en in de uitputtingstac
tiek Hij had het volste recht zichzelf te
presenteren als de man. die voor alles
En daarom: óf PMF een einde zal
maken aan de laatste oorlog die nu
nog woedt op onze planeet: in leder
geval heeft hij nu al veel méér ge
wonnen dan een weddenschap waar
van niettemin de vrede de inzet
vormde. Hij heeft het zelfrespect van
zijn volk gewonnen en ook de eer
bied en de dank van allen die het wel
menen met zun land. Zelfs indeni hij
deze wedloop verliezen zou. zal daar
om zjjn spel tóch niet zjjn uitgespeeld.
GENEVE EEN ZOEMENDE
BIJENKORF
Tte Genève hebben het ganse week-
einde tal van besprekingen plaats ge
had. Iedereen ontmoette als het ware
iedereen!
De Verenigde Staten hebben verze-
kerd, dat zij noch gebruik zullen maken
van, noch dreigen met geweld om een
wapenstilstandsovereenkomst. die zij
kunnen eerbied gen, te verbreken.
Dit werd verklaard door de onderml- I
kunnen treden Ook als
onverhoopt, deze week zou moeten
aftreden, dan blyft hij een kracht
in reserve, waarmee iedereen
en buiten Frankrijk rekening zal h
ben te houden.
In de eerste plaat? heeft hij de be
langstelling van het volk eindelek weer
eens opgewekt voor de publieke zaak. j Ilt.le carrlclc Qe Ioulen en MM. „IV
renVr?e vSanÜrtiPt^gnJ?prpew^l?cktriVHe't 2e 1 heden van z"n voorgangers aan de'kaak land "iedere hernieuwde agressie.of Prickett Wood aanwezig om te kij- sen in de paardensport boekte, ook
ad gesteld Zo het de communisten dus schending van een bestand so vereen- f:en naar hun vader. Z.K.H. Prins m 1949 aan de Internationaal Horse
erkeltik ernst was met hun liefde voor komst zal beschouwen als een kwestie
Prinses Beatrix en Prinses Irene national Horse Show. Zoals bekend
varen Zondag in Hanstead House. I iieeft Z.K.H.die reeds vele succes-
renners van die andere wedstrijd in de v.,,1
schaduw gesteld, en tot dusver had de
Tour de France zich des zomers nog
nimmer door enig ander evenement uit
het nieuws laten verdringen. Dat is een
persoonlijk succes dat men noeilljk te
hoog kan aanslaan. Want een demo
cratie is ten dode opgeschreven indien
het volk in welks naam wordt geregeerd,
zich niet meer voor de politiek blijkt te
interesseren, en er zelfs, gelijk hier. met
walging door wordt vervuld De persoon
van Mendès-Franee. zijn karakter, zijn
moed. zijn openhartigheid, zun intelli
gentie. zijn loyaliteit hebben gesproken
tot de verbeelding van de Fransman.
Die zelfde Fransman, die de laatste
jaren moeilijk meer een naam van een
minister uit kon spreken zonder een
lach van medelijden of zelfs van hoon
te moeten onderdrukken.
P. M.-F. heeft in enkele weken een
andere geest In Frankrijk zpgeroepen.
Men lieeft hier nieuw vertrouwen
gekregen in de toekomst. Zoals het
Amerikaanse weekblad Time het heeft
uitgedrukt: de Fransen beginnen in
te zien dat het doelloos en zelfs scha
de vrede, dan wisten ze da'
partner tegenover zich hadden op wie
ze konden rekenen. Door nu zelf een
vervaldatum te noemen, waarna hij
eventueel af zou treden, wisten de te
genstanders waaraan ze zich met Men
dès-Franee te houden hadden. P. M -F.
heeft zo alle troeven in zijn spel met
eigen handen vervaardigd en verzameld
en zijn hoogste troef was zeker wel het
persoonlijk vertrouwen dat hij zijn
vTiend en tegenstander van goeden wille
wist in te boezemen.
Niettemin heeft hij óók alle tegen
kanting ondervonden die een onafhan
kelijke geest en een non-conformist nu
eenmaal dient te ontmoeten Zijn te
genstanders en voorgangers hebben
eerst getracht hem verdacht te maken,
vooral in het buitenland nis salon-com
munist. als neutralist of als verkapte
vjjand van de Atlantische Gemeenschap,
insinuaties die hem aanvankelijk vooral
in Amerika kwalijke parten hebben ge
speeld Maar ook hier heeft zijn loyale
openhartigheid getriomfeerd. Nadat
het „eerste belang" i Bernhard. die deelnam aan de Show. welke toen in het White Ci-
Jressuur-wedstrijden om de Prix St. ty Stadion te Londen werd gehou-
ie voor vervo g pagina QeorgC a/s onderdecl van de Inter- den, deelgenomen.
Heuss herkozen als president
van West-Duitsland
ilger dan onze zorg dé&rover ls
vraag- wat dfin?
i, Moet een zo belangrijke volksgroep
§g|ji de P. v. d. A. vertegenwoordigt, ln
Een communistische rel
liet is bij liet herkiezen van het West
Duitse staatshoofd, prof. dr Tlieodor
Heuss, toch niet alles zo van een leien
dakje gegaan als men tevoren ver
moed. en ook verwacht had. De com
munisten hebben, volgens het oude
recept, weer eens roet in het eten
dat Hitier hem als zijn opvolger zou heb
ben aangewezen Door vele gewezen Na
zi's-in West-Duitsland, di? nog altijd
hopen dat hun kansen niet voor goed
verkeken zijn, wordt Doenitz, daarom
nog altijd als het rechtmatige hoofd
van het Duitse volk en van de Duitse
staat beschouwd.
In de laatste maanden zijn in West-
Duitsland herhaaldelijk van verschillen
de kanten stemmen opgegaan die vin
den dat Doenitz nu maar eens eindelijk
len gooien en zich daarbij opnieuw door de geallieerden moet worden vnj-
van een hunner meest onplezierige Platen Als argument voert men aan.
kanten laten kennen. dat West-Duitsland binnenkort mls-
l sc-hien toch weer een leger en een vloot
Tot stemme verbazing van alle men- zaj mogen hebben en dat het dan een
sen ln West-Duitsland, die Zaterdagmid- bondgenoot van de Westelijke mogendhe-
dag met gespannen aandacht aan hun ,jen zaj Zyn geworden,
radio-toestellen zaten te luisteren, toen Df n,en Doenitz thans een dienst b?-
de plechtigheid in de feestelijk versier- wezen heeft met het schrijven van zijn
de grot? zaal te Berlijn werd uitgezon- naam op dat briefje by tie verkiezing in
den, hoorden zy opeens de stem van de Berlijn, staat intussen nog te bezien
communist Max Reimann aan de micro- Maar wel is men er in geslaagd weer
foon. Reimann, die tot verleden jaar nog eens de aandacht van de gehele wereld
een zetel ln de Bondsdag te Bonn heeft
gehad, en die nog steeds voorzitter is
van de communistische party in West-
Duitsland. was opeens een redevoering
gaan afsteken waarin hij het herkiezen
van Heuss als een „ongeluk voor de
Duitse natie" bestempelde. Dr Hermann
Ehlers, de voorzitter van de Bondsdag,
die ook de byeenkomst van de Bonds
vergadering in Berlijn presideerde,
maakte hem er tevergeefs op attent dat
het niet was toegestaan op deze verga
dering toespraken te houden. De com
munist Reimann, di? als jongen op een
scheepswerf heeft gewerkt, praatte maar
door. Toen kwamen er suppoosten by te
pas, die de voorzitter van de communis
tische party beet pakten en netjes voor
de microfoon wegtrokken. Het was geen
al te verheffend gezicht, maar toch had
het grootste deel van de aanwezigen er
veel plezier in.
Het kan zyn. en het is zelfs zeer waar-
sohynlyk, dat de rode Reimann in op
dracht handelde van de grote commu- j
nistische broer aan de andere kant van j
het IJzeren Gordyn, die hier in Beriyn
Hopeloos
Hoevelen in het afgelopen week
einde mistroostig door de ruiten
keken, wij weten het niet Maar
het moeten er tallozen geweest
zyn!
Zulk troosteloos zomerweer her
inneren wy ons niet
Men kan eerder van herfstweer
spreken De illusies van duizenden
zyn in diggelen gevallen.
Aan het strand bibberde men van
de kou. verder het land in was het
al niet veel beter
Regen en storm zyn over ons
land gegaan: in elk vacantie-cen-
trum was de stemming beneden
nul.
Wanneer dat zo voortgaat, is de
schade voor hen. die aan het tou
risme hun brood moeten verdienen,
niet te overzien
Laten we vurig hof>en. dat er als
nog een kentering in het weer komt,
voordat we in de échte herfst en
winter zitten
De tijd dringt.
De kolenboer heeft het nü al
druk.
En dat in het hartje van de
zomer!
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur
op hem en de andere geiangenen van
Spandow te vestigen En misschien is dat
ook alleen maar de bedoeling geweest
De Duitsers denken over die gevange
nen nu eenmaal anders dan wy.
Ook een paar monarchistische gelui
den heelt men thans in Berlijn kun
nen horen. Op écn briefje stond de
naam van prins Louis Ferdinand van
Preussen, een telg uit het oude ge
slacht der Hnhenzollern vermeld.
In 1951 is hij door de dood van zyn
veder, de ex-kroonprins, die na de e?r-
-te wereldoorlog by ons als banneling op
het eiland Wieringen heeft gewoond,
pretendent voor de sedert 1918 vacant
zynde Duitse troon geworden. Prins Stockholm
Louis Ferdinand is in Duitsland geen Oslo licht bew.
onpopulaire figuur. Hy heeft er beslist Konenhagen
meer aanhang?rs dan men in het bui- Bfl jf
tenland wel denkt!
- «3
K 3
s a
E Is
Op een ander stembriefje stond her
tog Ernst August van Brunswük ver
meld. die uit het geslacht van de
vroegere koningen van Hannover
stamt.
Amsterdam rcccnbul nw 3 16
Londen zwaar bew. windstil lö
Luxemburg regen wnw 2 15
Partis half I
Bordeaux eh b
7 waar bew.
hatf bew
Grenoble
Ge V
•windstil 20 0 3
lann had nog gauw e?n uit zestien v
regels bestaand schriftelijk voorstel op zeer bekend en heeft er veel aanhangers
de lessenaar van Ehlcrs kunnen depo- j zyn zuster is d? huidige koningin van
neren. Uit dat voorstel bleek dat hy en Griekenland Doordat zyn moeder een
zyn aanhangers met een totaal nieuwe dochter van keizer Wilhelm was is dus
candidaat voor de allerhoogste waardig- j keizer Wilhelm zowel zyn grootvader als
heid in d? West Duitse staat waren ko- I die van prins Louis Ferdinand van
men aanzetten Dat was prof. dr Albert Pieussen geweest
Een Berlijns meisje was er lietdent Tlieodor Heuss na zijn herkie-
eerst bij om de West-Duitse presi-zing te feliciteren toen hij voor de
tentoonstellingsgebouwen op de
Funktower Fait-terreinen in de Bril
de oppositie gedreven worden met alle
daaraan verbonden allerminst denk
beeldige gevaren als verstoring van de
arbejdsvrede e.d.?
Weber, uit Heidelberg, die
communist, maar socialist is! Men vroeg
direct een zeer dringend telefoongesprek
een zogenaamd ..bliksem' -gesprek. met
Heidelberg aan. Gelukkig dat de profes
sor. een b?kende socioloog, telefonisch
bereikbaar was en dat hy die Zaterdag
middag thuis zat. Want reeds na tien
minuten was het antwoord van de pro
fessor bekend, nameiyk dat hy niets
van de zaak afwist en dat hij evenmin
iets met de communisten te doen had.
Hy noemde het gebeurde e?n mis
plaatste grap
se sector van Berlijn aankwam. profesSor Heuss werd met 871 van de
HeilSS Werd voor vijf jaar herkozen 987 stemmen herkozen Twaalf stem-
West-Duitse lede rale conventie.
.Er? rz Tl
maakt van de li est-Duitsc Federale
moeilyk regeerbaarl
I naar eenheid.
Het is merkwaardig dat op een van
de briefjes de naam van dc vroegere
groot-admiraal Doenitz stond vermeld.
Langzamerhand steken ook de mo-
narchist!®che stromingen in Duitsland
hun hoofd weer omhoog. In wat thans
te Beriyn geschied ls. kan en moet men
natuurlijk een stille demonstratie zien.
Want het stond van tevoren vast dat
geen van deze twee prinsen tot presi
dent van de republiek gekozen zou wor
den.
President Heuss was zelf by de ver
kiezingen aanwezig.
Hy hield een korte rede, waarin hy
de Duitsers maande niet te trots te zijn
op de huidige economische kracht en
zich niet over te geven aan „zelfverdo-
ving door luidruchtige woorden
Hy veroordeelde de overeenkomsten
van Yalta en Potsdam, ais gevolg waar
van Duitsland verdeeld werd en beroofd
van zijn Oos'.eiyke gebieden, als ..kort
zichtig^' Heuss eiste een vrij en
'■erllln
Frankfort
München
Wenen
half bew.
zwaar bew
nevel
onbewolkt
onbewolkt
vzw 8 16
vzw 2 23
vlndstll 25
zyn,
LUiÜ!P' V?ai0P dlt ,r0bleen' act'JCC' Republiek kwam de Conventie tocli ,n?coe^ilz' £ie tha,ni 62 Jarenv,'n eend Duitsland als „geiyke partner in
wordt niet verre meer is yCl" am ae com cmu wen 1946 ooor hct tnbunaal Neurenberg een brcedopgezette. vrije gemeenschap
huidige j)olltieke verhoudingen Herlijn bijeen Om alltllS de nadrill. tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld, van volken'' en hy drong er by de an-
maken Nederland momenteel byzonder 'f leggen op liet Duitse verlangen I zi} no," s'ccc^ in de ReyanS«tnis van dere Europese landen op aan niet de po-
y 1 1 Spandow te Berlijn opgesloten. gingen om te komen tot Europese inte-
Doenitz had in Mei 1945 verkondigd gratie te fnuiken.
Later opnieuw regen
De B.lt verwacht tot morgenavond
Aanvankelijk flinke opklarin*n. later
weer toenemende bewolking met van
het Noord-Westen uit enige regen Meest
matige wind krimpend van Noord-West
naar Zuid-West Tameiyk koud* nacht;
morgen overdag ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag
(Opgemaakt te 10 uur)
20 Jl'LI
Zon op: 4 43 uur; onder: 20 49 urn-
Maan op 22 16 uur: onder: 10 22 uur.
Hoogwater te Katwyk te 5 56 en
18 22 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
