fSa*
BEVA VAKKLEDING
CLOWNTJE RICK
LEIDSCH DAGBLAD - VRIJDAG 2 JULI
Langs Neerlainls industrie:
Eén stap: van Kampen naar Emmen
Over Enkalonde Nederlandse nylon
n
(Speciale berichtgeving)
Van emaille pannen naar Enkalon kousen Is maar één stap. We gaan dus
van Kampen naar Emmen. dat 100 jaar geleden 2000 inwoners telde en er nu
60.000 heelt, Emmen. dat van een arm dorp in de Drenthse venen een modern
6tadje is geworden met goede moderne woningen, scholen en een hotel, xoals
men dat niet veel zal vinden.
Hotel 's Heerenhof is een voorbeeld van goede smaak, comfort en moderne
inrichting. Alles is er licht, prettig, rustig en men voelt er zich als mens van
deze tijd onmiddellijk op zijn gemak. Het is gebouwd met Marshall-hulp
en aan het meubilair, de gordijnen, de versieringen is met kunstenaarshand
gewerkt.
Em'.nen heeft door de modernisering
van de landbouw, de olieboringen van
de B.P.M., en de vestiging van o.m. de
Enkalonfabrieken een heel andere struc
tuur gekregen. De arbeiders in de fabrie
ken moesten geheel aan de nieuwe
toestanden aangepast worden en het
is merkwaardig hoe snel dat gegaan is
en hoe goed de mensen zich nu in de
omstandigheden thuis voelen.
Dat de A.K.U., die een zeer belang
rijk deel heeft in de wereldproductie
van rayon, zich ook zou gaan toeleggen
op het maken van nylon, Is bijna van
zelfsprekend. Een zo modern ingestelde
Industrie zal altijd met haar tijd mee
gaan.
Voor het nylonproduct beschikt de
Aku over de best ingerichte laboratoria
en proefbedrijven, waar het product op
kwaliteit wordt getoetst. De Enkalon-
fabrieken leveren niet alleen garens voor
het maken van Enkalon kousen, -onder
goed, -japonstof enz. aan wevr-riien en
tricotagefabrieken. maar eveneens ny
lonvezels. die gebruikt worden in katoen
en wolspinnerijen, die op haar beurt
weer werken voor de Nederlandse tex
tielindustrie. Verder worden de garens
en de vezels naar het buitenland ge
ëxporteerd.
Draad
We zullen niet te diep ingaan op het
ontstaan van de Enkalondraad. Het
ruwe materiaal, dat door de Enkalon-
fabrieken van de Nederlandse Staats
mijnen wordt betrokken, is het capro-
lactam, dat zich in cokesovengas be
vindt. Deze stof wordt gepolymeriseerd
(d.wi de moleculen worden verlengd
tot het 500-voudige) en komt dan uit
de machine als een dikke kabel. Deze
kabel wordt gehakt in stukjes, ongeveer
zo groot als rijstkorrels, die na gewas
sen en gedroogd te zijn. gesmolten wor
den en dan gesponnen in de verschil
lende diktes (15, 30, 40. 50 en 70 denier)
welke de klanten vragen. Na het spin
nen worden de draden opgewikkeld,
gestrekt en getwijnd, daarna gewassen,
gedroogd en gesterkt, waarna ze op
cones (grote klossen) worden gewonden.
Het sterken gebeurt met lijm, waardoor
de draad tegen beschadiging beschermd
wordt.
Begrip door zélf zien!
De contröle wordt behalve in de
laboratoria ook na enkele bewerking
uitgeoefend. Een spoel, waarop 140
kilometer garen zit, mag slechts 2 of
3 breuken hebben. Het was in het beRln
moeilijk de arbeiders de noodzakelijk
heid van deze nauwkeurige controle te
doen begrijpen. Daarom liet men van
de afgekeurde cones proefkousen breien
van garens, waarin kleine foutjes zaten.
Toen de arbeiders de foutjes in de kou
sen zagen verschijnen, gaven ze toe. dat
deze ook door hun eigen vrouwen niet
zouden worden gekocht. Toen begrepen
ze volkomen, dat de contröle zeer nauw
keurig moest gebeuren.
Doordat de weverijen en breierijen
met steeds snellere machines gaan wer
ken en daardoor personeel uitsparen,
wordt aan de draad steeds hogere kwa
liteitseisen gesteld, wat weer strengere
controle meebrengt.
Men komt wel onder de indruk van
de technische perfectie in een bedrijf
als dit. Alleen al de uitgestrektheid
van het fabriekscomplex werkt impo
nerend, evenals de architectuur van
de gebouwen. Van binnen is alles licht
en zonnig en men krijgt de indruk,
dat ook aan het geestelijk en lichame
lijk welzijn van de arbeiders veel zorg
besteed wordt. De cantine, met ruime
zonterrassen, maakt een prettige in
druk. de fabriekszalen zijn licht en
vrolijk, er is muziek bij het werk'. Deze
fabrieken, die in IVt jaar getekend en
gebouwd zijn, bieden werk aan 1300
man personeel. De totale bouw- en
Enkalon-fabriel'
Met een enkel woord
BINNENLAND
Een 32-Jarlge Hagenaar Is gistermid
dag tengevolge van een verkeersongeval
overleden Omstreeks tien voor een stapte
hij op de Rljswljkseweg van een \erkeers-
gelelder vermoedelijk zonder goed uit te
kijken HIJ werd gesrepen
"tjswyk rijdende
sfractuur en
bet Ziekenhuis
De R.K. Reclasserlngsverenlglng zal
Maandag en Dinsdag 5 en 6 Juli In het
Oranjehotel tc 's Hertogenbosch de Jaar- I
vergadering houden onder voorzitterschap I
van professor D. van Eek.
In de slotzitting van de tergaderlng I
van het CNV Is door deze Vakcentrale
officieel afscheid genomen van de afge
treden penningmeester, de heer G Moll.
De chef van het kabinet van de Minister
tan Sociale Zaken en Volksgezondheid,
de heer P. Voesterman. deelde mede. dat
het H M. de Koningin had behaagd de
heer Moll b|) bevordering te benoemen tot
Jersey jasje van Cupramaeen
tricotweefsel bestaande uit 25c/0
wol, vermengd met celvezel.
I Officier 1
Orde v
i Oranje Nassau.
1407-1408 - Maar al was de dooi dan ingevallen, dat wilde nog niet
zeggen, dat ze nu ook al zonder kachel kondenO nee. hoor
die bleef voorlopig nog even z"n best doen! Want koud was het toch
nog wel, en het was toch maar wat fijn, je zo 's avonds te koesteren in
de gloed van de snorrende, zwarte vriend.
Dat ondervond Rick ook op een avond.
Hij had van een schoolvriendje een moot boek geleend; een sprookjes
boek, waarin allerlei wonderlijke verhalen stonden. En daar ging Rick
nu eens gezellig mee in diepe stoel zitten bij de kachel
Zo zat hij daar. helemaal verdiept tn het boek; hij had rode koontjes
van de warmte, die kachel uitstraalde en misschien ook wel wat van
de spanning.
En hij las maar en las maarhij verslond de ene bladzijde na de an
dere. Het klokje tikte en het windje zong in de schoorsteen. Maar toen.
zonder dal hij er erg in had, maakte de warmte Rick slaperigHij
kon er niets aan doen. dat zijn oogleden telkens 'n beetje dichtzakten.
iedere keer wat verder; zijn hoofd begon ook al te knikkebollen. Het
boek zakte langzaam op z'rt schoot
Prof. dr Bottema Is opnieuw voor eer
tijdvak van drie Jaar benoemd tot Rector- i
Magnificus van de Technlshce Hogeschool
tc Delft. In Maart 1051 werd hij voor de I
eerste maal tot Rector-Magnlflcus be
noemd In 1936 was hU privaat-docent aan
de Rijksuniversiteit te Lelden, waar hij de
didactiek der wiskunde doceerde.
Bij de Tweede Kamer Is Ingediend
een wetsontwerp tot wijziging van de Wo
ningwet ln het helang van de bescher-
mlng van de bevolking tegen de gevolgen
van oorlogsgeweld.
BUITENLAND I
In een vluchtelingenkamp te Water- i
schel ln Belgisch Limburg zijn twee kin
deren gedood en een twaalftal gewond
door het ontploffen van een oude bom of
landmijn, die zij hadden gevonden. De
kinderen z||n van Poolse en Italiaanse na
tionaliteit.
In een dorp bij Petsjewar (Pakistan)
is dezer dagen een man overleden, die 128
Jaar geworden ls HIJ had 14 zoons en
negen dochters, waarvan er nog maar een. I
een negentigjarige, ln leven Is.
In de eerste ze« maanden van dit
zijn meer dan 55 000 Oost-Duitsers
West-Beriyn gevlucht.
De afgevaardigden op het 46e con
gres van de Franse socialistische partij
hebben met 2 410 tegen 585 stemmen bij
163 onthoudingen het verslag van de al
gemene secretaris, Guy Mollet. over de
activiteit van ^|e party goedgekeurd.
De Jonge hertog van Kent. die tien
dagen geleden bij een auto-ongeluk werd
gewond, ls uit het ziekenhuis, waar hij
voor een hoofdwond werd verpleegd, ont
slagen HIJ zal nog verscheidene weken
rust moeten houden
De Britse premier Winston Chur
chill en zijn minister van Buitenlandse
Zaken. Anthony Eden. zijn met de Queen I
Elizabeth'' uit New York naar Londen
vertrokken.
De antl-communlstlsche organisatie j
van Russische emigranten NTS heeft be-
kendgemaakt, dat een van haar leden, j
Valerian Tremmel 20 Juni J1 door Sovjet-
agenten In de Russische zone van Oosten- 1
rijk ls ontvoerd
In de eerstvolgende acht Jaren zullen
ln de West-Duitse kolenmijnen 5.5 milliard
Duitse Mark moeten worden geïnvesteerd.
Drie Canadese ministers zyn afge
treden en vervangen
Tc Jamsjedpoer In de Indische staat
Blhar ls een epidemie van encephalitis
(hersenontstekingi uitgebroken Reeds 26
kinderen zyn overleden Ook In Calcutta
zyn enige gevallen van encephalitis ge
meld.
In de
zijn dertig I
2(5 dieren werden door de bliksem
getroffen, de tien andere sloegen van d(
schrik op hol en stortton ln eén ravyn.
Voorkomen is beter
Wij bezochten tevens een kleine ten
toonstelling van Enkalon-artlkelen. waar
wü behalve bekende artikelen ook iets
geheel nieuws, kersvers aangekomen en
nog niet in de handel zagen. nJ. schoen
tjes van Enkalon-cloque. die er als
suède uitzagen, maar veel sterker zyn
dan suède enveel goedkoperMen
verzekerde ons namelijk dat de prys
niet boven f 7.50 zou komen. Ook werd
een wasproef genomen om te laten zien.
dat men byna alle soorten vlekken met
een eenvoudige wasbehandelins uit een
Enkalonstof kan verwijderen: thee. kof
fie. inkt. Oost-Indische inkt en lippen
stift werden met kwistige hand ge
morst op een lapje Enkalonweefsel en
een lapje katoen. Daarna werden beide
in de tobbe gestopt en de vlekken ver
dwenen als bij toverslag uit de Enkalon
en bleven ize vloeiden zelf uit en wer
den erger) in de katoen. Alleen lippen
stift kon niet met water en zeep ver
wijderd worden. Geklaagd werd, dat
witte Enkalon. ook nylon, op den duur
geel wordt. Ook hier is voorkomen be
ter dan genezen en als men deze stof
geregeld wast met een synthetisch was
middel met actief wit ln water van 80
gTaden. liefst met een scheutje azyn.
kan men dit geheel voorkomen.
Bedrijf werd begrip
Van het hypermoderne bedrijf van de
Enkalonfabr.eken zyn we naar Vrlezen-
veen gegaan.
Men is daar met de tijd meegegaan.
Dat bewyst wel de momenteel in aan
bouw zijnde nieuwe zaal voot de rayon»
stoffenwevery, 75 meter lang bij 30 me
ter breed, geheel zonder steunkolommen.
Behalve tricotages ilingerie, jumpers
enz.) maakt dit bedrijf ook ge
weven stoffen voor de afdeling confec
tie, voornamelijk in lingerie. Dit oude
bedrijf beschikt over de meest moderne
machines en aan de contröle van het
product wordt de meest mogelijke zorg
besteed. We zagen mach nes. die mo
derne dameslingerie breiden ln rond
breisel. geheel zonder naad en met
bloemmotieven in het tricot. Komt het
product van de breimachine, dan hoeft
het alleen nog maar in stukken geknipt
te wordjen. afgemaakt aan de boven-
en onderkant en van sohouderbandjes
worden voorzien.
De machines kunnen voor de ver
schillende maten worden ingesteld, zo
dat elke maat kant en klaar en fout
loos van de machine komt. De zorg. die
aan het confectionneren van andere
gebreide artikelen wordt besteed, de
nauwkeurigheid, waarmee de verschil
lende artikelen worden genaaid, waar
voor verschillende steken worden ge
bruikt. al naar het te naaien gedeelte
veel of weinig rek moet kunnen ver
dragen. heeft ons overtuigd dat ook
hier een kwaliteitsartikel wordt ver
vaardigd. dat in geen enkel opzicht voor
buitenlands fabrikaat behoeft onder te
doen.
Goedkoop is duurkoop
Het voordeel van een merkartikel
kopen is. dat men zeker weet, dat een
bonafide fabrikant niet zijn naam zal
hechten aan een product van minder
waardige kwaliteit.
Anderzijds staat daar tegenover dat
alle waar naar zijn geld Is en men
bij een artikel dat aan kwaliteitseisen
voldoet, ook moet begrijpen dat aan
die eisen voldaan wordt door het ge
bruik van goede grondstoffen, kost
bare machines, het In dienst hebben
van geschoolde arbeiders en het uit
oefenen van byna eindeloze controle
op het artikel zelf.
Dit alles is in de prys verrekend en
dat de pryzen van kwaliteltsartlkelen
hierdoor hoger liggen dan die van ar-
t kelen, die niet aan zulke hoge eisen
voldoen, zal iedereen kunnen begrijpen.
Volgens statistische gegevens waren
er op 31 December J1. 11313 arbeiders
werkzaam ln de tricotage-industrie, dal
is ca 10,4% van het totaal aantal ar
beiders in de gehele Nederlandse tex
tielindustrie. Hiervan werken er 1100 ln
de bezochte bedryven
Dat de artikelen niet alleen ouderwets
degelijk maar ook modern aantrekke
lijk zyn, hebben wy kunnen zien op de
show van producten aan het eind van
ons bezoek
Zowel op het gebied van tricotage als
lingerie: nachthemden, pyama's, house-
coatG. enz. gaan ouderwetse degeiyk-
heid en moderne goede smaak hand aan
hand.
Kerkelijk Leven
Ned. Herv. kerk Bedankt voor Hou
ten (toez.), A. J Timmer te Ouder
kerk a. d IJssel; voor Hulzen iNH.)
(vac J. Zwijnenburg), R. de Bruin teBar-
neveld.
Geref. kerken art. 31 K.O. Aange
nomen naar Maastricht. H Doorenbos.
cand. te Kampen.
Geref. gemeenten Beroepen te Me-
llskerke. H. Rijksen. cand. te Middelburg.
De vrouw in het ambt
In aansluiting op de uitspraak van de
Generale Synode der Ned. Herv. Kerk.
inzake de openstelling van alle ambten
voor de vrouw, vernemen wij nog. dat
de commissie van rapporteurs had ge
concludeerd. dat een meerderheid der
classicale vergaderingen meende, dat de
totale uitsluiting van de vrouw uit alle
ambten niet gehandhaafd kan blijven
Een aantal classes pleitte zeer positief
voor het openstellen van alle ambten
Uit de zeer brede discussie kwam voor
al naar voren, dat de beslissing valt in
de wijze, waarop men het ambt ziet. Is
het ambt het symbool van heersen, van
macht of dat van dienst. Vóór openstel
ling pleitten velen op grond van een
nieuw verstane gehoorzaamheid aan de
Heilige Schrift en ook op practische
gronden. Tot de tegenstanders, die op
traditie wezen, merkten de voorstanders
op, dat deze wellicht op een verkeerde
lyn was gekomen. Tegenstanders meen
den, dat én de O T. én de N, Testamen-
tische gegevens geen vrijmoedigheid ga
ven de ambten voor vrouwen open te
stellen. Uitdrukkelijk voegden zy eraan
toe, dat dit geen discriminatie van de
vrouw inhoudt, maar een gehoorzaam
heid aan wat God klaarblijkelijk wil
Sommigen pleitten ervoor, wél het dia
kenambt voor de vrouw open te stellen,
maar velen voor- en tegenstanders
merkten op, dat er geen principieel ver
schil tussen de ambten te construeren
viel.
Voorgezonde regelmaat
MIJNHAROT'S LAXEERTABLETTEN
Werken vlug. zacht en pijnloos
(Ingez. Med.-Ad»
MARKTBERICHTEN
LEIDEN. 2 Juli Veemarkt. Aange
voerd. 10 stieren, 55 melkkoeien, 275 vette
koelen. 147 vare e.a. koelen, 55 vette kal
veren. 156 nuchtere kalveren. 39 gelten,
302 vette schapen 450 zulglammeren. 1072
weldelammeren. 16 zeugen, 259 schram
men. 744 biggen, totaal 3580.
Notering' fokstieren 370480, slacht-
stleren 790950. schoon 245265. vette
koelen 750—975. vette koelen schoon 230
—310, vare koelen 560—850, vaarzen 600
870, pinken 360560, vette kalveren le
vend 200245, nuchtere kalveren slacht
40—52. levend 110130. vette schapen
80115. zulglammeren 6590. weldelam
meren 50—63 drachtige zeugen 350475,
schrammen 75130, biggen 4545. gelten
15—42.
Overzicht. Voor stieren, melk- en vare
koelen, vaarzen en pinken: willig; voor
vette koelen, vette schapen, zulglamme
ren: vry goed; voor vette en nuchtere kal
veren en gelten: matig; voor zeugen,
schrammen, biggen en weldelammeren:
stug. duur. Tbc-vrlje afedllng gewone aan
voer. Alle afdelingen grote a
Leldse kaas.
•2Ïth""ooödsë* 2*e "srt 'ioo^ïoï!
Leldse tot 216. Handel belde t
del IJ k
RECHTZAKEN
VROUW VERGIFTIGDE HAAR MAN
Acht jaar m.a. geëist
Een gevangenisstraf van 8 Jaar ma.
en daarna ter beschikking stelling van
de regering om ln een inrichting te
worden verpleegd, heeft gisteren de Of
ficier van Justitie bij de Rotterdamse
Rechtbank, jhr mr F A Groeninx van
Zoelen eeétst tegen een 40-ja:ige me
vrouw uit Brielle.
Zy werd er van verdacht haar echt
genoot van het leven te hebben beroofd.
Zij had zichzelf, na 3'; jaar, by de po
litie aangegeven.
Hel Leidsch Dagblad
Als van ouds de
MEEST GELEZEN COURANT
van Leiden en Omstreken.
BOSKOOP, 1 Juli -
loemig 20 stuks:
Peohthold 1 40—2 20: Mad Butterfly 1...
1.70; Duisburg 92.00; Rosalandla 75
j 1 30. Better Times 1 60—2.40, Edith He
len 901.60; Vlerlanden 110—2.00; Mad.
I Jules Bouchë 1 602 80 Gemengde rozen
5090. Babyrozen 10 stuks: Else Poulsen
1.00—1 50; Sweetheart 1.40—2.00. ld Whlt-
te 80—1.40; Ellen Poulsen 35—60; Inzer
1 Olsson 1.00—1.60; Pauls Scarlet 60. Dl-
ters 1720; Spirea 33J.
KATWIJK AAN DEN RIJN. 1 Juli
Groenteveiling: Waspeen 2237; andijvie
66.10. bospecn 1632. selderie 2 10
2 90. aardappelen bonken 1819. Idem
erote 1420. Idem drielingen 1418. Idem
kriel 11—14; bosuien 2 309.10; sla 4.10-
5 40: rabarber 8 10—10.10; aardbeien p.
ka 1.101.16: tuinbonen 2830: bonen
kruid 2.60—2.90; 6jalotten 14—15.
TER AAR 1 Juli Groenteveiling. Peu
len 3—830. doppers 3.804.30. capdop-
pers 4.305.40. witte capucljners \80.
blauwschokkers 6 90, tuinbonen 1 852.45.
kassnljbonen 15.6016.50, Idem stek 8.70
9.80. stamprlncessenbonen 16.70. alles
10 kg. Seldery 0.02, bospeen 0-12 per
ESL
flncez. Med.-Adv.)
Dat heeft Bruin nog nooit In z'n lange
paardenleven meegemaakt, een wa
gen met dubbele wielen. Maar één
ding li zeker, extra versterkt" is
die wagen beslist I
En de baas heeft goed lachen, want
hij draagt een echt BEVA-werkpak,
gemaakt van de beste slijtvaste weef
sels, gecontroleerd op Amerikaanse
testmachines. Zo'n BEVA-pak Is extra
versterkt op alle plaatsen, dl# geweld
moeten kunnen weerstaan. BE V A is ook
royaal met de stol, zodat BEVA-werk-
pakken makkelijk zitten en... er Is
altijd een schriftelijk garantiebewijs bij.
BEVA werkkleding verkrijgbaar bij:
N.V. VAN CLEEF
Haarlemmerstraat 172-174-179 - Leiden
B. DE KONING - Leiden
EXPEDITIE NAAR INDIAANSE
KOPPENSNELLERS TERUGGEKEERD
Twee Duitse anthropologen, de 46-
jarige dr Karin Htssink en de 44-jange
Albert Kahn, zyn ln Frankfort terugge
keerd na een reis van zes weken in het
oerwoud van Bolivia, waar zij een studie
maakten van Indianenstammen, die nog
koppensnellen.
De beide anthropologen vertelden op
een persconferentie, dat een mannelijk
lid van de Tacana-stam. die leeft aan
de oever van de boven-Beni. niet aan
vaard wordt als volwassen man, zolang
hij niet een aantal Indianen van een
andere stam gedood heeft.
Hij mag zoveel vrouwen trouwen, als
hij van voedsel kan voorzien. Als een
vrouw echter meent, dat de man niet in
staat is haar te onderhouden, pakt zij
haar huishoudeiyke bezittingen bijeen
en verlaat hem met haar kinderen.
De Indianen wilden niet spreken over
het koppensnellen Het was echter be
kend, dat het koppensnellen ook een
godsdienstige gewoonte is.
STAKING IN ZUID-DUITSLAND
AFGEWEND
Dank zij de tussenkomst van de rege
ring van Wuerttemberg is een dreigen
de staking van twee honderd duizend
metaalbewerkers voorkomen. Het in het
Wcstduitse vakverbond georganiseerde
deel der arbeiders had zich voor een
slaking uitgesproken, nadat onderhan
delingen over een loonsverhoging van
acht procent waren mislukt De staking
zou Maandag beginnen en zich uitstrek
ken over Wuerttemberg en het Noorde
lijk deel van Baden, waar een belang
rijk deel van de Duitse metaalverwer
king is geconcentreerd Op aanraden der
regering hebben vakbonden en werk
gevers thans besloten een uurloon te
aanvaarden, dat 't midden houdt tussen
het verlangde en het gebodene.
